Ուրարտու

[Godfreed]

Ուրարտուի մշակույթի, պետական կառավարման և տնտեսության մասին մեզ կպատմի Astgը։ Մի քանի նկար էլ կտեղադրի։ Շնորհակալություն Աստղիկին։ Աստղ չնեղանաս, քեզ եմ խնդրում որպես ամենից լավ տեղյակին։

[Ambrosine]

Ուրարտուի մշակույթի, պետական կառավարման և տնտեսության մասին մեզ կպատմի Astgը։ Մի քանի նկար էլ կտեղադրի։ Շնորհակալություն Աստղիկին։ Աստղ չնեղանաս, քեզ եմ խնդրում որպես ամենից լավ տեղյակին։

լավ, էլ մի չափազանցրու
սկսեմ մշակութից, հետո հերթով կգրեմ

Հայաստանի մշակույթը, իր ակունքներով, ունի շատ հին պատմություն: Հայկական լեռնաշխարհը բնակեցրած ցեղերից յուրաքանչյուրն ունեցել է իր մշակույթը: Հին հայկական մշակույթը ձևավորվել է հենց այդ մշակույթների հիման վրա: Հայկական մշակույթի ակունքների մասին մենք գաղափար ենք կազմում տարբեր նյութերի օգնությամբ: Հայաստանի հողի վրա հայտնաբերվել են բազմաթիվ բնակավայրեր ու ամրոցներ, դամբարաններ, որոնց մի մասը պեղվել է: Վաղ շրջանի մշակույթից աչքի ընկնող են Էթիունիի հուշարձանները, որոնք համեմատաբար ավելի լավ են ուսումնասիրված, քանի որ տարածքը համընկնում է ներկայիս Հայաստանի Հանրապետության հետ: Հայտնաբերվել են բնակավայրեր, կիկլոպյան ամրոցներ, պեղվել են դամբարաններ: Անհիշելի ժամանակներից մարդիկ գործիքներ և այլ իրեր են պատրաստել քարից, ոսկրից, ավելի ուշ նաև մետաղներից` պղնձից, բրոնզից, երկաթից: Զարդեր պատրաստել են նաև ոսկուց, արծաթից, թանկարժեք քարերից:

Լճաշենի և Վանաձորի բրոնզեդարյան հարուստ դամբարաններում գտնվել են զենքեր, զարդեր, կենցաղային իրեր: Պեղումներից հայտնաբերվել են նաև սեղանի արծաթե նրբագեղ քանդակներով ամանեղեն, արձանիկներ, խեցեղեն, տնային գործածության իրեր և զարդեր:

Գեղամա լեռներում, Արագածի փեշերին և այլ վայրերում հայտնաբերվել են ժայռապատկերներ, որոնք նկարչության և զարդարվեստի նմուշներ են: Դրանց վրա կան եղջերուների, այծերի, մարդկանց, առասպելական հերոսների պատկերներ: Ժայռապատկերներից ոմանք ունեն նաև ծիսական բովանդակություն և վկայում են մեր նախնիների ապրելակերպի մասին:

Ժայռապատկերները համարվում են նաև գրի հնագույն տեսակ` պատկերագիր:

Կրոնա-պաշտպամունքային բնույթ են ունեցել Գեղամա լեռներում հայտնաբերված ձկնակերպ քարե արձանները` վիշապները, որոնք նվիրված են ջրի պաշտամունքին:



Հին Հայկական մշակույթի ձևավորման մեջ իր ուրույն տեղն ունի Վանի թագավորության մշակույթը, որը տարածվել է Հայկական լեռնաշխարհով մեկ: Ուրարտական և հայկական շինարարական արվեստի մեջ մասնագետները շատ նմանություններ են գտնում (օրինակ, Քա 8-րդ դարի Մուծածիրի հայտնի տաճարը հիշեցնում է Գառնիի հեթանոսական տաճարը): Վանի թագավորության պալատական և տաճարային շենքերի որմնանկարները, բարձրաքանդակները, կես-մարդ, կես-կենդանի արարածների արձանները մեծապես վկայում են հայերի վրա ունեցած ազդեցության մասին:

Վանի թագավորության մշակույթը տվել է սեպագիրը, որը, ինչպես և ամբողջ մշակույթը, այդ թագավորության անկումից հետո մոռացության է մատնվել:

Վաղ շրջանից ժողովրդի հիշողության մեջ պահպանվել են նաև առասպելներ ու ավանդազրույցներ:

[Ambrosine]

նկարներ`

[Ambrosine]

Վաղ հայկական մշակույթը ձևավորվելով ներսից, աղերսներ է ունեցել նաև արևելյան միջերկրականի երկրների, հունական աշխարհի, Փոքրասիական երկրամասի, ուրարտական մշակույթների հետ:

[Ambrosine]

էլի...

[Ambrosine]

էլի

[Մեղապարտ]

Զարմանալի մակերեսային մոտեցում հայ մշակույթին ,սխալ է կարծել և առավել ևս տարածել որ հին հայկական մշակույթի հիմքում կանգնած է Վանի մշակույթը:
Վանի մշակույթը Մուցացիրի թագավորության հետ միասին հայկական հնագույն մշակույթի ամենա պահպանված մասն են կազմում :

[Lion]

Արարատյան թագավորության մշակույթը իր հիմքում ուներ նախորդ ավելի քան 2.000-ամյա մեծամեծ ձեռքբերումները, լինեն դա Աստղագիտության, երկաթագործության, մշակույթի, լեզվաբանության թե այլ ոլորտներում...

[Արիացի]

Արարատյան թագավորության մշակույթը իր հիմքում ուներ նախորդ ավելի քան 2.000-ամյա մեծամեծ ձեռքբերումները, լինեն դա Աստղագիտության, երկաթագործության, մշակույթի, լեզվաբանության թե այլ ոլորտներում...

Համձայն եմ մեկնաբանության հետ, և կառաջարկեի թեմայի վերնագիրը փոխել և դարձնել Արարատյան թագավորություն

[Lion]

Ինձ թվում ե պետք է հասնել նրան, որ <<Ուարտու>>, <<ուրարտացիներ>> բառերը ամբողջովին վերանան մեր լեկսիկոնից: Լսում ես ու կատաղում ես - որևէ մի ԶԼՄ հորթային հրճվանքով պատմում է <<ուրարտական>> ամրոց Էրեբունիի մասին...

[Արիացի]

Հա բարեկամս: Ու իմ առաջարկը հենց դրան էլ ուղղված էր: Ամեն մի մեծ աղավաղում սկսվում է նման փոքր բաներից: Ու ժամանակն է նման բաներին վերջ դնել:

[Մեղապարտ]

Ինձ թվում ե պետք է հասնել նրան, որ <<Ուարտու>>, <<ուրարտացիներ>> բառերը ամբողջովին վերանան մեր լեկսիկոնից

Չվերանա այլ պարզաբանվի ամփոփվի և դրվի այնտեղ որտեղ որ պետք է լինի:

[Lion]

Իհարկե - ուղղակի ցավն այն է, որ այս ոլորտում չկա որևէ մի համակարգված ու պետական մոտեցում... Մինչև այժմ էլ որոշ անհատներ հավատում են <<ուրարտացիներ>> կոչվող ժողովրդի գոյությանը, այն դեպքում երբ արդեն հիմնավորվել է ասենք Արատտայի հայականությունը և Հայկական լեռնաշխարհում հայկական պետության առկայությունը Արարատյան թագավորությունից ասենք մի 2000 տարի առաջ...

Աբսուրդ է...

Ավելացվել է 4 րոպե անց

Չվերանա այլ պարզաբանվի ամփոփվի և դրվի այնտեղ որտեղ որ պետք է լինի

Այդ տերմինը ուղղակի տեղ չունի Հայոց պատմության մեջ: Նույնն է, որ Հայոց պատմության մեջ փորձենք պարզաբանել և ամփոփել էլֆերին կամ հոբիթներին

[Tanamasi]

Ինձ թվում ե պետք է հասնել նրան, որ <<Ուարտու>>, <<ուրարտացիներ>> բառերը ամբողջովին վերանան մեր լեկսիկոնից: Լսում ես ու կատաղում ես - որևէ մի ԶԼՄ հորթային հրճվանքով պատմում է <<ուրարտական>> ամրոց Էրեբունիի մասին...

Իսկ եթե՞ ուրարտու բառը ընդունենք ասենք որպես հին հույներ՝ հին հայեր

[Lion]

Իսկ եթե՞ ուրարտու բառը ընդունենք ասենք որպես հին հույներ՝ հին հայեր

Իմ կարծիքով ավելրոդ է... ուզում եք ասել <<հին հայեր>> /չնայած ինչպես և հին հույների պահով, սա մի քիչ աբսուրդ տերմին է/ - ասեք <<հին հայեր>> - ինչ գործ ունի անիմաստ հորինած մի հասկացություն??