Քաղաքական քննարկումներ՝ թեմայից դուրս

[քաղաքացի]

Ձաձա ջան, մառոժնի կտա՞ս, թե չէ միտինգ կանեմ, լաց կլինեմ: Առ, բալես, մենակ ձենդ կտրի…

Ապեր, ՀԱԿ-ի երեք տարվա պայքարը եկել հանգել ա երեք անիմաստագույն պահանջի, բա ուզում ես չբավարարվի՞:

Վաղը պիվա ենք ուզելու

Եթե երեք տարվա մեջ չեղավ մեկը, որ հանրահավաք կազմակերպի որտեղ լուրջ պահանջներ և ուլտիմատումներ կդրվեին, ապա մենք կա՛մ շարունակելու ենք մառոժնի լպստել, կա՛մ էլ քաշվենք տներով քաղցր շոկոլադաբուրբոնախառը մառոժնուց զրկվելով:

[Տրիբուն]

Իսկ էս մի հոդվածը, ամեն ինչ գրեթե լիարժեք բացատրում ա:

ԿՈՒՍԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿ ԵՎ ԵՐԿՐՈՐԴ ՓՈՒԼ

Պարզ է, թե ինչու Հայ ազգային կոնգրեսն ու իշխանությունը մերժեցին իրենց միջեւ երկխոսության միջնորդ դառնալու օմբուդսմեն Կարեն Անդրեասյանի առաջարկը: Միջնորդության ինչ կարիք կա, եթե երկխոսությունը կարծես թե առանց այդպիսի միջնորդի էլ բավական հաջող առաջ է ընթանում: Ահա, իշխանությունը կատարեց նաեւ ընդդիմության երկրորդ պահանջը` բացեց Ազատության հրապարակը իրազեկված հանրահավաքների համար:
......
Հետեւաբար, թերեւս արժե դիտարկել, թե ինչ շահեց հասարակությունն ընդդիմություն-իշխանություն երկխոսության “առաջին փուլից”
......
Ուրեմն, ինչ է շահում հասարակությունն այն գործընթացից, որ առկա է այժմ: Դրա համար արժե թերեւս հիշել կամ կրկնել, թե ինչ է պահանջում հասարակությունը: Հասարակությունն իհարկե պահանջում է Ազատության հրապարակում հանրահավաք անելու սահմանադրական իրավունքի հարգում, իհարկե պահանջում է մարտի 1-ի բացահայտում եւ մեղավորների պատիժ, իհարկե պահանջում է քաղբանտարկյալների ազատ արձակում: Բայց այդ բոլոր պահանջները այսպես ասած “հետեւանքային” բնույթի են, այսինքն երեք տարի առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունների հետեւանքի վերացման խնդիր են լուծում: Այլ կերպ ասած, հասարակությունը իշխանություն-ընդդիմություն գործընթացի “այս փուլով” ընդամենը վերադառնում է “ելման դիրք” կամ այսպես ասած զրոյական կետ:
......
Իսկ ահա “նպատակային” թիրախները, որ սահմանել էր հասարակությունը, դեռեւս շարունակում են մնալ “անձեռնմխելի” վիճակում: Խոսքը Հայաստանում սահմանադրական կարգի վերականգնման մասին է, դրանից ենթադրյալ համակարգային բարեփոխումներով հանդերձ: Այդ իմաստով, Հայաստանն այժմ նույն վիճակում է, ինչ էր երեք տարի առաջ` մինչեւ մարտի 1-ը: Այսինքն “այս փուլում” այդ “նպատակային” թիրախները մնացին “կուսական” վիճակում եւ ընդդիմությունը, կարելի է ասել, հետ բերեց կորցրածը: Շատերը դա համարում են անցած երեք տարիների պայքարի մեծ ձեռքբերում, շատերը համարում են ընդամենը պատրանք, որով քողարկվում է ընդդիմության անարդյունավետությունը:

Հակոբ Բադալյանը, չեզոք դիրքերից, միշտ էլ շատ տեղին ու ճիշտ վերլուծություններ ա կատարում: Շատ եմ հավանում:

[Chuk]

Իսկ էս մի հոդվածը, ամեն ինչ գրեթե լիարժեք բացատրում ա:

ԿՈՒՍԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿ ԵՎ ԵՐԿՐՈՐԴ ՓՈՒԼ

Հակոբ Բադալյանը, չեզոք դիրքերից, միշտ էլ շատ տեղին ու ճիշտ վերլուծություններ ա կատարում: Շատ եմ հավանում:

Հատկապես այս հատվածը շատ կարևոր է.

Բայց այդ բոլոր պահանջները այսպես ասած “հետեւանքային” բնույթի են, այսինքն երեք տարի առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունների հետեւանքի վերացման խնդիր են լուծում: Այլ կերպ ասած, հասարակությունը իշխանություն-ընդդիմություն գործընթացի “այս փուլով” ընդամենը վերադառնում է “ելման դիրք” կամ այսպես ասած զրոյական կետ:

Միանգամայն ճիշտ ու տեղին:
Որպեսզի ավելի հասկանալի լինի, էսպես:
Մարդը երրորդ հարկում ա ու ուզում ա բարձրանա հինգերորդ հարկ: Իրեն զոռով, ուժի գործադրմամբ իջեցնում են առաջին հարկ: Ի՞նչ պետք է անի վերջապես հինգերորդ հարկ բարձրանալու համար: Իհարկե պետք է նախ կարողանա բարձրանալ երրորդ հարկ, որտեղ առաջ եղել է, հետո ճանապարհը շարունակել: Սա էնքան պարզ ճշմարտություն ա, որը հաճախ ա անտեսվում, որ էլ ասելու չի: Բա իհարկե եթե քո նկատմամբ տենց բռի ուժ են կիրառել, ջախջախել են, էդքան պատանդներ են վերցրել, զոհեր ես տվել, բիզնեսմեններիդ ճնշել են, մարդկանց սոցիալականին խփել են և այլն, նախ պետք է կարողանաս գալ ելմանդ դիրքին, վերականգնես նախկինը, որ կարողանաս շարունակել առաջ: Մի անգամ չի որ ասել եմ, որ այո, ՀԱԿ-ը ստիպված է պայքարել հին՝ ելման դիրքին վերադառնալու համար: Կրկնում եմ՝ սա պարզ ճշմարտություն ա: Իսկ նպատակային թիրախները չեն չեղարկվել ու դրանց համար պայքարը շարունակվելու ա:

[Տրիբուն]

Հատկապես այս հատվածը շատ կարևոր է.


Միանգամայն ճիշտ ու տեղին:
Որպեսզի ավելի հասկանալի լինի, էսպես:
Մարդը երրորդ հարկում ա ու ուզում ա բարձրանա հինգերորդ հարկ: Իրեն զոռով, ուժի գործադրմամբ իջեցնում են առաջին հարկ: Ի՞նչ պետք է անի վերջապես հինգերորդ հարկ բարձրանալու համար: Իհարկե պետք է նախ կարողանա բարձրանալ երրորդ հարկ, որտեղ առաջ եղել է, հետո ճանապարհը շարունակել: Սա էնքան պարզ ճշմարտություն ա, որը հաճախ ա անտեսվում, որ էլ ասելու չի: Բա իհարկե եթե քո նկատմամբ տենց բռի ուժ են կիրառել, ջախջախել են, էդքան պատանդներ են վերցրել, զոհեր ես տվել, բիզնեսմեններիդ ճնշել են, մարդկանց սոցիալականին խփել են և այլն, նախ պետք է կարողանաս գալ ելմանդ դիրքին, վերականգնես նախկինը, որ կարողանաս շարունակել առաջ: Մի անգամ չի որ ասել եմ, որ այո, ՀԱԿ-ը ստիպված է պայքարել հին՝ ելման դիրքին վերադառնալու համար: Կրկնում եմ՝ սա պարզ ճշմարտություն ա: Իսկ նպատակային թիրախները չեն չեղարկվել ու դրանց համար պայքարը շարունակվելու ա:

Փաստորեն "ինչ է շահում հասարակությունը ՀԱԿ-իշխանություն երկխոսությունից" հարցի պատասխանը "ելման դիրքին վերադառնալն է":

Շնորհավորում եմ, հայ ժողովուրդ, եռամյա պայքարի արդյունքում հույս կա, որ գոնե կհայտնվենք ենք այն դիրքում, որտեղ գտնվում էինք 2008 թվականի փետրվարի 28-ին: Պրիտոմ, էտ ելման դիրքին էլ հասնում ենք իշխանությունների բարի կամքի շնորհիվ, կամ քանի որ "մեկա արդեն ոչ մի տարբերություն չկա": Քաղբանտարկյալներին բան չէր մնացել, որ նստեին, ազատության հրապարակում հավաքվում էինք արդեն նաև առանց արտոնելու, իսկ մարտի մեկի համար հավաստիացրել են, ու հավաստիացրել են նրանք, ովքեր կազմակերպել են մարտի մեկը ու մարտի մեկի արդյունքում են հիմա իշխանության: ԱԲՍՈՒՐԴ:

Բա էս երեք տարի ՀԱԿ-ը ինչ-որ ձեռքբերումների մասին էր խոսում: Էտ ձեռքբերումը ո՞րն էր:

[Chuk]

Փաստորեն "ինչ է շահում հասարակությունը ՀԱԿ-իշխանություն երկխոսությունից" հարցի պատասխանը "ելման դիրքին վերադառնալն է":

Շնորհավորում եմ, հայ ժողովուրդ, եռամյա պայքարի արդյունքում հույս կա, որ գոնե կհայտնվենք ենք այն դիրքում, որտեղ գտնվում էինք 2008 թվականի փետրվարի 28-ին: Պրիտոմ, էտ ելման դիրքին էլ հասնում ենք իշխանությունների բարի կամքի շնորհիվ, կամ քանի որ "մեկա արդեն ոչ մի տարբերություն չկա": Քաղբանտարկյալներին բան չէր մնացել, որ նստեին, ազատության հրապարակում հավաքվում էինք արդեն նաև առանց արտոնելու, իսկ մարտի մեկի համար հավաստիացրել են, ու հավաստիացրել են նրանք, ովքեր կազմակերպել են մարտի մեկը ու մարտի մեկի արդյունքում են հիմա իշխանության: ԱԲՍՈՒՐԴ:

Բա էս երեք տարի ՀԱԿ-ը ինչ-որ ձեռքբերումների մասին էր խոսում: Էտ ձեռքբերումը ո՞րն էր:

Հասարակությունն արդեն շահել ա, ձյաձս, ի դեմ քաղ. հասարակության կայացման արմատների, որը դրական տեղաշարժի դինամիկա ապահովող գործոնի:

Իսկ էդ «Ի՞նչ է շահում հասարակությունը» հռետորական հարցին ցանկացած պարագայում կարելի է «բացասական» պատասխան տալ: Օրինակ եղավ իշխանափոխություն, ի՞նչ է շահում հասարակությունը: Այդ պահին ոչ քաղաքացու աշխատավարձն է բարձրանալու, ոչ հաց առնելն է հեշտանալու, ոչ առողջությունն է միանգամից վերականգնվելու, ոչ էլ ուրիշ բան: Հասրակության ընդհանուր ու քաղաքացու առանձին շահը միայն ժամանակի երկարոտ կտրվածքներում են լավ երևում:

[Տրիբուն]

Հասարակությունն արդեն շահել ա, ձյաձս, ի դեմ քաղ. հասարակության կայացման արմատների, որը դրական տեղաշարժի դինամիկա ապահովող գործոնի:

Իսկ էդ «Ի՞նչ է շահում հասարակությունը» հռետորական հարցին ցանկացած պարագայում կարելի է «բացասական» պատասխան տալ: Օրինակ եղավ իշխանափոխություն, ի՞նչ է շահում հասարակությունը: Այդ պահին ոչ քաղաքացու աշխատավարձն է բարձրանալու, ոչ հաց առնելն է հեշտանալու, ոչ առողջությունն է միանգամից վերականգնվելու, ոչ էլ ուրիշ բան: Հասրակության ընդհանուր ու քաղաքացու առանձին շահը միայն ժամանակի երկարոտ կտրվածքներում են լավ երևում:

"Եղավ իշխանափոխություն"-ից հասարակությունը շահում է հենց իշխանափոխությունը, քանի որ տեղի ա ունենում հասարակության կամարտահայտություն, մի քանի տարվա բռնաբարված ընտրություններից հետո, Չուկ ջան:

Ու պետք չի իշխանափոխության իմաստը իջացնել ու հասցնել աշխատավարձերի բարձր ու ցածր լինելուն: Բա արդարություն, ընտրություններ, հավասարություն .. սենց արժեքները ու՞ր մնացին: Տենց որ լիներ, ՀՀԿ-ն էլ տարին տարվա վրա ինչքան կարում ա աշխատավարձերը բարձրացնում ա: Սիրենք ՀՀԿ-ին:

Բայց ես ՀԱԿ-ին հասկանում եմ, պետք են նոր կտեր ԱԺ մուտքը արդարացնելու համար: "Ժողովուրդ ջան, հիմա մենք ԱԺ-ում ենք արդեն, ու պիտի պայքարենք որ երկարաժամկետ կտրվածքում համակարգային փոփոխություններ տեղի ունենան, արագ իշխանափոխությունը մեզ ոչ մի օգուտ չէր բերի":

[Chuk]

"Եղավ իշխանափոխություն"-ից հասարակությունը հասարակությունը շահում է հենց իշխանափոխությունը, քանի որ տեղի ա ունենում հասարակության կամարտահայտություն, Չուկ ջան:

Ու պետք չի իշխանափոխության իմաստը իջացնել ու հասցնել աշխատավարձերի բարձր ու ցածր լինելուն: Բա արդարություն, ընտրություններ, հավասարություն .. սենց արժեքները ու՞ր մնացին: Տենց որ լիներ, ՀՀԿ-ն էլ տարին տարվա վրա ինչքան կարում ա աշխատավարձերը բարձրացնում ա: Սիրենք ՀՀԿ-ին:

Ուրեմն մի էժանացրու, որտև քաղբանտարկյալների ազատ արձակման հասնելն էլ ա արդարության վերահաստատում ու խիստ կարևոր բան:

[Տրիբուն]

Ուրեմն մի էժանացրու, որտև քաղբանտարկյալների ազատ արձակման հասնելն էլ ա արդարության վերահաստատում ու խիստ կարևոր բան:

Էժանացնում եմ:

Ես ինքս էլ ասել եմ, Բադալյանն էլ արտակարգ ձևավորել ա էտ միտքը: Քաղբանտարկյալները պայքարի հետևանք են, ու չեն կարող համարվել պայքարի նպատակ: Երկրորդ, քաղբանտարկյալենրի մեծ մասին կամ բոլորին ազատ են արձակել կամ պայմանական ժամկետներով կամ ներումով: Երրորդ, քաղբանտարկյալների մեծ մասը գրեթե լրիվ նստեց դատավճռի ժամկետները: Եթե սրանք քո համար արդարություն են, իմ համար արդարությունից հազար կիլոմետրով հեռու են:

Ես տեսնում են այն, ինչ կա ու պետք ա տեսնել, ու ոչ թե այն ցանկանում եմ տեսնել:

[Տրիբուն]

Մարտի մեկից շահած նախագահը, մարտի մեկի համար նստացրած քաղբանտարկյալներին ներումով կամ պայմանականորեն ազատ ա արձակում, ու սա համարվում ա արդարության վերահաստատում: Աշխարհ-աշխարհ: Որ սատանեն վաղը Հայր Մեր աղոթի, ասելու ենք վերաիսմատավորել ա իրա կյանքը:

[Chuk]

Էժանացնում եմ:

Քաղբանտարկյալները պայքարի հետևանք են, ու չեն կարող համարվել պայքարի նպատակ:

Վերընթերցիր այս գրառմանս մեջ շարադրված պարզ ճշմարտությունը: Նպատակ չեն, անհրաժեշտ ընթացիկ քայլեր են դառել՝ հարկադրված: Նպատակը մնում ա անփոփոխ, ճանապարհը տանում ա դրան:

[Տրիբուն]

Վերընթերցիր այս գրառմանս մեջ շարադրված պարզ ճշմարտությունը: Նպատակ չեն, անհրաժեշտ ընթացիկ քայլեր են դառել՝ հարկադրված: Նպատակը մնում ա անփոփոխ, ճանապարհը տանում ա դրան:

Իսկ դու մի կտրի իմ գրածի մեծ մասը Դու արդարությունից ես խոսում, իսկ ես չեմ հավատում էտ արդարությանը ու մեծապես թքած ունեմ տենց արդարության վրա:

[Տրիբուն]

Վաղը պիվա ենք ուզելու

Եթե երեք տարվա մեջ չեղավ մեկը, որ հանրահավաք կազմակերպի որտեղ լուրջ պահանջներ և ուլտիմատումներ կդրվեին, ապա մենք կա՛մ շարունակելու ենք մառոժնի լպստել, կա՛մ էլ քաշվենք տներով քաղցր շոկոլադաբուրբոնախառը մառոժնուց զրկվելով:

Ավելի լավ ա քաշվել տուն ու ոչ մի բան չուտել, քան ուտել իշխանությունների դեմներս քցած թուլափայ մառոժնին, ու ուրախանալ, ու ինքներս մեզ համոզել, որ դա մեծ ձեռքբերում էր: Չեմ սիրում ինքնախաբեությամբ զբաղվել, մաստուրբացիայի պես բան ա:

[Տրիբուն]

Արա դե ճիշտ են ասում, էլի:

Էս էլ կարդացեք, իսկականից լավ հոդված ա:

....
Օրինակ, իշխանությունը, հռչակելով համակարգային փոփոխությունների առավելագույն խնդիր, իրականում լուծում է իշխանությունը պահելու նվազագույն խնդիրը եւ անում հնարավորը, որ ժամանակը ձգի մինչեւ հերթական ընտրություն:

Օրինակ, Հայ ազգային կոնգրեսը, հռչակելով Հայաստանում սահմանադրական կարգի հաստատման առավելագույն նպատակը, իրականում լուծում է նվազագույն խնդիր եւ անում հնարավորը, որպեսզի անմրցակից մնա ընդդիմադիր դաշտում եւ թույլ չտա, որ իրենից բացի որեւէ ուրիշ քաղաքական բեւեռ ձեւավորվի իշխանության դեմ:

Օրինակ, քաղաքական մյուս ուժերը, որոնք չեն տեղավորվում ներքաղաքական գործընթացի առանցքում, հռչակում են թե իշխանությանը, թե Կոնգրեսին այլընտրանք լինելու եւ երկրում նոր որակի շարժում առաջ բերելու առավելագույն նպատակ, բայց իրականում լուծում են ընդամենը մոռացության չմատնվելու նվազագույն խնդիր:
....

[Տրիբուն]

Չուկ ջան, հատուկ քեզ եմ հասցեագրում էս գրածս, ու մի անգամ էլ կրկնում եմ:

Ապեր, եթե գրեթե բոլորը, բացի ՀԱԿ-ից ասում են ու նկատում են նույն բանը, ուրեմն իսկականից ՀԱԿ-ի գործողություններում մի բան այնպես չի, իմ ախպեր: Գոնե էսքանն ըդնունի, էլի: Մի օրվա մեջ արդեն որերորդ հոդվածն եմ կարդում, որտեղ նվազագույնը կասկած կա ՀԱԿ-իշշանություններ երկխոսության պրոցեսի ու սպասվող արդյունքների հետ կապված: Եթե նույնիսկ ընդունենք տեսականորեն որ ՀԱԿ-ը ամեն ինչ ճիշտ ա անում, ու ամեն ինչ անում ա ժողովորդի շահերին համապատասխան, ապա գոնե պիտի նաև ընդունենք, որ թափանցիկ չի պրոցեսը, ու դրանից սաղս նեղվում ենք: Այլապես մեկը չէ, երկուսը չէ, գրեթե բոլորը չեն հասկանում, թե ինչի մասին ա էտ երկխոսությունը, ում հետ, ոնց, երբ ... էս հոդվածները գրողներն էլ պատահական մարդիկ չեն, իշխանամետ չեն, անկախ են ....

ԼԵԳԻՏԻՄՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ՄՈՌԱՑԵԼ ԵՆ

[Շինարար]

Հազար ներողություն: Նախորդ գրառմանը պատասխանել էի, մինչև քո գրառմանը հասնելը:

Մտքովս նոր անցավ, մի ամբողջ գիտական հոդվածի թեմա է, բայց բավարարվեմ գրառմամբ Ցանկացած նշանավոր մարդ, լինի հայտնի շոուբիզնեսում, քաղաքականության թե արվեստի մեջ, պետք է հաշտվի, որ ինքը հայտվելու է ժողովրդական բանահյուսության մեջ: Իրականում «Հրապարակի» անդրադարձում ճշմարտության մեծ բաժին կա: Վանաձորի քաղաքապետն արդեն 10նքանի տարի է՝ իր պաշտոնում է, այսինքն որպես պաշտոնյա, որպես քաղաքապետ էլ ճար չունի չբանահյուսանալու, իսկ թե ինչ կերպարանքով, արդեն թող պատճառներն իր մեջ փնտրի: Երբ անեկդոտ են պատմում, ասենք, Մեդվեդևի, Օբամայի ու Սարգսյանի մասին, ոչ ոք չի ենթադրում, թե նման բան եղել է: Ուղղակի անեկտոդը ճշմարտացի է այնքանով, որ տվյալ կերպարում ժողովուրդը տեսել է Վանաձորի քաղաքապետին, խորթ չի թվացել, ասած կլինի