Հայկական, գեղջկական Երաժշտություն

[Tig]

.....
Ուրեմն, հնում, երբ ասենք գյուղացին գործ էր անում. օրինակ՝ գութանով հողի հետ էր աշխատում, քթի տակ սովորաբար մի երգ էր երգում, դա ժողովրդի ծոցից ելած երգ էր, որը փոխանցվում էր սերնդե սերունդ:
Տվյալ աշխատանքի ժամանակ մի երգ կա, ավարտվում է՝ «Գութան չլներ, աշխարհն ի՞նչ էր» նախադասությամբ… ամեն անգամ այդ խոսքերին հանդիպելով մարմնովս սարսուռ է անցնում:
Սրանք աշխարհի ամենապարզ երգերն են, ԲԱՅՑ, իմ կարծիքով սրանից էն կողմ երգ չկա... սրանք ոչ թե գրվել են պատվերով, ինչ որ մեկի կողմից, փող աշխատելու նպակաով, կամ թող լինի ինչ որ մեկի սրտից բխած, բայց նպատակով, որ այդ երգով նա դառնա ինչ որ բան (այսինքն անձնական շահ է հետապնդում այնուամենայնիվ), այլ սրանք կազմվել, կառուցվել, կատարելագործվել են աշխատանքի ժամանակ, առանց որևե շահի, թեկուզ մաքուր շահի:

Երբ նոր էինք կոնսերվատորիա ընդունվել, այդ երգերը լսելուց (դե հատուկ դասաժամ կա, որ մեզ համար միացնում են այդ երաժշտությունը) դեռ միայն քմծիծաղ էին մարդիկ տալիս, իսկ մի քանի ամիս հետ ոչ միայն սկսեցինք սիրել դա, այլ գրեթե ողջ կուրսով այդ դասից հետո էտ երգերն ենք քթի տակ երգելով գնում: Ինչքան մաքուր, ինչքան անկեղծ...

[Հարդ]

Էս երգի մեջ խորանալով մենք խորանում ենք գեղջուկ - հողագործի հոգեբանության մեջ: Սա պարզ ցույց ա տալիս, որ գեղջուկի աշխարհհայացքը սկսվում էր հողով, վերջանում գութանով: Այսինքն դա տենց էր, որովհետև էդ գութանն էր, որ իրան հաց էր պարգևում, իսկ էսօր մեր համար քրտինք թափելը, հողի հետ աշխատելն ու գութան գովելը շատ խորթ բաներ են:

Իսկ երգի երաժշտությունը լրիվ նկարագրում ա Հայկական լեռնային բնությունը:

Ի միջի այլոց, իմ դասախոսներից մեկն ինձ պատմեց, որ ժամանակին (երբ դեռ նոր էր ձևավորվում մինիմալիստական երաժշտությունը) մի հայտնի լեհ կոմպոզիտոր եկավ Հայաստան: Երբ իրան ցույց տվեցին գեղջկական երաժշտությունը, նա ուղղակի չհավատաց, որ սա գալիս ա անհայտ ժամանակներից: Քանի որ դա զուտ մինիմալիստական երաժշտություն էր իսկ մինիմալիզմը նոր նոր էր առաջավոր Եվրոպայում ձևավորվում:

[Tig]

Էս երգի մեջ խորանալով մենք խորանում ենք գեղջուկ - հողագործի հոգեբանության մեջ: Սա պարզ ցույց ա տալիս, որ գեղջուկի աշխարհհայացքը սկսվում էր հողով, վերջանում գութանով: Այսինքն դա տենց էր, որովհետև էդ գութանն էր, որ իրան հաց էր պարգևում, իսկ էսօր մեր համար քրտինք թափելը, հողի հետ աշխատելն ու գութան գովելը շատ խորթ բաներ են:

Իսկ երգի երաժշտությունը լրիվ նկարագրում ա Հայկական լեռնային բնությունը:

Ի միջի այլոց, իմ դասախոսներից մեկն ինձ պատմեց, որ ժամանակին (երբ դեռ նոր էր ձևավորվում մինիմալիստական երաժշտությունը) մի հայտնի լեհ կոմպոզիտոր եկավ Հայաստան: Երբ իրան ցույց տվեցին գեղջկական երաժշտությունը, նա ուղղակի չհավատաց, որ սա գալիս ա անհայտ ժամանակներից: Քանի որ դա զուտ մինիմալիստական երաժշտություն էր իսկ մինիմալիզմը նոր նոր էր առաջավոր Եվրոպայում ձևավորվում:

Այս երգի շատ ավելի հաջող ձայնագրություն: