«Ճարտարապետություն» բաժնի թեմայից դուրս քննարկումներ

[Ձայնալար]

Ես ի սկզբանե սխալ եմ համարել քանդելը ու հիմա էլ եմ դեմ ասեմ, թե ինչու՝

1. Շենքերի մեջ թաքնված ու սովետից փրկված փոքր եկեղեցին իմ համար կարևոր խորհուրդ ուներ ու իմ քաղաքին որոշակի գույ էր տալիս
2. Լեզվի ինստիտուտի շենքը վատը չէր
3. Եթե քննարկում ենք անհաջող մասերը քանդելու միջոցով շտկելու տարբերակը, մի 150 ուրիշ շատ ավելի անդուր բան կար քանդելու երևանում մինչև սրան հասնելը

Եթե քանդելը դիտարկենք որպես կայացած փաստ ու քննարկենք հետագա կառուցապատումը, ապա էդ հետևի զռլամա կառույցը ինձ հեչ դուր չի գալիս, հետևի շենքն իհարկե չէր նայվում «մերկացվելուց հետո», բայց կարծում եմ, որ ուրիշ շուծումներ կարելի էր տալ, առանց զռլամաները տնգելու հին եկեղեցին ջրի երես հանելով ու համապատասխան միջավայր ապահովելով:

[Chuk]

3. Եթե քննարկում ենք անհաջող մասերը քանդելու միջոցով շտկելու տարբերակը, մի 150 ուրիշ շատ ավելի անդուր բան կար քանդելու երևանում մինչև սրան հասնելը

Բագ, Երևանում հիմա էլ լիքը բաներ կան քանդելու: Բայց էդ լիքը բաներից ոչ մեկը իրա հետևում չի թաքցնում հոյակապ շինություն:

[Ձայնալար]

Հոյակապն էլ ա վիճելի՝ իմ համար հոյակապությունը միջինից ցածր ա, եթե ընդհանուր հայկական եկեղեցիների մեջ նայենք: Սիրուն ա, գողտրիկ ա, չգիտեմ, աչքս շոյում ա, բայց էնքան չէ, որ սաղ ցխենք իրան մեջտեղ բերելու համար:

[Chuk]

Հոյակապն էլ ա վիճելի՝ իմ համար հոյակապությունը միջինից ցածր ա, եթե ընդհանուր հայկական եկեղեցիների մեջ նայենք: Սիրուն ա, գողտրիկ ա, չգիտեմ, աչքս շոյում ա, բայց էնքան չէ, որ սաղ ցխենք իրան մեջտեղ բերելու համար:

Ընդամենը ուզում էի ասել, որ «ցխելը» արդարացնողները (էս թեմայում էդպիսին կարծես միայն ես եմ ) ոչ թե հենց ասենք Լեզվի ինստիտուտի շենքի դեմ են բան ունեցել, այլ էս եկեղեցու համար են էդ կարծիքին: Եթե եկեղեցին չլիներ, ես էլ կդապարտեի էդ շենքը քանդելը ու կասեի, որ մի քանի հարյուր անասուն ու խանգարող շենքեր ունենք, որոնք արժի «ցխել», ինչի՞ եք սրան կպել:

Իսկ բուն էդ եկեղեցին ես իսկապես հոյակապ բան եմ համարում ու եթե քաղաքի կենտրոնում տենց բան ունենք, ես ուզում եմ, որ բոլորն իրան տեսնեն: Թե չէ էն ժամանակ նույնիսկ կենտրոնում ապրողներից շատերն իրա մասին չգիտեին: Իմացողներն էլ իրան լավ տեսնել չէին կարողանում:

Ինչ-որ ա: Երևի էս թեմայով սաղ մտածածս արդեն ասեցի, համակերպվեմ, որ էդ կարծիքը ստեղ մենակ ես ունեմ ու ձենս կտրեմ, քաշվեմ մի կողմ

[Գալաթեա]

Ընդամենը ուզում էի ասել, որ «ցխելը» արդարացնողները (էս թեմայում էդպիսին կարծես միայն ես եմ ) ոչ թե հենց ասենք Լեզվի ինստիտուտի շենքի դեմ են բան ունեցել, այլ էս եկեղեցու համար են էդ կարծիքին: Եթե եկեղեցին չլիներ, ես էլ կդապարտեի էդ շենքը քանդելը ու կասեի, որ մի քանի հարյուր անասուն ու խանգարող շենքեր ունենք, որոնք արժի «ցխել», ինչի՞ եք սրան կպել:

Իսկ բուն էդ եկեղեցին ես իսկապես հոյակապ բան եմ համարում ու եթե քաղաքի կենտրոնում տենց բան ունենք, ես ուզում եմ, որ բոլորն իրան տեսնեն: Թե չէ էն ժամանակ նույնիսկ կենտրոնում ապրողներից շատերն իրա մասին չգիտեին: Իմացողներն էլ իրան լավ տեսնել չէին կարողանում:

Ինչ-որ ա: Երևի էս թեմայով սաղ մտածածս արդեն ասեցի, համակերպվեմ, որ էդ կարծիքը ստեղ մենակ ես ունեմ ու ձենս կտրեմ, քաշվեմ մի կողմ

Քանի մենակ ես քո կարծիքում, բռնենք ծեփռտենք քեզ պատերով, թե չէ Ակումբը դեմքը կորցնում ա

Արտ, իմ կարծիքը գիտես, խոսել ենք էդ մասին: Ուղղակի ի մի բերեմ:
Լեզվի ինստիտուտի շենքը ես սիրում էի, որտև անկախ եսիմ ինչ շքեղ չլինելուն ինքը Երևանի մի մասն էր, ոնց որ մի մեծ փազլի ճիշտ կտոր լիներ, որ հիմա զոռով պոկել հանել են: Համ էլ իմ նախկին սերերից մեկի հետ էնտեղ էինք հանդիպում Հիշատակ էր
Իսկ էս Բ-ի նստավայրը, որ տնկել են աչքներիս առաջ, ճիշտ ես, իր հանդեպ բացասական վերաբերմունքը գալիս ա նաև Բ-ի ու ռեժիմի հանդեպ վերաբերմունքից: Բայց դա չի նշանակում, որ սխալ ենք անում, որ տենց ենք ընկալում: Կոնկրետ իմ աչքին էդ շենքը ռեժիմի՝ քարի տեսք ունեցող ամենաայլանդակ վկայություններից մեկն ա:
Հա բաց ա հիմա խաչմերուկը, բայց ես էդտեղով անցնելուց դիսկամֆորտ եմ զգում: Ուրիշները չգիտեմ ոնց, բայց ես էդ անդեմ շինության մեջ ոչ մի ջանք չեմ տեսնում, որ հօգուտ Կաթողիկեն ի ցույց դնելու ու լավ լուjսով ներկայացնելու համար արված լինի:
Դա օֆիս ա, Բ-ի օֆիսը, որը հիմա Երևանում էլ իր տնամերձ եկեղեցին կունենա: Ու էդ մի փաստն արդեն ինձ համար իսպառ ջնջում ա արվածի ցանկացած ճարտարապետական մտահղացում ու նպատակ, եթե անգամ դրանք կան:

[Chuk]

Քանի մենակ ես քո կարծիքում, բռնենք ծեփռտենք քեզ պատերով, թե չէ Ակումբը դեմքը կորցնում ա

Արտ, իմ կարծիքը գիտես, խոսել ենք էդ մասին: Ուղղակի ի մի բերեմ:
Լեզվի ինստիտուտի շենքը ես սիրում էի, որտև անկախ եսիմ ինչ շքեղ չլինելուն ինքը Երևանի մի մասն էր, ոնց որ մի մեծ փազլի ճիշտ կտոր լիներ, որ հիմա զոռով պոկել հանել են: Համ էլ իմ նախկին սերերից մեկի հետ էնտեղ էինք հանդիպում Հիշատակ էր
Իսկ էս Բ-ի նստավայրը, որ տնկել են աչքներիս առաջ, ճիշտ ես, իր հանդեպ բացասական վերաբերմունքը գալիս ա նաև Բ-ի ու ռեժիմի հանդեպ վերաբերմունքից: Բայց դա չի նշանակում, որ սխալ ենք անում, որ տենց ենք ընկալում: Կոնկրետ իմ աչքին էդ շենքը ռեժիմի՝ քարի տեսք ունեցող ամենաայլանդակ վկայություններից մեկն ա:
Հա բաց ա հիմա խաչմերուկը, բայց ես էդտեղով անցնելուց դիսկամֆորտ եմ զգում: Ուրիշները չգիտեմ ոնց, բայց ես էդ անդեմ շինության մեջ ոչ մի ջանք չեմ տեսնում, որ հօգուտ Կաթողիկեն ի ցույց դնելու ու լավ լուjսով ներկայացնելու համար արված լինի:
Դա օֆիս ա, Բ-ի օֆիսը, որը հիմա Երևանում էլ իր տնամերձ եկեղեցին կունենա: Ու էդ մի փաստն արդեն ինձ համար իսպառ ջնջում ա արվածի ցանկացած ճարտարապետական մտահղացում ու նպատակ, եթե անգամ դրանք կան:

Լիլ ջան, հարգում եմ կարծիքդ ու ընդունում, բայց դե նախորդ գրառումներիցս պարզ ա, որ գնահատականներիդ համաձայն չեմ:

Բայց ինձ մի հարց էլ ա հետաքրքրում, որի պատասխանը կունենամ մի 20 տարի հետո: Հարցը հենց էդ ա. 20 տարի հետո նույն չսիրողները կսիրե՞ն, թե՞ չէ: Ինձ թվում ա, որ շատերը կսիրեն:

[Գալաթեա]

Լիլ ջան, հարգում եմ կարծիքդ ու ընդունում, բայց դե նախորդ գրառումներիցս պարզ ա, որ գնահատականներիդ համաձայն չեմ:

Բայց ինձ մի հարց էլ ա հետաքրքրում, որի պատասխանը կունենամ մի 20 տարի հետո: Հարցը հենց էդ ա. 20 տարի հետո նույն չսիրողները կսիրե՞ն, թե՞ չէ: Ինձ թվում ա, որ շատերը կսիրեն:

Արտ, մտածեցի նոր, որ գիտես նաև ինչն ա խնդիրը...
Կարծեմ դու էլ էիր գրել՝ "հա, կարելի էր ավելի լավ լուծում տալ, բայց դե հիմա էս ա":
Այ սա սխալ ա, շատ սխալ ա, սենց մտածելը:
Սենց մտածելն ա, որ բերեց նրան, որ քաղաքացու կարծիքը շան տեղ չեն դնում: Ինչի վրա մատները դրեցին՝ քանդեցին կամ աճուրդի հանեցին: Որտև մենք չենք ասում, չէ, ախպեր, լավ չեք արել, սխալ եք արել, չպետք ա սենց լիներ, թույլ չենք տալիս ձեզ, որ սենց լինի...
Անում պրծնում են, մենք էլ խեղճ-խեղճ ասում ենք, ա դե էս ինչ են արել, կարային ավելի լավ անեին: Բայց դե ջանդամ, թող մնա, բալքիմ աչքներս սովորի:

[Mephistopheles]

…

Բայց ինձ մի հարց էլ ա հետաքրքրում, որի պատասխանը կունենամ մի 20 տարի հետո: Հարցը հենց էդ ա. 20 տարի հետո նույն չսիրողները կսիրե՞ն, թե՞ չէ: Ինձ թվում ա, որ շատերը կսիրեն:

Չուկ ջան, որևէ կերպ սա փորձ չի քեզ ներքաշել բանավեճի մեջ, բայց շատ կարևոր հարց ես առաջ քաշել որին կարծում եմ արժե անդրադառնալ…

պատմության մեջ նման բան կա ու դրա վառ օրինակը Էֆելյան աշտարակն ա… կառուցվել ա 19րդ դարի վերջին ու չի սիրվել ժամանակի շատ հեղինակավոր ինտելեկտուալների կողմից, մասնավորապես Մոպասանի կողմից ով հատուկ գնում էր Էֆելյան աշտարակ, բարձրանում այնտեղ որովհետև մենակ էդ կետից էր որ աշտարակը չէր երևում… բայց հետագայում աշտարակը դարձավ Փարիզի խորհրդանիշը ու ճարտարապետության գլուխգործոց համարվեց…

…բայց սրան պետք ա ճիշտ նայել… էս գործն իր ժամանակի համար եղել ա նոր խոսք, տեխնոլոգիայի վերջին խոսքը ու էդ ժամանակ արևմտյան քաղաքակրթությունը անցման շրջանում էր… նոր տնտեսական, քաղաքական ու հասարակական հարաբերություններ էին առաջ գալիս… իդուստրիալիզացիա և այլ… Լե Կոռբյուզեից մի քիչ առաջ էր… արդեն զգացվում էր որ մեծ շիֆթը գալիս ա… ու աշտարակն իր ժամանակի մեջ եղել ա նոր խոսք և՛ կոնսրուկցիանեի և՛ ճարտարապետության և՛ գեղագիտության տեսանկյունից… իսկ նորը միշտ չի որ ճիշտ ա հասկացվում ու գնահատվում… նորը պահանջում ա նոր ընկալում որը մի անգամից չի գալիս… դա հատկապես լավ ա զգացվում նկարիչների մոտ երբ նրանց գործերը ժամանակին չեն ընկալվում լայն հասարակության կողմից, միայն մասնագետներն են որ ընկալում եմ ժամանակի շունչն ու գնահատում…

[Ձայնալար]

Ընդամենը ուզում էի ասել, որ «ցխելը» արդարացնողները (էս թեմայում էդպիսին կարծես միայն ես եմ ) ոչ թե հենց ասենք Լեզվի ինստիտուտի շենքի դեմ են բան ունեցել, այլ էս եկեղեցու համար են էդ կարծիքին: Եթե եկեղեցին չլիներ, ես էլ կդապարտեի էդ շենքը քանդելը ու կասեի, որ մի քանի հարյուր անասուն ու խանգարող շենքեր ունենք, որոնք արժի «ցխել», ինչի՞ եք սրան կպել:

Իսկ բուն էդ եկեղեցին ես իսկապես հոյակապ բան եմ համարում ու եթե քաղաքի կենտրոնում տենց բան ունենք, ես ուզում եմ, որ բոլորն իրան տեսնեն: Թե չէ էն ժամանակ նույնիսկ կենտրոնում ապրողներից շատերն իրա մասին չգիտեին: Իմացողներն էլ իրան լավ տեսնել չէին կարողանում:

Ինչ-որ ա: Երևի էս թեմայով սաղ մտածածս արդեն ասեցի, համակերպվեմ, որ էդ կարծիքը ստեղ մենակ ես ունեմ ու ձենս կտրեմ, քաշվեմ մի կողմ

Լավ, քանդել չքանդլեու հարցում մեր կարծիքները տարբեր են: Իսկ քանդելուց հետո հետևի թաշախուստի՞ն ոնց ես վերբերվում: Օրինակ ինձ ավելի շատ դա ա նեղում, քան լեզվի ինստիտուտի բացակայությունը:

[Chuk]

Լավ, քանդել չքանդլեու հարցում մեր կարծիքները տարբեր են: Իսկ քանդելուց հետո հետև թաշախուստի՞ն ոնց ես վերբերվում: Օրինակ ինձ ավելի շատ դա ա նեղում, քան լեզվի ինստիտուտի բացակայությունը:

Գրել եմ, Բագ, նորից գրեմ:
Հավանում եմ: Համարում եմ, որ վերջին տարիներին Երևանում կառուցված շինությունների մեջից ամենալավերից ա:
Հին եկեղեցին հրաշալի ընդգծում ա:
Տարածքը բաց ու հաճելի տարածք ա դարձել:

Ներող, որ մեր ճաշակներն էս հարցում տարբերվում են