Ժամանակին կատուն ճոնն էր... չէ, էս ուրիշ հեքիաթից է ու ոչ մի կապ չունի էն ամենի հետ, ինչ պատրաստվում եմ պատմել։ Ժամանակին մի զարմանահրաշ երկրում մի ոչ պակաս զարմանահրաշ կախարդ էր ապրում։ Հիշողությունիցս ջնջվել է այդ երկրի անունը։ Ներեցեք ծերուկիս, բայց չեմ կարող հիշել կյանքիս 648 տարիների ընթացքում եղած բոլոր երկրների անունները։ Ինչևէ, այդ կախարդը՝ Լումինան, պահպանում էր երկրում հավասարակշռությունը։ Լումինայի աշակերտները՝ Սիբիլլան ու Օրտեսը, պետք է մեծ կախարդուհու գործի շարունակողները դառնային, ու երբ մեծն Լումինան գնար Ոգիների հավերժություն, նրանք վերցնելու էին կախարդական զմրուխտե գավազանն ու անեին այն, ինչ հազար տարի արել էր իրենց ուսուցիչը։ Բայց իմաստուն կախարդը շատ լավ էր ճանաչում իր սաներին։ Եթե Սիբիլլային հաջողվեր օգտագործել գավազանի ողջ հնարավորությունները, կվերացներ չարն ու բացասականը։ Հավանաբար մտածում եք, որ լավ էլ կաներ, աշխարհում բոլորը բարի կլինեին, կսիրեին ու կօգնեին իրար, բայց ախր ամեն ինչ հավասարակշռված է ու միայն էդպես է գեղեցիկ։
Իսկ եթե Օրտեսը դառնար գավազանի տերը, օ՜, այդ դեպքում բոլոր հեքիաթների վերջում կհաղթեր չարը, բարին կպատժվեր ու ամեն ինչ վատ կլիներ, շատ վատ։ Նման պայմաններում լավագույն տարբերակը զմրուխտը ոչ մեկին չտալն էր, բայց հավերժությունում այն տեղ չուներ ու պետք է մնար այդ աշխարհում։ Նախքան հեռանալը Լումինան հոգ տարավ, որ զմրուխտը սխալ մարդկանց ձեռքերում չհայտնվի։
Մի առավոտ, երբ Սիբիլլան ու Օրտեսը եկան կախարդական թուրմերի հերթական դասին, ուսուցչի փոխարեն գտան միայն անզմրուխտ գավազանը։ Նրանք շատ լավ գիտեին, որ զմրուխտը մեր աշխարհում է ու որոշեցին ամեն գնով գտնել այն։ Տարիներ տևեցին որոնումները, իսկ քարը չկար ու չկար։ Լարվածությունն այնքան մեծացավ, որ մոռանալով կախարդանքագիտության բոլոր սկզբունքները, օգտագործեցին իրենց կարողությունները մարդկանց կառավարելու համար։ Բնակիչները բաժանվեցին երկու խմբի՝ Սիբիլլային և Օրտեսին ենթարկվողների։ Բախումը անխուսափելի էր։ Ընդհարումներն ընդլայնվեցին, ընդլայնվեցին, ընդլայնվեցին ու պատերազմ սկսվեց։ Բայց... անգամ երկու մեծ կախարդները ի զորու չեղան իրենց ենթարկեցնելու երեխաներին։ Ի՞նչն էր պատճառը։ Եսիմ։ Երևի որովհետև երեխաներ էին ու վերջ։ Իսկ երեխաները չէին ուզում պատերազմ։ Իմ հեքիաթի երեխաերը ոչնչով չեն տարբերվում իրական երեխաներից ու հենց դրանով էլ առանձնահատուկ են։ Ոչ մեկը մյուսին նման չէին՝ Էլլի, Սուվա, Պետո, Ռիչ, Արաքնե... Բայց մեր հեքիաթի պայմանական հերոսները երկուսն են՝ Նեվան ու Լուկը։ Երկուսն էլ տաս տարեկան անմեղ պստոներ էին ու իրենց հետ ոչ մի կապ չուներ ծնողների՝ հակառակ ճակատներում կռվելու հագամանքը։
Պատերազմից հոգնած, ավելի ճիշտ զզված, երկուսն էլ որոշում են տնից փախչել։
Ձմեռ էր։ Երևի մտածում եք՝ էն ո՞ր մի նորմալ մարդը ձմեռվա կեսին տնից կփախնի, բայց մոռանում եք, որ նորմալ լինելու դեպքում Նեվան Սիբիլլային կենթարկվեր, Լուկը՝ Օրտեսին։ Ինչևէ, ձմեռային մի մութ գիշեր, երբ երեխաների ծնողները կռիվներից հոգնած քնել էին, մեր հերոսները փախան տնից։ Խաղաղություն գտնելու հույսով Նեվան դուրս էր եկել տնից, անցել ձնածածկ երկար ճանապարհ ու հիմա կանգնած էր սառցե հսկայական պատնեշի առաջ։ Հաղթահարելու միակ միջոցը մագլցելն էր։ Պատկերացրեք, թե տասամյա փոքրիկ աղջիկը ինչպես էր մագլցում սառցե լեռը։ Ձեռքերն ու ոտքերը անզգայացել էին, սառույցը վնասել էր մատերը, բայց պուճուրն անդրդվելի էր։ Վերջապես հասավ լեռան գագաթին ու հազիվ էր ոտք դրել սառույցի վրա երբ սայթաքեց ու սկսեց սահել ներքև։ Ինչպես նման իրավիճակում հայտնված ցանկացածը, Նեվան էլ էր «աաաաաա՜» գոռում, վախից աչքերը փակել ու սպասում էր թե երբ է գետնին զմփալու, ձեռքն ու ոտքը ջարդելու ու սառցե անապատում մենակ ու անօգնական մնալու, բայց վայրէջքը սպասվածից փափուկ եղավ։
Այն ընթացքում, մինչ Նեվան սարից ցած էր գահավիժում, Լուկը, մեջքով սառցե բարիկադը կանգնած, ուզում էր հասկանալ թե ինչ ոտնաձայներ էին իր հետևում։ Այդ պահին էր, որ ինչ֊որ բան կամ ավելի ճիշտ ինչ֊որ մեկը համարյա բառի բուն իմաստով երկնքից գլխին ընկավ։ Հիմա պարզ է, չէ՞, թե ինչու էր վայրէջքը Նեվայի համար փափուկ։
-Ես ո՞ղջ եմ, - հասկանալի է, որ պուճուր աղջիկը ինչ֊որ ձևով պետք է արտահայտեր ուրախությունը։
-Էդ դեպքում գուցե՞ իջնեիր վրայիցս։
Համաձայն ընդունված չափանիշների Նեվան պետք է սարսափեր ճզմվող երեխայի ձայնը լսելով, գոռար, փորձեր փախչել, բայց ոչ մի նման բան չեղավ։
-Վա՜յ, կներես, ուղղակի մութ էր, չնկատեցի քեզ։
-Ոչինչ, ոչինչ։ Ես Լուկն եմ։
-Ես էլ Նեվան եմ։
-Բա էստեղ ի՞նչ ես անում, - միաբերան հարցրեցին, հետո միասին ծիծաղեցին։ Սառցե բյուրեղներն ասես կլանեցին մանկական ծիծաղն ու դրանով լուսավորվեցին։
-Նախ դու ասա, դու աղջիկ ես, ես էլ զիջում եմ աղջիկներին։
-Ես տնից եմ փախել։ Ծնողներս էս հիմար պատերազմի պատճառով լրիվ մոռացել են իմ մասին։ Ուշք ու միտքը տվել են ջարդել֊փշրելուն, իսկ ես դա չեմ ուզում, ես պատերազմ չեմ ուզում։ Ինձ ընտանիք է պետք։
-Էհ, ես էլ եմ քեզ պես տնից փախել։ Ինձ թվում էր, թե սառցե պատնեշի մյուս կողմում ամեն ինչ ուրիշ է, բայց...-Լուկը հոնքերը կիտած նստեց ձյան վրա։
-Ու՜ֆ, բա հիմա ի՞նչ ենք անելու, - Նեվան էլ տեղավորվեց Լուկի կողքին ու սկսեց ձյան հետ խաղալ։
-Չգիտեմ։ Պետք է վերջ տալ էս ամենին, բայց մեր ծնողները ոչինչ չեն հասկանում։ Ինձ չի թվում, որ նրանց հետ խոսելը ինչ֊որ բան կփոխի։ Չգիտեմ ինչ անել։
-Իսկ ես գիտեմ, - երեխաները զարմացած իրար նայեցին լսելով ձնաթմբերի միջից բարակ ձայնը։
-Այս ո՞վ էր։
-Ես էի։
-Դու ո՞վ ես։
- Ես Անբեղիկ Երկայնականջն եմ։- Ձնաթմփի հետևից ցատկեց սիփ֊սպիտակ մի նապաստակ՝ երկար, փափուկ ականջներով, բարի, կլոր աչքերով, դեմքին էլ լայն ժպիտ։
-Դու որտեղի՞ց հայտնվեցիր։
-Ես այստեղ եմ ապրում, սիրուն Նեվա, ու գիտեմ, թե ձեզ ինչպես օգնել։
-Դե շուտ, ասա մենք էլ իմանանք, Անբեղիկ։
-Մի շտապիր, տղա։ Դուք գիտե՞ք Սիբիլլայի ու Օրտեսի մասին։
-Ինչպես չէ, նրանց մասին բոլորը գիտեն, նրանք հզոր կախարդներ են։
-Ապրես, տղա, և մենք պետք է այդ կախարդներին վռնդենք այս երկրից։
-Բայց ինչպե՞ս, ի՞նչ կարող ենք ասել մենք նրանց դեմ։
-Սիրուն Նեվա, դու շատ բան չգիտես։ Այդ երկու կախարդներն են, որ ձեր ծնողներին պատերազի են դրդում, բայց...
-Բա՞յց....
-Բայց նրանց կախարդանքն անզոր է երեխաների և մեծն պարոն Երկայնականջի առաջ։ Քանի՞ անգամ եք պատերազմող երեխաների տեսել։ Հենց օրինակ դուք հիմա պետք է իրար կոկորդ կրծեիք, այնինչ համարյա ընկերներ եք։
Երեխաները իրար նայեցին ու ժպտացին այնպես, ինչպես ժպտում են բոլոր երեխաները։
-Լավ, բա ի՞նչ ենք անելու, - հարցնողը Նեվան էր։
-Հըմ, բարդ հարց... բարդ հարց որի շուրջ ես երկար եմ մտածել։ Հարկավոր է մանուկների դիմադրության ճակատ ստեղծել։ Հավաքեք ձեր բոլոր ընկերներին, նրանք էլ թող իրենց ընկերներին հավաքեն։ Խելք խելքի կտանք, մի բան կանենք։
Էկեք չպատմեմ, թե ինչպես ձևավորվեց հակապատերազմական ճակատը, միայն կասեմ, որ կարճ ժամանակում երեխաները իրար գլխի հավաքվեցին ու որոշեցին որ ամեն ինչ կանեն պատերազմին վերջ տալու համար։
-Առաջարկում եմ տուն չվերադառնալ այնքան ժամանակ, մինչև ձեզ կարոտելով ձեր ծնողները կմոռանան կռվի մասին ու կսկսեն ձեզ փնտրել, - գաղափարը Անբեղիկինն էր։
Այդպես էլ արեցին, բայց կախարդանքն այնքան հզոր էր, որ անգամ զավակների կարոտը չխանգարեց պատերազմելուն։ երեխաները հույսները կտրել էին։
-Ինչ լինում է, թող լինի։ Գնալու եմ ու Սիբիլլային խնդրեմ որ վերացնի կախարդանքը, - մի օր Լուկին ասաց Նեվան։
-Գժվե՞լ ես։
-Ուրիշ ելք չկա, գուցե նա խղճա ու...
-Ու քեզ թվում է, որ մենա՞կ ես գնալու, ես էլ եմ գալիս։
-Ու ձեզ թվում է, որ մենա՞կ եք գնալու, մենք էլ ենք գալիս...
Հենց նույն գիշերն էլ ճանապարհ ընկան դեպի՝ նախկինում Լումինայի, այժմ՝ Օրտեսի ու Սիբիլլայի պալատ։ Չնայած պատերազմին ու այն խառնաշփոթությանը, որ ստեղծել էին, այդ երկու կախարդները միմյանց նարդայնացնելու համար միասին էին ապրում։ Պատկերացրեք նրանց զարմանքը, երբ հաջորդ առավոտ արթնացան երեխաների աղմուկ֊աղաղակից։
-Ի՞նչ գործ ունեք էստեղ, ցրվեք տներով, շուտ֊շուտ, ֊պատշգամբից բղավողը Օրտեսն էր։
Չկարծեք թե նա՝ մեծ կախարդը, մի երևելի, կախարդին վայել արտաքին ուներ։ Սովորական մարդ էր էլի, ուղղակի մի քիչ երկար, մինչև գետնին հասնող մորուք ուներ, որին ավելի մեծ շուք տալու համար ճերմակեցնելիս դիմափոշի չէր խնայում։
-Բա դուք խիղճ ունե՞ք։ Էսպես մարդու քնից կհանե՞ն,- էս էլ Սիբիլլան էր, մեծ կախարդուհին՝ իրենից մեծ վարդագույն գիշերանոցով, կանաչ բիգուձիներով (հայերենը չեմ հիշում), ձեռքին էլ տիկնիկ։ Սովորական տարօրինակ տատիկ։
Երեխաները նման անակնկալի չէին սպասում։ Բավական ժամանակ պահանջվեց ուշքի գալու համար։ Կախարդների տարօրինակ սովորականությունը Լուկին թույլ տվեց ավելի համարձակ խոսել.
-Մենք պատերազմ չենք ուզում։ Դադարեցրեք, դադարեցրեք խնդրում ենք։ Վերադարձրեք մեզ մեր ծնողներին։
-Տես է, ի՜նչ էլ ախորժակ ունեն։ Ձեր ծնողներին եք ուզում, հա՞... Սիբի, հեռախոսս չե՞ս տեսել... Երկու վայրկյան, շուտով կգան ձեր ծնողները... Ասում ես ու՞ր է հեռախոսս, Սիբի։
-Քանի անգամ եմ ասել՝ ես քո համար Սիբի չեմ։ Հեռախոսդ էլ պոպոքի կճեպի մոտ նայի, երեկ պոպոք էիր ջարդում։
-Հա վա՜յ, ապրես, - Օրտեսը գտավ հեռախոսն ու զանգեց 777 համարին։
-Հայերենի համար սեղմեք մեկ, - լսվեց հեռախոսի միջից, կախարդը կատարեց հրահանգը,- «կանչ մեծերին» հրամանի համար սեղմեք զրո։
0-ն սեղմելուց հետո Օրտեսը փորձեց չար կախարդների նման հա֊հա֊հա֊հա ծիծաղել, բայց երևի գիշերը բացվել-մրսել էր ու արդյունքում սկսեց հազել։
-Աղջի Սիբի, դու էլ քո խամաճիկներին կանչի, գան իրենց ճտերին հավաքեն տանեն, թե չէ ի՞նչ մանկապարտեզ են սարքել։
-Յա՜, էդ Սիբին քիչ էր, հիմա էլ աղջի, հա՞։ Ինձ էլ չասես ինչ անեմ։ Էն ընթացքում, երբ դու չխկլիկովդ էիր խաղում, ես արդեն էստեղ գալու հրաման տվել էի, էնպես որ իմացիր ում հետ ոնց ես խոսում, եղա՞վ։
-Վերջացրեք, հերիք է։ Էսքան էրեխեքի մոտ դուք ձեզ չորս տարեկանի պես եք պահում։ Խելքի եկեք։
-Օ՜յ, մի մուկ խոսեց իր հերթին։
-Մուկ չի, ճագար է, չե՞ս տեսնում աղջի։
-Հետս աղջի֊ով չխոսես, բիձա։
-Բիձա՞....
-Լռեք դե վա՜յ։ Մենք եկել էինք իմանալու համար էս հիմար պատերազմի պատճառն ու խնդրելու որ վերջ տաք, իսկ դուք...
-Պատճառը, ասում ես, հա՞։ Մեզ կախարդական զմրուխտն է պետք, իմացա՞ր պատճառը։
-Ինձ էլ գազարով կարկանդակ է պետք, որ զարթուցիչս ջարդեմ կարկանդակ կունենա՞մ։
«Իմաստունները» վախկոտ ու փափկամազիկ նապաստակի կողմից մնան գրոհի չէին սպասում ու մինչ կմտածեին ինչ պատասխանել, հայտնվեցին ծնողները։
-Վերջապե՜ս, տարեք ձեր լակոտներին։
-Օրտես, էդպես մի արտահայտվիր։ Տարեք երեխաներին ու այլևս չթողնեք առանց հսկողության։ Հրամանը տալուց հետո կախարդները շրխկոցով փակեցին դռներն ու վերադարձան իրենց սենյակները։ Երկար ժամանակ դրսից դեռ լսվում էր երեխաների լացի ձայնը, հետո մի պահ շուրջն ամեն ինչ լռեց իսկ լռությանը հաջորդեց զրնգուն ծիծաղը։ Կախարդներն անմիջապես նետվեցին պատշգամբ ու ի՞նչ տեսնեն. երեխաներին գրկած ծնողներ։
-Այս ի՞նչ է կատարվում, վերջ տվեք, վերջ, հերիք է։
-Չե՞ս տեսնում, որ մեր կախարդանքը էլ չի ազդում։
-Բայց ինչպե՞ս, ինչու՞...
- Ինչու՞.... հըմ, դուք դա չեք հասկանա։ Դուք չգիտեք, թե ինչ է ընտանիքը, թե ինչ է զգում ծնողը զավակի լացը լսելիս։ Ինձ թվում է արդեն եկել է ձեր հեռանալու ժամանակը։ Գնացեք ու ձեր զմրուխտը ուրիշ տեղում փնտրեք։
- Հեռացեք... գնացեք...- ամեն կողմից գոռում էր սթափված ամբոխը և կախարդներին այլ բան չէր մնում անել։
Նրանց գնալուց հետո ամեն ինչ տեղն ընկավ, ու այդ երկիրը, որի անունն այդպես էլ չկարողացա հիշել, առանց կախարդների, զմրուխտների ու էլ եսիմ ինչերի վերջապես դարձավ իրոք կախարդական։
Սովորաբար հեքիաթների վերջում երեք խնձոր է ընկնում երկնքից, բայց չեմ հիշում թե ուր եմ դրանք դրել, կամ գուցե արդեն կերել եմ։ Եսիմ։ Տարիքս իրենն ասում է, 648 տարի ասելն է հեշտ...
Մեջբերել
վաղուց հեքիաթ չէի կարդացել
unknown-ի խոսքերից
էդ էլ իբր քիչ էր, մի պահ անգամ մտքովս անցավ որ կարող է դառնալ ամանորյա նվեր 
Էջանիշներ