ի դեպ պապս պնդում էր,որ մենք էլ ենք Խոռխորունի
ի դեպ պապս պնդում էր,որ մենք էլ ենք Խոռխորունի
Վինդոուզ ջան... նախ կխնդրեի մի փոքր ավելի հարմար անուն ընտրել, մի փոքր անհար մար է այսպես դիմել:
Պետք է ասեմ նաև, որ դու առայժմ Միտաննիի հայկական պետություն լինելու ապացույց չես ներկայացրել, եղբայր
Մանևազն ու Մենուան պարտադիր չէ, որ նույն մարդը լինեն: Եթե փորփրենք, անպայման կգտնենք միևնույն հնչեղություն կամ իրար մոտ հնչողություն ունեցող անուններ, որոնք ոչ մի կապ չունեն մեկը մյուսի հետ:
Ինչո՞ւ ես դու օրդ մաշում պասի հետ:
Գնա պանդոկ՝ ընկերացիր թասի հետ...
բարի,իսկ ինչ վերաբերվում է ապացույցներին,ես սույն գրքից ստեղնաշարով ներկայացրի,ուղակի տասնյակ էջեր են,դեռ չեմ հասցրել ուսումնասիրել.
Malxas (22.12.2012)
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Լիքը - սկսենք նրանից, որ Միտանիում իշխող էթնոսը այսպես կոչված "խուռիներն" էին, որոնք իրականում ոչ այլ ոք էին, քան իմ ու ձեր հեռավոր նախնիները` այն ժամանակվա հայերը:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Varzor (24.12.2012)
իմ ու ձեր հեռավոր նախնիները` այն ժամանակվա հայերը:
Խուռիների նախահայ լինելը ապացուցված չի, դու շատ լավ էլ դա գիտես:
I don't like to commit myself about heaven and hell - you see, I have friends in both places.
Mark Twain
Lion (23.12.2012)
Իսկ ինչ է նշանակում "ապացուցված չի"? Անձամբ ինձ առկա փաստերը բոլոր հիմքերը տալիս են ասելու, որ դրանք ուղղակի հայեր են: Ժամանակի հարց է, ոչ ավել:
Ապեր, մի հատ անցի էս հղումներով -
http://milhistory.listbb.ru/viewtopic.php?f=23&t=365
http://milhistory.listbb.ru/viewtopic.php?f=23&t=179
հետո էլ ծանոթացի օրինակ Անժելա Տերյանի աշխատանքներին:
Վերջին խմբագրող՝ Lion: 23.12.2012, 12:52:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Լիոն ախպեր, նայեցի նշված լինկերը: Պետք է ասեմ, որ խախտում ես մեր պայմանավորվածությունը ապեր: Էլի ինքդ քեզ վրա ես հղում տվել առանց պարզաբանելու, թե ինչի հիման վրա ես այդպես գրել: Ուշադրության եմ հրավիրում, որ ես չեմ ասում, թե սխալ ես գրել, այլ բացատրություն եմ խնդրում: Մի թեթև աչքի անցկացնելով տեսա, որ Միտաննիի Արտաշշումարա և Վասաշատտա թագավորներին Արտաշես և Վասակ ես կոչել: Հիմքը կարելի է իմանալ?: Ընդհանրապես հայտնի? է, թե Արտաշես և Վասակ անունները ինչ ծագում ունեն և որ ժամանակաշրջանից սկսված են օգտագործվել Հայաստանում: Թե չէ, եթե լոկ նմանացնելով լինի, էհ ես էլ կասեմ, որ Կապադովկիայի Արիարաթ անունով բոլոր թագավորները հայեր են եղել, որոնց իսկական անունը Արարատ է եղել:![]()
Ինչո՞ւ ես դու օրդ մաշում պասի հետ:
Գնա պանդոկ՝ ընկերացիր թասի հետ...
Հասկացա, ապեր, ուղղակի սկզբի, կարճության համար որոշեցի լինկերից սկսել: Սենց ասեմ, էլի, թեմային ընդհանուր ուղղություն տալու համար: Իսկ հիմա ավելի մանրամասն ու, ըստ հնարավորինս գիտական, ինչքան որ դա հնարավոր է ֆորումային մակարդակում:
Եվ այսպես, եղբայր, Միտանիում իշխող էթնոսը այսպես կոչված "խուռիներն"-էին (անունը պայմանական եմ օգտագործում, կարճության համար, իրականում ինձ համար նման անունով էթնոս չկա): Բայց նույնիսկ "խուռի" անունն էլ ճիշտ չէ:
«Հուրի» անվանումը ռուսալեզու գրականության մեջ անցյալ դարում բացատրելիորեն սխալ կերպով (քանի որ ռուսական այբուբենը չունի «հ» տառը) սկսեց գրվել «Խուրի» կամ «Խուռի» (օր.` Дьяконов И. М. “Хурритский язык и другие субстратные языки Малой Азии”, Москва 1980) և այդ տեսքով հետագայում սկսեց արտաբերվել հայալեզու գրականության մեջ (օր.` ՀՍՀ հատոր 5, էջ 102)` ավելի հեռացնելով այն իր սկզբնական տեսքից: Սակայն «հ» տառ ունեցող այբուբեններով գրականությունում` օրինակ ֆրանսալեզու կամ անգլալեզու գրականության մեջ (պրոֆեսոր G. Contenau ,La Civilisation des Hittites et Hurrites du Mitanniiե, Paris 1948, Gelb I.J. "Hurrians and Subarians", Chikago 1944) նրանք կոչվում են իրականության ավելի մոտ` «հուրի» անունով, ինչպես նրանց իրականում կոչել են օրինակ եգիպտացիները:
Իր հերթին հանրահայտ է «ա» և «ու» տառերի նույնացումը սեպագիր լեզվում (ամենահայտնի օրինակը` Արարատ-Ուրարատ և այլն): Այսպիսով կարելի է ասել, որ «Հուրի»-ին իրականում հնչեցվել կամ գրվել է որպես «Հարի», որն էլ իր հերթին ակնհայտորեն հանգում է «Հայարի»-ի: Հետաքրքիր է, որ այս «Հայարի»-ների ակտիվությունը Փոքր Ասիայում և Մերձավոր Արևելքում հանընկնում է Հայկական մեծաքանակ հեծյալ բանակի` «Հակսոս»-ների («Հակսոս» անվանումը այստեղ օգտագործվում է պայմանականորեն, խառնաշփոթից խուսափելու համար, քանզի «Հակսոս»-ներն ուղղակիորեն հայերն էին. այս մասին վերևում արդեն խոսվել է), Եգիպտոսից Պաղեստինի ուղղությամբ հեռանալու հետ: Այս գործընթացը սկսվեց արդեն մ.թ.ա. մոտ XVII դարի կեսերից և ավարտվեց մ.թ.ա. 1561 թ-ին:
Իսկ մ.թ.ա. 1561 թ-ից հետո ըստ Մանեթոնի «Հուրի երկրից» եկած «Հակսոս»-ների մասին տեղեկությունները իսպառ դադարում են (ինչը բնական է, քանի որ այդպես Եգիպտոս մտած հայերին կոչում էին եգիպտացիները, իսկ այժմ նրանց մեծ մասը, չհաշված անկասկած «անարժան հիշատակման» որոշակի թվով գերիների, այլևս Եգիպտոսում չէր) և դրա փոխարեն աղբյուրները սկսում են ավելի ակտիվորեն խոսել «Հայարի»-ների մասին: Ուշագրավ է, որ.
1. Եգիպտոսից իր ժողովրդի և բանակի հետ հեռացած Հայկազուտների հերթական արքայի անունը` Կեռտա, մի, այն էլ իրար նման տառի (որը լիովին կարող էր շփոթվել արձանագրություններում կամ դրանց վերծանություններում) ճշգրտությամբ համապատասխանում է Միտանիի թագավորության առաջին արքայի անունին` Կիռտա, որը հատկապես վերևում ասվածի ֆոնի վրա, լիակատար հիմք է տալիս ասելու, որ դրանք նույն անձիք են,
2. Եգիպտոսից Մովսեսի հեռանալու հայտնի պատմությունը տեղադրվում է այս իրադարձություններից մոտ 100 տարի հետո, մի հանգամանք, որը, հիմք ունենալով նաև հայ և հրեա ազգերի ընդհանրությունները, հիմք է տալիս համարձակ ենթադրություն անելու այն մասին, որ Պաղեստինում գտնվող հրեական ազգի սեմիտական նախնական էթնոզանգվածին խառնվել են Եգիպտոսում մ.թ.ա. 1561 թ-ին Հայկական հիմնական բանակի հեռանալուց հետո գերի մնացած և միայն հետագայում Մովսես անունով իրենց առաջնորդի գլխավորությամբ դժվարությամբ փախուստի դիմած հայեր ու արդյունքում վերջնականապես ձևավորվել է հրեական ազգը,
3. Հարիներն արևապաշտ էին, որը բնորոշ է Հայկական լեռնաշխարհին, իսկ նրանց գերագույն աստվածներն էին Արևը և համաշխարհային գրականության մեջ «Ինդրա» անունով ընդունված աստվածը: Սակայն երբ «Ինդրա» անունը կարդում ենք ոչ թե ձախից աջ, այլ հակառակը, ապա ստանում ենք այդ ժամանակաշրջանում Հայկական լեռնաշխարհի աստվածներից մեկի անունը` «Արդնի»: Կարելի է ենթադրել, որ Միտանիում այս կամ այն պատճառով «Արդնի» անունը գրել են աջից ձախ, իսկ վերծանողները այն կարդացել են դասական ձևով` ձախից աջ, կամ էլ տեղի է ունեցել նմանաոճ որևէ մի թյուրիմացություն:
Համաշխարհային գրականության մեջ այժմ գերիշխում է այն տեսակետը, որ «Հակսոս»-ներն ազգակից են եղել Հարիներին («Հայարի»-ներին) կամ էլ ուղղակիորեն եղել են հարիական ցեղեր (վերջին տեսակետի հիմնադիրն է հայտնի եգիպտագետ Վ. Հելկը): Այսպիսով, հաստատելով ճշմարտությունը խառնաշփոթ կերպով ներկայացնող այս սխեման, կարելի է ուղղակի պարզաբանելով ճշգրտել այն և ասել, որ Հարիները (իրականում` «Հայարի»-ները) պարզապես հայերն էին, որոնք, մտնելով Եգիպտոս և այստեղ կոչվելով «Հակսոս»-ներ ու հետագայում Պաղեստինով նահանջելով իրենց Հայրենիքի ուղղությամբ, Հյուսիսային Ասորիքում և Հայոց Միջագետքում իրենց կոչել կամ շրջապատի կողմից կոչվել են «Հարի» («Հայարի»): «Անվանափոխության» պատճառներից կարելի մատնանշել օրինակ այն, որ այդ ժամանակահատվածում «Հայ» և «Արի» անվանումները նույնացվում և դեռևս հավասարապես օգտագործվում էին (այդ հետագայում էր հայերի մեջ ամրապնդվելու «Հայ»-ը, իսկ օտարների մեջ` «Արի»-ին համարժեք «Արմեն»-ը) կամ էլ այն, որ դրանով Եգիպտոսի Հայկազուտների դինաստիայի «Հայարիները» իրենց առանձնացնում էին ընդհանուր «արիական» տարածքից արդեն որպես առանձին ժողովուրդներ առանձնացած այլ «Արի»-ներից (օրինակ` Հնդկաստանի հյուսիսում և Պարսկաստանի արևելքում իշխող «Մարտի նետվող» Հայկերի դինաստիայի «Հնդարի»-ներից): Հայրենիք վերադարձած Հարիները («Հայարի»-ները) «տեղ չգտնելով» (թող սա ճիշտ իմաստով հասկացվի) Արատտայի կենտրոնական շրջաններում (որը բնականաբար զբաղեցված էր ժամանակին իրենց Հայրենիքից չհեռացած անձանց կողմից) ստիպված հաստատվեցին համեմատաբար նոսր բնակեցված Արատտայի ծայրամասային շրջաններում` Հայոց Միջագետքում և Հյուսիսային Ասորիքում: Այստեղ նրանք հիմնեցին նոր Հայկական պետություն` Միտանիի թագավորությունը, որը արիական գերիշխանության վերջնական փլուզումից հետո ձեռք բերեց լիակատար ինքնուրույնություն:
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Եվ այսպես, առաջին հիմնական փաստարկն առ այն, որ այսպես կոչված "խուռիներն" իրականում հայերն են, կայանում է նրանում, նրանք հանդիսանում են այսպես կոչված "հաքսոսների" հետնորդները - իսկ վերջիններս արդեն համարվում են հայեր նույնիսկ դասագրքային մակարդակով: Բայց սա դեռ բոլորը չէ...
Այսպես կոչված "խուռիներն" առաջին անգամ հիշատակվում են մ.թ.ա. III հազարամյակի վերջում, որպես բնակության վայր ունենալով Հայկական լեռնաշխարհի հարավային լեռները` Կորճայք, Պարսկահայք, Աղձնիքի արևելք: Ընդ որում այս էթնոսը անշեղորեն կապվում է Սուբարտուի հետ, որը, արդեն կրկին ակադեմիական մակարդակով, միանշանակ նույնացվում է հայերի հետ - մանրամասները տես օրինակ Արտակ Մովսիսյանի արժանահիշատակ աշխատանքներում:
Այսպիսով, ունենք մի իրավիճակ, երբ անշեղորեն հայերի հետ կապվող երկրում ապրում է մի էթնոս, որը հետագայում հիմք տվեց կրկին անշեղորեն հայերի հետ կապված մի րեևույթի` այսպես կոչված հաքսոսների արշավանքներ, որոնք էլ իրենց հերթին ի հայտ բերեցին, արդեն մեր թեմայի տեսակետից, անշեղորեն հայերի հետ կապված մյուս երևույթը` այսպես կոչված "խուռիներին":
Եվ ի վերջո ավելացնենք նաև, որ այսպես կոչված "խուռիները" անկասկած հնդեվրոպացիներ էին, բայց միանշանակ խեթեր չէին - իսկ ովքեր կարող էին քննարկվող ժամանակաշրջանում (մ.թ.ա. III հազարամյակի վերջ - II հազարամյակ) Առաջավոր Ասիայում հնդեվրոպական գծեր ունենալ, եթե խոսքը խեթերի մասին չէ? Ինձ թվում է պատասխանը ակնհայտ է:
Եվ այսպես, եղբայր, երբ ամեն ինչ դիտարկում ենք համարակգի մեջ, որպես մեկ ամբողջություն և իրար հաջորդող պատմական երևույթների շարան, ամեն ինչ գտնում է իր տեղը...
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Malxas (23.12.2012)
Լիոն
Հուրին Հարի դարձնելու պահով չեմ վիճի: Բայց այ Լիոն ջան, այդ ինչ հեշտությամբ Հարին Հայ Արի դարձրի՞ր: Այդ սկզբունքով ինչը չեմ կարող ինչ դարձնել, կարող ե՞ս ասել: Դե ուրեմն երբ հդնիկներն ասում են Հարե Կրիշնա, նկատի ունեն Հայարի Կրիշնա, հետևապե Կրիշնան հայ է եղել:
Հիքսոսներին դեռ հանգիստ թողենք, դեռ Միտաննին չենք մարսել պրծել: Այդպես էլ չասացիր, թե ինչ պատճառով ես Միտաննիի Արտաշշումարա և Վասաշատտա թագավորներին Արտաշես և Վասակ կոչել: Քո բերած ապացույցներից ես նաև չհամոզվեցի, որ Հուրիները հայեր են եղել: Մատնանշում եմ՝ ոչ թե ժխտում եմ, այլ առայժմ համոզիչ ապացույցներ չեմ տեսել: Արևապաշտ լինելը դեռ ոչինչ չի նշանակում: Ամենաշատը կարող էիր ասել` հնարավոր է, որ նրանք հայեր են եղել կամ հայերի նախնիները:
Վերջին խմբագրող՝ Malxas: 23.12.2012, 13:56:
Ինչո՞ւ ես դու օրդ մաշում պասի հետ:
Գնա պանդոկ՝ ընկերացիր թասի հետ...
Varzor (24.12.2012)
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Էջանիշներ