Զանազան լեզվական հարցեր

[Լեո]

Որքան գիտեմ, հրամայականում «–եց»–ով ձևերը հնացած են համարվում հիմա։ Համենայնդեպս, «ապրե՛ք»–ը հաստատ ճիշտ է, իսկ «ապրեցե՛ք»–ի հետ կապված առնվազն տարաձայնություններ կլինեն։

Ես էլ եմ կարծում, որ «ապրեք երկար»-ն ավելի ճիշտ ու ընդունելի տարբերակ է:

Հայկական հեռուստաալիքներից մեկով մի հաղորդում կա, վերնագիրը «Ապրեցեք երկար»

[Smokie]

Ուղությու՞ն, թե՞ ուղղություն:

Ես չգիտեմ երբվանից ու չգիտեմ ինչու՞ սկսել եմ ուղություն գրել՝ կարծելով, որ ուղի բառից ա: Էդպես ա՞

[Աթեիստ]

Ուղությու՞ն, թե՞ ուղղություն:

Ես չգիտեմ երբվանից ու չգիտեմ ինչու՞ սկսել եմ ուղություն գրել՝ կարծելով, որ ուղի բառից ա: Էդպես ա՞

Ուղղություն - ուղիղ բառից։

[Ուլուանա]

Ուղությու՞ն, թե՞ ուղղություն:

Ես չգիտեմ երբվանից ու չգիտեմ ինչու՞ սկսել եմ ուղություն գրել՝ կարծելով, որ ուղի բառից ա: Էդպես ա՞

Ի դեպ, էդ շարքից մի ղ–ով գրվող բառ է «ուղարկել»–ը, որ հաճախ սխալմամբ երկու ղ–ով են գրում։ Էս մեկն արդեն քո իմացած ուղի բառից է. ուղի + արկել, այսինքն՝ ուղի գցել, ճանապարհ գցել։

[Եղիայեան]

Վերջերս նկատել եմ, որ շատ տարածված է «տոլերանտ» բառի սխալ գրությունը՝ տոլեռանդ, ըստ երևույթին՝ «մոլեռանդ» բառի համանմանությամբ։ «Տոլերանտն», ի տարբերություն «մոլեռանդի», հայերեն բառ չէ, օտարաբանություն է, հետևաբար որևէ կապ չունի «եռանդ» հայերեն բառի հետ։

Սիրելի՛ Ուլուանա,
Փոխանակ տոլերանտ-ի ուղղագրական նրբութիւնները բացատրելու, կարելի չէ՞ այս բառը գրողին թելադրել, որ հրաժարի նման զզուելի օտարաբանութենէ եւ պարզապէս գրէ թոյլատու: Արեւելահայերդ ե՞րբ պիտի հայանաք:
Շնորհակալութիւն:

[Ռուֆուս]

Արեւելահայերդ ե՞րբ պիտի հայանաք:
Շնորհակալութիւն:

Ասենք էն օրվանից, երբ արևմտահայերդ կդադարեք «Գագիկ»-ին «Քաքիկ» ասել։

Մի քիչ հանդուրժողականությունը ձեզ չէր խանգարի։

Շնորհակալություն։

[Եղիայեան]

Ասենք էն օրվանից, երբ արևմտահայերդ կդադարեք «Գագիկ»-ին «Քաքիկ» ասել։

Մի քիչ հանդուրժողականությունը ձեզ չէր խանգարի։

Շնորհակալություն։

Արտասանութիւն փոխելը գրեթէ անկարելի է, այս պատճառով ալ պէտք չէ պահանջել, որ արեւմտահայը փոխէ իր արտասանութիւնը: Երբ օր մը կը վերամիանանք ֆիզիքապէս ու կ'ապրինք կողք-կողքի, նոր սերունդը կամաց-կամաց կը մոռնայ Քաքիկ-ը ու կ'արտասանէ Գագիկ: Մինչդեռ արեւելահայերուդ համար դժուար չէ որոշել, որ տուեալ բառին հայերէնը պիտի գործածէք, երբ այդ հայերէնը կա՛յ: Սա այնպիսի բան մըն է, որ գրեթէ ոչ մէկ ճիգ կը պահանջէ, կը բաւէ կամենալ՝ կարենալու համար: Ըստ այսմ ալ՝ հանդուրժողականութեան հարց չի դրուիր: Տեղի ունեցածը ազգային արժէքներու հանդէպ ցուցաբերուած անտարբերութիւնն է: Իսկ մեզի պէս փոքր ժողովուրդի մը թոյլատրուած չէ անտարբեր ըլլալ:

[Եղիայեան]

Չէ՞ք կարծեր, թէ ներդնել բայաձեւ չկայ, այլ պէտք է գրել ներդրել:

[Զաքար]

Արտասանութիւն փոխելը գրեթէ անկարելի է, այս պատճառով ալ պէտք չէ պահանջել, որ արեւմտահայը փոխէ իր արտասանութիւնը:

Պետք է փոխվի, քանի որ բառի իմաստն ու զգայնությունը խիստ հակադրված են իրար։

[Շինարար]

Արտասանութիւն փոխելը գրեթէ անկարելի է, այս պատճառով ալ պէտք չէ պահանջել, որ արեւմտահայը փոխէ իր արտասանութիւնը: Երբ օր մը կը վերամիանանք ֆիզիքապէս ու կ'ապրինք կողք-կողքի, նոր սերունդը կամաց-կամաց կը մոռնայ Քաքիկ-ը ու կ'արտասանէ Գագիկ: Մինչդեռ արեւելահայերուդ համար դժուար չէ որոշել, որ տուեալ բառին հայերէնը պիտի գործածէք, երբ այդ հայերէնը կա՛յ: Սա այնպիսի բան մըն է, որ գրեթէ ոչ մէկ ճիգ կը պահանջէ, կը բաւէ կամենալ՝ կարենալու համար: Ըստ այսմ ալ՝ հանդուրժողականութեան հարց չի դրուիր: Տեղի ունեցածը ազգային արժէքներու հանդէպ ցուցաբերուած անտարբերութիւնն է: Իսկ մեզի պէս փոքր ժողովուրդի մը թոյլատրուած չէ անտարբեր ըլլալ:

Հարգելի Գագիկ, ապրելով Հայաստանում`մենք նման սուր կարիք չենք զգում ամեն կերպ խուսափելու օտարաբանություններից և հրաժարվելու այնպիսի բառերից, ինչպիսիք են տոլերանտը, հեքիաթը, մերսին: Դրանով մեր արժանապատվությունը որևէ կերպ չի խոցվում: Հասկանում եմ, որ օտար միջավայրում հնարավոր ա նման ցավագին մոտեցում, չնայած Բեյրութում հայերը կարծես թե թույլատրված էին համարում իրար բարևել բոնժուղ-ով ու շնորհակալություն հայտնել մերսի-ով: Որևէ կերպ կասկածի տակ չեմ առնում իրենց հայ լինելը: Շատ ավելի գնահատելի ա զրույցում փոխադարձ հանդուրժողականությունը, հարգանքը, դիմացինին առանց վիրավորելու անհամաձայնություն հայտնելը. սրանք նույնիսկ ազգային պատկանելության հետ կապ չունեն, համամարդկային կարևորություն ունեն: Հայ լինելուց առաջ կարևոր ա մարդ լինել

[Chuk]

Սիրելի՛ Ուլուանա,
Փոխանակ տոլերանտ-ի ուղղագրական նրբութիւնները բացատրելու, կարելի չէ՞ այս բառը գրողին թելադրել, որ հրաժարի նման զզուելի օտարաբանութենէ եւ պարզապէս գրէ թոյլատու: Արեւելահայերդ ե՞րբ պիտի հայանաք:
Շնորհակալութիւն:

Որ գրենք թույլատու, ոչ թե կհայանանք, այլ ճիշտ հակառակը՝ կդադարենք իրար հասկանալ

[insider]

Ուզում եմ հարցնել, վաղու՞ց ա էս նորաձևությունը, որ խոսելիս, երգելիս շեշտը որտեղ հասնի դնում են ... ոնց որ նոր բառ դառնա։ էն օրը լսեցի, որ աղջիկս (3,5տ.) էլ ա սկսել որոշ բառեր նման ձևով շեշտել ... Է դիտողություն անում էս, հա ... ասում ա հեռուստացույցով եմ լսել )

[Սուլլա]

<<Դույզն ինչ բավարար>> արտահայտությունը որևէ իմաստ ունի՞:Օրինակ՝կարելի՞ է ասել դույզն ինչ բավարար գիտելիքներ:

[Ուլուանա]

<<Դույզն ինչ բավարար>> արտահայտությունը որևէ իմաստ ունի՞:Օրինակ՝կարելի՞ է ասել դույզն ինչ բավարար գիտելիքներ:

Հաշվի առնելով, որ «դույզն–ինչ» նշանակում է փոքր–ինչ, պիտի որ իմաստ չունենա։ Փոքր–ինչ բավարարը ո՞րն է։ Կամ բավարար է, կամ՝ ոչ. համեմատության աստիճաններ չկան։

[Chuk]

Եսիմ, մեծ ցանկության դեպքում իմ կարծիքով կարելի ա օգտագործել «ինչ-որ չափով բավարար է» իմաստով, կամ ոնց-որ ասես ձգտում ա բավարարին, բայց դե հաստատ ընդունված ու տարածված արտահայտություն չի: