Բռնաբարություն/կանանց նկատմամբ բռնություն

[Chuk]

Ապեր, որովհետև ՄԱԿ-ի վիճակագրության համաձայն (վայ սատկի էս վիճակագրությունը ) կանանց 35%-ը կյանքում գոնե մի անգամ ենթարկվում ա բռնության, որպես կանոն սեռական: Հակված չեմ հալած յուղի տեղ ընդունել էս վիճակագրությունը, քանի որ շատ ընդհանրական ա, ու որոշ դեպքերում կարող ա ընտանեկան շարքային քֆուրը նույնպես համարվի սեռական բռնություն, բայց ամեն դեպքում թվերը խոսուն են: Հատկապես ԱՄՆ-ում էս հարցը խիստ ծայրահեղացված ա, որտեղ sexual harrasment-ի տակ կարող ա թեթև թարս նայելը սղցնեն ու գնաս նստես: Բայց երրորդ աշխարհի երկրներում ու հատկապես շատ աղքատ երկրներում՝ սրված սոցիալական խնդիրներով, հենց կոնկրետ կանանց բռնաբարությունը շատ տարածված երևույթ ա: Թվեր չեմ կարա ասեմ, պետք ա ման գալ, բայց հաստատ 1 տղամարդու բռնաբարությանը ընկնում ա գոնե մի 100 կնոջ բռնաբարություն:

Ձյաձ, ինձ էս թեմայում արդեն իմ տեղը ցույց էին տվել ու ես սուսել եմ

[Alphaone]

դե իմ ասածն էլ էդ ա. որտե՞ղ ա հետևողականության սահմանը:
նայի, տուն չգտնելու անօգնականությունից Դանիա էկած առաջին օրերին նստել եմ տանտիրոջս մեքենան (անծանոթ պարսիկ տղամարդ անծանոթ երկրում), էկել, սենյակը տեսել եմ, համաձայնել եմ մնալ, դեռ մի բան էլ առանց պայմանագրի: անհետևողական բա՞ն եմ արել: չանեի, տուն չէի ճարելու, դրսերում էի մնալու:

հա, անհետևողական բան ես արել, քանի որ անելանելի վիճակ ա եղել, գոնե մի քիչ արդարացնում ա: Ու ես նորմալ չեմ համարի, եթե դու էդ պահին գիտակցած չլինես, որ ռիսկի ես գնում:

[StrangeLittleGirl]

հա, անհետևողական բան ես արել, քանի որ անելանելի վիճակ ա եղել, գոնե մի քիչ արդարացնում ա: Ու ես նորմալ չեմ համարի, եթե դու էդ պահին գիտակցած չլինես, որ ռիսկի ես գնում:

Ալֆ, ես իմ տանտիրոջն ամեն դեպքում հայտնեցի իմ անհանգստությունը: Ինքը գիտե՞ս ինչ ասեց: Ասեց՝ մի վախեցի, Դանիան անվտանգ երկիր ա: Այ ես ուզում եմ, որ Հայաստանն էլ տենց անվտանգ երկիր լինի, ոչ թե աղջիկները «զգույշ» լինեն: Որովհետև էդ «զգույշ» լինելը շատ հեղհեղուկ բան ա, դու չգիտես՝ զգուշությունը որտեղ ա սկսվում, որտեղ՝ ավարտվում: Մուսուլմանական երկրներում չադրա չհագնելն արդեն անզգուշություն ա: Հայաստանում բերեցիր-հասցրեցիր նրան, որ անծանոթ տղամարդու հետ հյուրանոց գնալնա անզգուշություն: Եթե ուրիշ դեպք ունենայինք, ուրիշ անզգուշությունների օրինակներ կբերեիք:

[Nihil]

Հա, Բյուր, մանավանդ, որ դրանից առաջ քեզ առաջարկի շրջազգեստ հագնել ու չհագնելու դեպքում վրադ փողոցում գոռգոռա, 99 տոկոս հավանականությամբ կբռնաբարի, հանկարծ չգնաս:

Ալֆ, բայց էստեղ արդեն էական չի էլի՝ ինչքանով ա էդ աղջկա ուղեղը ունակ ֆայմելու վտանգի առկայությունը։ Հա, մեկը զգույշ ա, մեկը՝ ոչ, մեկը ֆայմ ունի, մյուսը՝ ոչ։ Հարցն այն է, որ մարդիկ նորմալ են համարում, որ եթե աղջիկը ասենք թե շփվող է և յուբկա-մուբկա հագնող ակմ գիշերը 3ին դրսում է, ապա կարար հետը նման բան լինել, ինչու՞ չէ, ու մեղադրում նրան անզգուշության մեջ։ Բայց իմ կարծիքով, այդ բոլոր գործոնները պետք է անտեսվեն, քանի որ կատարվել է հանցանք։ Նույնիսկ աղջկա՝ մաքսիմալ "թույլ տալու" դեքում էլ, հանցանքը չի մեղմանում, ու չպետք է բռնաբարությունը "տրամաբանական" համարել ոչ մի դեպքում։ Այստեղ ոչ մի տրամաբանություն չկա։ Եսիմ։

[Alphaone]

Ալֆ, բայց էստեղ արդեն էական չի էլի՝ ինչքանով ա էդ աղջկա ուղեղը ունակ ֆայմելու վտանգի առկայությունը։ Հա, մեկը զգույշ ա, մեկը՝ ոչ, մեկը ֆայմ ունի, մյուսը՝ ոչ։ Հարցն այն է, որ մարդիկ նորմալ են համարում, որ եթե աղջիկը ասենք թե շփվող է և յուբկա-մուբկա հագնող ակմ գիշերը 3ին դրսում է, ապա կարար հետը նման բան լինել, ինչու՞ չէ, ու մեղադրում նրան անզգուշության մեջ։ Բայց իմ կարծիքով, այդ բոլոր գործոնները պետք է անտեսվեն, քանի որ կատարվել է հանցանք։ Նույնիսկ աղջկա՝ մաքսիմալ "թույլ տալու" դեքում էլ, հանցանքը չի մեղմանում, ու չպետք է բռնաբարությունը "տրամաբանական" համարել ոչ մի դեպքում։ Այստեղ ոչ մի տրամաբանություն չկա։ Եսիմ։

Հա, ի դեպ, չեմ ուզում տպավորություն ստեղծվի, թե ես բռնաբարողին արդարացնում եմ, աղջիկն ինչ էլ աներ, ինչ էլ իրեն թույլ տար, ինսայդերի ասած եթե անգամ կանխավճար ստացած մարմնավաճառ լիներ, եթե ինքը սեռական հարաբարերություն չէր ցանկանում, այդ անասունը ոչ մի կերպ իրավունք չուներ իրեն մատով անգամ դիպչելու:

Իմ ասածն ուրիշ է, որ հաճախ մեր գործողություն/անգործությունը մեզ հանցագործության զոհ է դարձնում, ու ինչքան մենք հետևողական լինենք սեփական անվտանգության հարցում, այնքան անվտանգ կլինենք:

էլի եմ ասւոմ, ես էդ ինդիվիդումին, ով խեղճ աղջկան էդ օրն է գցել, ավելի լավ է սատկեմ, քան արդարացնեմ, ամբողջ խնդիրն էն ա, որ հենց սկզբից էլ էդ աղջիկը տեսել ա, որ անասունի հետ գործ ունի, բայց շարունակել է հետը շփվել:

[StrangeLittleGirl]

էլի եմ ասւոմ, ես էդ ինդիվիդումին, ով խեղճ աղջկան էդ օրն է գցել, ավելի լավ է սատկեմ, քան արդարացնեմ, ամբողջ խնդիրն էն ա, որ հենց սկզբից էլ էդ աղջիկը տեսել ա, որ անասունի հետ գործ ունի, բայց շարունակել է հետը շփվել:

Ալֆ, հա, նույնիսկ տեսնելով, որ ինքը անասունի հետ ա շփվում, ինքը իրավունք ունի շարունակել շփումը: Նորմալ իրավական համակարգում ինքը մինչև վերջ էլ իրան պաշտպանված կզգար կամ ավելի շուտ կդիմեր ոստիկանության: Իսկ այ սենց ասելով, թե աղջիկը զգույշ չէր, հիմար բան արեց և այլն մենք ուզած-չուզած ընդունում ենք, որ, փաստորեն, ինչ-ինչ պայմաններում հնարավոր ա բռնաբարությունը: Բայց պետք ա միանշանակ մեղքը բարդել բռնաբարողի վրա, անկախ նրանից, թե զոհը մինչև էդ ինչ ա արել: Քանի դեռ նա օրենք չի խախտել, ինչ ուզում ա, թող անի: Ուզում ա թող հետը հյուրանոց գնա կամ փաբի զուգարան: Այ էդ անպատժելիությունը ու հասարակության նման վերաբերմունքի արդյունքում ա, որ էդ անասունը որոշում ա, որ եթե էդ աղջիկը հետը էկել ա հյուրանոց, ուրեմն ինքը բռնաբարելու իրավունք ունի:

[Alphaone]

Ալֆ, հա, նույնիսկ տեսնելով, որ ինքը անասունի հետ ա շփվում, ինքը իրավունք ունի շարունակել շփումը: Նորմալ իրավական համակարգում ինքը մինչև վերջ էլ իրան պաշտպանված կզգար կամ ավելի շուտ կդիմեր ոստիկանության: Իսկ այ սենց ասելով, թե աղջիկը զգույշ չէր, հիմար բան արեց և այլն մենք ուզած-չուզած ընդունում ենք, որ, փաստորեն, ինչ-ինչ պայմաններում հնարավոր ա բռնաբարությունը: Բայց պետք ա միանշանակ մեղքը բարդել բռնաբարողի վրա, անկախ նրանից, թե զոհը մինչև էդ ինչ ա արել: Քանի դեռ նա օրենք չի խախտել, ինչ ուզում ա, թող անի: Ուզում ա թող հետը հյուրանոց գնա կամ փաբի զուգարան: Այ էդ անպատժելիությունը ու հասարակության նման վերաբերմունքի արդյունքում ա, որ էդ անասունը որոշում ա, որ եթե էդ աղջիկը հետը էկել ա հյուրանոց, ուրեմն ինքը բռնաբարելու իրավունք ունի:

Բյուր, ախր իմ ասածը տրամագծորեն հակառակն ա, էդ աղջիկը շանտաժի առաջին իսկ օրը պետք ա ոստիկանություն դիմեր... իր արած հիմարություններից երկրորդն էդ ա... անգամ ամենաիրավական ու ամենապաշտպանված երկրում, եթե մարդ զգույշ չի, իր հանդեպ կարող է բռնություն գործադրվել, իրավունքներ խախտվել: Ով ինչ իրավական պետության հեքիաթ պատմում է, մեր իրավունքների առաջին պաշտպանը մենք ենք, նոր ուրիշները կամ պետությունը:

[StrangeLittleGirl]

Բյուր, ախր իմ ասածը տրամագծորեն հակառակն ա, էդ աղջիկը շանտաժի առաջին իսկ օրը պետք ա ոստիկանություն դիմեր... իր արած հիմարություններից երկրորդն էդ ա... անգամ ամենաիրավական ու ամենապաշտպանված երկրում, եթե մարդ զգույշ չի, իր հանդեպ կարող է բռնություն գործադրվել, իրավունքներ խախտվել: Ով ինչ իրավական պետության հեքիաթ պատմում է, մեր իրավունքների առաջին պաշտպանը մենք ենք, նոր ուրիշները կամ պետությունը:

Ալֆ, ուշ, բայց դիմել ա: Արդյու՞նքը: Ու ստացվում ա, որ տարբերություն չկա՝ հիմա, թե առաջ. մեկ ա ոստիկանությունն իմպոտենտ ա: Իսկ ոստիկանությունն էնքան կմնա իմպոտենտ, քանի դեռ հասարակությունն ասում ա՝ աղջիկ ջան, զգույշ լինեիր, չբռնաբարեին:

[Alphaone]

Ալֆ, ուշ, բայց դիմել ա: Արդյու՞նքը: Ու ստացվում ա, որ տարբերություն չկա՝ հիմա, թե առաջ. մեկ ա ոստիկանությունն իմպոտենտ ա: Իսկ ոստիկանությունն էնքան կմնա իմպոտենտ, քանի դեռ հասարակությունն ասում ա՝ աղջիկ ջան, զգույշ լինեիր, չբռնաբարեին:

Բյուր, ես չեմ ասում՝ աղջիկ ջան, զգույշ լինեիր, չբռնաբարեին, ես ասում եմ՝ կանխելը, աղջիկներ ջան, զգույշ եղեք, որ նման իրավիճակներում չհայտնվեք: Ես էլի եմ ասում, ես լիքը նման դեպքերի զոհերի հետ շփվել եմ, առաջին անգամ դեռ դեղնակտուց ուսանող էի, որ մարդը որպես իրավաբան լացելով կիսվում էր ու ես ֆիզիկապես դողում էի: Բոլոր դեպքերում էլ ինչ-որ գործոններ եղել են, որ էս մարդկանց զոհ են դարձրել, մի դեպքում անծանոթի մեքենա նստելը, մի ուրիշ դեպքում եղբոր պեդոֆիլ ընկերոջ հետ վրանում առանձնանալը, որն էդպես էլ չապացուցվեց, քանի որ հիմարը դեպքից կես տարի հետո էր էդ մասին պատմում, մեկի դեպքում կարճ շրջազգեստն ու տոպիկը: Էս էրեխեքի մոտ մեկ ա վիկտիմոլոգիա չի, իրենք չեն տեսել վտանգն ու գնացել վտանգին ընդառաջ: Իսկ էս աղջիկը համ տեսնում ա, որ անասունի հետ գործ ունի, համ շարունակում շփումը, էս արդեն ինչ ուզում ես ասա, ես հիմարություն եմ որակում:
Դեռ չեմ ասում, որ ներսիս իրավաբանն աղաղակում ա, որ մի կողմին լսելով կարծիք մի կազմի:
Նույն հաջողությամբ ինքը կարար էդ մարդու գլխին սարքել, Ֆարգոյի գլուխը պատին տվող ու զոհ ձևացող հանցագործը վկա:
Բայց էս վերջին միտքը զուտ օրինակ էր, քանի որ ընդհանուր պատկերը հենց ցույց ա տալիս, որ անասունի հետ գործ ունենք, որը խեղճի հիմարությունն օգտագործելով կյանքը վարի ա տվել՝ բռնաբարության զոհերից քչերն են մինչև վերջ ռեաբիլիտացվում, գոնե իմ իմացած դեպքերում ոչ մեկ մինչև վերջ չի ռեաբիլիտավել:

[enna]

Ուրեմն էս Գորիսում ահավոր տարածված են նեղ, կտորից ու ինչ-որ հատվածը/կամ ամբողջությամբ/ կաշվից շալվարները: Էդ շալվարները սաղ աղջկա եղած չեղածը ընդգծում եմ, ցելյուլիտն էլ հետը: Դե հայտնի պատճառներով/մեկը մի բան ա հանգում մնացածն էլ հանգում են, կամ էլ որ խանութով անցնում ես էդ շալվարներին ես ռաստվում /շատ աղջիկներ դրանից են հագնում: Մեկի մարմինը շատ սիրուն ա ու սաղ նայում են, պլյուս էլ մի քիչ ուշոտ դուրս ա եկել գնացել խանութ: Հիմա ի՞նչ իրեն պիտի բռնաբարեն Թե էտպես ա, ասեք դասարանցիներիս զգուշացնեմ

[Claudia Mori]

Բռնաբարողին պետք է առանց նարկոզի զրկեն բոլոր սեռական օրգաններից, որ մյուսները վախով ապրեն: Գիտեմ շատ անմարդկային ու ավելի շատ մուսուլմանական բան եմ ասում, բայց ամեն անգամ նման պատմություն լսելիս միայն դա է մտքովս անցնում:

[Lusntag Lusine]

Ուրեմն էս Գորիսում ահավոր տարածված են նեղ, կտորից ու ինչ-որ հատվածը/կամ ամբողջությամբ/ կաշվից շալվարները: Էդ շալվարները սաղ աղջկա եղած չեղածը ընդգծում եմ, ցելյուլիտն էլ հետը: Դե հայտնի պատճառներով/մեկը մի բան ա հանգում մնացածն էլ հանգում են, կամ էլ որ խանութով անցնում ես էդ շալվարներին ես ռաստվում /շատ աղջիկներ դրանից են հագնում: Մեկի մարմինը շատ սիրուն ա ու սաղ նայում են, պլյուս էլ մի քիչ ուշոտ դուրս ա եկել գնացել խանութ: Հիմա ի՞նչ իրեն պիտի բռնաբարեն Թե էտպես ա, ասեք դասարանցիներիս զգուշացնեմ

Enna ջան ճիշտ է ոչ ոք իրավունք չունի բռնանալու, դրանում խոսք չկա, բայց լինելուց հետո գնա ապացուցի, կամ կհաջողվի պատժի ենթարկել, կամ էլ ոչ: Մի օրինակ բերեմ - մութ ու ցուրտ տարիներն էին, անցնում ենք Բութանիա փողոցը հետիոտներին թույլատրելի մասով: Փողոցը դատարկ է, ընդհամենը մեկ մեքենա է գալիս կայծակնային արագությամբ: Ամուսինս ասում է ճանապարհը մերն է ու ձեռքիցս քաշում է, որ փողոցը անցնենք, ես էլ ետ եմ փաախչում: Հետո շատ վիճեցինք, ասում էր ճիշտը մերն է: Է հա, էլի ճիշտը մերն էր, բայց մեռնելուց հետո էդ ճիշտը իմ ինչին էր պետք? Միշտ չի, որ եթե ճիշտ ես, կարելի է ռիսկի դիմել: Հանգամանքները, իրավիճակները տարբեր են, բայց եթե կարելի է մի բանից խուսափել, ուրեմն պետք է խուսափել, թե չէ հասկանալով գնալ ընկնել էդ վիճակի մեջ - հիմարությունա: Նորից եմ ասում չեմ արդարացնում, բայց եթե մի քիչ զգուշություն լինի, երևի դեպքերի թիվը կկրճատվի ու կմնան անկախատեսելի դեպքերը:

[StrangeLittleGirl]

Բյուր, ես չեմ ասում՝ աղջիկ ջան, զգույշ լինեիր, չբռնաբարեին, ես ասում եմ՝ կանխելը, աղջիկներ ջան, զգույշ եղեք, որ նման իրավիճակներում չհայտնվեք: Ես էլի եմ ասում, ես լիքը նման դեպքերի զոհերի հետ շփվել եմ, առաջին անգամ դեռ դեղնակտուց ուսանող էի, որ մարդը որպես իրավաբան լացելով կիսվում էր ու ես ֆիզիկապես դողում էի: Բոլոր դեպքերում էլ ինչ-որ գործոններ եղել են, որ էս մարդկանց զոհ են դարձրել, մի դեպքում անծանոթի մեքենա նստելը, մի ուրիշ դեպքում եղբոր պեդոֆիլ ընկերոջ հետ վրանում առանձնանալը, որն էդպես էլ չապացուցվեց, քանի որ հիմարը դեպքից կես տարի հետո էր էդ մասին պատմում, մեկի դեպքում կարճ շրջազգեստն ու տոպիկը: Էս էրեխեքի մոտ մեկ ա վիկտիմոլոգիա չի, իրենք չեն տեսել վտանգն ու գնացել վտանգին ընդառաջ: Իսկ էս աղջիկը համ տեսնում ա, որ անասունի հետ գործ ունի, համ շարունակում շփումը, էս արդեն ինչ ուզում ես ասա, ես հիմարություն եմ որակում:
Դեռ չեմ ասում, որ ներսիս իրավաբանն աղաղակում ա, որ մի կողմին լսելով կարծիք մի կազմի:
Նույն հաջողությամբ ինքը կարար էդ մարդու գլխին սարքել, Ֆարգոյի գլուխը պատին տվող ու զոհ ձևացող հանցագործը վկա:
Բայց էս վերջին միտքը զուտ օրինակ էր, քանի որ ընդհանուր պատկերը հենց ցույց ա տալիս, որ անասունի հետ գործ ունենք, որը խեղճի հիմարությունն օգտագործելով կյանքը վարի ա տվել՝ բռնաբարության զոհերից քչերն են մինչև վերջ ռեաբիլիտացվում, գոնե իմ իմացած դեպքերում ոչ մեկ մինչև վերջ չի ռեաբիլիտավել:

Ալֆ, մի հատ կբացատրե՞ս վիկտիմոլոգիա ինչ ա: Իմ հասկանալով, ուսմունք ա զոհի մասին, բայց դու էդ բառը տեղի-անտեղի ամեն տեղ խցկում ես: Հետո, որտե՞ղ ես տեսել վտանգ: Ի՞նչ երաշխիք ունես, որ կնոջ հագուստի վրա խոսացող ու գոռգոռացող տղամարդը բռնաբարող ա: Որտե՞ղ ա տենց գրած: Եթե տենց լիներ, հայ տղամարդկանց 90%-ը բռնաբարող կլիներ (չնայած ամեն դեպքում իրանք ինչ-որ տիպի բռնության ենթարկում են կանանց, հարցը էդ չի): Իմ ասածն էն ա, որ զգուշության մասին խոսելիս դու մտնում ես մոխրագույն մի տարածք, ու հասկանալի չի՝ որտեղ ա վերջանում զգուշությունը ու սկսվում անզգուշությունը:

[Lusntag Lusine]

Մի դեպք էլ հիշեցի Նիկոլաևում էր եղել: Բառում ծանոթացել էր երեք տղաների հետ ու գնացել էր գիշերով նրանց հետ տղաներից մեկի տուն: Խեդել էին տարել քանդված շինությունում վառել, չէր մահացել, հասցրել էր աել ովքեր են եղել ու ոնցա դեպքը եղել: Հիմա ասում ենք ով ուզում է լինի, չի կարելի բռնանալ, ճիշտը դայա, թեկուզ խմածա, թեկուզ մերկա և այլն: Բայց տեսնում ենք, որ եթե չգնար, այդքան բան չէր լինի: Հա բռնեցին էլ, դատեցին էլ, մեկն էլ ի միջայլոց հայ էր, բայց դրանից էդ աղջկան ինչ օգուտ? Որ ինքը ճիշտ էր? Որ իր կամքին հակառակը հանցագործությունա? Չգիտեմ, ամեն մարդ պետք ա հետևություններ անի ու հնարավորինս զգույշ լինի, թե չէ սխալա մտածելը, որ ճիշտը իմնա... Է հետո? Օգնեց? Կուզեի, որ մեր աղջիկները մի քիչ մտածված լինեին իրենց քայլերում:

[Տրիբուն]

Մի դեպք էլ հիշեցի Նիկոլաևում էր եղել: Բառում ծանոթացել էր երեք տղաների հետ ու գնացել էր գիշերով նրանց հետ տղաներից մեկի տուն: Խեդել էին տարել քանդված շինությունում վառել, չէր մահացել, հասցրել էր աել ովքեր են եղել ու ոնցա դեպքը եղել: Հիմա ասում ենք ով ուզում է լինի, չի կարելի բռնանալ, ճիշտը դայա, թեկուզ խմածա, թեկուզ մերկա և այլն: Բայց տեսնում ենք, որ եթե չգնար, այդքան բան չէր լինի: Հա բռնեցին էլ, դատեցին էլ, մեկն էլ ի միջայլոց հայ էր, բայց դրանից էդ աղջկան ինչ օգուտ? Որ ինքը ճիշտ էր? Որ իր կամքին հակառակը հանցագործությունա? Չգիտեմ, ամեն մարդ պետք ա հետևություններ անի ու հնարավորինս զգույշ լինի, թե չէ սխալա մտածելը, որ ճիշտը իմնա... Է հետո? Օգնեց? Կուզեի, որ մեր աղջիկները մի քիչ մտածված լինեին իրենց քայլերում:

Ոչ մեկը չի ասում զգույշ լինել պետք չի: Զգուշությունը վաբշե լավ բան ա: Բայց ինչ-որ մեկի անզգուշությամբ արդարացնել մեկ ուրիշկի կողմից կատարված բռնությունը անընդունելի ա: