Մի՞թե ես էս ամբողջ թեման կարդացի միանգամից:
Նախ ասեմ, որ գործն ընդհանուր ահագին հավանել եմ: Թերություններ էլ, իհարկե, նկատեցի, թե՛ արտահայտման, թե՛ լեզվական, բայց դրանք անձամբ ինձ չխանգարեցին գործը հավանելու հարցում:
Աղջկա կերպարի մեջ հակասություններ չեմ տեսնում, կարծում եմ` բավական հաջող է նկարագրված: Աուտիկի ու դեպրեսիայով տառապողի մտերմացումն ու փոխշահավետ շփումն էլ էր ահագին հետաքրքիր ու մտածելու տեղիք տվող: Համաձայն եմ էն կարծիքին, որ Միքայելի կերպարն արժեր ավելի շատ զարգացնել, ավելի շատ բաներ բացահայտել նրա մասին: Էդ առումով կարելի էր, օրինակ, Միքայելի մասին ինֆորմացիան ավելի շատ նրա հետ խոսակցությունների միջոցով տալ, գուցե նույնիսկ հենց միայն խոսակցությունների միջոցով, էդպես համ ավելի բնական կլիներ, համ էլ ավելի լիարժեք պատկերացում կունենայինք Միքայելի մասին:
Օրինակ, էս նախադասությունը, կարծում եմ, ավելորդ ա, քանի որ մի տեսակ շատ ա բացատրում, ինչն էնքան էլ չի համապատասխանում ստեղծագործության ընդհանուր ոճին.
Էդ բացատրածը մասամբ հասկացվում էր խոսակցություններից, իսկ ինչն էլ որ չէր հասկացվում, կարելի էր էլի խոսակցությունների միջոցով լրացնել, իմ կարծիքով:Սուրիկը կողքից ուսումնասիրում էր կնոջ երկխոսությունը Միքայելի հետ։ Կարծես Լիլիթը փոխված լիներ՝ իր հարազատին գտած՝ երկար բաժանումից հետո։ Ինչքա՜ն համբերատար և ուշադիր էր լսում Միքայելի բոլոր-բոլոր պատմած մանրուքները, հատուկ տրամադրող տոնով հարցեր էր տալիս։ Լավ օր էր՝ բոլորի համար։
Ի դեպ, ահագին հետաքրքիր էր բոլոր կարծիքները, քննադատություններն ու դրանց պատասխան-վերլուծություններն ու բացատրությունները կարդալը: Բայց դրանց շնորհիվ նաև հասկացա (կամ, համենայնդեպս, ինձ էդպես թվաց), որ որոշ բաներ, որ Ծլնգը նկատի ա ունեցել ու պատկերացրել, իրականում չի արտահայտել ստեղծագործության մեջ, այսինքն` քանի որ ինքը գիտի, թե ինչ նկատի ունի, իրեն թվացել ա, թե ընթերցողի համար էլ պիտի որ պարզ լինի, բայց կարծես ոչ միշտ ա էդպես. որոշ բաներ, օրինակ, հենց միայն իր բացատրությունների շնորհիվ են հասկանալի դառնում, իսկ դա նշանակում ա, որ շտկումների, լրացումների կարիք կա, որովհետև դրանց մեջ ահագին կարևոր բաներ էլ կային: Հիմա որ ամեն ինչը կոնկրետ գրեմ, կարող ա էսօր չհասցնեմ գիշերը քնել, նենց որ շատ չմանրանամ, ընդհանուր տպավորությունն եմ ասում ուղղակի:
Մեկ էլ երկու լեզվական պահ, որ ուղղակի աչքս ծակեցին, հատկապես որ մի քանի անգամ հանդիպեցին: «Զարթնացուցիչ/արթնացուցիչ» բառերը նշվեցին, բայց կարծես ճիշտ տարբերակը չգրվեց էդպես էլ, ճիշտը զարթուցիչն է, ուրիշ բառ սրա փոխարեն չի գործածվում: Փոքր աթոռին էլ հայերենում աթոռակ են ասում, ոչ թե աթոռիկ: Չգիտեմ` ինչ հատուկ իմաստ կամ նպատակ կարող ա ունենալ բառի հայտնի, ընդունված տարբերակը փոխած ձևով գրելը, բայց առնվազն տվյալ դեպքում, ելնելով աթոռակի` պատմվածքի մեջ ունեցած համեստ դերից` չեմ կարծում, թե ընդունված տարբերակի ձևափոխումը կարող էր արդարացված լինել:
Քննարկումները կարդալիս ակամա հիշեցի իմ «Քնածը» պատմվածքի բուռն քննարկումները:
Էջանիշներ