Մեֆ, փաստորեն ուզում ես ինձ տուպիկ գցել
Հիմա որ ասեմ. «Չէ, չենք տուգանի», գնալու ես սաղին սենց բան գրես, որ ասեմ «Հա, կտուգանենք», կարող ես աչքս լիքը գրառումներ խոթել, որ տենց գրառումներ կան: Իսկ որ ասեմ «նայած դեպք», ասելու ես (ու շատերն էլ մտածելու են), որ «կռուտիտ եմ լինում»:
Ամեն դեպքում կփորձեմ պատասխանել: Նախքան պատասխանելս մի անգամ էլ հստակեցնեմ, որ ես ունեմ անհատական որոշում չխառնվել «Կրոն» ու «Քաղաքականություն» բաժինների մոդերավորմանը, բացի ծայրահեղ դեպքերից: Իմ խառնվելու ճանապարհը լինում ու լինելու է տվյալ հարցերի մասին անհատական տեսակետներս հնչեցնելը, որոնց հետ կարող են համաձայնվել կամ չհամաձայնվել, օգտվել կամ չօգտվել, կիրառել կամ չկիրառել բաժինների մոդերատորները: Այլ կերպ ասած իմ այստեղ գրածը դոգմա չի, ինչպես և ցանկացած ուրիշի գրածը, այս թեմայի գրառումներն ու քննարկումները կարող են միայն որպես օգտակար տեղեկատվություն գործածվել բաժնի մոդերատորների կողմից: Ծայրահեղ դեպքերը, որոնց մասին ասեցի, երբ կարող եմ խառնվել, այն դեպքերն են, երբ կա ԱԿՆՀԱՅՏ (ոչ թե խիստ սուբյեկտիվ ընկալման) վիրավորանքներ, հայհոյախոսություններ, պոտենցիալ վտանգ, որ իրավիճակը հսկողությունից դուրս կգա, կստեղծվի անկառավարելի իրավիճակ, իսկ այդ պահին բաժինների մոդերատորները օնլայն չեն ու անհրաժեշտ է արագ արձագանք, արագ իրավիճակի շտկում: Բայց նույնիսկ այդ դեպքերում բաժնի մոդերատորները հետո կարող են «ետարկել» իմ գործողությունները:
Էս ամբողջը գրում եմ զուտ նրա համար, որ որևէ մեկն իմ պատասխանից «չառիթավորվի» ու մտածի, որ էդ բաժնում կարող ա իմ գրածը հետո որպես արդարացում բերելով էսպիսի կամ էնպիսի գրառումներ անել
Հիմա բուն հարցիդ մասին իմ կարծիքը: Կախված քննարկման ոճից, մասնակիցների փոխհարաբերություններից, քննարկման առարկայից, գրառումը մասնակիցների կողմից ընկալման տարբերակից ու լիքը այլ ֆակտորներից բերածդ գրառումը կարող է լինել կոնֆլիկտային ու վիրավորական՝ տուգանման ու ջնջելու ենթակա, իսկ կարող է լինել ընկերական ու բարեկակամական՝ թեմայում մնալու ենթակա: Ընդ որում անգամ լրիվ նույն բառերով, նույն կետադրական նշաններով, նույն շարահյուսությամբ գրված լինելու դեպքում:
Իհարկե հիմնական դեպքերում մտավոր ունակություններին հղվելը վիրավորանք է: Մարդու ֆիզիկական հատկանիշները, այդ թվում մտավոր ունակությունները գնահատելը, այն էլ բացասական կոնտեքստով, որպես կանոն վիրավորական են, անընդունելի: Այլ հարց է գիտելիքների գնահատումը, որպեսզի ավելի պարզացնեմ, բերեմ կոնկրետ օրինակներ. ֆիզիկայից բանավեճի ընթացքում ֆիզիկա ուսանող երիտասարդի կողմից 5-րդ դասարանի աշակերտին, կամ բանասիրականն ավարտած ու ֆիզիկա չսերտած 22 ամյա երիտասարդին «կներես, բայց այս ոլորտում գիտելիքներդ բավարար չեն» ասելը մի բան է, իսկ ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր-պրոֆեսորին նման բան ասելը լրիվ այլ բան է: Մի դեպքում դա կարող է ընկալվել որպես փաստի արձանագրում ու հուշում, թե ինչու բանավեճը չի շարունակվում, մյուս դեպքում վերանբարձ ու ինքնահավան խոսք, որը միտված է զրուցակցին խոցելու, նսեմացնելու: Բայց այդ բոլոր դեպքերում էլ «քո մտավոր ունակությունները չեն բավարարում»-ը կլիներ հստակ վիրավորանք:
Ընդհանրապես բանավեճերի ժամանակ շատ խոսքեր կախված լիքը ֆակտորներից տարբեր կերպ կարող են ինտերպրետացվել՝ ինչպես որպես անմեղ, այնպես էլ որպես վիրավորական: Ու բանավեճի մասնակցողն ինքը պետք է կարողանա հասկանալ, թե որ դեպքում է ինքը մնում կոռեկտության սահմանում, որ դեպքում՝ ոչ: Եթե ինքը չի հասկանում, կոնտեքստից ու ընթացքից, տարբեր այլ ֆակտորներ հաշվի առնելով մոդերատորն է դա որոշում՝ բնականաբար սխալվելու որոշակի հավանակությամբ. ի վերջո բոլորս էլ սխալական ենք: Սակայն եթե տվյալ ֆորմատում «դատավորի» կարգավիճակը տրվում է այսինչին, ապա քննարկմանը մասնակցում ենք, իմանալով այդ սուբյեկտիվության աստիճանն ու հնարավորությունը ու այսուհանդերձ որոշում կայացնելով մեզ, մեր գրածը հանձնել այդ «դատին»: Չէ որ «Կրոն» բաժնում գրառում կատարելուց մենք գիտենք կոնկրետ անձանց անուններ, ովքեր ի վերջո որոշելու են, տվյալ դեպքում մեր գրառումը նորմալ էր, թե ասենք վիրավորանքի սահմանն անցած: Եթե համաձայն չենք, որ նա մեզ մոդերավորի, կարող ենք պարզապես չգրել, բայց մտել ենք այս տիրույթ, ուրեմն ենթարկվում ենք առկա օրենքներին:
Կոնկրետ նախադասություն բերելն ու հարցնելը «ես կարող եմ սա ասել», մի քիչ ձգտում է դեպի դեմագոգիայի, Մեֆ ջան: Եթե մենք կարողանայինք սահմանել բոլոր բառերն ու արտահայտությունները, որոնք վիրավորական են, հեն է կանոնադրության մեջ էդպիսի ցանկ կտայինք, կամ էլ տեխնիկապես ավելի առաջ կգնայինք, հենց փորձեիր նման բան գրել, ավտոմատ կջնջվեր: Բայց էս կյանքում ամեն ինչը չի միանշանակ, շատ հարցերում լիքը նյուանսներ կան: Ու կախված դեպքերից ցանկացած բան կարող է ունենալ այլ ընկալում:
հ.գ. Կոնկրետ օրինակում ես կտուգանեի ու կվերացնեի, հավանաբար, «մտավոր» բառը, մնացածը կթողնեի:
Մեջբերել
Mephistopheles-ի խոսքերից
Էջանիշներ