Հայերի ծագումը

[Ուլուանա]

Մոդերատորական։ Ամբողջովին խրախճանքի վերածվելու պատճառով թեման ժամանակավորապես փակվում է։

[Նորմարդ]

Մոդերատորական։ Ամբողջովին խրախճանքի վերածվելու պատճառով թեման ժամանակավորապես փակվում է։

Մոդերատորական:
Որոշ սանիտարահիգիենիկ աշխատանքներից հետո թեման կրկին վերաբացվում է:
Թեմայի մասնկիցներին խնդրում եմ այսուհետև պահպանել տարրական կուլտուրայի կանոնները, հարգել դիմացինի տեսակետը և խմբակային ծաղրի չենթարկել Պարիս Հերունու տեսության ջատագովներին: Զգուշացնում եմ, որ հետագա քայլերը ավելի խիստ են լինելու…
P.S.
Խնդրում եմ թեմայի մասնակիցներին ռեպոռտներով օգնել ինձ այս թեմայում կարգ ու կանոն հաստըատելու հարցում:
Հարգանքներով`
Նորմարդ

[Lion]

Բացի Հայոց Պատմության դպրացական գրքերը ու նայի:

Այ հենց Ձեր ողբերգությունն էլ դա է - Հայոց պատմությունը գիտեք ըստ ԴԱՍԱԳՐՔԵՐԻ: Իսկ դրանք գրված են սովետական ժամանակ կամ էլ սովետական ոգով համակված գիտնականների կողմից: Սրանց ձեռ էր տալիս ապացուցեին, որ հայերը միշտ էլ եղել են խեղճ, թույլ, օտարին ենթակա... բնականաբար, սովետի ժամանակ էլ պիտի ենթակա լինեին "մեծ եղբորը"` ՍՍՀՄ-ին: Այլ բան համարվում էր ուղղակի ազգայնամոլություն: Դրա համար էլ այդ մասին չէին գրում...

Կարելի է ասել, որ հայ ժողովուրդը ծանոթ չէ իր իրական պատմությանը: Սովետական շրջանում հրատարակված հայ ժողովրդի պատմության դասագրքերը, մենագրությունները և այլ աշխատությունները հայոց պատմության վերաբերյալ խիստ թյուր կարծիք են ձևավորվել : Բանն այն է, որ վերջիններս մի քանի տեսանկյունից լիովին աղավաղում էին իրականությունը և տալիս էին խեղաթյուրված պատկերացում հայ ժողովրդի պատմության վերաբերյալ: Մասնավորապես.
1. դրանք բոլորը գրված էին այն ոգով, որ հայ ժողովուրդը մշտապես, ի սկզբանե եղել է թույլ, հալածված ազգ, և մշտապես կարիք է ունեցել և թերևս այժմ էլ ունի "Մեծ եղբոր" հովանավորության: Տառապելով հենց այս ոճով պատմությունը ներկայացնելու մարմաջով` մեր մասնագետները կամ ընդհանրապես ուշադրություն չեն դարձրել Հայոց բանակի պատմությանը, ռազմական տարեգրությանը կամ էլ ներկայացրել են այն խիստ աղքատիկ, ուշադրություն դարձնելով միայն այնպիսի փաստերի վրա, որոնք ուղղակի հնարավոր չէր չտեսնել: Մնացած փաստերը, որոնք երբեմն ուղղակի զարմացնում են ռազմական գործողությունների նկարագրման մանրամասնությամբ, այս մասնագետների թեթև ձեռքով հեշտությամբ հայտարարվեցին վիպական, որպես ժողովրդական բանահյուսություն նմուշներ, ասքեր, վեպեր, մի խոսքով ամեն ինչ, բացի իրական լինելուց : Խոսքը մասնավորապես վերաբերվում է Փավստոս Բյուզանդի, Հովհան Մամիկոնյանի, Շապուհ Բագրատունու , մասամբ էլ Մովսես Խորենացու, Սեբեոսի, Մովսես Կաղանկատվացու և այլոց աշխատություններին: Բանը հասել է նույնիսկ նրան, որ կասկածի տակ է առնվել համեմատականորեն նոր ժամանակներին վերաբերվող Ստեփանոս Շահումյանի աշխատության զգալի մասը: Բայց նույնիսկ այս ֆոնի վրա ապշեցուցիչ է, որ այս աղբյուրներում նշված հենց անհաջողություններն ու պարտություններն են ընդունվում առանց կասկածի, իսկ հաջողությունները ժխտվում են: Այսպես. անառարկելի ճշմարտություն է համարվում Հովհան Մամիկոնյանի բերած այն տեղեկությունը, որ երբ արաբները մտան Տարոն, պարտության մատնեցին Հայկական բանակին, սակայն չի ընդունվում նույն պատմիչի կողմից նույն աշխատության մեջ արձանագրված Տարոնի Հայ-Պարսկական պատերազմի հաղթական դրվագների կամ Տրդատ Մեծի մղած ճակատամարտերի իրական լինելը:
2. դրանք գրեթե բոլորը գրված են խորը հոգեբանական կոմպլեքսով: Այս աշխատությունները կարծես ամեն կերպ ընդգծում են, որ հայ ռազմական հաջողությունները կամ ընդհանրապես իրականության մեջ բացակայել են կամ էլ եղել են խիստ էպիզոդիկ, որպես բացառություն: Մեծամասամբ խոսվում է միայն Տիգրանյան Հայաստանի, այն էլ որպես մի թույլ պետության մասին: Հայոց պատմության այն դրվագների վերաբերյալ, որոնք արտոցոլում են որևէ աշխարհակալ կայսրության դեմ հաղթական մի պատերազմ կամ ճակատամարտ, կա խիստ թերհավատ մոտեցում և լավագույն դեպքում այդ տվյալները հայտարարվում են վիպական: Հիշում եմ, թե այս մտայնությամբ տառապող մի հայտնի պատմագետ հեռուստատեսությամբ ինչպես էր ներկայացնում հայոց պատմությունը. որպես չդադարող անհաջողությունների և պարտությունների շարան: Նույնիսկ բանը հասավ նրան, որ հեռուստադիտողներից մեկը հարց ուղղեց հարգարժան գիտնականին, թե ինչու է նա ներկայացնում միայն անհաջողությունները, միթե հաջողություններ չեն եղել, որին ոչ մի տրամաբանական պատասխան չստացվեց: Ավելին. մեր սովետահայ գիտնականները, եթե ունենան մի հարցի լուծման երկու ենթադրություն, աներկբայորեն կընտրեն այն, որը ցույց է տալիս Հայկական բանակի և Հայաստանի թուլությունը: Ընթերցող, եթե հանդիպես նման գիտնականներից մեկին, մի ալարիր և հարցրու, թե ինչու Ալեքսանդրը Հայաստանի հետ չպատերազմեց: Այս հարցին 10-ից 10-ը վստահ կպատասխանի, որ Հայաստանը այնքան փոքր, աննշան երկիր էր, որ Ալեքսանդրը գերադասեց գնալ գրավել Միջին Ասիայի ամայի տափաստանները և հեռավոր Հնդկաստանը, քան հենց իր կողքին գտնվող և Քսենոֆոնի գովերգած Հայաստանը: Եվ ոչ ոք չի ասի, որ Հայաստանը հանդիսանում էր Արիական եռադաշինքի անդամներից մեկը` մարերի և պարսիկների հետ, և, որ եթե պարսիկները ջախջախվել էին, իսկ մարերը հպատակվել, ապա Հայաստանը զենքը ձեռքին պատրաստ էր պահում և հենց այս պատճառով Ալեքսանդրը չցանկացավ պատերազմել, մանավանդ որ հետագայում նրա ուղարկած մի ջոկատին հայերը ջախջախեցին: Իսկ այն, որ գովերգված մակեդոնական ֆալանգը տակտիկական տեսանկյունից բավականին անօգնական կլիներ լեռնային մարտերում (ինչը մինչ այդ ապացուցվել էր Քսենոֆոնի նահանջող բանակի մղած մարտերով), նրանցից ոչ ոքի մտքի ծայրով էլ չի անցնի: Սովետական շրջանի պատմական աշխատություններում հիմնականում խոսվում է միայն Արարատյան (այն էլ միայն վերջին շրջանի գրականության մեջ է, ուր գրեթե կասկածի տակ չի առնվում վերջինիս զուտ հայկական լինելը), Արշակունյաց, Բագրատունյաց, Կիլիկյան Հայաստանի ռազմական ուժերի մասին, քանի որ դա արդեն չտեսնել հնարավոր չէր: Սակայն նույնիսկ այստեղ ամեն ինչ ներկայացվում է խիստ դժգույն: Իսկ այլ, հատկապես պետականության կորստի ժամանակաշրջաններում, հայկական ռազմուժի մասին գրեթե չի խոսվում և այն տպավորությունն է ստացվում, թե այն գոյություն չի ունեցել, մինչդեռ ըստ իմ ուսումնասիրության, շատ թե քիչ, բայց հայկական ռազմուժը երբեք չի դադարել գոյություն ունենալ, նույնիսկ XV-XVII դժնդակ դարերում: Սովետահայ պատմաբաններից ոչ մեկի կողմից ոչ մի լուրջ վերլուծության չի ենթարկվել Հայկական բանակի թվակազմը, զորատեսակները և զինատեսակները, բանակի և առանձին զորատեսակների ու զինատեսակների գործողության տակտիկան , գրեթե բացակայում են ճակատամարտերի նկարագրությունները, իսկ որոնք էլ նկարագրված են, նկարագրված են թերի, խիստ աղավաղված, միակողմանի, սովորաբար թշնամական կողմի տեղեկությունները որպես հավաստի և աներկբայելի ճշմարտություն ընդունելու, իսկ հայկական աղբյուրների տեղեկությունները ժխտելու, դրանց և ընդհանրապես հայկական զինված ուժերին թերհավատորեն մոտենալու ոգով: Հաճախ լղոզված են "բանակի պարտություն" և "բանակի կանոնավոր նահանջ" հասկացությունները, որոնք թեև իրար շատ մոտ, բայց իրարից էական տարբերվող հասկացություններ են (օրինակ` Ավարայրի ճակատամարտի պարագայում): Ոչ մի քիչ թե շատ լուրջ վերլուծության չի ենթարկվել Հայկական բանակի հակառակորդների մարտավարությունը, զորատեսակները, զինատեսակները, տակտիկան, հատկապես թվաքանակը:

Քանի՞ հազարամյակ են հայկական գերինտելեկտուալ ազգի իշխանիկները իրար միս կերել: Էդքան խելոք ու ստեղծագործ ազգ ենք, ամեն ինչ մեզնից ա դուրս եկել, սաղ բառերը մենք ենք հորինել, բայց էդ բառերով իրար հետ լեզու չենք կարացել գտնենք: Մենք ներսից ենք իրար քրքրել, մեծերը դրսից, ու ոչ ոք չի կարա հակառակը ապացուցի, դա պատմական փաստ է:

Անձամբ ես (Տրիբուն-ի ականջը կանչի նման բան ՉԵՄ ԱՍԵԼ

Իմ կարճ խելքով եսքան բանը գրեմ էլի, ինձ թվում ա ոչ ոք դեմ չի սեփական պատմությունը հիշել, թեկուզ և ցավալի փաստերը

Հիշենք, իհարկե հիշենք... ամեն ինչ մեր պատմության մեջ մերն է: Բայց հիշեք նաև ուրիշ բաներ. օրինակ` հույների պատմությունը` Յարմուքի աղետը, Մանազկերտի աղետը, Մյուրկիլաֆոնի աղետը, Կոստանդնուպոլսի գրավումը 1204 և 1453 թվականներին, կամ հիշեք Ռուսական պատմությունը` թաթարական լուծը, ասորիների պատմությունը` Նինվեի անկումը, պարսիկների պատմությունը, Իսոսի, Գավգամելայի, Կադեսիայի և Նեհեվանդի աղետներն ու Տիզբոնի առումը, հիշենք վրաց պատմությունը` ծաղկող թագավորության մահը մի քանի տարում մոնղոլների հարվածներից, հիշենք արդեն գոյություն չունեցող աղվանցիներին, բաբելացիներին, մարերին, հին եգիպտացիներին... շարունակեմ??

Ասածս այն է, որ ամեն ազգ էլ ունենում է և վերելքի, և անկման պահեր: Ու հիմա մեզ պետք չէ հիշել միայն անկման պահերը, ողբալ և կոմպլեքսավորվել, ինչը, ի դեպ, հենց մեր թշնամիների ուզածն է...

[Elmo]

Ասածս այն է, որ ամեն ազգ էլ ունենում է և վերելքի, և անկման պահեր: Ու հիմա մեզ պետք չէ հիշել միայն անկման պահերը, ողբալ և կոմպլեքսավորվել, ինչը, ի դեպ, հենց մեր թշնամիների ուզածն է...

Ինձ մի հատ հարցրա տես ես կոմպլեքսավորում ե՞մ, որ հայ եմ: Ենքան եմ հպարտանում, որ քիչ ա մնում հպարտությունից պայթեմ: Կատակ չեմ անում: Ոչ էլ ողբում եմ, որ մեզ ճնշել են: Կարացել են ճնշել են, մենք էլ կարանանք իրանց կճնշենք, մենք չկարանանք, մեր երեխեքը կամ թոռները կճնշեն: Կարող ա՞ վերջերս հողեր չենք գրավել: Գրավել ենք, լավ էլ արել ենք, թող մի անգամ էլ մենք զավթիչ լինենք: Էդ այլ ազգերի մոտ, իսկ մենք մեր մեջ պետք է ռեալ խոսենք:

Պարզապես ես չեմ տրվում ինչ որ պատմական կիսակորույս փաստերին, յանիմ մենք ամեն ինչ սարքել ենք, ամեն ինչ հորինել ենք, հիմա էդ կապիկները սաղ մեզ են պարտական, որ մարդ են դառել: Հա ասենք մեզ են պարտական, և ի՞նչ: Ոչինչ:

[Տրիբուն]

Տրիբուն

Ես ոչինչ ոչնչից չեմ կտրում: Իսկ դու գոնե գիտես, թե այդ 7 կայսրությունները, որոնց մասին այդքան հեգնանքով սիրում ես արտահայտվել, որոնք են: Օրինակ, վեցերորդը Տիգրանի կայսրությունն է - այն, ըստ քեզ, արժանի է հեգնանքի??

Նախորդ հինգը հաստատ չեմ հիշի, բայց յոթերորդը Խոսրովի ստեղծած կայսրությունն էր, չէ՞: Համաձայն քո հետազոտությունների:

Չէ, Տիգրանը հեգնանքի արժանի չէ: Ընդհակառակը, գտնում եմ, որ նա մեր պատմության մեծագույն պետական ու ռազմական գործիչներից մեկն է եղել: Բայց, դու էլի խառնում ես ամեն ինչ իրար ու ներկայացնում ես քեզ հարմար լույսի ներքո: Եթե իմ գրածի մեջ հեգնանք կար, ապա այն վերաբերում էր «յոթ կայսրություններ» հասկացությունն իր ամբողջության մեջ, և ոչ թե կոնկրետ վեցերորդ կայսրության կայսր Տիգրանին:

Լիոն, մի բան ինձ բացատրիր խնդրում եմ: Ինչպես ստացվեց, որ ամբողջ աշխարհը հանկարծ այնպիսի ատելությամբ լցվեց հայերի նկատմամբ, որ ոչ մեր առաջին աստղադիտարանի, ոչ մեր ստեղծած կայսրությունների, ոչ էլ մեր ստեղծած մի քանի հազարամյա գրերի մասին ոչ մեկը, ոչ մի արժանահավատ հիշատակում չի թողել: Քո համար այս ամենը տարօրինակ չէ՞: Ասենք, ինչով են պարսիկները մեզանից լավ, որ Մարերի, Աքեմենյան, Արշակունիների, Սասանյանների կայսրությունների մասին բոլորը գիտեն, իսկ մեր ստեղծած յոթ, այսինք պարսիկներինից շատ կայսրությունների մասին ոչ մի հիշատակում չկա:

Ասենք, լավ ընկեր, կարդացինք քո գրքերը, որտեղ նույնիսկ Հիքսոսների արշավանքը Եգիպտոս, ներկայացնում ես դա որպես հայերի արշավանք, իսկ հիքսոսներին մի քանի ձևի հնչյունափոխելով դարձնում ես հայ : Կարդացինք, ուրախացանք, ու անունն էլ դրեցինք կայսրություն: Ապոպի-ն էլ ներկայացրեցինք որպես Հակոբ թագավոր, չնայած անհասկանալի է, թե ինչպես Հակոբը դարձավ հայկական անուն: Բայց սա չէ խնդիրը: Ի՞նչ ես կարծում, բացի իմ նման մի քանի ուրախացողներից, սա քանի՞ հոգի լուրջ կընդունի:

[Տրիբուն]

Հիմա Լիոն ջան, ամեն պահի ասում ես, եթե կարող եք ժխտեք իմ ասածները: Ախր ո՞նց ժխտենք ախպերս հիքսոսների հայ լինելն ու Ապոպի Հակոբ լինելը: Ես չեմ, դու ես, մի հատ դու քո գրածը ժխտի:

[Lion]

Ինձ մի հատ հարցրա տես ես կոմպլեքսավորում ե՞մ, որ հայ եմ: Ենքան եմ հպարտանում, որ քիչ ա մնում հպարտությունից պայթեմ: Կատակ չեմ անում: Ոչ էլ ողբում եմ, որ մեզ ճնշել են: Կարացել են ճնշել են, մենք էլ կարանանք իրանց կճնշենք, մենք չկարանանք, մեր երեխեքը կամ թոռները կճնշեն: Կարող ա՞ վերջերս հողեր չենք գրավել: Գրավել ենք, լավ էլ արել ենք, թող մի անգամ էլ մենք զավթիչ լինենք:

Ջան - կասեր իմ լավ ընկերներց մեկը

Էդ այլ ազգերի մոտ, իսկ մենք մեր մեջ պետք է ռեալ խոսենք:

Լիովին համամիտ եմ:

Պարզապես ես չեմ տրվում ինչ որ պատմական կիսակորույս փաստերին, յանիմ մենք ամեն ինչ սարքել ենք, ամեն ինչ հորինել ենք, հիմա էդ կապիկները սաղ մեզ են պարտական, որ մարդ են դառել: Հա ասենք մեզ են պարտական, և ի՞նչ: Ոչինչ:

Անձամբ ես չեմ կարծում, որ դա այդպես է և որ ինչ-որ ազգ այդ իմաստով մեզ պարտական է: Բազում անգամ ասել եմ - պատմությունը ընդամենը պատմություն է և պետք չէ այն թերագնահատել կամ էլ նրանից ավել բան պահանջել, քան կարող է տալ...

Այսքան բան - իսկ ով կկատաղի կամ նացիստական հիստերիայի մեջ կընկնի, դա իմ խնդիրը չէ...

Տրիբուն ջան

Նախորդ հինգը հաստատ չեմ հիշի, բայց յոթերորդը Խոսրովի ստեղծած կայսրությունն էր, չէ՞: Համաձայն քո հետազոտությունների:

Իսկ 7-րդ արժանի է հեգնանքի??

Բայց, դու էլի խառնում ես ամեն ինչ իրար ու ներկայացնում ես քեզ հարմար լույսի ներքո:

Հիմնավորիր - ըստ քեզ ես խեղաթյուրում եմ պատմությունը?

Եթե իմ գրածի մեջ հեգնանք կար, ապա այն վերաբերում էր «յոթ կայսրություններ» հասկացությունն իր ամբողջության մեջ, և ոչ թե կոնկրետ վեցերորդ կայսրության կայսր Տիգրանին:

Իսկ "7 կայսրությունները ԻՐԵՆՑ ԱՄԲՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ" ինչու դուրդ չեն գալիս?

Լիոն, մի բան ինձ բացատրիր խնդրում եմ: Ինչպես ստացվեց, որ ամբողջ աշխարհը հանկարծ այնպիսի ատելությամբ լցվեց հայերի նկատմամբ, որ ոչ մեր առաջին աստղադիտարանի, ոչ մեր ստեղծած կայսրությունների, ոչ էլ մեր ստեղծած մի քանի հազարամյա գրերի մասին ոչ մեկը, ոչ մի արժանահավատ հիշատակում չի թողել:

Լիքը բաների մասին հիշատակում չկա... է հետո?

Քո համար այս ամենը տարօրինակ չէ՞: Ասենք, ինչով են պարսիկները մեզանից լավ, որ Մարերի, Աքեմենյան, Արշակունիների, Սասանյանների կայսրությունների մասին բոլորը գիտեն, իսկ մեր ստեղծած յոթ, այսինք պարսիկներինից շատ կայսրությունների մասին ոչ մի հիշատակում չկա:

Կա, կակռազ այդ մենի մասին կան բավարար հիշատակություններ, բայց դրանք քչերին են հայտնի: Ինչու? Որովհետև մեր հայերն են ատամներով դիմադրում ու ժխտում դրանց գոյությունը... ինչու պիտի ասենք վրացին ընդունի??? Առանց այդ էլ դա նրան ձեռք չի տալիս ոչ քաղաքական, ոչ էլ պատմական տեսակետից...

Ասենք, լավ ընկեր, կարդացինք քո գրքերը, որտեղ նույնիսկ Հիքսոսների արշավանքը Եգիպտոս, ներկայացնում ես դա որպես հայերի արշավանք, իսկ հիքսոսներին մի քանի ձևի հնչյունափոխելով դարձնում ես հայ : Կարդացինք, ուրախացանք, ու անունն էլ դրեցինք կայսրություն: Ապոպի-ն էլ ներկայացրեցինք որպես Հակոբ թագավոր, չնայած անհասկանալի է, թե ինչպես Հակոբը դարձավ հայկական անուն: Բայց սա չէ խնդիրը: Ի՞նչ ես կարծում, բացի իմ նման մի քանի ուրախացողներից, սա քանի՞ հոգի լուրջ կընդունի:

Ահագին մարդ - գուցե չհավատաս, բայց հենց թերհավատ ընդունողներն են քիչ...

Հիմա Լիոն ջան, ամեն պահի ասում ես, եթե կարող եք ժխտեք իմ ասածները: Ախր ո՞նց ժխտենք ախպերս հիքսոսների հայ լինելն ու Ապոպի Հակոբ լինելը: Ես չեմ, դու ես, մի հատ դու քո գրածը ժխտի:

Չեմ կարող - դրա համար էլ գրել եմ, որովհետև դա, համենայն դեպս իմ գիտելիքների ու իմ տրամաբանության տեր մարդու համար, անժխտելի է: Բայց քանի որ ես ամենագետ չեմ ու ոչ էլ անսխալական - ասում եմ, ժխտեք... ես չեմ կարող, դուք ժխտեք և ես առաջինը Ձեզ կշնորհավորեմ

[Տրիբուն]

Իսկ 7-րդ արժանի է հեգնանքի??

Ի հարկե ոչ, եթե եղած լիներ;

Հիմնավորիր - ըստ քեզ ես խեղաթյուրում եմ պատմությունը?

Լիոն, դու իմ գրածները ճիշտ չես հասկանում, թե՞ ես նորմալ չեմ կարողանում մտքերս արտաայտել:
Իմ էս գրածը «Բայց, դու էլի խառնում ես ամեն ինչ իրար ու ներկայացնում ես քեզ հարմար լույսի ներքո » վերաբերվում էր իմ գրածի քո մեկնաբանությանը, ու ոչ թե քո պատմություն ճիշտ կամ սխալ գրելուն (արդեն տաֆտալոգիա ստացվեց): Մի կտրի կոնտքեստից իմ նախադասությունները ու առանաձին առաձին պատասխանի, Լիոն ջան, ոնց որ քիմիկոս լինես, քու տունը շինվի: Դրած գրածներս էլէկտրոլիզ ես անում, հետո սկսում ես հատ հատ անալիզի ենթարկել ամեն առանձնացված էլեմենտը:

Չեմ կարող - դրա համար էլ գրել եմ, որովհետև դա, համենայն դեպս իմ գիտելիքների ու իմ տրամաբանության տեր մարդու համար, անժխտելի է: Բայց քանի որ ես ամենագետ չեմ ու ոչ էլ անսխալական - ասում եմ, ժխտեք... ես չեմ կարող, դուք ժխտեք և ես առաջինը Ձեզ կշնորհավորեմ

Իսկ սա արդեն կոչվում է սոփեստություն:

Լիոն լուրջ ասա, դու անկեղծ հավատու՞մ ես, որ Ապոպը հայ էր, անունն էլ Հակոբ էր: Լուրջ, չեմ հավատում, որ հավատում ես… Հավատս չի գալիս, որ դրան կարելի է հավատալ: Կարճ ասած, Լիոն ջան, դաժե քսան կայսրության հետ կհամակերպվեմ, բայց հիքսոսների հայ լինելու, ու Ապոպի Հակոբ, ու Հակոբի հայկական անուն լինելու հետ էն աշխարհում էլ չեմ համակերպվի: Քեզ Հերունու առաջին աստիճանի շքանշաննի է պետք ներկայացնել:

[Մեղապարտ]

Չեմ կարող - դրա համար էլ գրել եմ, որովհետև դա, համենայն դեպս իմ գիտելիքների ու իմ տրամաբանության տեր մարդու համար, անժխտելի է: Բայց քանի որ ես ամենագետ չեմ ու ոչ էլ անսխալական - ասում եմ, ժխտեք... ես չեմ կարող, դուք ժխտեք և ես առաջինը Ձեզ կշնորհավորեմ

Մի նեղվիր Լիոն «մազը կրակին կտաս կգամ» դիցաբանական և դավանաբանական հարցերը ուղղեք ինձ իսկ պատմա- փաստականը Լիոնին:
Կարելի է հարցնել հարգելի Տրիբունին ամենայն լրջությամբ Ապոպի մասին ինչ՞ գիտի

[Gayl]

Կարդա և իմացի ինչ է արել և համոզված եմ քեզանից լավ գիտի ինչ պետք է անի ու դժվար թե կարողանաս ինքդ նրան թեկուզ մի թիզ ուղղություն ցույց տաս:

Ավելացվել է 1 րոպե անց


Եթե կարելի է հայերեն կամ գոնե անգլերեն:

Կներես ուզում էի ասել ռուսերեն:

[Տրիբուն]

Մի նեղվիր Լիոն «մազը կրակին կտաս կգամ» դիցաբանական և դավանաբանական հարցերը ուղղեք ինձ իսկ պատմա- փաստականը Լիոնին:
Կարելի է հարցնել հարգելի Տրիբունին ամենայն լրջությամբ Ապոպի մասին ինչ՞ գիտի

Աբիդոսյան ցանկի համաձայն, 15-րդ դինաստիայի 5-րդ փարավոնն է: Այս ժամանակաշրջանը կոչվում է նաև հիքսոսյան ժամանակաշրջան: Հունական աղբյուրներում Ապոֆիս: Երկու Ապոպ, կամ Ապոպի են եղել, որոնցից առաջինի մասին տեղեկություններն ավելի լավ են պահպանվել:

[Լեռնցի]

Այստեղ ոմանք երբեմն առիթը բաց չեն թողնում ծաղրելու ինչ որ գրառում կամ ինչ որ գիտնականի, մոռանալով առողջ բանավեճի տարրական էթիկան:
Շատ տհաճ է այսպիսի պայմաններում վիճել և ակընկալել որևէ արդյունք: Եթե համաձայն չեք ինչ որ բանի հետ, միայն ասեք դա, ոչ թե ծաղրեք և այլն...ես ողբում եմ այդպիսի մտածելակերպը, որն այսօր արմատացած է հայության մեջ:

Այժմ Չուկի շատ կրկնած հարցադրմանը.
Ինչն է անհասլանալի` անտենա, այո, պարզ է, "այն տենա": Ով ասաց, որ անցյալում ռադիալիքներ են բռնել անտենաներով, ասենք, հետաքրքիր է, ոչ մեկիդ մտքով չանցավ, որ դնելով այդպիսի խորհրդանիշ ինչ որ ասենք քաղաքի մոտ, հեռվից կարող ենք ճանաչել այդ քաղաքը:
Բոլորիդ ասեմ, որ Հերունին բառերի իր բացատրությունը վերջնական չի համարում, և գտնում է, որ դեռևս հսկայական աշխատանքներ են պետք, այդ մոտեցումն ուսումնասիրելու համար:
Եվ ոչ միայն, մենք բոլորս անելիք ունենք, քանի որ խեղաթյուրված է ամեն ինչ, կապված հատկապես հայերի հետ....

Սխալ է, երբ ոմանք պնդում են, որ այդ տեսույունը անհեթեթություն է: Դրանով դուք "վիրավորում" եք աշխարհի այն բոլոր գիտնականներին, որոնք ծախսել են իրենց թանկագին ժամանակը, կարդացել են դրանք, և նույնիսկ տվել իրենց համաձայնությունը շատ և շատ հարցերի շուրջ:
Հետաքրքիր է դուք տեսնում եք Ձեր և այդ գիտնականների միջև տարբերությունը?

Ձեզ ասում ենք, այսօր համաշխարհային պատմությունը խեղաթյուրված է, կան բազմաթիվ չբացատրված փաստեր թե պատմության, թե լեզվաբանության մեջ: Բայց դուք շարունակում եք դպրոցական /կամ մի քիչ շատ/ գիտելիքներով հերքել մի ամբողջ գիտական ուսումնասիրություն կատարած գիտնականին:
Դուք տեսնում եք Ձեր և այդ գիտնականների տարբերությունը:
Հարգեք մեկ մեկու...

Հ.Գ.Եթե Հերունու աշխատանքների նկատմամբ այդպիսի աղմուկ չլիներ, ասենք, որ դրանք անհեթեթություններ են, այստեղ դուք հակված չեք լինի դրանք ժխտելու: Իսկ թե ով է հանդիսանում իրականում այդ աղմուկի պատճառը, ակընհայտ է, որ հայ մարդը չի անի դա...

[Lion]

Ի հարկե ոչ, եթե եղած լիներ;

Եղել է: Նրա մասին տվյալները բավականին շատ են...

Լիոն, դու իմ գրածները ճիշտ չես հասկանում, թե՞ ես նորմալ չեմ կարողանում մտքերս արտաայտել:
Իմ էս գրածը «Բայց, դու էլի խառնում ես ամեն ինչ իրար ու ներկայացնում ես քեզ հարմար լույսի ներքո » վերաբերվում էր իմ գրածի քո մեկնաբանությանը, ու ոչ թե քո պատմություն ճիշտ կամ սխալ գրելուն (արդեն տաֆտալոգիա ստացվեց): Մի կտրի կոնտքեստից իմ նախադասությունները ու առանաձին առաձին պատասխանի, Լիոն ջան, ոնց որ քիմիկոս լինես, քու տունը շինվի: Դրած գրածներս էլէկտրոլիզ ես անում, հետո սկսում ես հատ հատ անալիզի ենթարկել ամեն առանձնացված էլեմենտը:

Վատ չէր... Ես ուղղակի շատ լուրջ եմ վերաբերվում գրածներիդ... Իսկ դրանք կոնտեքստից չեմ կտրում: Դա անբարեխիղճ մոտեցում կլիներ

Լիոն լուրջ ասա, դու անկեղծ հավատու՞մ ես, որ Ապոպը հայ էր, անունն էլ Հակոբ էր:

Լիովին լուրջ հավատում եմ, որ Ապոպը հայ էր, անունն էլ Հակոբ էր: Եթե այդպես չլիներ, ես թեական ոճով կգրեի այդ ամենի մասին

Լուրջ, չեմ հավատում, որ հավատում ես…

Հավատա:

Հավատս չի գալիս, որ դրան կարելի է հավատալ:

Իսկ իմ հավատը չի գալիս, որ դրան չես հավատում...

Կարճ ասած, Լիոն ջան, դաժե քսան կայսրության հետ կհամակերպվեմ, բայց հիքսոսների հայ լինելու, ու Ապոպի Հակոբ, ու Հակոբի հայկական անուն լինելու հետ էն աշխարհում էլ չեմ համակերպվի:

Ինչու? Պատահաբար արդյոք ոչ նրա համար, որ մինչ այդ իմացածիդ այս ամենը դեմ է?? Մարդիկ պահպանողական են...

Քեզ Հերունու առաջին աստիճանի շքանշաննի է պետք ներկայացնել:

Գոհ եմ - ինձ շքանշանները չեն հետաքրքրում

[Տրիբուն]

Հ.Գ.Եթե Հերունու աշխատանքների նկատմամբ այդպիսի աղմուկ չլիներ, ասենք, որ դրանք անհեթեթություններ են, այստեղ դուք հակված չեք լինի դրանք ժխտելու: Իսկ թե ով է հանդիսանում իրականում այդ աղմուկի պատճառը, ակընհայտ է, որ հայ մարդը չի անի դա...

Տուրո ջան, փաստորեն էս երկար բարակ պատմությունդ գրել էիր էս վերջին անհաջող եզրակացությունդ անելու համար: Ապեր, եթե հայ լինել չլինելու քո չափանիշը «անտենա» բառի հայկական ծագմանը հավատալն է, ապա ես համաձայն եմ՝ դու հայ եղի, ես բուշմեն:

[Lion]

Չէ... ուղղակի երևի ուզում էր ասել, որ մեր ազգի թշնամիներն են ամեն կերպ ձգտում զրկել մեր ազգին իր հնագույն պատմությունից