Մեֆ հենց հիմա շրջաններ տալը համ ներքին դժգոհությունների ալիք է, համ պատերազմի իրական վտանգ, որովհետև Ղարաբաղի կարգավիճակի մասին կոնսենսուսի չգալով որևէ գործողություն անելը խախտում է հավասարակշռությունը։ Դա ուղտին էլ է պարզ։ Երկրորդ՝ Ադրբեջանը հայտարարել է, որ երբեք չի ընդունի Ղարաբաղի անկախությունը, ուստի բանակցություններն ու Մադրիդյան սկզբունքները պատերազմի սկզբունքներ են, որովհետև ղարաբաղցին էլ երբեք չի դառնա Ադրբեջանին հպատակ։
Երրորդ՝ Ղարաբաղի թեման շատ քաղաքական դեմքեր թե հայկական, թե ադրբեջանական և թե միջազգային, սարքել են մատի փաթաթան զուտ իրենց քաղաքական խնդիրները լուծելու համար, ձգձգոցուց էլ շատերը կայֆ են ստանում, այնպես որ «շտապ լուծելու» անհրաժեշտության տակ նույնսիկ կարելի է ճիշտ հակառակը հասկանալ, ով ամենաշատն է գոռում, որ պետք է շտապ լուծել, ամենաշատն է շահագռգռված որ ձգձգվի հարցը, ու ինքը դրանով օրինակի համար ասենք ընդգծի սեփական քաղաքական կարևորությունը, խոսքի
Ինչ վերաբերում է այս հարցի խաղաղ լուծելու «խելոք» տարբերակներին, ապա ոչ մի խելոք տարբերակ էլ չկա։ Ալիևը փաստացի իր ժողովդրին խոստացել է հետ բերել Ղարաբաղը։ Սերժը հայտարարել է, որ չի կարող ամեն ինչ տալ, բայց խաղաղ լուծման կողմնակիցն է, ու մեր քաքլանությունից էլ ադրբեջանցիները ավելի են ոգևորվել, ու հիմա կարելի է ասել, որ նախապատերազմական շրջանում ենք, որովհետև սեփական շահերի համար վիզ դնող դեգենեռատները փորձում են զուտ հողերի հարց լուծել, առհամարելով ժողովուրդների շահերն ու դրանց խաչվել–չխաչվելու գործոնները։ Մի խոսքով տուպիկ, որից ելքը պայթյունն է, դրա համար էլ սաղ ձգձգելու են, որ պատասխանատվություն չկրեն, իսկ իրենցից հետո թեկուզ ջրհեղեղ։ Կամ էլ երրորդ ուժը ի վերջո իր սեփական շահերից ելնելով կդրդի ու կսադրի սրանց ու Տրիբունի ասած կարճաժամկետ իրար կուտեն, հետո էլի կլռվեն։
Մեֆ ես խոսում եմ երաշխիքներից։ Լևոնը կոնկրետ երաշխիքներ երբեք չի տվել, սպառնացել է, որ իր կողմը չանցնելու դեպքում ասենք Սամոն ու Գագոն բոմժեր են դառնալու, իսկ Սամոն ու Գագոն երեկվա լակոտները չեն, որ սենց ֆուֆլո կտեր ուտեն, իրենք լավ էլ գիտեն, որ Սերժի հետ բոմժեր չեն դառնալու, քանզի Սերժը իրենց սաղ կյանք պարտք է, իսկ ընենց իրենք դեռ Լևոնին պարտք պիտի մնային։Ինչևէ… երկրորդ մասով համաձայն եմ, բայց պտի ասեմ որ նա երբեք էլչի ասել որ ունեցվածքը օլիգախներից խլելու է, ընդհակառակը նա շարունակ խոսում էր ունեցվածքի պաշտպանվածության մասին ու ես նույնիսկ այն ժամանակ հասկացա որ ոչ մեկի ձեռքից ոչինչ չի խլվելու… նա նույնիսկ որևէ մեկին մականունով չկոչեց… ինչքան ես եմ հիշում նրա թիրախը հիմնականում Ռոբն էր ու Սերժը ու էլի մի քանի հոգի… պարզապես մեր օլիգարխները լինելով հայ որևէ փոփոխության գնալ չեն սիրում և մենակ նրանք չէ… Սերժը նրանց խոստանում էր որ ոնց կա տենց էլ կմնա, իսկ Լևոնը նրանց ուզում էր հարկային դաշտ բերել, բայց ունեղվածքի ավնտանգության երաշխիքներ էր տալիս… բնական ա որ չէր ասելու թե ոնց կա տենց էլ կմնա… էլ դրա փոփոխությունը որն ա… նրանք պարզապես ընտրեցին ավելի շատ ու անօրինական հիմա քան շատ ու օրինական հետո և միշտ… Ապեր եղել ա ու լավ էլ պարզ ասել ա էնքան պարզ որ ես ստեղից հասկացել եմ…
Մեֆ, դու չես պատկերացնում թե մենք էն էլ ինչ ռեսուրս ունենք։ Սենց ռեսուրս աշխարհը չունի։ Ու սա ընենց ռեսուրս ա, որը հանգիստ կպահի սերժանտների իշխանությունը, քանի դեռ մի խելքը գլխին քաղաքական ուժ Հայաստանում ռաստ չի եկել. Խոպանչիներն ու դրսերքում աշխատող հայերը հզոր ռեսուրս են։ Հայաստանից բան չի պահանջվում էդ ռեսուրսը աշխատեցնելու համար, քանի որ ռեսուրսը ինքնուրույն գնում է դուրս, ինքնուրույն գործը գտնում է, ու փողը բերում է Հայաստան։ Այսինքն էն որ ասում են, թե Հայաստանը մենակ ներմուծող երկիր է, դա սուտ է։ Հայաստանը արտակարգ արտահանող երկիր է, իսկ ինչ է արտահանում՝ աշխատուժ, կարգին պայմաններով, հայերը դրսերքում կարգին գործ անող ժողովուրդ են։ Տակ շտո էս վիճակը դեռ երկար կարող է ձգվել։Վիշապ ջան, ես ռեալ հիմք տեսնում եմ ու դա մենակ սոցիալական վիճակն ու տնտեսական մենաշնորհը չի…Հայաստանը էս պայմաններում էս կառավարման սկզբմունքներով երկար գոյատևել չի կարող, որովհետև ռեսուրս չունենք… եթե Ռուսաստանը էս պրիցիպով ղեկավարվում ա դա նրաբից ա որ նրանք էդքան ռեսուրս ունեն, բայց նրանց մոտ էլամեն բան անսահման չի… Հայաստանի դեմոկրատացումն ու ազատությունը, դրանք ամենագործնական ու ամենակենսական քայլերն են … սրանք ես բարոյական կատեգորրիա չեմ համարում… սրանք պրակտիկ բաներ են… դու և շատ շատերն այստեղ ինձնից էլ լավ գիտեք որ սա անփոխարինելի է, բայց ես պտի համաձայնվեմ որ միջին վիճակագրական քաղաքացին թերևս սրանց նայում ա որպես "սութի" բան իշխանության գալու համար… ու սա լինելու ա էնքան ժամանակ քանի դեռ մենք սենց ենք մտածում… շատ բաներ կա որ մեր մեջ է… ես սա ասում եմ տեսնելով նաև մեր սփյուռքահայությանը որոնք ապրելով ամենադեմոկրատական երկրներում օգտվելով դեմոկրատիայի բարիքներից մնացել են "ստրկամիտ" ու "ֆեոդալամիտ"… Հայաստանի ժողովրդի մասին էդ կարծիքս չեմ պնդի… մեր ժողովուրդը 10 զոհ ա տվել էդ սկզբմունքների համար… (ներող եղիր եթե հակասություն կա վերը գրվածի հետ)
Էջանիշներ