Մեջբերում Avangardist-ի խոսքերից Նայել գրառումը
Տնտեսական, քաղաքական և այլ ճգնաժամերի նախահիմքը թերևս ԳԻՏԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՃԳՆԱԺԱՄՆ է-ուղեղների հալոցք, որը պատճառ է դառնում մի շարք բացասական գործընթացների շղթայի համար: Թերևս երկար բանավեճ կստացվի պարզելու համար, թե որն է որի պատճառը և հետևանքը: Օրինակ, Մարքսը համարում էր, որ մարդու հասարակական օտարման հիմքում ընկած են նրա` արտադրամիջոցներից օտարվելու մեջ, այլ մտածղներ կարծում էին. որ գիտակցության ճգնաժամի նախահիմքերը ընկած են զուտ բարոյահոգեբանակ դաշտի տիրույթներում: Այնուամենայնիվ, կարծում եմ. որ այս հարցերը լիարժեք բացահատված չեն, և գիտալցական հալոցքի պրոբլեմը հեգեմոն է մնացյալ հիմնահարցերի նկատմամբ:
Այդ թեմայով կարևոր են Է. Ֆրոմի աշխատությունները, մասնավորապես՝ "Փախուստ ազատությունից", "Մարդն իր համար", "Առողջ հասարակություն"։ Ֆրոմը հիմնական քաղաքակրթական չարիք է համարում նորմալության պաթոլոգիան, երբ անհատական գիտակցությունը կորչում է հասարական ընդհանրական "նորմալության" տոտալ զանգվածում և առաջանում են մասսայական հասարակություններ՝ իրենց մասսայական, հետևաբար նաև՝ խիստ հեշտ ու լավ կառավարելի գիտակցությամբ։ Թեման, իհարկե, առավել լայն քննարկման կարիք ունի։