Նետ, Ձեր (և, ընդհանրապես, բողոքականության) ցավը կայանում է նրանում, որ չնայած նրան, որ հավաստում եք, որ հավատում եք անդրշիրիմյան կյանքին և սրբերին շնորհվող հավիտենական կյանքին, գործնականում ժխտում եք դա (մասմաբ կամ ամբողջությամբ): Ձեզ համար կենդանի են միայն նրանք, ովքեր կենդանի են մարմնով, և ովքեր ննջում են, դադարում են (Ձեզ համար) կապ ունենալ Եկեղեցու հետ: Այսպիսով, Դուք թույլ եք տալիս ենթադրություն, որ Քրիստոսի Մարմնում (որ է Եկեղեցին) կարող են լինել մեռած, ոչ կենդանի անդամներ (կամ, մեկ այլ տեսանկյունից՝ բաժանում երկրային և երկնային Եկեղեցիների, պառակտում), իսկ դրանից բխում է, որ Աստված մեռելների Աստված է, մի բան, որ բացահայտորեն մերժում է Քրիստոս (Ղուկ. Ի, 38)՝ սադուկեցիներին ուղղված խոսքում (ի դեպ, բողոքականության նմանությունը սադուկեցիների ուսմունքի հետ որոշ հարցերում ապշեցուցիչ է):
Փորձեք ննջեցյալներին մի քիչ նայել Աստծո աչքերով, վերջիվերջո, առ Աստված հավատը պետք է տանի «մտքի նորոգության» (Եփես. Դ 23) և «վերնայինի, այլ ոչ երկրայինի մասին մտածելու» (Կող. Գ 2), այսինքն՝ տեսանելի, շոշափելի, առարկայական մտածելակերպից կտրվելու և «վերևից» իրականությանը նայելուն:
Նորից եմ կրկնում այս միտքը. սրբերի կյանքի ուրախությունն ու իմաստը կազմում է ուրիշներին օգնել ու նրանց ծառայելը Աստծո տված շնորհով: Եթե այդպես է, և «Քրիստոսին հավատացողը եթե անգամ մեռնի, կապրի» (Հովհ. ԺԱ 25, 26), ապա ինչո՞ւ պետք է Աստված զրկի իր սուրբերին մարդկանց համար բարեխոսելու և նրանց ծառայելու հնարավորությունից նրանց երկրային մահից հետո: Միայն այն պատճառով, որ դա «անհնար է բողոքականների համա՞ր»: Մատթ. ԺԹ, 26՝ ինչ որ անհնար է մարդու համար, հնարավոր է Աստծո համար:
Հատուկ նշում՝ խնդրում եմ ուշադրություն դարձնել, որ տվյալ գրառման մեջ հղումները կատարված են միայն աստվածաշնչյան տեքստի վրա:
Էջանիշներ