Թեմայից դուրս, բայց հետաքրքիր կամ կարևոր գրառումներ

[keyboard]

Եղբայր, ես կոնկրետ դեպքերից եմ խոսում` հստակ տեղյակ լինելով շատ մանրամասներից: Հենց բանն էլ նրանումն է, որ մեր երկրում բարձրակարգ բժիշկների քանակը քիչ է, իսկ ընդհանրապես բժիշկների (միջին, ցածր և անգրագետ կարգի) քանակը շատ է: Ու հենց տենց էլ պայման են դնում` չտաս, չես աշխատի: Բնական է, որ բարձրակարգ բժիշկների հանդեպ փորձված ու շուստրի գլխավոր բժիշկները այլ քաղաքականություն են վարում, սական ոչ այդքան անվանի բժիշկներին բառիս բուն իմաստով շանտաժի են ենթարկում: Բայց կան նաև տապոռ ու լկտի գլխավոր բժիշկներ, որոնք նույնիսկ մասնագիտական հեղինակությունների հետ հաշվի չեն նստում` նալոգը պահանջում են:
Ու որ ասում ես "գրեթե անփոխարինելիա", այդքան էլ համամիտ չեմ, մանավանդ երբ խոսքը գնու է բռշկական միջին անձնակազմի և բուժքույրական անձնակազմի մասին:
Անցած տարի (արդեն նախանցած ) հիվանդանոց էի պարկել` վիրահատության: Արժանացել եմ հոյակապ ու անշահախնդիրը վերաբերմունքի թե բուժող բժիշկների և թե բուժսպաարկող անձնակազմի կողմից (ամբողջական վճարովի հիմունքներով էի վիրահատվում): Բայց հիվանդանոցի պայմանները ողբալի էին` հնություն, փտածություն, առաստաղի տակ թռչող չղջիկներ և այլն: Բայց մեկ այլ անգամ մի շատ "պրեստիժնի" բուժհաստատությունում էի` պայմաններն ընտիր, մասնագետները` վիրտուոզ, բայց զուտ մարդկային վերաբերմունք չկար: Մինչև վերևից չէին ասում` թեկուզ պարկած տեղդ մեռի:
Ու սա ինձ համար ևս մեկ ապացույց եղավ, որ բժշկական ծառայությունների որակը այդքան էլ կախված չէ վճարվող գումարից ու մասնագիտական կարողություններից: Բավականին շատ բժիշիկ ծանոթներ-բարեկամներ ունեմ ու մի բան ինձ ահմար հաստատ է: Բժիշկ լինելու համար առաջին պետք է մարդասեր լինել` սիրել մարդկանց, հետո նոր սիրել ու տիրապետել բժշկի մասնագիտությունը:

Գրածներիդ համամիտ եմ, բայց մեկա, մեղավորը ստորագրող չստացողնա ու ամենամեծ մեղավորն էլ նայա, ով մտածումա, որ ինքը էսօր ապրումա, կողքինի մասին չպիտի մտածի։
Ասենք եթե հիվանդանոցի բուժանձնակազմի 50 տոկոսը գլխավորի հետ լավա ու քո ասած վիրտուոզնա ու գլխավորն էլ գիտի, որ իրա՝ էդ վիրտուոզի հմար են իրա հիվանդանոց գալի ու իրան ձե չի տալի, որ էդ վիրտուոզին կպնի, հենց էդ վիրտուոզն էլ պիտի փոխի էդ ամենը, այսինքն՝ էն սանիտարկեն ու բուժքույրը, որ ասենք դուրս գան հիվանդանոցի բակ, խալաթներով ու չսպասարկեն հիվանդներին ընդամենը 1 ժամ ու էդ վիրտուոզը չմտածի, որ ես իմ փողն առնում եմ, խի հելնեմ էդ սանիտարկի ու միջին մակարդակի բուժանձնակազմի կողքը կանգնեմ, այլ հենց ինքը դուրս գա, էդ ժամանակ, էդ գլխավորը հաստատ մտածելու լիքը բան կունենա։ Հենց դայա հարցի կորիզը, թե չէ փող են վերցոնում, լավ են սպասարկում թե չէ, այս ամենը կկարգավորի միայն կորիզից սկսելով հաստատ։
2000-2005 թվերին, երբ ուսանող էի, Երևանից մարզեր տեղափոխվելու նդիր ունեին մարզի ուսանողները, ինչ-որ բարեգործ հոգացել էր ուսանողների ճանապարհածախսի մասին և ավտոբուսները անվճար էին, սակայն կանոնավոր չէին քշում, քանզի ստանդարտ փող էին ստանում, իսկ երբ տեղափոխումը վճարովի էր ավելի շատ էին ստանում։
Այդ ավտոբուսներին սպասում էին, եթե չչափազանցնեմ 80-120 ուսանող, մի ամբողջ բանակ և այդ ուսանողների մեջ կային նրանք, ովքեր այդ ճանապարհածախսը չվճարելով՝ բառիս բուն իմաստով ապրում էին ու մի կերպ ծերը-երին հասցնելով սովորում։ Մեկը առաջարկեց փակել սպասման վայրին հարող փողոցը և ավտոբուս պահանջել։
Գիտես ինչ լսվեց կողքի՞ց․ « Ես կգնամ տատուս տունը կնամ էսօր», «ես տաքսիով կգնամ», «ես կսպասեմ մարշրուտնով կգնամ», «ես էթամ մի հատ հաց ուտեմ, մինչև դուք ստե ճամփեն փագեք ավտոբուսը գա»․․․
Արդյունքում մնացին 8-12 հոգի է բա էդ 8 հոգին ինչ անեին եղբայր։
Ասածս ինչա, մինչև մենք մեր կողքինի վրա թքած չունենալու գաղափարը չհանենք մեր մեջին, ուզումա փող վերցնեն, ուզումա աշխատավարձերը բարձրացնեն, մեկա նույննա նույնը․․․

[Varzor]

Ասածս ինչա, մինչև մենք մեր կողքինի վրա թքած չունենալու գաղափարը չհանենք մեր մեջին, ուզումա փող վերցնեն, ուզումա աշխատավարձերը բարձրացնեն, մեկա նույննա նույնը․․․

Այդ հարցում համամիտ եմ:
Սակայն միշտ չի, որ երբ կուշտը կանգնում է սովածի կողքին դա արդարությունը վերականգենլու համար է անում: Անում է նաև սեփական վիճակն էլ ավելի լավացնելու համար:
Ընդհանոււր առմամբ ներկայումս Հայաստանում պրակտիկորեն բացակայում է կոլեկտիվ պայքարի գաղափարը (խոսքս վերաբերվում է աշխատանքային կոլեկտիվներին): Ու դա հիմնականում է գալիս է նրանից, որ կոլեկտիվի մի զգալի մասը ղեկավարի դրածոներն են` վախենում են: Բոլորն էլ հացի խնդիր են լուծում և մեկի խնդրի համար ոչ մեկը ռիսկ չի անում անշառ գլուխը դնի շառի տակ` սեփական վիճակը դարձնի անորոշ:
Քո բերած օրինակի հակառակն էլ բերեմ: Ուսանող տարիներին մի 6 ամիս էր թոշակ չէին բաժանել, հիմնավորում էին, իբր թե փող չկա: Սակայն Պոլիտեխնիկցիք ընդվզեցին, մի մեծ հոծ զանգվածով նույնիսկ հասան կառավարության շենքի մոտ: Բոլորը վանկարկում էին "թոշակ, թոշակ...", նույնիսկ ցուցապաստառներ էին սարքել: Ու ամենահետաքրքիրն այն էր, որ ցուցարարների զգալի մասը վճարովի հիմունքներով սովորող ուսանողներն էին` այսպես, թե այնպես թոշակ չէին էլ ստանում: Նույնիսկ մի շատ հումորիկ իրավիճակ եղալ: Բոլոր "թոշակ" վանկարկողների մեջ մի խումբ տետրից ցուցապաստառ էր սարքել, վրան գրված "քյաբաբ" ու հենց դա էլ վանկարկում էին (դե պոլիտեխնիկցիների թոշակները հիմնականում սպառվում էին քաբաբնոցներում): Ու մի քանի հազար վրդովված ուսանողների ճնշումն ուղղակի սարսափեցրել էր համալսարանի ղեկավարությանը` 2 ժամ հետո թոշակները սկսեցին բաժանել, միանգամից 6 ամսվանը:
Ինչն է հետաքրքիր. կրթաթոշակի համար համախմբված նձինք ուր կորան? Ինչու նույնատիպ պայքար չեն կարողանում տանել իրենց ներկայիս գործատուների մոտ? Ինձ թվում է, որ հիմնական պատճառն ընտանեկան բեռն է:

[Peace]

Գալաթեա.

Կենդանի մորթելը սխալ է, անկախ նրանից ես միս ուտում եմ, թե ոչ: Սակայն այստեղ չեմ ուզում խոսել իմ դրական կամ բացասական կողմերի մասին:

Խոսքը «Աստծո համար»-ի մասին էր: Եթե մի օր որոշեմ գալ քեզ այցելության, հանգիստ կարող եմ մի հավ բերել, ու ասել՝ Լիլ ջան սա քեզ համար է: Բայց այդ նույն հավը ես չեմ կարող տանել օրինալ Ուլուանայենց տուն, տալ ձեռքն ու ասել՝ Ան ջան սա քեզ համար է: Բանն այն է, որ տվյալ դեպքում մենք գործ ունենք կենդանի մարդկանց հետ և հրաշալի կարող ենք պատկերացնել ում համար ինչ կարող ենք անել և ինչ ոչ: Իսկ Աստված ասելով մենք գործ ունենք վերացական հասկացողության հետ: Նրան մենք չենք տեսել, շունչը չենք զգացել ու չգիտենք, թե ինչ է ուզում կամ ուզում է ընդհանրապես: Հետևաբար նրա համար որևէ բան անեը համարում եմ սխալ:

[Peace]

Keyboard

1. Մայրելի լեզվին գերազանց չեմ տիրապետում, բայց որ մորթել է դա հո հաստատ գիտեմ:
2. Քո խրվելիության աստիճանի չափը որոշել անգամ չեմ փորձել:
3. Հայը քրիստոնյային արաբի հետ չի համեմատել, թեև դրա մեջ ոչ մի սարսափելի բան չկա: Միայն զուգահեռներ է տարել մտքերի մեջ, որոնցից մեկը արտահայտել է հայը, մյուսը՝ արաբը:

[keyboard]

Գալաթեա.

Կենդանի մորթելը սխալ է, անկախ նրանից ես միս ուտում եմ, թե ոչ: Սակայն այստեղ չեմ ուզում խոսել իմ դրական կամ բացասական կողմերի մասին:

Խոսքը «Աստծո համար»-ի մասին էր: Եթե մի օր որոշեմ գալ քեզ այցելության, հանգիստ կարող եմ մի հավ բերել, ու ասել՝ Լիլ ջան սա քեզ համար է: Բայց այդ նույն հավը ես չեմ կարող տանել օրինալ Ուլուանայենց տուն, տալ ձեռքն ու ասել՝ Ան ջան սա քեզ համար է: Բանն այն է, որ տվյալ դեպքում մենք գործ ունենք կենդանի մարդկանց հետ և հրաշալի կարող ենք պատկերացնել ում համար ինչ կարող ենք անել և ինչ ոչ: Իսկ Աստված ասելով մենք գործ ունենք վերացական հասկացողության հետ: Նրան մենք չենք տեսել, շունչը չենք զգացել ու չգիտենք, թե ինչ է ուզում կամ ուզում է ընդհանրապես: Հետևաբար նրա համար որևէ բան անեը համարում եմ սխալ:

Դու սխալ համարի, բայ ով որ էլ ասումա , որ իրա համար մատաղը ճիշտա ու ընդունելի, մի ասա

հաստա՞տ

Հա՛ հաստատ, ուղղակի գիտես էս ամենն ինչիցա գալիս, որ Տրդատ թագավաորին մարդիկ համարում են զոռով քրիստոնեություն ընդունել տված թագավոր ու նման մարդիկ գնալով շատանում են։
Շատ լավա արել Տրդատը, հիմա էլ պիտի մի սենց թագավոր լիներ։
3 հատ որ գիրք ա կարդում մարդը սկասումա արդեն փիլիսոփայական մտքեր արտահայտել․․․

մենք նրան չենք տեսել

սկաժիտե պոժալույստա
Հայ լինելու ու մշակույթ պահելու համար կրոնը շատ կարևորա ու էդ զոռով կրոննա հենց էն, որ ասորիների պես կամ եզդիների պես չենք Էսոր ու մեր պետությունն ու երկիրն ունենք։

Keyboard

1. Մայրելի լեզվին գերազանց չեմ տիրապետում, բայց որ մորթել է դա հո հաստատ գիտեմ:
2. Քո խրվելիության աստիճանի չափը որոշել անգամ չեմ փորձել:
3. Հայը քրիստոնյային արաբի հետ չի համեմատել, թեև դրա մեջ ոչ մի սարսափելի բան չկա: Միայն զուգահեռներ է տարել մտքերի մեջ, որոնցից մեկը արտահայտել է հայը, մյուսը՝ արաբը:

1. Դե, որ գերազնաց չես տիրապետում, գրածիս բուն թեմայից խոսա, ոչ թե ինձ ստեղ Ր-ռ-ի ուղագրւթյուն բացատրի։
2.Չէս էլ կարող փոռձես որոշես
3.Դե ես համեմատել եմ ասում դու զուգահեռներ ասա, մեկա դա համեմատությունա, հայի ու արաբի արտահայտածի մեջ էլ զուգահեռ բան չկա, էնի ուսուլմանա հայը քրիստոնեա, էնի 30 հատ կնիկա ունենում հայը՝ ընտանիք ու մի ընտանիք, նենց որ զուգահեռականների և համեմատության ոչ մի հարթություն չկա։

Հ․Գ․ Տառասխալներս,կետադրական ու ուղագրական սխալներս նշելուց հետո, բուն թեմայի մասին էլ մի 2 բան կգրեք։

Հ․Հ․Գ դե քլնգեք ասելով, որ Տրդատը դահիճ էր, ես էլ սխալ եմ։

[Varzor]

Հ․Հ․Գ դե քլնգեք ասելով, որ Տրդատը դահիճ էր, ես էլ սխալ եմ։

Առանց քլնգելու` քրիստոնեություն ընդունած "Տրդատը" ամենայն հավանականությամբ ընդամենը դրածո խամաճիկ էր` նմանակ, բայց ոչ հզոր ու ահարկու Արշակունի արքան:
Էդ խամաճիկը երկիրը տվեց Խոսրովի պես հզոր արքային դավադրաբար սպանողի անմիջական ժառանգի ձեռքը: Ու քանի որ հին աշխարհում արյան վրեժը առավել քան կարևոր հանգամանք էր, այն էլ Արշակունիների մոտ, այն էլ թագավորների, ուստի դրան հավատալ` նշանակում է Հայոց Արքային բույսի տեղ դնել, այն էլ սենյակային բույսի: Բայց դե ով հավատում է, թող հավատա, իր սեփական գործն ու իրավունքն է

[keyboard]

Առանց քլնգելու` քրիստոնեություն ընդունած "Տրդատը" ամենայն հավանականությամբ ընդամենը դրածո խամաճիկ էր` նմանակ, բայց ոչ հզոր ու ահարկու Արշակունի արքան:
Էդ խամաճիկը երկիրը տվեց Խոսրովի պես հզոր արքային դավադրաբար սպանողի անմիջական ժառանգի ձեռքը: Ու քանի որ հին աշխարհում արյան վրեժը առավել քան կարևոր հանգամանք էր, այն էլ Արշակունիների մոտ, այն էլ թագավորների, ուստի դրան հավատալ` նշանակում է Հայոց Արքային բույսի տեղ դնել, այն էլ սենյակային բույսի: Բայց դե ով հավատում է, թող հավատա, իր սեփական գործն ու իրավունքն է

Աշոտ ջան, ես չեմ ուսումնասիրել այդքան մանրամասն ով ում ինչ տվեց ու ով էր դրածո, ով՝ հզոր ու դա էս պարագայում էնքան էլ կարևոր չի, հիմա ինքը բույսա թե բանջարաբոստանային կուլտուրա էդ արդեն կարևոր չի, կարևորն էնա, որ մեր սերունդը ու մեզնից սովորողները էն արժեքները ինչը, որ Հայկականա ու Հայեցիյա՝ զրոյացոնում են։
Եղբայր, ես չեմ ուզի, որ իմ երեխան մեծանա ու ասի, որ իրա երկրի պատմությունն ու հաղթանակները կամ իրա քրիստոնեությունը ֆուֆլոյա, հաստատ չեմ ուզի։
Ես կգերադասեմ իմ երեխուն սովորեցնեմ ու ասեմ, որ մենք Հայ ենք ու էդ 3 տառով շատ բան ունենք էսօր, լավ, թե՝ վատ դա հարցին չի վերաբերվում։
Աշոտ ջան, կան արժեքներ, որ չպիտի քննարկվի ու հեգնվի, առավելևս քարոզվի ու մեզնից հետոներին սովորացվի, որ Աստված չկա ու դա սին գաղափարա։
Չեմ խորանում, որ եկեղեցին էսօր տանայ նանամ, բայց մեկա մարդ ինքն իրա համար պտի ունենա էդ արժեքը,չնայած հիմա հիշում եմ Սերգեյ Դանելյանի ասածը, մարդը ասեց, որ թուրքերը կոպեկի խելք չունեն, ասեց որ, եթե ցեղասպանությունն ընդունեն ու հայերին մի քիչ սուտի մուտի պադաչկեք տան, մի 20 տարուց հայերը կձուլվեն այլ ազգերի մեջ կգնան, որտև բացի ցեղասպանությունը, էսօր երևի մեր ազգը ուրիշ բանի շուրջ չի համախմբվի, չնայած արդեն մեր իրականությունում մարդիկ կան, հայեր, հայ մարդիկ, ովքեր վստահաբար ասում են, որ թուրքերը չպիտի պատասխան տան իրանց պապերի արածների համար, դու հասկանում ե՞ս, եղբայր, կործանվում ենք, բառիս բուն իմաստով։

[Գեա]

Աշոտ ջան, ես չեմ ուսումնասիրել այդքան մանրամասն ով ում ինչ տվեց ու ով էր դրածո, ով՝ հզոր ու դա էս պարագայում էնքան էլ կարևոր չի, հիմա ինքը բույսա թե բանջարաբոստանային կուլտուրա էդ արդեն կարևոր չի, կարևորն էնա, որ մեր սերունդը ու մեզնից սովորողները էն արժեքները ինչը, որ Հայկականա ու Հայեցիյա՝ զրոյացոնում են։
Եղբայր, ես չեմ ուզի, որ իմ երեխան մեծանա ու ասի, որ իրա երկրի պատմությունն ու հաղթանակները կամ իրա քրիստոնեությունը ֆուֆլոյա, հաստատ չեմ ուզի։
Ես կգերադասեմ իմ երեխուն սովորեցնեմ ու ասեմ, որ մենք Հայ ենք ու էդ 3 տառով շատ բան ունենք էսօր, լավ, թե՝ վատ դա հարցին չի վերաբերվում։
Աշոտ ջան, կան արժեքներ, որ չպիտի քննարկվի ու հեգնվի, առավելևս քարոզվի ու մեզնից հետոներին սովորացվի, որ Աստված չկա ու դա սին գաղափարա։
Չեմ խորանում, որ եկեղեցին էսօր տանայ նանամ, բայց մեկա մարդ ինքն իրա համար պտի ունենա էդ արժեքը,չնայած հիմա հիշում եմ Սերգեյ Դանելյանի ասածը, մարդը ասեց, որ թուրքերը կոպեկի խելք չունեն, ասեց որ, եթե ցեղասպանությունն ընդունեն ու հայերին մի քիչ սուտի մուտի պադաչկեք տան, մի 20 տարուց հայերը կձուլվեն այլ ազգերի մեջ կգնան, որտև բացի ցեղասպանությունը, էսօր երևի մեր ազգը ուրիշ բանի շուրջ չի համախմբվի, չնայած արդեն մեր իրականությունում մարդիկ կան, հայեր, հայ մարդիկ, ովքեր վստահաբար ասում են, որ թուրքերը չպիտի պատասխան տան իրանց պապերի արածների համար, դու հասկանում ե՞ս, եղբայր, կործանվում ենք, բառիս բուն իմաստով։

մատաղ անելուց մատալ լինելուն հասանք

[Varzor]

Եղբայր, ես չեմ ուզի, որ իմ երեխան մեծանա ու ասի, որ իրա երկրի պատմությունն ու հաղթանակները կամ իրա քրիստոնեությունը ֆուֆլոյա, հաստատ չեմ ուզի։

Ոչ մի բան էլ ներկա իրականության մեջ ֆուֆլո չի` իրականություն է ու փաստ: "Եթե ժամանակին..." արտահայտությունն ընդամենը հնարավորություն է տալիս պատմավերլուծաբաններին թեզեր պաշտպանել ու փող աշխատել:
Փաստացի հիմա մենք հայ են` քրիստոնեություն դավանող ու մեր կրոնը, մեր եկեղեցին, մեր կենցաղը և սովորույթները մեր պատմամշակությանին ժառանգույթունն են և մենք բարոյական իրավունք չունենք մեզ թողնված ժառանգությունը չընդունելու կամ պարսավելու ու արատավորելու: Անցյալի մեջ արդեն ճիշտ ու սխալ չկա, ակն մի միայն հազարամյակների կյանքի կենսափորձ, որի իմացությունն ընդամենը կարող է օգտակար լնել ներկայում, բայց ոչ ավելին: Կա միայն ներկայի փաստը: Անկախ նրանից, թե մարդ արդյոք լավ, թե վատ է համարում քրիստոնեություն ընդունելը, մատաղ անելը և մյուս բոլոր պատմամշակութային տարրերը, միևնույն է` դրանք մեր ժառանգությունն են, մեր էության ու մեր կենցաղի մի մասնիկը: Ու դրանք չընդունելով ոչ մի դրական արդյունքի չենք հասնի, այլ հակառակը` կկորցնենք մեր դեմքը, ազգային դիմագիծը: Իսկ դա ազգի կործանման (որպես ազգ կործանման) հիմնական գրավականն է: Կործանվում ու ձուլվում են այն ազգերը, որոնք կորցնում են իրենց դեմքն ու եզակիությունը, իրենց յուրօրինակությունը: Եվրոպական բազմաթիվ ազգեր կարող են ծառայել որպես օրինակ` վաղուց կորցրել են իրենց ազգային գիտակցությունը, ընդամենը լեզվական ու մի քիչ էլ կենցաղային ավանդույթներ են պահպանել, այն էլ ոչ քաղաքային ուրբանիզացիոն համակարգում բնակվողները` դրանք անդեմ են որպես ազգություններ: Ինչի են հիմա եվրոպացիք այդքան վախեցած իսլամ դավանող վերաբնակիչներից? Որովհետև նրանք չեն կորցնում իրենց դեմքը, իսկ դա վտանգավոր է, քանի որ ձուլվող չեն, այլ հակառակը` ձուլող են:
Մատաղը լավ է, թե վատ` էական չէ, բայց զուտ պատմամշակութային առումով` ճիշտ է, քանի որ այն մերն է, սեփականը, տարբերվողը: Դա մեր ժողովրդի հազարամյակների ավանդույթն է ու այն պահպանելը մենակ մշակութային արժեքների պաշտպանության տեսանկյունից` ճիշտ է:
Օրինակ.
Հեթանոսական աստավծություններին վաղուց շատերը համարում են սուտ, հիմա ինչ` քանդենք Գառնու տաճարը? կամ ասենք եթե սխալ ենք համարում նախկինում տիրած կարգերն ու բռնությունները վերացնենք թանգարանայի նմուշ զինատեսակները? Է ող մնան, դրանք ընդամենը մշակութային արժեքներ են: Նույն կերլ էլ մատաղը` թող մնա ու պահպանվի մարդկանց կողմից, որպես մշակութային արժեք-ավանդույթ:

[keyboard]

Ոչ մի բան էլ ներկա իրականության մեջ ֆուֆլո չի` իրականություն է ու փաստ: "Եթե ժամանակին..." արտահայտությունն ընդամենը հնարավորություն է տալիս պատմավերլուծաբաններին թեզեր պաշտպանել ու փող աշխատել:
Փաստացի հիմա մենք հայ են` քրիստոնեություն դավանող ու մեր կրոնը, մեր եկեղեցին, մեր կենցաղը և սովորույթները մեր պատմամշակությանին ժառանգույթունն են և մենք բարոյական իրավունք չունենք մեզ թողնված ժառանգությունը չընդունելու կամ պարսավելու ու արատավորելու: Անցյալի մեջ արդեն ճիշտ ու սխալ չկա, ակն մի միայն հազարամյակների կյանքի կենսափորձ, որի իմացությունն ընդամենը կարող է օգտակար լնել ներկայում, բայց ոչ ավելին: Կա միայն ներկայի փաստը: Անկախ նրանից, թե մարդ արդյոք լավ, թե վատ է համարում քրիստոնեություն ընդունելը, մատաղ անելը և մյուս բոլոր պատմամշակութային տարրերը, միևնույն է` դրանք մեր ժառանգությունն են, մեր էության ու մեր կենցաղի մի մասնիկը: Ու դրանք չընդունելով ոչ մի դրական արդյունքի չենք հասնի, այլ հակառակը` կկորցնենք մեր դեմքը, ազգային դիմագիծը: Իսկ դա ազգի կործանման (որպես ազգ կործանման) հիմնական գրավականն է: Կործանվում ու ձուլվում են այն ազգերը, որոնք կորցնում են իրենց դեմքն ու եզակիությունը, իրենց յուրօրինակությունը: Եվրոպական բազմաթիվ ազգեր կարող են ծառայել որպես օրինակ` վաղուց կորցրել են իրենց ազգային գիտակցությունը, ընդամենը լեզվական ու մի քիչ էլ կենցաղային ավանդույթներ են պահպանել, այն էլ ոչ քաղաքային ուրբանիզացիոն համակարգում բնակվողները` դրանք անդեմ են որպես ազգություններ: Ինչի են հիմա եվրոպացիք այդքան վախեցած իսլամ դավանող վերաբնակիչներից? Որովհետև նրանք չեն կորցնում իրենց դեմքը, իսկ դա վտանգավոր է, քանի որ ձուլվող չեն, այլ հակառակը` ձուլող են:
Մատաղը լավ է, թե վատ` էական չէ, բայց զուտ պատմամշակութային առումով` ճիշտ է, քանի որ այն մերն է, սեփականը, տարբերվողը: Դա մեր ժողովրդի հազարամյակների ավանդույթն է ու այն պահպանելը մենակ մշակութային արժեքների պաշտպանության տեսանկյունից` ճիշտ է:

Միանշանակ համամիտ եմ ասածիդ ու հենց ես էլ եմ ուզում, որ մենք ձուլող լինենք, ոչ թե՝ ձուլվող։ Բայց ախպեր, արի ու տես, որ էսօր իմ ու քո նման մի մարդ, ասումա, որ էդ արժեքները անցյալում են ու հիմա կա ներկա ու վերջ, այսինքն ինքը փաթեթավորել ա էդ արժեքները ու նման մարդիկ բավականին շատ են ու շատանում են եղբայր։ Ես ուղղակի չեմ ուզում, որ մենք ձուլվենք ու դրա համար հաստատ կգնամ Տրդատի, Ստալինի ու Հիտլերի հետեվից, մենակ թե նման մարդկանց մեր հասարակությունից վերացնող լինի։

[Rammstein]

Կենդանի մորթելը սխալ է, անկախ նրանից ես միս ուտում եմ, թե ոչ: Սակայն այստեղ չեմ ուզում խոսել իմ դրական կամ բացասական կողմերի մասին:

Ինչո՞ւ: Բույս «մորթելը» սխալ չի, կենդանի մորթելը սխա՞լ է (բույսն էլ է կենդանի օրգանիզմ, բույսն էլ է ուզում ապրել): Կամ ո՞վ է որոշողը` սխալ է, թե ոչ: Սխալը այն ամենն է, ինչը բնությանը հակառակ է: Դրա մեջ մտնում են բազմաթիվ բաներ, որոնք այսօր մարդը անում է, օրինակ` բույսերի գենետիկ մոդիֆիկացիան (էսօր մեր կերած բուսական սննդի թերեւս մեծ մասը գենետիկորեն մոդիֆիկացված է, ինչը շատ վնասակար է): Իսկ կենդանի մորթելը դրա մեջ չի մտնում, բնության մեջ էլ են կենդանիներն իրար ուտում: Էդ դեպքում մա՞րդը ինչու չպիտի ուտի:

[Varzor]

Միանշանակ համամիտ եմ ասածիդ ու հենց ես էլ եմ ուզում, որ մենք ձուլող լինենք, ոչ թե՝ ձուլվող։ Բայց ախպեր, արի ու տես, որ էսօր իմ ու քո նման մի մարդ, ասումա, որ էդ արժեքները անցյալում են ու հիմա կա ներկա ու վերջ, այսինքն ինքը փաթեթավորել ա էդ արժեքները ու նման մարդիկ բավականին շատ են ու շատանում են եղբայր։ Ես ուղղակի չեմ ուզում, որ մենք ձուլվենք ու դրա համար հաստատ կգնամ Տրդատի, Ստալինի ու Հիտլերի հետեվից, մենակ թե նման մարդկանց մեր հասարակությունից վերացնող լինի։

Եղբայր, վերացնել պետք չի, մարդն իրավունք ունի սեփական կարծիքն ունենալ ու արտահայտել: Այ ուրիշ բան, որ նման կարծիքները փորձում են առաջ հրել: Այդպիսի մարդկանց հանդեպ անհանդուրժող լինելով, այդ առումով իրենցից չես տարբերվի: Պատկերացրու, որ նաման կարծիք ունեցող մարդիկ, անհանդուրժող, ստանում են իշխանական լծակներ` դուրդ կգա, որ սկսեն մշակույթը վերացնել, ինչա իրենց կարծիքը չի համընկնում մյուսներինին հետ? (Արդեն մեկ անգամ դա տեսել ենք` ԽՍՀՄ)
Արժեքը անցյալում չի կարող լինել, քանի որ այն արժեք է` ներկա արժեք, նույնիսկ ֆինանսական կողմ ունի: Ցանկացած արժեքի վերացում` վանդալիզմ է: Այ երբ երևույթն արժեզրկվում է ու մարդիկ ինքնակամ, գիտակցորեն հրաժարվում են դրանից` դա արժեհամակարգի փոփոխություն է: Բայց կենցաղով ստիպելով ու քարոզելով էլ կարելի է դրան հասնել, այ հենց դա էլ վտանգավոր է:

Ըստ էությն բոլոր պատմամշակության արժեքներն էլ կամ անցյալում են, կամ անցյալից են գալիս: Ուզում են` թող անցած համարեն, բայց դա քարոզել պետք չի:

[Varzor]

Ինչո՞ւ: Բույս «մորթելը» սխալ չի, կենդանի մորթելը սխա՞լ է (բույսն էլ է կենդանի օրգանիզմ, բույսն էլ է ուզում ապրել): Կամ ո՞վ է որոշողը` սխալ է, թե ոչ: Սխալը այն ամենն է, ինչը բնությանը հակառակ է: Դրա մեջ մտնում են բազմաթիվ բաներ, որոնք այսօր մարդը անում է, օրինակ` բույսերի գենետիկ մոդիֆիկացիան (էսօր մեր կերած բուսական սննդի թերեւս մեծ մասը գենետիկորեն մոդիֆիկացված է, ինչը շատ վնասակար է): Իսկ կենդանի մորթելը դրա մեջ չի մտնում, բնության մեջ էլ են կենդանիներն իրար ուտում: Էդ դեպքում մա՞րդը ինչու չպիտի ուտի:

Սպանել կարելի է միայն ուտելու կամ չուտվելու համար (բուսական ջունգլիների օրենքը):
Սպանել կարելի է պատվի ու վրեժի համար (լեռների օրենքը)
Սպանել կարելի է փող աշխատելու և իշխանություն ստանալու/պահպանելու համար (քարե ջունգլիների օրենքը)
Սպանել կարելի է (մանյակների ու թուրքերի օրենքը)

Ըստ էության ներկայիս մատաղն ընդամենը 1-ին օրենքի սահմաններում է, ուղակի որոշակի խորհրդավորությամբ:

[Գեա]

Միանշանակ համամիտ եմ ասածիդ ու հենց ես էլ եմ ուզում, որ մենք ձուլող լինենք, ոչ թե՝ ձուլվող։ Բայց ախպեր, արի ու տես, որ էսօր իմ ու քո նման մի մարդ, ասումա, որ էդ արժեքները անցյալում են ու հիմա կա ներկա ու վերջ, այսինքն ինքը փաթեթավորել ա էդ արժեքները ու նման մարդիկ բավականին շատ են ու շատանում են եղբայր։ Ես ուղղակի չեմ ուզում, որ մենք ձուլվենք ու դրա համար հաստատ կգնամ Տրդատի, Ստալինի ու Հիտլերի հետեվից, մենակ թե նման մարդկանց մեր հասարակությունից վերացնող լինի։

միայն խնդրում եմ հանուն "մատաղի" Հիտլերի, Ստալինի հետևից գնալ պետք չի , իրենք այն մարդիկ էին , որ մարդ էին մատաղ անում:Թե չէ ազգային արժեքները սրբությունից վերածվում են չգիտեմ ինչ ռասիստական ու խելագար բաների, իսկ մեզ դա հաստատ պետք չի:

[keyboard]

միայն խնդրում եմ հանուն "մատաղի" Հիտլերի, Ստալինի հետևից գնալ պետք չի , իրենք այն մարդիկ էին , որ մարդ էին մատաղ անում:Թե չէ ազգային արժեքները սրբությունից վերածվում են չգիտեմ ինչ ռասիստական ու խելագար բաների, իսկ մեզ դա հաստատ պետք չի:

Ես կոպիտ ասացի, բայց դե հասկանալի էր ասածս կարծում եմ, չնայած մեծ հաշվով Ստալինն ու Հիտլերն էլ են պայքարել որոշակի արժեքների համար։ Իրանց անուններն էլ չեմ նշել նրա համր, որ եսիմ ինչի հասնի ազգային արժեքների պայքարը, բայց դե․․․
Իսկ այ, անյ բանի համար, ինչը որ կարող է ազգին կամ պետությանը կործանման տանել, բոլոր միջոցներով պայքարել կարելի է կարծում եմ։

Հ․Գ․ Մատաղի մասին էլ չի խոսքս էնքան, ինչքան որ մի քանի գիրք կարդացած ու կյանքին բեսամթ ռեալ նայող,խորը փիլիսոփայական մտքեր արահայտող, ես դեմք եմ, որտեվ սաղից տարբերվում եմ մայկեքով ու սենց շատ թվարկվողների մասին․․․