Թեմայից դուրս, բայց հետաքրքիր կամ կարևոր գրառումներ

[anslov]

Հասկանում եմ հարցդ, էդ հարցիդ հստակ պատասխան ունեմ, բայց ավելի լավ ա ստեղ չպատասխանեմ, քանի որ կասկածում եմ, որ թեմայի հետ կապ չունեցող ուղղությամբ բուռն քննարկումների առիթ կդառնա։ Եթե ուզես «Թեմայից դուրս․․․․»–ում կարանք քննարկենք։

Շատ ուշադիր լսում եմ քո պատասխանը:

[Արշակ]

Շատ ուշադիր լսում եմ քո պատասխանը:

Որպեսզի այլ կարդացողների համար հասկանալի լինի ինչի մասին ենք խոսում, նախ մեջբերեմ քո հարցը․

Եթե դու չես ընդունում պայմանականությունները, ապա քո տրամաբանությամբ որ շարժվենք, ուրեմն քանի որ կարելի է ճանճ/հավ/ոչխար/խոզ սպանել, ապա ինչի՞ պետք ա մարդ սպանելու համար բանտարկել:
Բոլոր կենդանիներն էլ ապրելու իրավունք ունեն, ու կամ ոչ մեկին չի կարելի սպանել, կամ էլ - չկա բացառություն, բոլորի կենդանեիներին էլ /մարդն էլ մեջը/ նորմալ ա սպանելը:

Հա, բոլոր կենդանիներն էլ ապրելու իրավունք ունեն, ու սպանելը, հատկապես անիմաստ, լավ չի։ Բուսակերության հիմնավորումներից/պատճառներից մեկը նաև դա ա։ Բայց կարծում եմ էդ «լավ չի»–ի աստիճանը ուղղակիորեն կախված ա կենդանի օրգանիզմի զարգացածության աստիճանից, ավելի կոնկրետ` նյարդային համակարգի զարգացածության աստիճանից: Ըստ էդ սկզբունքի՝ մարդը ամենաբարձր դիրքում ա գտնվում, որտև մարդու նյարդային համակարգը, մասնավորապես՝ գլխուղեղը էականորեն ավելի զարգացած ա քան այլ կենդանիները։ Էդ պատճառով էլ մարդ սպանելու համար բանտ են նստում (մի շարք հայտնի վերապահումներով, երբ սպանելու անհրաժեշտությունը հիմնավորվում ա)։
Մինչդեռ օրինակ ճանճ սպանելուց մարդիկ սկի աչք չեն թարթում, որտև ճանճի նյարդային համակարգը անհամեմատ ավելի պրիմիտիվ ա։ ՈՒ այնուամենայնիվ անիմաստ միջատ սպանելն էլ լավ չի, քանի որ ամեն կենդանի իր դերն ունի բնության մեջ ու առանց անհրաժեշտության սպանելը կյանքի անիմաստ վատնում ա։ Բնության մեջ ոչ մի կենդանի անիմաստ չի սպանում այլ կենդանու։ Իսկ օրինակ բակտերիաներ լիքը սպանում ենք ամեն անգամ օդ շնչելուց: ՈՒ էդ օկ ա, որտև բակտերիան նյարդային համակարգ չունի։ Բայց անկախ էս ամենից, համոզված չեմ որ հստակ հասկանում եմ, թե ինչ տրամաբանական նմանություն կա նուդիզմի ու կենդանիներ սպանելու միջև‎։ Եթե մտածում ես, որ մարդ սպանելը վատ համարելը, իսկ այլ կենդանիներին՝ չէ, ընդամենը հասարակության սահմանած պայմանականություն ա, չեմ կարծում թե զուտ պայմանականություն ա։ Ընդհանրապես սպանելը կյանքի, էներգիայի վատնում ա, ու ինչքան զարգացած էակ ես սպանում, էնքան ավելի մեծ վատնում ա։

[anslov]

Եթե մտածում ես, որ մարդ սպանելը վատ համարելը, իսկ այլ կենդանիներին՝ չէ, ընդամենը հասարակության սահմանած պայմանականություն ա, չեմ կարծում թե զուտ պայմանականություն ա։ Ընդհանրապես սպանելը կյանքի, էներգիայի վատնում ա, ու ինչքան զարգացած էակ ես սպանում, էնքան ավելի մեծ վատնում ա։

Այո, կարծում եմ որ կոնկրետ մարդու սպանելը արգելելու նորմը պայմանական է: Ընդամենը մի 150 տարի առաջ լրիվ նորմալ էր, որ մարդը խաղաղ ժամանակ ուրիշ իրեն համազոր մարդու հրավիրում էր դուելի ու սպանում:
Ու հակառակը, եթե դուելին մարդը խուսափեր մասնակցելուց, ասել է խուսափեր մարդ սպանել կամ ինքը սպանվել, արժանանում էր հասարակության արհամարանքին ու անգամ վտարում էին հասարակական վայրերից:
Իսկ հիմա ցանկցած դեպքում սենց պլանավորված մարդ սպանելը հասարակության գերակշիռ մեծամասնությունը չի ընդունում ու պատժվում է ամենախիստ ձևով:
Սա չեղավ՞ պայմանականություն, որը ունի իր օբեկտիվ հասարակական հիմնավորումները: Բայց և այնպես- պայմանականություն է:
Հիմա ես լավ չհասկացա, դու ընդունու՞մ ես հասարակության մեծասնություն թելադրած պայմանականությունները: Ու ընդանրապես, ընդունում ես՞ որ մեծամասնությունը իրավունք ունի հասարակական համակեցության նորմեր սահմանելու:

[Արշակ]

Այո, կարծում եմ որ կոնկրետ մարդու սպանելը արգելելու նորմը պայմանական է: Ընդամենը մի 150 տարի առաջ լրիվ նորմալ էր, որ մարդը խաղաղ ժամանակ ուրիշ իրեն համազոր մարդու հրավիրում էր դուելի ու սպանում:
Ու հակառակը, եթե դուելին մարդը խուսափեր մասնակցելուց, ասել է խուսափեր մարդ սպանել կամ ինքը սպանվել, արժանանում էր հասարակության արհամարանքին ու անգամ վտարում էին հասարակական վայրերից:
Իսկ հիմա ցանկցած դեպքում սենց պլանավորված մարդ սպանելը հասարակության գերակշիռ մեծամասնությունը չի ընդունում ու պատժվում է ամենախիստ ձևով:
Սա չեղավ՞ պայմանականություն, որը ունի իր օբեկտիվ հասարակական հիմնավորումները: Բայց և այնպես- պայմանականություն է:
Հիմա ես լավ չհասկացա, դու ընդունու՞մ ես հասարակության մեծասնություն թելադրած պայմանականությունները: Ու ընդանրապես, ընդունում ես՞ որ մեծամասնությունը իրավունք ունի հասարակական համակեցության նորմեր սահմանելու:

anslov, երբեք, ոչ մի դարում անիմաստ մարդ սպանելը նորմալ չի համարվել։ Միշտ էլ սպանելու համար լուրջ պատճառներ պիտի լինեին։ Այլ հարց ա, որ տարբեր հասարակություններում պատճառները տարբեր են ու էդ պատճառների արժեքները տարբեր են։ Օրինակ մի քանի դար առաջ «բարձրաշխարհիկ» Եվրոպայում ինչ–որ մեկը եթե ոտդ տրորեր, դա մեծ պատվազրկություն կարար համարվեր ու պատիվը կյանքից թանկ էր։ Որոշ հասարակություններում կրոնական սրբությունները վիրավորելը կամ չընդունելն ա մեծ պատճառ ու կյանքից կարևոր։ ՈՒ եթե նույնսիկ որոշ դեպքերում էդ ամենը կարող ա ծայրահեղությունների հասնի, դրանցով հիմնական սկզբունքը չի հերքվում։

Համակեցության նորմերի անհրաժեշտությունը իհարկե ընդունում եմ։ Հենց էդ պատճառով էլ էն թեմայում գրել էի, որ դեմ եմ հագուստը անհրաժեշտություն համարող հասարակության մեջ մերկ հեծանվաերթեր կազմակերելը։ Ընդհանրապես կարծում եմ, որ եթե մտնում ես մի հասարակություն, պիտի հարգես էդ հասարակության համակեցության նորմերը։ Իսկ եթե տարաձայնություններ կան էդ նորմերի վերաբերյալ ու ընդհանուր հայտարարի չեն գալիս, ապա լավագույն տարբերակը ուղղակի իրարից առանձին համայնքեր ստեղծելն ա, որ ամեն մեկը իր նախընտրած նորմերով համայնքում ապրի ու իրար չխանգարեն։ Մեր մոլորակը մեծ ա ու դեռևս էդ հնարավորությունը կա: ՈՒ հենց տենց մի բան էլ արվում ա, երբ նուդիստական ու ոչ նուդիստական լողափներն իրարից առանձնացնում են, որպեսզի ամեն մեկն ապրի իր ուզած նորմերով՝ առանց իրար խանգարելու։

[anslov]

Համակեցության նորմերի անհրաժեշտությունը իհարկե ընդունում եմ։ Հենց էդ պատճառով էլ էն թեմայում գրել էի, որ դեմ եմ հագուստը անհրաժեշտություն համարող հասարակության մեջ մերկ հեծանվաերթեր կազմակերելը։ Ընդհանրապես կարծում եմ, որ եթե մտնում ես մի հասարակություն, պիտի հարգես էդ հասարակության համակեցության նորմերը։ Իսկ եթե տարաձայնություններ կան էդ նորմերի վերաբերյալ ու ընդհանուր հայտարարի չեն գալիս, ապա լավագույն տարբերակը ուղղակի իրարից առանձին համայնքեր ստեղծելն ա, որ ամեն մեկը իր նախընտրած նորմերով համայնքում ապրի ու իրար չխանգարեն։ Մեր մոլորակը մեծ ա ու դեռևս էդ հնարավորությունը կա: ՈՒ հենց տենց մի բան էլ արվում ա, երբ նուդիստական ու ոչ նուդիստական լողափներն իրարից առանձնացնում են, որպեսզի ամեն մեկն ապրի իր ուզած նորմերով՝ առանց իրար խանգարելու։

Եթե ռեալության մեջ քո ասած տարբերակով լիներ, ապա դա ուղղակի դրախտ ա: Իրականում լրիվ ուրիշ է: մանավանդ մեր օրերում հաճախ փոքրամասնությունը դառնում է ագրեսիվ ու փորձում է իր վարքով մեծամասնությանը դուրս շպրտել իր "լողափից" ու դա անում է նախ և առաջ իր համար օրինական հիմքեր լոբինգ անելով, բռթելով ու պարտադրելով մեծամասնությանը: Դրանով փոքրամասնությունը կարծում է, թե մեծամասնությանը "սովորացրեց" ռեալությանը, բայց օրինակ հենց այսօրվա ԱՄն-ի կամ Ֆրանսիայի քաղաքացիական դիրքորոշումներում տեսնում ենք, որ ոչ մեկին էլ ագերսիվ ձևի չես կարող փոխել: Ոստիկանական ատիճանակը կամ բանտախուցը աչքի դեմը բռնելով -ստիպել կարող ես, բայց ձևափոխել- երբեք

Հ.Գ. կարծում եմ հասկանալի է, որ "լողափ"- ը օգտագործել եմ սիմվոլիկ:

[Արշակ]

Եթե ռեալության մեջ քո ասած տարբերակով լիներ, ապա դա ուղղակի դրախտ ա: Իրականում լրիվ ուրիշ է: մանավանդ մեր օրերում հաճախ փոքրամասնությունը դառնում է ագրեսիվ ու փորձում է իր վարքով մեծամասնությանը դուրս շպրտել իր "լողափից" ու դա անում է նախ և առաջ իր համար օրինական հիմքեր լոբինգ անելով, բռթելով ու պարտադրելով մեծամասնությանը: Դրանով փոքրամասնությունը կարծում է, թե մեծամասնությանը "սովորացրեց" ռեալությանը, բայց օրինակ հենց այսօրվա ԱՄն-ի կամ Ֆրանսիայի քաղաքացիական դիրքորոշումներում տեսնում ենք, որ ոչ մեկին էլ ագերսիվ ձևի չես կարող փոխել: Ոստիկանական ատիճանակը կամ բանտախուցը աչքի դեմը բռնելով -ստիպել կարող ես, բայց ձևափոխել- երբեք

Հ.Գ. կարծում եմ հասկանալի է, որ "լողափ"- ը օգտագործել եմ սիմվոլիկ:

Դե ես գրել եմ վարվելու էն սկզբունքը որը ճիշտ եմ համարում, բայց իհարկե մարդիկ դեռ էդքան չեն զարգացել, ու հաճախ էդ սկզբունքով չեն առաջնորդվում։ Արդյունքում տուժում են բոլորը։

[Վիշապ]

Այո, կարծում եմ որ կոնկրետ մարդու սպանելը արգելելու նորմը պայմանական է: Ընդամենը մի 150 տարի առաջ լրիվ նորմալ էր, որ մարդը խաղաղ ժամանակ ուրիշ իրեն համազոր մարդու հրավիրում էր դուելի ու սպանում:
Ու հակառակը, եթե դուելին մարդը խուսափեր մասնակցելուց, ասել է խուսափեր մարդ սպանել կամ ինքը սպանվել, արժանանում էր հասարակության արհամարանքին ու անգամ վտարում էին հասարակական վայրերից:
Իսկ հիմա ցանկցած դեպքում սենց պլանավորված մարդ սպանելը հասարակության գերակշիռ մեծամասնությունը չի ընդունում ու պատժվում է ամենախիստ ձևով:
Սա չեղավ՞ պայմանականություն, որը ունի իր օբեկտիվ հասարակական հիմնավորումները: Բայց և այնպես- պայմանականություն է:
Հիմա ես լավ չհասկացա, դու ընդունու՞մ ես հասարակության մեծասնություն թելադրած պայմանականությունները: Ու ընդանրապես, ընդունում ես՞ որ մեծամասնությունը իրավունք ունի հասարակական համակեցության նորմեր սահմանելու:

Ինձ թվում է դու տարբեր կատեգորիաներ դնում ու խառնում ես իրար փորձելով ամեն ինչ ընդհանրացնել: Մասնավորապես անհրաժեշտությունը (օրինակ՝ սպանություն), ձևականությունը (օրինակ՝ մարմնի ցուցադրություն), նորմը (օրինակ՝ կանոններ) և պայմանականությունը (օրինակ՝ սովորություն, որոշակի կապ ունի ձևականության հետ, բայց նույնը չի) սրանք տարբեր են, և սրանք իրար հետ համեմատելը նշանակում է գրողի ծոցն ուղարկել փիլիսոփայությունն իր բոլոր հասկացություններով, կամ իմաստազրկել բառերն առհասարակ:
Միտքը հստակեցնելու համար բարեկամաբար խորհուրդ կտամ իմ դասախոսներից մեկի գիրքը (pdf ֆայլ է)՝
Փիլիսոփայություն բոլորի համար: Ուսումնական ձեռնարկ:

[anslov]

բարեկամաբար խորհուրդ կտամ իմ դասախոսներից մեկի գիրքը (pdf ֆայլ է)՝
Փիլիսոփայություն բոլորի համար: Ուսումնական ձեռնարկ:

Շնորհակալություն գրքի համար: Կփորձեմ կարդալ
Սկիզբը շատ խոստումնալից էր

Փիլիսոփա կարող է լինել ամեն մարդ, բայց իմաստուն՝ ոչ

[Chuk]

Մի օր պատահական հոդված եմ վերցնելու, սկսելու եմ հղումներում էնքան գնալ, մինչև կհասնեմ մի հոդվածի, որն էլ հղումներ չի ունենա։ Տեսնես տենց բան հնարավո՞ր ա։ Իսկ կարո՞ղ ա օպտիկային վերաբերող բոլոր հոդվածները տանեն մեկ ընդհանուր սկզբնաղբյուրի, խայտառակ լինենք։ Ասենք՝ բոլոր ճանապարհները տանում են դեպի Նյուտոն, կամ Մաքսվել։ Իսկ կարո՞ղ ա ճիշտը Աստվածաշունչն ա.

Տեսնես ռեկուրսիայի մեջ ընկնելու հնարավորություն կա՞

[StrangeLittleGirl]

Երբե՛ք, երբե՛ք պետք չի ուրախանալ, որ 50 էջանոց հոդվածի 15 էջը հղումներ են։ Դա չի նշանակում, որ դու 1.38889 անգամ քիչ բան ունես կարդալու. էդ աշխարհի ամենամեծ խաբկանքներից մեկն ա, քանզի վասնզի ամեն երկրորդ նախադասության կամ բանաձևի վախտ ասվում ա՝ դե գնացեք, սրա ապացույցն էն ինչ հղումով կարդացեք։ Հղումում նշված հոդվածը գտնում ես, որպես կանոն մի 10-15 էջանոց, խունջիկ-մունջիկ մաթեմով բան ա լինում։ Բայց սա էլ դեռ ամենը չէ, որովհետև դիտեք ապացույցը հաջորդ սերիայում էդտեղ մի ուրիշ հղում ա տալիս, հետո մի ուրիշ, ու էս ցիկլն էնքան ա շարունակվում, մինչև գլուխս ցավում ա, գնում եմ քնելու կամ բողոքելու՝ դեռ մի էջ չկարդացած։
Մի օր պատահական հոդված եմ վերցնելու, սկսելու եմ հղումներում էնքան գնալ, մինչև կհասնեմ մի հոդվածի, որն էլ հղումներ չի ունենա։ Տեսնես տենց բան հնարավո՞ր ա։ Իսկ կարո՞ղ ա օպտիկային վերաբերող բոլոր հոդվածները տանեն մեկ ընդհանուր սկզբնաղբյուրի, խայտառակ լինենք։ Ասենք՝ բոլոր ճանապարհները տանում են դեպի Նյուտոն, կամ Մաքսվել։ Իսկ կարո՞ղ ա ճիշտը Աստվածաշունչն ա. եվ աստված բաժանեց լույսը խավարից ու լույսին տվեց երկակի՝ ալիքային ու մասնիկային բնույթ։ Հետո Աստված չհասկացավ, թե ընդհանրապես ինչ ա կատարվում, ու սկսեց գիտական հոդվածներ կարդալ, որ հասկանա, թե իր ստեղծածը ոնց ա աշխատում։ Բայց ի տարբերություն ինձ, Աստված ավելի բարվոք վիճակում ա, որովհետև ինքը հոդվածները ճիշտ ժամանակագրությամբ ա կարդացել, ոչ թե իմ պես՝ վերջից առաջ։ Ենթադրենք՝ շատ փոքր հավանականություն կա, որ Աստված գոյություն ունի, իսկ ինչքա՞ն կլինի հավանականությունը, որ նա գիտի բոլոր մոլեկուլների ատոմներում էլեկտրոնների բաշխման հավանակային խտությունը։

Ցնդել եմ, սենց գիտահոդվածակրեացինիզմ եմ անում, փոխանակ հասկանամ, թե այս մածուցիկ ու դիֆուզված սերիալում որ պարամետրն ում բարեկամն ա։ Եվ ի վերջո` ինչպե՞ս է գրադիենտ ուժը հաղթահարում մյուս ուժերին և մասնիկին գցում օպտիկական թակարդը։ Արդյո՞ք այս գիշեր կբանտարկեն ԴՆԹ-ին, թե՞ էնքան շահամոլ կգտնվեն, որ ոսկու նանոմասնիկներ կմանիպուլացնեն։ Հաջող Ռուբի, գնա դաս արա, Ռուբի։

Ռուբ, էդ սկզբում ա տենց ։)) Հետո կա՛մ ալարելու ես հղումներով գնալ, կա՛մ գնալու ես մենակ ամենակարևորներով, որոնք քեզ իսկապես պետք են։ Էն սկզբերում ես էլ էի տենց բաներ անում, մինչև հասա մի հոդվածի, որը համալսարանի դատաբազան չուներ։ Հեղինակին գրեցի, խնդրեցի, ուղարկեց։ Ու վերջում մի բան պարզեցի. 1974 թվի էդ հոդվածը, որ աշխատանքային հիշողության մասին հոդված գրելիս ով չի ալարում, ցիտում ա, չի պարունակում էն մոդելը, որին հղում ա անում։ Պարզ ասած՝ էդ հոդվածին հղում անողները սկի չէին էլ կարդացել ։)) Բայց լավ միտք ա հղումներով հետ գնալը։ Ես էլ եմ ուզում։

[ivy]

Զզվելի ա, երբ մոտդ ինչ-որ ուսուցիչ, ուսմասվար կամ տնօրեն ա գալիս, զուտ գործով, բայց դեռ սովետիկոս մտածողությամբ բամբանեռկա և/կամ կոնյակ ա բերում: Ձանձրալի ա, ամեն անգամ ձեռը տալն ու հետ ճամփելը:

Իմ մոտ էլ էին նոր սովետիկոսներ. ասեցի խոսքդ շաքարով կտրեմ ։))

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

[ivy]

Մեր կլիենտները մեզ սովորաբար քաղցրեղեն են բերում՝ որպես շնորհակալություն հրաժեշտից առաջ, ու մենք դա հետ չենք ուղարկում: Բայց դե մեծ մասը իրենց ձեռքով թխածն են բերում, իսկ էս մեկը նախկին սովետական երկրից էր, բամբաներկայով եկավ:

[Chuk]

Այվի ջան, խնդիրն էն ա, որ իրանց լավություն չենք անում, բան չենք անում: Խիստ գործնական հարաբերություն ա:
Ու ինձ նյարդայնացնողն իրանց խավն ա. ուսուցչական խավը: Որտև հենց իրանք են հաջորդ սերնդին կրթողը:

[Alphaone]

Ռուբ, էդ սկզբում ա տենց ։)) Հետո կա՛մ ալարելու ես հղումներով գնալ, կա՛մ գնալու ես մենակ ամենակարևորներով, որոնք քեզ իսկապես պետք են։ Էն սկզբերում ես էլ էի տենց բաներ անում, մինչև հասա մի հոդվածի, որը համալսարանի դատաբազան չուներ։ Հեղինակին գրեցի, խնդրեցի, ուղարկեց։ Ու վերջում մի բան պարզեցի. 1974 թվի էդ հոդվածը, որ աշխատանքային հիշողության մասին հոդված գրելիս ով չի ալարում, ցիտում ա, չի պարունակում էն մոդելը, որին հղում ա անում։ Պարզ ասած՝ էդ հոդվածին հղում անողները սկի չէին էլ կարդացել ։)) Բայց լավ միտք ա հղումներով հետ գնալը։ Ես էլ եմ ուզում։

ես որ սկսում եմ հերթական պատմվածքի համար ֆիզիկայից մի բան նայել ու հղումներով գնում եմ, ավելի շատ հենց հղումներից եմ սովորում, քան բուն նյութից:

[StrangeLittleGirl]

ես որ սկսում եմ հերթական պատմվածքի համար ֆիզիկայից մի բան նայել ու հղումներով գնում եմ, ավելի շատ հենց հղումներից եմ սովորում, քան բուն նյութից:

Էդ ո՞նց