Հարցեր հոգեբանին

[StrangeLittleGirl]

Հարգելի հոգեբաններ,

Կարո՞ղ եք խորհուրդ տալ, թե ինչպես կարելի է օգնել մարդուն ազատվել կպչուն մտքերից կամ, թե ինչպես կարող է ինքն իրեն օգնել: Խոսքը գնում է այն դեպքի մասին, երբ տվյալ անձը մի 10 անգամ ստուգում է գազը, լույսը և այլն…

Ռիփսիմ ջան, եթե գործ ունենք կպչուն-սևեռուն խանգարման հետ (ինչը շատ հավանական է տվյալ դեպքում, բայց հաստատ չեմ կարող ասել, որովհետև բավարար տեղեկություններ չունեմ), ուրեմն հոգեբանական միջոցները դժվար օգնեն: Խորհուրդ կտայի հոգեբույժի հետ խորհրդակցել, որպեսզի համապատասխան դեղեր նշանակի:

Ամեն դեպքում, մի երկու հարց: Ինչպե՞ս են դրսևորվում կպչուն մտքերը: Բացի գազ, լույս ստուգելուց ուրիշ մտքեր կա՞ն: Որքանո՞վ են էդ ստուգումները խանգարում անձի առօրյային (ասենք, դասից-գործից ուշանալ կամ գործը վատ անել և այլն):

[StrangeLittleGirl]

Ճիշտն ասած, նկարագրածս դեպքը ինձ չի վերաբերվում, բայց ինձ մոտ մարդու է վերաբերվում, ու շատ կուզեի իմանալ, թե ես ինչով կարող եմ կողքից օգնել:
Իր ասելով, ունենում է ընդհանուր մկանային լարվածություն, ձգվածություն հատկապես աչքերի շրջանում և ձեռքերի դող: Բայց ես չեմ նկատում արտասովոր դող: Իմ ձեռքերը ու շատ ուրիշների ձեռքերը ևս նույն չափի դողում են:
Իսկ ինչ վերաբերվում է հոգեբանին կամ նևրոպոթոլոգին դիմելուն-իհարկե դիմել է: Նևրոպոթոլոգի շատ է դիմել: Ինչ-որ հանգստացնող դեղեր են նշանակում, ասում են թեթև արտահայտված նևրոզ է, ոչինչ չկա անհանգստանալու և վերջ: Բայց այդ դեղերը (պերսեն ու նմանատիպ այլ դեղեր) չեն օգնում: Իսկ հոգեբանը, ճիշտն ասած, չգիտեմ կոնկրետ ինչ է ասել: Գիտեմ, որ ինչ-որ վարժություններ էին անում (աուտոտրեյնինգ կարծում եմ) և նորից ասում էր, որ ոչինչ չկա անհանգստանալու: Բայց հոգեբանի այցելությունները ևս չեն օգնել: Միգուցե դուք ինչ-որ կոնկրետ մասնագետի խորհուրդ կտայիք դիմել?

Միայն և միայն հոգեբույժի: Եթե օգնող դեղ եք ուզում, հակադեպրեսանտներն են օգնելու, բայց դրանք ինքնագլուխ խմել չի կարելի, հոգեբույժը պետք ա նշանակի, որ ըստ անհրաժեշտության դոզան փոփոխի: Նյարդաբանները նման խանգարումներից գլուխ չեն հանում, հոգեբաններն էլ սովորաբար գնում են դեպի հոգեվերլուծություն ու հաճախ ավելի բարդացնում վիճակը: Իհարկե, կա թերապիայի տեսակ (կոգնիտիվ-վարքային), որն արդյունավետ կարա լինի էս դեպքում, բայց չգիտեմ՝ Հայաստանում նորմալ կոգնիտիվ-վարքային թերապիա անող կա՞, թե՞ չէ:

[Rhayader]

Լավ էլի, Բյուր: Հոգեբանական ծագում ունեցող խնդիրը (իհարկե, եթե կենսաբանական խնդիր չի) դեղորայքային բուժման ենթարկելը նման է ճնշման բարձրացումից առաջացած գլխացավը ցավազրկողով բուժելուն: Այն, որ խնդիրը Ռիփսիմին անհանգստացնում է, ու այն, թե ինչպես է անհանգստացնում, խոսում է ոչ խրոնիկական նևրոտիկ բնույթի մասին, այնպես որ, հնարավոր է, որ նույնիսկ կլինիկական բուժման կարիք չլինի: Ինչ վերաբերում է հոգեբանական մեթոդների էֆեկտիվությանը, ահա մի հոդված բեհավիորիստական մեթոդի ու նրա էֆեկտիվության մասին. http://altcancerweb.com/bipolar/psyc...ation-2002.pdf

Եթե ավելի շատ ժամանակ ունենայի, ավելի համակարգված պատասխան կտայի: Եթե սերոտոնինի արտադրության խանգարման կենսաբանական պատճառներ չկան, ապա արհեստական դրա վրա ազդելը կվերացնի սիմպտոմներն, այն էլ ժամանակավորապես, ու ոչ մի իրական բուժում չի տա. անգիտակցական արտամղված տագնապն անորոշ է, թե երբ կլուծվի, պարզապես մարդը կդադարի զգալ ազդեցությունը գիտակցականի վրա:

Դրա համար էլ նախ պետք է լիարժեք դիագնոստիկա անց կացնել, բացառել կամ հաստատել կենսաբանական գործոնները, ու բուժում նշանակել ըստ դիագնոզի. զուտ կենսաբանականի դեպքում՝ ոչ միայն կարգավորել սերոտոնինը, այլ նաև վերացնել սերոտոնինի արտադրության շեղումների պատճառը: Որոնք կարող են տարբեր լինել: Հոգեբանականի դեպքում՝ հոգեբանական բուժում, իմ կարծիքով՝ հոգեվերլուծություն, որն ի հայտ կբերի ու կլուծի անգիտակցական արտամղված կոնֆլիկտը, հնարավոր է՝ հիպնոթերապիա: Ու բեհավիորիստական մոտեցում, որ հոգեվերլուծությունն ինքը տրավմատիկ չլինի, ասել է թե՝ ըստ սիմպտոմատիկայի մշակել ռելաքսացիոն հակազդեցություններ: Բուժման տևողությունն ավելի երկար կլինի, կարծում եմ, քան աղջկան հաբերի վրա նստեցնելը, էֆեկտիվությունն էլ կախված է զուտ մասնագետի կոմպետենտությունից, բայց լավագույն դեպքում խնդիրը կլուծվի արմատից ու վերջնականապես:

Ինձ համար էլ հեշտ կլիներ Ռիփսիմին ասել՝ դեքստրոմետորֆան խմիր, որպես NMDA անտագոնիստ, դոզավորումը հաշվարկեի, որ դիսսոկատիվ էֆեկտը նվազագույն լինի, ու կպչուն մտքերը կանցնեն: Նամանավանդ որ դեքստրոմետորֆանը կարելի է հանգիստ ու լրիվ օրինական ձեռք բերել, եթե գիտես, թե ինչպես, դիտարկված բացասական էֆեկտներ ու ֆիզիկական կախվածություն չի առաջացնում: Բայց դա լուծում չի, էլի: Ու մի հարցրու, թե ես որտեղից եմ դեքստրոմետորֆանն այդքան լավ ճանաչում

[StrangeLittleGirl]

Ռայ, կարճ պատասխանեմ. կպչուն-սևեռուն խանգարումը երբեք, այսպես կոչված, հոգեբանական չի լինում: Դա միֆ ա: Իսկ հոգեվերլուծությունն էլ evidence-based բուժման միջոց չի: Այլ հարց ա, որ նկարագրված դեպքն էնքան թեթև ա, որ բուժման կարիք չկա: Դրա համար եմ ասում՝ լավ կլինի հոգեբույժի մոտ գնա, եթե տեսնի անհրաժեշտություն չկա, դեղ չի նշանակի:

Ինչ վերաբերում ա վարքային թերապիային, բա քեզ թվում ա ես ի՞նչ եմ ասում: Ուղղակի կոգնիտիվ-վարքային համակցությունը շատ ավելի արդյունավետ ա:

[Rhayader]

Ռայ, կարճ պատասխանեմ. կպչուն-սևեռուն խանգարումը երբեք, այսպես կոչված, հոգեբանական չի լինում: Դա միֆ ա: Իսկ հոգեվերլուծությունն էլ evidence-based բուժման միջոց չի: Այլ հարց ա, որ նկարագրված դեպքն էնքան թեթև ա, որ բուժման կարիք չկա: Դրա համար եմ ասում՝ լավ կլինի հոգեբույժի մոտ գնա, եթե տեսնի անհրաժեշտություն չկա, դեղ չի նշանակի:

Ինչ վերաբերում ա վարքային թերապիային, բա քեզ թվում ա ես ի՞նչ եմ ասում: Ուղղակի կոգնիտիվ-վարքային համակցությունը շատ ավելի արդյունավետ ա:

Օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման պատճառներից կարող է լինել սերոտոնինի կենսաբանաակն պատճառներով աննորմալ արտադրությունը, որի պատճառն իր հերթին կարող է նույնիսկ սխալ սնուցումը լինել կամ աղիների ախտահարման որոշ ձևեր:

Միևնույն ժամանակ, էվոլյուցիոն հոգեբանության տեսանկյունից, այն կարող է լինել հոգեբանության գենետիկ փոխանցվող պաշտպանական մեխանիզմների սխալ գործունեության հետևանք (նևրոտիկ հիպոթեզ, Ռիփսիմի դիագնոստիկայի ժամանակ): Նևրոտիկ հիպոթեզի հաստատման դեպքում օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման մեխանիզմները զուտ հոգեբանական են ու պահանջում են հոգեբանական մոտեցում: Ժխտիր սա, եթե կարող ես: Տվյալ դեպքում քո կանխատրամադրված վերաբերմունքը հոգեվերլուծության նկատմամբ մեթոդի էֆեկտիվության մասին քո կարծիքը պակաս վստահելի է դարձնում:

Կոգնիտիվ հոգեբանությունն իր էությամբ արագ-էժան մեթոդ է, բայց չի ենթադրում խնդրի լիարժեք վերլուծություն ու բուժում: Եթե կարծում ես, որ հոգեվերլուծաբանները միանգամից հիվանդին տեսնում են ու սկսում մոր հետ զարգացման այսինչ շրջանում կոնֆլիկտ ու անալ կոնտուրի խանգարումներ փնտրել, ապա սխալվում ես, էլի: Ես իմ առաջին գրառման մեջ մի քանի հնարավոր պատճառներ ցույց տվեցի, բայց իրական դիագնոզ կարող է դնել միայն մասնագետն, այն էլ որոշակի ժամանակ օրիորդին հոգեվերլուծության ենթարկելուց հետո: Հաշվի առնելով, որ ես չեմ ճանաչում օրիորդին ու չգիտեմ, թե որքանով է նա հակված հոգեվերլուծության ու որքանով է պատրաստ վստահել հոգեբանին (ինչը հոգեվերլուծության էֆեկտիվությունը կախման մեջ է դնում պացիենտի հոգեբանության առանձնահատկություններից ու հոգեբանի անձի նկատմամբ վերաբերմունքից), ներառեցի նաև հիպնոթերապիան:

Պետք չի վերցնել ընդհանուր կլինիկական պրակտիկայի դեպքն ու նրանով առաջ շարժվել: Կարելի է հաշվարկել Ռիփսիմի դիետայի ազդեցությունը նրա հոգեվիճակի վրա, դիետան փոփոխել ու գրանցել արդյունքները, սկզբի համար: Տեսնել, թե ինչպես է դա ազդում նրա հոգեվիճակի վրա: Ամենաանվնաս սկիզբն է: Գիտեմ, իմ առաջարկած մեթոդները ժամանակատար են, բայց նորից եմ կրկնում, մարդուն հաբերի վրա նստեցնելը վերջին տարբերակն է, որին կարելի է դիմել: Ամենահեշտ, բայց ամենատապոռ տարբերակը, որը կվերացնի սիմպտոմատիկան՝ հույսով, որ իրական խնդիրն ինքն իրեն ժամանակի հետ կսպառի, եթե սիմպտոմատիկան դադարի նևրոզի ինքնագեներացիան (նևրոտիկ վիճակի ընկալումը բերում է նևրոզի երկրորդ, երրորդ և այլ շերտերի, որոնք բարդացնում են հոգեվերլուծաբանի աշխատանքը): Ինչի համար նախ և առաջ Ռիփսիմը պետք է ընկալի, որ օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումը, եթե նա այդպիսին ունի իրականում, վտանգ չի ներկայացնում ու ենթակա է բուժման: Իրոք ընկալի. հոգեբանի առաջնային խնդիրը: Սովորի չանհանգստանալ նրանից, որ գազն ու լույսը մի քանի անգամ իրար հետևից ստուգում է:

Մյուս կողմից՝ օբսեսիվ-կոմպուլսիվ սիմպտոմները կարող են լրիվ նորմալ արտահայտում լինել հոգեբանական պաշտպանական մեխանիզմների, որոնք ակտիվացել են, օրինակ, Ռիփսիմի ցրվածության դեմ հակազդելու համար. պրակտիկ օրինակ՝ ես քննություններից առաջ ինքս ինձ մոտ նպատակային օբսեսիվ-կոմպուլսիվ մեխանիզմներ էի մշակում՝ անուշադրության սխալների դեմ պայքարելու համար, քննություններից հետո անջատութ էի դրանք դիսսոկատիվ հոգեբանական պրակտիկաներով (մեդիտացիա, ռելակսացիա, ալկոհոլ): Ու դիտարկել եմ նույն երևույթն այլ ուսանողների մոտ՝ իհարկե, անգիտակցական մակարդակի վրա:

Հոգեբույժների միֆ է, թե նևրոտիկ բնույթի երևույթը չի կարող հոգեբանական պատճառներ ունենալ:

[Rhayader]

Ճիշտն ասած, նկարագրածս դեպքը ինձ չի վերաբերվում, բայց ինձ մոտ մարդու է վերաբերվում, ու շատ կուզեի իմանալ, թե ես ինչով կարող եմ կողքից օգնել:
Իր ասելով, ունենում է ընդհանուր մկանային լարվածություն, ձգվածություն հատկապես աչքերի շրջանում և ձեռքերի դող: Բայց ես չեմ նկատում արտասովոր դող: Իմ ձեռքերը ու շատ ուրիշների ձեռքերը ևս նույն չափի դողում են:
Իսկ ինչ վերաբերվում է հոգեբանին կամ նևրոպոթոլոգին դիմելուն-իհարկե դիմել է: Նևրոպոթոլոգի շատ է դիմել: Ինչ-որ հանգստացնող դեղեր են նշանակում, ասում են թեթև արտահայտված նևրոզ է, ոչինչ չկա անհանգստանալու և վերջ: Բայց այդ դեղերը (պերսեն ու նմանատիպ այլ դեղեր) չեն օգնում: Իսկ հոգեբանը, ճիշտն ասած, չգիտեմ կոնկրետ ինչ է ասել: Գիտեմ, որ ինչ-որ վարժություններ էին անում (աուտոտրեյնինգ կարծում եմ) և նորից ասում էր, որ ոչինչ չկա անհանգստանալու: Բայց հոգեբանի այցելությունները ևս չեն օգնել: Միգուցե դուք ինչ-որ կոնկրետ մասնագետի խորհուրդ կտայիք դիմել?

Դա շատ բան է փոխում:

Կասե՞ս, թե ինչ մասնագետ է հոգեբանն, ում դիմել է հիվանդը:

Իր ասելով, ունենում է ընդհանուր մկանային լարվածություն, ձգվածություն հատկապես աչքերի շրջանում և ձեռքերի դող: Բայց ես չեմ նկատում արտասովոր դող: Իմ ձեռքերը ու շատ ուրիշների ձեռքերը ևս նույն չափի դողում են:

Եթե ցանկանում ես օգնել, կխնդրեի փոքրիկ դիտարկում իրականացնել: Խնդրիր գրանցել ամեն ինչ, որ ուտում է: Գրանցիր այդ մարդու տարիքը, սեռն ու քաշը (սերոտոնինի արտադրությունն ազդում է քաշի վրա): Խնդրիր, որ անալիզներ հանձնի դիզբակտերիոզի ու արյան մեջ շաքարի մակարդակի: Սրանք պետք են կենսաբանական գործոնները տեսնելու համար: Ըստ այդմ, կարելի է հետևություններ անել: Այլ դեղամիջոցներ ընդունե՞լ է վերջին շրջանում, ինչ-որ հիվանդությամբ տառապե՞լ է: Սրանք հաստատելուց կամ բացառելուց հետո կանցնենք հոգեբանական գործոններին ու դիետայի հետ էքսպերիմենտներին: Մինչ այդ ես հոգեբան կփնտրեմ: Նախապես զգուշացնեմ, որ ինքս բժիշկ կամ հոգեբան չեմ, ու չեմ կարող զբաղվել քո ծանոթի դիագնոստիկայով կամ բուժմամբ (ոչ միայն իրավական, այլ նաև զուտ տրամաբանական նկատառումներով. լիարժեք կրթության ու կլինիկական փորձի բացակայությունն ինձ դարձնում է ընդամենը խորհրդատու, ես երբեք օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարում չեմ բուժել ու չգիտեմ, թե ինչքանով կարող եմ օգնել ու ինչքանով վնասել հիվանդին. եթե ես հոգեբան լինեի, կամ բժիշկ, միանգամից ինքս կզբաղվեի քո ծանոթով):

Հոգեբանների շրջանում որոշ ծանոթներ ունեմ, կհարցնեմ, թե ով է ի վիճակի զբաղվել օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումով՝ հաշվի առնելով կոնկրետ նևրոզի ոլորտում փորձը: Կտեսնենք, թե ինչ դուրս կգա:

[Rhayader]

Ծանոթներիցս մեկի հետ կապվեցի, փոխանցեցի մեր խոսակցությունը, կտեսնեմ, թե ինչ կասի: Երեկոյան մեկ ուրիշի հետ էլ կկապվեմ:

[Rhayader]

Ագնի, դու՞ ուր ես: Քո կարծիքն էլ չէր խանգարի:

[Ripsim]

Ռիփսիմ ջան, եթե գործ ունենք կպչուն-սևեռուն խանգարման հետ (ինչը շատ հավանական է տվյալ դեպքում, բայց հաստատ չեմ կարող ասել, որովհետև բավարար տեղեկություններ չունեմ), ուրեմն հոգեբանական միջոցները դժվար օգնեն: Խորհուրդ կտայի հոգեբույժի հետ խորհրդակցել, որպեսզի համապատասխան դեղեր նշանակի:

Ամեն դեպքում, մի երկու հարց: Ինչպե՞ս են դրսևորվում կպչուն մտքերը: Բացի գազ, լույս ստուգելուց ուրիշ մտքեր կա՞ն: Որքանո՞վ են էդ ստուգումները խանգարում անձի առօրյային (ասենք, դասից-գործից ուշանալ կամ գործը վատ անել և այլն):

Բացի լույս, գազ, ջուր ստուգելուց, նաև աշխատանքի տեղը, պատասխանատու գործ անելիս, կարող է միևնույն բանը մի քանի անգամ ստուգել, ասոցացնել ինչ-որ վիճակի հետ, որպիսի հետո ինքն իրեն համոզի, որ ստուգել է…Իսկ երբ ինչ-որ մի բանի մասին սկսում է անհանգստանալ, երևակայությամբ այնքան հեռու է հասնում՝ աբսուրդի: Ինքն էլ է գիտակցում, որ աբսուրդ է, բայց քանի որ շատ փոքր հավանականություն կա, անհանգստանում է: Ոնց որ այդքանը: Բայց իմ կարծիքով ավելի վատ է այն, որ համ լարվում է այդ ստուգելու գործընթացում, համ էլ հետո է լարվում այն մտքից, որ մի քանի անգամ է ստուգել…Չգիտեմ ոնց ավելի լավ բացատրեմ, բայց, օրինակ ինձ մոտ էլ կարող է պատահի, որ միևնույն բանը մի անգամ ևս նայեմ, բայց ես դրա մասին հետո մոռանում եմ ու չեմ լարվում: Իսկ ինքը մտածում է, որ այդ ստուգումների պատճառով շատ էներգիա է ծախսում (ինչի հետևանքով անընդհատ հոգնած է) ու անիմաստ ժամանակ է ծախսում: Իհարկե ճիշտ է մտածում, բայց պետք չէ մի անգամ էլ լարվել այդ մտածմունքների պատճառով…
Բայց ավելացնեմ, որ կողքից այս ամենը չի երևում: Ես երբեք չէի մտածի, որ ինքն իր մեջ այդքան տանջվում է, եթե ինքը չպատմեր, քանի որ շատ ակտիվ, շփվող, պարտաճանաչ, կարիերայում բավականին հաջողակ աղջիկ է:

Միայն և միայն հոգեբույժի: Եթե օգնող դեղ եք ուզում, հակադեպրեսանտներն են օգնելու, բայց դրանք ինքնագլուխ խմել չի կարելի, հոգեբույժը պետք ա նշանակի, որ ըստ անհրաժեշտության դոզան փոփոխի: Նյարդաբանները նման խանգարումներից գլուխ չեն հանում, հոգեբաններն էլ սովորաբար գնում են դեպի հոգեվերլուծություն ու հաճախ ավելի բարդացնում վիճակը: Իհարկե, կա թերապիայի տեսակ (կոգնիտիվ-վարքային), որն արդյունավետ կարա լինի էս դեպքում, բայց չգիտեմ՝ Հայաստանում նորմալ կոգնիտիվ-վարքային թերապիա անող կա՞, թե՞ չէ:

Շնորհակալ եմ հոգեբույժին դիմելու խորհրդի համար, բայց ես այդքան էլ չէի ուզենա խորհուրդ տալ իրեն դիմել հոգեբույժին, որպիսի դեղեր նշանակի…

[Ripsim]

Դա շատ բան է փոխում:

Կասե՞ս, թե ինչ մասնագետ է հոգեբանն, ում դիմել է հիվանդը:

Երկու տարի առաջ է դիմել ու չգիտի, թե ինչ մասնագետ է Ուղղակի ինչ-որ հոգեբանական կենտրոնի մասնագետ:

Եթե ցանկանում ես օգնել, կխնդրեի փոքրիկ դիտարկում իրականացնել: Խնդրիր գրանցել ամեն ինչ, որ ուտում է: Գրանցիր այդ մարդու տարիքը, սեռն ու քաշը (սերոտոնինի արտադրությունն ազդում է քաշի վրա): Խնդրիր, որ անալիզներ հանձնի դիզբակտերիոզի ու արյան մեջ շաքարի մակարդակի: Սրանք պետք են կենսաբանական գործոնները տեսնելու համար: Ըստ այդմ, կարելի է հետևություններ անել: Այլ դեղամիջոցներ ընդունե՞լ է վերջին շրջանում, ինչ-որ հիվանդությամբ տառապե՞լ է: Սրանք հաստատելուց կամ բացառելուց հետո կանցնենք հոգեբանական գործոններին ու դիետայի հետ էքսպերիմենտներին: Մինչ այդ ես հոգեբան կփնտրեմ: Նախապես զգուշացնեմ, որ ինքս բժիշկ կամ հոգեբան չեմ, ու չեմ կարող զբաղվել քո ծանոթի դիագնոստիկայով կամ բուժմամբ (ոչ միայն իրավական, այլ նաև զուտ տրամաբանական նկատառումներով. լիարժեք կրթության ու կլինիկական փորձի բացակայությունն ինձ դարձնում է ընդամենը խորհրդատու, ես երբեք օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարում չեմ բուժել ու չգիտեմ, թե ինչքանով կարող եմ օգնել ու ինչքանով վնասել հիվանդին. եթե ես հոգեբան լինեի, կամ բժիշկ, միանգամից ինքս կզբաղվեի քո ծանոթով):

Հոգեբանների շրջանում որոշ ծանոթներ ունեմ, կհարցնեմ, թե ով է ի վիճակի զբաղվել օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումով՝ հաշվի առնելով կոնկրետ նևրոզի ոլորտում փորձը: Կտեսնենք, թե ինչ դուրս կգա:

Անպայման կփորձեմ համոզել, որ գրանցի ընդունած սնունդը: Սեռը, տարիքը և քաշը ևս հեշտ է գրանցել, իսկ ինչ վերաբերվում է անալիզներին, գիտեմ, որ ժամանակ առ ժամանակ տարբեր (բավականին շատ) անալիզներ է հանձնում և պատասխանները նորմայի սահմաններում են լինում: Համոզված եմ, որ դիզբակտերիոզի ու արյան մեջ շաքարի մակարդակի անալիզներ ևս հանձնած կլինի և դրանք ևս նորմայի մեջ են:

Շատ շնորհակալ եմ, որ կփորձեք հոգեբան փնտրել, բայց ես չգիտեմ, ինչպես իրեն կհամոզեմ, որ նորից հոգեբանի դիմի: Իր կարծիքով արդեն ամեն ինչ փորձել է ու հիմա ուզում է ինքնուրույն ինչ-որ մեթոդներ ուսումնասիրել ու փորձարկել…

Հ.Գ.Ձեր 305-րդ գրառումը անպայման կտամ, որ կարդա, կարծում եմ, իրեն համապատասխան շատ բաներ կգտնի...

[StrangeLittleGirl]

Օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման պատճառներից կարող է լինել սերոտոնինի կենսաբանաակն պատճառներով աննորմալ արտադրությունը, որի պատճառն իր հերթին կարող է նույնիսկ սխալ սնուցումը լինել կամ աղիների ախտահարման որոշ ձևեր:

Բայ, ուրեմն սկսենք նրանից, որ ԿՍԽ-ի պատճառներ որպես էդպիսին հայտնաբերված չեն: Սերոտոնինի արտադրությունն արդյունք է: Ու նորից եմ ասում՝ մենակ սերոտոնին չի, ուրիշ նեյրոմեդիատորներ էլ են ներգրավված: Շատ-շատ ապացուցված ա, որ ժառանգական մեխանիզմներն էլ դեր ունեն, բայց էլի էդ ժառանգականությունն էդքան հստակ չի, ինչքան ուրիշ հիվանդությունների դեպքում:

Միևնույն ժամանակ, էվոլյուցիոն հոգեբանության տեսանկյունից, այն կարող է լինել հոգեբանության գենետիկ փոխանցվող պաշտպանական մեխանիզմների սխալ գործունեության հետևանք (նևրոտիկ հիպոթեզ, Ռիփսիմի դիագնոստիկայի ժամանակ): Նևրոտիկ հիպոթեզի հաստատման դեպքում օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման մեխանիզմները զուտ հոգեբանական են ու պահանջում են հոգեբանական մոտեցում: Ժխտիր սա, եթե կարող ես: Տվյալ դեպքում քո կանխատրամադրված վերաբերմունքը հոգեվերլուծության նկատմամբ մեթոդի էֆեկտիվության մասին քո կարծիքը պակաս վստահելի է դարձնում:

Չեմ ժխտում, բայց սա ապացուցված էլ չի

]Կոգնիտիվ հոգեբանությունն իր էությամբ արագ-էժան մեթոդ է, բայց չի ենթադրում խնդրի լիարժեք վերլուծություն ու բուժում: Եթե կարծում ես, որ հոգեվերլուծաբանները միանգամից հիվանդին տեսնում են ու սկսում մոր հետ զարգացման այսինչ շրջանում կոնֆլիկտ ու անալ կոնտուրի խանգարումներ փնտրել, ապա սխալվում ես, էլի: Ես իմ առաջին գրառման մեջ մի քանի հնարավոր պատճառներ ցույց տվեցի, բայց իրական դիագնոզ կարող է դնել միայն մասնագետն, այն էլ որոշակի ժամանակ օրիորդին հոգեվերլուծության ենթարկելուց հետո: Հաշվի առնելով, որ ես չեմ ճանաչում օրիորդին ու չգիտեմ, թե որքանով է նա հակված հոգեվերլուծության ու որքանով է պատրաստ վստահել հոգեբանին (ինչը հոգեվերլուծության էֆեկտիվությունը կախման մեջ է դնում պացիենտի հոգեբանության առանձնահատկություններից ու հոգեբանի անձի նկատմամբ վերաբերմունքից), ներառեցի նաև հիպնոթերապիան:

Բայ, ես շատ լավ գիտեմ՝ հոգեվերլուծությունն ինչ ա: Evidence-based մեթոդ չի: Իսկ եթե evidence-based չի, ուրեմն արդյունավետությունն ապացուցված չի:

Պետք չի վերցնել ընդհանուր կլինիկական պրակտիկայի դեպքն ու նրանով առաջ շարժվել: Կարելի է հաշվարկել Ռիփսիմի դիետայի ազդեցությունը նրա հոգեվիճակի վրա, դիետան փոփոխել ու գրանցել արդյունքները, սկզբի համար: Տեսնել, թե ինչպես է դա ազդում նրա հոգեվիճակի վրա: Ամենաանվնաս սկիզբն է: Գիտեմ, իմ առաջարկած մեթոդները ժամանակատար են, բայց նորից եմ կրկնում, մարդուն հաբերի վրա նստեցնելը վերջին տարբերակն է, որին կարելի է դիմել: Ամենահեշտ, բայց ամենատապոռ տարբերակը, որը կվերացնի սիմպտոմատիկան՝ հույսով, որ իրական խնդիրն ինքն իրեն ժամանակի հետ կսպառի, եթե սիմպտոմատիկան դադարի նևրոզի ինքնագեներացիան (նևրոտիկ վիճակի ընկալումը բերում է նևրոզի երկրորդ, երրորդ և այլ շերտերի, որոնք բարդացնում են հոգեվերլուծաբանի աշխատանքը): Ինչի համար նախ և առաջ Ռիփսիմը պետք է ընկալի, որ օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումը, եթե նա այդպիսին ունի իրականում, վտանգ չի ներկայացնում ու ենթակա է բուժման: Իրոք ընկալի. հոգեբանի առաջնային խնդիրը: Սովորի չանհանգստանալ նրանից, որ գազն ու լույսը մի քանի անգամ իրար հետևից ստուգում է:

Բայ, եթե նկատեցիր, խնդիր ունեցողը Ռիփսիմը չէր: Համաձայն եմ դիետայի, ապրելակերպի և այլնի փոփոխությունների հետ: Դա եթե օգուտ էլ չտա, հաստատ վնաս չի, ուրիշ բաների էլ օգուտ կտա: Ի դեպ, ինձ չես հավատում, նավսյակի վիքին էլ նայի, էնտեղ էլ ա ասում, որ հոգեվերլուծության արդյունավետությունն ապացուցված չի:

Մյուս կողմից՝ օբսեսիվ-կոմպուլսիվ սիմպտոմները կարող են լրիվ նորմալ արտահայտում լինել հոգեբանական պաշտպանական մեխանիզմների, որոնք ակտիվացել են, օրինակ, Ռիփսիմի ցրվածության դեմ հակազդելու համար. պրակտիկ օրինակ՝ ես քննություններից առաջ ինքս ինձ մոտ նպատակային օբսեսիվ-կոմպուլսիվ մեխանիզմներ էի մշակում՝ անուշադրության սխալների դեմ պայքարելու համար, քննություններից հետո անջատութ էի դրանք դիսսոկատիվ հոգեբանական պրակտիկաներով (մեդիտացիա, ռելակսացիա, ալկոհոլ): Ու դիտարկել եմ նույն երևույթն այլ ուսանողների մոտ՝ իհարկե, անգիտակցական մակարդակի վրա:

Բայ, տեսությունդ սիրուն ա, բայց հիմք չունի: Այնուամենայնիվ, ցանկացած մարդ էլ քչից-շատից ունի կպչուն-սևեռուն սիմպտոմներ, բայց բոլորի մոտ ԿՍԽ չես դիագնոզի: Դրա համար ես մի երկու ավել հարց տվեցի, որ պարզեմ, թե ինչքանով են իրան խանգարում սիմպտոմները: Մանրամասն դիագնոստիկա ա պետք անել պարզելու համար ԿՍԽ կա, թե չէ:

Հոգեբույժների միֆ է, թե նևրոտիկ բնույթի երևույթը չի կարող հոգեբանական պատճառներ ունենալ:

Նախ ասեմ, որ նևրոտիկ բառը վաղուց վերացել է արևմտյան պրակտիկայից, հետսովետական երկրներում են դեռ ակտիվորեն օգտագործում: Երկրորդ, հոգեբուժության մեջ երբեք էլ չի ասվում, որ որևէ ոչ պսիխոտիկ խանգարում չի կարող ունենալ հոգեբանական պատճառներ: Կարան: Բայց սա էդ դեպքը չի:

[StrangeLittleGirl]

Եթե ցանկանում ես օգնել, կխնդրեի փոքրիկ դիտարկում իրականացնել: Խնդրիր գրանցել ամեն ինչ, որ ուտում է: Գրանցիր այդ մարդու տարիքը, սեռն ու քաշը (սերոտոնինի արտադրությունն ազդում է քաշի վրա): Խնդրիր, որ անալիզներ հանձնի դիզբակտերիոզի ու արյան մեջ շաքարի մակարդակի: Սրանք պետք են կենսաբանական գործոնները տեսնելու համար: Ըստ այդմ, կարելի է հետևություններ անել: Այլ դեղամիջոցներ ընդունե՞լ է վերջին շրջանում, ինչ-որ հիվանդությամբ տառապե՞լ է: Սրանք հաստատելուց կամ բացառելուց հետո կանցնենք հոգեբանական գործոններին ու դիետայի հետ էքսպերիմենտներին: Մինչ այդ ես հոգեբան կփնտրեմ: Նախապես զգուշացնեմ, որ ինքս բժիշկ կամ հոգեբան չեմ, ու չեմ կարող զբաղվել քո ծանոթի դիագնոստիկայով կամ բուժմամբ (ոչ միայն իրավական, այլ նաև զուտ տրամաբանական նկատառումներով. լիարժեք կրթության ու կլինիկական փորձի բացակայությունն ինձ դարձնում է ընդամենը խորհրդատու, ես երբեք օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարում չեմ բուժել ու չգիտեմ, թե ինչքանով կարող եմ օգնել ու ինչքանով վնասել հիվանդին. եթե ես հոգեբան լինեի, կամ բժիշկ, միանգամից ինքս կզբաղվեի քո ծանոթով):

Հոգեբանների շրջանում որոշ ծանոթներ ունեմ, կհարցնեմ, թե ով է ի վիճակի զբաղվել օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումով՝ հաշվի առնելով կոնկրետ նևրոզի ոլորտում փորձը: Կտեսնենք, թե ինչ դուրս կգա:

Բայ, դու գիտե՞ս, որ դիսբակետորիոզ երևույթ գոյություն չունի նևրոզն էլ հետը: հերիք ա սովետական գրականություն կարդաս

Ռիփսիմ ջան, ես հասկանում եմ, որ քեզ Բայանդուրի մոտեցումն ավելի գրավիչ ա թվում, բայց նորից եմ կրկնում՝ էստեղ հոգեբանը, էն էլ Հայաստանի հոգեբաններն անելիք չունեն: Հասկանում եմ նաև, որ հոգեբույժ բառը խրտնացնում ա, բայց իրականում հոգեբույժը նշանակելու ա մի դեղ, որն ազատ վաճառվում ա դեղատներում, ցանկացած մարդ կարա առնի: Ուղղակի իրա մասնակցությունը պետք ա, որ դոզան կարգավորի: Ավելին ասեմ. մանրամասն հետազոտությունից հետո գուցե պարզվի, որ ընդհանրապես պետք էլ չի դեղ, ապրելակերպի մի քանի պուճուր շտկում կվերացնեն սիմպտոմները:

[Rhayader]

Բյուր, քո արտահայտած մտքերից եկա այն եզրակացության, որ քո կարծիքն այս հարցում լսելը պարզապես ավելորդ է: Առնվազն դիզբակտերիոզի/նևրոզի գոյության ժխտումից ելնելով: Անգլերեն լավ արտահայտություն կա՝ thinking outside the box, ու վախենամ՝ մասնագիտական ոլորտում դու դրան ընդունակ չես: Եթե նույնիսկ ենթադրենք, որ իմ տեսանկյունի վրա սովետական գրականությունն է ազդել, ինչն իրականությանը չի համապատասխանում, ապա քո գաղափարներն ընդհանրապես հիշեցնում են 19-րդ դարի նախաֆրեյդյան հոգեբուժությունը: Կրկնեմ նորից, սիմպտոմը վերացնելը չի նշանակում բուժել հիվանդությունը: Գլխացավը կարող է հազար պատճառ ունենալ. խրոնիկական գլխացավ ունեցող մարդուն ցավազրկողներ նշանակելը խնդրի լուծում չի:

Իսկ հիմա՝ երկու պատմություն: Առաջինն՝ այն մասին, թե ինչու հոգեբույժները չեն սիրում հոգեվերլուծաբաններին: Հոգեբույժները մինչև Ֆրեյդը համարում էին, որ կա հոգեկան հիվանդություն, տարբեր արտահայտումներ, բուժման ենթակա չի, դեղեր տանք, թմրեցնենք ու պահենք: Էպիզոդիկ հիվանդությունների դեպքում՝ էպիզոդիկ թմրեցում: Մշտական արտահայտումների դեպքում՝ մշտական թմրեցում: Հետո եկավ Ֆրեյդն ու ենթադրեց, որ հոգեկան խանգարումները լինում են երկու տեսակի՝ նևրոզներ ու պսիխոզներ, ու ենթակա են բուժման: Ավելին, Ֆրեյդը դա ապացուցեց, ինչպես նաև ցույց տվեց, որ գործնականում ամեն մարդ էլ նևրոզներ ունի: Ինչը հոգեբույժների ձեռքից խլեց հոգեկան հիվանդներին մորֆին տալու մոնոպոլիան ու ծնեց հոգեբանության գիտությունը, որն ավելի մոտ է փիլիսոփայությանը, քան բժշկությանը: Հոգեբույժները մինչև հիմա ոռացավ են ապրում այդ առիթով:

Երկրորդ պատմությունն այն մասին է, թե ինչու ես չեմ սիրում հոգեբույժներին: Ծանոթներիցս մեկի եղբայրը երեխա ունի, որի մասին ֆորումում, չի բացառվում՝ հենց այս թեմայում խոսացել ենք: Երեխան փոքր ժամանակ ցնցումներ էր ապրում, ինչի համար ծնողները հոգեբույժի դիմեցին: Հոգեբույժը, առանց MRI անելու, ախտորոշեց էպիլեպսիա ու նշանակեց ֆենոբարբիտալ (վաճառքային անվանումը՝ լյումինալ): Իմ դիագնոզը նման դեպքում կլիներ՝ մագնեզիումային դեֆիցիտ, ինչը հետագա տարիներին արտահայտված սիմպտոմների միջոցով արտահայտվեց: Ֆենոբարբիտալային բուժումը սկսեց բարդություններ տալ, այլ կերպ ասած՝ խախտել ուղեղի արյան սնուցումը: Երեխային դրեցին երկրորդ դիագնոզ՝ մտավոր հետամնացություն: Իմ դրած ու մասնագետի կողմից հաստատված դիագնոզը՝ ADHD, ուշադրության պակասի ու հիպերակտիվության խանգարում: Չգիտեմ, թե ինչքանով կարող էր ֆենոբարբիտալի առաջացրած բարդացումը բերել դրան, բայց քառորդ կուրս ֆենոբարբիտալ ընդունած երեխան փոխվեց, գրեթե լրիվ կորցրեց կարճատև հիշողությունը: Երբ ես երեխային տեսա, բժիշկն արդեն երկրում չէր, թղթերն էլ չէին մնացել: Իմ առաջարկն էր՝ վարժություններով ու դեղորայքային բուժմամբ ստիմուլացնել ուղեղի աշխատանքն, իհարկե, հոգեբույժի հաստատելուց հետո ու հսկողության տակ: Իհարկե, առնվազն մի հոգեբույժ կա, ում ես վստահում եմ՝ Կապանի հոգեբուժական կենտրոնի տնօրեն Վարդանյան Արարատը: Բայց նախքան դա անելը պետք էր համոզվել, որ ուղեղում էպիլեպսիայի քնած օջախ չկա (ի վերջո, հնարավոր չէր ստուգել, թե ինչի հիման վրա է դրվել առաջին դիագնոզն ու ինչքանով է վստահելի): Դրա համար՝ MRI, ինչից երեխայի մայրը հրաժարվեց (երեխայիս ուզում են ճառագայթահարել բլա բլա բլա), ու բուժումից ընդհանրապես: Դրանից հետո դա արդեն իմ խնդիրը չէր, էլ չեմ միջամտել: Սա էլ քեզ հոգեբույժի դիագնոզ ու դեղորայքային բուժում:

Իսկ հիմա կպատմե՞ս Ռիփսիմին, թե ինչքանով է էֆեկտիվ լինելու դեղորայքային բուժումը: Արդյո՞ք այն ժամանակավոր բնույթ է կրելու, թե՞ մարդը պետք է միշտ ընդունի այդ անտիդեպրեսանտները: Ի՞նչ ազդեցություն են ունենում անտիդեպրեսանտները մարդու վրա: Չմոռանաս կախվածության, լյարդին ու երիկամներին հասցված վտանգի մասին, չհաշված էրեկտիլ դիսֆունկցիան և այլ բաներ: Ինչպե՞ս կազդի մարդու աշխատունակության ու բարդ իրավիճակներին արձագանքելու ունակության վրա: Ի՞նչ հակացուցումներ կան:

Ռիփսիմ, իմ ասած տարբերակներից ինչ-որ մեկն, ամենայն հավանականությամբ, ճիշտ է: Բայց վստահ կարելի է ասել միայն լիարժեք դիագնոստիկայից հետո: Դրանից հետո պետք է բուժել, ոչ թե, ասենք, թմրեցնել մարդու տխրելու կամ անհանգստանալու ունակությունն ու համարել, որ բուժել ենք: Բայց, ցանկացած դեպքում, բուժման միջոցը պետք է ընտրի քո ծանոթը, ոչ թե ես, Բյուրը, կամ նույնիսկ դու:

[Ripsim]

Բայ, դու գիտե՞ս, որ դիսբակետորիոզ երևույթ գոյություն չունի նևրոզն էլ հետը: հերիք ա սովետական գրականություն կարդաս

Ռիփսիմ ջան, ես հասկանում եմ, որ քեզ Բայանդուրի մոտեցումն ավելի գրավիչ ա թվում, բայց նորից եմ կրկնում՝ էստեղ հոգեբանը, էն էլ Հայաստանի հոգեբաններն անելիք չունեն: Հասկանում եմ նաև, որ հոգեբույժ բառը խրտնացնում ա, բայց իրականում հոգեբույժը նշանակելու ա մի դեղ, որն ազատ վաճառվում ա դեղատներում, ցանկացած մարդ կարա առնի: Ուղղակի իրա մասնակցությունը պետք ա, որ դոզան կարգավորի: Ավելին ասեմ. մանրամասն հետազոտությունից հետո գուցե պարզվի, որ ընդհանրապես պետք էլ չի դեղ, ապրելակերպի մի քանի պուճուր շտկում կվերացնեն սիմպտոմները:

Իրականում գրավիչ թվալու հարց չկա Ուղղակի հոգեբույժին դիմելը այս պարագայում ռիսկային է: Նախ, եթե Հայաստանի հոգեբաններն անելիք չունեն, ապա ինչու պետք է համոզված լինենք, որ հոգեբույժը օժտված կլինի այնպիսի մասնագիտական ունակություններով, որ եթե չկարողանա էլ օգնել իր նշանակած դեղերով, գոնե չվնասի: Կարծում եմ հոգեբանը հաստատ իրավունք չի վերապահի նշանակել հոգեմետ դեղեր, որոնք կարող են վնաս հասցնել... Բացի այդ, սեփական փորձից ելնելով, երբեք չեմ կարող ինչ-որ մեկին խորհուրդ տալ նևրոտիկ վիճակների հաղթահարման համար խմել հանսգտացնող դեղեր: Մի քանի տարի առաջ անքնության, մի փոքր սթրեսային վիճակի հաղթահարման համար դիմեցի նևրոպոթոլոգի, որը պարզվեց նաև հոգեբույժ է: Նշանակեց մի դեղ, որը ազատ վաճառվում էր դեղատներում, իր ասելով "շատ թույլ" դեղ էր: Հենց խմում էիր, ուղեղդ կարծես միանգամից անջատվում էր ու քնում էիր: Բայց ցավը նրանում էր, որ հաջորդ օրը չէիր զարթնում Այսինքն ֆիզիկապես զարթնում էիր, բայց ուղեղդ անջատված էր: Աշխատելու համար ստիպված էիր ամբողջ էներգիան ծախսել, որպիսի կենտրոնանայիր: Մի խոսքով ահավոր տհաճ իրավիճակ էր: Բնականաբար ես դադարեցի խմել այդ դեղը ու ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը ավելացնելու շնորհիվ կարողացա նորմալ քնել: Իհարկե ես ինձ իրավունք չեմ վերապահում քննադատել հոգեբույժներին, նրանց նշանակած դեղերը, բայց ինքս հոգեբույժին կդիմեմ ու նրա նշանակած դեղերը կխմեմ շատ ծայրահեղ դեպքերում, իսկ ինձ մոտ մարդկանց չեմ կարող խորհուրդ տալ դիմել հոգեբույժի: Գոնե թե հոգեբույժը պետք է կարողանա հասկանալի տերմիններով բացատրել, թե ինչ է տեղի ունենում քո ուղեղում, ինչի հետևանք է դա և բացատրի, որ իր տված դեղով բուժում է պատճառը, ոչ թե հետևանքը:

[ivy]

կպչուն-սևեռուն խանգարումը երբեք, այսպես կոչված, հոգեբանական չի լինում: Դա միֆ ա:

Ես էդքան համոզված չէի լինի:
Արի մի հատ հեռանանք տվյալ օրինակից: Ու վերցնենք օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման այլ օրինակ, ասենք՝ կոմպուլսիվ կուտակումը, երբ մարդիկ իրենց գլխին դիզում են էնքան իրեր, որ վերջը մեջն էլ թաղվում են: Ու թող մեկն ինձ համոզի, թե սրա հիմքում հոգեբանական պատճառներ չեն, և պիտի էդ մարդուն ուղղակի վերցնել և դնել դեղերի վրա: Մի տոննա հետազոտություն կա, թե ինչով կարող է պայմանավորված լինել կոմպուլսիվ կուտակումը, և դրանք հենց հոգեբանական ֆակտորներ են:
Իսկ թե որքանով են հոգեբանները Հայաստանում պատրաստ օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարման հետ աշխատել, ապա ասեմ, որ իմ սերնդակիցներն ու ինձ հետ սովորածներն էսօր բավական արագ աճող ու լավ մասնագետներ են, և հոգեթերապիան Հայաստանում հիմա ահագին առաջ է գնացել: Կան կենտրոններ, կան մասնագետներ, ցանկության դեպքում կարող եմ տալ կոնտակտային ինֆորմացիա:
Համենայնդեպս, հոգեթերապևտի մոտ գնալը տվյալ դեպքում ավելի նպատակահարմար եմ գտնում, քան բժշկին դիմելն ու դեղերի վրա նստելը: Թեև հոգեբույժի կարծիք լսելն էլ վատ չէր լինի, եթե իհարկե անմիջապես դեղ առաջարկելուց առաջ մի քիչ փորձի խորանալ պրոբլեմի մեջ...