Ո՞նց եք դիմանում

[Շինարար]

***

[ivy]

Շին ջան, ինչ կլինի, դու մի ջնջիր գրածներդ:
Մի քիչ հասցրեցի կարդալ... Գրկում եմ:

[Շինարար]

Շին ջան, ինչ կլինի, դու մի ջնջիր գրածներդ:
Մի քիչ հասցրեցի կարդալ... Գրկում եմ:

Իմ անձնական խնդիրների մասին ուղղակի պետք չէր գրեի։ Անկեղծանալ ու էմոցիաներին ազատություն տալ արժե միայն մեր ամենամտերիմների հետ։

[Sambitbaba]

Մի բան, որ հաստատ գիտեմ, սա քաղաքականություն չի: Բայց թե ինչ է, ինքս էլ չգիտեմ, էնպես որ ավելի հարմար տեղ չգտա... Ճիշտ է, իմ օրագրում դրեցի, բայց թե էնտեղ գնացողն ով է:
Իսկ կուզենայի, որ հնարավորինս շատերը կարդային, որովհետև ինքս շատ առաջնահերթային եմ համարում սա մեզ համար: Այդ պատճառով ՖԲ-ում էլ եմ դրել:

* * *

ՀՐԵՂԵՆ ՀՈԳՈՒ ՈՒՍՄՈՒՆՔԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ ՏԱՆԵԼՈՎ ՆԵՐԴԻՏԱՐԿՄԱՆ ԱՇԽԱՐՀ

Մեր քաղաքակրթության նպատակն ամենայն հավանականությամբ պետք է լիներ հոգևորի և նյութականի ներդաշնակությունը: Այսինքն, հոգևորը և նյութականը պետք է զարգանային հավասարապես հզոր:

Բայց մարդիկ հերքեցին այդ հավասարակշռությունը և սկիզբ դրեցին տարակշռության: Ու երբ դրվեց տարակշռության սկիզբը, հաստատվեց ինքնաոչնչացման սկզբունքը: Եվ այդ սխալը կարելի է ուղղել միայն նորից հավասարակշռությունը վերականգնելով:

Իհարկե, գոյություն ունի նաև զարգացման այն տարբերակը, երբ երկու սկզբունքներից մեկը հնազանդեցվում է մյուսին, ցածրը հնազանդվում է բարձրին: Բայց դա նորմալ է այն հասարակարգի համար, որը դեռևս գտնվում է իր փոխակերպման պրոցեսում: Ընդ որում, թե սկզբունքներից որը կդառնա բարձրագուն, իսկ որը ցածրագույն, դա ընտրում է կոնկրետ քաղաքակրթությունը, իսկ մեր դեպքում մենք ընտրել ենք, ցավոք, նյութականը որպես բարձրագույն:

Բայց ամենացավալին այն է, որ մենք արդեն այն քաղաքակրթությունը չենք, որը գտնվում է իր փոխակերպման պրոցեսում՝ այդ պրոցեսը մենք արդեն անցել ենք: Մենք անցել ենք զարգացման այդ փուլը և մտել ենք բարեշարջական հաջորդ փուլի մեջ, որտեղ ամենակարևորն է երկու Սկիզբների՝ հոգևորի և նյութականի հավասարակշռությունը, ներդաշնակությունը, բալանսը: Եվ եթե մեր իսկ ստեղծած տարակշռությունը մենք չենք փոխարինում հավասարակշռությամբ, ուրեմն մենք մեզ ենթարկում ենք ինքնաոչնչացման:

Միայն հոգևորի և նյութականի ներդաշնակությունն է թույլ տալիս մեզ ստեղծագործել, արարել մեր նոր, բարեշրջված վաղը: Սա է Գոյության հիմքը ամբողջ Տիեզերքի համար և մենք նույնպես այն խախտել չենք կարող: Մենք այլ տարբերակ չունենք, բացի երկու Սկիզբների՝ հոգևորի և նյութականի ներդաշնակ ու համատեղ գործունեության հնարավորությունն ընդունել ու դա մեզ համար օրենք դարձնելը:

Եթե դա ընդունենք, ուրեմն բարեշրջման շղթայի մեջ մեզ մեծ առաջընթաց է սպասվում:

Եթե չընդունենք, ուրեմն դատապարտելու ենք մեզ ինքնաոչնչացման:

Այլ տարբերակ չկա:

Մարդը չի կարող խախտել Տիեզերքի Օրենքները:

Հ.Գ.
Ու մի բան էլ: Կարևոր բան:
Ներկայիս քաղաքակրթության գիտակցական մակարդակի փոխակերպման պրոցեսը խթանել է հայը: Բայց այս մասին մենք հիմա չենք խոսելու, սա շատ երկար պատմություն է: Ձեր ընտրությունն է՝ հավատալ սրան կամ անվանել անհեթեթություն ու շրջանցել, ես ձեզ օգնել չեմ կարող:
Բայց եթե այնուամենայնիվ թույլ տաք դրա հնարավորությունը, ուրեմն ավելի լավ կհասկանաք, թե ինչու ենք այսօր այս վիճակի մեջ:
Քանզի մեր օրինակով մենք ցույց ենք տալիս ամբողջ մարդկությանը սպասվելիքը: Ինչ այսօր տեղի է ունենում մեզ հետ, վաղը տեղի է ունենալու մարդկության հետ: Մտածեք այս մասին լրջորեն, և կդադարեք մեղավորներին փնտրել ուրիշների մեջ:
Որպես հուշում, կրկնեմ իմ նշանաբանը.

ՀԱՅ ԼԻՆԵԼԸ ՀՊԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆ ՉԷ: ՀԱՅ ԼԻՆԵԼԸ՝ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ Է:

[Բարեկամ]

Շատ ծանր եմ տանում Տրիբունի անհետանալը ակումբից...

[Աթեիստ]

Եթե հստակեցնես, թե կոնկրետ ինչին, ավելի հեշտ կլնի պատասխանելը։

Իմ կողմից մի քանի կետով պատասխանեմ
Զոհերի մեծ թվին հանգիստ, որտև կարծես ոչ մի հարազատ չեմ կորցրել։
Տարածքների կորստին ավելի հանգիստ, որտև երբեք չեմ եղել, որևէ կապվածություն չի եղել։
Պարտվելուն էլի հանգիստ, որտև օրինաչափ էր։ Ինչքան էլ ընթացքում իրար դուխ էինք տալիս, բայց արդյունքը սպասելի էր։
Իմ շրջապատում լիքը մարդ ծանր ա տանում, բայց ես փորձում եմ բացատրել, որ դրանից մենակ իրա առողջությունն ա տուժում։

Միակ բանը ինչին ծանր եմ նայում, երկրի տնտեսության վիճակն ու քաղաքական անորոշ ապագան, որն իրա հերթին սպառնում ա տնտեսությանը։
Բայց դե եթե չդիմանանք, ի՞նչ պտի անենք ։)

[Արէա]

Հույսով, որ 30 տարուց ավել տևող մղձավանջն ավարտվեց։
Մի քանի տարի դեռ դժվար է լինելու քայքայված տնտեսության պատճառով, բայց դա հաղթահարելն ավելի հեշտ կլինի, ու շուտով սկսելու է տարեցտարի շատ ավելի լավ լինել, քան մինչև հիմա էր։
Գլխավոր խնդիրը՝ չթողնել իշխանության գալ ռադիկալ, ռևանշիստական ուժերի, փակել էս մի էջը, ու սկսել բարիդրացիական հարաբերություններ զարգացնել Թուրքիայի ու Ադրբեջանի հետ։

[StrangeLittleGirl]

***

Չեմ դիմանում...

[Sambitbaba]

Հույսով, որ 30 տարուց ավել տևող մղձավանջն ավարտվեց։
Մի քանի տարի դեռ դժվար է լինելու քայքայված տնտեսության պատճառով, բայց դա հաղթահարելն ավելի հեշտ կլինի, ու շուտով սկսելու է տարեցտարի շատ ավելի լավ լինել, քան մինչև հիմա էր։
Գլխավոր խնդիրը՝ չթողնել իշխանության գալ ռադիկալ, ռևանշիստական ուժերի, փակել էս մի էջը, ու սկսել բարիդրացիական հարաբերություններ զարգացնել Թուրքիայի ու Ադրբեջանի հետ։

Ինձ թվում է, որ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի դեպքում անհնար է բարիդրացիական հարաբերությունների զարգացումը: Վիսոցկին երգում էր. Ինչքան էլ գայլին կերակրես, մեկ է, նա անտառի կողմն է նայում:
Այս երկուսի մտքին մի բան կա միայն. քեզ հոշոտել: Իսկ դու էլ չես կարող ամբողջ կյանքդ նստել և ուրախանալ նրանով, որ նրանք տունդ խլել են:

Մարդու բնույթն է սա:

Մի ուրիշ հանգամանք էլ կա: Ըստ իս, այդ խնդիրը շուտով ընդհանրապես չի լինելու:
Ինձ չի լքում զգացումը, որ տեղի է ունենում մի կատարյալ խաղացված շախմատային գամբիտ ու որ շուտով ամեն ինչ տեսանելի է դառնալու լրիվ այլ լույսի տակ:
Համարյա համոզված եմ, որ շուտով Ադրբեջանը չի լինելու: Սրանում ես համամիտ եմ լիքը ադրբեջանցի պրոգնոզ անողների հետ, բայց ինքս այս մասին ասել եմ արդեն մի ամիս առաջ, իմ "Մուհամմեդն ու հայերը" թողարկման մեջ: Արցախը կհասնի Ռուսաստանի սահմանին ու մինչև Քուռ, Քռից այն կողմ կլինեն չորս-հինգ ավտոնոմ մարզեր (մեկը՝ Արդբեջանական կամ կովկասյան թաթարների), բոլորը Ռուսաստանի կազմի մեջ: Հետո Նախիջևանը կմիանա Հայաստանին: Հետո, հնարավոր է, նաև Արարատն ու Վանը:

Եվ սակայն, եթե անգամ էս ամբողջ ծիածանագույնը իրականություն դառնա, մեկ է, մեր գլխավոր խնդիրները չեն լուծվելու:
Չեն լուծվելու այնքան ժամանակ, քանի դեռ մենք չենք բարձրացրել մեր ինքնագնահատականը: Քանի դեռ մենք մեզ չենք սիրել: Իսկ մենք մեզ չենք սիրում: Ավելին. մենք մեզ արտում ենք: Մեզանից ամաչում ենք:
Նախ, մեզ պետք է բարձրացնել մեր ինքնագնահատականը որպես մարդու: Մենք էս մասին խոսել ենք արդեն ժամանակին, ահագին կռիվ ենք տվել "Ով է մարդն իրականում" թեմայում: Գնացեք-նայեք: Ժամանակը ցույց է տալիս, որ ես այնուհանդերձ ճիշտ էի ու ճիշտ եմ հիմա. պետք է բարձրացնել մեր միջի մարդու ինքնագնահատականը:

Պետք է բարձրացնել մեր միջի հայի ինքնագնահատականը:
Ճոռոմ հպարտությունն այստեղ բացարձակապես կապ չունի: Այստեղ խոսքն ավելի շուտ պատասխանատվության մասին է:
Էս առիթով ես նույնիսկ դեվիզի պես մի բան ունեմ սարքած. "Հայ լինելը՝ հպարտություն չի, հայ լինելը՝ պատասխանատվություն է": Հիմա ժամանակ չկա, հետո, հնարավոր է, ավելի շատ խոսեմ այս մասին: Բայց յուրաքանչյուրն էլ, մի քիչ լուրջ հարցին նայելու դեպքում ինքն էլ իր եզրակացությունները կանի:

Ու լավ կլիներ նաև վերարժեքավորել որոշ կարևոր հասկացություններ.
Պատասխանատվություն;
Պարտավորություն;
Ճշմարտություն;
Ազնվություն;
Հավատարմություն;
Սեր;
Հավատ;
Կրթություն և այլն:
Նայել այս ամենին շատ ավելի խորն ու լրջորեն և փորձել պարզել, թե ի՞նչ կարևոր բաներ կան այս հասկացությունների մեջ, որոնք մինչը օրս հաշվի չէինք առել:

Եվ մեր ամենամեծ խնդիրներից մեկը. վերաներմուծել մեր կյանք հոգևորը: Ոչ թե կրոնը: ՀՈԳԵՎՈՐԸ: Հիշել և ընդունել, որ հոգևորը կրոնի հետ ոչ մի կապ չունի: Վերաիմաստավորել հոգևորի գաղափարը և վերադարձնել մեր առօրեականություն: Հազարամյակների փորձը ցույց տվեց, որ առանց հոգևորի մենք ոչնչի չենք հասնում:
Ընդ որում սա առավելապես կարևոր է հենց մեր՝ հայերիս համար, որովհետև հենց մենք ենք հոգևորի կրողն այս մոլորակի վրա: Եվ երբ վերևում ասացի, որ հայ լինելը պատասխանարվություն է, սրան էլ էր վերաբերվում:

[Յոհաննես]

Նոր տառապանքի ու ցավի թեմա էր պետք մեր ազգին, դե ո՞նց կլիներ մի քանի վախտա առիթ չունեինք։ Իհարկե էս չի վերաբերվում որդեկորույս ծնողներին, որոնց վիշտը պատկերացնելը ահնար գործա, բայց ստեղ գալ ու թնգռտալը էս պահին էնքան տհաճա։
Մենք պարտվել ենք ու էս կարա ահագին ծանր ազդեցություն ունենա մեր երկրի վրա ու կունենա, եթե շարունակենք էս ոճով ցավ ման գանք, որ շարունակենք մեր տառապանքը։
Ինչի՞ն չեք դիմանում, շա՞տ ծանրա,թե՞ ձեր մեղքի բաժինն եք զգում։ Բանակից թռնելու համար երկրից գնացե՞լ եք, թե՞ սաղ ընթացքում ասել եք․ օհ, փուֆ ա Հայաստանը, ապրելու տեղ չի։
ՎիՃակը շատ ծանր է, բայց կարելիա պատվով դուրս գալ էս ամենից, եթե իհարկե զուտ գլուխներս կախ գործ անենք, տառապանքի ժամանակ կգտնենք դեռ։
Ես ու վստահ եմ իմ պես հազարովր մարդիկ չգիտեն ի՞նչ անել ու ինչի՞ց սկսել, բայց ինչպես պատերազմի վախտ կան մեզնից շատ ավելի լավ տղեք, որոնք էդ ճամփեն ցույց կտան ու վստահ եմ հաջողություններ կունենանք։
Ես ինքս չեմ կամավորագրվել ու պատերազմ գնալս թողել եմ զինկոմին, իմ որոշման համար ինձ մեղավոր եմ զգում ու շարունակելու եմ զգալ, բայց էդ ոչ մի տեղ չտանող ճամփա է, հիմա լուրջ մարտահրավերների առաջ են կանգնած։
Իսկ դուք կարաք հավաքեք ձեզ ու սկսեք երկրի համար մի բան անել, եթե չգիտեք ի՞նչ անել ,ամոթ բան չկա, գտեք ձեր շրջապատում էն մարդկանց ովքեր գիտեն ու գլուխները կախ ինչ որ բան անում են ու օգնենք իրանից։

[StrangeLittleGirl]

Նոր տառապանքի ու ցավի թեմա էր պետք մեր ազգին, դե ո՞նց կլիներ մի քանի վախտա առիթ չունեինք։ Իհարկե էս չի վերաբերվում որդեկորույս ծնողներին, որոնց վիշտը պատկերացնելը ահնար գործա, բայց ստեղ գալ ու թնգռտալը էս պահին էնքան տհաճա։
Մենք պարտվել ենք ու էս կարա ահագին ծանր ազդեցություն ունենա մեր երկրի վրա ու կունենա, եթե շարունակենք էս ոճով ցավ ման գանք, որ շարունակենք մեր տառապանքը։
Ինչի՞ն չեք դիմանում, շա՞տ ծանրա,թե՞ ձեր մեղքի բաժինն եք զգում։ Բանակից թռնելու համար երկրից գնացե՞լ եք, թե՞ սաղ ընթացքում ասել եք․ օհ, փուֆ ա Հայաստանը, ապրելու տեղ չի։
ՎիՃակը շատ ծանր է, բայց կարելիա պատվով դուրս գալ էս ամենից, եթե իհարկե զուտ գլուխներս կախ գործ անենք, տառապանքի ժամանակ կգտնենք դեռ։
Ես ու վստահ եմ իմ պես հազարովր մարդիկ չգիտեն ի՞նչ անել ու ինչի՞ց սկսել, բայց ինչպես պատերազմի վախտ կան մեզնից շատ ավելի լավ տղեք, որոնք էդ ճամփեն ցույց կտան ու վստահ եմ հաջողություններ կունենանք։
Ես ինքս չեմ կամավորագրվել ու պատերազմ գնալս թողել եմ զինկոմին, իմ որոշման համար ինձ մեղավոր եմ զգում ու շարունակելու եմ զգալ, բայց էդ ոչ մի տեղ չտանող ճամփա է, հիմա լուրջ մարտահրավերների առաջ են կանգնած։
Իսկ դուք կարաք հավաքեք ձեզ ու սկսեք երկրի համար մի բան անել, եթե չգիտեք ի՞նչ անել ,ամոթ բան չկա, գտեք ձեր շրջապատում էն մարդկանց ովքեր գիտեն ու գլուխները կախ ինչ որ բան անում են ու օգնենք իրանից։

Թարսի պես անում ենք, լիքը անում ենք, ցանկացած ազատ րոպե հատկացնում ենք Հայաստանին մի բանով ավել օգնելուն։ Բայց ինչքան էլ անես, երբ պետությանդ ներսում ինտելեկտուալ կոչվող մարդկանց մի ստվար զանգված արդեն իրան ահագին լավ ա զգում, որ պատերազմը վերջացավ, հեսա սահմանները կբացվեն, երբ պետությանդ ղեկին նստած են մարդիկ, որոնք լավագույն դեպքում ինկոմպետենտ են, իսկ վատագույն դեպքում ուրիշի շահերն են ներկայացնում, դու որպես անձ ինչքան ուզում ես, փող ուղարկի Հայաստան, ինչքան ուզում ես, հոգեբուժական օգնություն տրամադրի զինվորներին, ինչքան ուզում ես մեջտեղից ճղվի ու դրսից կամ ներսից կարողացածդ ու չկարողացածդ արա, մեկ ա, արդյունք չի լինելու, որտև համակարգային արդեն նենց ա դրվածքը, որ արդյունք չլինի։

Ու հա, սա լուրջ տառապանքի ու ցավի թեմա ա նաև նրանց համար, ովքեր տուն ու հարազատ չեն կորցրել, որտև սա ընդամենը ամեն ինչի սկիզբն ա, շարունակության դեմը պետք ա առնել, բայց ինչ-որ հեռանկար չի էրևում, գերագույն գլխավոր սրիկան օրումեջ պաշտոնյա ա փոխում՝ առանց հասկանալու, որ գլխավոր խնդիրն ինքն ա։

Ու մեկ էլ ի վերջո հասկացեք, որ ազգը տրավմա ա տանում, բավական սուր ու ահավոր տրավմա։ Եթե դուք էդ տրավմայից չեք տանում, շնորհավոր, ուրեմն դուք ոչ մի բան չեք կորցրել էստեղ, բայց թողեք թող ովքեր որ կորցրել են, իրանց տրավմայի միջով անցնեն։

[ivy]

Իսկ դուք կարաք հավաքեք ձեզ ու սկսեք երկրի համար մի բան անել, եթե չգիտեք ի՞նչ անել ,ամոթ բան չկա, գտեք ձեր շրջապատում էն մարդկանց ովքեր գիտեն ու գլուխները կախ ինչ որ բան անում են ու օգնենք իրանից։

Բացի ֆինանսական օգնություն հասցնելուց՝ թե հիմնադրամին, թե առանձին անհատներին, օգնող խմբերին, ուրիշ բանով չգիտեմ, թե կոնկրետ ես ինչով կարող եմ օգնել։ Դեմոների ու նման ակցիաների չեմ մասնակցում, զանգվածներից հեռու եմ միշտ, էստեղի հայկական համայնքի հետ էլ որևէ կապ չունեմ։

Առաջինը հիմնադրամին եմ փոխանցում արել, բայց հետո մտածեցի, որ հիմնադրամի մի մասը հավանաբար զենք-զինամթերքի վրա է ծախսվելու, ու դադարեցի հիմանդրամին աջակցելը։ Կարծում եմ, ավելի ճիշտ է ուղղակի օգնող խմբերի ու անհատներին փոխանցել, որ հաստատ գիտես՝ էդ գումարով մի լավ գործ է արվելու, կամ ընկերներիդ օգնես, որոնք Հայաստանում ֆինանսապես ծանր վիճակում են։

[Overdose]

Իմ կողմից մի քանի կետով պատասխանեմ
Զոհերի մեծ թվին հանգիստ, որտև կարծես ոչ մի հարազատ չեմ կորցրել։
Տարածքների կորստին ավելի հանգիստ, որտև երբեք չեմ եղել, որևէ կապվածություն չի եղել։
Պարտվելուն էլի հանգիստ, որտև օրինաչափ էր։ Ինչքան էլ ընթացքում իրար դուխ էինք տալիս, բայց արդյունքը սպասելի էր։
Իմ շրջապատում լիքը մարդ ծանր ա տանում, բայց ես փորձում եմ բացատրել, որ դրանից մենակ իրա առողջությունն ա տուժում։

Ես նախանձում եմ քեզ, ազգակից, անկեղծ եմ ասում․․․․