Կատվի վերջին հույզը

[enna]

Նախ երկուսիդ էլ շնորհակալ եմ, որ կարդացիք ու թերություններիս մասին խոսեցինք: Սկսել եմ քիչ գրել, էդ պատճառով շատ կարևոր ա իմանալ,թե որտեղ եմ կոնկրետ թերանում:

Վաղուց պիտի կարդայի, բայց հիմա նոր ստացվեց...

Հետաքրքիր էր, Էննա ջան: Շատ բան ասել չեմ կարող, որովհետև քո գրածները մի տեսակ իմը չեն դառնում, բայց դե երևում է, որ հետաքրքիր ստեղծագոործող ես:
Դու շատ գրի: Ինչքան գրես, էնքան ավելի կհղկվեն տեքստերդ. ոնց որ թե ահագին լավ պոտենցիալ ունես:

Միակ բանը ,որ չի թողնում շատ գրեմ ծուլությունս ա: Վերջերս փորձում եմ հաղթահարել: Հուսով եմ՝մի օր կգրեմ քոնը դարձող գործ :

Լավ ա Ռիփը գրեց, թե չէ մոռանալու էի:

Նան, ուրեմն նախ ասեմ, որ քեզ շատ եմ սիրում, դրա համար եմ սենց մանրամասն քլնգում, նեղանալ չլինի:

Պատմվածքիդ գաղափարը լավն ա, կերպարները հետաքրքիր են, շարադրանքն էլ հիմնականում լավ ա: Բայց հիմա ասեմ, թե որտեղ են թերությունները:

Նախ շատ կարևոր, տարրական բան. կետադրական նշանից հետո երբեք մի մոռացի բացատ դնել, թե չէ տեքստը դժվարընթեռնելի ա դառնում:

Հետո, Փարիզի փոխարեն խորհուրդ կտայի որևէ ուրիշ տեղ ընտրել: Փարիզն արդեն ծեծված, համը դուրս էկած, կլիշեախեղդ էղած քաղաք ա: Շատ ավելի հետաքրքիր կլիներ, եթե որևէ փախած ֆրանսիական քաղաքի անուն տայիր:

Մի համը դուրս էկած բառ էլ այլմոլորակայինն ա: Ավելի ճիշտ, նամակը շատ հավես կարդացվում էր, մեկ էլ հենց հասա այլմոլորակային բառին, մի բան ոնց որ քըրթ կտրվեր, լրիվ տեսարանը փչացներ: Իհարկե հասկանում եմ, որ էս բառի համը մենակ ակումբում ա դուրս էկել, բայց ամեն դեպքում կարծում եմ պատմվածքիդ կոնտեքստին էլ չի սազում:

Մեկ էլ էս գործիդ մեջ մի բան նկատեցի, ինչը դու առաջ չէիր անում ու լավ էիր անում, որ չէիր անում: Բացատրություններդ էին: Ասենք, լրիվ հերիք կլիներ, որ ասեիր՝ կատուն սև էր, իսկ մնացած բաներն ընթերցողն ինքը կհասկանար: Կամ էն մասը, որ կատվին դուր ա գալիս նորմալ երաժշտությունը, պետք չէր բառ առ բառ բացատրել, կարայիր մենակ ցույց տայիր:

Իսկ վերջում Ռիփի ասածին միանում եմ. շատ գրի

Բյուր, ինձ համար կարևոր ա մանրամասն քլնգոց լսելը, շատ-շատ կարևոր: Կետադրական նշանից բացատ դնելը մինչև հիմա չեմ նկատել, շնորհակալ եմ,որ ասացիր, թե չէ տենց էլ երևի չիմանայի: Փարիզի պահով լրիվ համաձայն եմ, բայց չգիտեմ՝ ինչի կերպարիս դա կպավ: Մի բան ասեմ. նամակն ու պատմվածքը առանձին-առանձին են գրվել: Այսինքն սկզբում նամակն ա գրվել Բացատրությունների պահով էլ, լրիվ համաձայն եմ հետդ, ես մանրանում եմ ընդեղ, որտեղ պետք չի ու չեմ մանրամասնում էն մասերը, որոնք պետք էր բացատրել: Կփորձեմ :Դ

[StrangeLittleGirl]

Մի հատ էլ փոքրիկ խորհուրդ (էս էլի Փարիզի մասով ա): Երբեք մի գրի մի բանի մասին, որը չգիտես: Եթե Փարիզում չես էղել, կերպարիդ Փարիզում մի տեղադրի: Եթե լիմոն չես կերել, կերպարիդ լիմոն մի կերցրու: Էս վերջին վորքշոփի ժամանակ մի հատ շատ լավ բան ասեց դասատուն. ասեց՝ պարտադիր չի, որ կերպարիդ մասին ամեն ինչ գրես, բայց պարտադիր ա, որ իմանաս:

[Sambitbaba]

Մի հատ էլ փոքրիկ խորհուրդ (էս էլի Փարիզի մասով ա): Երբեք մի գրի մի բանի մասին, որը չգիտես: Եթե Փարիզում չես էղել, կերպարիդ Փարիզում մի տեղադրի:

Ուրեմն ես չեմ կարող կերպարիս Լուսնի վրա տեղադրել, որովհետև ինքս Լուսնի վրա չե՞մ եղել...
Հըմմմ... հետաքրքիր մոտեցում է հարցին:

Եթե լիմոն չես կերել, կերպարիդ լիմոն մի կերցրու: Էս վերջին վորքշոփի ժամանակ մի հատ շատ լավ բան ասեց դասատուն. ասեց՝ պարտադիր չի, որ կերպարիդ մասին ամեն ինչ գրես, բայց պարտադիր ա, որ իմանաս:

Բյուր, իսկ եթե ես ամբողջ կյանքս երազել եմ լիմոն ուտել ու էդպես էլ չեմ կերել, - ու հենց էդ պատճառով եմ կերպարիս լիմոն "կերցնում", որ գոնե նրա միջոցո՞վ հասնեմ նպատակիս...
Դասատուդ լավ բան է ասել, բայց ինձ թվում է, ամեն տեղ չի, որ լավ ասած խոսքը կարող ես օգտագործել:

[Sambitbaba]

Կետադրական նշանից բացատ դնելը մինչև հիմա չեմ նկատել, շնորհակալ եմ,որ ասացիր...

Փարիզի պահով լրիվ համաձայն եմ...

Իսկ ես համաձայն չե՛մ:
Հայաստանցիների 90%-ը երևի թե երազում է Երևանում ապրել, - և դա լրիվ նորմալ է:
Ռուսների 90%-ը երևի թե երազում է Մոսկվայում ապրել, - և դա էլ լրիվ նորմալ է:
Եվ լրիվ նորմալ է նաև, որ Երևանի, Մոսկվայի, Թիֆլիսի, Ստամբուլի 90%-ը երազի Փարիզում ապրել, - այո, այդքան տրիվիալ է ամեն ինչ:

Երբ երազողը գիտի, որ երազում է ուղղակի, նա փարիզների մասին է երազում: Իսկ եթե կոնկրետ որոշում ունի կայացրած, այդ դեպքում արդեն նոր սկսում է տեղեկություններ հավաքել երազանքների աղբյուրի մասին:
Հետո, եթե արդեն ծեծված, համը դուրս էկած, կլիշեախեղդ էղած Փարիզի մասին ոչինչ չգիտես, ինչպե՞ս կարող էիր չծեծված, համը դուրս չեկած, կլիշեախեղդ չեղած, ասենք, Մարսելի մասին ինչ-որ բան իմանայիր...
Իսկ հիշատակելով Մարսելը, դու կստիպեիր արդեն ընթերցողին, որ նա ավելի շատ պահանջներ ներկայացներ քեզ, քանզի Մարսելի մասին արդեն պետք կլիներ ինչ-որ բան իմանալ. Մարսելը` կլիշե դարձած Փարիզը չէ:

[StrangeLittleGirl]

Իսկ ես համաձայն չե՛մ:
Հայաստանցիների 90%-ը երևի թե երազում է Երևանում ապրել, - և դա լրիվ նորմալ է:
Ռուսների 90%-ը երևի թե երազում է Մոսկվայում ապրել, - և դա էլ լրիվ նորմալ է:
Եվ լրիվ նորմալ է նաև, որ Երևանի, Մոսկվայի, Թիֆլիսի, Ստամբուլի 90%-ը երազի Փարիզում ապրել, - այո, այդքան տրիվիալ է ամեն ինչ:

Երբ երազողը գիտի, որ երազում է ուղղակի, նա փարիզների մասին է երազում: Իսկ եթե կոնկրետ որոշում ունի կայացրած, այդ դեպքում արդեն նոր սկսում է տեղեկություններ հավաքել երազանքների աղբյուրի մասին:
Հետո, եթե արդեն ծեծված, համը դուրս էկած, կլիշեախեղդ էղած Փարիզի մասին ոչինչ չգիտես, ինչպե՞ս կարող էիր չծեծված, համը դուրս չեկած, կլիշեախեղդ չեղած, ասենք, Մարսելի մասին ինչ-որ բան իմանայիր...
Իսկ հիշատակելով Մարսելը, դու կստիպեիր արդեն ընթերցողին, որ նա ավելի շատ պահանջներ ներկայացներ քեզ, քանզի Մարսելի մասին արդեն պետք կլիներ ինչ-որ բան իմանալ. Մարսելը` կլիշե դարձած Փարիզը չէ:

Սամ, դու ուշադի՞ր ես կարդացել: Կերպարներից մեկը Փարիզում ա, ոչ թե երազում ա Փարիզի մասին: Փարիզը ներկայացվում ա որպես սիրո քաղաք, մինչդեռ վաղուց արդեն Փարիզը սիրո քաղաք չի: Իսկ եթե 90 տոկոսը Փարիզի մասին ա երազում, հենց դրա համար նշանակում ա, որ Փարիզը չպիտի հիշատակվի, որովհետև գրական կերպարները սովորաբար նրանք են, ովքեր ինչ-որ բանով տարբերվում են 90 տոկոսից, ոչ թե ինչ-որ բանով նման են:
Չեմ ասում՝ Մարսել, ասում եմ՝ որևէ փախած քաղաք:

[StrangeLittleGirl]

Ուրեմն ես չեմ կարող կերպարիս Լուսնի վրա տեղադրել, որովհետև ինքս Լուսնի վրա չե՞մ եղել...
Հըմմմ... հետաքրքիր մոտեցում է հարցին:


Բյուր, իսկ եթե ես ամբողջ կյանքս երազել եմ լիմոն ուտել ու էդպես էլ չեմ կերել, - ու հենց էդ պատճառով եմ կերպարիս լիմոն "կերցնում", որ գոնե նրա միջոցո՞վ հասնեմ նպատակիս...
Դասատուդ լավ բան է ասել, բայց ինձ թվում է, ամեն տեղ չի, որ լավ ասած խոսքը կարող ես օգտագործել:

Սամ, Բրեդբերին էլ Մարսի վրա չի էղել, Բաումն էլ Օզում: Ասածս էն ա, որ երբ ինչ-որ բանի մասին գրում ես, դրա մասին դու ավելի լավ պիտի իմանաս, քան ընթերցողը: Բրեդբերին իրա հիպոթետիկ Մարսի մասին լավ գիտեր, շատ էլ որ գուցե իսկական Մարսում ուրիշ կերպ ա, Բաումն էլ Օզի մասին լավ գիտեր, շատ էլ որ Օզը լրիվ հորինովի տեղ ա: Իսկ Փարիզն ինքը գոյություն ունեցող քաղաք ա: Ու էս պատմվածքից շատ հստակ ա զգացվում, որ հեղինակն ինքը չգիտի՝ Փարիզն ինչ ա ու ինձ ձևի ա, էստեղ Փարիզը մենակ անուն ա, կլիշեոտ անուն:

Եթե լիմոն չես կերել ու նկարագրում ես լիմոն ուտող կերպարի, ընթերցողը միանգամից դա զգում ա, սուտը տեսնում ա էդ ուտելու պրոցեսի մեջ: Ընթերցողը շատ խելոք ա, իրան հնարավոր չի խաբել:

[ivy]

Շնորհակալությունը պատահաբար եղավ

Բյուր, իսկ եթե ասենք սպանության տեսարան ես նկարագրում. ոչ քեզ են սպանել, ոչ դու ես սպանել: Հո միևնույն է հնարավոր է լավ գրել:
Ինձ թվում է, անպայման չի մի բան ինքդ ապրած լինես՝ դրա մասին գրել կարողանալու համար: Իմանալը ուրիշ է, ինչքան տեղեկացված լինես, էնքան լավ, բայց փորձած լինելը լրիվ ուրիշ բան է, ու հեչ անպայման չի:

[StrangeLittleGirl]

Շնորհակալությունը պատահաբար եղավ

Բյուր, իսկ եթե ասենք սպանության տեսարան ես նկարագրում. ոչ քեզ են սպանել, ոչ դու ես սպանել: Հո միևնույն է հնարավոր է լավ գրել:
Ինձ թվում է, անպայման չի մի բան ինքդ ապրած լինես՝ դրա մասին գրել կարողանալու համար: Իմանալը ուրիշ է, ինչքան տեղեկացված լինես, էնքան լավ, բայց փորձած լինելը լրիվ ուրիշ բան է, ու հեչ անպայման չի:

Ես իմանալու մասին եմ ասում, ոչ թե ապրած: Ասածս էն ա, որ գրողը պիտի ընթերցողից լավ իմանա, պիտի ընթերցողից շատ ինֆորմացիա ունենա: Հակառակ դեպքում հեշտությամբ բռնվում ա:

[Mephistopheles]

Շնորհակալությունը պատահաբար եղավ

Բյուր, իսկ եթե ասենք սպանության տեսարան ես նկարագրում. ոչ քեզ են սպանել, ոչ դու ես սպանել: Հո միևնույն է հնարավոր է լավ գրել:
Ինձ թվում է, անպայման չի մի բան ինքդ ապրած լինես՝ դրա մասին գրել կարողանալու համար: Իմանալը ուրիշ է, ինչքան տեղեկացված լինես, էնքան լավ, բայց փորձած լինելը լրիվ ուրիշ բան է, ու հեչ անպայման չի:

բայց եթե ուզում ես ԼԱՎ գրես, պտի ապրած լինես…

[ivy]

Դե էս գրածդ իմանալուն չէր վերաբերում, այլ փորձած լինելուն, դրա համար ասեցի.

Եթե լիմոն չես կերել ու նկարագրում ես լիմոն ուտող կերպարի, ընթերցողը միանգամից դա զգում ա, սուտը տեսնում ա էդ ուտելու պրոցեսի մեջ: Ընթերցողը շատ խելոք ա, իրան հնարավոր չի խաբել:

[StrangeLittleGirl]

Դե էս գրածդ իմանալուն չէր վերաբերում, այլ փորձած լինելուն, դրա համար ասեցի.

Դե կոնկրետ լիմոնի համի դեպքում իմանալ=փորձած լինել:
Փարիզի դեպքում տեսականորեն կարաս իմանաս էնքան լավ, որ կարիք չլինի էնտեղ էղած լինել: Բայց էլի վտանգավոր ա, որովհետև կարող ա ավելի պակաս իմանաս, քան Փարիզում էղած մեկը: Իսկ սպանության դեպքում ընթերցողն ինքն էլ մարդ չի սպանել, դրա համար հավանականությունը փոքր ա, որ հեղինակից շատ կիմանա:

[StrangeLittleGirl]

Հավատացի խոսքերիդ, Բյուր ջան: Մտածեցի. եթե Բյուրն է ասում, ուրեմն իրոք, ուշադիր չեմ կարդացել: Երեկոյան նորից կարդացի... Բայց շատ էի հոգնած` համարյա քնած էի կարդում, ու մտածեցի, որ, եթե նորից չգտա Փարիզում ապրող մեկին, ուրեմն իմ էս հոգնած վիճակն է պատճառը, որ Բյուրի ասած փարիզեցուն չեմ գտնում: Բայց խոստովանեմ, որ հոգնածությունս չխանգարեց այս գեղեցիկ պատմվածքը մեկ անգամ ևս կարդալ մեծ հաճույքով:

Առավոտյան մեկ անգամ էլ կարդացի հաճույքով... Բյուր ջան, դու ու՞մ նկատի ունես, հերոսներից ո՞վ է Փարիզում ապրում... Կիերկեգո՞րը... Կամ էլ երևի Նապոլեոնը, ում Վաթեռլոոն տանուլ տալու համար էլ կարելի էր Նանեին մեղադրել: Երևի թե ես եմ դեբիլ, բայց բացատրիր, խնդրում եմ, ո՞վ է այդ փարիզեցին... Նան ջան, գոնե դու ասա...

Երեք անգամ կարդալս բերեց մի հաստատ կարծիքի. կներես, Բյուր ջան, բայց ավելի վատ քննադատություն դեռ չէի կարդացել: Կամ էլ ես ու դու իրար հանդեպ` այլմոլորակայիններ ենք: Կներես, "համը դուրս եկած" բառ օգտագործեցի, բայց էլ ինչպե՞ս ասեմ, որ հասկանալի լինի: Հետո, եթե դա քեզ համար հաճելի բառ չէ, չի նշանակում, որ այն ընդհանրապես պետք է հանել բառարաններից, օ՞կ... Իսկ ինձ, օրինակ, շատ էլ դուր եկավ Նանեի` բառը շատ տեղին և այդ պատճառով գեղեցիկ ու իմաստով օգտագործելը ("Չնայած այնքան հեռու ենք իրարից, որ ասես այլմոլորակայիններ լինենք, բայց ինձ ամենամոտիկն այդ "այլմոլորակայինն" է:"): Շա՜տ սիրուն միտք է:

Ես, օրինակ, տրաքում եմ, երբ աշխարհի կեսը` այդ թվում նաև դու, - "է"-ի փոխարեն "ա" է օգտագործում ("Մի համը դուրս էկած բառ էլ այլմոլորակայինն ա:"): Բայց ես քեզ ասու՞մ եմ, Բյուր, էդ "ա"-ն մի օգտագործիր, որովհետև հենց հասնում եմ դրան, ինձ "քըռթ կտրում ա"... Ես կարող եմ ընդամենը կարծիքս հայտնել այդ մասին: Բայց ո՞վ է ինձ իրավունք տվել քեզ ստիպել իմ ճաշակով ապրել:

Հա, մի բան էլ:
Որոշ ձեր գրառումներից հասկացել եմ, որ Նանեն քեզ վերաբերվում է որպես մենթորի: Եթե սխալ չեմ, ուրեմն դա քեզ վրա շատ ավելի մեծ պարտականություններ է դնում, քան ուսի վրայից դեպի հետ կարծիքներ թքելը: Որովհետև, եթե Նանեի համար դու Ուսուցիչ ես, ուրեմն նա ամեն մի "թքածդ" լրջորեն հավաքում ու դնում է պայուսակը:
Լուրջ վերաբերվիր դրան, խնդրում եմ: Ոչ մի Ճշմարիտ Ուսուցիչ իր կամքը չի թելադրում աշակերտին, աշակերտի անհատականությունը չխեղդելու համար:

Հ.Գ.
Մոռացա ասեմ...

Ինչո՞վ Կաֆկայի կերպարները 90 տոկոս չեն, Հեմինգուէյի կերպարները, Դանիիլ Հարմսի կերպարները... Մուրակամիի Կաֆկան ինչո՞վ 90 տոկոս չի... Բյուր, մենք բոլորս էլ 90 տոկոս ենք, և գրում ենք էլ 90 տոկոս-ների մասին: Իսկ ով 90 տոկոս չի, - գժանոցներում է ապրում...
Բայց գիտե՞ս, ինչն է ամենակարևորը: Այդ 90 տոկոսի լրիվ 100 տոկոսը`100 տոկոսանոց անհատականություններ են, լրիվ իրարից տարբեր:

Սամ, վա՞տ ես: Մենք ստեղ մեկս մյուս քննադատությունը քննադատելով չենք զբաղվում ու առավելևս չենք զբաղվում մեկս մյուսիս խոսելա- կամ գրելաոճը քննադատելով: Ինձ էլ քո երկար-բարակ գրառումները դուր չեն գալիս, երբ մի բանը կարելի ա մի նախադասությամբ ասել, դու հազար պարբերությամբ ես ասում: Բայց ես քեզ բան ասու՞մ եմ: Ինչու՞ ասեմ: Ամեն մարդ իր ձևով ա խոսում:

Իսկ ստեղ պատմվածքի հետ գործ ունենք, կոնկրետ պատմվածքի, որի մասին կոնկրետ հեղինակը կոնկրետ ինձ խնդրել էր կարծիք հայտնել, իսկ ես ժամանակ եմ տրամադրել, կարդացել եմ ու մանրամասն գրել եմ կարծիքս կոնկրետ թերությունների մասին, որոնց հետ կոնկրետ հեղինակը համաձայն ա: Դու ի՞նչ ես մեջ ընկել, ասում, թե քո քննադատությունը սենց չի, նենց ա: Ու ես հենցընենց ուսի վրայով քննադատություն չեմ շպրտում, ես ժամանակ եմ տրամադրել, կարդացել եմ, հետո էլ ժամանակ եմ տրամադրել, գրել եմ մի քանի տող:

Կարաս մի հատ էլ կարդաս, տեսնես, որ կերպարն իրա զուգահեռ կյանքում Փարիզում ա ապրում: Ու դա շատ անառարկայական, անհամոզիչ կերպով ա արվում: Ես իհարկե կարամ նստեմ ու Նանեին ասեմ՝ ապրես, հրաշք ա, հզոր գործ ա: Ու կարող ա ինքն ինձ ավելի շատ սիրի դրա արդյունքում, բայց ինքը չի աճի: Ու եթե Փարիզն ու դրա մասին երազելը կամ սեթինգ էնտեղ ունենալը կլիշե ա, պիտի ասեմ՝ կլիշե ա:

Չէ, Սամ, ո՛չ Հեմինգուեյի, ո՛չ Կաֆկայի, ո՛չ անգամ Մուրակամիի կերպարները 90 տոկոս չեն: Եթե նույնիսկ 90 տոկոս են, իրանք կերպարի էն մասն են օգտագործում, որը 90 տոկոս չի: Նույն Մուրակամիի Կաֆկան հեչ նման չի մնացած թինեյջերներին, որովհետև թինեյջերների 90 տոկոսը տնից չի փախնում ու 90 տոկոսը գիտի, թե իրա մաման որտեղ ա: Կամ Հեմինգուեյի Քեթրինը նման չի կանանց 90 տոկոսին, որովհետև կանանց 90 տոկոսը հարաբերություններում իրանց վրա տղամարդու դերը չի վերցնում, մազերը չի կտրում ու գունաթափում, մատն էլ տղամարդու հետույքը չի մտցնում: Կաֆկայի Կ-ի դեպքում էլ տղամարդկանց 90 տոկոսը չի, որ դատվում ա առանց պատճառն իմանալու:

[Smokie]

Էննա ջան շարադրանքը շատ լավն էր` hետաքրքրությամբ էր կարդացվում: Ես կարդալուց մեր ընտանի կատվին էի պատկերացնում՝ Թոմին, չնայած ինքը հեչ էլ սև չէր:

Մեկ-մեկ հանելուկային էր թվում՝ փակագծերով, (հատկապես ամենավերջում) բայց ոնց որ չէ: Լավն էր, իրոք շարունակի գրել:

[Sambitbaba]

Սամ, դու ուշադի՞ր ես կարդացել: Կերպարներից մեկը Փարիզում ա, ոչ թե երազում ա Փարիզի մասին: Փարիզը ներկայացվում ա որպես սիրո քաղաք, մինչդեռ վաղուց արդեն Փարիզը սիրո քաղաք չի: Իսկ եթե 90 տոկոսը Փարիզի մասին ա երազում, հենց դրա համար նշանակում ա, որ Փարիզը չպիտի հիշատակվի, որովհետև գրական կերպարները սովորաբար նրանք են, ովքեր ինչ-որ բանով տարբերվում են 90 տոկոսից, ոչ թե ինչ-որ բանով նման են:
Չեմ ասում՝ Մարսել, ասում եմ՝ որևէ փախած քաղաք:

Հավատացի խոսքերիդ, Բյուր ջան: Մտածեցի. եթե Բյուրն է ասում, ուրեմն իրոք, ուշադիր չեմ կարդացել: Երեկոյան նորից կարդացի... Բայց շատ էի հոգնած` համարյա քնած էի կարդում, ու մտածեցի, որ, եթե նորից չգտա Փարիզում ապրող մեկին, ուրեմն իմ էս հոգնած վիճակն է պատճառը, որ Բյուրի ասած փարիզեցուն չեմ գտնում: Բայց խոստովանեմ, որ հոգնածությունս չխանգարեց այս գեղեցիկ պատմվածքը մեկ անգամ ևս կարդալ մեծ հաճույքով:

Առավոտյան մեկ անգամ էլ կարդացի հաճույքով... Բյուր ջան, դու ու՞մ նկատի ունես, հերոսներից ո՞վ է Փարիզում ապրում... Կիերկեգո՞րը... Կամ էլ երևի Նապոլեոնը, ում Վաթեռլոոն տանուլ տալու համար էլ կարելի էր Նանեին մեղադրել: Երևի թե ես եմ դեբիլ, բայց բացատրիր, խնդրում եմ, ո՞վ է այդ փարիզեցին... Նան ջան, գոնե դու ասա...

Երեք անգամ կարդալս բերեց մի հաստատ կարծիքի. կներես, Բյուր ջան, բայց ավելի վատ քննադատություն դեռ չէի կարդացել: Կամ էլ ես ու դու իրար հանդեպ` այլմոլորակայիններ ենք: Կներես, "համը դուրս եկած" բառ օգտագործեցի, բայց էլ ինչպե՞ս ասեմ, որ հասկանալի լինի: Հետո, եթե դա քեզ համար հաճելի բառ չէ, չի նշանակում, որ այն ընդհանրապես պետք է հանել բառարաններից, օ՞կ... Իսկ ինձ, օրինակ, շատ էլ դուր եկավ Նանեի` բառը շատ տեղին և այդ պատճառով գեղեցիկ ու իմաստով օգտագործելը ("Չնայած այնքան հեռու ենք իրարից, որ ասես այլմոլորակայիններ լինենք, բայց ինձ ամենամոտիկն այդ "այլմոլորակայինն" է:"): Շա՜տ սիրուն միտք է:

Ես, օրինակ, տրաքում եմ, երբ աշխարհի կեսը` այդ թվում նաև դու, - "է"-ի փոխարեն "ա" է օգտագործում ("Մի համը դուրս էկած բառ էլ այլմոլորակայինն ա:"): Բայց ես քեզ ասու՞մ եմ, Բյուր, էդ "ա"-ն մի օգտագործիր, որովհետև հենց հասնում եմ դրան, ինձ "քըռթ կտրում ա"... Ես կարող եմ ընդամենը կարծիքս հայտնել այդ մասին: Բայց ո՞վ է ինձ իրավունք տվել քեզ ստիպել իմ ճաշակով ապրել:

Հա, մի բան էլ:
Որոշ ձեր գրառումներից հասկացել եմ, որ Նանեն քեզ վերաբերվում է որպես մենթորի: Եթե սխալ չեմ, ուրեմն դա քեզ վրա շատ ավելի մեծ պարտականություններ է դնում, քան ուսի վրայից դեպի հետ կարծիքներ թքելը: Որովհետև, եթե Նանեի համար դու Ուսուցիչ ես, ուրեմն նա ամեն մի "թքածդ" լրջորեն հավաքում ու դնում է պայուսակը:
Լուրջ վերաբերվիր դրան, խնդրում եմ: Ոչ մի Ճշմարիտ Ուսուցիչ իր կամքը չի թելադրում աշակերտին, աշակերտի անհատականությունը չխեղդելու համար:

Հ.Գ.
Մոռացա ասեմ...

Իսկ եթե 90 տոկոսը Փարիզի մասին ա երազում, հենց դրա համար նշանակում ա, որ Փարիզը չպիտի հիշատակվի, որովհետև գրական կերպարները սովորաբար նրանք են, ովքեր ինչ-որ բանով տարբերվում են 90 տոկոսից, ոչ թե ինչ-որ բանով նման են:

Ինչո՞վ Կաֆկայի կերպարները 90 տոկոս չեն, Հեմինգուէյի կերպարները, Դանիիլ Հարմսի կերպարները... Մուրակամիի Կաֆկան ինչո՞վ 90 տոկոս չի... Բյուր, մենք բոլորս էլ 90 տոկոս ենք, և գրում ենք էլ 90 տոկոս-ների մասին: Իսկ ով 90 տոկոս չի, - գժանոցներում է ապրում...
Բայց գիտե՞ս, ինչն է ամենակարևորը: Այդ 90 տոկոսի լրիվ 100 տոկոսը`100 տոկոսանոց անհատականություններ են, լրիվ իրարից տարբեր:

[ivy]

Սամ, ես քեզ սիրում եմ