Հայաստանի և Թուրքիայի միջև երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրություն

[Norton]

Ավելին, 1992թ. հուլիսի 6-ին ԱՊՀ երկրների ղեկավարները ստորագրել են “Փոխըմբռնման հուշագիր փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող նախկին ՍՍՀՄ պայմանագրերի նկատմամբ իրավահաջորդության մասինՙ (Меморандум о взаимопонимании по вопросу правопреемства в отношении договоров бывшего СССР, представляющих взаимный интерес). Հուշագիրը մասնավորապես հստակեցնում է, որ ամեն մի երկիր ինքն է որոշելու յուրաքանչյուր պայմանագրին միանալ-չմիանալու հարցը` ելնելով պայմանագրի բնույթից և բովանդակությունից: “Այդ [նախկին ՍՍՀՄ] պայմանագրերին մասնակցելու հարցը կլուծվի ԱՊՀ յուրաքանչյուր երկրի կողմից ինքնուրույնաբար` համաձայն միջազգային իրավունքի սկզբունքների և նորմերի, կախված յուրաքանչյուր կոնկրետ դեպքից, այս կամ այն պայմանագրի բնույթից և բովանդակությունից”: (Вопрос об участии в этих договорах [бывшего Союза ССР ] решается в соответствии с принципами и нормами международного права каждым государством-участником Содружества самостоятельно, в зависимости от специфики каждого конкретного случая, характера и содержания того или иного договора).

Օրինակ, այդ հուշագրից հետո (13 օգոստոսի 1992թ.) Ադրբեջանը պաշտոնապես տեղեկացրեց (notified) ՄԱկ-ի գլխավոր քարտուղարին, որ ինքը չի հանդիսանում ՍՍՀՄ պայմանագրերի իրավահաջորդը, բացառությամբ մարդու իրավունքներին վերաբերող երեք պայմանագրերի:

Մոսկվայի (16.03.1921թ.) և Կարսի (13.10.1921թ.) պայմանագրերի նկատմամբ
Հայաստանի Հանրապետության իրավահաջորդության հարցը:
Անհրաժեշտ է ընդգծել, որ “նախկին ՍՍՀՄ պայմանագրերից և համաձայնագրերից բխող միջազգային պարտավորությունների կատարման երաշխավորումը” չի կարող վերաբերել և չի վերաբերում Մոսկվայի (16.03.1921թ.) և Կարսի (13.10.1921թ.) պայմանագրերին մի շարք պատճառներով.

1. Վերոհիշյալ պարտվորությունն ունի հստակ ժամանակային շրջանակ: Այն վերաբերում է միայն ՍՍՀՄ գոյության ժամանակաշրջանին` 30 դեկտեմբերի 1922թ. – 26 դեկտեմբերի 1991թ.:

2. Վերոհիշյալ պարտվորությունն ունի պայմանագրերի մասնակիցների (parties to treaties) հստակ սահմանափակում: Այն չի վերաբերում, այսպես կոչված ՀՍՍՀ կամ ՌՍՖՍՀ կնքած պայմանագրերին: Պարտավորությունը վերաբերում է միայն այն պայմանագրերին, որոնք կնքվել են ՍՍՀՄ-ի անունից և ՍՍՀՄ-ի կողմից:

3. Վերոհիշյալ պարտվորությունն ունի իրավական սահմանափակում: Այն, բնականաբար, վերաբերում է միայն օրինական, այսինքն միջազգային իրավունքին համապատասխան, կնքված պայմանագրերին:

4. Վերոհիշյալ պարտավորությունն ունի սահմանադրական սահմանափակում: Պարտավորությունը վերաբերում է միայն այն պայմանագրերին, որոնք ընդունվել են ՀՀ կողմից “համաձայն իրենց սահմանադրական ընթացակարգի”:

Եզրակացություն.

1. Հայաստանի Հանրապետությունը չի հանդիսանում Հայաստանի Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետության վարչա-տարածքային միավորի իրավահաջորդը:

2. Հայաստանի Հանրապետությունը քաղաքական-պատմական առումով լինելով ՍՍՀՄ-ին հաջորդող պետություններից մեկը, պայմանագրերի առումով չի հանդիսանում նրա իրավահաջորդը:

3. Հայաստանի Հանրապետությունը չի հանդիսանում Մոսկվայի (16.03.1921թ.) և Կարսի (13.10.1921թ.) պայմանագրերի իրավահաջորդը:

Արա Պապյան

[Լեռնցի]

Բ Ա Ց Ն Ա Մ Ա Կ

2009-ի հոկտեմբերի 10-ին Շվեցարիայում «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին» և «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև երկկողմ հարաբերությունների զարգացման մասին» Արձանագրությունների ստորագրման արարողությանը մասնակից պաշտոնյաների երկրների ղեկավարներին՝

ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամային, Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևին, Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլա Սարկոզիին, Եվրոպական միության խորհրդի գլխավոր քարտուղար Խավիեր Սոլանային, Եվրախորհրդի նախարարների կոմիտեի նախագահ Սամուել Զգոբարին, Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանին և Թուրքիայի Հանրապետության նախագահ Աբդուլլահ Գյուլին, նաև
ՄԱԿ-ի Գլխավոր Քարտուղար Պան Գի Մունին և Անվտանգության Խորհրդի մշտական անդամ երկրների՝ Չինաստանի և Մեծ Բրիտանիայի ղեկավարներ՝ Խու Ձին Տաոյին և Գորդոն Բրաունին

Իբր թե Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական և բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատելու, իրականում, սակայն, Արձանագրությունների ստորագրման ու վավերացման պարտադրանքով`
1. նախ և առաջ, միջազգային իրավական դաշտը հիմքից խաթարելու ու կազմաքանդելու վտանգի, դրանով իսկ պետությունների միջև ձևավորված միջազգային հարաբերություններում` միջնադարյան մոտեցումներով, գերակայությունը ոչ թե իրավական, այլ ապօրինի ու անօրինական լուծումներին տալու, ինչպես նաև միջազգային իրավական հարաբերություններում նախադեպ ստեղծելու, երբ երկու երկրներ (տվյալ դեպքում` Թուրքիան և Հայաստանը) փոխադարձ պայմանավորվածությամբ պարտավորություններ են ստանձնում մեկ այլ` երրորդ, այն էլ դեռևս գոյություն չունեցող, Նոր Եվրոպա պետության համար,
2. «Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և դրա համար պատժի մասին» ՄԱԿ-ի 1948թ. ընդունած Կոնվենցիան միջազգային իրավական շրջանառությունից հանելու սպառնալիքի,
3. ՄԱԿ-ին, նույնն է, թե համաշխարհային հանրությանը սպառնացող միջազգային իրավական կարգավորվածությունը ներպետական և միջպետական մակարդակներում անկառավարելիության ու քաոսի վերածելու,
4. անվտանգության, խաղաղության և խաղաղ համակեցության, ժողովրդավարության և ՄԱԿ-ի Մարդու Իրավունքների 1945 - 1965 թթ. ձեռքբերումներով հաստատված իրավունքի ու օրինականության դրվածքը ուժային պարտադրանքով նենգափոխելու և կամային, այսպես կոչված, քաղաքական լուծումների հանգեցնելու,
5. Նոր Եվրոպայի համար ստանձնած ինչ - ինչ պարտավորությունների պարտադրանքով, միջազգային միակ կազմակերպության` ՄԱԿ-ի, հետագա գոյությունը, կանոնադրությունը, նրա ընդունած միջազգային իրավական սկզբունքներն ու նորմերը, հռչակագրերն ու կոնվենցիաները չեզոքացնելու,
6. յուրաքանչյուր երկրի և համաշխարհային հանրության քաղաքակրթական անվտանգությունն ու պաշտպանվածությունը նոր սպառնալիքի տակ դնելու առկա ագրեսիվ իրողության
ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ

ՀԱՐՑԵՐ, ՈՐՈՆՔ ՊԱՏԱՍԽԱՆ ԵՆ ԱԿՆԿԱԼՈՒՄ,

Հարգարժան պարոնայք

Ելնելով նրանից, որ
Արձանագրությունների առաջին փաստաթղթի երկրորդ դրույթում հստակ նշված է (հասկանալի պատճառներով չէին կարող չնշել), որ Հայաստան - Թուրքիա Արձանագրությունների պատվիրատուն վաղվա Նոր Եվրոպան է, ներկայիս Եվրոմիությունը: Եվ մեծ կարևորություն չտալով այն հարցին, թե ովքե՞ր և որտե՞ղ են պատրաստել տեքստը, պատվիրել բովանդակությունը, դրանում ներառված խնդիրները, իրագործման մեխանիզմներն ու ժամանակացույցը,

պատասխան ստանալու ակնկալիքով՝ դիմում ենք Ձեզ.
 Կարդացե՞լ եք, արդյոք, «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» և «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ ԵՐԿԿՈՂՄ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ» Արձանագրությունները:
 Անձամբ համոզվե՞լ եք, որ, ըստ տեքստի, դրված է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև պարզ դիվանագիտական և բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատելու խնդիր, թե՞ վստահել եք Ձեր երկրի պետապարատին և Ձեր անմիջական ղեկավարմանը ենթակա, արտաքին հարաբերություններ իրականացնող կառույցի ղեկավարին:

ա) ՆԵՐՈՂԱՄԻՏ եղեք ոչ դիվանագետներիս ուղիղ խոսքի համար. քանզի լուրջ մտավախություն ունենք, որ չեք կարդացել: Հակառակ դեպքում, վստահ ենք, որ Ձեր հանձնարարականներով կամ շնորհավորական ողջույններով չէիք քաջալերի այն բոլոր պաշտոնյաներին, որոնք իբր թե գործում են տարածաշրջանի անվտանգության աստիճանի բարձրացման, խաղաղություն և խաղաղ համագործակցության հաստատման բուռն ցանկությամբ, իրականում, սակայն, վարում են հoգուտ ցեղասպանության քարոզչության իրականացման քաղաքականություն: Հիշեցնենք, որ ըստ «ՑԵՂԱUՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԵԼՈՒ ԵՎ ԴՐԱ ՀԱՄԱՐ ՊԱՏԺԻ ՄԱUԻՆ» ՄԱԿ-ի 260 A (III) 9 դեկտեմբերի 1948թ. Կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածի՝ «պատժելի են հետևյալ արարքները՝ ա) ցեղաuպանությունը, բ) ցեղաuպանություն կատարելու նպատակով դավադրությունը, գ) ցեղաuպանության ուղղակի և հրապարակային հրահրումը, դ) ցեղաuպանություն կատարելու փորձը, ե) հանցակցությունը ցեղաuպանության կատարման մեջ»: Ըստ 4-րդ հոդվածի՝ «Ցեղաuպանություն կամ 3-րդ հոդվածում թվարկված որևէ արարք կատարած անձինք ենթակա են պատժի՝ անկախ այն բանից, նրանք uահմանադրությամբ պատաuխանատու ղեկավարներ են, թե պաշտոնատար կամ մաuնավոր անձինք»:
ՎՍՏԱՀ ԵՆՔ, որ Դուք (Ձեր պետությունները) չեք հրաժարվել ի շահ Ձեր ժողովրդի և հանուն մարդկության, ըստ ՄԱԿ-ի 1948թ. Կոնվենցիայի նոր ցեղասպանությունները կանխարգելելու, նաև արդեն իսկ կատարվածը պատժելու պարտավորությունից: Քանի որ, դա ոչ միայն համամարդկային բարոյականության և ազգերի անվտանգության բնականոնություն է, այլև` Օրենքով կարգավորվող ներպետական և միջազգային պարտավորություն:
ԳԻՏԵՔ ԱՆՇՈՒՇՏ, որ ըստ նույն Կոնվենցիայի 1-ին հոդվածի՝ «Պայմանավորվող կողմերը հաuտատում են, որ ցեղաuպանությունը, անկախ նրանից՝ կատարվում է խաղաղ, թե պատերազմական պայմաններում, ըuտ միջազգային իրավունքի` հանցագործություն է, որը նրանք պարտավորվում են կանխարգելել և պատժել այն կատարելու համար»:
Նույնիսկ պարզ, շարքային մտածողությունը բնական է համարում, որ Թուրքիայի կողմից 1915 - 23 թթ. ցեղասպանության ենթարկված հայությունը ներկայացնող պետությունը, կատարելու համար 1,5 միլիոն անմեղ զոհերի պատգամը և Հայրենիքից զրկված, աշխարհով մեկ դեգերող 10 միլիոն սփյուռքահայության արդարացի պահանջը, ՊԱՐՏԱՎՈՐ Է պահանջատեր լինել մարդկության դեմ կատարված հանցագործությունը իրավունքի ուժով պատժելու, ցեղասպանության հետևանքները վերացնելու և կորսված արդարությունը՝ այն է, աշխարհի ու տարածաշրջանի բնականոնությունը վերականգնելու հարցերում:
ՍԱԿԱՅՆ, այլ կերպ էր մտածում արևմտյան - քաղաքական պրագմատիզմը, երբ, իբր արդարացում, 1921-ին ասում էր. «Հանուն հանաշխարհային հեղափոխության…», հիմա էլ՝ 2009-ին, «Հանուն Թուրքիայի ժողովրդավարացման, կովկասյան և կամ եվրոպական ինտեգրման ու աշխարհի գլոբալացման» հայությունն ու Հայաստանը պետք է հրաժարվեն իրենց բոլոր իրավունքներից ու պահանջատիրությունից, ասել է թե` ցեղասպանության դատապարտման, հանցագործին պատժելու և ցեղասպանության հետևանքները միջազգային իրավական հենքով ու խաղաղ միջոցներով վերացնելու, արդարությունը վերահաստատելու, ըստ այդմ, նոր ցեղասպանությունները կանխարգելելու վճռականությունից:
Առաջին համաշխարհային պատերազմում իրականացվեց Հայոց ցեղասպանությունը, 1921-ի մարտի 16-ին կնքվեց Յուսուֆ Քեմալ - Գեորգի Չիչերին հանցագործ պակտը՝ Մոսկվայի Ռուս-թուրքական պայմանագիրը: 1939-ին կնքվեց Ռիբենտրոպ - Մոլոտով պակտը, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում տեղի ունեցավ հրեաների Հոլոքոստը: Պարտադիր չէ, որ պատմությունը կրկնվի, բայց Հայաստան - Թուրքիա Արձանագրությունների Դավութօղլու - Նալբանդյան ստորագրման հարկադրանքով նոր հանցագործ պակտ է կնքվում, որի հետևանքը լինելու է տարածաշրջանային նոր ագրեսիա, նոր պատերազմ, նոր ցեղասպանական գործողության հրահրում, ինչը վերաճելու է համաշխարհային նոր աղետի և որի պատասխանատվությունը, անշուշտ, կրելու են ոչ միայն ստորագրող ու վավերացնող կողմերը, այլև նոր նախադեպ ստեղծող պատվիրատուները, միջնորդները, պարտադրողներն ու ողջունողները:
ԻՍԿ ԵԹԵ ԳԻՏԵՔ մի բան, որ մենք չգիտենք, օրինակ, որ Թուրքիան հայությանն ու Հայաստանին սպառնում է նոր պատերազմով, ապա դրա հանցակցությունը նույնպես միջազգային հանրությանն է: Որովհետև միջազգային հանրությունն է խուսափում հանցագործին պատժելու, ցեղասպանության հետևանքները վերացնելու, արդարադատություն իրականացնելու և արդարությունը վերականգնելու իր օրենսդրական պարտավորությունից, դրանով իսկ իրականացնելով հանցագործին ու ագրեսորին նոր հանցագործությունների մղելու գործողություն և քարոզչություն:
ՍԱ ԱՅՆ ԴԵՊՔՈՒՄ, երբ Դուք էլ գիտեք, որ տրամագծորեն հակառակն է պահանջում միջազգային իրավունքը: Քանզի 1948թ. Կոնվենցիան նույնիսկ ցեղասպանության ենթարկված ժողովրդին ներկայացնող պետությանը, որպես տուժող` հայցվոր կողմ, ոչ միայն չի տալիս ընտրության իրավունք, այլև, համաձայն Կոնվենցիայով իր կողմից ստանձնած պարտավորություն, արգելում է հանցագործություն կատարած պետությանը պատժից ազատել:
ՀԱԿԱՌԱԿ ԴԵՊՔՈՒՄ, այդ երկրի ժողովուրդը` համաձայն Կոնվենցիայի 1-ին հոդվածի և ըստ` ՄԱԿ-ի 1948թ. Մարդու Իրավունքների Համընդհանուր Հռչակագրի 21-րդ հոդվածի ու իր երկրի օրենքների, ինքն է պարտավոր պատասխանատվության կանչել ոչ միայն ցեղասպանությունը կատարողին, այլև իր կողմից ձևավորած իր իսկ պետության գործադիր և օրենսդիր իշխանություններին՝ համաձայն 1948թ. Կոնվենցիայի վերը նշված 3-րդ և 4-րդ հոդվածների, դիտարկելով նրանց գործողությունները՝ որպես հօգուտ նոր ցեղասպանության իրականացման քարոզչություն, ինչպես և հանցագործի կողմից ցեղասպանության ճանապարհով զավթված Ազգային հարստությունը յուրացնելու և սեփականաշնորհելու փորձը չկանխելու հանցագործ գործողություն:
ՎՍՏԱՀ ԵՆՔ, որ Արձանագրությունների տեքստը կարդալուց հետո, Ձեզ համար էլ հստակ կլինի, թե Հայաստան - Թուրքիա Արձանագրությունների պատվիրատուն, տեքստը կազմող և ստորագրող կողմերը, միջնորդները, ստորագրել հորդորողները գերազանցել են իրենց իրավասությունները և կամա, թե ակամա իրականացրել հօգուտ ցեղասպանության քարոզչություն կատարելու գործողություն: Քանզի, ըստ «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին» առաջին Արձանագրության 3-րդ դրույթի` ՀՀ-ն հաստատում է, որ պատրաստ է Թուրքիայի կողմից 1915 - 23 թթ. իրականացված ցեղասպանության միջոցով և 1921թ. մարտի 16-ի Ռուս - թուրքական ապօրինի պայմանագրի հանցագործ գործարքով բռնազավթված հայկական տարածքները «նվիրաբերել» Թուրքիային (ի դեպ՝ «նվիրաբերել» բառը ԱՄՆ բանակի պաշտոնաթող սպա Ռալֆ Պիտերսի սիրած ձևակերպումն է): 5-րդ դրույթով` ՀՀ-ն ճանաչում է վերոհիշյալ գործողությունների հետևանքով առաջացած և առ այսօր «դե ֆակտո» գոյություն ունեցող ԽՍՀՄ - Թուրքիա սահմանը՝ որպես ՀՀ - Թուրքիա «դե յուրէ» «ընդհանուր սահման»: 5-րդ դրույթով ՀՀ-ն ճանաչում է այդ սահմանի Ռուս - թուրքական ապօրինի պայմանագրով իրականացված դեմարկացիան: 6-րդ դրույթով` ՀՀ կարևորում է «ընդհանուր սահմանը բացելու իրենց որոշումը», «մոռացության» տալով Թուրքիայի կողմից ՀՀ-ի 15-ամյա շրջափակման հանցագործ իրողությունը: 7-րդ դրույթով` ՀՀ-ն ձեռնպահ է մնում Թուրքիայի հետ բարիդրացիական հարաբերությունների ոգուն չհամապատասխանող քաղաքականություն վարելուց, ասել է, թե հրաժարվում է Միջազգային դատարանի որոշումով Թուրքիային ցեղասպանություն կատարելու համար պատժելու Ցեղասպանության Կոնվենցիայով իր իսկ ստանձնած պարտավորությունից… 8-րդ դրույթով` ՀՀ-ն և ԹՀ-ն «դատապարտում են «ահաբեկչության» և բռնության բոլոր ձևերը՝ անկախ դրանց պատճառներից», մոռանալով ահաբեկչության կողքին դնելու «միջազգային» բառը: 9-րդ դրույթով` ՀՀ-ն և ԹՀ-ն հաստատում են «հարաբերությունների նոր ձևեր ու ուղիներ մշակելու» իրենց հանձնառությունը, կրկին հայտնելով իրենց հավատարմությունը Նոր Եվրոպայի համար՝ եվրոպական նոր օրենսդրությամբ ու իրավարարությամբ ձևավորվող իրավա-քաղաքական հարաբերությունների միջազգային նոր համակարգին:

Շարունակությունը այս թեմայում իմ հաջորդ գրառումը

[Լեռնցի]

Սկիզբը` այս թեմայում իմ նախորդ գրառումը

բ) ԿԱՐԾՈՒՄ ԵՆՔ` Ձեզ համար էլ բնական է, որ մենք, ինչպես և մեր երկրի ներկայով ու ապագայով մտահոգ ու պատասխանատու յուրաքանչյուր անհատ և կառույց, ուշի ուշով հետևում ենք, այսպես կոչված, Հայաստան – Թուրքիա դիվանագիտական և բարիդրացիական հարաբերությունների հաստատմանն ուղղված միջազգային - քաղաքական երկամսյա գործընթացին, դրա ամեն մի գործնական քայլին, ըստ այդմ արվող միջազգային և ներպետական քարոզչությանն ու միջոցառումներին, նաև դրանցում ներգրավված բոլոր երկրների պաշտոնատար անձանց կողմից ասված յուրաքանչյուր խոսքին ու ժեստին, մտահոգության ու լրջության, գոհունակության ու բուռն ոգևորության դրսևորումներին, որոնք ոչ պակաս ճշտությամբ բացահայտում են այդ երկրների ու միջազգային կառույցների կողմից մեր երկրի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը, որդեգրած և իրականացվող քաղաքականությունը, եթե, իհարկե, բացառենք երկրների պետապարատների ազդեցության գործոնը:
ՎՍՏԱՀ ԵՆՔ, որ 2009-ի հոկտեմբերի 10-ի Արձանագրությունների ստորագրման արարողության բոլոր գործող անձինք լավ ծանոթ էին դրանց տեքստին, մասնագիտորեն հասկանում էին դրանցում գրված յուրաքանչյուր բառի, ստորակետի, վերջակետի բուն իմաստը, ինչպես և դիվանագիտական հարաբերություններում ու միջազգային իրավական դաշտում դրանց հնարավոր բացասական բոլոր հետևանքները պատվիրատու երկրների, ինչպես նաև պայմանավորվող կողմերի՝ Հայաստանի Հանրապետության ու Թուրքիայի Հանրապետության համար:
ՈՒՍՏԻ, ՀԱՍԿԱՆԱԼԻ Է, թե ինչու սույն հարցը չենք տալիս Ձեր երկրների արտաքին քաղաքականությունն իրականացնող գերատեսչությունների ղեկավարներին՝ Հիլարի Քլինթոնին, Սերգեյ Լավրովին, Բեռնար Քուշներին, Ահմեդ Դավութօղլուին և Էդուարդ Նալբանդյանին: Քանզի նրանց բոլորի պատասխանը լինելու է այն, որ իրենք կատարում են վերադասի հանձնարարականը՝ իրականացնելով իրենց պետությունների որդեգրած արտաքին քաղաքականությունը:
ՆԵՐՈՂԱՄԻՏ ԵՂԵՔ, որ Ձեզ՝ պետության առաջին դեմքերին, պետք է հիշեցնենք երկրի, ժողովրդի ու պետության ազգային - քաղաքակրթական անվտանգությունը սեփական պետապարատի հնարավոր ոտնձգություններից նույնպես պաշտպանելու անհրաժեշտությունը, ինչպես ներպետական, այնպես էլ միջազգային քաղաքական ոլորտներում: Բայց, կարծում ենք, արժե վերհիշել պատասխանատվությունից մշտապես խուսափող պետապարտի ու նրա «բարի խորհրդատուների» ոչ միայն գոյության, այլև ի չարս գործելու հնարավորության և ունակության մասին:
Բազմաթիվ են տարբեր երկրների պետապարատների կողմից նեգատիվ գործունեության դրսևորումների օրինակները: Հիշենք 1962 թվականը: Կարիբյան ճգնաժամը: Երկբևեռ աշխարհի երկու գերտերությունների՝ ԱՄՆ-ի և ԽՍՀՄ-ի կողմից Երրորդ համաշխարհային միջուկային պատերազմ սկսելու վտանգավոր իրողությունը: Այն դեպքում, երբ ո՛չ Ջոն Քենեդին և ո՛չ էլ Նիկիտա Խրուշչովը, առավել ևս ո՛չ ԱՄՆ-ի և ո՛չ էլ ԽՍՀՄ-ի ժողովուրդները չէին ցանկանում դա: Հայտնի է, որ դա իրենց ժողովուրդների և մարդկության հանդեպ անձնական պատասխանատվությունից զուրկ, նաև ի պաշտոնե պատասխանատվություն չկրող և, սակայն, իրենց վերադասներին Մեծ հանցագործության դրդող, ԱՄՆ-ի և ԽՍՀՄ-ի պետապարատների կողմից տարիների ընթացքում նախապատրաստված ու 1962 թվականին կատարման ծայրակետին հասցված, տարիներ շարունակ խնամքով թաքցված ու լրջագույն բծախնդրությամբ իրականացված գործողության հետևանք էր:
Վերջին պահին միայն, հաշված րոպեների ընթացքում սթափվեցին, ուշքի եկան և՛ Քենեդին, և՛ Խրուշչովը ու հասկացան, թե իրենց իսկ ենթակա պետապարատները ի՜նչպիսի հանցագործության էին ուղղորդում իրենց: Այն ժամանակ համամարդկային մեծ աղետը, մարդկության դեմ ուղղված մեծագույն հանցագործությունը կանխվեց: Մտահոգության խնդիր է, որ չկանխվեցին նույն այդ պետապարատների պատասխան քայլերը՝ Դալլասի կրակոցներն ու Կրեմլի պալատական իշխանափոխությունը: Ցավոք, հաղթեց պետապարատը` ծրագրված հանցագործությունը ցանկացած գնով իրականացնելու նրա հանձնառությունը:

գ) ԱՆՇՈՒՇՏ, ցեղասպանություն իրականացրած և ցեղասպանության ենթարկված երկրների՝ Թուրքիայի և Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելը միջազգային պրակտիկայում հեշտությամբ լուծվող խնդիրներից չէ:
ՀԱՄԱԿԱՐԾԻՔ ԵՆՔ, որ դա դժվարին և ծանր խնդիր է, նույնիսկ այն դեպքում, երբ Թուրքիան մարդկության դեմ կատարած իր հանցագործության համար ՄԱԿ-ի Միջազգային դատարանի կողմից արդեն իսկ ենթարկված կլինի պատասխանատվության և դատարանի որոշումով վերացրած կլինի ցեղասպանության հետևանքները, այդ թվում՝ դուրս եկած կլինի ցեղասպանության ենթարկված ժողովրդի՝ հայության Հայրենիքի, Հայաստան երկրի 9/10-րդ մասը կազմող, ցեղասպանության ճանապարհով բռնազավթած տարածքից: Այո՛, նույնիսկ այդ դեպքում ընդամենը դիվանագիտական (առանց «բարի», թե «չար» դրացիության) հարաբերություններ հաստատելը դժվարին, ժամանակ պահանջող խնդիր է: Քանզի արդարության վերականգնումից հետո էլ դեռ ժամանակ է պահանջվելու, որպեսզի թե՛ Հայաստանը և թե՛ միջազգային հանրությունը համոզվեն, որ Թուրքիան այլևս նախկինը չէ ու չունի հանցագործ նկրտումներ Հայաստանի, հայության և այլոց նկատմամբ: Այդ ամբողջ ժամանակահատվածում և դրա ավարտին է, որ կենսականորեն կարևոր է լինելու Միջազգային հանրության և ակնկալիք չունեցող միջնորդ երկրների առաջադիմական առաքելությունը:

Դ Ի Մ Ո Ւ Մ Ե Ն Ք
նաև
ՄԱԿ-ի Գլխավոր Քարտուղար Պան Գի Մունին, ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի մշտական անդամ երկրներից Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության նախագահ` Խու Ձին Տաոյին և Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ` Գորդոն Բրաունին

ԽՆԴՐԵԼՈՎ՝
1. ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի օրակարգ մտցնել Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության, ինչպես նաև տարածաշրջանի և աշխարհի այլ երկրների համար լուրջ հետևանքներ ունեցող միջազգային - քաղաքական այս խիստ վտանգավոր գործարքի իրողությունը քննարկելու և այն դատապարտելու հարցերը: Նաև,
2. Միջոցներ ձեռնարկել նմանօրինակ ոտնձգությունները միջազգային քաղաքական պրակտիկայում՝ հենց ծրագրման փուլում, կանխարգելելու համար: Իսկ
3. ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի 15 անդամ երկրներից ՆՐԱՆՑ, ՈՐՈՆՔ ԴԵՄ ԿԼԻՆԵՆ 1-ին և 2-րդ կետերի պահանջներին, առաջարկում ենք իրենց կողմից քննարկման դնել «ՑԵՂԱUՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՆԽԱՐԳԵԼԵԼՈՒ ԵՎ ԴՐԱ ՀԱՄԱՐ ՊԱՏԺԻ ՄԱUԻՆ» 1948թ. Կոնվենցիան չեղյալ հայտարարելու հարցը, որպեսզի միջազգային հանրությունը հստակ կողմնորոշվի, թե այսուհետ ՄԱԿ-ի անդամ, ո՞ր երկրի նկատմամբ, ի՞նչ քաղաքականություն որդեգրի:

Հարգանքով՝

«Ուխտ Արարատի», ՀԱՀԳԲ-ի (ԱՍԱԼԱ) ազատամարտիկների և նախկին քաղբանտարկյալների կազմակերպություն
Երևան, 29 սեպտեմբերի, 2009 թ.

http://oukhtararati.com/haytararutyu...ac-namak-G.php

[Chuk]

Վերջապես պրագմատիկ քայլ, հիմա այս պրոտոկոլները չեղյալ կհայտարարվեն

[Rammer]

Վերջապես պրագմատիկ քայլ, հիմա այս պրոտոկոլները չեղյալ կհայտարարվեն

Ղարաբաղը մոռացար...

[ministr]

Հեսա Պան Գի Մունի ու կներեք արտահայտությանս Խու Ձին Տաոյի քունը չի տանի... պետքա նստեն մտածեն բա էս հայերի հարցը ոնցա լինելու.. սպասի հլա գլոբուսը բերեմ տեսնեմ սրանք առհասարակ ուր են...

Իսկ Օբաման ընդհանրապես անակնկալի ա գալու... կանչելու ա Քլինթոն, ասի - <<Աղչի? Էս ինչեր եմ իմանում? Էս ինչ ես ստորագրել տվել?>>:

Ու ինչ հույս ունեն, թե էդ մարդկանց ոտերինա թե մենք ստեղ սաղ ենք թե մեռած, կամ մեզ 15 թվին մորթել են թե չէ?

Լավ էլի...

[Լեռնցի]

Հեսա Պան Գի Մունի ու կներեք արտահայտությանս Խու Ձին Տաոյի քունը չի տանի... պետքա նստեն մտածեն բա էս հայերի հարցը ոնցա լինելու.. սպասի հլա գլոբուսը բերեմ տեսնեմ սրանք առհասարակ ուր են...

Իսկ Օբաման ընդհանրապես անակնկալի ա գալու... կանչելու ա Քլինթոն, ասի - <<Աղչի? Էս ինչեր եմ իմանում? Էս ինչ ես ստորագրել տվել?>>:

Ու ինչ հույս ունեն, թե էդ մարդկանց ոտերինա թե մենք ստեղ սաղ ենք թե մեռած, կամ մեզ 15 թվին մորթել են թե չէ?

Լավ էլի...

Տրա համար պիտի կարդաս ԱՍԱԼԱ-ի գործունեությունների մասին, ու կհամոզվես, որ լավ էլ հաշվի են նստում:

[ministr]

Տրա համար պիտի կարդաս ԱՍԱԼԱ-ի գործունեությունների մասին, ու կհամոզվես, որ լավ էլ հաշվի են նստում:

Տուրո ջան ի նկատի ունես ահաբեկչությունը? Բայց դա անցյալում էր: Հիմա մի հատ ջրի պիստալետով փխկ անեն թուրք որևէ դիվանագետի վրա վստահ ես որ մյուս օրը Լիբանանի օրը չենք ընկնի? Գյուլը կհայտարարի բա չիմացաք Ասալան լիքը բազաներ ունի սահմանի վրա տեռորիստական կազմակերպությունա.. ու աշխարհով ով պետքա ձեն հանի?

Հիմա տեռորիզմով հարց չես լուծի:

[Chuk]

Տրա համար պիտի կարդաս ԱՍԱԼԱ-ի գործունեությունների մասին, ու կհամոզվես, որ լավ էլ հաշվի են նստում:

Մի քիչ սրեմ իրավիճակը. Չե՞ս կարծում, որ տեռորիստական խմբավորման կամ այդպիսի համարում ունեցող կազմակերպության կոչերն օրենքների պահպանման հետ կապված չեն կարող ուշադրություն արժանանալ ոչ մի լուրջ կառույցի կողմից:

[Լեռնցի]

Տուրո ջան ի նկատի ունես ահաբեկչությունը? Բայց դա անցյալում էր: Հիմա մի հատ ջրի պիստալետով փխկ անեն թուրք որևէ դիվանագետի վրա վստահ ես որ մյուս օրը Լիբանանի օրը չենք ընկնի? Գյուլը կհայտարարի բա չիմացաք Ասալան լիքը բազաներ ունի սահմանի վրա տեռորիստական կազմակերպությունա.. ու աշխարհով ով պետքա ձեն հանի?

Հիմա տեռորիզմով հարց չես լուծի:

Նախ նշեմ, որ իրենց գործունեությունը տեռորիզմ չէր:
Ես չեմ կարա ասեմ թե Թուրքիան ինչ կանի, առանց տրա էլ Թուրքիան շատ բան կարա անի, բայց վստահ եմ, որ եթե իրենք նամակ են գրում, ապա հասցեագրվածների կողմից դա պարզապես նամակ չի դիտարկվում:

[Լեռնցի]

Մի քիչ սրեմ իրավիճակը. Չե՞ս կարծում, որ տեռորիստական խմբավորման կամ այդպիսի համարում ունեցող կազմակերպության կոչերն օրենքների պահպանման հետ կապված չեն կարող ուշադրություն արժանանալ ոչ մի լուրջ կառույցի կողմից:

Միջազգային հանրության կողմից ԱՍԱԼԱ-ն չի դիտարկվում որպես տեռորիստական կազմակերպություն:
Հիմնականում բոլորն էլ հստակ գիտակցում են, թե ինչի համար է այն ստեղծվել:

[Chuk]

Միջազգային հանրության կողմից ԱՍԱԼԱ-ն չի դիտարկվում որպես տեռորիստական կազմակերպություն:
Հիմնականում բոլորն էլ հստակ գիտակցում են, թե ինչի համար է այն ստեղծվել:

Այդ դեպքում նախորդ գրառմանս մեջբերածս միտքդ անիմաստ է դառնում

[ministr]

Նախ նշեմ, որ իրենց գործունեությունը տեռորիզմ չէր:
Ես չեմ կարա ասեմ թե Թուրքիան ինչ կանի, առանց տրա էլ Թուրքիան շատ բան կարա անի, բայց վստահ եմ, որ եթե իրենք նամակ են գրում, ապա հասցեագրվածների կողմից դա պարզապես նամակ չի դիտարկվում:

Ներկայումս տեռորիզմի ընկալումը առաջվա համեմատ շատ է փոխվել ու ցանկության դեպքում ԱՍԱԼԱ-ն որակել որպես տեռորիստական կազմակերպություն մեծ ջանքեր չի պահանջի: Հիմա պահանջատեր հանդիսանում է ՀՀ-ն ոչ թե դիմակավոր զինված խմբավորումները:

Հավատա, էդ հասցեագրվածների համար լրիվ մանուշակագույն ա թե ինչա գրված ու իրենց շատ թանկ ժամանակից կես վայրկյան էլ չեն տրամադրի դրան: Առավելագույնը կհասնի ինչ որ մի չինովնիկի, որն էլ 2 տող կկարդա ու կգնա դոնաթով սուրճ խմելու:

[Լեռնցի]

Ներկայումս տեռորիզմի ընկալումը առաջվա համեմատ շատ է փոխվել ու ցանկության դեպքում ԱՍԱԼԱ-ն որակել որպես տեռորիստական կազմակերպություն մեծ ջանքեր չի պահանջի: Հիմա պահանջատեր հանդիսանում է ՀՀ-ն ոչ թե դիմակավոր զինված խմբավորումները:

Հավատա, էդ հասցեագրվածների համար լրիվ մանուշակագույն ա թե ինչա գրված ու իրենց շատ թանկ ժամանակից կես վայրկյան էլ չեն տրամադրի դրան: Առավելագույնը կհասնի ինչ որ մի չինովնիկի, որն էլ 2 տող կկարդա ու կգնա դոնաթով սուրճ խմելու:

Ներկայումս աշխարհում ինչ որ բան ոնց ուզում, նենց էլ ընկալում են: Կախված ա արդեն ուժերի հարաբերակցումից:
ԱՍԱԼԱի վախտով շատ են ցանկացել այն որպես տեռոր ընկալել, բայց չեն կարողացել, որովհետև համապատասխան դատավարությունների ժամանակ, իրենք իրվաբանորեն, օրենքով հակառակն են ապացուցել, և նստել են ոչ թե տեռորի, այլ ուրիշ մի բանի համար:
Մասնավորապես էստեղ՝ http://oukhtararati.com/grqer/6_03.php , կարող ես ծանոթանալ Վան գործողության դատավարության ընթացքին ու վերջնական ճառին:

Իսկ թե հասցեատիրոջ համար ինչ գույնի է էդ նամակը, էդ մենակ հասցեատերը կարա իմանա: Դու քո ենթադրությունն ես անում: Որի հետ ես համամիտ չեմ:

Պարզապես, իրանք միշտ պիտի հիշեն, որ Հայ Ժողովուրդը անտեր չէ, որ մենակ ՍՍ-ով, կամ իրա "ընկերներով" չի ավարտվում ամեն ինչ:
Իսկ եթե նրանց դրա մասին չհիշացնեն պարբերաբար, տարբեր մեթոդներով, կընկնենք, օրինակ, Վրաստանի օրը:

[Chuk]

Պարզապես, իրանք միշտ պիտի հիշեն, որ Հայ Ժողովուրդը անտեր չէ, որ մենակ ՍՍ-ով, կամ իրա "ընկերներով" չի ավարտվում ամեն ինչ:

Ես չեմ ուզում «կռիսություն» անել, բայց փաստորեն ԱՍԱԼԱ-ն մեր տե՞րն ա