Օտարալեզու դպրոցներ Հայաստանում

[Ariadna]

Ես պարզապես զարմանում եմ, ինչպես կարող է հասուն, իրեն խելացի համարող մարդը մտածի, որ օտարալեզու դպրոցները խթանելու են մրցակցությանը ու արդյունքում ունենալու ենք որակյալ հայկական դպրոցներ։ Ախր ի՞նչ կապ ունի մեկը մյուսի հետ։ Ինչպես կարող են մրցել, երբ դպրոցը պետական է, իսկ պետությունդ շահագրգռված չէ, որ նորմալ դպրոց ունենա։ Եթե օրինակ յուրաքանչյուր աշակերտի համար պետությունը դպրոցին գումար վճարեր, դպրոցը շահագրգիռ կլիներ շատ աշակերտներ ներգրավել ու որակ կապահովեր։ Ինչպես օրինակ հիմա արվում է անվճար ծննդօգնության դեպքում։ Իսկ էստեղ ոչ մի մրցակցություն էլ չի կարող լինել։ Իսկ մտածել, թե դպրոցի մակարդակը ցածր է, որովհետև դպրոցը հայկական է, ամենամեծ գավառամտությունն է։ Քանի որ էս դպրոցները ունենալու են հովանավորներ, բնական է էստեղ մակարդակը ավելի բարձր կլինի, ոչ թե էն բանի շնորհիվ, որ երեխաները հայերենի փոխարեն օտար լեզվով են սովորելու, այլ այն բանի շնորհիվ, որ նորմալ կվարձատրեն ու լավ մասնագետներ կկարողանան հրավիրել։ Արդյունքում բոլորը՝ իրենց ինտելիգենտ համարող քաղքենիները, կձգտեն դեպի էդ դպրոցներ ու կունենանք ևս մի անգրագետ սերունդ։

Հ.Գ. Նոր կարդացի, Չուկը շատ լավ օրինակ ա բերել. դպրոցներում քարոզենք մուսուլմանություն, դա կբերի մրցակցության, և կբարձրանա քրիստոնեական դաստիարակության մակարդակը։

[Katka]

Ճիշտ ձևակերպիր խնդիրը հետո լուծիր:

Տվյալ դեպքում խնդիրը սխալ էլ չի ձեւակերպվել, բայց դրա լուծումը մեզ պետք չի:

[Ariadna]

Եթե երկրումդ կայուն քաղաքական, տնտեսական վիճակ լինի ու անկախ լինես սրա-նրա տնազներից, օտարալեզու դպրոցի բացվելը չի խանգարի: Դպրոցների բացվելը հո լեզվի հարցը չի:

Կատ ջան, ինչքան ուզում ա կայուն վիճակ լինի, ախր օտարալեզու դպրոց գնալը աբսուրդ ա, դու քո երկրում քո երեխային տաս մի դպրոց, որտեղ նա չի սովորելու մայրենին, այլ սովորելու է ուրիշ լեզու։ Ինչի՞ համար, էդ երեխեն ինչ վատություն ա արել, որ էդքան դաժան վարվենք իր նկատմամբ։ Ինչի՞ ախր չեք ասում, որ պետք է դպրոցներում բարձրացնել լեզվի և մնացած առարկաների մակարդակը, ի՞նչ եք կպել էդ օտարալեզվությունից։

[Chuk]

Տվյալ դեպքում խնդիրը սխալ էլ չի ձեւակերպվել, բայց դրա լուծումը մեզ պետք չի:

Խնդրի ձևակերպում ասելով նկատի ունեմ հետևյալ երկու կետը.
1. Որ իբր դպրոցների մակարդակի առկա անկումը պայմանավորված է դպրոցների հայկականացմամբ,
2. Որ իբր նոր դպրոցները բացվելու են մրցակցություն ապահովելու համար և/կամ դրանց բացումը բերելու է մրցակցության:

Ես պնդում եմ, որ այս երկու պնդումներն էլ հավասարապես սխալ ու մտացածին են, հետևաբար խնդիրը սխալ է ձևակերպված:

[Katka]

Կատ ջան, ինչքան ուզում ա կայուն վիճակ լինի, ախր օտարալեզու դպրոց գնալը աբսուրդ ա, դու քո երկրում քո երեխային տաս մի դպրոց, որտեղ նա չի սովորելու մայրենին, այլ սովորելու է ուրիշ լեզու։ Ինչի՞ համար, էդ երեխեն ինչ վատություն ա արել, որ էդքան դաժան վարվենք իր նկատմամբ։ Ինչի՞ ախր չեք ասում, որ պետք է դպրոցներում բարձրացնել լեզվի և մնացած առարկաների մակարդակը, ի՞նչ եք կպել էդ օտարալեզվությունից։

Անն ջան, ես օտարալեզվությունից չեմ կպել, թեեւ մեր տանն էլ, օրինակ, մեծ մասը ռուսախոս են ու ռուսական դպրոցներում են սովորել, բայց ես դեմ եմ ռուսական դպրոցների բացվելուն:

Եթե երկիրդ եւ՛ տնտեսապես, եւ՛ քաղաքական տեսանկյունից լինի կայուն, դա արդեն կնշանակի, որ քո երկիրը ունի քաղաքակիրթ հասարակություն, ինչը նաեւ ենթադրում է՝ բարձր կարգի, մակարդակի ազգային դպրոցների առկայություն ու այդտեղ օտարամոլվելու խնդիր չի լինի:

[Ariadna]

Անն ջան, ես օտարալեզվությունից չեմ կպել, թեեւ մեր տանն էլ, օրինակ, մեծ մասը ռուսախոս են ու ռուսական դպրոցներում են սովորել, բայց ես դեմ եմ ռուսական դպրոցների բացվելուն:

Եթե երկիրդ եւ՛ տնտեսապես, եւ՛ քաղաքական տեսանկյունից լինի կայուն, դա արդեն կնշանակի, որ քո երկիրը ունի քաղաքակիրթ հասարակություն, ինչը նաեւ ենթադրում է՝ բարձր կարգի, մակարդակի ազգային դպրոցների առկայություն ու այդտեղ օտարամոլվելու խնդիր չի լինի:

Կատյուշ ջան, մեր ազգի մեջ ստրկամտությունը էնքան խորը արմատներ ունի, որ ինչ ուզում ես արա, հենց հնարավորություն տվեցիր, վազելու են դեպի օտարը։ Դրա համար, էս դեպքում, կարծում եմ միայն օրենքով պետք է արգելվի, դեռ մի 150 տարի գոնե։ Մինչև ազգդ ազգ կդառնա։ Այսինքն մինչև էդ նախկին քաղքենիները բոլորը կվերանան երկրի երեսից, երևի միակ փրկությունը դա է, թե չէ քանի կա սովետի նկատմամբ դրանց նոստալգիան, ինչ ուզում ես արա, ազգ չես դառնա։

[Adriano]

Խնդրի ձևակերպում ասելով նկատի ունեմ հետևյալ երկու կետը.
1. Որ իբր դպրոցների մակարդակի առկա անկումը պայմանավորված է դպրոցների հայկականացմամբ,
2. Որ իբր նոր դպրոցները բացվելու են մրցակցություն ապահովելու համար և/կամ դրանց բացումը բերելու է մրցակցության:

Ես պնդում եմ, որ այս երկու պնդումներն էլ հավասարապես սխալ ու մտացածին են, հետևաբար խնդիրը սխալ է ձևակերպված:

Չուկ ես իհարկե հասկանում եմ քո միտքը սակայն, նշեմ հետևյալ երկու բանը.
1. ես երբեք չեմ նշել թե հայկականացումը բերեց դրան, ես նշել եմ, որ ազատ մրցակցության խաթարումը, թող թեկուզ ճապոներեն լինի համընկավ 20 տարի արդեն շաժունակվող կթական ճգնաժամի հետ, այսինքն առանց օտարազգի դպրոցների էլ լավ չենք ապրում: Ուրեմն օտարազգի դպրոցները չեն խանգարի մեր հայկականներին , եթե օգուտ չտան:
2. Մրցակցություն չ առաջանա այն ժամանակ , երբ նոր բացվածները չգրավեն մեր հասարակությանը, այսինքն ոչ մի առավելություն, ոչմի խթան չառաջարկեն թե ուսումնական պորցեսի կազմակերպման, թե հրքային մատուցման, թե ուսուցչական կոլեկտիվի աշխատանքի հետ կապված:
Ես առաջս քաշածը սխալ չեմ համարում, եկեք սխալ բառը մեջտեղից հանենք, ես ուղղակի առաջարկում եմ իմ մոտեցումը, ինչ 20 տարի պահելով միատար համակարգ հիմա ճիշտ էր թե սխալ?Կրկնեմ չեմ ասում հայերեն եղավ տենց եղավ ուղղակի հայկական դպրոցների մենաշնորհը, չբերեց այն էական արդյունքը, որ պետք էր:Ընդհակառակը վատացավ այն ինչ կար:

[Չամիչ]

Այսօր, Պետրոսի հաղորդման ժամանակ լսեցի Արմեն Աշոտյանին: Նա համոզված է, որ օրենքը որոշակի փոփոխությունների ենթարկվելուց հետո, կընդունվի:
Իսկ ինչու՞ պետք է չընդունվի, որ: Չէ՞, որ խորհրդարանը լիքն է քաղքենիներով, որոնք եկել են ոչ թե պետության շահերին ծառայելու, այլ անձեռնմխելիություն ձեռք բերելու:
Զարմանում եմ, ինչպե՞ս կարելի է նման լուրջ խնդիրը վստահել, նման անլուրջ խորհրդարանի:

Կինո Մոսկվայի ամառային դահլիճի հարցը,ողջ ժողովրդին ոտքի էր հանել, համատարած ստորագրահավաք էր, բոլորը աքլորացել էին, որովհետև գործ ունեին խեղճ ու կրակ եկեղեցու հետ: Ես էլ եմ դեմ, որ ամառային դահլիճը քանդվի, հարցը դա չէ:
Լեզվի պաշտպանությունը ազգային անվտանգության խնդիր է, բոլորն էլ լավ գիտեն, մեր ազգի քաղքենի հակումները, բայց շարունակում են այդ վտանգավոր պլանը ամեն գնով առաջ տանել:

[Katka]

Խնդրի ձևակերպում ասելով նկատի ունեմ հետևյալ երկու կետը.
1. Որ իբր դպրոցների մակարդակի առկա անկումը պայմանավորված է դպրոցների հայկականացմամբ,
2. Որ իբր նոր դպրոցները բացվելու են մրցակցություն ապահովելու համար և/կամ դրանց բացումը բերելու է մրցակցության:

Ես պնդում եմ, որ այս երկու պնդումներն էլ հավասարապես սխալ ու մտացածին են, հետևաբար խնդիրը սխալ է ձևակերպված:

Առանձնապես սխալ էլ չի ձեւակերպված, Chuk ջան: Մրցունակությունը կբերի որակի բարձրացմանը:Ինչու՞.
եթե օտարալեզու դպրոցները լինեն բարձր որակի ու ճիշտ ծառայություններ մատուցեն, հայկական դպրոցները այլընտրանք չեն ունենա եւ աշակերտ ձեռք բերելու համար՝ որակի բարձրացման կձգտեն: Էսօր աշակերտների ընդունում կատարվում է՝ «դե ծանոթ ունեմ, լավ կնայեն» տարբերակով:Վերջինը դպրոցի հայականացման ամենավատ տարբերակն է: Ամեն մի տնօրեն մի հատ փոքրիկ մոլախոտ ա:
Բայց էլի շեշտեմ՝ ես դեմ եմ :

[Kuk]

Այսօր, Պետրոսի հաղորդման ժամանակ լսեցի Արմեն Աշոտյանին: Նա համոզված է, որ օրենքը որոշակի փոփոխությունների ենթարկվելուց հետո, կընդունվի:
Իսկ ինչու՞ պետք է չընդունվի, որ: Չէ՞, որ խորհրդարանը լիքն է քաղքենիներով, որոնք եկել են ոչ թե պետության շահերին ծառայելու, այլ անձեռնմխելիություն ձեռք բերելու:
Զարմանում եմ, ինչպե՞ս կարելի է նման լուրջ խնդիրը վստահել, նման անլուրջ խորհրդարանի:

Կինո Մոսկվայի ամառային դահլիճի հարցը,ողջ ժողովրդին ոտքի էր հանել, համատարած ստորագրահավաք էր, բոլորը աքլորացել էին, որովհետև գործ ունեին խեղճ ու կրակ եկեղեցու հետ: Ես էլ եմ դեմ, որ ամառային դահլիճը քանդվի, հարցը դա չէ:
Լեզվի պաշտպանությունը ազգային անվտանգության խնդիր է, բոլորն էլ լավ գիտեն, մեր ազգի քաղքենի հակումները, բայց շարունակում են այդ վտանգավոր պլանը ամեն գնով առաջ տանել:

Իսկ ովքե՞ր էին աքլորացել: Եվ ո՞ր եկեղեցու մասին է խոսքը, որ խեղճ ու կրակ է:

[Katka]

Կմի 150 տարի գոնե։ Մինչև ազգդ ազգ կդառնա։ Այսինքն մինչև էդ նախկին քաղքենիները բոլորը կվերանան երկրի երեսից

Ես մտածում եմ, որ այդքան երկար չի տեւի Քաղքենիները չեն վերանա, մինչեւ չվերացնես:

[Kuk]

Առանձնապես սխալ էլ չի ձեւակերպված, Chuk ջան: Մրցունակությունը կբերի որակի բարձրացմանը:Ինչու՞.
եթե օտարալեզու դպրոցները լինեն բարձր որակի ու ճիշտ ծառայություններ մատուցեն, հայկական դպրոցները այլընտրանք չեն ունենա եւ աշակերտ ձեռք բերելու համար՝ որակի բարձրացման կձգտեն: Էսօր աշակերտների ընդունում կատարվում է՝ «դե ծանոթ ունեմ, լավ կնայեն» տարբերակով:Վերջինը դպրոցի հայականացման ամենավատ տարբերակն է: Ամեն մի տնօրեն մի հատ փոքրիկ մոլախոտ ա:
Բայց էլի շեշտեմ՝ ես դեմ եմ :

Կամ էլ կփակվեն, կամ լավագույն դեպքում տարին տասը շրջանավարտ տալով իրենց խղճուկ գոյությունը քարշ կտան: Էս տարբերակը շատ ավելի հավանական ա:

[Ariadna]

Ես մտածում եմ, որ այդքան երկար չի տեւի Քաղքենիները չեն վերանա, մինչեւ չվերացնես:

Կատ ջան, դե քաղքենիների օտարամոլ ճյուղը վերանում ա մեկ բնական ճանապարհով (այսինքն կամաց–կամաց մահանում են) մեկ էլ ստիպողական։ Ստիպողականի դեպքում հոգու խորքում դեռ մնում ա ցանկությունը, կարծում եմ իրենք էլ պետք է վերանան, իրենց երեխեքի սերունդն էլ, որոնք արդեն գնացել են հայկական դպրոց, բայց մամայից–պապայից լսել են ռուսական դպրոցների հրաշալիության մասին պատմություններ, նոր կարող ա մի քիչ մաքրվենք։

[Chuk]

Չուկ ես իհարկե հասկանում եմ քո միտքը սակայն, նշեմ հետևյալ երկու բանը.
1. ես երբեք չեմ նշել թե հայկականացումը բերեց դրան, ես նշել եմ, որ ազատ մրցակցության խաթարումը, թող թեկուզ ճապոներեն լինի համընկավ 20 տարի արդեն շաժունակվող կթական ճգնաժամի հետ, այսինքն առանց օտարազգի դպրոցների էլ լավ չենք ապրում: Ուրեմն օտարազգի դպրոցները չեն խանգարի մեր հայկականներին , եթե օգուտ չտան:
2. Մրցակցություն չ առաջանա այն ժամանակ , երբ նոր բացվածները չգրավեն մեր հասարակությանը, այսինքն ոչ մի առավելություն, ոչմի խթան չառաջարկեն թե ուսումնական պորցեսի կազմակերպման, թե հրքային մատուցման, թե ուսուցչական կոլեկտիվի աշխատանքի հետ կապված:
Ես առաջս քաշածը սխալ չեմ համարում, եկեք սխալ բառը մեջտեղից հանենք, ես ուղղակի առաջարկում եմ իմ մոտեցումը, ինչ 20 տարի պահելով միատար համակարգ հիմա ճիշտ էր թե սխալ?Կրկնեմ չեմ ասում հայերեն եղավ տենց եղավ ուղղակի հայկական դպրոցների մենաշնորհը, չբերեց այն էական արդյունքը, որ պետք էր:Ընդհակառակը վատացավ այն ինչ կար:

Եթե սխալ է, ասելու եմ որ սխալ է:
Արդեն ասել եմ, որ եղան միաժամանակ շատ բաներ, դու կանգ ես առել մեկի՝ հայկականացման վրա:

Շատ լավ: Արի քո տրամաբանությամբ շարժվենք:
Ասում ես, որ ունենք փաստ, որ դպրոցները հայկականացվեցին, դրանից հետո որակի անկում եղավ, դրա համար էլի օտարալեզուներ ներմուծենք:
Ես էլ ասում եմ, ունենք փաստ, որ մեր երկիրը անկախացավ, դրանից հետո որակի անկում տեղի ունեցավ:

Առաջարկ. եկեք պաշտոնապես դառնանք Ռուսաստանի մարզ:

[Katka]

Կամ էլ կփակվեն, կամ լավագույն դեպքում տարին տասը շրջանավարտ տալով իրենց խղճուկ գոյությունը քարշ կտան: Էս տարբերակը շատ ավելի հավանական ա:

Ըհը՛, ճիշտ ես: Բայց արդեն դա այլ՝ սխալ ձեւակերպված նպատակի արդյունք է: Դրա համար էլ ես կտրականապես դեմ եմ: