Ի՞նչպէս Պատմական Հայաստանը օտարացաւ մեզնից

[Պանդուխտ]

Պանդուխտ ջան, գուցե ի նկատի ունեիր՝ «ինչպես Պատմական Հայաստանը դադարեցավ Հայաստան լինելուց»..
թե չէ, ինձ համար, այսօր էլ կա «Պատմական Հայաստան» գաղափարը..
այն է՝ ՀՀ + ԼՂՀ + Թուրքիայում, Իրանում, Ադրբեջանում ու Վրաստանում մնացած այլ Հայկական տարածքներ..

Իմ մօտն էլ կայ այդ գաղափարը...
Շօշափելով շատերիս մտածելակերպը, նկատում եմ, որ անհանգստանում են, երբ Պատմական Հայաստանը այժմ էլ Հայաստան անունով ճանաչեմ, մանաւանդ երբ, թուրքերի հետ հիմա բարեկամութիւն են անում, իբրեւ...
Ինչ վերաբերի Արցախին, իրական ու գաղափարական Հայաստան է:
Գաղթական, արի՛ իրատես լինենք, ու տեսնենք որ մեր պատմական հայրենիքը, այժմ, հիմնովին թուրքաբնակ ու քրդաբնակ է:
Իսկ դադարել բառը օտարանալ բառից աւելի ճիշտ է: Ընդունում եմ, որ միշտ վերնագիր ընտրելու խնդիր ունեցել եմ, այստեղ եւ այլուր: Թեման մտածում եմ, բովանդակութիւնը պատրաստում եմ, վերնագիրը վերջին պահին հապճեպով մի բան գրում եմ:

[Պանդուխտ]

Բայց օտարացումն էլ կայ: Այժմ քիչերը գիտեն քարտէսը, քաղաքների, գետերի, լեռների գագաթների, լեռնաշղթաների, բնիկ հայկական անունները: Ուխտի են գնում Արեւմտեան Հայաստան ու Կիլիկիա, վերադառնալուց ետք պատմում են իրենց յուշերը, տալով թուրքական անուանումները իրենց պապերի երկրի տեղանուններին:
Միթէ Արցախը, պատմական Առանը, Խաչենը, Հայոց Արեւելից Կողմնը օտարանալով թուրքահունչ Ղարաբաղ չի՞ եղել: Որքանով ճանաչում ենք մեր հայրենիքը, Արդի ու Պատմական Հայաստանը: Հարցման նշան:

[Գաղթական]

Միթէ Արցախը, պատմական Առանը, Խաչենը, Հայոց Արեւելից Կողմնը օտարանալով թուրքահունչ Ղարաբաղ չի՞ եղել: Որքանով ճանաչում ենք մեր հայրենիքը, Արդի ու Պատմական Հայաստանը: Հարցման նշան:

Պանդուխտ, դարձյալ պետք է խոսեմ իմ անունից..
ես էլ, այսօր, կոչում եմ «Ղարաբաղ» պատմական Արցախի լեռնային հատվածը..
համաձայն եմ՝ թուրքահունչ անունով եմ կոչում..
բայց այն դրանից չի օտարանում գոնե ինձ համար..
պարզապես սա է արդի իրականությունը..
վաղը կհաստատվի ԼՂՀ-ն քարտեզի վրա Ադրբեջան կոչվող երկրից առանձին՝ հուսանք կվերանվանեն ու ես մեծ հաճույքով կսկսեմ այն կոչել Հայեցի անունով.. իրական անունով..

ճիշտ ես՝ հաստատելով, որ քչերս գիտենք մեր Պատմական Հայրենիքի վայրերի այսօրվա թուրքահունչ անվանումների իրական Հայկական համարժեքները..
բայց օրինակ ես, վերադառնալով Արևմտյան Հայաստանից, այցելածս քաղաքներից մեկը, Կարին կոչելու փոխարեն, պատմում էի՝ ..եղա նաև Էրզրումում, որի Հայկական անունն էր Կարին..

[Պանդուխտ]

ստիպված ենք ընկալել այդ հանգամանքը, որ մեր Պատմական Հայրենիքը այսօր բնակեցված է իրենց «թուրք» ու «քուրդ» համարողներով/կոչողներով..
բայց ինձ սեփական աչքերովս ու ականջներովս լսածն էլ բավական է, որ այսօրվա այնտեղի բնակիչը իրեն համարում է որպես «Էրմենիստան-ի հողում ապրող»..
բավական է, որ համարեմ, որ Պատմական Հայաստանը չի դադարել և ոչ էլ օտարացել ո՛չ միայն ինձ, այլև՝ այսօր այդ հողի վրա ապրող ու սերունդ տվող մարդու համար..

Պանդուխտ, դարձյալ պետք է խոսեմ իմ անունից..
ես էլ, այսօր, կոչում եմ «Ղարաբաղ» պատմական Արցախի լեռնային հատվածը..
համաձայն եմ՝ թուրքահունչ անունով եմ կոչում..
բայց այն դրանից չի օտարանում գոնե ինձ համար..
պարզապես սա է արդի իրականությունը..
վաղը կհաստատվի ԼՂՀ-ն քարտեզի վրա Ադրբեջան կոչվող երկրից առանձին՝ հուսանք կվերանվանեն ու ես մեծ հաճույքով կսկսեմ այն կոչել Հայեցի անունով.. իրական անունով..

ճիշտ ես՝ հաստատելով, որ քչերս գիտենք մեր Պատմական Հայրենիքի վայրերի այսօրվա թուրքահունչ անվանումների իրական Հայկական համարժեքները..
բայց օրինակ ես, վերադառնալով Արևմտյան Հայաստանից, այցելածս քաղաքներից մեկը, Կարին կոչելու փոխարեն, պատմում էի՝ ..եղա նաև Էրզրումում, որի Հայկական անունն էր Կարին..

Գաղթական, գրեթէ համաձայն եմ, բայց...չեմ կարծում որ ողջ բնակչութիւնը իրեն հայ, կամ հայկական ծագում է վերագրում:
Այնումենայնիւ, ասածիդ մէջ ճշմարտութիւն կայ: Նրանց, երկրում մնացածներին, հայերի ու Հայաստանի հետ շաղախուելնին արգիլելու չյայտարարուած մտադրութեամբ՝ Թուրքիան սահմանը փակ է պահում:
Ամաչում է, կամ նպատակահարմար չի տեսնում, մնացեալ պայմաններին աւելացնել այս մտավախութիւնը:

[Koms]

Սա բարդ թեմա է, գուցե խոսենք ՀԱՅՔ-ի որպես տեղանվանման մասին? Որովհետեւ "Հայաստան" հասկացությունը որպես պետական կազմավորում հայտնվել էառաջին անգամ 1918թ, 28 մայիսին: Այդպես է կարծեմ? Իսկ մինչ այդ եղել են ՀԱՅՔ-ի տարբեր պատմական հատվածներ` Վասպուրական, Վանանդ, Շիրակ, Լոռի, եւ այլն:

[Lion]

Չէ, եղբայր... Այնքան էլ չի օտարացել: Իսկ այն, որ շատերը պատմական քարտեզներից և փաստերից տեղյակ չեն - միշտ էլ այդպես է եղել: Անանիա Ծիրակացին իր ժամանակի առաջնագույն գիտելիքներն ուներ, բայց նրա ժամանակակից գյուղացին հազիվ գիտեր, թե կողքի քաղաքը որտեղ է...

Դրա համար էլ կան մտավորական կոչվածները /ավաղ, այս հասկացությունը հիմա թքոտված է/... Իսկական մտավորականները

[Մեղապարտ]

«Ի՞նչպէս Պատմական Հայաստանը օտարացաւ մեզնից»
Լավ հարցադրում է ,սակայն հարցին հարցով, աշխարհում քանի հայ կգտնվի որ համաձայնվի այս տեսակետի հետ:
Ես ինքս փորձում եմ հասկանալ խնդրո առարկան և կարող եմ ասել, Պատնական Հայաստանի ներկա բնակիչները հաստատապես ահամոզված են որ հայը վերադառնալու է:Ահա այս մասից է սկսվում «օտարացման » հարցադրումը որը ամեն օր հացի և ջրի հետ կերակրում են մեզ:
1828,1905,1915,1988, «ուռուսների» տված կուտը մնացել է մեր «բկին»:
Փնտրեք օտարացման պատասխանը այս հատվածում և ազգովին ծառաելու ձգտման մեջ:

[Գաղթական]

երբ Պատմական Հայաստանը այժմ էլ Հայաստան անունով ճանաչեմ,

Պետք է ընդունեմ, որ գոնե ինձ համար էլ, ՀԱՅԱՍՏԱՆը դա ԱՄԲՈՂՋ Հայաստանն է..
թեև՝ շատ հաճախ «Հայաստան» ենք կոչում լոկ արդի Հայաստանի Հանրապետությունը.. զուտ խոսակցական առումով.. հեշտացնելով «Հայաստանի Հանրապետություն» «երկար» արտասանությունը..

ինչ վերաբերում է «Պատմական Հայաստան», այո՝ գաղափարին՝ այն ինձ համար ո՛չ դադարել է, ո՛չ էլ, առավել ևս, օտարացել..
գուցե հեռացել է.. ավելի շուտ՝ անվանափոխվել.. բայց ոչ՝ դադարել..

Գաղթական, արի՛ իրատես լինենք, ու տեսնենք որ մեր պատմական հայրենիքը, այժմ, հիմնովին թուրքաբնակ ու քրդաբնակ է:

ստիպված ենք ընկալել այդ հանգամանքը, որ մեր Պատմական Հայրենիքը այսօր բնակեցված է իրենց «թուրք» ու «քուրդ» համարողներով/կոչողներով..
բայց ինձ սեփական աչքերովս ու ականջներովս լսածն էլ բավական է, որ այսօրվա այնտեղի բնակիչը իրեն համարում է որպես «Էրմենիստան-ի հողում ապրող»..
բավական է, որ համարեմ, որ Պատմական Հայաստանը չի դադարել և ոչ էլ օտարացել ո՛չ միայն ինձ, այլև՝ այսօր այդ հողի վրա ապրող ու սերունդ տվող մարդու համար..