Նորություններ՝ դեսից-դենից

[Skeptic]

Եսիմ





Հոգեբանները Աստծո հանդեպ հավատը հակադրել են վերլուծական մտածողությանը


Բրիտանական Կոլումբիայի համալսարանի հոգեբանները պարզել են, որ վերլուծական մտածողությունը նվազեցնում է Աստծո հանդեպ հավատը: Հոդվածը հրապարակվել է Science ամսագրում:

Տեսություններից մեկի համաձայն` մտածողության գործընթացը իրենից ներկայացնում է բացառապես տարբեր «ռեժիմների»` այսպես կոչված, ինտուիտիվ ու վերլուծական փոխազդեցություն: Առաջինն աչքի է ընկնում զգալի արագությամբ, օրինակ` նայելով զրուցակցի դեմքին` մարդն ունակ է արագորեն ու առանց հավելյալ ջանքերի հասկանալ, որ նա զայրանում է: Երկրորդը պահանջում է ավելի շատ ժամանակ, սակայն տալիս է արդյունքներ` հիմնված տրամաբանության ու եզրակացությունների հաջորդականության վրա:

Ենթադրվում է, որ մտածողության ընթացքում այս երկու տիպերը փոխազդեցության մեջ են գտնվում, սակայն երբեմն խանգարում են միմյանց:

2011թ. սեպտեմբերին Journal of Experimental Psychology ամսագրում տպագրվել էր հոդված, համաձայն որի` որքան մարդը հիմնվում է ինտուիտիվ մտածողության վրա, այնքան նա կրոնասեր է:

Science-ում հրապարակված հոդվածում գիտնականները ստուգել էին հենց այդ հիպոթեզը: Այդ նպատակով նրանք փնտրել են կամավորների, նրանց պատահականության սկզբունքով բաժանել երկու խմբի: Խմբերից մեկին ցույց էին տվել նկարներ ու առաջարկել լուծել խնդիրներ, որոնք ակտիվացնում են վերլուծական մտածողությունը, իսկ երկրորդ խմբին ցուցադրել էին այնպիսի նկարներ, որոնք ակտիվացնում են ինտուիտիվ մտածողությունը: Այնուհետև նրանք պատասխանել են մի շարք հարցերի, որոնց նպատակն էր պարզել նրանց կրոնասիրության աստիճանը:

Համեմատելով հետազոտությունների արդյունքները` հոգեբանները պարզել են, որ ռացիոնալ մտածողությունը իսկապես նվազեցնում է այդ աստիճանը:






Նորությունը թխել են Lenta.ru-ից (դաժե նկարն են ալարել փոխել), իսկ Lenta.ru-ն վերցրել ա էստեղից, որտեղ խոսվում ա էս հետազոտության արդյունքների մասին մասին (Science-ի պաշտոնական կայքէջն ա: Ի դեպ, հետազոտողներից մեկը լիբանանահայ ա):

[Freeman]

Եսիմ





Հոգեբանները Աստծո հանդեպ հավատը հակադրել են վերլուծական մտածողությանը

Էլի Բրիտանացի գիտկնականները եսիմ, հնարավոր ա, նայած ինչ ուղղությամբ մտածես, ինձ թվում ա որ ռացիոնալ մտածողությունը բերում ա կամ էպիկուրականության ու սկեպտիցիզմի խառնուրդի, կամ ագնոստիցիզմի , կամ նիհիլիզմի, ու էս երեքից ամենաշատը հենց ագնոստիցիզմի, չնայած էս իզմ-երն իրարից անջատելը որոշ տեղերում դժվար ա դառնում

[Skeptic]

Էլի Բրիտանացի գիտկնականները

Հա, բայց ռուսական բրիտանացի գիտնականներ չեն:

եսիմ, հնարավոր ա, նայած ինչ ուղղությամբ մտածես, ինձ թվում ա որ ռացիոնալ մտածողությունը բերում ա կամ էպիկուրականության ու սկեպտիցիզմի խառնուրդի, կամ ագնոստիցիզմի , կամ նիհիլիզմի, ու էս երեքից ամենաշատը հենց ագնոստիցիզմի, չնայած էս իզմ-երն իրարից անջատելը որոշ տեղերում դժվար ա դառնում

Կա տենց բան, բայց նայած մարդ:

[Arpine]

Եսիմ





Հոգեբանները Աստծո հանդեպ հավատը հակադրել են վերլուծական մտածողությանը



Նորությունը թխել են Lenta.ru-ից (դաժե նկարն են ալարել փոխել), իսկ Lenta.ru-ն վերցրել ա էստեղից, որտեղ խոսվում ա էս հետազոտության արդյունքների մասին մասին (Science-ի պաշտոնական կայքէջն ա: Ի դեպ, հետազոտողներից մեկը լիբանանահայ ա):

Այո, ինչ-որ տեղ պարզ բան է:Այսպես եմ մտածում.
վերլուծական մտածողությունը ոչ բոլորին է հատուկ: Դրա համար անհրաժեշտ է որ մարդը, որոշակի ընդհանուր զարգացվածություն ունենա և ելնի իր սեփական փորձից: Իր համար ճիշտ առաջ գնալու, դատողություններ անելու համար մարդը էլ ոչինչ հաշվի չի վերցնում, բացի իր սեփական փորձը, այսինքն սկսում է ազատ մտածել: Freemanի նշած ուղղությունները նաև աթեիզմը և ոչ միայն, հենց ազատ մտածողության արդյունք են:

[VisTolog]

Իտալիայի հյուսիսում մայիսի 20-ին, երեւանյան ժամակով ժամը 17:18 –ին 5,1 մագնիտուդով հզոր հետցնցում է գրանցվել: Ինչպես հաղորդում է Reuters-ը, փլուզվել են մի քանի շենքեր:


Հիպոկենտրոնը գտնվել է 10,6 կմ խորության վրա: Նոր զոհերի մասին տվյալներ չկան:


Ինչպես տեղեկացրել էր NEWS.am –ը, 6,0 մագնիտուդով ստորերկրյա ցնցումները գրանցվել են մայիսի 20 -ի գիշերը: Էպիկենտրոնը գտնվել է Բոլոնիա քաղաքից 50 կմ հեռավորության վրա: Ավելի քան 50 մարդ է տուժել, մի շարք քաղաքներում շենքեր են փլուզվել: Վերջին տվյալներով` զոհվել է 7 մարդ, հարյուրավոր իտալացիներ անօթեւան են մնացել:


http://news.am/arm/news/106217.html

[Smokie]

Մահացել է Ռոբին Ջիբը՝Bee Gees եղբայրներից մեկը:


Նա 62 տարեկան էր: Վերջին ժամանակներում առողջականի հետ խնդիրներ ուներ

Իր երկվորյակ եղբայրը՝ Մորիս Ջիբը, մահացել էր դեռ 9 տարի առաջ:

Երեք եղբայրներից մնացել է ավագը՝ Բարրի Ջիբը...

[VisTolog]

Երեւնում կայացել է «Բազմազանության շքերթ», որն ուղեկցվել է երիտասարդների բողոքներով:
«Բազմազանության շքերթը» վերածվել է համասեռամոլների դեմ երթի

[Tig]

Հնդիկ կնոջը 60 տարով վտարել են գյուղից` հավաքարարի աշխատանք կատարելու համար
18:10 • 05.06.12

Հնդկաստանի հարավ-արևելյան գյուղերից մեկի 22-ամյա բնակչուհի Պինկի Ռաջակին, համագյուղացիները 60 տարով վտարել են իրենց համայնքից` հավաքարարի աշխատանք կատարելու համար, գրում է բրիտանական The Telegraph-ը:

Պատճառն այն է, որ Ռաջակին պատկանում է ավելի բարձր կաստայի, որն ավանդաբար զբաղվում է հագուստի լվացմաբ և արդուկմամբ, և իրավունք չունի նման «կեղտոտ» աշխատանք կատարել: Սակայն կինը հաստատակամ է իր որոշման մեջ և չի պատրաստվում հրաժարվել իր աշխատանքից:

«Ոչ ոք չի կարող առանց գումարի ապրել: Կաստան իրավունք չունի ինձ պարտադրել` հրաժարվելու աշխատանքիցս»,- ասել է Ռաջակը:

Հնդկաստանում հավաքարարի և կոշիկ փայլեցնողի «կեղտոտ» աշխատանքները կատարում են միայն ամենացածր կաստայի ներկայացուցիչները` դալիթները, որոնց` ավելի բարձր կաստայի ներկայացուցիչներին արգելվում է դիպչել և նույնիսիկ նրանց շողքին կանգնել:

Ցածր կաստայի նկատմամբ ընդգծված հակակրանքն այն աստիճանի է հասնում, որ բարձր կաստայի ներկայացուցիչները նույնիսկ հոգևորական են կանչում` իրենց տներում աղոթելու և դրանք «մաքրելու» համար, եթե որևէ դալիթ նրանց տան շեմին է կանգնում:

Ներկայում Հնդկաստանում 65 մլն դալիթ կա, որոնց նկատմամբ դրսևորվող վերաբերմունքը մարդու իրավունքների ոտնահարում է համարվում:

Թերթ.am

[Moonwalker]

91 տարեկանում մահացել է համաշխարհային գիտաֆանտաստիկայի լեգենդ Ռեյ Բրեդբըրին:

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

Montag gets the last laugh when he turns to Beatty's dead body and says, "You always said, don't face a problem, burn it. Well, now I've done both. Good-bye, Captain.

[Նաիրուհի]

Էսօր «Հայազնը» երթ էր կազմակերպել դեպի նախագահական ու արտգործնախարարություն՝ հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած վերջին դեպքերի հետ կապված նամակներ փոխանցելու։ բայց ասածս էդ չի։
Նախագահականի մոտից երթը նոր էր հեռացել, ես էլ նստած նյութ էի գրում դրա մասին, մեկ էլ տեսնեմ՝ ոստիկանները բերում են մի մարդու, տարածքում մնացած մի քանի լրագրողներն էլ վազում են հետևներից։ Սենց բաներ...

Այսօր ՀՀ նախագահի նստավայրի դիմաց ինքնահրկիզման փորձ կատարած նախկին ոստիկան Մխիթար Արումյանի արարքի հետ կապված պարզաբանումների համար կապվեցինք Ոստիկանության հասարակայնության հետ կապի և լրատվության վարչության պետի պաշտոնակատար, ոստիկանության փոխգնդապետ Աշոտ Ահարոնյանի հետ։

«Մխիթար Արումյանը մի քանի տարի ծառայել է ոստիկանական համակարգում՝ պետական պահպանության վարչությունում։ Նշված ծառայողը հաշվարկներ է արել, որ ինքը հավելյալ ժամեր աշխատել է, և դա հավելյալ գումար է կազմել։ Նա անցած տարվա սեպտեմբերի 16-ին զեկուցագիր է գրել՝ խնդրելով իրեն ազատել աշխատանքից։ 10 օր անց՝ սեպտեմբերի 26-ին, մեկ այլ զեկուցագիր է գրել. «Իմ նախորդ զեկուցագիրը գրել եմ խիստ հուզված ժամանակ և փաստորեն իմ մտքերը ճիշտ չեմ շարադրել։ Խնդրում եմ ներեք նախորդ զեկուցագրիս համար»։ Մի քանի օր անց՝ նոյեմբերի 1-ին, մեկ այլ զեկուցագիր է գրել՝ այս անգամ նորից հիշատակելով առաջին զեկուցագրում դրված պահանջը, որ խնդրում է իրեն ազատել աշխատանքից և սոցիալական ծանր վիճակում է։ Մի քանի օր անց Ոստիկանության պետական պահպանության գլխավոր վարչության նոր պետ է նշանակվել, պետն անձամբ լսել է, դրամական օգնություն է տրվել, և բացի այդ հանձնարարվել է վերականգնել ծառայության մեջ, քանի որ մինչ այդ իր զեկուցագրի համաձայն ազատվել էր աշխատանքից։ Սակայն սահմանված կարգով պետք է անցներ բժշկական հետազոտություն։ Ոստիկանության բժշկական հանձնաժողովը հետազոտության արդյունքում տվել է եզրակացություն, որ նա պիտանի չէ ծառայության համար»,- ասաց Աշոտ Ահարոնյանը։
Քանի որ Արումյանն այսօր ասաց, որ ինքը մինչ այդ լիովին առողջ է եղել, և միայն ոստիկանության հանձնաժողովն է իր մոտ խնդիրներ հայտնաբերել, Ահարոնյանին խնդրեցինք խոսել այդ առնչությամբ, ինչին ի պատասխան՝ նա ասաց. «Կարող է իրենց թաղամասի պոլիկլինիկայում է ստուգվել, իսկ սա զինվորական ոստիկանության բժշկական հանձնաժողովն է։ Դուք իրեն հարցրեք, թե ինչքան դրամական աջակցություն է ցուցաբերվել։ Էնպես չի, որ ինքն իր աշխատավարձը չի ստացել, պարզապես ավել ժամեր է մնացել ու դրա դիմաց փող է ուզում ստանալ։ 3 ծառայողական քննություն է նշանակվել նրա գործով Հատուկ քննչական ծառայությունում, նյութեր են եղել, որոնք կարճվել են»։
Նշենք, որ Արումյանն այսօր խոսել է իրեն տրված մոտ 2 մլն. դրամի մասին՝ ասելով, որ ինքը մոտ 5-6 մլն. դրամ ուներ ստանալու։
Ահարոնյանին հարցրինք նաև, թե Ոստիկանությունն ի՞նչ քայլեր է պատրաստվում ձեռնարկել Արումյանի այս արարքից հետո։ Ահարոնյանն ասաց. «Չեմ ուզում կանխակալ վերաբերվել, բայց ինձ թվում է իր գործողություններն ավելի շատ այլ մասնագիտության տեր մարդկանց ուշադրության կենտրոնում պետք է լինեն»։
Հիշեցնենք, որ նախագահական նստավայրի դիմաց այսօր առավոտյան ինքնահրկիզման փորձ է արել նախկին ոստիկան Մխիթար Արումյանը: Լրագրողի հարցին ի պատասխան, թե ինչու է նման քայլի գնացել, նախկին ոստիկանը պատասխանել է, որ իրեն անհիմն պատճառներով հեռացրել են աշխատանքից, թոշակի չեն ուղարկում ու չեն վճարում արտաժամյա աշխատանքի դիմաց: Ունի 5 անչափահաս երեխա, որոնցից 1-ը հաշմանդամ է, արտաժամյա աշխատել է, որպեսզի հաշմանդամ երեխայի բուժման գումարը ապահովի: Այս խնդիրների լուծման վերաբերյալ բազմիցս դիմել է տարբեր մարմինների, բայց ոչ մի տեղից պատասխան չի ստացել ու վերջին հույսը ինքնահրկիզման միջոցով իր վրա ուշադրություն գրավելն էր:

Աղբյուր, ի դեպ՝ Արումյանի պարզաբանման տեսանյութն էլ կա, հենց էդ ժամանակ նկարած։

[Շինարար]

Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարության մեր աղբյուրների վկայությամբ՝ վերջերս այնտեղ իրականացված գույքի հաշվառման ու ներքին աուդիտի արդյունքում ուշագրավ փաստ է հայտնաբերվել: «Ժողովուրդ»-ի տեղեկությունների համաձայն՝ պարզվել է, որ նախարարության վարչություններից մեկից անհետացել է մի սառնարան: Որոշ ժամանակ անց աշխատակիցները պարզել են, որ սառնարանը գտնվում է ՀՀ բնապահպանության նախարար Արամ Հարությունյանի ամառանոցում: «Ժողովուրդ»-ի հետ զրույցում, սակայն, բնապահպանության նախարարության աշխատակազմից հերքեցին այս լուրը` ասելով, որ նման բան տեղի չի ունեցել: Մինչդեռ մեր աղբյուրները հակառակն են հավաստում:

armlur.am

[VisTolog]

Հրանտ Բագրատյանի ելույթը ԱԺ-ում. 20.06.2012


Հարգելի պատգամավորներ։
Հայաստանի հանրապետությունը կանգնած է լուրջ քաղաքական ու տնտեսական մարտահրավերների առաջ։ Երբեք մենք այսքան մոտ չենք եղել մի ջրբաժանի, երբ երկրի հետագա զարգացումը պահանջում է ճիշտ հաշվարկված քայլերի ու գործուղությունների համալիր։ Այս առումով ՀՀ կառավարության 5-ամյա գործունեուpյան ծրագիրը դժվար է գերագնահատել։ Ուրիշ որտեղ մենք պետք է ի վիճակի լինենք ծավալել այս երկրին սպասվող մարտահրավերների, դրանց հնարավոր լուծումների, տարբերակների, ձևերի ու մեթոդների մասին։ Այս առումով ներկայացված ծրագիրը չի կարող դիմանալ որևէ քննադատության։ Այնուամենայնիվ փորձենք կանգ առնել ծրագրի առավել հիմնական 10 թերությունների վրա։
1. Փաստաթուղթը մեղմ ասած դժվար է ծրագիր անվանել։ Ընդհանրապես պետք է ի վիճակի լինել տարբերել ծրագիր, պլան, ցանկությունների շարան, տեսլական, կոնցեպցիա, հետաքրքրությունների շրջանակ և այլն բառերը։ Մասնագիտորեն ասած տնտեսական ծրագիրը դա պարտադիր կարգով պետք է լինի սահմանափակ ժամանակի ու ռեսուրսների որոշակի նպատակով արած ծախս՝ որոշակի արդյունք ստանալու ակնկալիքով։ Այստեղ միայն երկար բարակ դատողություններ են այս կամ այն ոլորտներում հնարավոր ընդհանրական, ծրագրի հեղինակների կողմից այդպես չկոնկրետացված նպատակների շուրջ։ Օրինակ վերցնենք ամենակոնկրետ բաժիններից բյուջետային համակարգում առաջարկված “ծրագրային” միջոցառուները. "շարունակվելու են ծրագրային բյուջետավորման ներդրման բարեփոխումները, որոնց արդյունքում այն (անհասկանալի է ի՞նչը, ընդհանրապես ծրագրի շարադրումը հայերեն չէ) կլինի իրավական հիմքերով ապահովված գործուն համակարգ“։ Կամ “կառավարությունը շարունակելու է միջոցներ ձեռնարկել բյուջետային գործընթացների թափանցիկության և կատարման ընթացքի նկատմամբ մասնագիտական ու հանրային հսկողության աստիճանի բարձրացման համար”։ Տեսնես աշխարհում կա մեկը որ նման ընդհանուր, հանրահայտ բաներին դեմ է։ Կամ կարդում ենք. “ստեղծվելու են նպաստավոր պայմաններ հայ հոգևոր ու մշակութային ժառանգության պահպանման, ազգային արժեքների և ավանդույթների վերարտադրության, զարգացման ու հանրահռչակման համար”։ Ահա մի հետաքրքիր նմուշ ևս. սպորտային քաղաքականության նպատակներից մեկն էլ “անհատի ներդաշնակ զարգացումն է, աշխատունակության և երկարակեցության ապահովմանն ուղղված պայմանների ստեղծումը”։ Եվս մի նմուշ մրցակցության պաշտպանության համակարգ բաժնից. “իրականացնել մենաշնորհային և գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսավարողների գործունեության նկատմամբ հսկողություն և չարաշահումների կանխարգելում՝ անպատիժ չթողնելով ոչ մի հակամրցակցային գործողություն” կամ թե “հայտնաբերել և կանխարգելել անբարեխիղճ տնտեսավարողների կողմից սպառողների շահերը վնասելու փորձերը”։ Ավելորդ չէ նշել որ այպես կոչված ծրագրում թվով 400 պարբերություն-մտքերից 270-ը այսպիսի ընդհանրական, ոչինչ չասող ֆրազաներ են։ Եթե չլինեն առանձին նախադասություններ (մի 10-15 հատ 45 էջ փաստաթղթի մեջ), ապա այս ծրագիրն առանց փոփոխությունների անհրաժեշտության կարելի կլիներ վերագրել Ֆրանսիային, Մոնղոլիային կամ էլ Սվազիլենդին։
2. Ծրագիրը չգիտես ինչու կառուցված է հետևյալ գերակայությունների վրա. տնտեսության մրցունակության բարձրացում, մարդկային կապիտալի զարգացում և ինստիտուցիոնալ կարողությունների զարգացում։ Ապշում ես. Ի՞նչու այս 3-ը։ Բա մյուսները։ Եթե կառավարությունը քաջություն ունենար վերլուծելու 2007թ հունիսի 21-ին այս նույն ԱԺ կողմից ընդունած ծրագիրը, որի կատարումը 100%-ով ձախողված է, ապա շատ հեշտությամբ կհասկանար, համենայ դեպս այսօրվա դրությամբ կան ակներևաբար ավելի կարևոր, հրատապ և խորը գերակայություններ. արտագաղթ, արտաքին պարտք, աղքատություն և այլն։ Ստորև տեսնում ենք փաստացի կատարողականի և խոստացածի տարբերությունը.
1. Խոստացած 47-61% տնտեսական աճի փոխարեն ունենք 10.9%, այն էլ 2007թ 13.7% աճի հաշվին։ Արժե հիշել որ այս 13.7%-ն էլ տեղի է ունեցել 2007-ին հեռահաղորդակցության ոլորտում ակտիվների առուծախի հետևանքով։ Հատկանշական է, որ Սերժ Սարգսյանի նախագահ աշխատելու ընթացքում (2008-2011թթ) ՀՀ տնտեսությունը նվազել է շուրջ 3 տոկոսով այն դեպքում, երբ աշխարհում տնիտեսական աճը կազմել է 7.8%։ Այս վերջին փաստը ի դերև է հանում իշխանությունների փաստարկն առ այն, թե ՀՀ տնտեսության անկումը պայմանավորված է մեզանից դուրս գտնվող արտաքին գործոններով։ Ամենևին, անկման 85%-ը մենաշնորհների վրա հիմնված օլիգարխիկ տնտեսությունն է՝ ՀՀ բարձրագույն իշխանության (նախագահ, վարչապետ) ներգրավմամբ։
2. 2007-2011 ՀՀ լքել է 157 հազ մարդ։
3. 2007-2011թթ աղքատությունը 23%-ից հասել է 36%-ի։ Բնական է, որ տնտեսության խոստացված ապակենտրոնացումը տեղի չի ունեցել. Աղքատության աճն ինքստինքյան նշանակում է հարուստների ու օլիգարխների տեսակարար կշռի էլ ավելի բարձրացում։
4. Երկրի արտաքին պարտքը հատել է 6.5 մլրդ դոլարի սահմանը, որից պետականը՝ շուրջ 4 մլրդ դոլար։ Այդ ընթացքում արտաքին պարտքը ավելի քան կկրնապատկվել է։
5. Շուրջ 270 հազ մարդ գործազուրկ է՝ չնայած պաշտոնական հաշվառման մեջ են 73 հազարը։ Բոլոր այդ տարիներին ստեղծվել ընդամենը 1800 աշխատատեղ։
Հարց է առաջանում. Կառավարությունը երբևիցե վերլուծե՞լ է այս թվերը։ Կառավարությունը գիտի որ ՀՆԱ 10% և ավել աճի դեպքում է միայն հնարավոր կասեցնել արտագաղթը։ Ավելին, այդ աճը պետք է լինի ավելացված արժեքի աճ։ Կառավարությունը գիտի արդյոք, որ Հայաստանի արտաքին պարտքն անցել է 6.5 մլրդ դոլարը և կազմում է ՀՆԱ ավելի քան 65%-ը։ Այս ցուցանիշով Հայաստանը աշխարհում վերջից 13-րդն։ Կառավարությունը գիտի, որ արտաքին պարտքի սպասարկում / ՀՆԱ ցուցանիշով (33%) աշխարհի երկրների մեջ
վերջից 7-րդն է։ Մի՞թե չեք հասկանում, որ արդեն 2013-ի ամառ-աշուն շրջանում հնարավոր է հունական տարբերակի կրկնություն Հայաստանում։
Ծրագրում կառավարության ելակետային մեկնակետն այն է, որ 2008-2009թթ տնտեսական ճգնաժամով պայմնավորված անկումը վերականգնված է, ճգնաժամին հաջողությամբ դիմակայել ենք և տնտեսությունը դարձել է ավելի դիվերսիֆիկացված։ Երեք պնդումներն էլ սուտ են։ Նախ, 2008-2011թթ ՀՀ ՀՆԱ անկումը կազմել է -2.8%, իսկ աշխարհի ՀՆԱ-ն աճել է 7.2%։ Բացի այդ, 2009-ին ՀՀ տնտեսական անկումը եղել 14.1%, իսկ աշխարհինը 2.3։ Տնտեսական անկման տեմպերով Հայաստանը 208 հաշվառված երկրների մեջ եղել վերջից 4-րդը։ Խորը տնտեսական վերլուծությունները ցույց են տվել, որ նման զավեշտալի անկման պատճառն այն է, որ Հայաստանը լինելով դեֆիցիտային աշխատաշուկայի երկիր այդուհանդերձ այդ տարիներին աշխատուժ է արտահանել, ինչն էլ դարձել նման ահռելի անկման հիմնական պատճառը։ Ավելորդ չէ նշել, որ տնտեսության իրական անկումը եղել է 32%։ Վերջապես, տնտեսության իբր թե ավելի դիվերսիֆիկացված լինելը պարզապես սուտ է։ Տնտեսության դիվերսիֆիկացված լինելու ցուցանիշը արտահանման կառուցվածքն է։ Եթե 2007-ին հանքահումքային, ոչ թանկարժեք մետաղների արտադրանքի ու թանկարժեք քարերի արտահանումը կազմել է 67%, ապա 2011թ – 72.2%։
4. Ծրագրում կառավարությունը կրկին նախատեսում է 100000 աշխատատեղ ստեղծել։ Ինձ թվում է, որ մեր կառավարությանը ժամանակն է հանգիստ թողնել աշխատատեղ բառը և 10000 թիվը։ Նախ, ի՞նչու եք 100000 աշխատատեղ ստեղծում, եթե ընդամենը 73.9 հազ գործազուրկ ունեք (պաշտոնական թիվ)։ Երկրորդ, Սերժ Սարգսյանը 2008-ին խոստացել էր 100000 նոր աշխատատեղ։ 2008-2011 զբաղվածների թիվն ավելացել է 1100 մարդով (1119700 մարդուց դարձել է 1120800 մարդ)։ Այսինքն 4 տարում խնդիրը կատարված է 1.1%-ով։ 2011-ին եղել է 73.9 հազար գործազուրկ։ 2003-ին Ռ.Քոչարյանն էր խոստացել ստեղծել 40000 աշխատատեղ։ Արդյունքում զբաղվածների թիվը 2003-2007թթ զբաղվածների թիվը 1106.4 հազ մարդուց (2002թ) հասել է 1117.6 հազ մարդու կամ աճել է ընդամենը 11.2 հազ մարդով։
5. Եթե հանքարդյունաբերության հաշվին լինի ՀՆԱ աճ դա կարող հանգեցնել ավելացված արժեքի անկման, հարստության կենտրոնացման, աղքատության աճի։ Կասկած չունենաք, որ 2017-ին լինելու է ավելի կենտրոնացված հասարակություն։
6. Կառավարությունը պլանավորում է 5-7 տոկոսի տնտեսական աճ։ Մի րոպե պատկերացնենք որ դա կհաջողվի։ Լավ բայց աշխարհն աճում է տարեկան 4%-ով։ Իսկ 1 շնչին ընկնող ՀՆԱ-ով մենք 3 անգամ համաշխարհային միջինից ետ ենք մնում։ Եթե մեր աճի տեմպերը սոսկ 2%-ով ավելին լինեն, քան աշխարհինը, ապա աշխարհի միջինին հասնելու համար մեզ կպահանջվի 57, իսկ զարգացած երկրների մակարդակին հասնելու համար՝ 228 տարի։ Բացի այդ. Ի՞նչի հաշվին է պլանավորված այդ աճը։ Ասվում է ներքին խնայողությունները ներդրումների վերածելու հաշվին։ Այ քեզ բան։ 36% աղքատների առկայության պայմաններում և 82 տոկոս պարենի վրա կատարվող ծախսի պարագայում այդ ի՞նչ խնայողություններ են ներդրումացվելու։ Հասկանալի չի նաև ի՞նչպես են խրախուսվելու ներդրումները՝ առաջարկի թե պահանջարկի միջոցով։ Ծրագրի այս հատվածից այն տպավորությունն է ստեղծվում, որ կառավարությունը որևէ համակարգված պատկերացում չունի տնտեսական աճն ապահովելու արդի գործիքակազմի մասին։
7. Առնվազն տարակուսանք է հարուցում գյուղատնտեսության, կրթության, առողջապահության և այլն մասով սպառողին սուբսիդավորելու փոխարեն մատակարարներին սուբսիդավորելու քաղաքականությունը։ Դրանից հետո բոլորովին անհասկանալի են կոռուպցիայի դեմ իբր թե պայքար տանելու հայտարարությունները։
8. Անհասկանալի են զարգացման ճյուղային հատվածում ինչ-ինչ խոստումների առկայությունը։ Այսպես, գրված է. կշարունակվեն աշխատանքները Հայամստան-Իրան երկաթգծի կառուցման ծրագրի ուղղությամբ աշխատանքները։ Նույնը ատոմակայանը։ Հասկանալի չէ, կշարունակվի ի՞նչը։
9. Ծրագրի սոցիալական հատված մերկպարանոց հայտարարություններ են։ Ընդ որում գրքային, կասեի կենցաղային մակարդակի։ Չնչին բացառոււթյուն են կազմում առողջապահության և մշակույթի (մի մասի) հատվածները։
10. Ծրագրի վերջին, ինստիտուցիոնալ հատվածը պարզապես ընդհանուր, մակերեսային, հանրահայտ մտքեր են այս կամ այն ինստիտուտի լավ ու վատի մասին։ Ոչ մի մեխանիզմ, ոչ մի կոնկրետություն։


http://aregevorgyan.blogspot.com

[Claudia Mori]

Կոտ դ` Իվուարի քաղաքացիները Հայաստանում իրենց անվտանգ են զգում



Կոտ դ` Իվուարի քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով 2011թ. ընտանիքի բոլոր անդամներին կորցրած քսանիննամյա Դելոր Ինոսենթն ապաստան է գտել Հայաստանում: Նրա նոր բարեկամներն են իր նման հարազատներ կորցրած ու Հայաստանում փախստականի կարգավիճակ ստացած 5 համերկրացիները, ում հետ նա ամեն օր աշխատում է՝ որպես ավտոմեքենա լվացող:

«Պատերազմի հետևանքով ամեն ինչ կորցրեցի ու այլևս հնարավոր չէր ապրել իմ երկրում: Եկա Հայաստան, ստացա փախստականի կարգավիճակ: Ինձ ասացին, որ կարող եմ որպես ավտոմեքենա լվացող աշխատել: Ես ինքս ինտերնետային ցանցերի մասնագետ եմ, բայց հիմա այստեղ եմ աշխատում, որ կարողանամ ապրել: Թե ինչ կլինի ապագայում` չգիտեմ, ամեն ինչ Աստծո ձեռքերում է»,- www.hra.am –ին պատմում է Ինոսենթը:

Ինոսենթին ու նրա ընկերներին աշխատանքի ընդունած Հայաստանում «Ֆրաբեր» ընկերության մենեջեր Սևակ Ավետիսյանի խոսքերով՝ նրանք շատ կարգապահ են, մաքրասեր ու աշխատասեր, դրա համար էլ տղաներին ընդունել են աշխատանքի:

Ավտոլցակայանի 8 աշխատողներից 6-ը Կոտ դ`Իվուարից Հայաստանում ապաստան հայցած ու փախստականի կարգավիճակ ստացած երիտասարդներ են: Նրանք ասում են, որ ոչ մի դեպքում էլ հետ չեն վերադառնա իրենց հայրենիք, քանի որ այնտեղ անվտանգ չէ:

Հիշեցնենք, որ Կոտ դ`Իվուարում 2010թ. դեկտեմբերին նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլում պարտված Լորան Գբարգոն չի ուզում պաշտոնը զիջել իր մրցակից Ալասան Ուատարեին, որի լեգիտիմությունը ճանաչվել է ՄԱԿ-ի կողմից: Այդ պատճառով երկրում քաղաքացիական պատերազմ է սկսվել, որը գտնվում է միջազգային հանրության հսկողության տակ:ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գործակալության «Փախստականների վիճակն աշխարհում» զեկույցի համաձայն՝ 2006-2011թթ.-ը 15-16 մլն մարդ փախստական է դարձել` փորձելով խուսափել իրենց երկրներում առկա բռնություններից:

«Ավելի քան 42 մլն մարդ ամբողջ աշխարհում բռնի կերպով տեղահանվել են իրենց տներից ու համայնքներից: Վերջին տասնութ ամիսների ընթացքում ավելի քան մեկ միլիոնը հեռացել են իրենց երկրներից Կոտ դ՝Իվուարում, Լիբիայում, Մալիում, Սոմալիում, Սուդանում և Սիրիայում բռնկված հակամարտությունների ալիքի հետևանքով»,- այսօր հայտարարել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Պան Գի Մունը:

Ամեն 5 փախստականից 4-ը ապաստան է ստանում զարգացած երկրներում, բայց կան փախստականներ, ովքեր հանգրվանում են նաև զարգացող երկրներում, որոնցից մեկն էլ Հայաստանն է: Եթե Հայաստանում նախկինում փախստական ասելով հասկանում էին 1988թ. Բաքվի կոտորածներից փախուստի դիմած մարդիկ, ապա այժմ պարզ է, որ փախստականներ կարող են գալ նաև Իրաքից, Լիբանանից, Կոտ դ’Իվուարից, Սոմալիից, Չինաստանից, Կուբայից, Թուրքիայից :

Այդպես էլ հասկանալի չէ, թե ինչու զարգացած երկրները թողած նրանք ապաստան են հայցում Հայաստանից, որը տնտեսապես զարգացած ու հարուստ երկիր չի համարվում և որի մասին նրանք նախկինում անգամ չեն էլ լսել:

«Սոմալիում դեպքերից հետո 1997-98 թթ մի երիտասարդ տղա Սեմուել անունով եկել էր Հայաստան, հարցնում էինք, ինչու՞ ես եկել Հայաստան, պատասխանեց՝ դե նայել եմ իմ ճանապարհին առաջին քրիստոնեական երկիրը որն է ու դժվարություններով հասել»,- ասում է «Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ գործադիր տնօրեն, Լարիսա Ալավերդյանը, ով տարիներ շարունակ զբաղվում է Հայաստանում փախստականների հարցերով:

14 տարվա ընթացքում ապաստան ստանալու մոտ 1900 հայց է գրանցվել

ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության Միգրացիոն գործակալության տվյալներով՝ Հայաստանում բնակվում է փախստականի կարգավիճակ ունեցող 260 հազար մարդ: Նրանց մեծ մասը Հայաստան են բռնագաղթել 1988թ. Ադրբեջանի Բաքու քաղաքում տեղի ունեցած կոտորածի հետևանքով:

1994-2010թթ. տարբեր հիմնադրամների օգնությամբ ՀՀ քաղաքաշինության նախարարությունը բնակարաններով է կարողացել ապահովել 4547 փախստական ընտանիքի, 2005-2009թթ. մեկ այլ ծրագրի շրջանակում՝ 788 ընտանիք է բնակարան ստացել: Դրանից հետո մինչև այսօր այլ ծրագիր չի իրականացվել: Պաշտոնական տվյալներով՝ մոտ 2000 ընտանիք է հաշվառված առաջնահերթության իրավունքով բնակարան ստանալու համար:

Տարեթիվ	Ապաստան հայցողների քանակ	Տարեթիվ	Ապաստան հայցողների քանակ
1999	23	2006	650
2000	9	2007	291
2001	10	2008	207
2002	8	2009	67
2003	82	2010	68
2004	162	2011	75
2005	163	2012	15

ՀՀ-ում ապաստան հայցողների քանակը՝ ըստ տարեթվերի (տվյալները տրամադրել է Միգրացիոն պետական ծառայությունը)

Փախստականների այդ մեծ հոսքից հետո Հայաստանում ապաստան հայցած մարդկանց համար կոնկրետ բնակարաններ հատկացնելու ծրագրեր կամ Կառավարության որոշումներ ընդհանրապես չկան:

2000 թ. շատ փոքրաթիվ հոսք է եղել Իրանից և Թուրքիայից, իսկ 2002թ. առաջին լուրջ ներհոսքը տեղի ունեցավ Իրաքից: Հայաստանում ստեղծվեց հատուկ կացարան, որտեղ բնակվում են բոլոր ապաստան հայցողները: Այն պահպանելու համար պետական բյուջեից տարեկան հատկացվում է 10 միլիոն դրամ:

Հաջորդ մեծ հոսքը եղել է 2005թվականից սկսած՝ Լիբանանից: Այնուհետև Հայաստանից ապաստան են հայցել 2008թ. օգոստոսին վրաց-օսեթական հակամարտությունից հետո: Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանը ստացել է մոտ 1900 դիմում վերջին 14 տարիների ընթացքում:



«Ապաստան հայցողները փախստականի կարգավիճակ ստանալուց հետո ստանում են Հայաստանում ապրելու թույտվություն՝ առանց ժամկետային սահմանափակման, չեն վերադարձվում իրենց երկիր և նրանց տրվում են որոշակի իրավունքներ: Սոցիալական ու մշակութային իրավունքների տեսանկյունից նրանց իրավունքները հավասարեցված են ՀՀ քաղաքացիների իրավունքներին՝ բացառությամբ քաղաքական իրավունքների, օրինակ՝ նրանք չեն կարող քվեարկել ու թեկնածություն դնել ընտրությունների ժամանակ: Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններին կարող են մասնակցել: Կարող են բնակարան գնել, անշարժ գույք, բայց հողի սեփականատեր չեն կարող դառնալ: Չեն կարող դառնալ նաև քաղաքացիական ծառայող»,- փախստականների իրավունքներն է ներկայացնում Պետրոս Աղաբաբյանը՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության Միգրացիոն պետական ծառայության աշխատակազմի ապաստանի հարցերի բաժնի պետը:


Փախստականներն ուզում են ավելի լավ պայմաններում ապրել

Վերջին շրջանում Հայաստան եկած փախստականների մի մասն աշխատանք է գտնում Հայաստանում ու փորձում ինտեգրվել նոր կյանքին, մի մասը գերադասում է հեռանալ այլ երկրներ, իսկ մյուս մասն էլ՝ երազում հեռանալու մասին, բայց չի կարողանում:

Չնայած փախստականներին տրվում են շրջագայելու համար նախատեսված անձնագրեր, բայց փախստականները երբեմն խնդիրների առաջ են կանգնում այդ անձնագրերի պատճառով: Օրինակ՝ 2006 թվականից Հայաստան եկած 45–ամյա Մարիամ Բոզոն(ազգանունը Բոզոյան է եղել, փոխել է) այս տարի ուզել է մեկնել Թուրքիա, բայց Վրաստանի սահմանի վրա նրան չեն թողնել գնալ Թուրքիա:

«Ես ուզում էի ուղղակի գործերով գնալ Թուրքիա, իսկ Հայաստանը լքելու միտք չունեմ, քանի որ մեր տղան Հայաստանում է թաղված՝ մահացել է քաղցկեղից, որը ձեռք էր բերել Հայաստան գալուց հետո»,- www.hra.am –ին պատմում է իրաքահայ կինը:

Նույն երկրից 9 տարի առաջ Հայաստան եկած 33–ամյա Ազատ Մարգարյանը վերջին երկու տարիներին ժամանակավոր կացարան է ստացել պետությունից, մինչև այդ ապրել է վարձով՝ իր սեփական միջոցների հաշվին: 6 ամիս հետո անձնագիր ստանալուց հետո պատրաստվում է մեկնել Եվրոպա իր ընկերների նման, ովքեր նախկինում ևս փախստական են եղել Հայաստանում, բայց լավ վարձատրվող աշխատանք չգտնելով՝ հեռացել են հայրենիքից:

«Այնտեղ ամեն ինչ ունեցել ենք, ավտոէլեկտրիկ էի աշխատում ու մի հոգին աշխատելով կարող էր ամբողջ ցեղը պահել: Իսկ այստեղ ես ու եղբայրս ենք աշխատում նույն գործով ու մեր ունեցածը ոչ ավելանում է, ոչ էլ պակասում է: Չնայած ես դժգոհ չեմ, քանի որ Հայաստանում վիճակը վատ է բոլորի համար, ինձ էլ Հանրապետական կուսակցությունից երբեմն օգնում են»,- ասում է Մարգարյանը:

ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության Միգրացիոն պետական ծառայությունը պատրաստվում է մշակել նոր ծրագիր, որով կկարողանան փախստականներին հասարակությանն ինտեգրելու աշխատանքներ իրականացնել: Թե որքանով արդյունավետ կլինի մշակվող ծրագրի իրականացումը, պարզ կլինի Հայաստանից արտագաղթող փախստականների ցուցանիշների վերլուծությամբ։

Աղբյուրը՝ http://www.hra.am/hy/point-of-view/2012/06/20/refugee

[Տրիբուն]

Վայոց ձորում արջերը հարձակվել են անասնագոմի վրա և 4 գլուխ ոչխար հոշոտել

Մեղա-մեղա, մարդ սենց նորություն ա կարդում, անկախ իրանից ուրախանում ա: Փաստորեն Հայաստանի անտառներում դեռ արջեր են մնացել, ու բավականին ակտիվ արջեր:

[Շինարար]

Վայոց ձորում արջերը հարձակվել են անասնագոմի վրա և 4 գլուխ ոչխար հոշոտել

Մեղա-մեղա, մարդ սենց նորություն ա կարդում, անկախ իրանից ուրախանում ա: Փաստորեն Հայաստանի անտառներում դեռ արջեր են մնացել, ու բավականին ակտիվ արջեր:

Վայոց ձորում չգիտեմ, բայց մեր մարզում՝ Լոռի, եթե տենց դեպք ա լինում, հեչ ուրախանալու չի, որովհետև մեր արջերը հիմնականում հատապտուղ, արմատով են սնվում, ու եթե սկսել են գյուղին կամ գոմերին մոտենալ, ուրեմն բուսական աշխարհի վիճակն էդքան էլ լավ չի:

Մեկ էլ, լրատվամիջոցներով տենց բան գրել չարժե, որովհետև մեր որսասեր որոշ մեծահարուստների, պաշտոնյաների էլ տենց բան ա պետք, որ տեղն իմանան, հրացանը ձեռքին շտապեն արջից "փրկելու" տուժած գյուղացիներին: