Նիկոլայ Ռերիխ. «Մորիայի ծաղիկները»

[Sambitbaba]

ՈՒՐԱԽԱՑԻ՛Ր

Լուսամուտիցս դուրս նորից շողում է
արևը։ Ծիածան են հագել բոլոր փոքրիկ
հեքիաթները։ Լույսի փայլուն դրոշները
ծածանվում են պատերի վրա։ Ուրախությունից
թրթռում է օդը կենսուրախ։
Այդ ինչի՞ց ես դու՝ հոգիս,
անհանգիստ։ Սարսափել ես նրանից,
ինչ չգիտես։ Քեզ համար արևը մթով է
ծածկվել։ Եվ վհատվել են փոքրիկ
հեքիաթների ուրախ պարերը։
Բայց երեկ, հոգիս,
դու դեռ գիտեիր այնքա՜ն քիչ բաներ։
Ճիշտ նույնքան մեծ է հենց հիմա էլ
քո անգիտությունը։ Բայց տես,
որ այնքան աղքատ էր
ամեն բան մրրիկից հետո,
որ դու ինքդ քեզ հարուստ կարծեցիր։
Իսկ չէ՞ որ այսօր քեզ համար էլ է շողում
արևը։ Եվ քեզ համար են ծածանվում այսօր լույսի
դրոշները։ Հեքիաթներն էլ փոքրիկ՝
ուրախություն բերեցին։
Դու հարուստ ես, հոգիս։
Տես, որ դեպի քեզ գիտելիքն է քայլում։
Լույսի դրոշն է քո գլխին փայլո՛ւմ։
Ուրախացի՛ր։

1918.

[Sambitbaba]

Հ Ր Ա Մ Ա՞ Ն

Բանբե՛ր, իմ բանբե՛ր։
Կանգնել ու ժպտում ես։
Եվ նույնիսկ չգիտես,
թե ինչ ես ինձ բերել։
Դու ապաքինելու
շնորհ ես ինձ բերել։
Ամեն մի իմ արցունքը
կարող է աշխարհի
տկարությունները դարմանել։
Բայց որտեղի՞ց այդքան արցունք
վերցնեմ ես, Տիրակալ,
և աշխարհի ո՞ր մի տկարությանն
արցունքներիս առաջին շատրվանը ես տամ։
Բանբե՛ր, իմ բանբե՛ր,
դու կանգնել ու ժպտում ես։
Իսկ չունե՞ս դու արդյոք
դժբախտությունը ժպիտով բուժելու
հրաման…

1921.

[Sambitbaba]

3. Տ Ղ Ա Յ Ի Ն


Հ Ա Վ Ե Ր Ժ Ո Ւ Թ Յ Ո Ւ Ն

Տղա, դու ասում ես,
որ երեկոյան ճանապարհ կընկնես:
Սիրելի տղաս, էլ մի հապաղիր:
Եկ, առավոտյան դուրս գանք միասին:
Լույսով կհասնենք բուրավետ անտառ,
չխոսկան ծառերի մեջ լավ թրև կգանք:
Եղյամի պաղ փայլքերի մեջ,
ամպի տակով հրաշագեղ
կանցնենք մեր ճամփան քեզ հետ միասին:
Եթե հապաղում ես, նշանակում է,
դու դեռ չգիտես, չգիտես, որ կա
սկիզբ և ուրախություն, նախասկիզբ և
Հավերժություն:


1916.

[Sambitbaba]

ԼՈՒՅՍԸ

Տղա, թախիծով սրտամոտ
դու ասացիր ինձ, որ կարճացել է օրը,
որ երեկոն դառնում է ավելի մթնոտ:
Այդ նրա համար, որ ամեն առավոտ
նոր ուրախություն նորից ի հայտ գա,
լույսի ծնունդին մարդը խնդանա:
Ուրախությունը գալիք ես գիտեմ:
Մենք համբերատար նրան կսպասենք:
Բայց հիմա, հենց որ օրն է կարճանում,
անհասկանալի թախծով ենք մենք ճամփա դնում
լույսը:


1916.

[Sambitbaba]

ԳԱՎԱԶԱՆԸ

Ամենն, ինչ լսել եմ պապիցս,
ես քեզ եմ կրկնում, իմ տղա:
Պապիս ասածն իր պապից է
գալիս: Ամեն պապ խոսում է,
իսկ թոռը լսում է նրան:
Տղա՛ սիրելի, քո թոռին
պատմիր ամենն, ինչ հիմա կիմանաս:
Ասում են, յոթերորդ թոռը
պատգամը կկատարի:
Մի՛ տխրիր չափազանց, եթե
ամենն, ինչ ասել եմ, հանկարծ չկատարես:
Հիշիր, որ մենք մարդ ենք դեռևս:
Բայց միտքդ հղկել քեզ կարող եմ օգնել:
Թփակաղնուց մի ճյուղ պոկիր
ու քայլելիս այդ ճյուղին հենվիր:
Հողի տակ տեսնել
քեզ կօգնի իմ տված
գավազանը:


1915.

[Sambitbaba]

ՈՒՂԱՐԿՎԱԾ ԵՍ

Մի մոտեցիր, տղա:
Այստեղ, այս անկյունում խաղում են մեծերը,
գոռում ու նետում են տարբեր առարկաներ:
Կարող են պատահաբար քեզ սպանել:
Ձեռք մի տուր խաղացող մարդկանց ու գազաններին:
Վայրագ են մեծերի խաղերը,
նման չեն քո խաղերին:
Դա նույն բանը չէ, ինչ փայտից տաշած հովիվը
և վրան բուրդ կպցրած փայտից սարքած խոնարհ ոչխարները:
Քիչ սպասիր, խաղացողները կհոգնեն,
կավարտվեն խաղերը մարդկանց,
և կանցնես դու այնտեղ, ուր
ուղարկված ես:


1916.

[Sambitbaba]

Զ Ա Ր Դ Ա Ր Ի Ր

Տղա, զգույշ մնա իրերից:
Հաճախ առարկան, ինչին մենք տիրում ենք,
լիքն է չարագործություններով, կեղծիքներով լիքն է,
վտանգավոր է բոլոր խռովություններից:
Եվ տարիներ շարունակ կրում ենք չարագործին,
չգիտենալով, որ հենց նա է մեր թշնամին:
Մեր ունեցվածքի մեջ անգամ փոքրիկ դանակն էլ
մեր հանդեպ թշնամական դիրք ունի:
Թշնամական է լինում երբեմն գավազանն էլ:
Հաճախ ըմբոստանում են լուսամուտները մեր դեմ,
ըմբոստանում են կողպեքները, նստարանները:
Գրքերը հեռանում են անհայտ:
Ապստամբում են նույնիսկ
ամենախաղաղ առարկաները:
Փրկվել անհնար է նրանցից:
Վախեցած մահացու վրեժից,
ապրում եք երկար տարիներ,
և մտածմունքի ու տաղտուկի ժամին
ձեր թշնամուն եք շոյում քնքշորեն:
Մարդկանցից փրկվողը
իրերից չի փրկվել:
Բազում գույներով բոլոր իրերդ փայլում են:
Բարի իրերով կյանքդ
զարդարիր:

1915.