Նիկոլ Փաշինյան քաղաքական գործիչը: Մտքեր և վերլուծություններ...

[Շինարար]

Մի հատ էլ օրինակ բերեմ։ Ասենք, էդ նույն մարդիկ, որոնք կաշխատեին Նիկոլի ու մյուսների հետ, կսովորացնեին լայվերը կարճ կապել։ Իսկ էսպես միացնում ես լայվը, ժամերով հավայի ինֆորմացիա, նոր մեջը մի երկու կարևոր բան։ Հասկանում եմ, որ կարևոր ա Ֆրանսիայի հաղթանակը շնորհավորել, բայց դա կարելի ա մի նախադասությամբ անել ու անցնել առաջ։ Էսպիսի երկար-բարակ լայվերը նշան են էն բանի, որ ինքն իրա քաղաքացու ժամանակը չի գնահատում։ Բայց լայվից հետո ասենք մի նախադասությամբ սաղ իրա ասածը ամփոփվելու ա։

Բյուր ջան, լայվերի մասնագետ քաղաքական գործիչ տենց առանձնապես դժվար թե ունենանք Հայաստանում: Արեք՝ ընդունեք, որ էս մեկը տարբեր քաղաքական գործիչ ա, ինքը իրա նման, ինչը ոչ լավ ա, ոչ վատ, քանի դեռ մեծ արդյունք չենք տեսել, բայց մշտական անմիջական կապ պահելու առումով իհարկե լավ ա: Քաղաքացուն ոչ ոք չի ստիպում նստել բոլոր լայվերը նայել, ժամանակը իրանից ա գնում ու նրանցից ովքեր կամավոր նայում են: Վաղտ կար երկրի ղեկավարի ձենը տարին մեկ էինք լսում, կամ տատուց էր խոսում կամ խիյարից:

[StrangeLittleGirl]

դու լայվերը լա՞յվ ես նայում

Ոչ լայվ եմ նայում, ոչ էլ չլայվ։ Ամեն անգամ միացնելուց առաջին րոպեն նայում եմ, տեսնում եմ՝ բուն ասելիքը չի սկսել, անջատում եմ։ Ուղղակի էս անգամ ոնց էղավ իրա լայվն ու իմ՝ կոմպի մոտ ազատ ժամանակ անցկացնելը համընկան, բայց էլի կարճ ժամանակ անց անջատեցի․ ավելի լավ ա մրցույթի գործերին տրամադրեմ էս ժամանակը։

Բյուր ջան, լայվերի մասնագետ քաղաքական գործիչ տենց առանձնապես դժվար թե ունենանք Հայաստանում: Արեք՝ ընդունեք, որ էս մեկը տարբեր քաղաքական գործիչ ա, ինքը իրա նման, ինչը ոչ լավ ա, ոչ վատ, քանի դեռ մեծ արդյունք չենք տեսել, բայց մշտական անմիջական կապ պահելու առումով իհարկե լավ ա: Քաղաքացուն ոչ ոք չի ստիպում նստել բոլոր լայվերը նայել, ժամանակը իրանից ա գնում ու նրանցից ովքեր կամավոր նայում են: Վաղտ կար երկրի ղեկավարի ձենը տարին մեկ էինք լսում, կամ տատուց էր խոսում կամ խիյարից:

Շին, լայվերի մասնագետ լինելու մասին չի, այլ մտքերը կարճ ժամանակում հստակ ու կոնկրետ արտահայտելու։ Որոշ բաներ կան, որ ցանկացած անձ քաղաքականություն մտնելիս ու հատկապես երկրի ղեկավար դառնալիս պիտի սովորի, ու եթե դրանց համար հատուկ դասընթացների չի գնացել, պետք ա վարժի մեկին, որ սովորացնի իրան էդ սաղ։ Իրանց (ոչ միայն Նիկոլի) էս լայվերով սենց երկար-բարակ խոսելը նույնն ա, ինչ երբ կոնֆերանսի ժամանակ մեկը սլայդներ ա ներկայացնում, որոնց վրա տոննաներով տեքստ ա․ իմանում ես, որ մարդը պրեզենտացիա անելու հմտություն չունի։

Հ․Գ․ Լայվերն ինձ դուր են գալիս, ու հատկապես հեղափոխության օրերին դրանք շատ աշխատող էին, որովհետև կարճ էին ու դիպուկ։ Բայց հիմա մի քիչ շատ են ժրել։ Ու պլյուս ես վախենում եմ, որ էս լայվերն օգտագործեն լրագրողներից խուսափելու համար։

[Տրիբուն]

Էդ ամեն ինչը հասկանում եմ ու ոչ էլ զարմանում եմ, որ ահագին շատ միջոցներ Հայաստան ոչ էլ մտնում ա, ասենք մտքովս անցավ նույնիսկ որ Հայաստանից ԵՄ-ում ուսանողական փոխանակման ծրագրերով մասնակցողնորի աջակցությունն էլ ա երևի երկրի ընդհանուր աջակցությունից ի վերջո դուրս գալիս (համոզված չեմ, բայց ոչ էլ կզարմանամ)։ Իսկ ասածս էն էր, որ այդ բոլոր մակրո-ֆրեյմվորքերի հետ մեկտեղ, միջին-ժամկետային աջակցությունը նաև պայմանավորվում ա Հայաստանի կողմից պատրաստված ու ԵՄ-ի հետ համաձայնեցված զարգացման ծրագրով։

One of the key missions of the document is ensuring strategic guideline in the coming years for the development of medium‐term expenditure framework (MTEF).

Աջաբ սանդալ սարքեցիր, ԵՄ-ից բեթար Չնայած, ես քեզ չեմ մեղադրում։ Ցանկացած կողքից կարդացող, որ մի թեթև խորանում ա ԵՄ ծրագրայն փաստաթղթերի մեջ, քարկապ ա ընկնում։

Ուրեմն էտ Armenia Development Strategy-ին, հատուկ ԵՄ համար գրված ու ԵՄ հետ համաձայնեցված փաստաթուղթ չի։ Դա Հայաստնի զարգացման ռազմավարությունն ա՝ հաստատված մեր կառավարության կողմից։ Էս ռազմավարությունը գրում ու հաստատվում ա անկախ նրանից ԵՄ հետ հարաբերությունները կան, չկան ու ինչ փուլում են։ Սենց ռազմավարություններ շատ զարգացող երրներ ունեն, իրանք վերջին մի երկու երեք տասնամյակների ընթացքում շատ մոդա են ու սրենց հետևում ի սկզբանե կանգանծ են եղել Համաշխարհային Բանկն ու Արժութի միջազգային հիմնադրամը։

Վաբշե, վերջին տարիներին էս փաստաթղթերի էֆեկտիվությունը, կամ ընդհանրապես նպատահարմարությունը, լուրջ կասկածի տակ ա դրվել էս ոլորտի մտածողների կողմից։ Որ հասկանալի լինի, թե ինչքան անիմաստ փաստաթուղթ ա ինքը․ նայի, հաստատվել ա 2014-ին, բայց դրանից հետո եկած կառավարությունները, ներառյալ Սերժիկը, իրանց ծրագրերում նույնիսկ մի տողով չեն անդրադարձել էս ռազմավարությունը։ Երևի չեն էլ հիշում գոյության մասին։

Ինչի՞ ա ինքը հայտնվում հանկարծ ԵՄ փաստաթղթերում։ Զուտ բյուրոկրատական պատճառներով - ԵՄ ծրագրավորման պրոցեսը պահանջում ա, որպեսզի հղում արվի աջակցվող երկրի ազգային ռազմավարությանը։ Էսքան պարզ։ Իտոգում միծտ ստացվում ա նենց, որ էս ռազմավարությունները գրվում են մենակ նրա համար, որ դոնորները, այդ թվում նաև, բայց ոչ միայն ԵՄ-ն, բավարարված լինեն։ Եթե փորձ անես կոկրետ առնչություններ գտնել էս փաստաղթի ու ասենք ԵՄ Single Support Framewօrk-ի հետ, չես գտնի։ Կամ ընդհակառակը, ինչ ուզես կգտնես, քանի որ էս էն տիպի փաստաթղթերից ա, որ ամեն ինչի ու ոչինչի մասին ա։

Հիմա, էն գրածդ МТЕF-ի մասով։ Սա էլի ԵՄ համար ու ԵՄ հետ ուղղակի կապ ունեցող փաստաթուղթ չի։ Սա էլի մեր ներքին կիրառման բյուջետային փաստաղթերից մեկն ա, հայերեն Միջնաժամկետ Ծախսերի Ծրագրիր - հապավումը՝ ՄԺԾԾ։ 2000-ականների սկզբներից մենք էս փաստաթուղթը ամեն տարի եռամյա կտրվածքով հաստատում ենք, հետո սրա հիման վրա հաստատում ենք տարեկան բյուջեն։

Կարճ ասած, լիքը թուղ, բայց մեջը բան չկա, էլի։ Էս ա մեր մեջ ասած development aid - ի ներկան։ Ու ցավոք սրտի էս սաղ պետք ա, որ գոնե մի ինչ-որ բան պոկես դոնորներից ու կոնկրետ ԵՄ-ից։ ԴՐա համար էլ ես էտ 150 միլիոն, տաս միլիոն ավել, պակաս, բացարձակ լուրջ չեմ ընդունում։ Ինձ ԵՄ-ն հետաքրքրում ա ավելի շուտ որպես քաղաքակրթական համակարգ, որին մենք պիտի ձգտենք։ Նաև աղբյուր տեխնոլոգիաների, նոր մենեջմենթի, արդարադատության համակարգի, մարդու իրավունքների, քան որպես ֆինանսավորման աղբյուր։ Կան մի քանի գործիքներ, որոնց միջոցո կարելի ա նաև փող կպցնել, ու ահագին մեծ փող, բայց էս պահին ոչ մի կողմն էլ դրա մասին չի խոսում։ Խոսում եղած հարաբերությունների ու թղթաբանության համակարգում մի քիչ ավել մի քիչ պակասի մասին։

[Շինարար]

Ոչ լայվ եմ նայում, ոչ էլ չլայվ։ Ամեն անգամ միացնելուց առաջին րոպեն նայում եմ, տեսնում եմ՝ բուն ասելիքը չի սկսել, անջատում եմ։ Ուղղակի էս անգամ ոնց էղավ իրա լայվն ու իմ՝ կոմպի մոտ ազատ ժամանակ անցկացնելը համընկան, բայց էլի կարճ ժամանակ անց անջատեցի․ ավելի լավ ա մրցույթի գործերին տրամադրեմ էս ժամանակը։


Շին, լայվերի մասնագետ լինելու մասին չի, այլ մտքերը կարճ ժամանակում հստակ ու կոնկրետ արտահայտելու։ Որոշ բաներ կան, որ ցանկացած անձ քաղաքականություն մտնելիս ու հատկապես երկրի ղեկավար դառնալիս պիտի սովորի, ու եթե դրանց համար հատուկ դասընթացների չի գնացել, պետք ա վարժի մեկին, որ սովորացնի իրան էդ սաղ։ Իրանց (ոչ միայն Նիկոլի) էս լայվերով սենց երկար-բարակ խոսելը նույնն ա, ինչ երբ կոնֆերանսի ժամանակ մեկը սլայդներ ա ներկայացնում, որոնց վրա տոննաներով տեքստ ա․ իմանում ես, որ մարդը պրեզենտացիա անելու հմտություն չունի։

Հ․Գ․ Լայվերն ինձ դուր են գալիս, ու հատկապես հեղափոխության օրերին դրանք շատ աշխատող էին, որովհետև կարճ էին ու դիպուկ։ Բայց հիմա մի քիչ շատ են ժրել։ Ու պլյուս ես վախենում եմ, որ էս լայվերն օգտագործեն լրագրողներից խուսափելու համար։

Հլա որ լրագրողներից խուսափելու վտանգներ չկան։ Մի բան էլ ընդհակառակը շատ շատ են շփվում ինչը լավ ա։ Ասենք Թերեզա Մեյին չեմ պատկերացնում էսքան հաճախ ու անկաշկանդ լրագրողների հետ շփվելիս։ Եթե վտանգ նկատեմ ես էլ կբողոքեմ բայց չեղած տեղը ինչ բողոքես։

[Վիշապ]

Ես Բյուրի հետ համաձայն եմ, որ Նիկոլի լայվերը մի քիչ ջանջալ են ստացվում ու պիտի մի քիչ աշխատի էդ ուղղությամբ, բայց Շինարարի հետ էլ եմ համաձայն, որ միլիոն անգամ ավելի լավ է ջանջալ ու անկեղծ լայվեր, քան «իյա, իրո՞ք» անասուն վիճակներ:

[Lion]

Ինձ համար Նիկոլի լայվերը, իրանց ջանջալությամբ, հազով, վայ մութա՝ լույսը միացնեմով ու նման բաներով հազար անգամ ավելի լավն են, քան նախկինների գծած հարցերն ու գծած, դատարկ պատասխանները:

[Տրիբուն]

Չուկիտո, էս մի բան գիտես, ձեն չես հանու՞մ

Հանդիպել են Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն ու Նիկոլ Փաշինյանը

[Chuk]

Չուկիտո, էս մի բան գիտես, ձեն չես հանու՞մ

Հանդիպել են Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն ու Նիկոլ Փաշինյանը

վերջին տողը տխրեցնող ա ))

[Տրիբուն]

վերջին տողը տխրեցնող ա ))

Հայտնում է Կառավարության մամլո ծառայությունը՞:

[Chuk]

Հայտնում է Կառավարության մամլո ծառայությունը՞:

«Հանդիպումը տեղի է ունեցել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նախաձեռնությամբ:»

[Տրիբուն]

«Հանդիպումը տեղի է ունեցել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նախաձեռնությամբ:»

Да брооось, Չուկիտո։ Հպարտացի որ պետականամետ առաջնորդ ունես, որը երևի ինչ-որ պահով մտածել ա, որ Նիկոլը իրա խորհդրի կարիքն ունի։

Իսկ ես ավելի պարզ կնայեի էս հարցին, ու կներես որ շեշտը պետականամետության վրա չեմ դնելու։

Լևոնը քաղաքական ուժի առաջնորդ ա, որը էս պահին քաղաքական գործընթացներից դուրս ա մնացել։ Դիմացը քաղաքական պրոցեսներ են ու հեղափոխությունը պիտի լիարժեք լեգիտիմանա ընտրությունների միջոցով։ ԵԼՔ-ի ապագան անհասկանալաի ա, ԲՀԿ-ն ու Դաշնակները երբեք չեն կարա դաշնակից լինեն, ու ստեղ ՀԱԿ-ի համար գործունեության դաշտ ա բացվում։ Լևոնը Նիկոլին առաջարկել ա ՀԱԿ-ի համագործակցությունը, քանի որ Նիկոլին ու ՔՊ-ին դաշնակիցներ պետք են։ Ֆորմալ համագործակցություն չի լինելու, բայց ներքին համաձայնությամբ ՀԱԿ-ն ու ՔՊ-ն լուրջ համագործակցելու են։ Ու էտ նորմալ ա, քանի որ առանց շատ խորանալու էլ պարզ ա որ ՀԱԿ-ի ու ՔՊ-ի հեղափոխական էյֆորիայից ազատ ընտրողը նույն ընտրողն ա։ Վերցրու մեկը հենց ինձ, երբ ՀԱԿ չեմ քվերակել ընտրություններին, ՔՊ/ԵԼՔ եմ քվեարկել։

[Chuk]

Արի սենց ասեմ, թեման փակենք։ Երբ սաղդ գոռգոռում էիք, թե ինչի Լևոնը չի շնորհավորել, ես մեջս ինձ նեռվայնությունից ուտում էի, որ Նիկոլը Լևոնի հետ հանդիպելու առաջարկը մերժել ա, վերջինիս հարկադրելով իլուրով ուղերձները հղել։

Էսքան ժամանակ հետո պիտի հասունացած լիներ, ոչ թե Լևոնը մի հատ էլ առաջարկած լիներ հանդիպել։

Դու ինչ անկյունով ուզում ես նայի։ Լավ ա, թե վատ, բայց Լևոնին ՀԱԿն էնքան չի հետաքրքրում, ինչքան երկիրը, պետությունը։ Ու չէ, էս հանդիպումը հաստատ քո նկարագրած պատճառով չի։

[Գաղթական]

Հաաա, էտ մերժման մասին է՞իր ասում, որ մի բան գիտես ու չես կարող ասել:

Չգիտեմ, թե ինչ պատճառովա սկզբից մերժել, բայց ուրախ եմ, որ ինքը հայտնիա որպես անհատ ու սրա-նրա մարդը լինելու կասկածների առիթ չի տվել:

[Տրիբուն]

Արի սենց ասեմ, թեման փակենք։ Երբ սաղդ գոռգոռում էիք, թե ինչի Լևոնը չի շնորհավորել, ես մեջս ինձ նեռվայնությունից ուտում էի, որ Նիկոլը Լևոնի հետ հանդիպելու առաջարկը մերժել ա, վերջինիս հարկադրելով իլուրով ուղերձները հղել։

Էսքան ժամանակ հետո պիտի հասունացած լիներ, ոչ թե Լևոնը մի հատ էլ առաջարկած լիներ հանդիպել։

Դու ինչ անկյունով ուզում ես նայի։ Լավ ա, թե վատ, բայց Լևոնին ՀԱԿն էնքան չի հետաքրքրում, ինչքան երկիրը, պետությունը։ Ու չէ, էս հանդիպումը հաստատ քո նկարագրած պատճառով չի։

Ընգեր, էս քո ԼՏՊ կերպարի իդեալականացումը ոնց չի դզում։

Հ․Գ․ Ու ես ոչ մի անգամ չեմ գոռգոռացել, թե ինչի Լևոնը չի շնորհավորել Նիկոլին։ Հավատա, դա իմ բողկին երբեք չի եղել։ Երևի Լևոնի էլ։ Երևի Նիկոլի էլ։

[Chuk]

Ընգեր, էս քո ԼՏՊ կերպարի իդեալականացումը ոնց չի դզում։

Հ․Գ․ Ու ես ոչ մի անգամ չեմ գոռգոռացել, թե ինչի Լևոնը չի շնորհավորել Նիկոլին։ Հավատա, դա իմ բողկին երբեք չի եղել։ Երևի Լևոնի էլ։ Երևի Նիկոլի էլ։

Ապ, դե իդեալականացման հարց չի անտերը։ Էդ որ գրել ես ՀԱԿ-ՔՊ համագործակցություն, էդ օբյեկտիվ անհրաժեշտություն էր վաղուց։ Ու ոչ միայն ՀԱԿ-ՔՊ, էլի կան նախկին ՀԱԿից պոկված անհատներ ու ուժեր, որոնց հետ առաջնահերթ պիտի Նիկոլը լեզու գտներ։ Ինչ-որ ա։
Լավ ա, որ հանդիպել են։
Գնամ արտահերթ ավագանու ընտրության մասին մտածեմ, էդ հարցը պիտի քննարկենք առաջիկա օրերին։