Զանազան լեզվական հարցեր

[Adam]

Հայերենի մասնագետներ, ինչպե՞ս կարող ենք շտկել հայերենի հետևյալ թերությունը. ասենք թե ուզում ենք ասել. մեր մոտոցիկլետները, բայց մեր-ը չենք ուզում դնել, ու ուզում ենք ս-ով բավարարվել: Է, չի ստացվում: Եթե ասեմ՝ մոտոցիկլետներս՝ կստացվի՝ ի՛մ մոտոցիկլետները ոչ թե մեր: Ո՞նց գտնենք փոխարինող մի վերջածանց, որ արտահայտչական էս թերությունն ուղղի ու միտքը տեղ հասցնի… , եթե չէ՝ ուրեմն պիտի գրենք մոտոցիկլետներներս, որը որ մի տեսակ էն չի հնչում: Հը՞: Թե՞ ես եմ հայերենը մոռացել ու լա՛վ էլ կարա աշխատի՞:

[StrangeLittleGirl]

Հայերենի մասնագետներ, ինչպե՞ս կարող ենք շտկել հայերենի հետևյալ թերությունը. ասենք թե ուզում ենք ասել. մեր մոտոցիկլետները, բայց մեր-ը չենք ուզում դնել, ու ուզում ենք ս-ով բավարարվել: Է, չի ստացվում: Եթե ասեմ՝ մոտոցիկլետներս՝ կստացվի՝ ի՛մ մոտոցիկլետները ոչ թե մեր: Ո՞նց գտնենք փոխարինող մի վերջածանց, որ արտահայտչական էս թերությունն ուղղի ու միտքը տեղ հասցնի… , եթե չէ՝ ուրեմն պիտի գրենք մոտոցիկլետներներս, որը որ մի տեսակ էն չի հնչում: Հը՞: Թե՞ ես եմ հայերենը մոռացել ու լա՛վ էլ կարա աշխատի՞:

«Մեր մոտոցիկլետները». սրա ի՞նչն ա վատ։
«Մոտոցիկլետներս» նշանակում ա «իմ մոտոցիկլետները»
Ու ընդհանրապես, դա թերություն չի։ Ուրիշ ի՞նչ լեզու գիտես, որ դեմքերով հոդ ունի, բացի հայերենից, որ մի հատ էլ ուզում ես, որ էդ հոդը հոգնակիով էլ լինի։

[Adam]

«Մեր մոտոցիկլետները». սրա ի՞նչն ա վատ։
«Մոտոցիկլետներս» նշանակում ա «իմ մոտոցիկլետները»
Ու ընդհանրապես, դա թերություն չի։ Ուրիշ ի՞նչ լեզու գիտես, որ դեմքերով հոդ ունի, բացի հայերենից, որ մի հատ էլ ուզում ես, որ էդ հոդը հոգնակիով էլ լինի։

մեկ-մեկ պատմածիդ ընթացքում տեսքն իր լակոնիկությունից ու շառմից գցում ա մեր-ը , ))

[StrangeLittleGirl]

մեկ-մեկ պատմածիդ ընթացքում տեսքն իր լակոնիկությունից ու շառմից գցում ա մեր-ը , ))

Եթե կոնտեքստից հասկանալի ա, կարելի ա «մերը» չասել։ Արխային, բանավոր խոսքի լակոնիկության ու շառմի հարց չկա լեզվակիրների դեպքում։

[Ուլուանա]

Հայերենի մասնագետներ, ինչպե՞ս կարող ենք շտկել հայերենի հետևյալ թերությունը. ասենք թե ուզում ենք ասել. մեր մոտոցիկլետները, բայց մեր-ը չենք ուզում դնել, ու ուզում ենք ս-ով բավարարվել: Է, չի ստացվում: Եթե ասեմ՝ մոտոցիկլետներս՝ կստացվի՝ ի՛մ մոտոցիկլետները ոչ թե մեր: Ո՞նց գտնենք փոխարինող մի վերջածանց, որ արտահայտչական էս թերությունն ուղղի ու միտքը տեղ հասցնի… , եթե չէ՝ ուրեմն պիտի գրենք մոտոցիկլետներներս, որը որ մի տեսակ էն չի հնչում: Հը՞: Թե՞ ես եմ հայերենը մոռացել ու լա՛վ էլ կարա աշխատի՞:

Միավանկ գոյականների դեպքում էդ հարցը լուծվում ա «-եր» վերջավորությունից առաջ ն ավելացնելով: Դե, միավանկ բառերի հոգնակին, բացառությամբ որոշ բառերի, որոնք գրաբարից պահպանել են բառավերջի ն-ն (մուկ(ն) - մկներ, մատ(ն) - մատներ և այլն), կազմվում ա «-եր» ավելացնելով, ի տարբերություն բազմավանկ բառերի, որոնց հոգնակին կազմվում ա -ներ ավելացնելով: Հիմա, օրինակ, վերցնենք «աչքդ լույս» արտահայտությունը: Եթե մի քանի հոգու ենք ասում, «աչքՆերդ լույս» ենք ասում, ոչ թե «աչքերդ լույս»: Բայց բազմավանկ բառերի դեպքում էդ հնարավորությունը չկա, քանի որ դրանք էսպես թե էնպես ն ունեն արդեն, էդ ձևն էլ մի օգտագործի, աշխարհի վերջը չի: Էս եղածն էլ դիտարկի որպես առավելություն, ոչ թե էն չեղածը` թերություն: Ուրիշ լեզուներում, որ ընդհանրապես ոչ էդ ս-ն կա, ոչ էլ նշածս ձևը, չես բողոքում ու համարում թերություն, չէ՞ :

[Շինարար]

Միավանկ գոյականների դեպքում էդ հարցը լուծվում ա «-եր» վերջավորությունից առաջ ն ավելացնելով: Դե, միավանկ բառերի հոգնակին, բացառությամբ որոշ բառերի, որոնք գրաբարից պահպանել են բառավերջի ն-ն (մուկ(ն) - մկներ, մատ(ն) - մատներ և այլն), կազմվում ա «-եր» ավելացնելով, ի տարբերություն բազմավանկ բառերի, որոնց հոգնակին կազմվում ա -ներ ավելացնելով: Հիմա, օրինակ, վերցնենք «աչքդ լույս» արտահայտությունը: Եթե մի քանի հոգու ենք ասում, «աչքՆերդ լույս» ենք ասում, ոչ թե «աչքերդ լույս»: Բայց բազմավանկ բառերի դեպքում էդ հնարավորությունը չկա, քանի որ դրանք էսպես թե էնպես ն ունեն արդեն, էդ ձևն էլ մի օգտագործի, աշխարհի վերջը չի: Էս եղածն էլ դիտարկի որպես առավելություն, ոչ թե էն չեղածը` թերություն: Ուրիշ լեզուներում, որ ընդհանրապես ոչ էդ ս-ն կա, ոչ էլ նշածս ձևը, չես բողոքում ու համարում թերություն, չէ՞ :

խոսակցականում մեկ-մեկ երկրորդ -ներ են ավելացնում, ասենք՝ հարևանի պատուհանները, հարևանների պատուհաններները, յանի՝ տարբեր հարևանների, բայց չեմ կարծում ստանդարտացված լինի դա: Ընդհանրապես լեզուն ավելի ճկուն ա, քանի դասագրքային կանոնները, բայց դե բնականաբար չի կարա ամեն բան հստակ ասվի, լիքը բան մնում ա կոնտեքստում: Նույն մեր մոտոցիկլետները արտահայտությունը չի հստակեցնում, թե կոնկրետ յուրաքանչյուրիս մեկական մոտոցիկլետներն են էդ մեր մոտոցիկլետները, թե էդ բոլոր մոտոցիկլետները հավասարապես մեր բոլորինն են: Դե ոչինչ:

Լիքը բաներ էլ ստանդարտ կանոնների մեջ մտնում ա, բայց մարդիկ տենց չեն խոսում: Ասենք մեկ մեկ որ արաբերեն նամակ եմ գրում, եթե շատ կարևոր ա, լեզվակիրների եմ ցույց տալիս: Ասում են՝ օգտագործածդ ոչ մի կոնկրետ կառույցին քերականության տեսանկյունից կպչելու բան չկա, սաղ կանոնները պահպանած ա, բայց կոնկրետ նախադասությունը արաբերեն չի, արաբները տենց չեն ձևակերպի միտքը Մեղա քեզ, էս ինչ կոմպրոմատ օրինակ բերեցի իմ մասնագիտական հմտությունների դեմ

[Ուլուանա]

խոսակցականում մեկ-մեկ երկրորդ -ներ են ավելացնում, ասենք՝ հարևանի պատուհանները, հարևանների պատուհաններները, յանի՝ տարբեր հարևանների, բայց չեմ կարծում ստանդարտացված լինի դա: Ընդհանրապես լեզուն ավելի ճկուն ա, քանի դասագրքային կանոնները, բայց դե բնականաբար չի կարա ամեն բան հստակ ասվի, լիքը բան մնում ա կոնտեքստում: Նույն մեր մոտոցիկլետները արտահայտությունը չի հստակեցնում, թե կոնկրետ յուրաքանչյուրիս մեկական մոտոցիկլետներն են էդ մեր մոտոցիկլետները, թե էդ բոլոր մոտոցիկլետները հավասարապես մեր բոլորինն են: Դե ոչինչ:

Հա, ճիշտն ասած` էդ ավելացվող երկրորդ «-ներ»-ի մասին էլ էի ուզում գրել, որ խոսակցականում տենց ասում են երբեմն, բայց սխալ ա համարվում, հետո մտածեցի` լավ, սխալ բանի մասին ինչի՞ գրեմ իզուր, մարդուն սխալի դրդեմ, կարող ա` ինքը չի էլ օգտագործում դա, ավելի լավ ա` տենց էլ մնա :