Նորից արձակ. քվեարկություն ու քննարկումներ

[ivy]

Վերջին թռիչքը

«Թքել փայտիկին» արտահայտությունը զուտ հայկական չի՞: Ինչ-որ էդքան էլ չպատկերացրեցի դա Գիյոմե-ների կատարմամբ:
Ոչ էլ ամբողջ պատմվածքի պլպլան շարադրանքն էր համապատասխանում փայտիկին թքելու էդ խոսակցական արտահայտությանը:
Ինձ համար ոչ մի բան իրար չկպավ էս տեքստում:

[Ուլուանա]

«Վերջին թռիչքը»

Էս տարբերակը կարծես շատ քննադատվեց, բայց ինձ համար վատը չէր։ Մի քիչ զարմացած եմ, որ համարյա ձայն չի ստացել... Ես, օրինակ, հաճույքով եմ կարդացել, չեմ ձանձրացել։ Շարադրանքն էլ էր լավը, մտքերն էլ, բայց ամբողջականության խնդիր կար. առանձին–առանձին համարյա բոլոր հատվածներն էլ հավանել եմ, բայց դրանք իրար չեն կպնում մի տեսակ։ Էն սկզբում փայտիկին թքելու պահը հավես էր, բայց ընդամենը որպես թռուցիկ էպիզոդ։ Էդ փայտիկի դերի կարևորումն արհեստական էր։ Համենայնդեպս, կարդալիս փայտիկի մասին չես մտածում ու չես հիշում, հասկանալի չի, թե ինչով էր էդքան կարևոր, որ հեղինակը համ սկզբում, համ վերջում փայտիկը դեմ է տալիս ընթերցողին։ Երևի շատերի համար անցանկալի բեռ դարձած առաջին նախադասությունն ամեն գնով պատմվածքին կապելու համար էր արվել։

[Ուլուանա]

«Նորմալ լինելու անտանելի թեթևությունը»

Ինչպես արդեն քանի հոգի նկատեց, գաղափարը լավն էր, իրականացումը՝ ոչ այնքան։ Կարելի էր ավելի ոչ ստանդարտ, բայց միաժամանակ ավելի ռեալիստական մոտեցում ցույց տալ։ Իմ կարծիքով, սկզբնական իրավիճակը մի քիչ շատ էր ծայրահեղացված՝ իրականությունից հեռացած։ Օրինակ, էս նախադասությունն, ըստ իս, չափն անցնելու դրսևորում էր.

Պայուսակիդ մեջ ֆլեյտա են գտել…

«Նորմալացման» պրոցեսն էլ մի տեսակ պարզունակ էր ու էլի ոչ էնքան ռեալիստական ու ոչ էնքան համոզիչ։
Շարադրանքը լավն էր։

Քանի որ 99%–ով համոզված եմ, որ գիտեմ՝ հեղինակն ով է (իր օրագրում, որն, ի դեպ, միշտ հավեսով կարդում եմ, հանդիպել եմ պատմվածքի համար հիմք հանդիսացած երևույթներն ու մտքերը ), մտածում եմ, որ ինքն ուղղակի էնքան է տարվել էդ գաղափարով` սեփական մաշկի վրա զգալով, որ մի տեսակ տաք գլխով ու շտապ այն պատմվածքի վերածելու պահանջ է զգացել, ու դրա պատճառով պատմվածքը հում է ստացվել, երևի արժեր թողնել, որ գաղափարը մի քիչ եփվեր, «նստեր», նոր դրա հիման վրա պատմվածք գրել։ Էդ դեպքում, կարծում եմ, ավելի ռեալիստական կստացվեր։ Ի դեպ, դա միշտ էլ կարելի է անել, թեկուզ մրցույթից դուրս, մշակել ու ավելի լավ զարգացնել էդ գաղափարը։ Համենայնդեպս, ես հավատում եմ հեղինակի ուժերին ։

[Sambitbaba]

Սամ, մի քիչ համաձայն եմ, մի քիչ չէ: Սայ-ֆայ ու ֆենթըզի գրողներրն էլ իրանց սեթինգում չեն էղել: Ուղղակի եթե գրում ես որևէ միջավայրի մասին, որտեղ չես էղել, պիտի ինքդ քո վրա վստահ լինես, որովհետև կեղծիքը հեշտ բռնվում ա: Ասենք մի ամերիկացի գրող հայ կերպար էր մտցրել, զռռում էր, որ կյանքում հայ չի տեսել: Հետո որ հարցազրույցները փորփրեցի, պարզվեց` իրոք տենց ա: Շեքսպիրն էլ Դանիայում չի էղել, բայց Կրոնբորգ պալատը նենց դետալներով ա նկարագրել, որ շշմելու բան ա:

Բայց դու որպես ԱՄՆ-ում ապրող մարդ ինձ մի հատ ասա: Օրից ամերիկյանությունը թափվում ա, չես ասի, որ հեղինակն էնտռղ չի էղել:

Դե, մի՞թե ես էլ նույնը չասացի, Բյուր ջան... Ես էլ եմ ասում, որ կարելի է ամեն ինչ, միայն թե արդարացված լինի:

Բայց Շեքսպիրի մասին էդքան վստահորեն միա ասա, որ Դանիայում չի եղել: Նրա անձի մասին այնքան տարբեր բաներ են ասում, էնպես որ ամեն ինչ հնարավոր է...

"Օրը" հիմա եմ պատրաստվում կարդալ, հենց նոր տուն մտա...

[Ուլուանա]

«Քլինթ Իսթվուդ»

Էս պատմվածքն ի վիճակի չեմ գնահատելու, որովհետև ընդհանրապես բան չհասկացա, բայց շատ հնարավոր է, որ ուղղակի ես չեմ հասկացել։ Սա հասկանալու համար երևի ահագին լարվել էր պետք, իսկ ես լարվելու հավես չունեի։ Գուցե հետո էլի կարդամ, ավելի շատ բան հասկանամ, չգիտեմ։ Շատ խառը ու ծանրաբեռնված թվաց, թեև նկատեցի, որ հեղինակը որոշակիորեն գրելու հմտություն ունի։ Հնարավոր է, որ սա նույնիսկ մրցույթի լավագույն պատմվածքն է իրականում, չեմ բացառում։

[Sambitbaba]

Օր
Շատ վարպետորեն գրած գործ է: Ասես թե հանգիստ, առանց որևէ խնդրի կարդում ես, բայց հետո ինչ-որ ճնշող տխրություն է իջնում վրադ...

Բյուր ջան, չեմ կարծում, թե "ամերիկացի" է գրողը, համենայն դեպս, իմ ճանաչած "ամերիկերենն" այնքան էլ այդպիսին չի: Օրինակ, իմ ճանաչած Ամերիկայում ամեն օր փողոցները չեն մաքրում... և այլն: Նույնիսկ ավելի մեծ հավանականություն ունեմ կարծելու, թե հենց դու ես գրել:

Հեչ չեմ սիրում "թրեշ", "սփոյլեր" տիպի բառերի օգտագործումը գրական ստեղծագործության մեջ... Նման բաներն ինձ շատ են վանում ստեղծագործությունից ու շատ եմ ափսոսում դրա համար... Ոնց որ միանգամից սիրտս կուրանա...
Առավել շատ չեմ սիրում ֆեյսբուքային գրառումները, ու եթե այդ մասը չլիներ, հաստատ քվեարկելու էի այս պատմվածքի օգտին, իսկ հիմա տատանումների մեջ եմ...

Ու մի երկու անհասկանալի պահեր էլ կային ինձ համար.
Հեծանիվ քշելը, առավոտյան մարմնամարզության պես մի բա՞ն էր, թե տրանսպորտ` աշխատանքի գնալու համար:
Ո՞րն է Բի Ջիզի «Stayin’ Alive»-ի ծիծաղելի մասը, առավել ևս "ամերիկյան" վախկոտ հասարակության համար. նրանք հաստատ կվախենային սլավոնացուն նեղացնել իրենց ծիծաղով...
Հեչ չհասկացա Թանյա Գևինի դերը պատմվածքում: Որ մյուսներից զատվում է, պարզ է: Բայց ի՞նչ դեր է նա խաղում... Նրա անվան վերջին հիշատակումից նույնիսկ սկսեցի կասկածել, որ Թանյան խանդի առարկա է հեղինակի և նրա միջև, ով արդեն քանի շաբաթ չի գրում, - արդյո՞ք ճիշտ եմ հասկացել...

Ծերուկի համեմատությունը Կաշվերեսի հետ հավես էր...

- Սե՛մ, ընթրիքը պատրաստ է, արի՛։

Հենց նոր կինս հենց այսպես ինձ հաց ուտելու կանչեց...

[ivy]

Էդքան էլ համաձայն չեմ, որ հեղինակները չեն կարողացել առաջին նախադասությունը հաջողությամբ կապել տեքստին:
Նախ, ոչ ոք չի ասել, թե առաջին նախադասությունը պիտի սյուժեում առանցքային լիներ. դա ընդամենը նախադասություն էր, որով պետք էր սկսել: Էդքան բան: Ու հեղինակները հենց էդպես էլ արել են:
Համոզված եմ, եթե ընթերցողները չիմանային հանձնարարության մասին ու էս աշխատանքներից ամեն մեկը առանձին կարդային, ընդհանրապես չէին էլ ֆիքսվի սկզբի նախադասության կամ առավել ևս՝ դրան հետևող տեքստին «անհարթ կպչելու» վրա:

[Նիկեա]

Ծովանկարը

Մրցույթի պատմվածքներից ամենաշատը էս սիրեցի: Երեք անգամ կարդացել եմ ու երեք անգամն էլ զարմացել բառերը ընտրելու հեղինակի վարպետության վրա: Ախր, համենայն դեպս ինձ համար, ամեն ինչը չափազանց ճիշտ էր արված:

Նախ, բոբիկ ոտքերով տղա, ով գուլպա էր կարում ուրիշների համար, բայց ինքը չէր հագնում դրանք: Մյուսներին ասում էր, թե ոտաբոբիկ ներս չի թողնի, իսկ ինքը միշտ ոտաբոբիկ էր:
Փարոս, որ պետք ա չթողներ մարդկանց մոլորվել խավարում, նավերին՝ խորտակվել, էլեկտրական լույսի նման իր մոտ էր կանչում «խավարասեր թիթեռներին», ու մարդիկ էլ թիթեռների նման ուղղակի խաղում էին:

Ես սիրեցի գուլպայագործ տղային: էն, որ կարդում ու ուզում ես գնալ-գտնել էդ կորած փարոսը ու գրկել գունատ, նիհար, թափանցիկ կապտասպիակավուն աչքերով տղային…

- Ձերը ութերորդ աստիճանն է, զգույշ կլինեք

Ինչքան սիրուն ու պարզ ա էս նախադասությունը… ասում ա՝ զգույշ կլինեք ու չգիտես լա՞ց լինես թե՞ ծիծաղես:

Գուլպաների հաշվին ծովն աստիճանաբար գունագեղ էր դառնում` ամեն անգամ փոխելով տեսարանը. ֆիլմի պես: Տղան ֆիլմ էր նկարում, հետո վայելում այն:

Բա էս մասը ինչքան սիրուն ա:

Էս, իմ կարծիքով, միակ պատմվածքն էր, որի առաջին նախադասությունը ուղղակի մրցույթ չափանիշներին համապատասխանելու համար չէր գրված: Իրոք միայն մի բան էր պակասում. մի զույգ տղամարդկային գուլպաներ:

Սիրուն ու սահուն էր, ավելորդ մակդիրներ չկային: Պարզ էր, լիքն էր, լավն էր, վոլտերական էր: Համարյա 100 տոկոսով վստահ էի, որ ինքն է հեղինակը, բայց պատմվածքի մասին Վոլտի գրածը կարդալուց հետո մի քիչ կասկածում եմ, շա՜տ քիչ… Ինչևէ, ապրի հեղնակը, ես ուզում եմ իրան գրկել

[John]

Իմպրեսսիա

Հարազատ էր։ Հավես, սահուն

Ծովանկար

Մի անգամ էլ կարդացի ծովանկարն ու ափսոսացի, որ չեմ քվեարկել ։) ))) չէ, իրոք լավն է, ուղղակի մի պահ կար․ սխալ էի հասկացել, իմ մեղավորությունն է։

Օր

Այդ ծանոթ ու հարազատ «հետապոկալիպսիսային զգացողությունը» ))) Էդ ֆբ-յան լայքերի պահն էլ էր հավես ու հարազատ։ Ժպտացրեց:

Առաջին «Ուռագանը»

Հեղինակը ոնց որ հատուկ նենց գրած լինի, որ բան չջոգես կարդալուց։ Թե որն ա դրա կայֆը՝ չգիտեմ։ Բայց եթե հատուկ չի արել տենց, ուրեմն խնդրանք․ հեղինակ ջան, էդ մտքիդ թռիչքը մի քիչ նենց ձևակերպի՝ մենք էլ հասկանանք, վերջը պատմվածք ա, ոչ թե օրագրային գրառում։

Վերջին թռիչքը

Եսիմ է ախպեր։ Դուրս չեկավ։

Նորմալ լինելու անտանելի թեթևությունը

Լավն էր ընդհանուր առմամբ։ Չգիտեմ ինչը խանգարեց, որ «սիրտս կպնի»։

Քլինթ Իսթվուդ

Չստացվեց մինչև վերջ կարդալ։ Ախր էդ անտերը գլուխկոտրուկ չպիտի լինի իմ պատկերացմամբ, որ ուղեղի գերլարումով փորձես հասկանալ, թե ի՞նչ ա ուզում հեղինակը։


Հույս ունեմ՝ լուրջ վերլուծություններ չէիք ակնկալում ինձնից

[ivy]

Հիշեցնեմ, որ քվեարկությանը մնացել է 1,5 օր

[Ռուֆուս]

Մի բան էլ, էլ չեմ կարող մեջս պահել, ոչ թե Գիյոմե այլ Գիյոմ, եթե իհարկե խոսքը Guillaume անվան մասին է:

[Sambitbaba]

Ծովանկար

Հաճույքով միանում եմ Նիկեայի ասածներին, - Նիկի ջան, էնքան լավ ասացիր, որ ասելու էլ բան չես թողել...

Միակ հարցականը, որ մնաց, չհասկացա, թե ինչու էին գուլպաներն այդքան կարևոր: Բայց իմ չհասկանալն այնքան էլ կարևոր չի ու նույնիսկ չխանգարեց էլ, որ սա ամենալավ պատմվածքը համարեմ...

Այվ ջան, էն ասածդ մուլտիկը ես էլ տեսա, շատ համով մուլտիկ էր:

Ապրի Մարիշը, փայլուն պատմվածք էր: Շնորհակալություն:

[Sambitbaba]

Իմպրեսսիա

Լիզի հետ համաձայն եմ, բանաստեղծությունը շատ է լավը...

Ասեմ, որ Իմփրեշնի լիքը բանաստեղծություններ տեղով պատմվածք են: Նույնիսկ հաճախ մի բանաստեղծությունը` մի քանի պատմվածք...


Շնորհակալություն բոլոր մասնակիցներին:
Այվ ջան, գերագույն շնորհակալությունը քեզ:

[ivy]

Քլինթ Իսթվուդը իսկականից չե՞ք հասկացել. գործող անձիք բոլորը գրողներ են, իրար գլխի հավաքված: Հլը անուններին նայեք:

Մեկ էլ գալիս է «անծանոթը» ու բոլորին հերթով վարի տալիս:

Սեթխն էլ եգիպտական աստվածն էր մահվան:
Հիմա էս ամենը իմանալով նորից կարդացեք

[ivy]

Ընդհանրապես, էստեղ հավաքվածներս բոլորս էլ ոնց որ թե քչից շատից կարդալ սիրող մարդիկ ենք: Ու համոզված եմ, որ մենակ «հեշտ հասկացվող» բաներ չի, որ կարդում ենք կամ կարդացել ենք:
Բայց նկատել եմ, որ հենց գալիս ենք էս նախագծերին, միանգամից միանում է «հնարավորինս պարզ լինի» կոճակը ու մի անգամ ավել չենք ուզում խորանալ՝ հասկանալու համար, թե ինչ էր գրված:
Կամ կարող է հայերեն լեզվի հետ է դա կապված, չգիտեմ, բայց դե փաստը էն է, որ էս նախագծերում «չհասկացա»-ի հաճախ ենք հանդիպում (ես էլ եմ հաճախ էդպես), ինչը որ ուրիշ տեսակի ընթերցանության դեպքում, հնարավոր է, մեզնից մի պստիկ ջանք վերցներ ու հասկանալի դառնար: