Ո՞վ կա այստեղ

[Գալաթեա]

Սամ ջան, բան չես ասում... ավելի լավ էր սուս մնայինք չէ՞ աչքիս...

[Sambitbaba]

Սամ ջան, բան չես ասում... ավելի լավ էր սուս մնայինք չէ՞ աչքիս...

Չէ, Գալ ջան, ինչ ես ասում, սիրելիս…
Ես շատ շնորհակալ եմ, որ անմիջապես արձագանքեցիք և նույիսկ, ճիշտն ասած, քիչ'մ անհարմար եմ զգում, որ ստիպեցի ձեզ դա անել:
Երեկ երեկոյան չստացվեց պատասխանել, իսկ հիմա, ցավոք, կարճ ժամանակից գործի եմ գնալու: Իսկ քանի որ քիչ երկար եմ ուզում խոսել, թող մնա երեկոյան, լա՞վ:
Ազնվորեն, շատ շնորհակալ եմ, որ գրեցիք, և մի հատ մեծ էն քո ասած պաչից քեզ էլ, Ուլուանային էլ, ու մնացած բոլոր արձագանքողներին էլ:
Ես ձեզ շատ եմ սիրում…

[StrangeLittleGirl]

Սամ, նոր տեսա գրառումդ:

Անկեղծ ասած, ես էս բաժնի ոչ մի թեմա համարյա չեմ մտնում: Ուղղակի որ տեսա էս թեման էդքան ակտիվ ա, մտա, տեսնեմ` ինչու: Ու անկեղծ ասած, ալարեցի գործդ կարդալ բոլդերի ու իտալիկների պատճառով: Պիտի տեքստն ուրիշ տեղ գցեմ առանց բոլդ-իտալիկի, որ կարողանամ կարդալ, էդ էլ ալարում եմ անել: Բայց որ ասում ես, մի օր կհարմարացնեմ, կկարդամ: Մենակ խնդրում եմ` կարծիքիս չնեղանաս, որովհետև ես սովորաբար ավելի կոշտ եմ լինում, երբ էդպես կանչում են կարծիք հայտնելու, ոչ թե պատահաբար տեսնում, արձագանքում եմ:

[Գալաթեա]

Սամ, նոր տեսա գրառումդ:

Անկեղծ ասած, ես էս բաժնի ոչ մի թեմա համարյա չեմ մտնում: Ուղղակի որ տեսա էս թեման էդքան ակտիվ ա, մտա, տեսնեմ` ինչու: Ու անկեղծ ասած, ալարեցի գործդ կարդալ բոլդերի ու իտալիկների պատճառով: Պիտի տեքստն ուրիշ տեղ գցեմ առանց բոլդ-իտալիկի, որ կարողանամ կարդալ, էդ էլ ալարում եմ անել: Բայց որ ասում ես, մի օր կհարմարացնեմ, կկարդամ: Մենակ խնդրում եմ` կարծիքիս չնեղանաս, որովհետև ես սովորաբար ավելի կոշտ եմ լինում, երբ էդպես կանչում են կարծիք հայտնելու, ոչ թե պատահաբար տեսնում, արձագանքում եմ:

Բյուր ջան, Սամը ոչ մեկիս էլ հատուկ չէր կանչել կարծիք հայտնելու:
Պարզապես նեղվել էր, որ անուշադրության էր մատնվել գրածը ու նեղված ժամանակ գրառում անելիս մի քանի անուն էր նշել, որոնց կարծիքը կուզեր լսել:
Չեմ կարծում, որ արժի մեծ պատմություն սարքել դրանից ու սեփական հայտնելիք կամ չհայտնելիք կարծիքից

[Sambitbaba]

Սամ, նոր տեսա գրառումդ:

Անկեղծ ասած, ես էս բաժնի ոչ մի թեմա համարյա չեմ մտնում: Ուղղակի որ տեսա էս թեման էդքան ակտիվ ա, մտա, տեսնեմ` ինչու: Ու անկեղծ ասած, ալարեցի գործդ կարդալ բոլդերի ու իտալիկների պատճառով: Պիտի տեքստն ուրիշ տեղ գցեմ առանց բոլդ-իտալիկի, որ կարողանամ կարդալ, էդ էլ ալարում եմ անել: Բայց որ ասում ես, մի օր կհարմարացնեմ, կկարդամ: Մենակ խնդրում եմ` կարծիքիս չնեղանաս, որովհետև ես սովորաբար ավելի կոշտ եմ լինում, երբ էդպես կանչում են կարծիք հայտնելու, ոչ թե պատահաբար տեսնում, արձագանքում եմ:

Իտալիկը ո՞րն է, Բյուր ջան, էն շեղ տառերովը՞: Եթե հա, ուրեմն, բոլդերն ուր կուզես գցիր, համաձայն եմ, բայց իտալիկներին ձեռք մի տուր, լա՞վ: Առանց այն էլ դժվար է հասկացվում, իսկ միևնույն շրիֆտով կարդալու դեպքում ամեն ինչ կխառնվի իրար, հեչ բան չես հասկանա… Կոնկրետ քո մասին չէ խոսքս. ոչ ոք բան չի հասկանա:
Ես էլ, Աստված տա, մինչև այդ երջանիկ օրվա գալը նախ սաղ մնամ, հետո էլ խելքս-հիշողությունս տեղն ունենամ, որ գրածիցդ բան հասկանամ…

[StrangeLittleGirl]

Բյուր ջան, Սամը ոչ մեկիս էլ հատուկ չէր կանչել կարծիք հայտնելու:
Պարզապես նեղվել էր, որ անուշադրության էր մատնվել գրածը ու նեղված ժամանակ գրառում անելիս մի քանի անուն էր նշել, որոնց կարծիքը կուզեր լսել:
Չեմ կարծում, որ արժի մեծ պատմություն սարքել դրանից ու սեփական հայտնելիք կամ չհայտնելիք կարծիքից

Գալ ջան, ախր էս բաժնում շատ ա տենց լինում, որ գրածներն ուշադրության են մատնվում, ու հիմնականում եթե մի քանի հատ «կանչող» գրառում չի լինում, ոչ ոք էլ ոչ մի բան չի գրում: Ու մեծ պատմություն էլ չեմ սարքում: Կկարդամ, երբ չեմ ալարի:

Իտալիկը ո՞րն է, Բյուր ջան, էն շեղ տառերովը՞: Եթե հա, ուրեմն, բոլդերն ուր կուզես գցիր, համաձայն եմ, բայց իտալիկներին ձեռք մի տուր, լա՞վ: Առանց այն էլ դժվար է հասկացվում, իսկ միևնույն շրիֆտով կարդալու դեպքում ամեն ինչ կխառնվի իրար, հեչ բան չես հասկանա… Կոնկրետ քո մասին չէ խոսքս. ոչ ոք բան չի հասկանա:
Ես էլ, Աստված տա, մինչև այդ երջանիկ օրվա գալը նախ սաղ մնամ, հետո էլ խելքս-հիշողությունս տեղն ունենամ, որ գրածիցդ բան հասկանամ…

Սամ ջան, լավ, ուրեմն պիտի ներող լինես, եթե չկարդամ, որովհետև իմ նյարդերը չեն հերիքի էդքան իտալիկ կարդալուն, ես ներվային մարդ եմ:

[StrangeLittleGirl]

Սամ ջան, կարդացի ու էկա արտահայտվելու:

Ուրեմն նախ ասեմ, որ ընթերցողին թերագնահատում ես, եթե գտնում ես, որ առանց բոլդ-իտալիկի անհասկանալի կլինի: Շատ հստակ երևում էր. երկխոսությունը բոլդով ես գրել, մնացած բաներն իտալիկով: Երկխոսության պստիկ գծիկներն էլ հերիք են էդ տարբերությունը տեսնելու համար, չարժեր էդպես ծանրացնել:

Ասեմ, որ վերջին մասը լավն էր: Բայց մենակ էդ վերջին կտորի համար չարժեր էդ ամբողջը գրել: Գիտե՞ս ինչն ա խնդիրը: Դու ցանկացած բան գրելիս փորձում ես մեջը լիքը փիլիսոփայություն մտցնել, ու դա ծանրացնում ա գործը, դարձնում անընթեռնելի: Եթե ուզում ես ինչ-որ գաղափարական քարոզ անել կամ ինչ-որ բան փոխանցել, ուրիշ տեղից բռնի: Էդ փիլիսոփայությունն էդպես բաց-բրախ դնելը ոչ մեկի չի գերի: Առայժմ էսքանը: Հույս ունեմ` չես նեղանում:

[Ուլուանա]

Մոդերատորական. թեմայից դուրս գրառումները ջնջվել են։ Միմյանց մասին անձնական կարծիքները համապատասխան թեմաներում կամ կապի այլ միջոցներով արտահայտեք։

[Ջուզեպե Բալզամո]

"Ակումբի կծող խոսքում թույն չկա. դեղ ա…"

Այս խոսքերի համար ցանկանում եմ հատուկ շնորհակալություն հայտնել Ջուզեպե Բալզամոյին: Չնայած ինձ չէին ասված, բայց ես համարձակվեցի ինձ էլ վերագրել և վերջապես հասկացա, թե ինչ է նշանակում Ակումբի համարյա բացարձակ լռությունը գրածս պատմվածքների հանդեպ: Ստացվում է, որ ես Ակումբի ամենաառողջ մարդն եմ. ես դեղի կարիք չունեմ…

Ողջույն Դեղի կարք բոլորս ունենք (ով ով. մենք հո էդ մասին գիտենք), ակումբն էլ բարեհաճորեն իր ունեցած դեղ ու ճարով կիսվում ա կարիքավորների հետ: Բայց արի ու տես, որ էս մեր ակումբը բժիշկպրափեսոր չի, նույնիսկ բժիշկ էլ չի: Հեքիմ ա: Ստեղից ընդեղից լսած դեղանուններով, պառավական միջոցներով, սեփական փորձով իմաստնացած (մի հատ իբուպրոֆեն խմի, ինձ պրափեսորն ասեց՝ լավ էլ օգնում ա)… հեքիմ ա, սրտանց օգնելու պատրաստ, էտ օգնելով. մի քիչ ավել ինքնահաստատվելու, սեփական մարմնի բուժման մեջ վստահվելու (արա՜ ուրեմն հեչ էլ չէի ներշնչել, էդ իբուպրոֆենը իսկականից օգնում ա) Անշառ հեքիմ: Ու հարցնող-չհարցնողին խորհուրդ, դիագնոզ, բուժում, նեկրոլոգ բան ման ա բաժանում՝ անուն հանում… աշխարհի տարբեր կողմերում լսում ու գալիս են ակումբի դեղ ու ճարի զորությունը վայելելու: Եվ լինում են դեպքեր, երբ ակումբի հեքիմությունը բավական չի լինում… այ էդ ժամանակ ակումբը լռում ա, տարակուսած (ախպեր էսի հաստատ իբուպրոֆենի բան չի): Լռում ա, որովհետև շառլատան չի, իրեն իր ունեցած փառքը հերք ա, ինքը անծանոթ դեղ ու ճար ռեկլամող չի, ինքն իսկապես ուզում ա օգնած լինի: Ու գիտի, որ լավագույն օգնությունը… չխանգարելն ա…

Գիտե՞ս ինչն ա խնդիրը: Դու ցանկացած բան գրելիս փորձում ես մեջը լիքը փիլիսոփայություն մտցնել, ու դա ծանրացնում ա գործը, դարձնում անընթեռնելի: Եթե ուզում ես ինչ-որ գաղափարական քարոզ անել կամ ինչ-որ բան փոխանցել, ուրիշ տեղից բռնի: Էդ փիլիսոփայությունն էդպես բաց-բրախ դնելը ոչ մեկի չի գերի: Առայժմ էսքանը: Հույս ունեմ` չես նեղանում:

Ինձ քո գրածները երբեմն դժվար է լինում հասկանալ. խոհերն ու փիլիսոփայությունը չափազանց շատ են լինում իմ ուղեղի համար:

Sambitbaba ջան, ախր էնպես ես գրում, որ պետք է մի հատ քեզ տրամադրես՝ կարդաս, չես կարող ուղղակի աչքի տակով անցկացնել, պիտի իրականում կարդաս, ամեն բառի ներքո իմաստ կա, փորձես կռահել, բացահայտել, որ վերջում պատկերը տեսնես, հետո պիտի փորձես հասկանալ, հետո էլ գործի առաջացրաց էմոցիոնալ ֆոնը վերապրել:

Մի քիչ ծանր ա կարդացվում:
Նենց տպավորություն ա, որ ինչ միտքդ գալիս ա, ոնց գալիս ա, տենց էլ գրում ես:
Գրական ստեղծագործության դեպքում միշտ չի որ դա ճիշտ ա: Հատկապես, երբ գրածդ առանց էն էլ փիլիսոփայական խոհեր ունի: Ծանրացնում ա

Եվ այլն…
Էսքան չէի գրի, եթե հանճարեղ մտքերս մեջբերած չլինեիր , իսկ գործդ վատը չի: Ես էլ, էտ բոլդաիտալիկային խռուբռից մի քիչ ներվայնացա, բայց վսե ժե կարդացի …

[Արևանուռ]

Ինքնախոստովանա՞նք, թե՞ երկխոսություն Ես-ի ու Ներքին ձայնի միջև...

Ես տեսա ողջ պարը Ձեր ստեղծագործության մեջ, այն կարդացվում է նույնքան սահուն, որքան պարուհու շարժումներն են: Շնորհակալություն

[Sambitbaba]

Ես դեռ մրցույթի ժամանակ կարդացի, հետո մրցույթի բովում կորա, հետո դասեր, գործեր, գնա՜ց, էսօր նորից կարդացի, արտակարգ լավն էր, իրականում դուր եկավ, մանավանդ վերջը, զրուցակցի ով լինելը, կյանքում պարն էդպես չէի ընկալի, բայց երբ կարդում էի, պարից հատվածներ էին աչքի առաջ լողում: Իսկ հիմա անդրադառնամ չմեկնաբանելուն
Sambitbaba ջան, ախր էնպես ես գրում, որ պետք է մի հատ քեզ տրամադրես՝ կարդաս, չես կարող ուղղակի աչքի տակով անցկացնել, պիտի իրականում կարդաս, ամեն բառի ներքո իմաստ կա, փորձես կռահել, բացահայտել, որ վերջում պատկերը տեսնես, հետո պիտի փորձես հասկանալ, հետո էլ գործի առաջացրաց էմոցիոնալ ֆոնը վերապրել: Նախորդ կարդալուց հույզերն էնքան շատ էին ու էնքան հակասական, որ ես իրականում չգիտեի ինչ գրել, ճարահատյալ լռեցի, էսօր նորից եմ կարդում, ինչ-որ բան, խոստովանում եմ, վանում է, չեմ հասկանում ինչը, բայց ամբողջության մեջ շատ-շաաատ լավն է

Շնորհակալ եմ, որ կարդացիր, սիրելի Ալֆա ջան: Նաև ուրախ եմ, որ ինչ-որ բաներ դուրդ եկել են: Եվ ներիր, որ դժվար է կարդալը… Այվի ջան, դու էլ. էդպես էլ չպատասխանեցի քեզ: Կներես:
Ես գիտեմ իմ այդ թերությունը՝ դժվար գրել: Ու ջանք չեմ խնայում այն ուղղելու համար, ցավոք, հիմնականում ապարդյուն երևի: Իսկ երբեմն էլ դա բերում է նրան, ինչը հետո Գալը և Ուլուանան կոչելու են "ծեծված":
Ինչու որոշեցի երկուսիդ միանգամից պատասխանել: Որովհետև դուք այն մարդիկ եք, ում համար "դժվար հասկացվողը" երբեք անհաղթահարելի պատնեշ չի կարող դառնալ: Կարծում եմ այլ պատճառ կա: Միգուցէ և կռահում եմ, բայց հավաստիորեն չեմ ասի, քանզի այդ պատճառները կարող են հազար ու նորից հազարը լինել:
Ավելի լավ է ասեմ, թե նման դեպքերում ինչպես եմ վարվում ես: Եվ կուզենայի ձեր կարծիքն էլ լսել, քանզի համոզված եմ, որ նման նոտեցումը միայն ինձ չէ, որ յուրահատուկ է: Երևի հարկ է ճշտել, որ խոսքը գեղարվեստական գործ կարդալու մասին է: Եվ ինչ խոսք որ այն գործի, որն ինչ-որ ձևով կպել է քեզ, գրավել է ուշադրությունդ, ինչ-որ բան դուր է եկել /չէ՞ որ դուք ասացիք, որ ինչ-որ բան դուր է եկել/:

Ես փորձում եմ մոռանալ ինձ, իմ էգոն: Փորձում եմ դատարկել ինձ իմ գիտելիքներից, իմ հիշողությունից, իմ կարծիքներից, աշխարհընկալումից, հավատամքներից, - դառնալ հնարավորինս դատարկ: Հնարավորինս դատարկվելուց հետո, փորձում եմ այդպես դատարկված, սպունգի պես ներծծել ինձ առաջարկված նյութը:
Այդ կերպ ավելի հեշտ է ստացվում: Այդ կերպ հիմնականում հարթվում են առջևիս խոչնդոտները: Ամբողջովին ընկալվում է նյութը:
Իսկ դրանից հետո վերադառնում եմ իմ "Ես"-ը, և արդեն իմ ճաշակի, աշխարհընկալման և այլնի համեմատ չափում-ձևում-կտրում կարդացածս: Եվ սրանից հետո հանգիստ կարող եմ ասել ամեն ինչ, բացի մի բան. չհասկացա:

Էսպես համարձակ գրում եմ սա, քանզի համոզված եմ, որ բոլորը հենց այդպես էլ անում են: Ածուխի արդյունաբերության մասին վեպ կարդացող բժշկուհին իրեն հենց ածխահատ է պատկերացնում, այլ ոչ թե բժշկուհի. հակառակ դեպքում նա ոչինչ չէր հասկանա քսանհինգ հատ մրցանակ ստացած այդ վեպից: Արթուր թագավորի մասին կարդացող խոհարարն էլ իրեն մինիմում ասպետ է պակերացնում, հակառակ դեպքում… և այլն:
Ցավալին այն է, որ այս համեմատությունները չի կարելի շարունակել անվերջ: Գալիս է մի պահ, երբ մենք սկսում ենք մեր սահմանաշինարարությունը:Հեշտորեն իրեն ածխահատ պատկերացնող բժշկուհին ոչ մի կերպ չի ցանկանում իրեն այլմոլորակային պատկերացնել և իրեն զրկում է Բրեդբերիի "Խատուտիկների գինուց": Ուրախությամբ իրեն ասպետ պատկերացնող խոհարարը ոչ մի կերպ չի ցանկանում տեսնել իրեն հրեշտակի դերում և զրկում է իրեն Բեռնարդ Վերբերի հիանալի "Հրեշտակների կայսրությունից":

Այվի ջան, Ալֆա ջան, ներող եղեք, լա՞վ… Գիտեմ էսքան երկար-բարակ գրելս չի ավելացնի գրածիս արժանիքները, և ոչ էլ ավելի շատ որակ կտա նրան: Բայց շատ կուզենայի, որ չհասկացված տեղեր չմնային: Ըստ իս, ավելի լավ է ծեծված տեղեր լինեն, քան չհասկացված, քանզի ինձ համար "ծեծվածը"՝ ճաշակի խնդիր է, իսկ "չհասկացվածը"՝ որակի: Իսկ երբեն էլ լինում է, որ ոչ թե բացատրողը չի ցանկանում բացատրել, այլ հասկացողը՝ չի ցանկանում հասկանալ…

Այդ պատճառով եմ առաջարկում հրաժարվել սահմանափակումներից:

Ինձ թվում է, թե այդպես վարվել է…

[Sambitbaba]

Ինձ թվում է, որ այդպես վարվել է Լուսինեն:

Մի քիչ բարդ է թեման, բայց վատ չէր գրված, հասկանալի էր: Անցա մի շարք հիշողությունների միջով, վերապրեցի անցած ապրումներս: Այո, մահից հետո կա մի տարածություն, որտեղ մարդիկ հայտնվում են մահվանից հետո, դժողք է, թե դրախտ - չգիտեմ, բայց այդ տարածությունը կա, դրանում համոզված եմ: Հետաքրքիր էր ներկայացված, կարծես ծանոթ պատմություն կարդայի, միայն այնտեղ ինքնասպանություն չկար:

Շնորհակալ եմ, Լուսինե ջան: Կարծում եմ, որ դու իրոք շատ հանդարտ տրամադրությամբ ես կարդացել,եթե ընկալել ես ամենն այնպես, ինչպես ասում ես:

Ինքնասպանության մասին:
Իմ համոզմունքն է, որ այն պահին, երբ մարդ դառնում է նարկոման, նա արդեն սկսում է ինքնասպանության պրոցեսը: Մնացածը՝ ժամանկի խնդիր է: Իսկ այստեղ՝ առավել ևս. հերոսուհին, տեսնելով անգամ, որ դոզան շատ մեծ է, չհրաժարվեց նրանից: Մի՞թե դա չի նշանակում, որ նա որոշում ընդունեց ավարտին հասցնել սկսած պրոցեսը:

Շնորհակալ եմ և ուրախ, որ հետաքրքրեցի քեզ:

[Sambitbaba]

Լավն էր: Ինձ դուր եկավ:

Անընդհատ հետաձգում եմ, մտածելով, որ վերջում կխոստովանեմ: Բայց շատ ձգձգեցի պատասխանները, վերջերս ժամանակս ինչ-որ շատ է քչություն անում…

Նստած, լրիվ այլ պատմվածք էի գրում մրցույրի համար, ընթացքում մեկ-մեկ նայելով Ակումբի նորությունները: Ու մեկ էլ, քո մի ինչ-որ գրառումը կարդալիս, աչքս ընկավ… ստորագրությանդ: Ընկավ ու մնաց նրան կպած:
Նախկինում մի քանի անգամ եղել էր այդպես, բայց ինչ-որ ուշադրություն չէի դարձրել: Իսկ այդ պահին՝ հասկացա: Ու նաև հիշեցի հազար տարի առաջվա կյանքս:
Բանն այն է, որ երիտասարդ տարիներիս եղբայրս իմ ընկերների հետ մի խումբ էին սարքել, ավելի ճիշտ, ես նրանց համոզեցի, որ միասին նվագել սկսեն: Տղաներից մեկը մի երգ էր գրել, բայց բառերից՝ ընդամենը երկու տող կար: Ես գրեցի մնացած բառերը: Ահագին լավ գործ էր ստացվել, բոլորս էլ շատ էինք սիրում այդ երգը:
Իսկ ստորագրությունդ վերադարձրեց ինձ այն ժամանակները, որովհետև այն երկու տողն էին.
- Հե՜յ, ով կա այստեղ…
- Ես և դու:

Ջո՞կ…

Դե պատկերացրու, նստած-պատմվածք եմ գրում: Տեսնում եմ ստորագրությունդ: Հիշում եմ գրածս երգի բառերը: Եվ այդ ամենը՝ պատմվածք գրելու ընթացքում:
Ինչ խոսք, որ տառականներս սկսում են շարժվել: Եվ ամենամեծ տառականս. "պատահականություններ չկան":
Ու լռվել եմ: Կպել եմ ստորագրությանդ ու չեմ կարողանում պոկվել:
Ու մեկ էլ շուռ եմ գալիս ու սկսում եմ վերանայել պարը:
Ու միանգամից ամեն ինչ տեսա…

Գալը որ ասում է "Նենց տպավորություն ա, որ ինչ միտքդ գալիս ա, ոնց գալիս ա, տենց էլ գրում ես", - շատ ճիշտ է կռահել. հենց էդպես էլ ստացվեց…

Էնպես որ, եղբայր, էս պատմվածքի մեղավորը որ թե պարուհին է կամ Սարոյանը, այլ դու և քո ստորագրությունը…

Բայց ես շնորհակալ եմ: Ինձ դուր է գալիս…

[Sambitbaba]

Մոդերատորական. թեմայից դուրս գրառումները ջնջվել են։ Միմյանց մասին անձնական կարծիքները համապատասխան թեմաներում կամ կապի այլ միջոցներով արտահայտեք։

Ուլուանա ջան, ստացվում է, բախտս բերե՞լ է, որ չեմ հասցրել տեսնել ջնջածներդ…

[Sambitbaba]

Autor-ական.