Ստատուս քվոն էսօրվա դրությամբ այլընտրանք չունի:
Թղթի վրա գրած անվտանգության երաշխիքները ու նույնիսկ խաղաղության ու բարեկամության պայմանագրերը ու նույնիսկ ինտեգրացիոն համակարգերի մաս կազմելը էսօր զրո կոպեկ արժեն: Անվտանգ են մենակ նրանք, ովքեր իրենք են պահում իրենց անվտանգությունը: Ու էսօր ռազմավարական դիրքերը զիջելը Ադրբեջանին հանուն ինչ-որ հիպոթետիկ անվտանգության նույն բանն ա, որ քամակդ բաց մտնես գեյ բառ ու հույս ունենաս, որ բոլորը կհարգեն քո կուսությունը.
- Ոչ մեկի մտքով չէր անցնի, որ Ռուսաստանը կարող ա հինգ օրում մտնի ու ՄԱԿ-ի անդամ սուվերեն Վրաստանի մի մասը տանի:
- Մի տարի առաջ ոչ մեկի մտքով չէր անցնում, որ Ռուսաստանը կարող ա մի օրում Ղրիմը անեքսիայի ենթարկի ու դրա հետ բոլորը համակերպվեն:
- Կիպրոսը 2004 թվականից ԵՄ անդամ ա, բայց թուրքերը թքած ունեն Կիպրոսի տարածքային ամբողջականության վրա:
- Մոլդովան էսօր փաստացի կորցրել ա Մերձդնեստրը ու փաստացի կոնֆլիկտի մեջ ա Ռուսաստանի հետ, բայց ԵՄ հետ ասոցացման համաձայնագիր ա կնքում, էն դեպքում, երբ ԵՄ պաշտոնական քաղաքականությունը կոնֆլիկտ ունեցող երկրների հետ գործ չունենալն ա: Նույն էլ Վրաստանի դեպքում:
- Իսրայելի ու Պաղեստինի մասով ՄԱԿ-ի տասնյակ որոշումներ կան: Պաղեստինը 1988-ի անկախ պետություն ա հռչակվել, իսկ 2012 ՄԱԿ-ում դիտորդի կարգավիճակ ա ստացել, բայց Իսրայելը որ օրը ուզում ա մտնում ու պաղեստինցիների մայրիկը լացացնում ա, քանի որ ուժեղ ա, էտքան բան:
- 20 տարի առաջ Եվրոպայում բոլոր սահմանները գծված էին հազար տարվա համար, իսկ 2008-ին ճանաչեց Կոսովոն՝ անունը դնելով հատուկ դեպք: Հարավսլավիայի մնացած մասերի մասին էլ չենք խոսում:
Խաղաղապահ ուժերի տեղաբաշխումը անվտանգության երաշխիք չի կարա լինի:
- Իսրայելը Լիբաբանի մայրիկը լացացրեց 2006 թվականին ՄԱԿ-ի խաղաղապահների ներկայությամբ ու լուռ համաձայնությամբ:
- Ռուանդայում թութսիների գենոցիդը փաստացի տեղի ունեցավ հոլանդացի, բելգիացի ու ֆրանսիացի խաղաղապահների լուռ համաձայնությամբ, կամ գոնե ներկայությամբ:
- Ու սենց ղուրուշով դեպքեր ...
Մեծ տերությունների տված երաշխիքները ամեն վարկյան կարող են չեղյալ հայտարարվել՝ ըստ նպատակահարմարության:
- Միակ մեծ տերությունը, որը ռեալ մեր տարածաշրջանում կարա անվտանգության երաշխիքներ տա, Ռուսաստանն ա: Իսկ Ռուսաստանը երբեք շահագրգռված չի եղել ու չի լինելու Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման հարցում:
- Մի տարի առաջ Օբաման ուզում էր Ասադին բամբիտ աներ ու զենք էր մատակարարում ISIS-ին, իսկ էսօր Ասադն ու Օբաման դաշնակիցներ են դառել ու բամբիտ են անում ISIS-ին:
- Եվրոպան արդեն մանրից սկսել ա Ասադի գովքով զբաղվել:
- Իրաքում ԱՄՆ երաշխիքներով կնքված բոլոր համաձայնագրերը շիաների, սյունիների ու քրդերի միջև էսպր ուղարկվել են գրողի ծոցը:
- Լիբիան աչքներիս առաջ մասնատվում ա, չնայած եվրոպացիների ու ԱՄՆ-ի ակտիվ միջամտությանը:
Հիմա, էսքանից հետո, ո՞վ ա մեզ երաշխիքներ տալու, որ եթե մենք ասենք մի վեց շրջան տանք Ադրբեջանին ու Ադրբեջանը նույնիսկ պաշտոնապես ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը, ապա հենց մյուս օրը չի խախտի համաձայնագրերը ու պատերազմ չի սկսի ասենք Զանգեզուրի համար, կամ պռոստը զա կայֆ:
Բաց սահմաններ բոլոր հարևանները հետ:
Տատս էլ գիտի, որ տնտեսության համար բաց սահմանը փակ սահմանից լավ ա: Դրա համար էլ էս հարցը քննարկման ենթակա չի: Բայց մեր որոշ ընկերներ «առանց բաց սահմանի Հայաստանը չի կարա զարգանա» քամակից հանած արտահայտությունը դրոշ են սարքել, ոնց որ մենք սաղս էշ ենք, ու չենք հասկանում, որ երկարաժամկետ հեռանկարում ոչ մի երկիր էլ չի կարա լիարժեք զարգանա առանց բոլոր հարևանների հետ բաց սահմաններով:
Հարցը էտ բաց սահմանների գինն ա: Իսկ գինը էսօր մեր անվտանգությունն ա: Որ մի երաշխքի չկա, որ եթե նույնիսկ մենք համաձայնվցենք ինչ-որ զիջումների կամ փոխզիջումների, ինչ էլ որ դա նշանակի, ապա թուքերը կամ ազերիների կհարգեն էտ համաձայնագրերը: Այսինքն, մեր զիջումները նաղդ են, իսկ թուրքերի բացած սահմանը նիսյա խոսակցություն ա, որը կարա լինի, կարա չլինի: Ես հակված եմ կարծելու, որ եթե թուրքերի զիջելու նամյոկ արեցիր, իրանց ախորժակը գնալով մեծանալույա: Իսկ մեզ ոչ մի մեծ տերություն չի օգնելու, նենց ոնց ոչ չի օգնել 100 տարի առաջ ու նենց ոնց որ էսօր չի օգնում Պաղեստինին, Լիբանանին, Սիրիային, Կիպրոսին, Մոլդովային, Վրաստանին ու նույնիսկ Ուկրաինային: Ամեն մեկը ոնց կարա տենում ա իրա գլխի ճարը:
Կարա՞ արդյոք Հայաստանը զարգանա սահմանների ներկա ստատուսի պահպանման պարագայում:
Կարա, միանշանակ: Բնականաբար զարգացման տեմպերը էն չեն լինի, ինչ եթե մենք ազատ ելք ունենանք դեպի բոլոր նավահանգիստները, բայց Հայաստանը հսկայական պոտենցիալ ունի, որը էսօր մսխվում ա մի քանի գռեհիկների պատճառով: Չեմ պատրաստվում որևէ մեկի գլխին տնտեսագիտական դասախոսություն կարդալ, բայց, միայն ներմուծման քվոտաների ու որոշ գյոռմամիշների մոնոպոլիաների վերացումը, բոլորին հարկային դաշտ բերելը ու միջին ու փոքր բիզնեսին խեղդելու փոխարեն աշխատելու հնարավորություններ տալը Հայաստանի համար մի 20-30 տարվա զարգացում կարա ապահովի: Մի պարզ օրինակ միայն, Հայաստանում հարկեր/ՀՆԱ հարաբերությունը աշխարհում ամենացածրերից մեկն ա: Ցանկության դեպքում կարա ավելի քան կրկնապատկվի: Իսկ էտ արդեն հսկայական բան ա:
Հայաստանին ոչ մեկը չի արտագաղթում Ղարաբաղի հարցի կախված լինելու պատճառով: Մարդիկ արտագաղթում են, քանի որ քաքն են ընգել մի քանի թալանչի գյոռմամիշի ձեռը: Քանի որ գյուղացու ձեռից մթերումների ոլորտը մոնոպոլացրած մխչյանցի մկները կոպեկներով գյուղմթերք են գնում, որ հետո հոր գներով սոկի ու կանսերվի տեսքով վաճառեն քաղաքացիների վրա ու հարկեր չվճարեն - էս նենց, մի հատ հավայի դպրոցական օրինակ:
Հայաստանը խաչմերուկ, տրանսպորտային հանգույց և այլն:
Տխամարաբանություն: Սրան նույնիսկ անդրադառնալն ա ծիծաղելի: Պետք ա մենակ քարտեզին նայել: Ասենք հենց նույն BP-ին, Ղարաբաղի հարցը եթե կարգավորվի ու մենք Ադրբեջանի հետ դարավոր խաղաղության ու բերակամության համաձայնագիր կնքնենք, կարող ա Բաքու-Ջեյհանը քանդի ու մի հատ թազա նավթամուղ քցի Հայաստանով, քանի որ դա մի 40 կիլոմետր կարճ ա լինելու: Կամ ենթադրենք, տեսականորեն, որ Թուրքմենստանից մինչև Հունաստան գազամուղ ա քաշվում, ու ենթադրենք Հայաստոնվ մի 20 կմ ավելի կարճ ա, քան Վրաստանով: Ու պատկերացրերք, մի 100 միլիարդ դոլարանոց պռոյեկտի մեջ մի 20 միլիոն դոլար խնայելու համար ամբողջ աշխարհը նստած սպասում ա, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը խաղաղության պայմանագիր կնքեն ու էտ գազամուղը կառուցեն նենց, որ անցնի հենց Հայաստանի տարածքով: Ձեր խնդալը չի՞ գալիս սրա վրա: Ինչ-որ մեկը ենթադրում ա, որ ինչ-որ մեծ պռոյեկտ նստած սպասում ա, որ մի քանի կիլոմետրի քյար անի՞: Երբ ադրբեջանական նավթը պիտի հասցվեր Եվրոպա նույն BP-ն առանց մի վարկյան սպասելու Բաքու-Ջեյհանը կառուցեց:
Նենց թեթև ամփոփում:
- Ղրաբաղի հարցի կարգավորումը առաջին հերթին ձեռ չի տալիս Ռուսաստանին, քանի որ տարածաշրջանը պահում ա հսկողության տակ:
- Երկրորդ հերթին ձեռ չի տալիս Սերժին ու Ալիևին, քանի որ հարցը ստռաշիլկա սարքած հսկողության տակ են պահում երկրի բնակչությանը ու կարան անվերջ իշխեն:
- Ղարաբաղի հարցի զիջումով կամ փոխզիջումով, կամ որևէ զահրմարով արագ կարգավորումը պարտադիր համարողները կամ արդարացնում են երկրի ներսում սեփական իմպոտենտությունը, կամ անմեղսունակ են, կամ երկուսը միասին:
- Մեկը ես, որպես ՀՀ քաղաքացի, քչից շատից տեսնելով թե էսօրվա աշխարհում ինչ ա կատարվում, ոնց են հարգվում ա համաձայնագրերը ու ոնց են վարվում թուլություն ցույց տվողների հետ, մի վարկյան անգամ չեմ մտածի ադրբեջանցիներին մի թիզ հող զիջելու մասին:
- Ադրբեջանը գոնե էնքան ժամանակ քանի նավթի փողերն ա լափում ու քանի Ալիևները իշխանության են, պատերազմ չի սկսի: Մեկ, սկսող լիներ վաղուց սկսել էր: Երկրորդ, քանի դու հարուստ ես ու կուշտ, դա երբեք վտանգի չես ենթարկի հանուն ինչ-որ «ադրբեջանական պատմական հայրենիքի», որի հայրենիք լինելու վրա ինքդ էլ ես լուրջ կասկածում, որի վրա արդեն վաղուց թքած ունեն նույնիսկ նրանք, ովքեր 20 տարի առաջ լքել են էտ տարածքները:
Հա, ես նոր հասկացա թե դու ինչ նկատի ունեիր, ախ ես ո՞նց կարող էի մոռանալ կրակած փամփուշտների փողը…
Մեֆ, նման «խորհրդավոր» նախադասությունները ինձ ոչինչ չեն ասում բացի նրանից, որ դու ուզում ես խելացի երևալ։ Դու խելացի ես, օքեյ։
Հ.Գ. Տրիբունի բոլոր ասածների տակ արյունով ստորագրած, փեչատած, հարգանքներիս խորհին հավաստիքը հայտնած։
Այ ինքը շատ կոնկրետ, տրամաբանական, համոզիչ, ռացիոնալ, ակնհայտ բաներ ա ասում, ի տարբերություն քեզ ապեր, սորրի։
Վերջին խմբագրող՝ Վիշապ: 15.08.2014, 00:02:
Si vis pacem, para bellum
հարց… Հայաստանն ինքն ա՞ ապահովում իր անվտանգությունը… ոնց ենք վճարում մենք ռազմական ծախսերի համար… ունե՞նք մենք ռազմական արդյունաբերություն որը կարողանա մշտական ռազմական լարվածության մեջ գտնվելու դեպքում ապահովի անվտանգության երաշխիքի գործիքները… ո՞վ ա վճարելու դրա համար…
…ցանկացած պայմանագիր էլ կարա խախտվի, ստեղ 100%-անոց բան չկա… էս ի՞նչ ա նշանակում, որ պայմանագրեր պետք չե՞ն…
ո՞վ ա քեզ տենց բան ասել… ո՞նց չէր անցնի… Վրաստանը հենց առաջին հերթին դրա համար չէր մտնում Օսեթիա… ու դու ռուսների նոր գիտե՞ս… իրանք Բեռլին են կիսել ու մեջտեղը պատ սարքել, վրաստան մտնելն ի՞նչ մի անկանխատեսելի էր, մանավանդ որ առիթն էլ կա…- Ոչ մեկի մտքով չէր անցնի, որ Ռուսաստանը կարող ա հինգ օրում մտնի ու ՄԱԿ-ի անդամ սուվերեն Վրաստանի մի մասը տանի:
Ղրիմի մասին խոսվել ա միշտ ու դեռ արևելյան ուկրաինայի մասին էլ ա խոսվել… Ղրիմում միշտ էլ էդ հարցը՝ ռուսաստանին վերամիավորվելու հարցը եղել ա օրակարգում… ու՞մ համար ա սա գաղտնիք եղել… Մեթլոքն էր էն օրը խոսում (ամերիկայի նախկին դեսպանը սովետում) ու ասում էր որ սա մի օր լինելու էր, եթե իհարկե նաև հաշվի առննք թե ոնց էր կցվել Ուկրաինային…- Մի տարի առաջ ոչ մեկի մտքով չէր անցնում, որ Ռուսաստանը կարող ա մի օրում Ղրիմը անեքսիայի ենթարկի ու դրա հետ բոլորը համակերպվեն:
մենք էլ թքած ունենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության վրա… Ռուսաստանն էլ Ուկրաինայի ու վրաստանի ու Մոլդովայի… հա ի՞նչ… նշանակում ա նորմ գոյություն պտի չունենա՞… եթե տենց ա ուրեմն առաջին ոտի տակ ընկնողը մենք պտի լինենք անգամ եթե աշխարհի սաղ զենքերը մեզ տան…- Կիպրոսը 2004 թվականից ԵՄ անդամ ա, բայց թուրքերը թքած ունեն Կիպրոսի տարածքային ամբողջականության վրա:
Հայաստանի հետ էլ պտի ասոցեացվեին ու Հայաստանն էլ կոնֆլիկտ ունի… չեմ հասկանում էս ինչ կապ ունի…- Մոլդովան էսօր փաստացի կորցրել ա Մերձդնեստրը ու փաստացի կոնֆլիկտի մեջ ա Ռուսաստանի հետ, բայց ԵՄ հետ ասոցացման համաձայնագիր ա կնքում, էն դեպքում, երբ ԵՄ պաշտոնական քաղաքականությունը կոնֆլիկտ ունեցող երկրների հետ գործ չունենալն ա: Նույն էլ Վրաստանի դեպքում:
չէ քանի որ ուժեղ չի… Իսրայելի խեռին 1000 տարի պետք չի մտնի Լիբանան հավայի կրակի աջ ու ձախ ու զոհ տա… իրանք իրանց մարդու արժեքը գիտեն… մեր նման չեն որ սահմանային միջադեպից հետո ուրախանանք ու խրախճանք սարքենք որ մենք 5 զոհ ենք տվել իրանք 75… պաղեստինա իսրայելական կոնֆլիկտը սենց պարզունակ չի…- Իսրայելի ու Պաղեստինի մասով ՄԱԿ-ի տասնյակ որոշումներ կան: Պաղեստինը 1988-ի անկախ պետություն ա հռչակվել, իսկ 2012 ՄԱԿ-ում դիտորդի կարգավիճակ ա ստացել, բայց Իսրայելը որ օրը ուզում ա մտնում ու պաղեստինցիների մայրիկը լացացնում ա, քանի որ ուժեղ ա, էտքան բան:
օքեյ… ճիշտ ա… մեզ էտի ի՞նչ ա տալիս… ուզում ես մենք էլ էդ օրինակը վերցնենք գնանք ասենք, "տեսեք, հես ա, բա մեզ ինչի՞ չի կարելի" իրանք էլ ասեն "օքե՞յ…"- 20 տարի առաջ Եվրոպայում բոլոր սահմանները գծված էին հազար տարվա համար, իսկ 2008-ին ճանաչեց Կոսովոն՝ անունը դնելով հատուկ դեպք: Հարավսլավիայի մնացած մասերի մասին էլ չենք խոսում:
որևէ մեկը չի ասել որ խաղաղապահ ուժերը միայն կարան խաղաղություն պահպանեն… տենց գրառում էս ֆորումում չկա… Ղարաբաղի անվտանգության գարանտը մնում ա Հայաստանը և Ղարաբաղի զինված ուժերը… ես 100% համոզված եմ որ որևէ համաձայնության մեջ չի կարա ներառվի Ղարաբաղյան ուժերի զինաթափումը… դա հնարավոր չի ու բոլորն էլ դա հասկանում են… անգամ Ադրբեջանը նույնիսկ եթե բան չի ասում… Ղարաբաղը հնարավոր չի զինաթաել էս պահին…Խաղաղապահ ուժերի տեղաբաշխումը անվտանգության երաշխիք չի կարա լինի:
- Իսրայելը Լիբաբանի մայրիկը լացացրեց 2006 թվականին ՄԱԿ-ի խաղաղապահների ներկայությամբ ու լուռ համաձայնությամբ:
- Ռուանդայում թութսիների գենոցիդը փաստացի տեղի ունեցավ հոլանդացի, բելգիացի ու ֆրանսիացի խաղաղապահների լուռ համաձայնությամբ, կամ գոնե ներկայությամբ:
- Ու սենց ղուրուշով դեպքեր ...
մի քանի տող վերևում քո մտքով ոչ մի կերպ չէր անցնում որ ռուսները Վրաստան կամ Ղրիմ կարան մտնեն, բայց ստեղ վստահ ասում ես որ "երբեք չի լինելու"… մի հատ կարա՞ս ասես էդ ինչից գիտես տենց… ո՞նց ա որ էն ափաշքյարան չես նկատել, բայց էս մեկում տենց վստահ ես… էսօր կարող ա և չէ, միգուցե հաստատ չէ, բայց ի՞նչից ես ենթադրում որ ռուսաստանի վերաբերմունքը երբեք չի փոխվելու…Մեծ տերությունների տված երաշխիքները ամեն վարկյան կարող են չեղյալ հայտարարվել՝ ըստ նպատակահարմարության:
- Միակ մեծ տերությունը, որը ռեալ մեր տարածաշրջանում կարա անվտանգության երաշխիքներ տա, Ռուսաստանն ա: Իսկ Ռուսաստանը երբեք շահագրգռված չի եղել ու չի լինելու Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման հարցում:
- Մի տարի առաջ Օբաման ուզում էր Ասադին բամբիտ աներ ու զենք էր մատակարարում ISIS-ին, իսկ էսօր Ասադն ու Օբաման դաշնակիցներ են դառել ու բամբիտ են անում ISIS-ին:
- Եվրոպան արդեն մանրից սկսել ա Ասադի գովքով զբաղվել:
- Իրաքում ԱՄՆ երաշխիքներով կնքված բոլոր համաձայնագրերը շիաների, սյունիների ու քրդերի միջև էսպր ուղարկվել են գրողի ծոցը:
- Լիբիան աչքներիս առաջ մասնատվում ա, չնայած եվրոպացիների ու ԱՄՆ-ի ակտիվ միջամտությանը:
ապեր, աշխարհքը մի հատ մարդ չի ղեկավարում որ զա կայֆ բռնեն ու չեղյալ համարեն կամ անտեսեն… ամեն ինչ միշտ էլ կախված ա եղել սիտուացիայից էսօր ոչ միայն Ասադին են օգնում, այլև Իրանն ա օգնում ԱՄՆ-ին ու եվրոպային դրան էլ գումարած ռուսաստանն ա որ ուզում ա ISIS-ի հարցով համագործակցի էս տերությունների հետ… սրա մասին ստեղ շատ խոսվեց, բայց ընտրությունը էս ա՝ կամ կմնաս հին դիրքերում ու չես համագործակցի ու ISIS-ը կվերցնի իրաքն ու սիրիան, կամ էլ մի կողմ կդնեք անհամաձայնությունները ու ընդհանուր շահերից ելնելով կհամագործակցեք… unlike us իրանք իրանց շահը լավ գիտեն, գիտեն իրանց ինչ ա պետք ու ըստ դրա են շարժվում…
դրա համար էլ փուլային տարբերակ կա… մի շրջան տալիս են, մի ճանապարհ բացվում ա մի ծրագիր գործի ա դրվում… չարվեց՝ հանձնման գործընթացը կանգնում ա… կա սենց առաջարկ… չեք ուզում ուրիշ բան մտածեք…Հիմա, էսքանից հետո, ո՞վ ա մեզ երաշխիքներ տալու, որ եթե մենք ասենք մի վեց շրջան տանք Ադրբեջանին ու Ադրբեջանը նույնիսկ պաշտոնապես ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը, ապա հենց մյուս օրը չի խախտի համաձայնագրերը ու պատերազմ չի սկսի ասենք Զանգեզուրի համար, կամ պռոստը զա կայֆ:
Chuk (15.08.2014)
ձեր որոշ ընկերների ասածը պտի ճիշտ մեջբերես… ոչ թե մենակ փակ սահման ա այլև թշնամի հարևան որի հետ ու պատերազմի մեջ ես, օքեյ, սենց ասեմ, ռազմական մրցավազքի մեջ ես որն ունի նավթից եկած փող (չգիտենք ինչքան ա, բայց հաստատ քիչ չի)… զենքը փող ա ու շատ փող ա… ու ոչ միայն… հիմա փակ սահմանի գնը հաշվելու համար պտի շատ ֆակտորներ հաշվի առնես, մենակ էդ սահմանով անցնող բեռները չեն… հետո նոր կնայենք բաց սահմանի գինը…Բաց սահմաններ բոլոր հարևանները հետ:
Տատս էլ գիտի, որ տնտեսության համար բաց սահմանը փակ սահմանից լավ ա: Դրա համար էլ էս հարցը քննարկման ենթակա չի: Բայց մեր որոշ ընկերներ «առանց բաց սահմանի Հայաստանը չի կարա զարգանա» քամակից հանած արտահայտությունը դրոշ են սարքել, ոնց որ մենք սաղս էշ ենք, ու չենք հասկանում, որ երկարաժամկետ հեռանկարում ոչ մի երկիր էլ չի կարա լիարժեք զարգանա առանց բոլոր հարևանների հետ բաց սահմաններով:
Հարցը էտ բաց սահմանների գինն ա: Իսկ գինը էսօր մեր անվտանգությունն ա: Որ մի երաշխքի չկա, որ եթե նույնիսկ մենք համաձայնվցենք ինչ-որ զիջումների կամ փոխզիջումների, ինչ էլ որ դա նշանակի, ապա թուքերը կամ ազերիների կհարգեն էտ համաձայնագրերը: Այսինքն, մեր զիջումները նաղդ են, իսկ թուրքերի բացած սահմանը նիսյա խոսակցություն ա, որը կարա լինի, կարա չլինի: Ես հակված եմ կարծելու, որ եթե թուրքերի զիջելու նամյոկ արեցիր, իրանց ախորժակը գնալով մեծանալույա: Իսկ մեզ ոչ մի մեծ տերություն չի օգնելու, նենց ոնց ոչ չի օգնել 100 տարի առաջ ու նենց ոնց որ էսօր չի օգնում Պաղեստինին, Լիբանանին, Սիրիային, Կիպրոսին, Մոլդովային, Վրաստանին ու նույնիսկ Ուկրաինային: Ամեն մեկը ոնց կարա տենում ա իրա գլխի ճարը:
իհարկե երաշխիք չկա… երբեք էլ որևէ մեկը քեզ երաշխիք 100%անոց չի կարա տա… բայց էդ երկրները իրանց մյուս հարևանների հետ էդ պրոբլեմը չունեն… ասածս էն չի որ սուրբ են, բայց միանշանակ բացառելը կոմպլեքսավորվածություն ա… հույներն ու քրդերն էլ թուրքերի համար չեն մեռնում, բայց էսօր աշխատում են իրար հետ…
նոր ասում էիր "Անվտանգ են մենակ նրանք, ովքեր իրենք են պահում իրենց անվտանգությունը:" հիմա էլ ասում ես "Իսկ մեզ ոչ մի մեծ տերություն չի օգնելու"… եթե դու կարում ես քո անվտանգությունն ապահովել, բա ինչի՞ ես վախենում խնդրի լուծումից… ուժեղը փոխզիջումից չի վախենում, որտև կարա իրան պաշտպանի… դու ասում ես մեզ չեն օգնի մեծ տերությունները… դա նշանակում ա որ մեր անվտանգությունն այնուամենայնիվ մեզնից կախված չի… համաձայն եմ…
մեկ ասում եք ինչի են խառնվում մեծ տերություններն ու խառնում, հետո ասում եք բա խի՞ չեն խառնվում…
հսկայական պոտենցիալ… հմմմ… մի երկու հոգու մեջ բաժանելու համար հսկայական ա, բայց 2.5 միլիոնանոց երկրի համար որի բնակչույունը կարա աճի եկոնոմիկայի զարգացման հետ մեկտեղ, բավարար ա՞… էդ ի՞նչ պոտենցիալ ա… հումքիարտահանումից բացի Հայաստանն ի՞նչ կարա արտադրի… ի՞նչ արդյունաբերություն կարա զարգացնի փակ սահմանների դեպքում… էսի հարց ա… ինչքա՞ն զարգացման տեղ ունի համեմատած բաց սահմանների ու էներգետիկ ծրագրերի ներգրավվածության հետ համեմատած ու համեմատած մեր հարևանների հետ… դու էլ գիտես որ տնտեսական զարգացում չի կարա դիտվի մեկուսացված… դու կարաս մի հատ լուցկի արտադրես իսկ վաղը երկու հատ ու ասես 100% աճ կա…Կարա՞ արդյոք Հայաստանը զարգանա սահմանների ներկա ստատուսի պահպանման պարագայում:
Կարա, միանշանակ: Բնականաբար զարգացման տեմպերը էն չեն լինի, ինչ եթե մենք ազատ ելք ունենանք դեպի բոլոր նավահանգիստները, բայց Հայաստանը հսկայական պոտենցիալ ունի, որը էսօր մսխվում ա մի քանի գռեհիկների պատճառով: Չեմ պատրաստվում որևէ մեկի գլխին տնտեսագիտական դասախոսություն կարդալ, բայց, միայն ներմուծման քվոտաների ու որոշ գյոռմամիշների մոնոպոլիաների վերացումը, բոլորին հարկային դաշտ բերելը ու միջին ու փոքր բիզնեսին խեղդելու փոխարեն աշխատելու հնարավորություններ տալը Հայաստանի համար մի 20-30 տարվա զարգացում կարա ապահովի: Մի պարզ օրինակ միայն, Հայաստանում հարկեր/ՀՆԱ հարաբերությունը աշխարհում ամենացածրերից մեկն ա: Ցանկության դեպքում կարա ավելի քան կրկնապատկվի: Իսկ էտ արդեն հսկայական բան ա:
Հայաստանին ոչ մեկը չի արտագաղթում Ղարաբաղի հարցի կախված լինելու պատճառով: Մարդիկ արտագաղթում են, քանի որ քաքն են ընգել մի քանի թալանչի գյոռմամիշի ձեռը: Քանի որ գյուղացու ձեռից մթերումների ոլորտը մոնոպոլացրած մխչյանցի մկները կոպեկներով գյուղմթերք են գնում, որ հետո հոր գներով սոկի ու կանսերվի տեսքով վաճառեն քաղաքացիների վրա ու հարկեր չվճարեն - էս նենց, մի հատ հավայի դպրոցական օրինակ:
Հայաստանից արտագաղթում են որտև գործ չկա… տնտեսությունը չի զարգանում, իսկ դրա պատճառներից մեկն էլ Ղարաբաղի հարցի պատճառով փակ սահմաններն են ու ռազմական վիճակը…
էսի պտի ասեմ գնաս քարտեզին նայես… ոչ մի երկիր էլ բնականից հանգույց չի, բայց դառնում ա… իրա կարողության սահմաններում… էսօր ինչքան գազատար նավթատար ու պոեզի գիծ կա շրջանցում ա հայաստանը… 40 կա 20 կմ-ի հարց չի մենակ… իհարկե առանց մտածելու կառուցեցին որտև էդ ժամանակ 98-ին մենք ոռ էինք խաղացնում… էդ տրանզիտի փողերը մեր նման փոքր երկրին պետք են… կամ էլ էնքան փող ունենք որ էդ երկու տրուբեն մեր բյուդջի վրա չի երևում…Հայաստանը խաչմերուկ, տրանսպորտային հանգույց և այլն:
Տխամարաբանություն: Սրան նույնիսկ անդրադառնալն ա ծիծաղելի: Պետք ա մենակ քարտեզին նայել: Ասենք հենց նույն BP-ին, Ղարաբաղի հարցը եթե կարգավորվի ու մենք Ադրբեջանի հետ դարավոր խաղաղության ու բերակամության համաձայնագիր կնքնենք, կարող ա Բաքու-Ջեյհանը քանդի ու մի հատ թազա նավթամուղ քցի Հայաստանով, քանի որ դա մի 40 կիլոմետր կարճ ա լինելու: Կամ ենթադրենք, տեսականորեն, որ Թուրքմենստանից մինչև Հունաստան գազամուղ ա քաշվում, ու ենթադրենք Հայաստոնվ մի 20 կմ ավելի կարճ ա, քան Վրաստանով: Ու պատկերացրերք, մի 100 միլիարդ դոլարանոց պռոյեկտի մեջ մի 20 միլիոն դոլար խնայելու համար ամբողջ աշխարհը նստած սպասում ա, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը խաղաղության պայմանագիր կնքեն ու էտ գազամուղը կառուցեն նենց, որ անցնի հենց Հայաստանի տարածքով: Ձեր խնդալը չի՞ գալիս սրա վրա: Ինչ-որ մեկը ենթադրում ա, որ ինչ-որ մեծ պռոյեկտ նստած սպասում ա, որ մի քանի կիլոմետրի քյար անի՞: Երբ ադրբեջանական նավթը պիտի հասցվեր Եվրոպա նույն BP-ն առանց մի վարկյան սպասելու Բաքու-Ջեյհանը կառուցեց:
ամեն ինչի մասին գրել էիր ու բոլոր միջազգային օրինակներն էլ բերել էիր բացի նրանից թե ինչ ազդեցություն ունի մեր երկրի վրա էս կոնֆլիկտը ու ինչ արժե…Նենց թեթև ամփոփում:
- Ղրաբաղի հարցի կարգավորումը առաջին հերթին ձեռ չի տալիս Ռուսաստանին, քանի որ տարածաշրջանը պահում ա հսկողության տակ:
- Երկրորդ հերթին ձեռ չի տալիս Սերժին ու Ալիևին, քանի որ հարցը ստռաշիլկա սարքած հսկողության տակ են պահում երկրի բնակչությանը ու կարան անվերջ իշխեն:
- Ղարաբաղի հարցի զիջումով կամ փոխզիջումով, կամ որևէ զահրմարով արագ կարգավորումը պարտադիր համարողները կամ արդարացնում են երկրի ներսում սեփական իմպոտենտությունը, կամ անմեղսունակ են, կամ երկուսը միասին:
- Մեկը ես, որպես ՀՀ քաղաքացի, քչից շատից տեսնելով թե էսօրվա աշխարհում ինչ ա կատարվում, ոնց են հարգվում ա համաձայնագրերը ու ոնց են վարվում թուլություն ցույց տվողների հետ, մի վարկյան անգամ չեմ մտածի ադրբեջանցիներին մի թիզ հող զիջելու մասին:
- Ադրբեջանը գոնե էնքան ժամանակ քանի նավթի փողերն ա լափում ու քանի Ալիևները իշխանության են, պատերազմ չի սկսի: Մեկ, սկսող լիներ վաղուց սկսել էր: Երկրորդ, քանի դու հարուստ ես ու կուշտ, դա երբեք վտանգի չես ենթարկի հանուն ինչ-որ «ադրբեջանական պատմական հայրենիքի», որի հայրենիք լինելու վրա ինքդ էլ ես լուրջ կասկածում, որի վրա արդեն վաղուց թքած ունեն նույնիսկ նրանք, ովքեր 20 տարի առաջ լքել են էտ տարածքները:
իսկ տնտեսագիտական դասախոսություն ես ուզում եմ… առանց կատակի ուզում եմ որ կարդաս էդ դասախոսությունը…
Chuk (15.08.2014)
հա ապեր… ո՞վ ա դրա փողը տալիս… աշխարհի բոլոր երկրներում զենքը փող ա, եթե չգիտես ասեմ… Նյու Յորգում մի հատ մեեեեեծ լուսատախտակ կար որ ասում էր թե ամեն օրն իրաքի պատերազմում ինչ արժե… somebody somehow with something has to pay for that…
էդ մենակ մեր համար ա զեքը ձրի որտև տեղե ոռ ու երկիր ենք տալիս… հետո էլ անվտանգության մասին ենք խոսում…
խնդիր չկա Վիշ ջան… բանավեճ ա, բայց արյամբ մի ստորագրի, ղաբաղի կռվում մեզ հլա շատ արյուն ա պետք…
Տրիբուն ջան, մտածում էի գրածիդ մասին…
ասում ես "Ստատուս քվոն էսօրվա դրությամբ այլընտրանք չունի:"… օքեյ… իսկ վաղը՞… 10 տարի հետո՞… ի՞նչ ես կարծում, էս ամենն ի՞նչ ուղղությամբ ա գնում… ձեր համար ոչ էսօր և ոչ էլ վաղն ա յլընտրանք լինելու, որովհետև երբ որ կարդում եմ գրառումդ մի հատ սենց բան եմ նկատում… մեր ներքին պրոբլեմների համար դու մեղադրում ես մեր իշխանություններին՝ արդարացիորեն… բայց քո վերլուծության առյուծի բաժինը հստակ ցույց ա տալս կատարյալ անվստահություն միջազգային կառույցների նկատմամբ… այսինքն դու որևէ պայման չես քննարկում որտեղ կարելի ա վստահել էդ ստրուկտուրաներին… սա նշանակում ա որ մեր համար էս հարցը տուպիկում ա… մենք չգիտենք մեր ուզածն ինչ ա… ինչքան էլ դու ասես "ուժեղանանք հետո լուծենք էս հարցը" դա ոչ մի իմաստ իրա մեջ չի կրում… ինչքա՞ն պտի ուժեղանաս որ լուծես էս հարցը և եթե ասենք ուժեղացար ո՞րն ա լինելու լուծումը. բնական ա որ եթե շատ ուժեղացար հարցն ինքնին արդեն լուծված ա… հիմա դու ինձ ասա թե դա երբ ա լինելու (մոտավորապես, կոնկրետ թիվ չեմ ուզում), ո՞նց ա լինեու (Հայաստանն ինչ տեսք ա ունենալու) ու վաբշե ինչքա՞ն ա դրա հավանականությունը… ես հաշվում եմ որ նախագահին հանել ենք ու ձեր ուզած մարդն ա… իդեալական նախագահ ա…
մի բան ևս… եթե Հայաստանը որպես երկիր պետք ա գոյություն ունենա, ապա պետք ա ընդունի միջազգային կառույցների հետ աշխատելու գրված ու չգրված օրենքները… պտի կարանանք էդ ստրուկտուրաների հետ աշխատել… բոլորն են աշխատում իրենց ուժերի ներածի չափով… կան երկրներ որ չեն ընդունում ու վստահում էդ ստրուկտուրաներին. Հյուսիսային Կորեա, Սոմալիա, Աֆղանստան…
քո ամբողջ գրառումը նվիրված էր նրան որ չի կարելի վստահել ոչ մի պայմանագրի ու ծրագրի ինչ էլ որ դա լինի… fine… good luck with that, my friend…
Էսքան գրածդ սրա շուրջ է կարծես թե։ Դու առաջարկում ես հերթով շրջաններ տալ ու տեսնել ինչ կլինի։ Եթե ճանապարհներ բացվեցին, ՀՀ տնտեսությունը լավացավ, պատերազմ չեղավ, ուրեմն լավ ա, կարելի է շարունակել շրջանների հանձնումը։ Իսկ եթե լավ չեղավ, գործընթացը կանգնում է, ու մենք լավագույն դեպքում սկսում ենք մտածել, թե յանի ինչի հավայի շրջանները տվեցինք Ադրբեջանին, վատագույն դեպքում փորձում ենք հետ վերցնել Ղարաբաղը։ ։Ճ Բոմբաստիկ։ Կարելի է ավելացնել «Մենակ հայերը...» թեմայում։
Si vis pacem, para bellum
մենակ հայերը թեմայում կարաս ավելացնես ասենք փակ սահամններով զարգանալը… մենակ հայերի մտքում ա սենց բռլյանտ գաղափարներ ծագում… աշխարհում ոչ մի երկիր սենց բան չի մտածի… կամ ասենք պատերազմի տարիները մթի ու ցրտի տարիներ են… կամ ասենք պատերազմը փող չի խլում ու տնտեսության վրա չի ազդում… ավելի հեռու որ գնանք մենակ հայերը կարան պնդեն որ պատերազմի ժամանակ էկոնոմիկան կարա զարգանա… ու մենակ հայերն են բողոքում որ ինչի պատերազմի ժամանակ լավ չեն ապրել…
մենակ հայերի համար ա 88 միլիոնը 2.5 միլիոնից քիչ…
մենակ հայերը կարան քեզ համոզեն վիզ դրած համոզեն որ չլուծված ռազմական կոնֆլիկտը շատ էլ լավ ա… ավելի լավ ա քան լուծելը…
երգիծաբանին անսպառ նյութ եք մատակարարում ապեր…
ինչ վերաբերվում ա փուլայինին, ապա դա եղել ա ժամանակին…
դու հլա մի հատ քո առաջարկը նայի Վիշ, հողերը տանք՝ իրանք մեզ ստատուս… way to go my man… ի՜նչ լավ առաջարկ ա, ո՞նց կարան խաբեն… ստատուս ա, է՞ կատակ բան չի… ճամփա չի ինվեստմենթ չի… ՍՏԱՏՈՒՍ… բանականաբար սաղ հարցերը էդ ստատուսը կլուծի, կասկած չկա…
չմոռանաս էս էլ ավելացնես մենակ հայերի թեմայում…
Ու մենակ հայերի մոտա, որ անկախ մասնագիտությունից համ հոյակապ դիվանագետ են համ էլ զինված ուժերի սպա...
Ես նման բան չեմ առաջարկել։ Ես կխնդրեմ, որ իմ ասածներին հղվելիս մեջ բերես իմ բառերը, և ոչ թե քո բառերը։
Մարդիկ կան, որոնք եզի համառությամբ պնդում են իրենց ցանկությունը որպես ճշմարտություն, մինչև պրոբլեմի հետ անձամբ բախվելը ու անձամբ կոճկվելը։
Հայ Ժողովդրի պատմությունը լիքն է փաստերով, որ ցանկալին իրականության տեղ ընդունող «խաղաղասերներն» ու «լավատեսները» հավատալով, որ կարելի է թուրքերի հետ «փոխզիջման» գնալ, կապիտուլյացիայի են գնացել, կորցնելով ամեն ինչ։ Ասենք կարելի է թուրքերին աղ ու հացով դիմավորել, կարելի է զենքը հանձնել, կարելի է հանձնել սեփական իշխաններին, կարելի է հողեր հանձնել և դրա դիմաց ստանալ կայուն խաղաղություն։
Ոչ մեկ այստեղ չի ասել, որ ներկա իրավիճակը բացարձակ առումով լավն է ու ձեռնտու է Հայաստանին։
Փորձիր մի անգամ էլ հասկանալ, թե ինչ է ուզում ասել Տրիբունը, ինչ եմ ուզում ասել ես։ Եթե չստացվի, էլի փորձիր։
Si vis pacem, para bellum
Վիշապ, եթե ուզում ես ապացուցել որ խնդիրը չլուծված ավելի լավ ա, fine բայց գնա մի հատ հարիֆ գտի ու վճարի որ հավատա… ներկա վիճակը դրա ապացույցը չի… "փորձիր հասկանալ" որ չլուծված ռազմական կոնֆլիկտերը վնաս են… պատերազմը էնոնոմիկայի համար վատ ա… որ "ուժեղանանք որ ղարաբաղի հարցը լուծենք"-ը biggest bullshit-ն ա որ կարաս մարդու վրա ծախես… էդ նշանակում ա հիմա թույլ ես… ու գնալով թուլանում ես… էսի փաստ ա…
պարզ հարց եմ տվել… էս վիճակը մինչև ե՞րբ կարա շարունակվի… ինչքա՞մ եք ուզում ձգենք… թե՞ ուզում եք Բաքուն էլ գրավեք որ նոր ձեր սաղ պայմաններն ընդունեն (միակ ձևն էդ ա)… օքեյ, թազա պռեզիդենտ որ եկավ, կանի, Բաքուն կգրավի… էդ ա՞ ձեր հույսը…
մի վախտ պետականություն, բանակ չունեինք ու թուրքից վախենում էինք որ տված խոսումը չի անի… օքեյ, հասկանալի ա… հիմա պետականություն էլ ունենք, բանակ էլ, բայց էլի ենք վախեցած… կարա՞ս ասես խի…
Տրիբունի ասածն էն ա որ ստատուս քվոն պտի պահենք էնքան մինչև իշխանությունը փոխվի (սրա հետ ես միշտ էլ համաձայն եմ եղել ու պնդել եմ նախ իշխանափոխություն հետո ղարաբաղի հարց)… բայց Տրիբունը բացարձակապես չի վստահում միջազգային որևէ մի կառույցի ու պնդում ա որ իշխանափոխությունից հետո պետք ա էկոնոմիկան լավացնել հետո լուծել ղարաբաղի հարցը (ինչ էլ որ դա նշանակի)… ես պնդում եմ որ տենց բան չի կարա լինի որովհետև ցանկացած նորմալ նախագահ առաջին հերթին կլծվի էդ հարցի լուծմանը միանշանակ… իսկ եթե չզբաղվի էդ հարցով ու ասի, եկեք ուժեղանանք հետո, էդ նշանակում ա որ երբեք էլ չի լուծելու ու էս վիճակից ինքն էլ ա օգտվելու…
ամեն ինչ աշխարհքիս երեսին արժե փող և ժամանակ… time and money… այ եթե էս հասկանաս, կարող ա ջոկես…
օքեյ, ահա թե ինչ է ուզում ասել Տրիբունը…
Տրիբունն ուզում ա ասել որ մեզ լուծում պետք չի, պետք էլ չի լինելու… այսինքն սենց ամենաճիշտն ա…Նենց թեթև ամփոփում:
- Ղրաբաղի հարցի կարգավորումը առաջին հերթին ձեռ չի տալիս Ռուսաստանին, քանի որ տարածաշրջանը պահում ա հսկողության տակ:
- Երկրորդ հերթին ձեռ չի տալիս Սերժին ու Ալիևին, քանի որ հարցը ստռաշիլկա սարքած հսկողության տակ են պահում երկրի բնակչությանը ու կարան անվերջ իշխեն:
- Ղարաբաղի հարցի զիջումով կամ փոխզիջումով, կամ որևէ զահրմարով արագ կարգավորումը պարտադիր համարողները կամ արդարացնում են երկրի ներսում սեփական իմպոտենտությունը, կամ անմեղսունակ են, կամ երկուսը միասին:
- Մեկը ես, որպես ՀՀ քաղաքացի, քչից շատից տեսնելով թե էսօրվա աշխարհում ինչ ա կատարվում, ոնց են հարգվում ա համաձայնագրերը ու ոնց են վարվում թուլություն ցույց տվողների հետ, մի վարկյան անգամ չեմ մտածի ադրբեջանցիներին մի թիզ հող զիջելու մասին:
- Ադրբեջանը գոնե էնքան ժամանակ քանի նավթի փողերն ա լափում ու քանի Ալիևները իշխանության են, պատերազմ չի սկսի: Մեկ, սկսող լիներ վաղուց սկսել էր: Երկրորդ, քանի դու հարուստ ես ու կուշտ, դա երբեք վտանգի չես ենթարկի հանուն ինչ-որ «ադրբեջանական պատմական հայրենիքի», որի հայրենիք լինելու վրա ինքդ էլ ես լուրջ կասկածում, որի վրա արդեն վաղուց թքած ունեն նույնիսկ նրանք, ովքեր 20 տարի առաջ լքել են էտ տարածքները:
Մի հատ էլ փորձի հասկանալ։ Ես ասում եմ, որ ստատուս քվոն պատերազմից լավ ա։ Դու խնդրի լուծումը չգիտես, ուղղակի հույս ես հայտնում, որ կարող ա ձև կա, որ խնդիրը կլուծվի խաղաղ ճանապարհով։
Ես ասում եմ էսօրվա դրույթամբ ձև չկա ու նման անհույս փորձերը կբերեն պատերազմի։ Ու ասում եմ ինչի։
Դու էմոցիոնալ պատասխաններ ես տալիս, թե դե գնացեք փակ սահմաններով սաղ փողերը տվեք փանփուշտներին, տեսնեմ ոնց եք յոլա գնում։
Կառուցողական չի ապեր։ Ոնց որ սոված մարդուն դեմը ձոր լինի, ձորի մյուս կողմում պիցցա, ասես կամ ձորը թռի կամ սոված մեռի։
Տրիբունը իր ամփոփումը տվել է մյուս փաստարկների հիման վրա, դա ամբողջություն ա ապեր, սաղ իրար հետ կապ ունեն։
Si vis pacem, para bellum
Տրիբուն (18.08.2014)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ