Քաղաքական քննարկումներ՝ թեմայից դուրս

[Ambrosine]

ինչի որ... մի քանի ժամ պարապ ժամանակ ունեմ.... խոսանք էլի..... վերջը մենք տեր չենք լինելու էս երկրին?

ես պարապ չեմ... իսկ երկրի տերը մենք ենք լինելու, չկասկածես

[Հայկօ]

Նորից սկսվեց բառերի անիմաստ շաբլոնային շարանը

Այնպիսի տպավորություն է որ գտնվում եմ ոչ թե ինքնուրույն մտածող մարդկանց ֆորումում այլ ինչ որ ագիտացիոն մի հարթակում որտեղ մի բառ լսում են ու սկսվում է շաբլոնային նախադասությունների շարանը:

Հայկօ
Մինչ երկար բարակ պատասխան գրելը միգուցե փորձեիր ճշտել թե երբ ես ասում եմ թե այս ժողովուրդը տեր չունի գլխին ապա ես արձանագրում եմ փաստը ու դրա մեջ ես ոչ մի դրական կամ բացսական իմաստ չեմ դնում:

Ուղղակի արձանագրում եմ այն փաստը որ երբ ոմանք ասում են թե Հայաստանը ստրկատիրական համակարգ է ապա չարաչար սխալ պատկերացումներ են սերմանում:

Ստրկատիրական էր Ամերիկան 19-րդ դարում, ստրկատիրական էր Հռոմը:
Ստրկատիրական համակարգում տիրոջ վերաբերմունքը ստրուկի նկատմամբ լրիվ ուրիշ է քան այն կա Հայաստանում:


Հայաստանում այսօր էլիտայի կողմից ներդրվել է Մսխելու լիակատ սպառման ու ոչնչացման քաղաքականություն: Այսինքն սպառել ու ոչնչացնել հայ ժողովրդին, հայ մշակույթը ու այդ ընթացքում երկարաձգել սեփական կայֆավատը....

Իսկ դուք ընկել եք ու գոռում եք ստրուկ կամ ճորտ չենք դառնա

Պարոնայք ձեզ ոչ մեկ մտադիր էլ չի ստրուկ դարձնելու: Ձեզ ուղղակի սպառելու են, ձեզ համար այնպիսի պայմաններ են ստեղծելու, որ դուք կամ փախնեք երկրից կամ էլ այստեղ այնքան ուժեղ շահագործվեք, որ հետո հիվանդանաք ու մեռնեք .... անիմաստ մահով առանց սերունդ թողնելու:

Marduk.

Նախքան ինչ-որ բան «բառերի անիմաստ շարան» պիտակելը փորձիր գոնե հասկանալ դա: Այն, որ դու կարծում ես, թե ես, «ստկրատիրություն» ասելով, նկատի ունեմ դրա դասական մոդելը, բնավ քո օգտին չի խոսում: Այնպես որ՝ ԱՄՆ-ի ու Հին Հռոմի հետ համեմատություններդ տեղին չեն: «Ստրուկ» բառի փոխարեն կարող է գործածվել ուրիշ մի բառ. ճորտ, ծառա, կամակատար, մանկլավիկ, ենթակա և այլն, դրանից երևույթի էությունը չի փոխվում:

Նախադասությունները «շաբլոնային» են դառնում բազմաթիվ անհասկացող մարդկանց մեղքով. ի՞նչ կարող ես անել, նույն բանը հազար անգամ կրկնելուց հետո դա ակամայից կդառնա շաբլոնային: Բերեմ մի քանի տիպիկ-շաբլոնային արտահայտությունների օրինակ. «5000 դրամ մի՛ վերցրեք, մեկ ա՝ ընտրություններից երկու օր հետո քթներիցդ են բերելու», «Ազատություն քաղբանտարկյալներին», «Մարտի մեկին սպանվեցին առնվազն տասը հայ», «Ընտրությունների ընթացքում ինչ աննասուն բեսպրիձել ասես՝ եղավ» և այլն: Սրանց՝ հազար անգամ կրկնելուց սրանք ինչ է, դադարու՞մ են ճշմարտություն լինելուց: Ոչ, իհարկե:

Մի՞թե դու իրոք չես հասկանում, որ քո ասած «մսխելու, սպառելու քաղաքականությունը» (որի հետ համաձայն եմ) հենց նորօրյա ստրկության ձև է, որ կա: Ի՞նչ տարբերություն՝ մարդուն ստիպում են հարկադիր աշխատանքով հարստացնե՞լ տիրոջը, թե՞ տերը ուղղակի խլում է այդ աշխատանքի արդյունքներն ու հարստանում: Հետաքրքիր է, ուղղակի, մեկ այլ բան. դու ինքդ գոչում ես, որ մեզ մսխում-սպառում են, բավականին ճիշտ ես ասում, ի դեպ, բայց անմիջապես հետո ամբողջ ուժով սկսում ես քննադատել այն մարդկանց, ովքեր դեմ են մսխվելուն-սպառվելուն: Ծաղրում ես շատերի՝ թալանված չլինելու իրենց իրավունքը պաշտպանելը: Դու, գուցե, մսխողների ու սպառողների էլիտար կաստայի՞ց ես: Այսինքն՝ ամեն ինչ տեսնում ու հասկանում ես, բայց մատդ մատիդ չես խփում, որովհետև քեզ դա ձեռնտու է:

Անտեր-անտիրական Հայաստանի մասին: Դու, գուցե, ոչ մի դրական կամ բացասական իմաստ չես տեսնում քո՝ այն փաստը արձանագրելու մեջ, որ ժողովուրդն այսօր տեր չունի գլխին, սակայն ես տեսնում եմ: Բացասականն այն է, որ նման բան ընդհա՛նրապես չպիտի անցնի նորմալ մարդու գլխով: «Նման բան» ասելով՝ նկատի ունեմ առհասարակ «տեր» գոյականը «ժողովուրդ» գոյականի կողքին լինելը: Հենց միայն այն, որ դու նման կոնտեքստում նշում ես, որ ժոովուրդը անտեր է, իր մեջ, իմ տպավորությամբ, ենթադրություն է պարունակում այն մասին, որ այդ տերը պետք է լինի, և այդպես ավելի լավ կլիներ: Իսկ «տեր», որպես այդպիսին, պետք չէ: Պետք է մի մարդ, ով կաշխատի, կպաշտոնավարի մի որոշ ժամկետով, կանի կամ չի անի իր գործը և ըստ այդմ՝ կշարունակի պաշտոնավարել կամ ոչ:

[Հայկօ]

Ջանե Ջան, դրան ու իրա մտերիմներին ձեր շարքերից ռադ արեք, հետս մի հատ վաշտ բերեմ...... մենակ թե դրան քշեք էս երկրի սահմաններից դուրս....

davidus ջան, դու վաշտ բերող չես: Միշտ էլ ցանկացած մարդու մեջ կկարողանաս (թեկուզ՝ անկախ քեզնից) մի ինչ-որ աիբ գտնել ու ասել «չէ՜, այ որ սրան էլ հեռացնեք (դուք, ես չէ), այ էդ վախտ նենց հեղափոխություն անեմ, որ հողը դողա»: Եթե վաշտ բերող լինեիր, նույն վաշտը երկու անգամ էլ կբերեիր, չէ՞: Մի անգամ՝ էս ներկաներին գծերից քցելու համար, մյուս անգամ՝ Լևոնին: Բա արա՛: Ինչու՞ չես անում: Քո ուզած մարդուն (էն մարդուն, ում համար իրոք վիզ կդնես) դու քո ձեռով բեր-հասցրու քո ուզած դիրքին, կամ եթե չես ուզում՝ դու ինքդ հասի դրան: Հիմա ես իմ ուզած մարդուն ուզում եմ հասցնեմ իմ ուզած դիրքին, ու եթե տեսնեմ, որ ինքը ինչ-ինչ տեղերում իրան չի արդարացնում, հանելու եմ էլի ռադ անեմ: Կոպիտ ասած:

[davidus]

davidus ջան, դու վաշտ բերող չես: Միշտ էլ ցանկացած մարդու մեջ կկարողանաս (թեկուզ՝ անկախ քեզնից) մի ինչ-որ աիբ գտնել ու ասել «չէ՜, այ որ սրան էլ հեռացնեք (դուք, ես չէ), այ էդ վախտ նենց հեղափոխություն անեմ, որ հողը դողա»: Եթե վաշտ բերող լինեիր, նույն վաշտը երկու անգամ էլ կբերեիր, չէ՞: Մի անգամ՝ էս ներկաներին գծերից քցելու համար, մյուս անգամ՝ Լևոնին: Բա արա՛: Ինչու՞ չես անում: Քո ուզած մարդուն (էն մարդուն, ում համար իրոք վիզ կդնես) դու քո ձեռով բեր-հասցրու քո ուզած դիրքին, կամ եթե չես ուզում՝ դու ինքդ հասի դրան: Հիմա ես իմ ուզած մարդուն ուզում եմ հասցնեմ իմ ուզած դիրքին, ու եթե տեսնեմ, որ ինքը ինչ-ինչ տեղերում իրան չի արդարացնում, հանելու եմ էլի ռադ անեմ: Կոպիտ ասած:

իսկ քեզ ով ասեց որ չեմ արել???? էտ ինչ մի համոզվածություն իմ արարքների մեջ?? Հայկո ջան, ցավն էլ հենց էն ա, որ եթե բերես իշխանության քո ուզած մարդուն, չես կարողանալու նրանից ազատվես.. նույն բանը, ինչ հիմա... դու հիմա կարաս ինձ ապացուցես, որ կկարողանաս լևոնին ստիպել հրաժարական տալ???

[Հայկօ]

իսկ քեզ ով ասեց որ չեմ արել???? էտ ինչ մի համոզվածություն իմ արարքների մեջ?? Հայկո ջան, ցավն էլ հենց էն ա, որ եթե բերես իշխանության քո ուզած մարդուն, չես կարողանալու նրանից ազատվես.. նույն բանը, ինչ հիմա... դու հիմա կարաս ինձ ապացուցես, որ կկարողանաս լևոնին ստիպել հրաժարական տալ???

Դժվարը միշտ առաջինն ա: Յուրաքանչյուր հաջորդը միշտ լինելու ա ավելի հեշտ: Դու ձեռք ես բերում փորձ, հավատ, համոզմունք ու վստահություն՝ սեփական ուժերիդ հանդեպ, իշխանությունը ունենում ա մի քանի դառը օրինակներ աչքի առաջ ու մի քիչ էլ վախ ու հարգանք՝ ժողովրդի նկատմամաբ: Ամեն հաջորդը՝ շատ ավելի շատ, քան նախորդը: Ու էդպես՝ մինչև մարդավարի հասարակարգի ստեղծվելը: Միանգամից ոչ մի բան չի լինում:

Տես, հասարակ օրինակ. ենթադրեք, որ արդեն հաջողվել ա սրանց գահընկեց անել ու ենթադրենք, որ նույն Լևոնին էլ ժողովուրդը ընտրել ա նախագահ: Ինչ ես կարծում, նա ավելի շատ հաշվի չի՞ նստի ժողովրդի հետ, քան սրանք: Իսկ դա կլինի մի ժողովուրդ, ով մարտի մեկ ա տեսել, լիքը ճնշումների ու հարստահարումների ա դիմացել ու, այնուամենայնից, կարողացել ա էդքանից հետո վերևներին ռադ անել: Էդ ժողովրդի դեմ քայլեր անելուց առաջ իշխանությունն արդեն բավականին կվախենա ու մի քանի անգամ կմտածի, որովհետև նախկինների օրինակը հլը թարմ ու աչքների առաջ կլինի:

[davidus]

Էդ ժողովրդի դեմ քայլեր անելուց առաջ իշխանությունն արդեն բավականին կվախենա ու մի քանի անգամ կմտածի, որովհետև նախկինների օրինակը հլը թարմ ու աչքների առաջ կլինի:

ճիշտ ես, թարմ կլինի... առաջին 2-3 տարին...... Հայկո ջան. մեզ սերնդափոխություն ա պետք.. այ են աժամանակ, երբ իմ ու քո տարիքը կհասնի էն մակարդակին, որ կարողանանք մեր ներկայացուցչությունը ապահովել, այ են ժամանակ կգամ ու ՔՈ կողքին կկանգնեմ, դու էլ իմ կողքին..... ցավդ տանեմ, ես սերունդը, որ էսօր ուզում ա իշխանության գալ ու իշխանության գլուխա, արդեն գաղափարապես ու ԲԱՐՈՅԱՊԵՍ սպառել ա իրեն.....

[Հայկօ]

ճիշտ ես, թարմ կլինի... առաջին 2-3 տարին...... Հայկո ջան. մեզ սերնդափոխություն ա պետք.. այ են աժամանակ, երբ իմ ու քո տարիքը կհասնի էն մակարդակին, որ կարողանանք մեր ներկայացուցչությունը ապահովել, այ են ժամանակ կգամ ու ՔՈ կողքին կկանգնեմ, դու էլ իմ կողքին..... ցավդ տանեմ, ես սերունդը, որ էսօր իշխանության գալ ու իշխանության գլուխա, արդեն գաղափարապես ու ԲԱՐՈՅԱՊԵՍ սպառել ա իրեն.....

Ախպեր 2-3 տարի թարմ կլինի, 2-3 տարու՛ց կհելնեմ ինձ ձեռ չտվող մարդուն կասեմ, որ ինքը խոտակեր ա, եթե կարիք լինի:

Ի՞նչ սերնդափոխության մասին ա խոսքը, բռա՛տ: Էսօրվա սերունդը արդեն ես ու դու ենք: Էսօր որ մի բան չարեցիր, քառասուն տարեկանում հաստատ չես անելու: Էդ սպառված սերունդը արդեն անցած սերունդ ա: Տատի-պապիներ են : Դու հիմիկվանից վիզ դիր, քո երեխեքին էլ նույն ձևի դաստիարակի, հարց չկա, սերնդափոխություն կլինի: Բայց հիմա մի բան արա՛ գոնե, ոչ թե ասա՝ սրանք են, էդ դոգմա ա, ես ինչ կարամ անեմ որ, հա, վատ ա, բայց էս ա: Քո կարծիքով միանգամից նենց բեսամթ ալիք ու թույն սերունդ ա լինելու ու տեղնուտեղը հելնենք մեր ներկայությունը ապահովե՞նք: Չի լինի տենց բան, մտքիցդ հանի: Մինիմում մի հատ օրինակ ա պետք գոնե էդ քո ասած եկող սերնդին: Եթե էսօր քսան հոգի ինչ-որ բան բարձր չասեն, վաղը էն քսան հազար հոգին ձենները կտրած նստելու են:

[davidus]

Ախպեր 2-3 տարի թարմ կլինի, 2-3 տարու՛ց կհելնեմ ինձ ձեռ չտվող մարդուն կասեմ, որ ինքը խոտակեր ա, եթե կարիք լինի:

Ի՞նչ սերնդափոխության մասին ա խոսքը, բռա՛տ: Էսօրվա սերունդը արդեն ես ու դու ենք: Էսօր որ մի բան չարեցիր, քառասուն տարեկանում հաստատ չես անելու: Էդ սպառված սերունդը արդեն անցած սերունդ ա: Տատի-պապիներ են : Դու հիմիկվանից վիզ դիր, քո երեխեքին էլ նույն ձևի դաստիարակի, հարց չկա, սերնդափոխություն կլինի: Բայց հիմա մի բան արա՛ գոնե, ոչ թե ասա՝ սրանք են, էդ դոգմա ա, ես ինչ կարամ անեմ որ, հա, վատ ա, բայց էս ա: Քո կարծիքով միանգամից նենց բեսամթ ալիք ու թույն սերունդ ա լինելու ու տեղնուտեղը հելնենք մեր ներկայությունը ապահովե՞նք: Չի լինի տենց բան, մտքիցդ հանի: Մինիմում մի հատ օրինակ ա պետք գոնե էդ քո ասած եկող սերնդին: Եթե էսօր քսան հոգի ինչ-որ բան բարձր չասեն, վաղը էն քսան հազար հոգին ձենները կտրած նստելու են:

ապեր էսօր դու չես կարա պատգամավոր դառնաս.... իմ ասածը դրա մասին ա..... էսօր, պայքարելով մի բանակում, որի ճակատագիրը արդեն որոշված ա, դու քեզ վատ քաղաքական անցյալ ես ձևավորում.... որը քեզ ապագայում կարող ա խանգարի, որը ամեն անգամ դեմդ են բերելու ու երեսով տան..... այ, եթե իրար հետ համաձայնության գանք, ու մենք, մեզնով ստեղծենք մի ուժ որը բառիս բուն իմաստով թքած կունենա ներկայիս ԲՈԼՈՐ քաղաքական ուժերի վրա, այ են ժամանակ վաշտս կիջացնեմ... չկասկածես..... առաջարկ եմ հենց հիմա անում....

[Տատ]

Դու ձեռք ես բերում փորձ, հավատ, համոզմունք ու վստահություն՝ սեփական ուժերիդ հանդեպ, իշխանությունը ունենում ա մի քանի դառը օրինակներ աչքի առաջ ու մի քիչ էլ վախ ու հարգանք՝ ժողովրդի նկատմամաբ:

Իշխանությունն էլ է փորձ ձեռք բերում՝ ինչպես աննկատ ճնշել դժգոհությունը, մանավանդ եթե ինքն է այդ դժգոհողն եղել: Լևոնը (անձամբ) շատ լավ ճանաչում է ժողովրդին ազդող լծակները- հակառակ անցյալ սերնդի հիշողությանն ու անվստահությանը նոր սերնդին մոռանալ տվեց իր անձնական սխալները-և այդ լծակները նա կօգտագործի ապագայում, նաև ժողովրդի դժգոհության դեպքում: Այո, նա խելոք է, մտավորական է, փորձ էլ հավաքում է, այնպես նուրբ կպտտեցնի մատի շուրջը՝ շնորհակալություն կասեք բողոքելու փոխարեն:

Այս ընտրություններից նորից հիասթափվեցի նրա դիրքից: Այդ աստիճանի ամբիցիոզ մարդը վտանգավոր է: Եթե ՀԱԿ-ի համար առաջինը այլ անուն լիներ, ոչ մի կեղծիք չէր խանգարի ճնշող մեծամասնություն ստանալուն:

Միանգամից ոչ մի բան չի լինում:

Լրիվ համաձայն եմ

[Տատ]

մենք ականատես եղանք, որ ՀԱԿ-ը կայացած քաղաքական ուժ չէ:

Ոչ միայն նրանք: Ինքը ԼՏՊ-ն ապացուցում է դա՝ նորից իր լայնատարած անվստահելի (մի մոռացեք, որ դուք մեծամասնություն չեք) անունը գցելով ՀԱԿ ցուցակի համար մեկը: Դա նշանակում է, որ ինքն էլ չի տեսնում մի այլ կայացած քաղաքական գործիչ, կայացած ծրագիր և այլն:
Կամ էլ չի ուզում տեսնի:

[davidus]

թե ՀԱԿ-ի համար առաջինը այլ անուն լիներ, ոչ մի կեղծիք չէր խանգարի ճնշող մեծամասնություն ստանալուն:

եթե նա Ընդհանրապես հակում չլիներ, Հակի բանակը հաստատ շատ ավելի շատ կլիներ..... մարդկանց թվում ա թե մարդիկ ուղղակի տանջվում են դրա նկատմամբ տածած սիրուց......

[Kuk]

Ոչ միայն նրանք: Ինքը ԼՏՊ-ն ապացուցում է դա՝ նորից իր լայնատարած անվստահելի (մի մոռացեք, որ դուք մեծամասնություն չեք) անունը գցելով ՀԱԿ ցուցակի համար մեկը: Դա նշանակում է, որ ինքն էլ չի տեսնում մի այլ կայացած քաղաքական գործիչ, կայացած ծրագիր և այլն:
Կամ էլ չի ուզում տեսնի:

Իսկ ովքե՞ր են մեծամասնություն, ըստ քեզ:

[Kuk]

Իշխանությունն էլ է փորձ ձեռք բերում՝ ինչպես աննկատ ճնշել դժգոհությունը, մանավանդ եթե ինքն է այդ դժգոհողն եղել: Լևոնը (անձամբ) շատ լավ ճանաչում է ժողովրդին ազդող լծակները- հակառակ անցյալ սերնդի հիշողությանն ու անվստահությանը նոր սերնդին մոռանալ տվեց իր անձնական սխալները-և այդ լծակները նա կօգտագործի ապագայում, նաև ժողովրդի դժգոհության դեպքում: Այո, նա խելոք է, մտավորական է, փորձ էլ հավաքում է, այնպես նուրբ կպտտեցնի մատի շուրջը՝ շնորհակալություն կասեք բողոքելու փոխարեն:

Ասածդ ապագան, ինչպես երևում է, վերաբերում է նոր սերնդին, այսինքն՝ նշածդ անցյալ սերնդից հետո: Ու այս դեպքում չե՞ս կարծում, որ Լևոնն այլևս չի լինի

[Kuk]

Այս ընտրություններից նորից հիասթափվեցի նրա դիրքից: Այդ աստիճանի ամբիցիոզ մարդը վտանգավոր է: Եթե ՀԱԿ-ի համար առաջինը այլ անուն լիներ, ոչ մի կեղծիք չէր խանգարի ճնշող մեծամասնություն ստանալուն:

Լևոն անվան դեպքում կեղծիքները խանգարում են, իսկ՝ ասենք՝ Պողոս անվան դեպքում այդ կեղիքները չէին խանգարի, հա՞ Ի՞նչ կապ ունի անունը: Եթե կեղծվում է՝ լինում է լցոնում, լինում է թվանկարչություն, ապա իրական պատկերը փոխվում է, հետևաբար կողծիքը խանգարում է ընտրության իրական արդյունքներին, այս դեպքում ի՞նչ կապ ունի, թե ով է այդ անձը, ում դեմ կեղծիքը կատարվել է:

[Տատ]

Սերժից դժգոհներ, ԼՏՊ չընդունողներ, անտարբերներ: Բայց մեծամասնությունը դեռ որոշակի դեմք չունի, ինպքան էլ ՀԱԿ-ը չհայտարարի իր համաժողովրդականության մասին:
ՀԱԿ,ի գաղափարներին շատ-շատերը կմիանային, եթե ղեկավարական կազմն իր ազնվությունը կամ անշահախնդրությունն ապացուցեր , կասկածի առիթ չտար: Դա չի կատարվում, և ահա մեծամասնությունը մնում է պառակտված, մանր խումբ-կուսակցություն-խմբակների բաժանված:
Այդ ամպագոռգոռ ինքնակոչ անունը՝ Հ Ա Կ, բոլորովին չի համապատասխանում բովանդակությանը, այլ մնում է ՀՀՇ, ԼՏՊ-ի կուսակցություն: