Հարգելի Ամինա, նախևառաջ ուզում եմ ասել, որ շատ ճիշտ ես հիշում Աստվածաշնչյան հատվածը , ուր պատվիրվում է երեխաներին չանցկացնել կրակի վրայով կամ միջով: Դա ասվել է Հին կտակարանում, սակայն, ինչ պարագաներում : Եկեք մեկընդմիշտ հասկանանք, որ մեջբերումներ կարելի է աել Աստվածաշնչից միայն դեպքում եթե տվյալ մեջբերումը չի հատվում իր իմաստային հատվածից, ասել է թե պետք է այդ մեջբերումը դիտարկել կոնտեքստի մեջ: Իսկ վերոնշյալ հատվածի կոնտեքստը հետևյալն է, որ այն ժամանակ, երբ պատվերը տրվեց հրեաներին, մի քանի հազար տարի առաջ, հասարակության մեջ կար Մողոք եթե չեմ սխալվում, անունով մի կուռք, որին , ի շարս ուրիշներոի, երկրպագություն էին մատոիցում: Դրան մշտապես զուգահեռում էր երեխաների զոհաբերությունը կամ ընծայումը: Մարդիկ իրենց երեխաներին կամ նետում էին պղնձե կուռքի կրակից շիկացած փորի մեջ, և կամ կրակի վրայով անցկացնում էին, դրանով "հաճելի դառնալով" այդ կուռքին:Amina-ի խոսքերից
Հարգելի Տեր Հայր ինձ համար անընդունելի է,/կարծում եմ Աստծո համար նույնպես/ որ հայկական նախքին հեթանոսական շատ տոներ փոխառվել են քրիստոնեւթյան մեջ և դարձվել քրիստոնեկան.... դրանց թվին են պատկանում վարդավառն ու տրնդեզը, չեմ հիշում թե առաջինն ինչի ու ինչ աստծո էր նվիրված նաղքինում, բայց երկրորդ տոնի արարողությունը շատ խիստ հակասում է աստվածաշնչյան սկզբունքներին, ըստ որի Աստված խստորեն պատվիրում է կրակի վրայից չանցկացնել որևէ մարդու կամ երեխայի, քանի որ դա կրակապաշտության և կախարդության նման մի բան է եղել...
կներեք հիմա չեմ հիշում համարը կոնկրետ որտեղ էր գրված բայց մոտավորապես այսպես էր « և քո տղային կամ աղջկան կրակի վրայով չանցկացնես...»
հիշում եմ տատիկս գյուղում մթոմ մեզ թռցնում էր կրակի վրայով և ասում կրակը ցավն ու չոռը տանի ու մեզ լավ բաներ բերի այս տարի,,, ու ասում էր եթե չթռնենք այս տարի լավ չի լինի մեզ համար մեր ցավն ու չոռը կմնա մեզ վրա ...-միթե սա նույն կրակապաշտությունը չի՞, նաև սնոտիապաշտություն ... ինչու ենք մենք այդ կրակապաշտական տոնը դարձրել քրիստոնեական, երբ այն գրեթե նույն ձևով ու նույն իմաստն է արտահայտում ինչ անցյալում՞
Իսկ այն տոնը, որին մեր ժողովուրդը կոչում է Տրնդեզ, ոչ այլ ինչէ եթե ոչ Տյառնընդառաջ տոնը, որը կատարվում է յուրաքանչյուր տարվա փետրվարի 14-ին: Իսկ քանի որ եկեղեցական օրացույցով հաջորդ օրը սկսվում երեկոյան ժամերգությունից հետո, ապա բարեպաշտական սովորույթ է դարձել մեզանում երեկոյան կրակ վառել և հավաքվել շուրջը, ուրախանալ, զվարճանալ: Սա ամենևին չի նշանակում երկրպագել կրակին: Իսկ քո տատիկը եղել լավ, բարի և միամիտ կին, որը այդ տեսակ ք մտացել, ինչը չի համապատասխանում կրոնական դավանաբանական դիրքորոշումներին, սակայն պետք չէ տատիկին մեղադրել:
ԿՐԿՆՈՒՄ ԵՄ, Հայ Առաքելական եկեղեցու հայրերը այդքան անխելք չեն եղել, երբ սահմանել և պահպանել են մեր ծիսա և կանոնակարգերը: Եկեք նրանցից իմաստուն չերևանք:
Օրհնությամբ `Տեր Շմավոն քահանա
Մեջբերել
Էջանիշներ