Freeman (01.08.2013)
Ոնց որ թե մենք խոսում էինք խտրականությունից ու մարդու իրավունքներից։ Եթե կապիտալիզմում խտրականության դեմ արգելք չկա, ապա կապիտալիզմը արդեն ըստ էության վերածվում է ֆեոդալիզմի։ Մենակ ֆեոդալիզմի դեպքում կարող է գործատուն (տերը) որոշել թե աշխատողը (ծառան) երբ պիտի ծննդաբերի, կամ աշխատողներին ընտրի այնպես, ինչպես ձիերին են ընտրում։
Հայաստանում ոնց հասկանում եմ, ֆեոդալական բարքերը մեզ այդքան էլ խորթ չեն, նույնիսկ շատերի համար համակրելի են, կամ սովորական են։
Si vis pacem, para bellum
Chuk (02.08.2013), StrangeLittleGirl (02.08.2013), Նաիրուհի (02.08.2013), Տրիբուն (04.08.2013)
Ես չեմ ուզենա որ իմ կնոջը, քրոջը, մորը քիչ վճարեն որովհետև կին են… վճարում են գործի համար ոչ թե սեռի… դուք կուզենայի՞ք…
Chuk (02.08.2013), StrangeLittleGirl (02.08.2013)
Մեր տղեքից մեկը գաղթել ա Կանադա, էն օրը մանկապարտեզում եկել 4 տարեկան դստերը հարցրել են
–դու պապա ունե՞ս,
–հա
Իսկ հիմա ուշադրություն հաջորդ հարցը պաբաբա բաաաամ
Իսկ քո պապան տղա՞ ա, թե՞ աղջիկ
Հըբը
Հա ջա՞ն
Վիշապ ձյա, պատկերացրու քո թաղում երկու հատ հացի փուռ կա, մեկում տղամարդիկ են հացը թխում, մյուսում` կանայք: Դու ամեն օր առաջինից ես հաց գնում, բացեիբաց էլ հայտարարում ես, որ քո կարծիքով հաց թխելը կնոջ գործ չէ, կանայք դա լավ չեն կարող անել: Բացահայտ խտրականություն ես դնում: Բայց քեզ ոչ ոք բան ասել չի կարող, չէ՞:
Հիմա եթե մի քիչ ավելի ընդհանուր նայենք, աշխատանքն էլ է ապրանք: Եթե գործատուն այն չի գնում, ապա կամ ապրանքդ լավը չի, կամ թանկ ես վաճառում: Ի՞նչ կարևոր է, կին ես, սևամորթ, հաշմանդամ թե համասեռական: Ֆեոդալիզմ այստեղ չկա, ոչ ոք քեզ չի ստիպում գործատուի մոտ աշխատել քեզ ոչ ձեռնտու պայմաններով:
Ու հա, ես չեմ պնդում, որ սոցիալիզմը վատ բան է: Բայց հակառակ տեսակետն էլ գոյության իրավունք ունի:
Ապ, գուցե: Ես չեմ ուզում բացարձակեցնել: Բայց նորմալ երկրներում փորձում են հնարավորինս ռացիոնալ լինել: Եթե քեզ նման էլի լիքը մարդ հրաժարվեր կանանցից հաց գնել, արդեն պրոբլեմը ակտուալ կդառնար ու երևի թե օրենքները մի քիչ կվերանայեին, որ քեզ ու քո նման սեքսիստներին պատժեին:
Իսկ աշխատանքում դիսկրիմինացիան ակտուալ խնդիր է, դրա համար էլ նորմալ երկրներում կան էդ օրենքները ու կան խտրականություն դնողներին բան ասողներ: Դրանով են զարգացած երկրները հետամնացներից տարբերվում, որ բոլոր մարդիկ անկախ իրենց ֆիզիկական հատկանիշներից իրենց ազատ ու լավ զգան: Մի հատ հասարակ օրինակ՝ ԱՄՆ-ում խմելու ջրի աղբյուրները կամ մի քանի բարձրության են լինում կամ ցածր, այնպես, որ սայլակով հաշմանդամները առանց դժվարության ջուր խմեն: Մանրու՞ք է... Հաշմանդամների համար հատուկ ավտոկայանատեղիներ կան ԲՈԼՈՐ ավտոկայանատեղիներում… Սուպերմարկետներում հաշմանդամների համար էլեկտրական մեքենաներ կան, որ դրանցով ֆռան ու առևտուր անեն: Տեսնես ինչո՞ւ են այս կապիտալիստական երկրում, որտեղ ամեն ինչը ապրանք է, էդքան փող ծախսում հաշմանդամների համար:
Հայաստանում դու կարող էս սևամորթին քո թաղից վռնդել ու բարձրաձայն հայտարարել քո ռասիզմի մասին: Քեզ կարող է բան էլ չասեն: Եթե դու սպիտակ ես, ապա փորձիր ԱՄՆ-ում սևին նիգեր ասել... Փորձանքի մեջ կընկնես մի այլ կարգի, լավագույն դեպքում փոլիսը քեզ կտուգանի մարդուն վիրավորելու համար :Ճ ու քո տվյալների բազայի մեջ ու կգրանցվես որպես ռասիստ ու էդ տվյալը բազայից այլևս չես կարող ջնջել ու այն հետագայում հաշվի կառնվի, խտրականություն կանեն քո նկատմամբԻսկ այ էթնիկ ամերիկացնիները՝ ասնեք ացտեկներտը, զապոտեկները, կամ միստեկները ազատված են հարկերից, տեսնես ինչու՞:
Ապեր, ոչ մեկ չի ասում որ կանանց ու հղիներին արտոնություն է տրվում: Ասվում է հետևյալը՝ այլ հավասար պայմանների ու հատկանիշների դեպքում առավելությունը սեռերից միայն մեկին տալը համարվում է խտրականություն ու դա դատապարտվում է: Դու ի՞նչ գիտես որ կինը հղի է ուրեմն արդեն վատ է աշխատելու: Ես դեպքեր գիտեմ, որ հղի կանայք աշխատանքը շատ ավելի որակով ու արագ են կատարել քան թե նույն խմբի տղամարդիկ: Եթե դու հետևություններ ես արել ու բացասական որոշում ես կայացրել զուտ միայն նրա համար որ քո մոտ եկած կինը փոր ունի, ապա դա դատապարտելի է: Եթե դու հղի կնոջը ավելի ցածր աշխատավարձ ես առաջարկում, քան կառաջարկեիր համարժեք կարողություններ ունեցող տղամարդուն, ու հետն էլ ասում ես չեմ ստիպում, դուրդ չի գալիս ուրիշի մոտ գնա, ապա սա ի՞նչ ա կոչվում քո կարծիքով…Հիմա եթե մի քիչ ավելի ընդհանուր նայենք, աշխատանքն էլ է ապրանք: Եթե գործատուն այն չի գնում, ապա կամ ապրանքդ լավը չի, կամ թանկ ես վաճառում: Ի՞նչ կարևոր է, կին ես, սևամորթ, հաշմանդամ թե համասեռական: Ֆեոդալիզմ այստեղ չկա, ոչ ոք քեզ չի ստիպում գործատուի մոտ աշխատել քեզ ոչ ձեռնտու պայմաններով:
Նենց չի որ փողը ամենուրեք գերագույն արժեք է: Մարդիկ կարող են գոնե այնքան խելամիտ ու ռացիոնալ գտնվել, որ պատկերացնեն, որ միշտ կարող են հայտնվել դիմացինի դերի մեջ: Էսօր դու գործատու ես, վաղը կարող ես գործազուրկ դառնալ ու աշխատանք փնտրել: Էսօր փողի խնդիր չունես, բայց մեկ էլ տեսար կինդ որոշեց հղիության ժամանակ աշխատել ու պարապ չմնալ: Բա ինչու՞ են ասում ապահով երկիր: Որ անկախ նրանից թե ինչ փորձանքի ռաստ կգաս, գոնե մի քիչ վստահ ես, որ վրայովդ չեն անցի, քեզ չեն ճզմի, այ դրա համար, ու ոչ թե նրա համար որ գետերով կարագ ու մեղր է հոսում: Պետության դերը հենց դրանում է, որ կարգավորի մարդկանց ու սոցիալական խմբերի հարաբերություններն այնպես, որ երկիրը կայուն լինի, զարգանա առանց ցնցումների, որ մարդիկ բավարարված լինեն ու ոչ թե հելնեն փողոցները ավիրեն: Եթե մի շերտի արտոնություն տվեցիր ի վնաս մյուսի, ապա երկարաժամկետ կտրվածքով երկրիդ վնաս ես հասցնելու: Նման բաներում է քաղաքականության արվեստը դրսևորվում: Իսկ Հայաստանում որ ասում են քաղաքականություն, հասկանում են փող, լիքը արտոնություններ ու կայֆավատ, ինչը տկարամության նշան է, պարզապես մեր «գործիչները» իրենց կերպարով արժեզրկել են քաղաքականություն ասվածը վերածելով դիշովի բիզնեսի:
Si vis pacem, para bellum
Chuk (02.08.2013), Mephistopheles (02.08.2013), StrangeLittleGirl (02.08.2013), Տրիբուն (04.08.2013)
Վիշապ, Մեֆ, դուք ձեր դատողություններում ավտոմատ ենթադրում եք, որ թեկնածու ավելի շատ կա, քան աշխատատեղ: Օրինակը պարզեցնենք: Կա մի աշխատատեղ և երկու աշխատող, հավասար ունակություններով, մեկը կին է, մյուսը տղամարդ: Ու համարում եք, որ գործատուն եթե տղամարդուն ընտրի, ապա կինը կմնա առանց աշխատանքի: Մինչդեռ եթե նայենք շուկայական հարաբերությունների տեսանկյունից, ապա մենք ունենք իրավիճակ, որտեղ առաջարկը գերազանցում է պահանջարկին, ինչը իր հերթին նշանակում է, որ գինը պետք է իջեցնել: Երբ աշխատավարձերը լինեն այնպիսին, որ աշխատատեղերի քանակը հավասարվի աշխատունակ մարդկանց քանակին, դիսկրիմինացիայի խնդիրն էլ ավտոմատ կվերանա: Շուկան ամեն ինչ իր տեղը կդնի: Ռասիստ ու սեքսիստ գործատուն այդ շուկայում չի կարողանա գոյատևել:
Իսկ ինչու է դեմոկրատիկ երկրներում գործում սոցիալիստական մոդելը, շատ պարզ պատճառով: Մարդկանց մեծամասնությանը այն ավելի ձեռնտու է: Լինի մինիմալ աշխատավարձ, լինեն սահմանափակումներ գործատուի վրա, որ պիտի արձակուրդ տրամադրի աշխատողներին, էս անի, էն անի: Ինչը բերում է նրան, որ գործատուն ստիպված է լինում շուկայականից բարձր աշխատավարձեր վճարել մարդկանց, որոշ մարդիկ մնում են գործազուրկ, ու առաջ է գալիս դիսկրիմինացիայի խնդիրը:
Մենք մեր դատողությունները իրականության վրա ենք հիմնում… երբեք չի լինի հավար քանակով աշխատող և գործատեղ… դա հնարավոր չի ու չի կարա դատողության հիմք հանդիսանալ… անգամ ամենալավ տնտեսական վերելքի ժամանակ ավելի շատ աշխատող կա քան աշխատատեղ… ու եթե կա բացարձակապես նույն որոկավորումը ապա ստեղ կարա դեր խաղա ուրիշ հատկանիշներ՝ մարդկայինբյարաբերությունների հատկանիշը որը տղամարդու ու կնոջ մոտ տարբեր են, լավ կամ վատ չի, այլ տարբեր… բայց գործմականորեմ երբեք նման սիտուցիա չի կարող լինել… տեսականորեն կարաս, բայց սխալ ա… սխալ եզրահանգման կգաս…
Ինձ թվում է, կարելի է սկսել որոշ քանակությամբ քվոտաներ մտցնելով որևէ սեռի համար, որի ներկայացուցիչներն ավանդաբար տվյալ աշխատանքը չեն կատարել, կամ քիչ են կատարել։ Որովհետև չեմ կարծում, թե միանգամից կգտնվեն մեծ թվով այդ սեռի մարդիկ, ովքեր համապատասխան պատրաստվածություն կունենան։ Հետո պետք է տվյալ մասնագիտութունը գովազդվի այդ սեռի մարդկանց մոտ, թե չէ ինչքան էլ աշխատատեղ լինի, մարդիկ կարող է չուզենան աշխատել։ Օրինակ՝ տրանսպորտի կին վարորդներ համարյա չկան Երևանում։ Ես մենակ մի կին տրոլեյբուսի վարորդ եմ տեսել։ Բայց սա մի աշխատանք է, որ կանայք տղամարդկանց հավասար կարող են կատարել։
Il y a un spectacle plus grand que la mer, c'est le ciel; il y a un spectacle plus grand que le ciel, c'est l'intérieur de l'âme. (V. Hugo, Les Misérables)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ