ՈՒՂԵՐՁՆԵՐ ԹՈՄԱՍԻՑ



Ջեյմս Թվայմենը՝ համաշխարհային ճանաչում ստացած գրող և երաժիշտ է: Շրջագայելով ամբողջ մոլորակով, նա "խաղաղության համերգներ" էր տալիս երկրներում, որտեղ տիրում են բռնությունն ու կռիվը: Կառավարությունների և հումանիտար կազմակերպությունների հրավերքներով ճանաչված "աշխարհի տրուբադուրը" ելույթներ է ունեցել Իրաքում և Հյուսիսային Իռլանդիայում, Բոսնիայում ու Սերբիայում, Կոսովոյում և Արևելյան Թիմորում, Իսրայելում և Մեքսիկայում և այլն:

Թվայմենի "Ուղերձներ Թոմասից: Հոգևոր երեխաների դաստիարակությունը" գիրքը նվիրված է նոր երեխաներին: Նրանք իրոք ուրիշ են: Նրանց յուրահատուկ վարքը, ներառյալ նույնիսկ "թերությունները", մատնացույց են անում այն առանձնահատուկ շնորհները, որոնք հատուկ են նրանցից ամեն մեկի համար: Նրանք ուժեղ են և խոցելի, նրանք անհրաժեշտ են մեզ և նոր աշխարհին: Եվ նրանք ունեն մեր սիրո կարիքը...

Գրքում երեխաների մասին պատմում են նրանց ծնողները, խոսում են նրանց հետ առընչված ամենատարբեր մարդիկ, ինչպես նաև մասնագետներ: Իսկ բանաստեղծությունները, որոնք ես որոշեցի թարգմանել, Թվայմենը ստացել է բուլղարացի տասնամյա Թոմասից՝ հաղորդատվության միջոցով: Ահա թե ինչ է նա գրում այդ մասին.

"Առաջին անգամ ես հանդիպեցի Թոմասին 2001 թվականի մայիսին, երբ այցելել էի Բուլղարիայի սարերում գտնվող հեռավոր մի մենաստան: Սկզբում Թոմասն ինձ ամենասովորական տասնամյա մի տղա թվաց, կենդանի և հետաքրքրասեր, ինչը յուրահատուկ է նրա տարիքի բոլոր երեխաներին: Բայց շուտով ես հասկացա, որ այդ մենաստանի փոքրիկ բնակիչներից և ոչ մեկը նման չէ այսպես կոչված "սովորական" երեխայի: Այն ժամանակ մենաստանում ապրում էր չորս երեխա. երկու տղա և երկու աղջիկ: Նրանց այնտեղ ծնողներն էին բերել, քանի որ դա ամենալավ տեղն է Բուլղարիայում, որտեղ այդպիսի արտասովոր երեխան կարող է զարգացնել իր ունակությունները և սովորել օգտագործել իր ուժը, որն իրականում կանգնած է նրա շնորհի հետևում..."

Գրքի այս նախաբանն ավելի համառոտ կարելի է կարդալ հենց գրքում, իսկ այստեղ ես կտեղադրեմ միայն այն, ինչ վերաբերվում է կոնկրետ Թոմասի բանաստեղծություններին:

"...2002 թվականի հունվարին, տանս՝ Էշլենդում (նահանգ Օհայո), ես տաք բաղնիք էին ընդունում: Հանկարծ ինձ թվաց, թե ինչ-որ մեկը նայում է ինձ վրա և ես շուռ եկա, որ տեսնեմ, թե ով է դա: Ոչ ոք չկար, բայց տարօրինակ զգացումն ինձ չէր լքում: Այդ պահին ես զգացի Թոմասի ներկայությունը, - ճիշտ ինչպես մենաստանում հանդիպման ժամանակ... Հետո ուղեղս լցվեց մտքերով, - և ես գիտեի, որ դրանք իմ մտքերը չեն: Դրանք Թոմասի մտքերն էին, և սկզբում ես ոչ մի կերպ նրանց իմաստը չէի կարողանում հասկանալ: Ես դուրս թռա բաղնիքից, վազեցի աշխատասենյակ և դրեցի ձեռքերս համակարգչի ստեղնաշարին, հուսալով, որ ինչ-որ բան տեղի կունենա, ինչ-որ չափից դուրս տարօրինակ բան: Սկզբում լռություն էր միայն, բայց հետո ինչ-որ բան փոխվեց: Մատներս սկսեցին շարժվել, մտքերը որոշակի ուրվագծեր ստացան: Եվ ես գրի առա Թոմասի առաջին ուղերձը..."

Մի խոսքով:

Ինձ շատ կարևոր են թվում այս ուղերձները: Առավելապես նրանց համար, ովքեր փոքրիկ երեխաներ են դաստիարակում: Բայց, հաշվի առնելով, որ Թոմասն այսօր արդեն մոտ երեսուն տարեկան պետք է լինի, կարելի է ասել, որ նա ձեր հասակակիցն է, - ես վստահորեն կարող եմ ասել, որ ձեզանից շատերն էլ մեծ հավանականություն ունեն թոմասներ լինելու և են, ուղղակի մոռացել են այդ մասին:

Ես շատ-շատ կուզեի, որ դուք վերհիշեք ձեր իրական էությունը, և ահա թե ինչու որոշեցի թարգմանել այս բանաստեղծությունները:


Ս -բաբա



1

Ուզու՞մ եք իմանալ, թե ով ենք մենք:
Ձեզանից ոմանք մեզ անվանում են Ինդիգո երեխաներ,
Կամ երեխաներ-արտազգայունակներ,
Կամ նույնիսկ բյուրեղյա երեխաներ:
Բայց այդ բառերը ոչինչ չեն նշանակում:
Նույնիսկ "երեխա" բառը մեզ չի համապատասխանում:
Մենք նման ենք երեխաների
և անում ենք այն, ինչ դուք սպասում եք մեզանից:
Բայց դա բոլորովին էլ այն չէ, ինչ մենք կանք:

Նույնը վերաբերվում է յուրաքանչյուրին:
Դու ինչ-որ տեսք ունես կամ գործում ես ինչ-որ կերպ:
Բայց այդ ամենը այն չէ, ինչ դու կաս:
Դու էլ՝ դեռ երեխա ես,
Քո միտքն անքակտելիորեն կապված է մեր մտքերի հետ,
Չէ՞ որ մենք բոլորս՝ նույնն ենք, ինչ դուք եք:
Դժվար է անբացատրելին բացատրել:

Եվ այնուամենայնիվ ես կարող եմ ասել, թե ով ենք մեք:


2

Մենք - դու՛ք եք: