Մաշտոցյա՞ն, թե՞ Աբեղյանական ուղղագրություն

[StrangeLittleGirl]

Էստեղ աւելի կարևոր է միասնական ուղղագրութիւն ունենալը։ Անցումը միանգամից չի լինելու, ու սա դասականի կողմնակիցները յաճախ են նշում։ Միջին վիճակագրական հայը էսպես թէ էնպես սխալներ անում է, ի՞նչ անենք, սխալները ճի՞շտ համարենք, որպեսզի միջին վիճակագրական հայը խնդիրներ չունենայ։
Ուսուցիչներին կրթելը, Գրքերը, բնակչութեանը կրթելը միայն ժամանակի հարց են, իմ կարծիքով ուղղագրութիւնը պիտի փոխեինք անկախ դառնալուց յետոյ։ Ու այժմ անընդհատ ձգձգելը, խնդրին լուրջ չվերաբերվելը սխալ եմ համարում։
Բոլշևիկեան ուղղագրութեանն անցնելը քաղաքական պատճառներ ուներ, ինչքան էլ փորձեն դա հերքել կամ հիմա անտեսել։

Միջին վիճակագրական հայի՝ ուղղագրական սխալներ անելն արդարացում չի դասականին վերադառնալու, որովհետև դասականն է՛լ ավելի խրթին ա, ու ուղղագրական սխալներ անողներն ավելի շատ են լինելու նույնիսկ բարձրագույն կրթություն ստացած, խելացի մարդկանց շրջանում։ Իհարկե աբեղյանական ուղղագրության անցնելը քաղաքական պատճառներ ուներ, բայց հիմա դասականին անցնելու իմաստը ո՞րն ա։ Բոլշևիկներ չկան իրենց քաղաքական սպառնալիքներով։ Վաղուց պատմություն են։ Ինչու՞ հետ անցնենք դասական ուղղագրության ու գլխներիս նոր խնդիրներ բերենք, երբ առանց էդ էլ լիքը ուրիշ խնդիրներ ունենք։ Սկի չենք կարողանում էնպես անել, որ բոլորը հայատառ գրեն ինտերնետում։ Մի հատ էլ նոր ուղղագրությու՞ն սարքենք գլխներիս։

Մի խօսքով․
Քո տված հարցերին շատ յաճախ են անդրադառնում ու պատասխանները կան։
https://www.youtube.com/watch?v=w9f8gA3x2c4 եթէ հաշուի չառնենք, որ ֆիլմում մարդիկ կային, որոնց խոսելը բացասական տրամադրութիւն կարող է ստեղծել, այստեղ հարցերիդ պատասխանները կան։
Մակինցեանի ծրագրի մասին երևի տեղեակ ես․


Սա ինքն է ասել, երբ չստացվեց անցնել լատինական գրերին։

Ես էս բոլորից լավ տեղյակ եմ։ Հա, հասկացանք, ուզում էին քսանականներին կիրիլիցայի կամ լատինատառի կամ չգիտեմ ինչի անցնել։ Չեն անցել։ Հիմա հետ փոխելու իմա՞ստը։ Էսքան գիր ու գրականություն նորից տպագրելու իմա՞ստը, երբ ներկայիս պայմաններում առանց էդ էլ գիրք առնող ու կարդացող չկա։

Ի դեպ, մի բան էլ ասեմ, որ քեզ համար պարզ լինի։ Ինձ ահագին դժվար ա դասական ուղղագրությամբ քո գրառումները կարդալը։ Ու ես, մեղմ ասած, անգրագետ չեմ։ Դե պատկերացրու ինչքան դժվար կլինի նրանց համար, ովքեր ամեն օր չի, որ կարդում են։

[Աթեիստ]

Ես արդեն կամաց կամաց անտեսում եմ Progart-ի գրառումները, որտև իմ, տառասխալները նկատելու ծիկի պատճառով ուղեղս կախում ա։ Իրա ուղղագրությունը իմ համար տառասխալ ա։

Sent from my P8000 using Tapatalk

[StrangeLittleGirl]

Պրոգարտ, ի դեպ, քո՝ դասականով գրելն ասածիս վառ ապացույցն ա։ Ըստ էության, դու բավական խելացի ու գրագետ մարդ ես։ Բայց գրել ես․

Հետաքրքիր է, ըստ քեզ օրէնքը ինչի՞ վրայ է հիմնւում

Տես, ես դասական ուղղագրության կանոնները չգիտեմ։ Բայց գրածիդ մեջ էս մի բառն աչք ծակեց, սխալ թվաց։ Փորփրեցի ու պարզեցի, որ իրոք սխալ ես գրում։ Դե հիմա պատկերացրու, թե գրածդ տեքստի մեջ ինչքան շատ են տառասխալները ու ինչքան անգրագետ կարող ես թվալ էնպիսի մարդուն, ով դասական ուղղագրությանն իրոք տիրապետում ա։ Դու դա ուզու՞մ ես։

Ի դեպ, դու միակը չես։ Համացանցում լիքն են դասական ուղղագրությամբ գրողներ, որոնց տեքստերը ոտքից գլուխ տառասխալ են։

[Յոհաննես]

Դասական ուղղագրությունը ու լատինատառ հայերենը նույն չափ են ազդում նյարդային համակարգիս վրաՅ ։Դ
Լավ էլի,խի՞ են տենց գրում,իմաստը չեմ հասկանում ։ճ

[reminilo]

Պրոգարտ, ի դեպ, քո՝ դասականով գրելն ասածիս վառ ապացույցն ա։ Ըստ էության, դու բավական խելացի ու գրագետ մարդ ես։ Բայց գրել ես․

Տես, ես դասական ուղղագրության կանոնները չգիտեմ։ Բայց գրածիդ մեջ էս մի բառն աչք ծակեց, սխալ թվաց։ Փորփրեցի ու պարզեցի, որ իրոք սխալ ես գրում։ Դե հիմա պատկերացրու, թե գրածդ տեքստի մեջ ինչքան շատ են տառասխալները ու ինչքան անգրագետ կարող ես թվալ էնպիսի մարդուն, ով դասական ուղղագրությանն իրոք տիրապետում ա։ Դու դա ուզու՞մ ես։

Ի դեպ, դու միակը չես։ Համացանցում լիքն են դասական ուղղագրությամբ գրողներ, որոնց տեքստերը ոտքից գլուխ տառասխալ են։

բնական չի՞ նոր ուղղագրություն սովորողի համար սխալ անելը: բոլորն էլ ինչ-որ ժամանակ սկսել են ինչ-որ բան սովորել ու սխալներն էլ ժամանակի ընթացքում ուղղվում են: դա էնքան ծանրակշիռ պատճառ չի, որ դասական ուղղագրություն չսովորես ու չկիրառես:

Դասական ուղղագրությունը ու լատինատառ հայերենը նույն չափ են ազդում նյարդային համակարգիս վրաՅ ։Դ
Լավ էլի,խի՞ են տենց գրում,իմաստը չեմ հասկանում ։ճ

ինձ էլ դուր չեն գալիս ոչ դասականով գրված շատ գրառումներ, բայց ես չեմ ասում իմաստը ո՞րն ա: մարդուն դուր է գալիս գրում ա: իմ իրավունքն ա կարդալ-չկարդալը:
իսկ այս դեպքում՝ ինձ դուր է գալիս էդպես եմ ուզում մտքերս արտահայտել, չես ուզում մի կարդա (:

[Chuk]

Մեկ-մեկ նենց հոգնածություն ա իջնում վրաս: Տենց օրինակներից ա «մաշտոցյան թե աբեղյանական» թեմային հանդիպելս: Թվում ա բոլոր սպառիչ պատասխանները տրվել են, որ ներկայումս անիմաստ ա վերադառնալ դասական ուղղագրությանը (դասական, ոչ թե մաշտոցյան, բայց հարցը բարձրացնողնրեի մի մասն իսկի էդ չգիտի), որ մաշտոցյանի կողմնակիցները էդպես էլ որևէ արժեքավոր հիմնավորում չեն բերել, թե ախր ինչի, ի՞նչ օգուտ կարող ա տալ հիմա ուղղագրություն փոխելը:

Տենց հոգնում, իսկ չեմ էլ կարդում ինչ են գրել: Բայց աչքիս վերջին էջերը տրամադրվեմ, կարդամ, կարող ա ինչ-որ մեկը նոր բան ա ասել: Չեմ հավատում, բայց կարելի ա փորձել:

[StrangeLittleGirl]

բնական չի՞ նոր ուղղագրություն սովորողի համար սխալ անելը: բոլորն էլ ինչ-որ ժամանակ սկսել են ինչ-որ բան սովորել ու սխալներն էլ ժամանակի ընթացքում ուղղվում են: դա էնքան ծանրակշիռ պատճառ չի, որ դասական ուղղագրություն չսովորես ու չկիրառես:

Անգամ նրանք, ովքեր տարիներ շարունակ դասականով են գրում, լիքը սխալներ են անում, որովհետև իրանց ուղղող չկա։
Իհարկե, ով ուզում ա, թող սովորի դասական ուղղագրությունը, բայց կիրառելիս պիտի պատրաստ լինի, որ շատերը չեն կարողանալու կարդալ։ Ու կատակ բան չի, որ որոշ ակումբցիներ ասում են, որ դասական ուղղագրությունն իրենց համար լատինատառի նման ա։ Դա ուրիշ ուղղագրություն ա, մեր ուղեղները սովոր չի դրան։ Դրա համար նույն արագությամբ ու սահունությամբ չենք կարդում։

[StrangeLittleGirl]

Մեկ-մեկ նենց հոգնածություն ա իջնում վրաս: Տենց օրինակներից ա «մաշտոցյան թե աբեղյանական» թեմային հանդիպելս: Թվում ա բոլոր սպառիչ պատասխանները տրվել են, որ ներկայումս անիմաստ ա վերադառնալ դասական ուղղագրությանը (դասական, ոչ թե մաշտոցյան, բայց հարցը բարձրացնողնրեի մի մասն իսկի էդ չգիտի), որ մաշտոցյանի կողմնակիցները էդպես էլ որևէ արժեքավոր հիմնավորում չեն բերել, թե ախր ինչի, ի՞նչ օգուտ կարող ա տալ հիմա ուղղագրություն փոխելը:

Տենց հոգնում, իսկ չեմ էլ կարդում ինչ են գրել: Բայց աչքիս վերջին էջերը տրամադրվեմ, կարդամ, կարող ա ինչ-որ մեկը նոր բան ա ասել: Չեմ հավատում, բայց կարելի ա փորձել:

Չէ Արտ, կարաս հանգիստ չկարդաս։ Նույնն են նրանց խոսքերը բոլոր։ Ուղղակի մարդիկ են փոխվել, նոր սերունդ ա էկել։

[Progart]

հեռախոսիս անյարմարութեան պատճառով չեմ կարողանում լրիւ ճիշտ գրել ո՛չ դասական ուղղագրութեամբ, ո՛չ բոլշեւիկեան։
միւս կողմից էլ, ես նոր եմ սովորում ու սխալները բնական են, չնայած աշխատում եմ դրանք քչացնել, հիմա շնորհակալ կլինեմ եթէ իմացողները սխալները ուղղեն։
բայց դա հիմնաւոր պատճառ չի, որ ես սկսեմ հրաժարուել այս ուղղագրութիւնից։
իսկ ինչ վերաբերում է կարդալ֊չկարդալուն, ապա կարող եք չկարդալ (:

ուղղագրութիւնը փոխելու համար ես երկար ժամանակ ուսումնասիրել եմ, ունեմ օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներ ուղղագրութիւնս փոխելու։


ի դէպ, ես զգացել եմ, որ դասականի կողմնակիցներն ինչ էլ նշեն, միւսները չեն ընդունի, ու թեման կիջեցնեն «եղածը եղած է»֊ի մակարդակի, դրա համար էլ կարդացեք ամբողջը, որ ուղղագրութեանը կողմ եք, էդ ուղղագրութեամբ էլ գրեք

[reminilo]

Անգամ նրանք, ովքեր տարիներ շարունակ դասականով են գրում, լիքը սխալներ են անում, որովհետև իրանց ուղղող չկա։
Իհարկե, ով ուզում ա, թող սովորի դասական ուղղագրությունը, բայց կիրառելիս պիտի պատրաստ լինի, որ շատերը չեն կարողանալու կարդալ։ Ու կատակ բան չի, որ որոշ ակումբցիներ ասում են, որ դասական ուղղագրությունն իրենց համար լատինատառի նման ա։ Դա ուրիշ ուղղագրություն ա, մեր ուղեղները սովոր չի դրան։ Դրա համար նույն արագությամբ ու սահունությամբ չենք կարդում։

բայց ոչ բոլորն են էդպես: եթե մարդը պատասխանատվություն ա վերցնում էսպես գրել, նշանակում ա նաև պատրաստ կլինի ուղղագրության կաննոները սովորել, որն ուղղակի ժամանակի հարց ա:

[Ռուֆուս]

Progart ջան, երևի առանձին բլոգ բացես ու քո համար էնտեղ ուղղագրություն պարապես ու բարելավես, որովհետև մի կարճ պարագրաֆի մեջ էնքան տառասխալներ ես անում, որ աչքերս արյունլվիկ են լինում կարդալուց։

Ու հետաքրքիրն էն ա, որ բոլոր դասական ուղղագրությամբ գրողներն եմ տենց անգրագետ գրում, մտածում են, որ մարդիկ կանոնները չգիտեն, սխալները չեն նկատի։

Փնթի գրելաձևը անդուր ա, լինի աբեղյանական, թե մաշտոցյան։

Sent from my Nexus 6P using Tapatalk

[Progart]

Progart ջան, երևի առանձին բլոգ բացես ու քո համար էնտեղ ուղղագրություն պարապես ու բարելավես, որովհետև մի կարճ պարագրաֆի մեջ էնքան տառասխալներ ես անում, որ աչքերս արյունլվիկ են լինում կարդալուց։

Ու հետաքրքիրն էն ա, որ բոլոր դասական ուղղագրությամբ գրողներն եմ տենց անգրագետ գրում, մտածում են, որ մարդիկ կանոնները չգիտեն, սխալները չեն նկատի։

Փնթի գրելաձևը անդուր ա, լինի աբեղյանական, թե մաշտոցյան։

Sent from my Nexus 6P using Tapatalk

օքեյ, սխալներս լրիւ ցոյց տուր ։Ճ
իրօք հետաքրքիր է

[Progart]

Ու հետաքրքիրն էն ա, որ բոլոր դասական ուղղագրությամբ գրողներն եմ տենց անգրագետ գրում, մտածում են, որ մարդիկ կանոնները չգիտեն, սխալները չեն նկատի։

սկի ես բոլորին չգիտեմ, որ երկար ժամանակ իրենց փնտրել եմ ինտերնետներում, անպատասխանատու բաներ մի ասեք
աբեղեանականի դեպքում հեշտ է, ֆեյսբուքում յաճախ են անդրադառնում այդ ուղղագրութեանը ու խնդիրներին, իսկ դասականի կողմնակիցները հիմնականում ինքնուսներ են
եթէ սխալներ եք նկատում, ուղղեք, մեծամտութիւնը վատ բան է․ երբ ես նոր էի անցել լատինատառից հայատառի շատ սխալներ էի անում, կային մարդիկ, որ ծաղրում էին, բայց կային աւելի խելացիները, որ ինձ զգուշացնում էին, ոչ թէ ասում գնա քեզ համար մի տեղ քո համար սխալներ արա
նման օրինակներ շատ կբերեմ, օգտագործելով են սովորում

[Ռուֆուս]

երբ ես նոր էի անցել լատինատառից հայատառի

Մեղա մեղա, Մարիամ աստվածածին ու հինունոր սրբեր։

Իմ մոտ էն տպավորությունն ա, դպրոցներում էլ հայ գիր չեն դասավանդում, միանգամից լատինական այբուբենն են սովորացնում։


Sent from my Nexus 6P using Tapatalk

[StrangeLittleGirl]

հեռախոսիս անյարմարութեան պատճառով չեմ կարողանում լրիւ ճիշտ գրել ո՛չ դասական ուղղագրութեամբ, ո՛չ բոլշեւիկեան։
միւս կողմից էլ, ես նոր եմ սովորում ու սխալները բնական են, չնայած աշխատում եմ դրանք քչացնել, հիմա շնորհակալ կլինեմ եթէ իմացողները սխալները ուղղեն։
բայց դա հիմնաւոր պատճառ չի, որ ես սկսեմ հրաժարուել այս ուղղագրութիւնից։
իսկ ինչ վերաբերում է կարդալ֊չկարդալուն, ապա կարող եք չկարդալ (:

ուղղագրութիւնը փոխելու համար ես երկար ժամանակ ուսումնասիրել եմ, ունեմ օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներ ուղղագրութիւնս փոխելու։


ի դէպ, ես զգացել եմ, որ դասականի կողմնակիցներն ինչ էլ նշեն, միւսները չեն ընդունի, ու թեման կիջեցնեն «եղածը եղած է»֊ի մակարդակի, դրա համար էլ կարդացեք ամբողջը, որ ուղղագրութեանը կողմ եք, էդ ուղղագրութեամբ էլ գրեք

Դասականի կողմնակիցներն առայժմ ոչ մի ռացիոնալ պատճառ չեն նշել։ Իսկ ռացիոնալ պատճառ կլինի էն, որը կհիմնավորի, թե ինչու ա պետք էդքան ռեսուրս, էներգիա, ժամանակ ծախսել փոխելու վրա։ Ի՞նչ օգուտ կստանանք դրանից։ Ինչո՞վ մեր կյանքն ավելի կհեշտանա։ Մոռանանք, թե իննսուն տարի առաջ ինչու են փոխել ուղղագրությունը։ Առայժմ մեր կյանքը մենակ դժվարանալու ա դասականի անցնելուց։ Բոլշևիկներն էլ չկան, որ ուղղագրությունը փոխենք, հետո մեջտեղի մատ ցույց տանք, ասենք՝ դե կերեք։

Ընդհանրապես, պատմության ընթացքում բանավոր լեզուն գրավորից հեռանալու միտում ունի։ Դրա արդյունքում զարգանում են ոչ թափանցիկ ուղղագրություններ (այսինքն, ուղղագրություն, որը չունի մեկ տառին մեկ հնչյուն ու մեկ հնչյունին մեկ տառ համամասնություն): Ու ժամանակ առ ժամանակ ուղղագրության ռեֆորմների կարիք է առաջանում՝ ուղղագրությունը հնարավորինս մոտեցնելով բանավոր լեզվին։

Դասական ուղղագրության անցնելու դեպքում կատարվելու ա հակառակը, այսինքն՝ ուղղագրությունն է՛լ ավելի ա հեռացվելու բանավոր լեզվից, ինչը լրացուցիչ դժվարություններ ա ստեղծելու դպրոցներում երեխաների համար գրել-կարդալ սովորելուց։ Սա ես ինձնից չեմ ասում։ Մի հայտնի գիտական հետազոտություն կար (հիմա չեմ կարողանում գտնել, բայց եթե հետաքրքրում ա, ավելի լավ ման կգամ), որը ցույց էր տալիս, որ օրինակ դանիացի երեխաները մի քանի տարի ավելի ուշ են գրագետ դառնում, քան այլ ազգի երեխաները։ Ինչու՞։ Որովհետև դանիերենի ուղղագրությունը բանավոր լեզվի հետ ոչ մի կապ չունի, ու երբ գրել ես սովորում, ոնց որ առանձին լեզու լինի։ Ու լիքը խոսակցություններ են գնում ռեֆորմ անելու մասին, որտև քանի գնում, ավելի ու ավելի վատ ա դառնում վիճակը։

Դե հիմա վերցնենք դասական ուղղագրությունը, որը ոչ թափանցիկ ուղղագրություն ա ու բանավոր լեզվին չի համապատասխանում։ Փոխեցիր, մեր քըխ դպրոցներում, որտեղ առանց էդ էլ դասատուները գիտելիքներով չեն փայլում, երեխաները լրացուցիչ դժվարության են հանդիպելու։ Ծնողները տանը չեն կարողանալու օգնել, որովհետև իրենք էլ չեն տիրապետելու էդ ուղղագրությանը։ Դե հսկայածավալ գիր ու գրականության մասին արդեն ասեցի։ Մի խոսքով, լիքը պրոբլեմ։ Ինձ կարա՞ք ասեք, թե ինչու ա էդքան կարևոր դասականի անցնելը, որ պիտի մեզ թույլ տանք էսքան պրոբլեմ գա մեր գլխին։

Ես ու շատերը, ովքեր դեմ են դասականին անցնելուն, բաց ենք առաջարկներ լսելու, թե ինչով ա ներկայիս ուղղագրությունը վատ, ինչով կարելի ա ավելի լավը դարձնել։ Բայց դասականի անցնե՞լ։ Ինչու՞, ախր ինչու՞։