Բնավորությունները և տիեզերքը

[Rhayader]

Ոչ՝ հակառակը, բոլորը իրար նկատմամբ բարյացակամ կտրամադրվեն, և ավելի ներող և զիջող կդառնան: Այլևս իրար չեն մեղադրի, որովհետև մարդիկ ավելի հասուն և գիտակից կդառնան, քանզի առաջնորդվելու են իրենց ինտուիցիայով:
Այլևս անիմաստ կլինի ժամանակից շուտ եզրակացություններ անելը, որն էլ իր հերթին խթան էր հանդիսանում անհանդուրժողականության:

Սելավի, կներես, սխալ կնոպկա էի սեղմել Արիացու գրածին էի ուզում պատասխանել:

Ապագայի համար, ես միջուկային հոլոքոսթի՝ «Ֆոլաութի» հույսս չեմ կտրում:

[Արիացի]

Արի գուշակեմ. հաջորդ փուլում մենք կսպանենք բոլոր հրեաներին ու կդառնանք Ար-ի ամենազոր էությանը, չէ՞

Սելավի, կներես, սխալ կնոպկա էի սեղմել Արիացու գրածին էի ուզում պատասխանել:

Ապագայի համար, ես միջուկային հոլոքոսթի՝ «Ֆոլաութի» հույսս չեմ կտրում:

Քանի որ ինձ էր ուղղված, ասեմ, որ իմ պատկերացրածով սխալ ես գուշակել: Իմ ասածը ոչ մի ազգության և ոչ մի աստվածային էության հետ կապ չունի

[Jarre]

Ես միայն մի բան կասեմ, որ մարդկության գոյության հազարամյակները ցույց են տալիս, որ մարդիկ ի վիճակի չեն ամենատարրական խնդիրը՝ միմյանց հետ լեզու գտնելու հարցը լուծեն։

Ու դա մեծապես ազդում է ոչ միայն մեր երկիր մոլորակի վրա, այլև տիեզերքի, և ասածս ֆանտաստիկայի ոլորտից չէ, ոչ էլ հեռու ապագայի մասին է, այլ հենց այսօրվա իրականության։ Ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ որ արբանյակները, տիեզերակայանները այսօր ունեն ռազմական նշանակություն։ Եվ հաշվի առնելով այսօրվա աշխարհի իրավիճակները՝ չեն էլ կարող չօգտագործվել այդ նպատակով։

Իսկ հիմա մի հարց. արդյո՞ք տիեզերքի ուսումնասիրությունը կազդի մարդկության բնավորության և հասարակարգի զարգացման վրա։

Ես պատասխանեմ՝ շատ հակասական և վիճաբանությունների առիթ տվող պատասխան։ Ինձ թվում է, որ տիեզերքի բացահայտումը կազդի արվեստի մեր ընկալման վրա։ Իմ կարծիքով երբ բացահայտվեն տիեզերքի գաղտնիքները, կփոխվեն նաև արվեստ ստեղծելու դրդիչ ուժերը և մեր պատկերացումները արվեստի մասին։ Մի գուցե ապագայի արվեստը այնքան տարբեր կլինի այսօրվանից, որ եթե ժամանակակից մարդը ծանոթանա դրա հետ, կունենա նույն ռեակցիան, ինչ քարի դարի մարդը, որին ցույց են տալիս տիեզերանավ։

[Դեկադա]

Մարդ արարածը ի սկզբանե հակված է իշխողի տիտղոսին հասնելու համար օգտագործել բոլոր միջոցները` սպանել, թալանել, վարկաբեկել:Գայլերի ոհմակում առաջինը որսը ուտում է ոհմակի առաջնորդը:Բայց ի տարբերություն մարդու մնացած գայլերը համաձայն են սպասել մինչև առաջնորդը վերջացնի ու նոր նրանք ուտեն մնացած մնացորդները:Իսկ քանի որ մարդը չի փայլում համբերատարությամբ սպասելուն` նա էլ իր հերթին սկսում է պայքարել առաջնորդի տեղը գրավելու համար և սրանից էլ խախտվումա հավասարակշռությունը` դեպի վատը: Ու էսպես որ գնա հաստատ կործանիչ կլինի:

.... մյուս կողմից էլ աղվեսի դիվանագիտություն են բանեցնում...

[Սելավի]

Եթե ամեն մեկս մեզ հարցնենք թե ինչույա այսպես դառել աշխարհը, հնարավոր է շատ խելացի և գեղեցիկ պատասխաններ կգտնենք, համ մեզ արդարացնելու, համ էլ մեզ մեղադրելու:
Սակայն իրականում այնքան էլ բարդ չի այս երևույթի բացահայտումը:
Սկսեմ նրանից որ մեր կյանքը մեր անձնական հայելինա, ինչպես դու կաս իրականում, այնպես էլ նա անրադարձում է քեզ, քո պատկերը տեսանելի աշխարհում:
Նա անհաշվելի բոլոր հավանական անրադարձերը ունի մեզ համար, սակայն ի տարբերություն մեր կենցաղային հայելուն, կյանքը մի քիչ ուշա անրադարձում քո պատկերը, ինչպես ասենք պալարոյիդ ֆոտոապարատի նկարը, այդ նկարը դանդաղա արտապատկերվում համապատասխան թղթին:
Կամ պատկերացրեք, կանգնենք հայելու առաջ և մի պահ չտեսնեք մեր պատկերը, ինչպիսի դեմքի արտահայտություն կնդունենք չէ՞:
Հետո երբ պատկերը սկսի գալ, առաջինը կտեսնենք մի քանի րոպե առաջ մեր զարմացած դեմքի արտահայտությունը, նոր դրանից հետո կգա ուրախ ժպիտը:
Այստեղ ուզում եմ նշեմ որ կյանքը ոչ թե անրադարձումա մեր լեզվով ասած խոսքերը, այլ մեր իրական մտքերնա նա մեզ անրադարձում:
Մի խելացի մարդ ասել էր « լեզուն մեզ տրվածա, որպեսզի թաքցնենք մեր մտքերը»
Շատ քիչ մարդիկ կան որ իրենց մտքերը համապատասխանումա իրենց խոսացածին, ու քանի դեռ մարդկությունը կասկածումա ու չի ընդունում որ միտքը անտեսանելի, սակայն շատ հզոր ուժա, նրանք իրենց մտքերում շատ ազատ են լինում ու գիտակցաբար չեն հետևում դրանց:
Դրա համար էլ կյանքը օրինաչափորեն անրադարձումա մեր իրական պատկերը, տեսանելի աշխարհում, այսինքը մարդկության իրական թաքցրած մտքերը, « ատելություն, նախանձ, կեղծարարություն, չարություն և այլն»:
Հիմա շատ ավելի գիտնականեր են ապացուցել մտքի հզոր ուժ լինելը, ու երբ հասարակության մեծամասնությանը հասու կլինի այդ գաղափարը՝ ու երբ անձնական կյանքում փորձելով կհամոզվեն որ դա այդպեսա, այդ ժամանակ էլ կլինի լայնամաշտաբ փոփոխութուն ամբողջ մոլորակում, և ամբողջ մեր հայելու պատկերը կփոփոխվի:
եթե մի նախադասությամբ ձևակերպենք այս գրածս, կլինի այսպես՝ « հրաժարվենք ստանալու մտադրությունից, այն փախարինենք տալու մտադրությամբ, մենք կստանանք հենց այն ամենը ինչից հրաժարվում էինք»
Սա տիեզերքի օրենքներից մեկնա, որը գրված չի ոչ մի օրենսգրքում, այնպես որ թանկագին մարդիկ, հետևեք ձեր մտքերին, նրանք կենցաղ են վերադառնում:
եթե չեք ուզում աշխարհը լցված լինի ատելությամբ և չարությամբ, գիտակցաբար հետևեք ձեր մտքերին, սկզբից դժվար կլինի, հետո կդառնա սովորական ապրելակերպ, այնքան սովորական ինչպիսին շնչելնա ձեր համար, դուք այլևս ուշադրություն չեք դարձնում շնչում եք թե ոչ, որովհետև դրա կարիքը չկա:

[Jarre]

Շատ քիչ մարդիկ կան որ իրենց մտքերը համապատասխանումա իրենց խոսացածին, ու քանի դեռ մարդկությունը կասկածումա ու չի ընդունում որ միտքը անտեսանելի, սակայն շատ հզոր ուժա, նրանք իրենց մտքերում շատ ազատ են լինում ու գիտակցաբար չեն հետևում դրանց:

Սա տիեզերքի օրենքներից մեկնա, որը գրված չի ոչ մի օրենսգրքում, այնպես որ թանկագին մարդիկ, հետևեք ձեր մտքերին, նրանք կենցաղ են վերադառնում:

եթե չեք ուզում աշխարհը լցված լինի ատելությամբ և չարությամբ, գիտակցաբար հետևեք ձեր մտքերին, սկզբից դժվար կլինի, հետո կդառնա սովորական ապրելակերպ, այնքան սովորական ինչպիսին շնչելնա ձեր համար, դուք այլևս ուշադրություն չեք դարձնում շնչում եք թե ոչ, որովհետև դրա կարիքը չկա

Ամբողջությամբ համամիտ եմ Սելավիի հետ։ Այն ինչ մենք տեսնում ենք՝ այսօրվա իրականությունը, դա հենց մեր՝ մարդ արարածի մտքի արդյունքն է։ Եվ ատելությունը, չարությունը, էգոիզմը, դաժանությունը, ագահությունը.... մեր գենետիկ բագաժն է, որը կամաց-կամաց կործանում է մեր շուրջը եղող հրաշալի ամեն բան։ Սակայն այդ բագաժը մենք հավատարմորեն տանում ենք մեզ հետ, ուր էլ որ գնանք.... եվ ապագայում էլ կտարածենք տիեզերքում, եթե մարդ արարածը ունենա՝ տիեզերական ճանապարհորդությունների հնարավորությունը։

Բանականության նշույլ անգամ ունեցող էակը չի կարող արդարացնել այն դաժանությունները որոնք մենք տեսնում ենք մեր շրջապատում։

Բայց գիտե՞ք ինչն է հետաքրքիր, որ մարդկությունը որպես ամբողջություն էդքան վատ բաներ է անում, բայց եթե անհատական ես մոտենում յուրաքանչյուր մարդու, տեսնում ես, թե որքա՜ն լավն են։ Ինչո՞ւ է այդպես....

[Jarre]

Երկու հարց.
1) Տիեզերքի բացահայտումը և տիեզերական բացահայտումները ինչպե՞ս կազդեն կրոնի վրա
2) Կրոնը ինչպիսի՞ ազդեցություն կունենա տիեզերքում

Իմ կարծիքը.
1) Կատեգորիկ ձևով կփոխվի մարդկության վերաբերմունքը կրոնի նկատմամբ, քանի որ շատ լեգենդներ և անհիմն հավատալիքներ կհերքվեն տիեզերքի դեռևս չբացահայտված գաղտնիքների բացահայտումով։ Վառ օրինակ կաթոլիկական ինկվիզիցիան, որի զոհերի ասածները, որ դեմ էին եկեղեցու այն ժամանակվա հավատալիքներին, այսօր արդեն բացահայտված ճշմարտություններ են, իսկ եկեղեցու այդ հավատալիքներն էլ վերացել են։

2) Կրոնական ֆանատիզմը, որը ցավոք բնորոշ է մարդ արարածին, չի կարող ավերող ազդեցություն չունենալ անգամ տիեզերքում։

Ինչպե՞ս կարող ենք այլ քաղաքակրթություն ներկայացնող բանական էակին տրամաբանորեն բացատրել թե ինչու են մարդիկ տարբեր կրոնների պատկանալու պատճառով պատրաստ ամենածայրահեղ դաժանություններին, և շատ հաճախ դա լինում է միայն այն պատճառվ, որ նրանց միջև գոյությունի ունի կրոնական հարցերին վերաբերվող չնչին տարբերություններ։

Ու եթե փորձենք այլ քաղաքակրթություն ներկայացնողի աչքերով դատել և գնահատել մարդուն, ո՞ր հատկությունը կամ բնորոշ գիծն է, որով մարդկային ցեղը մինչև այսօր աչքի է ընկել. սե՞ր, հանդուրժողականությո՞ւն, իմաստությո՞ւն, բռնությո՞ւն, էգոի՞զմ։ Համաձայն եմ, որ բոլորով էլ մարդը աչքի է ընկնում, բայց որն է ամենամեծ ազդեցությությունը թողել մարդկային պատմության վրա։

[dvgray]

կրոնը իր գործառույթը կատարել է մարդու - հոմոսապիենսի գոյության ամենասկզբից և կշարունակի իր գոյությունը քանի դեռ հոմոսապիենսը մարդն է:
կրոնը եղել է մարդու բացահայտածի ու հեռավոր եզրերի միջև վակոււմը լցնող մի "գործիք": ու քանի որ տիեզերքը երկու ուղղությամբ ՝ դեպի միկրո և դեպի մակրո, մարդու համար անհասանելի է լինելու ամբողջը ճանաչելու առումով, քանի որ դա կհակասեր հենց բնությանը, տիրեզերքի գոյությանը, ուրեմն և կրոնը կլինի հավերժ, քանի դեռ կա մադը:

մարդկային ցեղը որպես ամբողջություն աչքի է ընկնում մարդկությանը իվերուստ շնորհված բոլոր հատկանիշներով:
ինչպես ասենք ջուրը աչքե է ընկում իրեն հատուկ քիմիական կառուցվածքով, իր հոսունությամբ, իր 0 աստիճանում սառելու կամ հալելու՝ վիճակների փոփոխությամբ և այլն և այլն: ուղակի տարբեր առիթներով մարդու համար իր կարիքների համար գերակշիռ է լինում ջրի որոշակի հատկանիշների օգտագործումը : նույն ձևի եթե այլմոլորակայինը լինի մարդուց ավելի հզոր և որոշի օգտագործել մարդու որոշակի հատկաիշը կամ հատկանիշնեի խումբը, դա չի նշանակի որ մարդը կզրկվի իրեն հատուկ այլ հատկանիշներից:
…
մարդը իր հատկանիշները կարող է ղեկավարել միայն որոշակի միջակայքերում: բայց հերիք է մարդը այցնի այդ միջակայքը, ապա նա ինչքան էլ "սուրբ" լինի, կդառա էգոիստ էլ, ուրիշ վատ "բարեր" էլ:
…
մարդու միսիան տիեզերքի , Աստծու կողմից ընծայված, շնորհված, կայանում է նրանում, որ ոչ թե իր "վատ" հատկանիշները սպանի, վերացնի, այլ վերացնի այն միջավայը, այն պարարտ հողը, որտեղ այդ վատ հատկանիշը կարող է դառնալ գերակա:
…
բայց մյուս կողմից էլ, մարդուն, որպես անհատ, պետք է անընդատ ցնցել, թափ տալ, որ չքնի, օգտագործի իրենց հատուկ շնորհները…
…
կարծում եմ բնության հետ կապը ՝ հատկապես կրոնի դերակատարման իմաստով, կայանում է այդ երկուսի սիրնխրոնիզացիայի, ինչ որ անհասկանալի, ոչ պարզ մաթեմաեիկական միջինացման մեջ:
այսինք կրոնը ունի խոշոր դերակատարում և այն նա կատարել է և կատարում է: արտաքին մի երկու /կամ քսան, կամ երկուհարյում… / սայթաքումները ջրի կաթիլ են այն ամենի մեջ, ինչ որ արել է կրոնը մարդկության կյանքում, այն տիեզերական ամբողջության հետ ներդաշնակելու առումով: եթե միայն Մոցարտի արվեստ դիտարկենք, ապա դա կարծում լիարժեքորն հերիք է որպես ասածներիս օրինակ:
…
Հ.Գ. ասեմ, որ մարդը իր հատականիշներող շատ հակասական է իր բնույթվ նաև որպես տիեզերական մասնիկ, և ես էլ զերծ չեմ դրանից: ու եթե իմ ասյ գրածները ինչ որ տեղ հակասեն իմ մինչ այդ ասված որոշակի մտքերի հետ, ապա խնդրում ե չզարմանալ

[Մեղապարտ]

1) Տիեզերքի բացահայտումը չի ազդել կրոնի վրա

2)Տիեզերական բացահայտումները ավելի կխորացնեն միջկրոնական հակասությունները

3) Կրոնը կարող է տիեզերքում ազդել մարդկանց փոխհարաբերությունների վրա դարձնելով նրանց ավելի թոլերանս:

Այն պահին երբ հանդիպում տեղի կունենա այլ քաղաքակրթություն ներկայացնող բանական էակի հետ կվերանա բացատրելու անհրաժեշտությունը թե ինչու են մարդիկ կրոնների պատճառով դառնում ծայրահեղ դաժան :
Այլ քաղաքակրթություն ներկայացնողի աչքերով նաելով և գնահատելով մարդուն, կարող ենք ասել որ այս քաղաքակրթության բնորոշ գիծը հանդուրժողականությունն է եւ իմաստությունը:
Կրոնը մարդու կողմից ստեղծված ամենա ունիվերսալ գործիքն է որը կարող է վերանալ մարդկության հետ իսկ մարդկությունը չի կարող վերանալ քանի որ նա Արարչի ամենա կատարյալ արարումն է :
Հետեւություն Մարդը ,Արարիչը,Տիեզերքը և Կրոնը հավերժ են հավերժ չեն մեր պատկերացումները:

[Ջուզեպե Բալզամո]

Եկեք պատկերացնենք, որ որոշ ժամանակ անց միջտիեզերական ճանապարհորդությունները իրականություն են դարձել և մարդիկ բնակություն են հաստատում այլ մոլորակների վրա։ Ի՞նչ կլինի դրա հետևանքը։

Թերևս, հետևանքը շատ չի տարբերվի վիրուսներիի թողած հետևանքներից, երբ իրենց աննպատակ գոյության ընթացքում, արտաթորած թույնով սպանում են մի զավթած մարմինն ու անցնում մյուսին, մարմինների սպառվելու հետ՝ իրենց իսկ ոչնչանալու փաստին անտեղյակ: Նենց որ, լավ կլինի մնան Երկրի վրա, տիեզերքը ափսոս ա
Բայց, հուսամ որ, մարդն իր մարդկային բարձրության վրա կգտվի ու կգերադասի տիեզերք-բնության հետ համահունչ կեցությունը, ինքնանպատակ / և այդ պատճառով էլ աննպատակ/ գոյությունից:

[Jarre]

1) Տիեզերքի բացահայտումը չի ազդել կրոնի վրա

Ինձ թվում է չարժե կտրականապես ժխտել տիեզերքի բացահայման ազդեցությունը կրոնի վրա։ Մի գուցե ուսմունքային առումով մինչև այսօր գլոբալ փոփոխություններ չեն եղել, բայց ընդհանուր «կրոն» կառույցի վրա տիեզերքի բացահայտումը թողել է բավական մեծ ազդեցություն։ Օրինակ՝

1) Տիեզերքի բացահայտումը և գիտության զարգացումը հերքել են Աստվածաշնչի եկեղեցու սխալ մեկնաբանությունները։ Միջնադարյան եկեղեցին Աստվածաշունչը մեկնաբանում էր յուրովի և շատ բառացի և այն խառնում էր հունական և այլ փիլիսոփայությունների հետ։

Օրինակ Կաթոլիկ եկեղեցու դոգմաներից մեկի համաձայն Երկիր մոլորակը համարվում էր Տիեզերքի կենտրոնը և այդ դոգմատը հիմնված էր Արիստոտելի ուսմունքի վրա։ Սակայն Կոպերնիկի և հետագայում Գալիլեյի բացահայտումները ապացուցեցին ոչ միայն այդ դոգմայի սխալ լինելը, բայց նաև հարցականի տակ դրվեց ընդհանուր եկեղեցու ուսմունքային ճշմարտության հարցը։ Եվ սա առաջնորդեց տրամաբանական երկրորդ փոփոխությանը։

2) Հարցականի տակ դրվեց Պապերի և կրոնի «անմեղությունը»։ Կաթոլիկ Աստվածաբան Հանս Կյունգի խոսքերի համաձայն՝ «Ուսմունքային հարցերում եկեղեցու բազմաթիվ և ակնառու սխալները, ինչպես նաև Գալիլեյի դատապարտումը, ստիպեցին կասկածել եկեղեցու անմեղության դոգման»։

3) Երկրորդ կետի տրամաբանական արդյունքը այն էր, որ «քրիստոնյա եվրոպան» կորցրեց իր իշխանությունը։ Միջնադարի եկեղեցու ուժը չես կարող համեմատել այսօրվանի հետ, և դրա վրա մեծապես ազդեց հենց գիտության առաջխաղացումը։

Այլ քաղաքակրթություն ներկայացնողի աչքերով նաելով և գնահատելով մարդուն, կարող ենք ասել որ այս քաղաքակրթության բնորոշ գիծը հանդուրժողականությունն է եւ իմաստությունը:

Ուրեմն այդ ներկայացուցիչը պետք է առնվազն, կներես արտահայտությանս համար, անասունի բանականություն ունենա, որ տեսնելով ընդամենը մեկ դարի ընթացքում պատերազմների մոտ 300 միլիոն զոհերին, մտածի, որ մարդկային ցեղի բնորոշ գիծը հանդուրժողականությունն է։ Կներես, բայց այս քո գրածը ֆանտազիայից էլ այն կողմ անցնում։

[Tig]

.........

Բայց գիտե՞ք ինչն է հետաքրքիր, որ մարդկությունը որպես ամբողջություն էդքան վատ բաներ է անում, բայց եթե անհատական ես մոտենում յուրաքանչյուր մարդու, տեսնում ես, թե որքա՜ն լավն են։ Ինչո՞ւ է այդպես....

Դա նրանից է, որ կան մարդիկ որոնց թեկուզ անհատական էլ մոտենաս՝ նա միևնույն է վատն է: Ու ցավոք սրտի նման մարդկանց հաջողվում է ձեռք գցել փող և իշխանություն: Մնացած վատ հետրանքները արդեն նրա փողի և իշխանության կիրառման արդյունքներն են: Իրականում կրոնական կամ ինչոր այլ հողի վրա տեղի ունեցող պատերազմները իրենց հիմքում կրում են տնտեսական, այսինքն շահի՝ փող և իշխանություն, գործոնը: Այսինքն ունենալ ավելին և ավելիից ավելին…
Իմ կարծիքով, իրականում լավ մարդիկ ավելի շատ են քան թե վատերը, ուղակի էդ վատերը ավելի ակտիվ են ու նպատակոուղված, որի արդյունքում հենց նրանց ձեռքերում է հայտնվում, փողն ու իշխանությունը: Մնացածը արդեն պարզ է:
Ինչ վերաբերվում է աշխարհում վատի և լավի գերակշռմանը, ապա իմ կարծիքով, մեր աշխարհում դրանք հավասար են: Ուղակի վատը շատ ավելի շուտ է նկատվում, քան լավը: Դա էլ ունի իր պատճառները: Մարդը բնազդաբաը աելի շուտ է նկատում և կարևորում վատը, քանի որ նա ենթագիտակցորեն գիտի, որ պիտի դրանից ինչոր պաշտպանական միջոց գտնի: Դրա համար էլ մարդ ավելի շատ է կենտրոնանում վատի վրա և ավելի շուտ է նկատում այն:

[Chilly]

Դրա համար էլ մարդ ավելի շատ է կենտրոնանում վատի վրա և ավելի շուտ է նկատում այն:

Ու նկատելով ավելի ու ավելի շատ է կենտրոնանում այդ վատի վրա, դրանից «հեշտ» պրծնելու միջոցներ որոնելով, առանց նկատելու, որ այդ վատը գնալով ավելի շատ տեղ է զբաղեցնում իր կյանքում ու հիմնականում (եթե բարձր ինտելեկտով ու կամքով օժտված չէ) հանգում փակ ցիկլի, որից դուրս գալը բավականին դժվար է:

[Jarre]

Ու նկատելով ավելի ու ավելի շատ է կենտրոնանում այդ վատի վրա, դրանից «հեշտ» պրծնելու միջոցներ որոնելով, առանց նկատելու, որ այդ վատը գնալով ավելի շատ տեղ է զբաղեցնում իր կյանքում ու հիմնականում (եթե բարձր ինտելեկտով ու կամքով օժտված չէ) հանգում փակ ցիկլի, որից դուրս գալը բավականին դժվար է:

Նոր մի հատ լավ թեմա տեսա Հոգեբանություն բաժնում, կոչվում է՝ «Ովքե՞ր են ավելի երջանիկ։ Օպտիմիստնե՞րը, թե՞ պեսիմիստները...»։ Բայց այս քո ասածի հետ ինչ որ տեղ համաձայն եմ, ինչ որ տեղ էլ ոչ։ Բացատրեմ։

Եթե նայենք անհատական մակարդակով, ապա ճիշտ ես. անհատների մեջ, այդ թվում նաև սեփական «ես»-ի մեջ, կարելի է գտնել և՛ լավ բաներ և՛ վատ։ Ու երբ մարդ ինքն իրեն դժբախտացնում է՝ դիմացինի ու իր մեջ միայն վատը, կամ ավելի շատ վատը տեսնելով, ապա համաձայն եմ, դա ճիշտ չէ։

Բայց հարցը այլ է դառնում, եթե խնդիրը դիտենք գլոբալ տեսակետից։ Համաշխարհային դրությունը ինչպի՞ն է։ Արդյո՞ք մարդը ավելի խղճով, սիրող ու մարդկային է դարձել։ Եթե այո, ապա ինչից է դա երևում։ Եթե հիշենք պատմությանը, ապա կտեսնենք, որ 20-րդ դարը անհամեմատելի է անցած հազարամյակներում տեղի ունեցած վայրագությունների հարցում։

Ու իմ դիտարկումներից ելնելով կարող եմ ասել, որ իմ կարծիքով մարդ արարածը որպես հավաքական միավոր վերցրած աչքի է ընկնում ծայրահեղ անհանդուրժողականությամբ ու քսենոֆոբիայով։ Մարդը այսօր եթե պատրաստ չի ընդունել, չեմ ասում այլ ռասայի ու ազգի պատկանող մարդուն, այլ հենց իր ազգին պատկանողին որը այլ աշխարհայաց ունի, ապա ի՞նչ ազդեցություն դա կարող է ունենալ տիեզերական մասշտաբներում։

Եթե Երկիր մոլորակի վրա ստեղծեցին Առաջին ու Երկրորդ աշխհարամարտերը, ապա այդ դեպքում, կստեղծեն արդեն Տիեզերամարտեր, կամ Աստղային պատերազմներ՝ Զվյոզդնիյե Վոյնի...