Հակակրոն և հակաաթեիզմ

[Tig]

Սա կրոնական մեկնաբանություն չի, Տիգ ջան: Սա Երրորդ Տարբերակն է և այն կրոնական մեկնաբանություն կարելի է համարել միայն այն դեպքում, երբ մենք չգիտենք, թե ուրիշ ի՞նչ կերպ կարող ենք այն կոչել:

Բայց ես բացել եմ այս բաժինը, իսկ դու եկել ես այս բաժին, որպեսզի այստեղ խոսենք հենց Երրորդ Տարբերակի մասին: Այնպես որ, Տիգ ջան, եթե նույնիսկ դու այնքան էլ համաձայն չես, այնուհանդերձ եկ այդ Երրորդ Տարբերակին առայժմ գոնե մի պայմանական անուն տանք, որպեսզի կարողանանք տարբերել ասածդ կրոնական մեկնաբանությունից կամ մեր առաջիկա զրույցներում սպասելի այլ մեզ ծանոթ սահմանումներից, լա՞վ:

Եկ առայժմ պայմանականորեն կոչենք այն, Ջառռի խոսքերով ասած՝ Աստծո կոնցեպտ: Կամ Աստծո տեսություն:

Եվ ուրեմն, սա կրոնական մեկնաբանություն չի, սա՝ Աստծո կոնցեպտն է: Եվ ժամանակն է դադարել Աստծո անվան շուրջ պտտվող ամեն բան կրոնական մեկնաբանություն կոչել:
Իհարկե, իր տիրապետությունը կառուցելու համար կրոնը պետք է առաջին հերթին օգտվեր Աստծո կոնցեպտից: Ուրիշ էլ ինչի՞ց պետք է օգտվեր, եթե նախատեսել էր Աստծո անվան տակ տանել իր քաղաքականությունը: Բայց դա բոլորովին էլ չի նշանակում, որ այսուհետ Աստծո կոնցեպտը կրոնի առանձնաշնորհն է դարձել:

Իմ մասին… Եթե, Տիգ ջան, կա գոնե երկու բան, որ հաստատ կարող եմ իմ մասին ասել, - ուրեմն դրանցից մեկն այն է, որ ես երբեք կրոնի կալանքի տակ չեմ եղել:

ԻՆչու" պիտի Աստված խոսի մարդու հետ…
Ճիշտ ես, Աստված դրա կարիքը չունի: Նա ընդհանրապես ոչինչի կաչիք չունի, քանզի Նա արդեն ամեն ինչ ունի: Ինչպես նաև անելու ոչինչ չունի՝ արդեն ամեն ինչ արել է:
Մնացածը մենք ենք անում:
Իսկ Նա չի խառնվում մեր գործերին: Քանզի մեզ կամքի ազատություն է տվել: Եվ մեր կյանքի հետ մենք վարվում ենք այնպես, ինչպես ինքներս ենք ցանկանում: Իսկ Նա… Իր բառապաշարում Նա ընդամենը մեկ բառ ունի մեզ համար, և այդ բառն է. Այո:

Եվ դա է հենց կամքի ազատությունը.

Կուզե՞ս համարել, որ Ես և դու՝ Մեկ Ենք, - Այո՛:
Կուզես համարել, որ առանձի՞ն ենք, - Այո՛:
Կուզես համարել, որ Ես՝ չկա՞մ, - Այո՛:
Կուզես համարել, որ Ես՝ քո լուծն եմ, - Այո՛:
Կուզես համարել, որ Ես՝ քո ազատությունն եմ, - Այո՛:
Կուզես մենակ լուծել խնդիրներդ, - Այո՛:
Կուզես Իմ օգնությամբ, - Այո՝:
Կուզես վստահել Ինձ ու միայն Իմ հայեցողությանը թողնել դրանց լուծումը, - Այո՛, Այո՛:
Կուզես, որ Ես պատասխանեմ քո հարցերի՞ն, - Այո՛, Այո՛, Այո՛:

Այս վերջին "կուզեսը", Տիգ ջան, քո հարցի պատասխանն է:

Եկ, Կոելիոյի միտքն էլ հիշեցնեմ քեզ, իմ բառերով.
"Եթե դու պատրաստ ես լսել հարցերիդ պատասխանները, - Տիեզերքը դառնում է քո ամենամեծ հուշարարը: ՄԻայն թե դու կարողացիր լսել":


Հ.Գ. Դու ինքդ հարցեր ունե՞ս, Տիգ ջան: Իսկ կուզեի՞ր դրանց պատասխանը լսել:

Պատրա՞ստ ես…

Խնդիրը նրանում է, որ ես համամիտ եմ քո առաջ քաշած տեսությանը՝ ոչ կրոն, ոչ աթեիզմ: Բայց այն ինչը դու փորձում ես դնել դրա հիմքում, մասնավորապես քո մեջբերած հատվածները Ուոլշի աշխատությունից, իմ կարծիքով կրոնական մեկնությունից ոչնչով չեն տարբերվում:

[Sambitbaba]

Խնդիրը նրանում է, որ ես համամիտ եմ քո առաջ քաշած տեսությանը՝ ոչ կրոն, ոչ աթեիզմ: Բայց այն ինչը դու փորձում ես դնել դրա հիմքում, մասնավորապես քո մեջբերած հատվածները Ուոլշի աշխատությունից, իմ կարծիքով կրոնական մեկնությունից ոչնչով չեն տարբերվում:

Տիգ ջան, եթե դու իրոք համամիտ ես այս տեսությանը, ուրեմն խնդրում եմ, մի՛ ֆիքսվիր քո ճանաչած ստերեոտիպերի վրա: Ներող եղրիր, որ ասում եմ սա, բայց դու իրոք որ հենց դրանով ես զբաղված:

Ստիպված եմ կրկնել նախկինում ասածս. բավական է Աստծո անվան շուրջ պտտվող ամեն բան կրոնական մեկնաբանություն կոչել: Սա՝ կրոնական մեկնաբանություն չէ, մարդկային Աստծո մեկնաբանությունն է, այն Աստծո, ում ամենավերջին աթեիստն անգամ ուրախ կլիներ ունենալ, եթե միայն փորձեր լրջորեն ընկալել այս "մեկնաբանությունները":

Իսկ դու առավել ևս, եթե ի սկզբանե համամիտ ես սրան… Ուղղակի, օրինակ, փորձիր ազատվել կուտակած գիտելիքներիցդ, փորձիր մոռանալ, որ Աստծո մասին խոսողը հենց պարտադիր կրոն պետք է կոչվի: Կամ համաձայնվիր մի պահ, որ Աստված կարող է քեզ հետ էլ խոսել և որ դրա համար ընդամենը մի բան է անհրաժեշտ. քո ցանկությունը: Մի՞թե գոնե հետաքրքրությունդ չի շարժում այդ միտքը:

Գիտեմ, կարող է և չշարժի: Քանզի հազարամյակների ընթացքում այս թեմայի վերաբերյալ մենք ավելի շատ վախ ենք կուտակել մեր ներսում, քան հետաքրքրություն:
Խոսքը՝ իմ, քո, երրորդի ներկա պահի ասենք թե պրոգրեսիվ մտածողության մասին չէ հիմա, այլ այն բալաստի, որ դարերի մեջ կուտակվել է մեր ներսում: Դրան գումարած՝ ստերեոտիպերը, ինչպես նաև մեր արդեն կազմավորված, կարծրացած կարծիքներն ու աշխարհընկալումը…

Ես ոչ մի ցանկություն չունեմ բարդել քեզ վրա ինչ-որ իմ տեսանկյուններ կամ կարծիքներ կամ նախընտրություններ կամ էլի չգիտեմ ինչ: Ուղղակի ուրախ կլինեի, որ մի այլ հայացք էլ գցեիր նյութի վրա: Հասարակ ծառին անգամ, որ կողմից էլ նայես, միևնույն է, կգնահատես նրա գեղեցկությունը: Բայց հնարավոր է, որ մի փոքր դիրքդ փոխես, և տերևների տակ մի հասուն միրգ կնկատես, որը նախկին դիրքից չէիր տեսել:

Եվ այդ նոր դիրքը բոլորովին էլ ավելի լավ կամ վատ չէր նախկին դիրքից, այն ուղղակի մեկ այլ դիրք էր: Մեկը բազմաթիվ տարբեր դիրքերից:

[Tig]

Տիգ ջան, եթե դու իրոք համամիտ ես այս տեսությանը, ուրեմն խնդրում եմ, մի՛ ֆիքսվիր քո ճանաչած ստերեոտիպերի վրա: Ներող եղրիր, որ ասում եմ սա, բայց դու իրոք որ հենց դրանով ես զբաղված:

Ստիպված եմ կրկնել նախկինում ասածս. բավական է Աստծո անվան շուրջ պտտվող ամեն բան կրոնական մեկնաբանություն կոչել: Սա՝ կրոնական մեկնաբանություն չէ, մարդկային Աստծո մեկնաբանությունն է, այն Աստծո, ում ամենավերջին աթեիստն անգամ ուրախ կլիներ ունենալ, եթե միայն փորձեր լրջորեն ընկալել այս "մեկնաբանությունները":

Իսկ դու առավել ևս, եթե ի սկզբանե համամիտ ես սրան… Ուղղակի, օրինակ, փորձիր ազատվել կուտակած գիտելիքներիցդ, փորձիր մոռանալ, որ Աստծո մասին խոսողը հենց պարտադիր կրոն պետք է կոչվի: Կամ համաձայնվիր մի պահ, որ Աստված կարող է քեզ հետ էլ խոսել և որ դրա համար ընդամենը մի բան է անհրաժեշտ. քո ցանկությունը: Մի՞թե գոնե հետաքրքրությունդ չի շարժում այդ միտքը:

Գիտեմ, կարող է և չշարժի: Քանզի հազարամյակների ընթացքում այս թեմայի վերաբերյալ մենք ավելի շատ վախ ենք կուտակել մեր ներսում, քան հետաքրքրություն:
Խոսքը՝ իմ, քո, երրորդի ներկա պահի ասենք թե պրոգրեսիվ մտածողության մասին չէ հիմա, այլ այն բալաստի, որ դարերի մեջ կուտակվել է մեր ներսում: Դրան գումարած՝ ստերեոտիպերը, ինչպես նաև մեր արդեն կազմավորված, կարծրացած կարծիքներն ու աշխարհընկալումը…

Ես ոչ մի ցանկություն չունեմ բարդել քեզ վրա ինչ-որ իմ տեսանկյուններ կամ կարծիքներ կամ նախընտրություններ կամ էլի չգիտեմ ինչ: Ուղղակի ուրախ կլինեի, որ մի այլ հայացք էլ գցեիր նյութի վրա: Հասարակ ծառին անգամ, որ կողմից էլ նայես, միևնույն է, կգնահատես նրա գեղեցկությունը: Բայց հնարավոր է, որ մի փոքր դիրքդ փոխես, և տերևների տակ մի հասուն միրգ կնկատես, որը նախկին դիրքից չէիր տեսել:

Եվ այդ նոր դիրքը բոլորովին էլ ավելի լավ կամ վատ չէր նախկին դիրքից, այն ուղղակի մեկ այլ դիրք էր: Մեկը բազմաթիվ տարբեր դիրքերից:

Sambitbaba ջան, կներես, բայց դու ինքդ քեզ հակացում ես: Ես վաղուց դեն եմ նետել քո ասած կարծրացած գաղափարները:
Ասի չմանրանամ, բայց դե ստիպում ես

Հիմա փորձեմ բացատրել, թե ինչ եմ հասկանում կրոնական մոտեցում-մեկնաբանություն ասելով՝

Տիգ ջան, ես վերևում նշել էի, որ խոսքը գնում է Նիլ Դոնալդ Ուոլշի "Զրույց Աստծո հետ" գրքերի մասին: Այդ գրքերը գրված են դիալոգի ձևով: Գործող անձիք երկուսն են. ինքը՝ Ուոլշը և Աստված: Սովորաբար հարցնողը հեղինակն է, իսկ պատասխանողը, եթե դեմ չես…
Ասեմ, որ ես մտադրություն ունեմ այստեղ հաճախակի մեջբերումներ բերել Ուոլշի գրքերից, այնպես որ Աստծո անունից բերվող մտքերի դեռ շատ կհանդիպեք: Իսկ իրոք Աստծո խոսքերն են դրանք, թե ոչ՝ արդեն ինքներդ որոշեք: Դա կախված է նրանից, կընդունե՞ք արդյոք այդպիսի Աստծո, թե՞ ոչ:

Աստծո խոսք: Այս արտահայտությունը արդեն իսկ կրոնական է: Ոչ մի մարդ իզորու չէ փոխանցել Աստծո խոսքը, ու եթե իզորու էլ լիներ, ապա ոչ մի մարդ իզորու չէր լինի այն լիովին ընկալել:
Իմ տեսանկյունից Աստծո խոսքը միայն կրոնավորներն են տարծում: Կրոնից ազատ մարդը ինքն է իր ներսում գտնում Աստծո խոսքը և ոչ մի այլ մեկնության կարիք չունի:

Ինձ համար ավելի հավանական է թվում հարցի դրական պատասխանը, քանզի իմ ամբողջ կյանքում չեմ կարողացել գտնել արդարացումը նրա, թե ինչու՞ արդեն երկու հազար տարի Աստված մեզ հետ չի խոսում:
Ստացվում է, որ ոչ թե Նա չի խոսում, այլ մենք չենք ցանկանում լսել…

Լսենք, ո?ր ինչ անենք: Պետք չէ փորձել լսել, պետք է փորձել ապրել, ապրել քո ներքին մղումներին համարժեք, քանի որ դու եկել ես այստեղ հենց այդ մղումները դրսևորելու: Մնացյալը երկրորդական է: Աստծուն լսելը կամ նրա հետ խոսելը նույնպես համարում եմ կրոնական մոտեցում:

Ըստ Իր "կոնցեպտի", Նա, ստեղծելով մեզ, տվել է մեզ Իր գերագույն նվերը՝ կամքի ազատություն: Դա նշանակում է, որ մենք մեր կյանքում ամեն ինչ մեր կամոք ենք անում: Եվ նույնիսկ ինքն՝ Աստված, անկարող է խանգարել մեզ ի կատար ածել մեր կամքը: Հակառակ դեպքում կստացվեր, որ Նա մեզանից հետ է վերցնում Իր իսկ տված նվերը՝ կամքի ազատությունը:
Եվ ժամանակին մենք ինքներս, մեր կամոք, մեր սրտից դուրս ենք վանել Աստծոն: Նա էլ, հավատարիմ Իր խոստումին ի կատար ածել մեր կամքը, - հնազանդորեն դուրս է եկել մեր սրտից: Այդպիսով, մենք ինքներս զրկել ենք մեզ երկնային արքայությունից, քանի որ երկնային արքայությունը՝ դա Աստծո տարածքն է, այսինքն չի կարող երկնային արքայությունը լինել մի տեղ, որտեղ Աստված չկա:
Հետ վերադառնալ մեր սիտը՝ Ատված կարող է միայն և միայն մեր թույլտվությամբ, կամ մեր կամոք: Ահա, թե ինչ է նշանակում ստանալ մուտքի իրավունք:


Հետ վերադարձնելով Աստծոն մեր սիրտը, մենք մեքենայորեն կստանանք նաև երկնային արքայությունը, քանզի որտեղ Աստված, այնտեղ էլ երկնային արքայությունը:


Օքեյ, եկ դիտարկենք նրա "դրախտ" տարբերակը: Աստված հավաստիացնում է, որ հնարավոր է վերջինիս գոյությունը Երկրի վրա: Ամեն ինչ մեզանից է կախված:
Մեր կամքից:

Այո, կամքի ազատություն: Առանց դրա չես կարող դրսևորվել:
Ի?նչ է նշանակում Աստված մեր սրտից դուրս է, կամ մեր սրտում է: Ծովը կաթիլի ներսում է, կամ կաթիլից դուրս...
Աբսուրդային, էմոցիոնալ, ավելի շուտ հոգեբանական արտահայտություն է: Կրկնվեմ՝ կրոնական արտահայտություն, քանզի Աստված ամենուր է, անկախ նրանից գիտակցում ենք դա, թե չենք գիտակցում: Եթե չենք գիտակցում, ուրեմն հենց այդ անգիտակցականի փորձն ենք կամենում յուրացնել:
Երկնային արքայություն, դրախտ... բացարձակ կրոնական տերմիններ: Որոնց կիրառումը հոգեբանորեն մարդուն գցում է ծուղակի մեջ և հանգեցնում վաստակելու, այսինքն տալ առնելու հարաբերություններին: Զգո?ւմ ես որ տերմինաբանության ու շեշտադրումների խնդիր ունես նաև:

Քեզ տված պատասխաններիս մեջ փորձեցի ցույց տալ, որ այստեղ "Տալ-առնելու" փոխհարաբերությունների մասին խոսք անգամ չկա, Տիգ ջան, ինչպես նաև "մուտքի իրավունք վաստակելու" մասին: Եվ միակ ցանկությունն էլ այստեղ՝ ոչ թե կրոնական դրսևորումներին հանգեցնելն է, այլ հավասարակշռությունը, ամբողջականությունը վերականգնելը:

Մինչ այժմ մեջբերածս մտքերդ դեռևս լրիվ հակառակ ազդեցությունն են ունենում: Այսինքն փորձդ անհաջող է: Կներես

Շարունակե?մ...

[Sambitbaba]

Sambitbaba ջան, կներես, բայց դու ինքդ քեզ հակացում ես: Ես վաղուց դեն եմ նետել քո ասած կարծրացած գաղափարները:
Ասի չմանրանամ, բայց դե ստիպում ես

Տիգ ջան, հարց չկա: Հենց դրա համար ենք զրուցում: Մինչև չմանրանանք, իրար չենք հասկանա և ոչինչ չենք պարզի:
Ինձ թվում է, մեզանից ոչ ոք չի կարող բոլոր հարցերում ճշմարիտ լինել, ընդ որում ասենք, որ մեր երկուսից ավելի շատ կարող եմ սխալվել ես, քան դու, քանի որ դու, եթե նույնիսկ իրոք դեն ես նետել այդ կարծրացած գաղափարները, միևնույն է, լսելով նրանց շուրջ լսածդ խոսքեը, կամ ինչպես ինքդ ասում ես՝ տերմինները, իսկույն հետ ես բերում դեն նետածդ և այս տերմիններրը վերատեղադրում ես հին գաղափարների մեջ:

Հա, ես էլ եմ դեն նետել կարծրացած գաղափարները: Բայց ես փորձում եմ դրանք վերանայել այլ տեսանկյուններից, մի այլ կերպ դիտարկել այդ ծեծված տերմինները և փորձել դրանց մեջ այլ իմաստներ գտնել: Դա ավելի հեշտ ու տրամաբանական է, քան փորձել նոր անուններ տալ, նոր տերմիններ հնարել, քանզի ամեն նոր տերմին նոր հարցերի տեղի է տալիս և, պատասխանելով այդ հարցերին, անընդհատ հեռանում ես բուն նյութից:

Դա շատ դժվար խնդիր է, Տիգ ջան: Այնքան շատ նոր խոսքեր, տերմիններ կան այս նոր գրականության մեջ, որոնց հայերեն թարգմանությունն անհնար է գտնել: Եվ ոչ միայն նոր: Օրինակ, արդեն չեմ հիշում թե երբվանից եմ փնտրում "Իերոֆանտ" բառի հայերենը՝ կարո՞ղ ես օգնել: Նոր տերմինների՞ց ասեմ… Խնդրեմ. մորանտիական կյանք, աֆֆիրմացիա, մանիֆեստացիա, պատտեռն, չեննելինգ, մեդիտացիա… որքա՞ն շարունակեմ: Իհարկե, այդ խոսքերից շատերի նշանակությունը բոլորս էլ շատ լավ գիտենք, բայց երբ գրում ես "խորհրդածում", - կողքին էլ պետք է չակերտների մեջ գրես արդեն ծանոթ ոչ հայերեն բառը, քանզի շատերը չեն հասկանում, որ խոսքը մեդիտացիայի մասին է:

Եվ երբ Տիգն ու Ս-բաբան խոսում են Աստծո մասին ու երկուսն էլ համաձայն են այն մտքին, որ հենց մեզ շրջապատող ամեն ինչն է, ամբողջականությունն է Աստված և մենք էլ այդ ամենի ներսում ենք, այսինքն, մենք հենց այնտեղ ենք, որտեղ ձգտում ենք լինել, եթե մենք երկուսս, եթե նույնիսկ ոչ մեզ համար, այլ մեր մոտիկների, մեր ընկերների համար, ովքեր Աստծոն ու նրա բնակավայրը փնտրում են միայն Աստված գիտի, թե որտեղ, - եթե մենք փորձում ենք նրանց ասել, որ այդ տեղը հենց այնտեղ է, որտեղ մենք ենք գտնվում, - ինչպե՞ս պիտի անվանենք այդ տեղը, ին՞չ նոր տերմիններ պիտի հնարենք այդ տեղը նրանց հասկանալի բացատրելու համար, որպեսզի նրանք հնարավորինս ճիշտ հասկանան մեր ասածի հիմնական իմաստը, այլ ոչ թե գլուխ կոտրեն նոր տերմինները հասկանալու համար: Ավելի լավ չի՞ առայժմ խոսել նրանց շատ լավ հայտնի "Աստծո արքայություն" կա "դրախտ" տերմիններով:

Որքան էլ դեն նետենք գաղափարները, այն, ինչի մասին խոսում ենք, այն հավերժական թեման է, ինչից մարդ երբեք չի կարող հրաժարվել ու չի հրաժարվի: Այդ թեմայի մեջ ամբողջ մեր պատմության ընթացքում շատ անհասկանալի տեղեր են եղել, ճիշտ թե սխալ՝ դա արդեն այլ հարց է: Այսօր ժամանակն է վերանայել այդ ամենը: Նոր հայացք նետել մեր ով և ինչ լինելու վրա: Մեր նշանակության վրա մեր ասած Ամբողջականության մեջ: Ու դրանում ոչ մի բարդ բան չկա, գիտես, Տիգ ջան, ամեն ինչ շատ պարզ ու հասկանալի է: Հարցն ուղղակի ընդունել-չընդունելն է, իսկ դա անհատական իրավունք է:

Բայց ես կշարունակեմ խոսել այս "կրոնական տերմիններով": Հնարավոր է, ընթացքում դու էլ կընդունես, որ նրանք կարող են լինել նաև ոչ-կրոնական: Ու եթե նույնիսկ չընդունես էլ, դու այնքան մոտ ես այն ամենին, ինչի մասին խոսում եմ ես, որ արդեն այնտեղ ես:
Իսկ կան շատերը, ում այդ հին տերմինները միայն կօգնեն ավելի արագ ընկալել, թե ինչի մասին է խոսքը, և ինձ շատ ավելի կարևոր է, որ նրանք էլ հասկանան ասածս:

[Sambitbaba]

Աստծո խոսք: Այս արտահայտությունը արդեն իսկ կրոնական է:

Իսկ սա՞.

Ոչ մի մարդ իզորու չէ փոխանցել Աստծո խոսքը, ու եթե իզորու էլ լիներ, ապա ոչ մի մարդ իզորու չէր լինի այն լիովին ընկալել::

Տիգ ջան, համարյա ճշգրտորեն կրկնում ես Պողոս առաքյալի խոսքերը, ուղղված հռոմեացիներին. "Անքննելի են Աստծո դատերը, անզննելի են Նրա ճանապարհները…"
Ինքդ դատիր. ու՞մ ասածն է ավելի "կրոնական":

Ես՝ բոլորին քաջ ծանոթ բառերով ջանում եմ հնարավորինս պարզ արտահայտել մտքերս, ցանկանալով դրանով, որ համարյա բոլորին անծանոթ թեման, որին ես այստեղ "Երրորդ Տարբերակ" անունը տվեցի, - ավելի հասկանալի լինի:

Իսկ դու՝ դրան հակազդում ես, օգտագործոլով, ճիշտ է, քո բառերը, բայց քո այդ բառերով համարյա հարյուր տոկոսանոց առաքելական դոգմա ես գովազդում:

Կշեռքի մի նժարին դիր իմ "կրոնական արտահայտությունը"(?), իսկ մյուսին՝ քո "կրոնական դոգման": Ո՞րն ավելի կգերակշռի՝ կրոնականորեն:

Ոչ մի մարդ իզորու չէ փոխանցել Աստծո խոսքը, ու եթե իզորու էլ լիներ, ապա ոչ մի մարդ իզորու չէր լինի այն լիովին ընկալել:

Ստիպված եմ կրկնել այս հնադարյան կրոնական աքսիոման, քանզի անհրաժեշտ է պարզել այս միտքը:
Ինչու՞ մարդ իզորու չէ փոխանցել, իսկ առավել ևս՝ ընկակել Աստծո խոսքը: Որովհետև կրո՞նն է այդպես ձևակերպել այդ միտքը և սրսկել մեր արյունի մեջ: Ուրիշ էլ ինչու՞: Եթե մեր աթեիստներից լիներ ասողը…
Բայց դու ինքդ, Տիգ ջան, չէ որ ընդունում ես, որ մարդ այնուհանդերձ լսում է Աստծոն, կամ քո խոսքերով ասած՝ "իր ներսում գտնում է Աստծո խոսքը": Այսինքն, Աստված այնուհանդերձ խոսում է մարդու հետ: Այդ դեպքում ասա, խնդրեմ, այդ ո՞ր տրամաբանությամբ է Նա խոսում մարդու հետ այնպես, որ մարդ ոչինչ չհասկանա, Նրա ինչի՞ն է պետք իմ ու քո Իրեն չհասկանալը: Ինչ է, Նա մուկն ու կատու՞ է խաղում իմ ու քո հետ: Իսկ ավելի խելքին մոտ չէ՞ր լինի, եթե Աստված հասկանալի խոսեր մեզ հետ: Լավ, ասենք թե մենք անկարող ենք Նրան հասկանալ, բայց մի՞թե Նա էլ անկարող է հասկանալի դառնալ մեզ համար: Ամենակարող Աստված անկարո՞ղ է հասկանալի լինել իր սիրելի զավակների համար…
Լավ, ասենք թե կրոնին է անհրաժեշտ Աստծո անհասկանալի լինելու գաղափարը, որպեսզի միջնորդի դերն իր վրա վերցնի: Բայց Աստծո, և իմ ու քո ինչի՞ն է դա պետք:

Աստծուն լսելը կամ նրա հետ խոսելը նույնպես համարում եմ կրոնական մոտեցում:

Այսինքն, չես կարողանում քեզ ազատել այն ստերեոտիպից, որ միայն կրոնը կարող է Աստծո հետ խոսել, հա՞:


Հ.Գ. Եկ, առայժմ բավարարվենք այսքանով, Տիգ ջան, թե չե թե դու, թե ես արդեն սկսել ենք կրկնվել: Ցանկանում եմ մի քանի տող թարգմանել գրքից ու տեղադրել. միգուցէ դա թարմացնի զրույցը:

[Sambitbaba]

Հատված գրքից.

Մարդկանց մեծամասնությունը հավատում է Աստծոն. ուղղակի նրանք չեն հավատում այն Աստծոն, ով հավատում է իրենց:

Բայց Աստված հավատում է նրանց: Եվ Աստված սիրում է նրանց ավելի շատ, քան նրանց մեծամասնությունը կարող է պատկերացնել:

Կեղծ է այն պատկերացումը, իբր Աստված արդեն շատ-շատ վաղուց քարե արձան է դարձել ու դադարել է խոսել մարդկանց հետ:

Կեղծ է այն պատկերացումը, որ Աստված բարկացել է մարդկանց վրա և վռնդել է նրանց դրախտից:

Կեղծ է այն պատկերացումը, որ Աստված հանձն է առել դատավորի և ատենակալի դերերը և որոշում է, թե ում ուղարկի երկինք, իսկ ում` դժոխք:

Աստված սիրում է յուրաքնչյուր մարդկային էության, ով երբևիցէ ապրել է, ապրում է այս պահին և երբևիցէ կապրի:

Աստված ցանկանում է, որ ամեն մի Հոգի վերադառնա դեպի Աստված, և Աստծո այդ ցանկությունը չի կարող ի կատար չածվել:

Աստված առանձնացված չէ ոչնչից, և ոչինչ առանձնացված չէ Աստծոց:

Գոյություն չունի որևէ բան, ինչի կարիքն ունի Աստված, քանզի Աստված` ամենն է, ինչ կա:


Սրանք լավ նորություններ են: Մնացած ամեն ինչ` պատրանք է:

Մարդկությունը երկար ժամանակ պատրանքների մեջ է ապրել: Եվ ոչ թե այն պատճառով, որ մարդիկ հիմար են, այլ այն պատճառով, որ նրանք շատ խելամիտ են: Մարդիկ կռահողաբար հասկանում էին, որ պատրանքներն իրենց նախորոշումն ունեն, և շատ կարևոր նախորոշում: Մարդկանց մեծամասնությունն ուղղակի մոռացել է, որ գիտի դա:

Եվ նրանք մոռացել են, որ իրենց մոռացկոտությունն ինքն էլ մասն է նրա, ինչի մասին իրենք մոռանում են, - այսինքն, պատրանքի մասն է:

Եկել է ժամանակը վերհիշել այդ մասին:

Դուք եկել եք այստեղ, որպեսզի փորձով իմանաք, որ Աստված բնակվում է ձեր ներսում և որ, հենց որ ցանկանաք, կարող եք հանդիպել Արարչի հետ:

Արարչին կարելի է զգալ ու գտնել ձեր ներսում և ամենում, ինչ շրջապատում է ձեզ: Բայց դուք պետք է հրաժարվեք Մարդկային Պատրանքներից: Դուք պետք է արհամարհեք նրանց:

Ստորև բերվում են տաս պատրանքները: Ձեզ անհրաժեշտ է ծանոթանալ նրանց հետ, որպեսզի, նրանց հանդիպելիս` ճանաչեք:

1.Գոյություն ունի Պահանջ
2.Գոյություն ունի Անհաջողություն
3.Գոյություն ունի Մասնատվածություն
4.Գոյություն ունի Պակաս
5.Գոյություն ունի Անհրաժեշտ Պայման
6.Գոյություն ունի Դատաստան
7.Գոյություն ունի Պարսավանք
8.Գոյություն ունի Պայմանավորվածություն
9.Գոյություն ունի Առավելություն
10.Գոյություն ունի Անտեղյակություն

Առաջին հինգը` դրանք ֆիզիկական, ձեր` ֆիզիկական մարմնի մեջ ապրվող կյանքի պատրանքներն են: Երկրորդ հնգյակը` մետաֆիզիկական պատրանքներ են, կապված ոչ-ֆիզիկական իրականությունների հետ:

Այս զրույցի մեջ մանրակրկիտ կքննարկվի պատրանքներից յուրաքանչյուրը: Դուք կտեսնեք, թե ինչպես է նրանցից ամեն մեկը ստեղծվել և ինչպես է ամեն մի պատրանք ազդում ձեր կյանքի վրա: Ինչպես նաև կտեսնեք, թե ինչպես կարելի է ոչնչացնել այդ պատրանքների ամեն մի ազդեցություն, որոնք որ ինքներդ կցանկանաք ոչնչացնել:

Յուրաքանչյուր իսկապես բաց զրույցի մեջ առաջին քայլը` ձեր պատրաստակամությունն է հրաժարվել ձեր իսկ անհավատությունից այն բանի վերաբերյալ, ինչ լսում եք ինքներդ: Ստիպված եմ խնդրել ձեզ այդ մասին հիմա:

Հրաժարվեք, խնդրում եմ, որոշ ժամանակով ձեր ամեն մի նախկին պատկերացումից Աստծո և Կյանքի մասին:

Ձեր այդ պատկերացումներին կարող եք վերադառնալ ցանկացած պահի: Խոսքն այն մասին չէ, որ դուք ընդմիշտ հրաժարվեք նրանցից, ուղղակի մի կողմ դրեք առայժմ, որպեսզի թույլ տաք հնարավորություն, որ կարող է լինել մի ինչ-որ բան, ինչ դուք չգիտեք, և ինչը գիտենակը կարող է փոխել ամեն ինչ:

Քննարկեք, օրինակ, ձեր ռեակցիան այն պատկերացման մասին, որ Աստված հենց այս պահին շփվում է ձեզ հետ:

Անցյալում դուք գտնում էիք ցանկացած պատճառ նրա համար, որպեսզի չընդունեք Աստծո հետ իսկական զրույցի հնարավորությունը: Ես պատրաստվում եմ խնդրել ձեզ ժամանակավորապես մի կողմ դնել այդ մտքերը և հնարավոր համարել, որ դուք այս ուղերձը ստանում եք անմիջականորեն Ինձանից:

Ձեր գործը հեշտացնելու համար Ինքս Իմ մասին Ես հաճախ երրորդ դեմքով կխոսեմ: Իմ մասին խոսելիս ուղղակի կասեմ. Աստված:

Իսկ հիմա ուղղակի լսեք Ինձ, և Ես կասեմ ձեզ, որ ձեր կյանքի մեծ մասը դուք ապրում եք պատրանքների մեջ:

[Tig]

Հատված գրքից.

Մարդկանց մեծամասնությունը հավատում է Աստծոն. ուղղակի նրանք չեն հավատում այն Աստծոն, ով հավատում է իրենց:

Բայց Աստված հավատում է նրանց: Եվ Աստված սիրում է նրանց ավելի շատ, քան նրանց մեծամասնությունը կարող է պատկերացնել:

Կեղծ է այն պատկերացումը, իբր Աստված արդեն շատ-շատ վաղուց քարե արձան է դարձել ու դադարել է խոսել մարդկանց հետ:

Կեղծ է այն պատկերացումը, որ Աստված բարկացել է մարդկանց վրա և վռնդել է նրանց դրախտից:

Կեղծ է այն պատկերացումը, որ Աստված հանձն է առել դատավորի և ատենակալի դերերը և որոշում է, թե ում ուղարկի երկինք, իսկ ում` դժոխք:

Աստված սիրում է յուրաքնչյուր մարդկային էության, ով երբևիցէ ապրել է, ապրում է այս պահին և երբևիցէ կապրի:

Աստված ցանկանում է, որ ամեն մի Հոգի վերադառնա դեպի Աստված, և Աստծո այդ ցանկությունը չի կարող ի կատար չածվել:

Աստված առանձնացված չէ ոչնչից, և ոչինչ առանձնացված չէ Աստծոց:

Գոյություն չունի որևէ բան, ինչի կարիքն ունի Աստված, քանզի Աստված` ամենն է, ինչ կա:


Սրանք լավ նորություններ են: Մնացած ամեն ինչ` պատրանք է:

Մարդկությունը երկար ժամանակ պատրանքների մեջ է ապրել: Եվ ոչ թե այն պատճառով, որ մարդիկ հիմար են, այլ այն պատճառով, որ նրանք շատ խելամիտ են: Մարդիկ կռահողաբար հասկանում էին, որ պատրանքներն իրենց նախորոշումն ունեն, և շատ կարևոր նախորոշում: Մարդկանց մեծամասնությունն ուղղակի մոռացել է, որ գիտի դա:

Եվ նրանք մոռացել են, որ իրենց մոռացկոտությունն ինքն էլ մասն է նրա, ինչի մասին իրենք մոռանում են, - այսինքն, պատրանքի մասն է:

Եկել է ժամանակը վերհիշել այդ մասին:

Դուք եկել եք այստեղ, որպեսզի փորձով իմանաք, որ Աստված բնակվում է ձեր ներսում և որ, հենց որ ցանկանաք, կարող եք հանդիպել Արարչի հետ:

Արարչին կարելի է զգալ ու գտնել ձեր ներսում և ամենում, ինչ շրջապատում է ձեզ: Բայց դուք պետք է հրաժարվեք Մարդկային Պատրանքներից: Դուք պետք է արհամարհեք նրանց:

Ստորև բերվում են տաս պատրանքները: Ձեզ անհրաժեշտ է ծանոթանալ նրանց հետ, որպեսզի, նրանց հանդիպելիս` ճանաչեք:

1.Գոյություն ունի Պահանջ
2.Գոյություն ունի Անհաջողություն
3.Գոյություն ունի Մասնատվածություն
4.Գոյություն ունի Պակաս
5.Գոյություն ունի Անհրաժեշտ Պայման
6.Գոյություն ունի Դատաստան
7.Գոյություն ունի Պարսավանք
8.Գոյություն ունի Պայմանավորվածություն
9.Գոյություն ունի Առավելություն
10.Գոյություն ունի Անտեղյակություն

Առաջին հինգը` դրանք ֆիզիկական, ձեր` ֆիզիկական մարմնի մեջ ապրվող կյանքի պատրանքներն են: Երկրորդ հնգյակը` մետաֆիզիկական պատրանքներ են, կապված ոչ-ֆիզիկական իրականությունների հետ:

Այս զրույցի մեջ մանրակրկիտ կքննարկվի պատրանքներից յուրաքանչյուրը: Դուք կտեսնեք, թե ինչպես է նրանցից ամեն մեկը ստեղծվել և ինչպես է ամեն մի պատրանք ազդում ձեր կյանքի վրա: Ինչպես նաև կտեսնեք, թե ինչպես կարելի է ոչնչացնել այդ պատրանքների ամեն մի ազդեցություն, որոնք որ ինքներդ կցանկանաք ոչնչացնել:

Յուրաքանչյուր իսկապես բաց զրույցի մեջ առաջին քայլը` ձեր պատրաստակամությունն է հրաժարվել ձեր իսկ անհավատությունից այն բանի վերաբերյալ, ինչ լսում եք ինքներդ: Ստիպված եմ խնդրել ձեզ այդ մասին հիմա:

Հրաժարվեք, խնդրում եմ, որոշ ժամանակով ձեր ամեն մի նախկին պատկերացումից Աստծո և Կյանքի մասին:

Ձեր այդ պատկերացումներին կարող եք վերադառնալ ցանկացած պահի: Խոսքն այն մասին չէ, որ դուք ընդմիշտ հրաժարվեք նրանցից, ուղղակի մի կողմ դրեք առայժմ, որպեսզի թույլ տաք հնարավորություն, որ կարող է լինել մի ինչ-որ բան, ինչ դուք չգիտեք, և ինչը գիտենակը կարող է փոխել ամեն ինչ:

Քննարկեք, օրինակ, ձեր ռեակցիան այն պատկերացման մասին, որ Աստված հենց այս պահին շփվում է ձեզ հետ:

Անցյալում դուք գտնում էիք ցանկացած պատճառ նրա համար, որպեսզի չընդունեք Աստծո հետ իսկական զրույցի հնարավորությունը: Ես պատրաստվում եմ խնդրել ձեզ ժամանակավորապես մի կողմ դնել այդ մտքերը և հնարավոր համարել, որ դուք այս ուղերձը ստանում եք անմիջականորեն Ինձանից:

Ձեր գործը հեշտացնելու համար Ինքս Իմ մասին Ես հաճախ երրորդ դեմքով կխոսեմ: Իմ մասին խոսելիս ուղղակի կասեմ. Աստված:

Իսկ հիմա ուղղակի լսեք Ինձ, և Ես կասեմ ձեզ, որ ձեր կյանքի մեծ մասը դուք ապրում եք պատրանքների մեջ:

Կրոնը էվոյլուցիա է ապրում, ոչինչ ավելին

[Stranger_Friend]

Հատված գրքից.


...................

Ձեր գործը հեշտացնելու համար Ինքս Իմ մասին Ես հաճախ երրորդ դեմքով կխոսեմ: Իմ մասին խոսելիս ուղղակի կասեմ. Աստված:

Իսկ հիմա ուղղակի լսեք Ինձ, և Ես կասեմ ձեզ, որ ձեր կյանքի մեծ մասը դուք ապրում եք պատրանքների մեջ:

Եթե կարելի է մի բան էլ ես ասեմ.
Անձամբ ես չեմ ընդունի մեկին, ով ներկայանում է Աստծո անունից ու իր խոսքերը վերագրում է որպես Աստծո խոսքեր: Ի՞նչ իրավունքով: Կոպիտ չհնչի, բայց Աստված չի ասել, որ այս մարդու (հեղինակի) բերանով ես եմ խոսում:
Ճիշտն ասած չեմ կարող հասցնել ամբողջ թեման կարդալ, այնպես որ ներեցեք եթե իմ հարցի պատասխանն արդեն կա:

[Sambitbaba]

Եթե կարելի է մի բան էլ ես ասեմ.
Անձամբ ես չեմ ընդունի մեկին, ով ներկայանում է Աստծո անունից ու իր խոսքերը վերագրում է որպես Աստծո խոսքեր: Ի՞նչ իրավունքով: Կոպիտ չհնչի, բայց Աստված չի ասել, որ այս մարդու (հեղինակի) բերանով ես եմ խոսում:
Ճիշտն ասած չեմ կարող հասցնել ամբողջ թեման կարդալ, այնպես որ ներեցեք եթե իմ հարցի պատասխանն արդեն կա:

Հարցիդ պատասխանն արդեն կա, Սթրենջ ջան, դա՝ գրքի վերնագիրն է. "Զրույց Աստծո հետ": Ըստ հեղինակի, սա երկխոսություն է հեղինակի և Աստծո միջև:
Կոպիտ չի հնչում, բայց Աստված ու՞մ պետք է ասեր, որ խոսում է հեղինակի բերանով. ի՞նձ, քե՞զ… Չէ, գրքի էջերից, իհարկե, ասում է և բավականին հաճախ, իսկ որ անձնապես ինչ-որ մեկին ասած լինի… չգիտեմ, ես տեղյակ չեմ:
Բայց նմանապես ես տեղյակ չեմ, և սակայն աշխարհի մեկ երրորդը հավատում է, որ երկու հազար տարի առաջ Աստված խոսել է առաքյալների բերանով, Մովսեսի բերանով, Հիսուսի, Մուհամմեդի, Բուդդայի բերանով…

Իսկ հետո, չգիտես ինչու, լռել է: Պապանձվել է: Լքել է մեզ հավերժ: Քար է կտրել ու էլ չի խոսում:

Չի լռել: Չի լքել: Խոսում է:

Ուղղակի լսել է հարկավոր:

[Tig]

Իսկ սա՞.
Տիգ ջան, համարյա ճշգրտորեն կրկնում ես Պողոս առաքյալի խոսքերը, ուղղված հռոմեացիներին. "Անքննելի են Աստծո դատերը, անզննելի են Նրա ճանապարհները…"
Ինքդ դատիր. ու՞մ ասածն է ավելի "կրոնական":

Ուրեմն ԱՆՔՆՆԵԼԻՆ համարժե՞ք է ՓՈԽԱՆՑԵԼՈՒՆ ու ԸՆԿԱԼԵԼՈՒՆ:
Հա, իսկզբանե գուցե այդպիսին է եղել այդ բառի իմաստը՝ անքննելի, այսինքն անհասկանալի, անմեկնելի: Բայց կրոնը խեղել է այդ բառի նշանակությունը նրան վերագրելով անքննադատելի իմաստը: Ասելով, որ ամեն կատարվող բան տեղի է ունենում Աստծո կամքով և հովանավորչությամբ, բայց դու իրավունք չունես այն քննես, առավել ևս քննադատես: Դրա համար միտք արտահայտելուց հնարավորինս պարզ պիտի արտահայտել: Չնայած էլի խեղողներից չենք խուսափի:

Ես՝ բոլորին քաջ ծանոթ բառերով ջանում եմ հնարավորինս պարզ արտահայտել մտքերս, ցանկանալով դրանով, որ համարյա բոլորին անծանոթ թեման, որին ես այստեղ "Երրորդ Տարբերակ" անունը տվեցի, - ավելի հասկանալի լինի:

Բոլորին քաջ ծանոթ բառերով չես կարող տեղ հասցնել քո ուզածը: Ընդ որում քո բառերով պիտի խոսես հասկացվելու համար, ոչ թե Ուոլշի:

Իսկ դու՝ դրան հակազդում ես, օգտագործոլով, ճիշտ է, քո բառերը, բայց քո այդ բառերով համարյա հարյուր տոկոսանոց առաքելական դոգմա ես գովազդում:

Ես չեմ գովազդում ես հակագովազդ եմ անում, չնայած դա էլ է գովազդ

Կշեռքի մի նժարին դիր իմ "կրոնական արտահայտությունը"(?), իսկ մյուսին՝ քո "կրոնական դոգման": Ո՞րն ավելի կգերակշռի՝ կրոնականորեն:

Վերևում դրեցի, ինքդ դատի, թե որն է ավելի կրոնական:

Ստիպված եմ կրկնել այս հնադարյան կրոնական աքսիոման, քանզի անհրաժեշտ է պարզել այս միտքը:
Ինչու՞ մարդ իզորու չէ փոխանցել, իսկ առավել ևս՝ ընկակել Աստծո խոսքը: Որովհետև կրո՞նն է այդպես ձևակերպել այդ միտքը և սրսկել մեր արյունի մեջ: Ուրիշ էլ ինչու՞: Եթե մեր աթեիստներից լիներ ասողը…
Բայց դու ինքդ, Տիգ ջան, չէ որ ընդունում ես, որ մարդ այնուհանդերձ լսում է Աստծոն, կամ քո խոսքերով ասած՝ "իր ներսում գտնում է Աստծո խոսքը": Այսինքն, Աստված այնուհանդերձ խոսում է մարդու հետ: Այդ դեպքում ասա, խնդրեմ, այդ ո՞ր տրամաբանությամբ է Նա խոսում մարդու հետ այնպես, որ մարդ ոչինչ չհասկանա, Նրա ինչի՞ն է պետք իմ ու քո Իրեն չհասկանալը: Ինչ է, Նա մուկն ու կատու՞ է խաղում իմ ու քո հետ: Իսկ ավելի խելքին մոտ չէ՞ր լինի, եթե Աստված հասկանալի խոսեր մեզ հետ: Լավ, ասենք թե մենք անկարող ենք Նրան հասկանալ, բայց մի՞թե Նա էլ անկարող է հասկանալի դառնալ մեզ համար: Ամենակարող Աստված անկարո՞ղ է հասկանալի լինել իր սիրելի զավակների համար…
Լավ, ասենք թե կրոնին է անհրաժեշտ Աստծո անհասկանալի լինելու գաղափարը, որպեսզի միջնորդի դերն իր վրա վերցնի: Բայց Աստծո, և իմ ու քո ինչի՞ն է դա պետք:

Ամեն մեկս մեր ներսում ասելով ինտատի ունեմ՝ մեր <<փայ>> Աստծուն, քանի որ մենք մաս ենք, ոչ թե անսահման ամբողջություն: Այսինքն մեր ներսի Աստված մեր խիղճն է: Սրանից ավելի պարզ ես չգիտեմ, ոնց բացատրեմ: Այսինքն մենք մեր չափով կարող ենք ընկալել Աստծուն, կողքից ինչքան ուզում ա լցնեն մեր ուղեղները, վաղ թե ուշ ստիպված ենք լինելու ազատվել այդ լցոնումներից, որ վերահաստատենք ներքին կապը: Հետո խոսել ասելով դու բառացի հասկանում ես՝ ա, բ, գ,... Տվյալ դեպքում բառեր պետք չեն:

Այսինքն, չես կարողանում քեզ ազատել այն ստերեոտիպից, որ միայն կրոնը կարող է Աստծո հետ խոսել, հա՞:

Կրկնվեմ, վաղուց ազատվել եմ:
Խնդիրը քո մեջբերած Ուոլշն է, որի մեկնությունները իրենց շեշտադրումներով իմ համար կրոնականից ոչնչով չեն տարբերվում: Դու էլ հենց սկսում ես խոսել քո բառերով, ոչ թե ինչոր այլ մեջբերումներով, նոր սկսում եմ հասկանալ քեզ, հակառակ դեպքում ոնցոր օտար լեզվով խոսես:

Հ.Գ. Եկ, առայժմ բավարարվենք այսքանով, Տիգ ջան, թե չե թե դու, թե ես արդեն սկսել ենք կրկնվել: Ցանկանում եմ մի քանի տող թարգմանել գրքից ու տեղադրել. միգուցէ դա թարմացնի զրույցը:

Ես կրկնվելու եմ այնքան, որքան որ դու կրկնվես

[Sambitbaba]

Ամեն մեկս մեր ներսում ասելով ինտատի ունեմ՝ մեր <<փայ>> Աստծուն, քանի որ մենք մաս ենք, ոչ թե անսահման ամբողջություն: Այսինքն մեր ներսի Աստված մեր խիղճն է: Սրանից ավելի պարզ ես չգիտեմ, ոնց բացատրեմ: Այսինքն մենք մեր չափով կարող ենք ընկալել Աստծուն, կողքից ինչքան ուզում ա լցնեն մեր ուղեղները, վաղ թե ուշ ստիպված ենք լինելու ազատվել այդ լցոնումներից, որ վերահաստատենք ներքին կապը: Հետո խոսել ասելով դու բառացի հասկանում ես՝ ա, բ, գ,... Տվյալ դեպքում բառեր պետք չեն:

Բառացի ա, բ, գ... չեմ հասկանում, Տիգ ջան: Խոսքերն ամենավերջին արտահայտչամիջոցն են: Որպես ապացույց, նայիր այս հատվածը "Մատեան Երանության"-ից…

- 1 -

Դե, ուրեմն, եկեք սկսենք
երկխոսությունը հարցով.
"Ինչպե՞ս է խոսում Աստված,
և ու՞մ հետ է Նա խոսում":

Ես Խոսում եմ բոլորի հետ:
Միշտ ձեզ հետ եմ Ես խոսում:
Հարցը Իմ խոսելը չէ,
Այլ, թե ով է Ինձ լսում:

Հետաքրքիր է անշուշտ,
բայց,- կարելի՞ է, խոսենք
Քիչ ավելի համառոտ,
թե ի՞նչ Ես ուզում ասել:

Եկ "խոսել" բառը փոխենք, -
թե դեմ չես, - "շփվել" բառով:
Դա ավելի ճիշտ բառ է,
ավելի մեծ իմաստով:

Երբ փորձում ենք մենք խոսել -
Ես` քեզ հետ, և դու էլ` Ինձ, -
Դեմ ենք առնում խոսքերի
սահմանափակ պատնեշին:
Այդ պատճառով շփվում եմ
Ես ոչ այնքան բառերով,
Այլ մտքերս հայտնում եմ
զգացմունքների ձևով:

Զգացմունքները`
հոգու լեզուն է:
Թե կասկած ունես
ինչ-որ մի հարցում,
Իսկ ճիշտ պարասխան
սիրտդ ուզում է, -
ՈՒշադիր եղիր,
թե ինչ ես զգում:

Հաճախ դժվար է հայտնաբերելը
զգացմունքներն այդ:
Ավելի բարդ է լինում երբեմն
ընդունել դրանք:
Եվ այնուհանդերձ, քո ամենախոր
զգացմունքների մեջ է ամփոփված
Կյանքիդ բարձրագույն
ճշմարտությունը:

Ամբողջ գաղտնիքն է,
թե ինչպես հասնել
այդ զգացմունքներին:
Ես քեզ ցույց կտամ,
թե ինչպես, եթե
դու ցանկանում ես:

Ես ցանկանում եմ:
Բայց ամենից շատ ես ցանկանում եմ
Ստանալ հարցիս
լրիվ պատասխան.
ՈՒ՞մ ես Դու ընտրում,
Երբ որ խոսում ես:
Ինչպե՞ս ես խոսում
Դու մեզ հետ, Աստված:

Ես հաճախ շփվում եմ
մտքերի միջոցով:
Մտքերն ու զգացմունքները
նույն բանը չեն:
Եվ սակայն երբեմն
կարող են նրանք
Ինչ-որ տեղ հանդես գալ
Միաժամանակ:

Մտքերի միջոցով
շփվելու ժամանակ
Ես հաճախ օգտագործում եմ
նկարներ, պատկերներ էլ:

Եվ դա է պատճառը,
որ հաճախ մտքերը
Ավելի տպավորիչ են,
քան թե բառերը:

Բայց կա ավերի
հզոր միջոց էլ,
Որ օգտագործում եմ
Ես նրանց հետ մեկտեղ:
Հզոր միջոցն այդ
ինչ խոսք, որ փորձն է:
Փորձ, միտք, զգացմունք.
բոլորը մեկ տեղ:

Եվ վերջապես, երբ
էլ չեն աշխատում
Ոչ փորձ, և ոչ միտք,
ոչ էլ զգացում, -
Այնժամ, երբ մի բան
Ես քեզ ասում եմ`
ՈՒզած, թե չուզած,
խոսքն եմ գործածում:

Խոսքը` դա շփման
հաջող միջոց չէ:
Բառերն էլ հաճախ
սխալ են ընկալվում:
Նրանք ավելի քիչ
ապահով են,
ՈՒ նաև հեշտ են
ոչ ճիշտ մեկնվում:

Ինչու է այդպե՞ս:
Դե, ըստ էության
Խոսքերը՝ դրանք
միայն ձայներ են,
Աղմուկներ, որոնք
արտահայտում են
Մտքերը, փորձն ու
զգացմունքները:

Բառերը՝ դրանք
սիմվոլներ են լոկ.
Նշաններ, որոնք
ճշմարտություն չեն:
Բառերը միայն
պիտակներ են, որ
Սարքովի են միշտ,
իրական բան չեն:

Բառերը կարող են
օգնել հասկանալ:
Փորձը՝թույլ կտա
քեզ գիտենալ դա:
Բայց կան շատ բաներ,
որ միայն փորձով
Երբեք ճանաչել
չես կարողանա:

Եվ այդ պատճառով
Ես քեզ տվել եմ
Ճանաչման երկու
ուրիշ միջոցներ:
Ես նրանց մասին
արդեն ասել եմ:
Դրանք են. մտքեր
և զգացմունքներ:

Բայց ամենամեծ
հեգնանքը կյանքի
Հենց նրանում է,
որ տես, որ մարդիկ
Շատ ավելի մեծ
կարևորություն
Տվեցին Աստծո
խոսքին, քիչ` փորձին:

Փորձը ձեզ համար
քիչ կարևոր է,
Խոսքը` ավելի:
Այդ պատճառով էլ
Գերադասում եք
երեկվա խոսքը
Այն փորձից, որ ձեզ
այսօր է տրվել:

Այսպիսով,
փորձն ու զգացմունքները
Արտահայտում են,
ինչ որ դու գիտես:
Բառերը ասված
կարող են միայն
Աղավաղել այն,
ինչ որ դու գիտես:

Հիմա դու գիտես
այն միջոցները,
Որոնց օգնությամբ Ես
շփվում եմ քեզ հետ:
Եվ սակայն բոլոր
այդ միջոցները
Չեն կարող լինել
Կոնկրետ մեթոդներ:

Ես կրկնվելու եմ այնքան, որքան որ դու կրկնվես

Համենայն դեպս հաշվի առ, Տիգ ջան, որ ինչպես մինչև այժմ, այնպես էլ մեր ապագա զրույցներում՝ չեմ ունեցել և երբեք քեզ նեղացնելու կամ վիրավորելու ցանկություն չեմ ունենա:

[Stranger_Friend]

Հարցիդ պատասխանն արդեն կա, Սթրենջ ջան, դա՝ գրքի վերնագիրն է. "Զրույց Աստծո հետ": Ըստ հեղինակի, սա երկխոսություն է հեղինակի և Աստծո միջև:
Կոպիտ չի հնչում, բայց Աստված ու՞մ պետք է ասեր, որ խոսում է հեղինակի բերանով. ի՞նձ, քե՞զ… Չէ, գրքի էջերից, իհարկե, ասում է և բավականին հաճախ, իսկ որ անձնապես ինչ-որ մեկին ասած լինի… չգիտեմ, ես տեղյակ չեմ:
Բայց նմանապես ես տեղյակ չեմ, և սակայն աշխարհի մեկ երրորդը հավատում է, որ երկու հազար տարի առաջ Աստված խոսել է առաքյալների բերանով, Մովսեսի բերանով, Հիսուսի, Մուհամմեդի, Բուդդայի բերանով…

Իսկ հետո, չգիտես ինչու, լռել է: Պապանձվել է: Լքել է մեզ հավերժ: Քար է կտրել ու էլ չի խոսում:

Չի լռել: Չի լքել: Խոսում է:

Ուղղակի լսել է հարկավոր:

Դա պատասխանը չի, դա նույնպես իմ հարցի մի մասն է: Բոլորս էլ կարող ենք մենախոսություն գրել և անունը դնել <<Զրույց Աստծո հետ>>: Դա այդքան էլ դժվար բան չէ և հիմա շատերն են անում, բայց հո բոլորին չե՞նք կարող հավատալ: Ինձ համար այս գրքում հեղինակը բոլորին հետաքրքրող հարցեր է գրել և փորձել ինքն իր հարցերին պատասխանել: Կարող է դա ստացվել է, բայց չի նշանակում, որ եթե հարցի պատասխանը կա ուրեմն դա Աստծո խոսքն է: Ես այդպես եմ մտածում, չգիտեմ:

- 1 -
Ես ցանկանում եմ:
Բայց ամենից շատ ես ցանկանում եմ
Ստանալ հարցիս
լրիվ պատասխան.
ՈՒ՞մ ես Դու ընտրում,
Երբ որ խոսում ես:
Ինչպե՞ս ես խոսում
Դու մեզ հետ, Աստված:

Հեղինակը գրում է գիրք <<Զրույց Աստծո հետ>> և այնտեղ հարցնում է, թե ինչպես է Աստված ընտրում ում հետ խոսի և ինչպես խոսի՞: Էլ ինչպե՞ս հավատամ, որ հեղինակի լեզվով Աստված է խոսում, երբ ինքն էլ չգիտի Աստված ինչպես է խոսում և ում հետ:

[Tig]

Բառացի ա, բ, գ... չեմ հասկանում, Տիգ ջան: Խոսքերն ամենավերջին արտահայտչամիջոցն են: Որպես ապացույց, նայիր այս հատվածը "Մատեան Երանության"-ից…

[COLOR="#000080"]- 1 -

Դե, ուրեմն, եկեք սկսենք
երկխոսությունը հարցով.
"Ինչպե՞ս է խոսում Աստված,
և ու՞մ հետ է Նա խոսում":

.......

Չափազանց երկար ես գրում Սամբիթ ջան, նույն միտքը այնքան ծեծեով, որ հոգնեցնում է:
Իսկ անվանման հետ համամիտ չեմ այն առումով, որ նման բաները զրույց են ոչ թե Աստծո հետ, այլ ինքդ քո հետ:

Համենայն դեպս հաշվի առ, Տիգ ջան, որ ինչպես մինչև այժմ, այնպես էլ մեր ապագա զրույցներում՝ չեմ ունեցել և երբեք քեզ նեղացնելու կամ վիրավորելու ցանկություն չեմ ունենա:

Ես ոչ նեղացել եմ, ոչ էլ նեղացնելու միտում եմ ունեցել: Սկի մտքիս ծայրով նման բան չի անցել