Օտարալեզու դպրոցներ Հայաստանում

[One_Way_Ticket]

Փաստորեն, «ռեսպուբլիկան վտանգի մեջ է», պետք է «նացիայի դիկտատուրա» հաստատել, քանի որ մարդիկ չգիտեն, թե ինչ են անում եթե նույնիսկ նման բան հավանական լիներ, ինձ արդեն զզվեցրել են բոլոր հնարավոր «Գանդալֆներն», ովքեր բոլորից լավ գիտեն, թե բոլորին ինչ է պետք:

Ռայադեր ջան, ռեսպուբլիկան, իրոք, վտանգի մեջ է։ Կույր է պետք լինել, որպեսզի չնկատել, թե այսօր Երևանում ինչ է կատարվում։ Խորհրդային տարեց սերունդը արթնացել է, ռուսերեն է խոսում և սեփական թոռներին ռուսերեն է սովորեցնում։ Իրոք, ինչու հայերեն սովորել, եթե Հայաստանում գրեթե բոլորը ռուսերեն հասկանում են, արի ռուսերեն սովորենք, ուրիշ երկրներում էլ պետք կգա։ Ռուսական դպրոցների բացումը էլ ավելի կարագացնի ռուսիֆիկացման պրոցեսը։ Վաղը մյուս օրն էլ մի հատ ռերեֆենդում կանցկացնեն, ու Հայաստանը կմտնի ՌԴ կազմի մեջ։ Ի՞նչ վատ է որ ,- գուցե կասես դու։ Հեչ էլ վատ չէր լինի, եթե աշխարհում բոլորը քեզ նման մտածեին։ Չկա ազգերի բաժանում, ով ինչ լեզվով ուզում խոսում է, որտեղ ուզում ապրում է։ Բայց բարեբախտաբար թե դժբախտաբար, ոչ բոլորն են այդպես մտածում։ Արդյունքում, եթե այսօր դու քո երկրում "սվոյ" ես, դառնում ես քո երկրում "չուժոյ"։ Տարբերվում ես արտաքինով, խոսում ես ակցենտով (ռուսախոս հայերը թող իրենց իզուր չշոյեն, նրանց խոսքի մեջ էլ ակցենտը դեպքերի մեծամասնությունում զգացվում է)։

Ռուսաստանի օրինակը բերեցի պարզապես որպես ամենահավանական սցենար։ Ես ամենևին էլ համաձայն չեմ այն մարդկանց հետ, ովքեր հենց ռուսներին են նացիոնալիստ համարում և ատում դրա համար։ Այդ երևույթը առկա է գրեթե կամայական եվրոպական երկրում, լինի դա Լատվիա, Չեխիա, թե Ֆրանսիա։ Ռիգայում մի անգամ սրճարանում մատուցողուհին հազիվ էր իրեն զսպում, որպեսզի չասեր այն ամենն, ինչ մտածում էր իմ և ռուսերեն լեզվի մասին։

[Tig]

Իհարկե բանավիճելն անիմաստ է: Ամեն մեկն էլ իր տեսանկյունից ճիշտ է: Մենակ մի բան եմ ուզում ավելացնեմ հատուկ Ռայադերի համար: Ռայ ջան, եթե ազատ ընտրության հնարավորություն ես ուզում, ուրեմն նախ և առաջ պիտի ապահովել հավասար պայմաններ: Եթե հայկական դպրոցների մակարդակը ցածր է լինելու օտարալեզուների մակարդակից, ինչում ես համոզված եմ, ապա ազատ ընտրության մասին խոսքերն ավելորդ են: Այ երբ որ կունենանք լավ, բարձր մակարդակի կրթություն ապահովող հայկական դպրոցներ: Էն ժամանակ կարանք մտածենք օտարալեզու դպրոցներ ունենալու մասին: Ու էդ ժամանակ նոր կերևա, իրոք դրա կարիքն ունենք, թե չէ:

հ.գ. նորից ու նորից՝ օրար լեզվին լավ տիրապետելու համար, պարտադիր չի օտարալեզու դպրոց ավարտել:

[Magic-Mushroom]

Tig կարդալով ողջ թեման ես նույնպես կիսում եմ քո տեսակետը,Բյուր ջան ասա երբ է լինելու բողոքի ցույցը լիքը իմ հայ ընկերներից ուղղարկեմ

[StrangeLittleGirl]

Իհարկե բանավիճելն անիմաստ է: Ամեն մեկն էլ իր տեսանկյունից ճիշտ է: Մենակ մի բան եմ ուզում ավելացնեմ հատուկ Ռայադերի համար: Ռայ ջան, եթե ազատ ընտրության հնարավորություն ես ուզում, ուրեմն նախ և առաջ պիտի ապահովել հավասար պայմաններ: Եթե հայկական դպրոցների մակարդակը ցածր է լինելու օտարալեզուների մակարդակից, ինչում ես համոզված եմ, ապա ազատ ընտրության մասին խոսքերն ավելորդ են: Այ երբ որ կունենանք լավ, բարձր մակարդակի կրթություն ապահովող հայկական դպրոցներ: Էն ժամանակ կարանք մտածենք օտարալեզու դպրոցներ ունենալու մասին: Ու էդ ժամանակ նոր կերևա, իրոք դրա կարիքն ունենք, թե չէ:

հ.գ. նորից ու նորից՝ օրար լեզվին լավ տիրապետելու համար, պարտադիր չի օտարալեզու դպրոց ավարտել:

Ամենաահավորն էն ա, որ Աշոտյանն էլ ա դրանում համոզված:

Tig կարդալով ողջ թեման ես նույնպես կիսում եմ քո տեսակետը,Բյուր ջան ասա երբ է լինելու բողոքի ցույցը լիքը իմ հայ ընկերներից ուղղարկեմ

Շնորհակալ եմ Մեջիք ջան էսօր մեկը պիտի լիներ, բայց չհասցրի գնալ: Ես միշտ հայտարարություններն էս թեմայում դնում եմ: Ի դեպ, քանի քննարկումը նորից ակտիվացել է, կխնդրեի կիսվես Հոլանդիայում գործող օտարալեզու դպրոցների մասին: Կան արդյոք ընդհանրապես, ովքեր իրավունք ունեն հաճախելու, ովքեր են հաճախում և այլն:

[Magic-Mushroom]

Բյուր ջան մեզ մոտ գործում է Ազատ Ուսուցման Օրենքը՝որը նախատեսում է կրոնական,մտքի ազատության եւ տարբեր կողմնորոշումներ ունենալը՝որը չի արգելվում մեր օրենքներով,ցանկացած մարդ մեր մոտ կարող է բացել դպրոց,օտարալեզու դպրոցներ մեզ մոտ բացում են ոչ թե պետությունը,այլ փոքրամասնությունները,իհարկե պետությունը հովանավորում է,սակայն կան որոշ պայմաններ,պետք է բավարար լինի աշակերտների թիվը,օտար լեզվի հետ պարտադիր պետք է ուսուցանվի Հոլանդերեն եւ Նիդերլանդների պատմություն,մեզ մոտ կա տարբեր տեսակի դպրոցների ընտրության հնարավորություն,ծնողներն են ընտրում թե իրենց երեխան ինչ դպրոց գնա,դպրոցը կարող է հովանավորվել նաեւ այլ անձանց կողմից,մեր մոտ շատ են մասնավոր դպրոցները եւ աշակերտների համարյա 60 տոկոսը հաճախում են այդ մասնավոր դպրոցները՝որոնք հովանավորվում են տարբեր կազմակերպությունների կողմից,դրանք են Հրեական,պրոտեստական,Հնդկական,հումանիստական,մուսուլմանական նաեւ Հայկական դպրոցները,այդ դպրոցներում բազմակի ստուգումներ են անցկացնում կրթության եւ մշակույթի նախարարություները,մեր մոտ երեխաներին դպրոց են ուղարկում 5 տարեկենաում,սակայն մեծ մասը դպրոց է գնում 4 տարեկանում:

[StrangeLittleGirl]

Բյուր ջան մեզ մոտ գործում է Ազատ Ուսուցման Օրենքը՝որը նախատեսում է կրոնական,մտքի ազատության եւ տարբեր կողմնորոշումներ ունենալը՝որը չի արգելվում մեր օրենքներով,ցանկացած մարդ մեր մոտ կարող է բացել դպրոց,օտարալեզու դպրոցներ մեզ մոտ բացում են ոչ թե պետությունը,այլ փոքրամասնությունները,իհարկե պետությունը հովանավորում է,սակայն կան որոշ պայմաններ,պետք է բավարար լինի աշակերտների թիվը,օտար լեզվի հետ պարտադիր պետք է ուսուցանվի Հոլանդերեն եւ Նիդերլանդների պատմություն,մեզ մոտ կա տարբեր տեսակի դպրոցների ընտրության հնարավորություն,ծնողներն են ընտրում թե իրենց երեխան ինչ դպրոց գնա,դպրոցը կարող է հովանավորվել նաեւ այլ անձանց կողմից,մեր մոտ շատ են մասնավոր դպրոցները եւ աշակերտների համարյա 60 տոկոսը հաճախում են այդ մասնավոր դպրոցները՝որոնք հովանավորվում են տարբեր կազմակերպությունների կողմից,դրանք են Հրեական,պրոտեստական,Հնդկական,հումանիստական,մուսուլմանական նաեւ Հայկական դպրոցները,այդ դպրոցներում բազմակի ստուգումներ են անցկացնում կրթության եւ մշակույթի նախարարություները,մեր մոտ երեխաներին դպրոց են ուղարկում 5 տարեկենաում,սակայն մեծ մասը դպրոց է գնում 4 տարեկանում:

Իսկ կա՞ն հոլանդացիներ, որոնք իրենց երեխաներին օտարալեզու դպրոցներ են ուղարկում: Այ, ասեցիր հայկական: Էնտեղ բոլո՞ր առարկաներն են հայերեն, թե՞ ուղղակի հայոց լեզու և գրականություն են անցնում:

[Magic-Mushroom]

Հոլանդացիները շատ քիչ են օտարալեզու դպրոց գնում,երեւի 1%,իսկ Հայկական դպրոցներում բոլոր առարկաները անցնում են հայերեն,ուղղակի նաեւ պետք է ուսուցանեն հոլանդերեն ու Նիդերլանդների պատմություն ու մի ուրիշ օտար լեզու եւս:

[StrangeLittleGirl]

Հոլանդացիները շատ քիչ են օտարալեզու դպրոց գնում,երեւի 1%,իսկ Հայկական դպրոցներում բոլոր առարկաները անցնում են հայերեն,ուղղակի նաեւ պետք է ուսուցանեն հոլանդերեն ու Նիդերլանդների պատմություն ու մի ուրիշ օտար լեզու եւս:

Վայ, էդ ինչ լավ բան ասեցիր

[StrangeLittleGirl]

Լեզվի օրենք. կառավարությանը թվում է, որ իր կոտոշներն ու կճղակները պինդ են

Կառավարությունը որոշել է դեկտեմբերի 13-ին հրավիրել ԱԺ արտահերթ նստաշրջան` «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» օրենքների փոփոխություններն անցկացնելու համար:
«Ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 70-րդ հոդվածով` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
Առաջարկել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի նախագահին 2010 թվականի դեկտեմբերի 13-ին ժամը 12-ին գումարել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի արտահերթ նստաշրջան` հետևյալ օրակարգով`
(երկրորդ ընթերցում)
18. ա) «Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացում կատարելու մասին»
բ) «Հանրակրթության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն և լրացումներ կատարելու մասին»»:

Աղբյուրը

Ժողովուրդ, ակտիվացեք: Պիտի չթողնենք, որ անցնի:

[Magic-Mushroom]

Բյուր ջան իմ կողմից կստանաս մի 7 հոգի միայն տեղը եւ ժամը որոշեք

[Rhayader]

Թող ինձ ների Չուկը, որ իրա փոխարեն պատասխանում եմ իրեն ուղղված գրառմանը ու որ ընդհանրապես պատասխանում եմ (), բայց չեմ դիմանում, պիտի ասեմ:

Ռայադեր, էնքան ակնհայտ ա էս երկու ասածներիդ տարբերությունը, որ չգիտեմինչ հանճար (եթե ցանկանում եք` հ-ով) պետք ա լինել նույնացնելու համար:
Կարճ կոնկրետ բացատրեմ. Ազգային տարազ չկրելը, ազգային երաժշտություն չլսելը, ազգային ճաշեր չուտելը, ազգային բջջային օպերատորից չօգտվելը զուտ ճաշակի հարցեր են, իսկ մայրենի լեզվով չխոսող (տաջկերեն խոսող) մարդ տեսնելուց ես գիտակցում եմ, որ մենք ոչ միայն ճաշակի հարցում կարող ա լեզու չգտնենք, այլ մենք ընդհանրապես լեզու չենք կարող գտնել, որտեւ իրար չենք հասկանում: Ու բնավ կապ չունի, թե էդ տաջկերեն խոսողի երակներում ինչ բենզին ա հոսում (© Թիլլ Լինդեման):

Իսկ, զուտ տեսականորեն, եթե մի խումբ հայեր իրենց տաջիկ հռչակեն, մեկ այլ խումբ` արաբ հռչակեն եւ այլն, արդեն հաջորդ քայլը կլինի Հայաստանի պառակտումը: Հետո էլ թուրքերըը հատ-հատ էդ մանր Հայաստանիկները կգրավեն ու պրծ:

Լեզուն ճաշակ չի, որ պարտադրանքը դատապարտելի լինի, լեզուն նախ եւ առաջ շփվելու միջոց ա:

Նույնացում չէր: Շատ լուրջ հարց էր: Քսան հազար մարդ իրենց տաջիկ են հայտարարում, սկսում են իրար հետ տաջկերեն շփվել, տաջկական տարազով ման գալ, տաջկական թերթեր կարդալ, և այլն: Քսան հազարն էլ, եթե այդքան ուզում ես, իրենց նույն ձևով արաբ են հռչակում: Ի՞նչ լուծում ես առաջարկում: Օրենք ես հանում, որ ՀՀ քաղաքացին տաջիկ լինելու իրավունք չունի՞: Չէ, սպասիր գուշակեմ. արգելում ես տաջիկների գոյությունը ու արաբների գոյությունը: Ասենք, ըստ ՀՀ Սահմանադրության տաջիկներն ու արաբներն իրավունք չունեն գոյություն ունենալ
Իհարկե, վերոհիշյալ իրավիճակն իմ համար էլ ոչ ցանկալի է, ոչ բացատրելի, ոչ էլ պատրաստվում եմ ինքս ինձ տաջիկ կամ արաբ հռչակել (չնայած կայֆ կլիներ, մեր բնակարանում էլ մի հատ ռեֆերենդում անց կկացնեի, կինքնորոշվեինք որպես անկախ հանրապետություն, Հայաստանի դեսպանատուն կբացեինք, ասենք, չուլանում կամ զուգարանում, բայց դե): Հա, ասածս այն է, որ ժողովուրդը կարող է մառազմի մեջ ընկնել: Բայց ցանկացած քաղաքացի իրավունք ունի մառազմի մեջ ընկնել: Ու բռնել, դասակարգել, թե որ մառազմը կարող է պետությանը վնասել, որը ոչ, ընդ որում՝ նաստրոդամուսի սինդրոմով ու հրեամասոնաիլյումինատոֆոբիայով տառապող տառապող քրիստոնյա դեռահասների կողմից, անձամբ իմ համար, ոչ պակաս մառազմ է:
Իսկ հիմա բերեմ իմ անձնական հետաքրքրվածությունն այս հարցում: Նախադեպ: Եթե պետությունը կարող է հասարակական որևէ խավի առանձնահատկությունը կամ մառազմը հայտարարել հակապետական կամ նման մի բան, ու արգելել, ապա նա հնարավորություն կստանա կիրառել նույն մեթոդը հասարակական այլ խավերի առանձնահատկության կամ մառազմի նկատմամբ: Օրինակ, էմոների նկատմամբ: Օրինակ, հոմոսեքսուալների նկատմամբ: Հոմոսեքսուալիզմը քրեորեն պատժելի արարք որակող օրենքից զոռով, շառով ու մեծ աղմուկով ազատվեցինք միայն 2003 թվականին (տխրահռչակ 116-րդ հոդվածը): Ըստ Amnesty International-ի 1999-ի զեկույցի, 1996-ին հոմոսեքսուալիզմի մեղադրանքով պատասխանատվության են ենթարկվել 7 քաղաքացի, 1997-ին՝ չորս քաղաքացի, ըստ Եվրոխորհրդի մարդու իրավունքների գրասենյակի տվյալների, 1999-ին՝ ևս չորս քաղաքացի: Վերջին նմանատիպ հայտնի դեպքը գրանցվել է 1999-ին՝ քսանամյա Հովիկ Մինասյանի նկատմամբ, ով դատապարտվել է երեք ամսվա բանտարկության: Մինասյանի դեպքի մանրամասները կարող եք կարդալ այստեղ:
Մի օր կարող է նմանատիպ օրենք ընդունվել, ասենք, սուիցիդալ թեմատիկա պարունակող գրքեր (Հ. Սենկեվիչ, "Յո Երթաս", գրեթե ցանկացած սամուրայների մասին պատմող խելքը գլխին գիրք) կարդացող, երաժշտություն լսող (H.I.M, "Join Me In Death"), նկարներ նկարող կամ այլ մարդկանց դեմ, մի քանի մարդկանց H.I.M-ի ալբոմները կամ վերոհիշյալ գրքերը տալու համար կարող է ինձ որակեն «սուիցիդալության պրոպոգանդա վարող», «ամենայն հայոց էմոների գաղափարախոս», ու փորձեն իրավական ճնշում կիրառել: Կամ, ինչպես մի անգամ անհաջող փորձ են արել, կրոնական հողի վրա նմանատիպ ճնշման փորձ կատարեն: Բայց այս անգամ՝ ավելի լուրջ օրենսդրական հիմքերով: Որովհետև, ասենք, այսինչ կրոնը (մարդկանց ոչ փոքր մասսայի համար կրոնն ազգային հարցում պակաս նշանակություն չունի, քան լեզուն, ԶՈՒԳԱՀԵՌՆ ԱԿՆՀԱՅՏ Է ախր, ու իմ անձնական մասնակցությունը կոնֆլիկտին՝ նույնպես) ազգային միասնությունը խախտում է,

Իսկ, զուտ տեսականորեն, եթե մի խումբ հայեր իրենց մահմեդական հռչակեն, մեկ այլ խումբ` բուդդիստ հռչակեն եւ այլն, արդեն հաջորդ քայլը կլինի Հայաստանի պառակտումը: Հետո էլ թուրքերըը հատ-հատ էդ մանր Հայաստանիկները կգրավեն ու պրծ:

Մգացված կետերում Ռամշտայնի գրառումը համապատասխանեցրել եմ նոր իրավիճակին: Ու, ասենք, արգելվեր այլ կրոնական պաշտանմունքի վայրերի կառուցումը կամ գոյությունը հայաստանում, պռոսպեկտի մզկիթն էլ քանդեին, տեղը սուրբ Աննայի/Քիսոյի/Փիրուզի եկեղեցի կառուցեին (նախապես հայտարարելով, որ մզկիթի տակ, ասենք, մ.թ. 300 թվականին այսինչ վաղ քրիստոնեական սուրբը միզել է, ու դա հիմա սրբատեղի է) և այլն:
Այսպիսով, մենք ունենք նախադեպ: Ու, ի դեմս թեկուզ օտարալեզու դպրոցների նկատմամբ արգելքի, ունենք նմանատիպ ախմախ օրենքներ:
Թող ձեզ չթվա, թե ես կողմ եմ օտարալեզու դպրոցների բացմանը, կամ իմ երեխային կուղարկեի օտարալեզու դպրոց: Ավելին, որպես ՀՀ քաղաքացի ու հարկատու, ես ինձ իրավունք եմ վերապահում պահանջել, որ իմ փողերը գնան հայկական կրթական համակարգի ֆինանսավորմանը: Ես ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ կողմ եմ մասնագիտացված դպրոցներին՝ կոնկրետ առարկաների, այդ թվում նաև օտար լեզուների խորացված ուսուցմամբ: Ես նաև կողմ եմ, որ ազգային փոքրամասնությունները՝ եզդիներն, ասորիները և այլոք, իրավունք ունեն սեփական կրթական ինֆրաստրուկտուրա ձևավորել, քանի որ նրանց ազգային ինքնորոշման խնդիրը, սեփական պետականության բացակայության պայմաններում, շատ ավելի մեծ վտանգի տակ է, քան հայերինը, ու նրանց այդ իրավունքը մերժելը ես համարում եմ ասսիմիլյացիոն քաղաքականություն ՀՀ կառավարության կողմից: Ես ԴԵՄ ՉԵՄ մասնավոր ֆինանսավորմամբ օտարալեզու դպրոցների բացմանը: Բայց ՀՀ բյուջեն՝ ՀՀ պետական կրթական համակարգին: Ցավոք, իմ տեսանկյունը կիսող մարդիկ բավականաչափ շատ չեն, որպեսզի, ասենք, հնարավոր լինի ինչ-որ բան անել: Դրա համար ընտրում եմ չարյաց փոքրագույնը. օտարալեզու դպրոցների բացվելն ինձ ոչ մի բանով չի սպառնում, իսկ օտարալեզու դպրոցների վրա դրված արգելքը, մի շարք այլ օրինագծերի հետ միասին (մասնավորապես՝ մարիխուանայի լեգալիզացիայի բացակայությունը), բկիս է կանգնած:
Իսկ հիմա ասեմ, թե ինչին եմ դեմ: Ես դեմ եմ օտարալեզու դպրոցների բացման դեմ կանգնած շարժման նացիոնալիզմին: Դեմ եմ այդ շարժման հիստերիկ պրոպոգանդիստական մեթոդներին, այդ թվում՝ «մեզ հետ չես՝ ուրեմն մեր դեմ ես, կամ հայ չես, կամ ապազգային/հակազգային ես/տհաս ես/այս ես/այն ես» դիրքորոշմանը: Նեյտրալությունը ցանկացած, նամանավանդ քաղաքական հարցում, ցանկացած մարդու իրավունքն է, ու չի որակում նրան որևէ կերպ:
http://ustahrant.blogspot.com/2010/04/blog-post_28.html

Ինչ վերաբերվում է օտարալեզու դպրոցների ներկայիս ծրագրին, ապա կրկնում եմ կարծիքս. պետք է ամեն ինչ անել դրա խափանման համար: Անկախ նրանից խոսքը ռուսական, անգլիական թե չինական դպրոցի մասին է: Ծայրահեղ դեպքում, եթե ծրագիրը սկսվի իրագործել, դպրոցների շենքերը ուղղակի պետք է վառել, պայթեցնել, պատոհանները ջարդել` ամեն բան եւ ամեն գնով: Սա պատերազմ է:

Եթե ձեր կարծիքով նման լոզունգներով առաջնորդվող (շարժման ոչ մի ներկայացուցիչ հերքում կամ նման մի բան չի ներկայացրել, չի քննադատել սույն արտահայտությունը, միայն տխուր, կարելի է ասել՝ խղճահարությամբ լի հայացքով նայել են ու ասել՝ «դու չես հասկանա», կամ՝ «չեմ պատրաստվում դա քննարկել, ես գիտեմ, թե ինչ եմ անում») շարժումը կարելի է այլ կերպ որակել, եթե ոչ ահաբեկչականի հարող
Ասածս ինչում է կայանում: Մենք ունենք իրենց ճշմարտացիության մեջ համոզված, սուպերմենի կոմպլեքսով տառապող ֆանատիկներ, ովքեր ամեն գիշեր երազում են փրկել աշխարհը (ուստան դրա օրինակ), նորմալ մարդիկ, որոնց ես, ճիշտն ասած, չեմ հասկանում, բայց նաև հրաժարվում եմ որպես ֆանատիկ որակել, ու այլ մասսա, որն իր էությամբ մի կողմից պայթյունավտանգ է, մյուս կողմից՝ կոնսերվատիվ-նացիոնալիստ: Անկախ առանձին անդամների դիրքորոշումից հարցի շուրջ:
Ահա թե ինչպիսին է պատկերը կողմնակի դիտորդի համար: Ես հասկանում եմ, որ շատ ավելի պարզ ու հեշտ է գոռալ «մենք դեմ ենք օտարալեզու դպրոցներին», ու ավելի շատ մասսա կհավաքեք ձեր դրոշի տակ՝ ներառյալ մեկ ազգ կույսերի դաշինքն ու այլ նման բաներ, քան եթե, ասենք, պայքարեք «պետական ֆինանսավորմամբ օտարալեզու դպրոցների դեմ», որը, իհարկե, ըստ իս շատ ավելի արդարացված է թե՛ էթիկայի, թե՛ քաղաքացիական գիտակցության տեսանկյունից (մասնավորապես՝ պատասխանում է «ինչու՞ ես, որպես հարկատու, պետք է ռուսական դպրոց ֆինանսավորեմ» հարցին):
Այսպես թե այնպես, «մենք մեր ուզածին հասնենք, հետևանքներն ու կողմնակի երևույթները՝ հետո», կամ «նպատակն արդարացնում է միջոցները», կամ «չես կարող ձվածեղ պատրաստել, եթե ձուն չջարդես», կամ «ով մեզ հետ չի՝ մեզ դեմ է» սկզբունքներով ցանկացած քաղաքական շարժում իմ համար չափազանց կեղտոտ է: Ու նման շարժումների դեմոտիվացիան, սաբոտաժն ու հակապրոպոգանդան ինձ առնվազն անձնական հաճույք են պատճառում: Չհաշված վերոհիշյալ մտավախություններն ու նպատակները:

[Rhayader]

Լեզվի օրենք. կառավարությանը թվում է, որ իր կոտոշներն ու կճղակները պինդ են

Կառավարությունը որոշել է դեկտեմբերի 13-ին հրավիրել ԱԺ արտահերթ նստաշրջան` «Լեզվի մասին» և «Հանրակրթության մասին» օրենքների փոփոխություններն անցկացնելու համար:
«Ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 70-րդ հոդվածով` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.
Առաջարկել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի նախագահին 2010 թվականի դեկտեմբերի 13-ին ժամը 12-ին գումարել Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի արտահերթ նստաշրջան` հետևյալ օրակարգով`
(երկրորդ ընթերցում)
18. ա) «Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացում կատարելու մասին»
բ) «Հանրակրթության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն և լրացումներ կատարելու մասին»»:

Աղբյուրը

Ժողովուրդ, ակտիվացեք: Պիտի չթողնենք, որ անցնի:

Ժողովուրդ, նեյտրալիտետ: Թող գնան, ովքեր մրսում են ու ուզում են մի քիչ թռվռան-տաքանան: Ովքեր անելու բան չունեն:

[One_Way_Ticket]

Որովհետև, ասենք, այսինչ կրոնը (մարդկանց ոչ փոքր մասսայի համար կրոնն ազգային հարցում պակաս նշանակություն չունի, քան լեզուն, ԶՈՒԳԱՀԵՌՆ ԱԿՆՀԱՅՏ Է ախր, ու իմ անձնական մասնակցությունը կոնֆլիկտին՝ նույնպես)

Համաձայն չեմ: Լեզվի նշանակությունն ավելի մեծ է: Քրիստոնյա բազմաթիվ ազգեր կան, իսկ հայերեն մենակ մենք ենք խոսում: Նա, ով հայերեն չի խոսում, արդեն այնքան էլ հայ չէ: Մի երկու սերունդ հետո մեծ հավանականությամբ հայությունը ընդհանրապես կկորցնի: Կրոնի պահով ես ատեիստ եմ, բայց դրանից ինձ պակաս հայ չեմ զգում:

Ես նույնպես նեյտրալ եմ տվյալ հարցում այն առումով, որ չեմ մասնակցում ցույցերին և այլ բողոքի ակցիաներին, ինձ համար նյարդերս ավելի թանկ են: Առանձնապես հայրենասեր չեմ, մեկ մեկ էլ մտածում եմ, որ եթե այսքան օտարամոլ ազգ ենք, մեզ այդպես էլ հասնում է: Բայց նրանց, ովքեր որ դեռ հավատը չեն կորցրել և պայքարում են, միանշանակ ողջունում եմ:

[Rhayader]

Համաձայն չեմ: Լեզվի նշանակությունն ավելի մեծ է:

Դա քո կարծիքն է իսկ մի բավականին մեծ մասսա լրիվ ուրիշ կարծիքի է այդ հարցում: Պարզ բան՝ ինձ ոչ մեկը չի փորձել պարտադրել ռուսախոս չլինել: Իսկ այ, կրոնական հարցում ճնշման փորձ եղել է:

[Rammstein]

Նորից ասեմ հարգելի Ռայադերին, որ ես ընդամենը ուզում եմ, որ իմ երկրում մարդիկ կարողանան իրար հետ խոսքի միջոցով մարդավարի հաղորդակցվել: Ու հաղորդակցվելը մենակ «Բարեւ, ոնց ես»-ը չի, հաղորդակցվելը նաեւ էն ա, երբ բժիշկը, իրա մասնագիտական տերմինների հայերեն տարբերակները չիմանալու պատճառով, պացիենտին ռուսերեն ա բացատրում, կամ էլ երբ որ աշխղեկը իրա բանվորներին հայերեն բան ա բացատրում, վերջիններս չեն հասկանում, որտեւ չգիտեն, որ ամրանը իրանց իմացած արմատուրան ա, իսկ եռակցումը սվարկան ա:

Ընդ որում ռուսախոս բժիշկը կամ հայերեն չհասկացող բանվորը էդ հիմիկվա բաներ են` երբ օտարալեզու դպրոց չունենք, ունենք ընդամենը սովետից ժառանգած ռուսաց լեզու: Բա որ օտարալեզու դպրոցնե՞ր ունենանք ինչ կլինի… Նատրադամուս լինելու կարիք չկա պատկերացնելու համար:

Նույնացում չէր: Շատ լուրջ հարց էր: Քսան հազար մարդ իրենց տաջիկ են հայտարարում, սկսում են իրար հետ տաջկերեն շփվել, տաջկական տարազով ման գալ, տաջկական թերթեր կարդալ, և այլն: Քսան հազարն էլ, եթե այդքան ուզում ես, իրենց նույն ձևով արաբ են հռչակում: Ի՞նչ լուծում ես առաջարկում: Օրենք ես հանում, որ ՀՀ քաղաքացին տաջիկ լինելու իրավունք չունի՞: Չէ, սպասիր գուշակեմ. արգելում ես տաջիկների գոյությունը ու արաբների գոյությունը: Ասենք, ըստ ՀՀ Սահմանադրության տաջիկներն ու արաբներն իրավունք չունեն գոյություն ունենալ

Մարդը ազատ ա ընտրության հարցում, իրեն ինչ ուզում ա թող հռչակի, պետությունից հասնում ա երկու բան` անել այն ամենը, որ մարդը հայ լինելուց վատ չզգա ու մեկ էլ չստեղծել հայերի այլազգիացման լրացուցիչ արհեստական խթաններ, որոնցից է օտարալեզու դպրոցի բացումը հայերի պես օտարամոլ ժողովրդի համար:

Իսկ հիմա ասեմ, թե ինչին եմ դեմ: Ես դեմ եմ օտարալեզու դպրոցների բացման դեմ կանգնած շարժման նացիոնալիզմին: Դեմ եմ այդ շարժման հիստերիկ պրոպոգանդիստական մեթոդներին, այդ թվում՝ «մեզ հետ չես՝ ուրեմն մեր դեմ ես, կամ հայ չես, կամ ապազգային/հակազգային ես/տհաս ես/այս ես/այն ես» դիրքորոշմանը: Նեյտրալությունը ցանկացած, նամանավանդ քաղաքական հարցում, ցանկացած մարդու իրավունքն է, ու չի որակում նրան որևէ կերպ:

Ռայադեր, եթե էդքան նեյտրալ ես, ինչի՞ ես պայքարողներին պոզ ու պոչ կպցնում, չէ՞ որ պայքարելը իրանց իրավունքն ա: Սույն պայքարի գաղափարական մասի մեջ չկա «մեր հետ չես ուրեմն մեր դեմ ես» կամ նմանատիպ այլ միտք: Եթե պայքարողներից ինչ-որ մեկն էլ քեզ ասել ա, որ դու մեր դեմ ես, ապա շատ ճիշտ ա ասել, իրոք մեր դեմ ես, բայց դրա պատճառն ամենեւին այն չէ, որ մեր հետ չես:


Մեկ էլ ասեմ, որ ազգային փոքրամասնությունների կրթության հարցը այստեղ չարժի խառնել: Մենք պայքարում ենք, որ հայը չգնա օտարալեզու դպրոց, ոչ թե որ ազգային փոքրամասնությունները գնան հայկական դպրոց: