Ծխախոտ

[Rhayader]

Իսկ որ ծխողների միայն չնչին տոկոսն է իրեն նեղություն տալիս մտածելու չծողներին վնաս չտալու ու տհաճություն չպատճառելու մասին, էդ ոչի՞նչ։

Իսկ ինչ վերաբերում է ակցիաներին, ես հատկապես վերջին ժամանակներում եկել եմ էն համոզման, որ ծխախոտի դեմ պայքարի բացահայտ ու ակտիվ ձևերն իրոք, որպես կանոն, ոչ միայն աչքի են ընկնում անարդյունավետությամբ, այլև ծխողներին ավելի են «ոգևորում» ծխելու հարցում։ Մարդիկ տեսնում, կարդում կամ լսում են հակածխախոտային ակցիաները, ատելությամբ լցվում դրա կազմակերպիչների հանդեպ, ինադ ընկնում, կամ լավագույն դեպքում ծանր հառաչում են ու վառում հերթական գլանակը։ Իհարկե, չեմ պնդում, որ ոչ մի օգուտ չեն տվել կամ չեն տալիս (գուցե ինչ–որ մարդկանց վրա ազդել են, չգիտեմ), բայց ես, թեև ծխախոտի թունդ հակառակորդ եմ ու շատ կուզենայի, որ ծխախոտը՝ որպես երևույթ, վերանար աշխարհիս երեսից, այնուամենայնիվ, պիտի խոստովանեմ, որ դեռ չեմ հիշում էնպիսի դեպք, որ ինչ–որ մեկը ծխախոտի դեմ ճառեր, բողոքներ կամ սարսափազդու պատմություններ լսելուց հետո թարգի ծխելը։ Իսկ հակառակ էֆֆեկտին, այսինքն՝ որ ծխելը չթարգելու ցանկություն առաջանա, բազմիցս ականատես եմ եղել, ցավոք...

Ինչևէ, չեմ համարում եմ, թե պայքարել պետք չի, կարծում եմ, որ ամեն դեպքում պետք է, բայց, ըստ երևույթին, արմատապես ուրիշ մեթոդներով։ Իսկ թե որոնք են էդ մեթոդները, առայժմ դժվարանում եմ ասել... Բարդ է։

Անուկ, եթե ես սկսեի նույն ինտենսիվությամբ պայքարել ծխախոտի դեմ պայքարողների դեմ, մի քանի դատական գործ հարուցեի, դիմեի մարդու իրավունքների դատարան, հասնեի նրան, որ հասարակական վայրերում արգելվեր ծխելու դեմ պայքարելը, ապացուցեի, որ ծխելու դեմ պայքարելը վտանգավոր է մարդու ներվերի վրա, ընդ որում պասիվ պայքարելը (պայքարողներին լսելը) մոտ երեք անգամ ավելի վնասական է, քան պայքարելը, ցույց տայի, թե ինչպես է ծխախոտի դեմ պայքարելն ազդում սրտանոթային համակարգի վրա, ձեզ դա դու՞ր կգար: Այո, եկեք պայքարենք ոչ էթիկ ծխելու դեմ, որովհետև եթե պահանջում ենք հարգել ծխողների ծխելու իրավունքը, ապա եկեք հարգենք նաև չծխողների չծխելու (թեկուզ պասիվ չծխելու) իրավունքը: Եկեք ակցիաներ իրականացնենք, որ ծնողները չծխեն երեխաների մոտ և այլն: Բայց, նորից եմ կրկնում, ոչ մեկը չպետք է ոտնահարի իմ ծխելու իրավունքը: Փաստորեն, եթե մարդկանց մի մասը սովորեր առանց շնչելու ապրել, կարող էր ապացուցել, որ մթնոլորտային աղտոտման պատճառով շնչելը վնասակար է ու սկսեր շնչելու դեմ ակցիաներ իրականացնել:
Լավ, արգելեցիք ծխախոտը: Սրբեցիք այն աշխարհի երեսից: Հետո՞: Ալկոհո՞լը: Սու՞րճը: Թե՞յը: Աղն ու շաքա՞րը: Սե՞քսը: Նման աշխարհում ապրել չեմ ուզում ու չեմ պատրաստվում:

[kyahi]

Իմ կարծիքով ծխելը յուրաքանչյուր անհատի անձնական խնդիրն է, ինչու խնդիր, որովհետև գալիս է մի ժամանակ, որ յուրաքանչյուր մարդ հասկանում է, որ չարժեր ծխել և կանգնում է խնդրի առա: Վիճաբանությունները ծխախոտի շուրջ ինձ հիշեցնում է հայոց հարցը, ոմանք շահագրգռված են ոմանք էլ ոչ: Ծխելը ճիշտ է առողջությանը վնաս է, բայց կան շատ այլ բաներ որոնք անվնաս են թվում , բայց ավելի մեծ վնաս է պատճառում մարդուն, թեկուզ հենց սթրեսը… ՈԻղղակի խնդիրը նրանում է, որ յուրաքանչյուր ծխող պետք է մտածի դիմացինի առողջության մասին և մեզ չդարձնի պասիվ ծխող, որի հետևանքով մեր առողջությունը ավելի է վնասվում:
Ըստ իս , չնայած դա հենց այդպես է ,նրանք ովքեր ծխում են չունեն կամքի ուժ և ուղղակի ահհատներ են , որոնք սկսում են ծխել վաղ տարիքից կարծես թե ինքնահաստատվելու համար:Չնայած եթե չլիներ ծխախոտը ես չէի ունենա ծխախոտներիս հավաքածուն, որի մեջ հարյուրից ավել տեսականի կա երևի մեր ծխող ակումբցիները կուզեյին իմ տեղը լինեին

[Hda]

Առանց խոսքի

[Rhayader]

կան շատ այլ բաներ որոնք անվնաս են թվում , բայց ավելի մեծ վնաս է պատճառում մարդուն, թեկուզ հենց սթրեսը…

Ահամ: Պատկերացրու, ծխելու դեմ պայքարողներն ինչքան սթրեսներ են առաջացնում ծխողների, իրենք իրենց ու իրենց լսելու դժբախտություն ունեցած մարդկանց համար:

Չնայած եթե չլիներ ծխախոտը ես չէի ունենա ծխախոտներիս հավաքածուն, որի մեջ հարյուրից ավել տեսականի կա երևի մեր ծխող ակումբցիները կուզեյին իմ տեղը լինեին

իսկական գնահատողները քիչ են: Կթվարկե՞ս մի քանի էքսպոնատներ:

[kyahi]

Rhayeder ես համամիտ եմ քեզ հետ, բայց մասամբ քանի որ դա այդքան էլ մեծ սթրես չէ ըստ իս, չնայած ես չեմ կարող դա հսըակ ասել, քանզի չեմ ծխում:
Հիմա ցուցակս չեմ գտնում, բայց որոնք, որ հիշում եմ հիմա կթվարկեմ`
bonita,cigarone(ir bolor tesaknerov),garni,parskakan inch vor ni ban,davidoff(ir bolor tesaknerov),Dunhill blue,էրեբունի,Karelia virginia,malboro(ir mi qani tesaknerov), Bont(ir bolor guynerov)…
դե պատկերացրու հինգերորդ դասարանից հավաքում եմ ու ընենց չի որ առնում եմ միշտ ինչ որ մեկից վերցնում եմ, շատ հաճախ նույնիսկ մի տեսակ են նայում, երբ ուզում եմ
Դե ինչպես հասկացա դու ծխախոտի արժեքը լավ գիտես:Իսկ ի՞նչ ես ծխում:

[Rhayader]

Պարսկական ինչ-որ բան (չեմ կարողանում արտասանել անունը, բայց պարսիկ ինտելլեկտուալների «սիգնատյուր» սիգարետն է). սա իմ համար Իրանից հատուկ բերում են: Ավանդական (դեղին) «Camel»՝ հազվագյուտ սիգարետներից, որոնց ծխելիս ծխախոտի տերևի համ ես առնում: Եթե կարողանում եմ լավ փաթաթովի գտնել (գոնե աֆրիկական կամ արաբական), դա եմ ծխում: Լավ սիգարի համար (նամանավանդ կուբինսկի) ուշքս գնում է: «Քյասիբ» օրերին հասնում եմ կարմիր «Նոյի», կիսաքաղցր օրերին՝ «Captain Black»-ի:
Բանակում օրեկան մի քանի տուփ «Զինվոր» էի ծխում: Իսկապես լավն էր մեջն օգտագործված տերևը:
Տանել չեմ կարողանում կապույտ «Winston»-ը՝ գարշահոտ սիգարետ է, հոտը կպնում է ամեն ինչի, գլուխս էլ դրանից հետո ցավում է: Կարմիր «Winston»-ն անհամեմատ ավելի լավն է:
Տանել չեմ կարողանում թույլ սիգարետներ: Ընդհանրապես, ինչքան էլ առողջապահական երկերեսանիություններ դուրս տան, թույլ սիգարետները հորինել են երկու նպատակով.
ա) որ մարդիկ ավելի հեշտ սկսեն ծխելը
բ) որ մարդիկ ավելի շատ ծխեն
Ես մեկ-երկու «Camel»-ից հետո (համապատասխանում է ընդամենը 3-6 կապույտ «Winston»-ների) եթե բավարարված եմ զգում ու կարող եմ այդ օրն էլ ընդհանրապես չծխել, ապա թեթև (կապույտ) «Winston»-ի միայն երկու-երեք տուփից հետո եմ նույն զգացողությանը հասնում:

[kyahi]

Քո նշված բոլոր սիգարետներից ունեմ, բացի սիգարից,որովհետև ոչ մի կերպ չեմ կարողանում գտնել մի ծանոթ , որը ունենա կամ նվիրի, դե ես էլ չեմ առնում, չունեմ նաև զինվոր, որովհետև թութունը թափվում է և հարմար չի պահելու համար:Թույլ սիգարետի իմաստը մինչև հիմա չեմ հասկանում, որովհետև սիգարետը սիգարետ է կախվածություն միշտ էլ առաջանում է: Քո տարբերակները մեջ կարելի է ավելացնել այն, որ իրենց ներշնչում են այն պարզ գաղափարը, որ դա այդքան էլ վնաս չէ

[Արշակ]

Ու հետո՞....... ի՞նչ ա ստացվում, ծխելը վնաս ա առողջությանը, խմելը վնաս ա, արա դե գրողը տանի՜, ախր առողջ մեռնելն էլ աբիդնի ա.......

Իսկ հիվանդ ապրելը աբիդնի չի՞

Իմ համար շատ դժվար է հարգանք ունենալ ծխելու հակառակորդների նկատմամբ: Այո, ճիշտ է մարդկանց ծխելու վնասի ու վտանգների մասին տեղյակ պահելը: Ծխախոտի տուփերի վրա այդ ամենը գրված է: Ընդունում եմ, որ հասարակական տրանսպորտում ու հիվանդանոցներում արգելում են ծխելը: Ընդունում եմ, երբ գնացքների վագոններն ու ռեստորանների տեղերը տեսակավորում են ըստ նրա, ծխում ես թե ոչ: Բայց երբ սարսափելի ֆանատիզմով ընկնում են ծխողների ետևից ու փորձում նրանց կյանքն ավելի անտանելի դարձնել, ցանկություն է առաջանում դուրս գալ փողոց, ծխելու մի քանի առավել ակտիվ հակառակորդ տապոռել ու գլուխները շենքի առաջ ցից հանել: Վերջերս մի ակցիա էի հանդիպել, որը պահանջում էր ծխախոտի գինը տաս անգամ ավելացնել հայաստանում: Ծխելու դեմ պայքա՞ր. ես դա ընկալում եմ որպես իմ իրավունքների ոտնահարում: Ես իրավունք ունեմ ծխել, ծխում եմ ու ծխելու եմ: Ես չափահաս մարդ եմ ու իրավունք ունեմ ինքս որոշել:

Rhayader, համաձայն եմ, ցանկացած գաղափարի առաջ տանելն ագրեսիայի միջոցով վատ է, ու մասնավորապես նաև հակածխախոտային ագրեսիվ ակցիաները (նույնիսկ տենց մի ագրեսիվ ակցիայի ժամանակ ծխողների կողմն էի անցել)։ Ու համաձայն եմ, ոչ ոք իրավունք չունի բռնանալ քո սեփական մարմնի հետ ուզածդ անելու վրա, էդ քո իրավունքն է։
Բայց արդյոք մտածե՞լ ես, որ էդ ագրեսիվ պայքարողներն էլ գուցե արդեն վաղուց դավադիտ են եղել իրանց չծխելու իրավունքի մշտական ոտնահարումներից։ Ու գուցե դրանից են տենց ագրեսիվ դառել։
Ու ընդհանրապես, ի՞նչ ես կարծում, օրինակ Հայաստանում, ավելի շատ ծխողների՞ իրավունքներն են ոտնահարվում, թե՞ չծխողների։ Ակնհայտորեն չծխողների, չէ՞։
Էդ դեպքում, էս ընդհանրացված վերաբերմունքդ սուբյեկտիվ չի՞ մի քիչ։

Իմ համար շատ դժվար է հարգանք ունենալ ծխելու հակառակորդների նկատմամբ:

Մի քանի ագրեսիվ հակառակորդների պատճառով սենց համընդհանուր չհարգա՞նք Չնայած, ինչպես արդեն ասեցի, ագրեսիվներին էլ ինչ–որ տեղ կարելի է հասկանալ։
Իմիջիայլոց, ուրիշների չծխելու իրավունքի վրա թքած ունեցող ծխողներին տապոռելու ու գլուխը ցցի հանելու ցանկություն հեչ չի առաջանու՞մ մեջդ։

[Artgeo]

Արշակ
Երևի կյանքում սենց անկեղծ չեմ եղել հետդ այս թեմայով խոսելուց և երևի երբեք այսքան հստակ ու կոնկրետ չեմ շարադրել մտքերս։ Կանեմ, կասեմ ընդամենը մեկ անգամ, հետագա քննարկումներին չեմ պատասխանի։

Կետ առ կետ։

1. Ծխելը վնասակար է - Դա գիտենք բոլորս, թե՛ ծխողները, թե՛ չծխողները։
ԲԱՅՑ ծխողները իրենց վրա են զգում ծխելու վնասակարության մասին, իսկ չծխողները ընդամենը կողքից լսել են։

2. Ծխելը զզվելի է - Սա գիտեն և՛ ծխողները և՛ չծխողները
ԲԱՅՑ ծխողները դա գիտեն սեփական փորձից, իսկ չծխողները լսել են կողքից։ Բացի դրանից, ծխելն այնքան էլ զզվելի չի, որքան ասենք առավոտյան տհաճ զգացողությունն ու համը բերանում կամ ասենք մատներիցդ ու շորերիցդ եկող հոտը։

3. Ծխելը վնասակար է - Սա դու ել գիտես, ես էլ գիտեմ, քեզնից լավ, ի դեպ։
Դու երբէ վե՞ր ես կացել անտանելի հազով առավոտյան։ Վերջին երկու ամսվա ընթացքում արդեն երկրորդ անգամ գրիպով եմ հիվանդանում, որը անտանելի հազով ա ընթանում։ Դու սա երբեք չես զգացել ու թույլ տուր, թույլ չտալ քեզ իմ փոխարեն խոսել ծխախոտի վնասակարության վերաբերյալ։

Դու երբևէ փորձե՞լ ես դադարել ծխել
Վերջին երկու շաբաթվա ընթացքում երկու անգամ փորձել եմ դադարել ծխել… ապարդյուն։ Սրա մասին որևէ մեկը չգիտի ու հետագայում էլ չի իմանա, եթե կրկին ուժ հավաքեմ թարգելու, քանի որ քո նմանների՝ չծխողների, չծխածների դատարկ խոսակցությունների պատճառով թողնելը շատ ավելի բարդ է դառնում։ Ամեն անգամ էս թեման կարդալուց հիստերիկանում եմ, միգուցե գիտակցելով, որ խոսքերդ ճիշտ են, բայց դատարկ են։ Դու այդ ամենը չես զգացել քո վրա։ Լրիվ այլ բան կլիներ, եթե մի քանի տարվա ստաժով ծխող լինեիր ու թողնեիր։ Սպասի մի քիչ վախտ, մեկ էլ տեսար ես այդպիսին դարձա…

Դեռ կոնկրետ չգիտեմ ինչ ա պետք ծխելը դադարելու համար։ Կամքի ուժ, ֆիֆիզկական պատրաստվածություն թե մեկ այլ բան։ Իմ կարծիքով ընդամենը ցանկություն է պետք, հստակ, կոնկրետ որոշում։ Այն դեռ չկա… Ու վստահ եղիր, որ քո խոսքերը ոչ միայն չեն օգնում այդ որոշումը կայացնելու մեջ, այլ նույնիսկ խանգարում են։

Ավելի լավ ա պայքարես նրանց համար, ով դեռ չի սկսել ծխել։ Դրան հաստատ բոլորս կմիանանք։

Երևի այսքանը։
Սիրով՝ դեռ ծխող

[Rammstein]

1. Ծխելը վնասակար է - Դա գիտենք բոլորս, թե՛ ծխողները, թե՛ չծխողները։
ԲԱՅՑ ծխողները իրենց վրա են զգում ծխելու վնասակարության մասին, իսկ չծխողները ընդամենը կողքից լսել են։

2. Ծխելը զզվելի է - Սա գիտեն և՛ ծխողները և՛ չծխողները
ԲԱՅՑ ծխողները դա գիտեն սեփական փորձից, իսկ չծխողները լսել են կողքից։

1. Իսկ դու գիտե՞ս, որ գոյություն ունի «պասիվ ծխել» հասկացություն։ Ու հնարավոր ա պասիվ ծխելը ավելի վնասի չծխողին, քան սովորական ծխելը` ծխողին.

ա. չծխողի օրգանիզմը սովոր չի էդ ծխին
բ. չծխողը շնչում է ավեի շատ էն ծուխը, որը չի անցել սիգարետի զտիչի (ֆիլտրի) միջով, հետեւաբար ավելի թունավոր է։

2. Ծխողների ինձ թվում ա մեծ մասի համար պիտի որ զզվելի չլինի։ Իսկ չծխողները ոչ թե միայն կողքից լսել են, այլ կողքից քշել են, ու լավ գիտեն դրա հոտը։

Ես ինքս հիմա ոչ ծխող եմ, ոչ էլ չծխող։ Կարող ա մի օր հավեսս տա, մի տուփ առնեմ, մի 4 օր դա ծխեմ, հետո 2 շաբաթ չծխեմ։ Ամեն դեպքում, որպես ծխող կարամ ասեմ, որ իմ համար իմ ծխածը հեչ զզվելի չի, իսկ որպես չծխող կարամ ասեմ, որ կա սիգարետ, որ կողքից հոտը առնում եմ, ու հաճույք եմ ստանում, բայց պատահում ա, որ նենց զիբիլ են ծխում, որ թող ու փախի։

[Rhayader]

Արշակ, փաստը կայանում է նրանում, որ չծխողների չծխելու իրավունքը սահմանափակող ոչ մի օրինագիծ չկա, ու եթե ինչ-որ մեկը կողքդ ծխում է, դու ազատ ես նրան ասել, որ չծխի կամ գոնե քո ուղղությամբ չփչի ծուխը: Եթե չլսեց, լսեցնելու շատ ձևեր կան:

[Chuk]

Արշակ, փաստը կայանում է նրանում, որ չծխողների չծխելու իրավունքը սահմանափակող ոչ մի օրինագիծ չկա, ու եթե ինչ-որ մեկը կողքդ ծխում է, դու ազատ ես նրան ասել, որ չծխի կամ գոնե քո ուղղությամբ չփչի ծուխը: Եթե չլսեց, լսեցնելու շատ ձևեր կան:

Փորձը ցույց է տալիս, որ սովորաբար էս տարբերակը չի անցնում ու ծխողը սովորաբար բանի տեղ չի դնում շրջապատին, նրա ասածների, իրավունքները և այլն:

[Rhayader]

Ուրեմն օրինագիծ մտցնենք, որ տվյալ պահին չծխող (ավելորդ բարդացումներից ու մարդկանց ծխողների-չծխողների բաժանելու չափանիշներ սահմանելուց խուսափելու համար) ամեն մարդ իրավունք ունի պահանջել (ու, համապատասխանաբար, չպահանջել), որ հասարակական վայրում իր գտնվելու կետից որոշակի հեռավորության վրա (ասենք՝ չորս մետր) չծխեն, բայց պահանջն ուժի մեջ է, քանի դեռ նա չի փոխում իր գտնվելու կետը (որ որոշ ֆանատիկներ չգնան նստեն ծխողների մեջտեղն ու ասեն՝ պահանջում եմ, որ չծխեք): Ինչպես նաև սահմանենք, թե 24 ժամվա մեջ քանի անգամ նա իրավունք ունի օգտվել այդ իրավունքից:
Ոչ թե պահանջենք, որ ծխախոտի գինը տաս անգամ թանգանա

[Chuk]

Ուրեմն օրինագիծ մտցնենք, որ տվյալ պահին չծխող (ավելորդ բարդացումներից ու մարդկանց ծխողների-չծխողների բաժանելու չափանիշներ սահմանելուց խուսափելու համար) ամեն մարդ իրավունք ունի պահանջել (ու, համապատասխանաբար, չպահանջել), որ հասարակական վայրում իր գտնվելու կետից որոշակի հեռավորության վրա (ասենք՝ չորս մետր) չծխեն, բայց պահանջն ուժի մեջ է, քանի դեռ նա չի փոխում իր գտնվելու կետը (որ որոշ ֆանատիկներ չգնան նստեն ծխողների մեջտեղն ու ասեն՝ պահանջում եմ, որ չծխեք): Ինչպես նաև սահմանենք, թե 24 ժամվա մեջ քանի անգամ նա իրավունք ունի օգտվել այդ իրավունքից:
Ոչ թե պահանջենք, որ ծխախոտի գինը տաս անգամ թանգանա

Բայց կարծեմ ոչ մեկը չի պաշտպանել ծխախոտի գինը տաս անգամ թանկացնել ցանկացողներին, ի՞նչ ես կախվել դրանից:

Նույնն ա, որ ասենք ինչ-որ մեկը մարդասպանության դեմ բողոքի համար աննորմալ ակցիա անի, դու դա մեջբերելով ասես «Ո՞վ եղան, որ արգելեն մարդ սպանեն»: Իրանք ծայրահեղության գիրկն են ընկել, դու էլ էդ ծայրահեղությունից կառչել մյուս ծայրահեղության գիրկն ես ընկել:

Ասում եմ հասարակ մի բան. չծխողների իրավունքները մեր երկրում ամեն վայրկյան խախտվում են, ու սա փա՛ստ ա:

[Rhayader]

Ահամ: Բայց չծխողների իրավունքները պաշտպանելն իմ համար մարդասիրական հարց ա, ծխողներինը՝ անձնական: Ու չծխողների իրավունքներին ոչ մի օրինագիծ չի սպառնում: Պատկերացրու, ասենք, կաֆեի ծխողների համար նախատեսված տեղերում արգելեին չծխելը: Օրինագիծ մտցնեին: Ես երկու ձեռքով կողմ եմ ծխողների ու չծխողների տեղերի առանձնացմանը: Բայց ես վախենում եմ, որ շուտով բոլոր տեղերը դառնան չծխողների համար:

Նույնն ա, որ ասենք ինչ-որ մեկը մարդասպանության դեմ բողոքի համար աննորմալ ակցիա անի, դու դա մեջբերելով ասես «Ո՞վ եղան, որ արգելեն մարդ սպանեն»:

Ընդհանրապես համեմատելի չի, մենք չծխողներին սպանում ենք առանց ֆիզիկական բռնության կիրառման: