Նախաբան Մատեան Երանության

[Sambitbaba]

Ն Ո Ր Դ Ա Ր , Ն Ո Ր Է Ջ ,
Ն Ո Ր Կ Յ Ա Ն Ք , “ Ն Յ Ո Ւ Է Յ Ջ

(ԹԵ ԻՆՉՊԵՍ ՍԿՍԵՑԻ ՍԱՐՔԵԼ
“ՄԱՏԵԱՆ ԵՐԱՆՈՒԹՅԱՆ”
ԳԻՐՔԸ)

* * *

Ոչինչ հենց այնպես չի լինում: Հիմա արդեն ես շատ լավ գիտեմ այդ` սեփական կաշվիս վրա զգալով դրա ճշմարտությունը:

Եվ ամեն ինչ իր պատճառներն ունի. միտք կամ զգացմունք, քար կամ ծաղիկ, արցունքի կաթիլ կամ մեկի ժպիտը, իլլյումինանտներն ու երեխայի փորի թուլությունը: Նաև մարդու տրամադրությունն ու փիլիսոփայությունը, աշխարհագրական… գտնվելիությունը, - այս ամենն իր պատճառներն ունի, անշուշտ: Եթե ինչ-որ մեկը, կամ ինչ-որ միտք, զգացմունք, ծնունդ է տվել մի ինչ-որ բանի, նշանակում է, որ ինչ-որ պատճառ կար, որպեսզի ինչ-որ մեկը ծնվի, ինչ-որ բան կատարվի, տեղի ունենա:

Ինչպես նաև այն, ինչ տեղի ունեցավ ինձ հետ մի քանի օր առաջ: Ինչը և համոզեց ինձ գրել այս իրական պատմությունը: Պատմել, թե ինչ է կատարվում ինձ հետ վերջին տարիներս: Առանց այս անհավանական իրադարձության, մտքովս անգամ չէր անցնի պատմել ձեզ կյանքս. երբեք նման ձգտում չեմ ունեցել: Բայց Ուգոն տակնուվրա արեց ամեն ինչ: Ուգոն ստիպեց վերանայել մոտեցումս շատ ու շատ հարցերի: Ուգոն պնդեցրեց ոտքերիս տակի հողը, ինչի վրա կանգնած` տատանվում էի հաճախ, մինչև նրա հետ հանդիպելը: Ուգոն հարկադրեց ինձ հուսալ, որ այնուամենայնիվ կգտնվեն մարդիկ, ովքեր կհավատան իմ այս “ցնդաբանությանը”: Կհավատան և կփորձեն հանգել ինչ-որ եզրակացությունների:

Բայց Ուգոյի մասին` հետո:

Մեկ անգամ ևս ցանկանում եմ ասել, որ պատմությունն այս լրիվ իրական է: Ազնվորեն: Կհավատաք դուք ինձ, թե ոչ` դա ձեր գործն է, բայց սա` իրական պատմություն է, ամենը, ինչ տեղի է ունեցել ինձ հետ այն բանից հետո, երբ “Նյու Էյջը” դարձավ կյանքիս բաղկացուցիչ մասը:

Բայց “Նյու Էյջի” մասին էլ` հետո:

Խոստովանեմ, որ ցանկություն չեմ զգում մեջս նույնիսկ անունս փոխելու: Սամվել Առաքելյան` հենց այդպես էլ կներկայանամ, ըստ անձնագրի: Հնարավորին չափ կպահպանեմ նրանց անուններն էլ, ովքեր կհանդիպեն այս պատմության մեջ, եթե նրանք այլևայլ պատճառներով դեմ չլինեն. ընթացքում ես կպարզեմ այդ հարցը նրանց հետ: Եվ սակայն չեմ կարծում, որ փոխված անուններն անգամ կխանգարեն, որպեսզի պատմությունն այս վավերագրական մնա:

[Sambitbaba]

2.

Մինչայսօրյա կյանքս ճակատագրի բերումով բաժանվել է երեք մասի.
1. Քսան տարուց քիչ ավել – Երևանյան;
2. Քսան տարուց քիչ պակաս – ԼենինգրադաՍանկտՊետերբուրգյան;
3. Երկու օր առաջ` ուղիղ տասնհինգ տարի – Լոս Անջելես:

Որտեղ էր ավելի լա՞վ: Ոչ մի տեղ էլ “ավելի լավ” չէր, քանզի բոլոր տեղերն էլ ինձ համար հավասար են Լավ: Ես սիրում եմ բոլոր տեղերը` իմ Մայր-հայրենի Երկիր մոլորակի վրա և, եթե վաղը ճակատագիրն ինձ տանի Մաչու Պիկչու կամ Բուրկինա Ֆասո, հուսով եմ, այնտեղ էլ ինձ լավ կզգամ: Նման մարդկանց կոսմոպոլիտ են կոչում, աշխարհաքաղաքացի: Դեմ չեմ, նույնիսկ, շատ էլ համաձայն եմ: Հայրենիք հասկացողությունն ինձ համար ընկալվում է ոչ թե որպես մի փոքրիկ, աննշան կետ Հայաստանը` գլոբուսի վրա, այլ հենց այդ գլոբուսն ամբողջությամբ վերցրած: Իհարկե, կարոտում եմ Երևանն էլ, Սանկտ Պետերբուրգն էլ, բայց մի բան հաստատ է. այդ կարոտով երբեք չեմ հիվանդանա:

Լավ: Մոռանանք առաջին երկու մասերը, քանզի կենսագրությունս գրելու պահանջը չէր, որ ստիպեց գրիչն առնել ձեռքս: Իսկ այն, ինչի մասին որոշել եմ խոսել այստեղ, ամփոփված է կյանքիս երրորդ հատվածի մեջ, Լոս Անջելեսյան տարիներում: Ավելի ճիշտ, այդ ես չէի, այդ Ուգոն որոշեց, որ ես…

Բայց Ուգոյի մասին, ինչպես ասացի` հետո:

Ամերիկա եկա առանց անգլերենի և, ինչ խոսք, որ առաջին գործս հենց լեզու սովորելը պետք է լիներ: Մի երկու ամիս հաճախեցի դպրոց` անգլերենի դասերի, բայց հետո, երբ աշխատանք գտա, դասերս ինքնստինքյան աչքիթողի արեցի` չէի հասցնում: Աշխատանքս, ինչ խոսք, որ ոչ տեխնիկական կրթություն ունեցող էմիգրանտների մեծամասնության կողմից հարգված գործն էր` տաքսու վարորդ:

Իսկ լեզուն… որոշեցի, որ կսկսեմ անգլերեն կարդալ: Առավել ևս, որ այդ փորձն արդեն ունեի Ռուսաստան տեղափոխվելուց. այն ժամանակ կյանքը ցույց տվեց, որ հայկական դպրոցում սովորածս ռուսերենը շատ քիչ էր` համարելու համար, որ ես տիրապետում եմ ռուսերենին: Կարդալը` օգնեց:

Հեշտության համար սկսեցի սիրավեպերից, հետո անցա դետեկտիվներին: Մի տաս գիրք կարդացել էի արդեն ու զգում էի, որ ամեն հաջորդ գիրք ավելի ու ավելի լավ է ըմբռնվում իմ կողմից: Վերջին գիրքը, լավ հիշում եմ, Ռոբերտ Լադլեմի նոր վեպն էր, որ սկսել ու կարդում էի մեծ հետաքրքրությամբ…

… այդպես էլ մինչև վերջ չկարդացված մնաց: Ու դարձավ վերջին անգլերեն գիրքս մինչև այսօր:

Մի օր, բարեկամիս հետ գրքերից էինք խոսում: Նա ասաց, որ ընկերոջից մի գիրք է վերցրել, կարդում է: Շատ հետաքրքիր գիրք է, ասաց: Պատմում է, թե ով ենք մենք իրականում, պատմում է լեգենդար Ատլանտիդայի մասին, ասվում է, որ դա բոլորովին էլ Պլատոնի հնարած հեքիաթը չէ, որ ատլանտներն իրոք եղել են, և շատ ուրիշ բաներ: Մի երկու օր հետո, Արևմտյան Հոլլիվուդի բազում ռուսական գրախանութներից մեկի մոտով անցնելիս, հիշեցի այդ գրքի մասին, մտա ու գնեցի այն: Գրքի անունն է. “Ումի՞ց ենք մենք առաջացել”: Հեղինակ. Էռնստ Մուլդաշև:

Գիրքը դուրս եկավ: Իրոք, շատ հետաքրքիր տեղեկություններ կային և գրված էր բավականին հասանելի լեզվով: Չէի ասի, թե ամբողջովին նորություն էր. այդ թեմաներով գրել են դեռ Պլատոնն ու Հերմեսը, ավելի ուշ այս մասին խոսել են Նոստրադամուսը, Պարացելսը, Բլավատսկայան, մեր՝ մոռացության մատնված Գուրջիևը, Ռերիխը: Եվ սա՝ միայն նրանք են, ում ես գիտեմ:

Բայց ինչ խոսք, որ այս գիրքն ինչ-որ բան փոխեց իմ կյանքում, հաստատ. վերադարձրեց ինձ վաղուց արդեն մի կողմ դրված էզոթերիկ գրականությանը: Եվ, քանի որ այս թեման դժվարությամբ է ըմբռնվում, նշանակում է, որ ես ստիպված էի մի կողմ դնել անգլերենն ու վերադառնալ ռուսերենին:

Հետո գնեցի Մուլդաշևի երկրորդ գիրքը, հետո՝ երրորդը, չորրորդը: Բոլորն էլ իրենց մեջ հետաքրքիր տեղեկություններ էին պարունակում՝ Տիբեթի, Տաիլանդի, Նեպալի, Հնդկաստանի, Եգիպտոսի և այլնի մասին: Բոլորն էլ գրված են շատ պարզ ու հասկանալի լեզվով:

Մի անգամ առաջարկեցի առաջին գիրքը կարդալ՝ կոլեգաներիցս մեկին, Հարութին, որն իր ազատ ժամանակը սպանում էր նրանով, որ րոպեների ընթացքում ամբողջ խաչբառներ էր կուլ տալիս: Մոտեցել էի նրան, երբ խորացած էր սիրելի ժամանցի մեջ: Մի քիչ լուծեցինք խաչբառը միասին, հետո հարցրեցի, թե չի՞ հոգնում արդյոք դրանից: Ասաց, դե ժամանակ է անց կացնում, էլի: Ուրիշ էլ ի՞նչ կարելի է անել հաճախորդի սպասելիս: Ասացի, իսկ երբևիցէ փորձե՞լ է կարդալ: Ասաց, որ գեղարվեստական գրականություն չի սիրում, իսկ ուրիշ ինչ կարդա… Մի խոսքով, հաջորդ օրը “Ումի՞ց ենք մենք առաջացել” գիրքը բերեցի Հարութին: Իր սովորության համաձայն, մի օրվա մեջ կուլ տվեց գիրքը: Հաջորդ օրը գնաց գրախանութ, մնացած գրքերն էլ գնեց: Վաճառողը համոզել էր նրան մի ուրիշ գիրք էլ գնել, Հարութն էլ գնել էր:

Հետո նա ինձ ցույց տվեց այդ գիրքը, հարցրեց. կարդացե՞լ եմ: Ասացի, որ տեսել եմ, մի քանի անգամ թերթել եմ էլ գրախանութում, բայց առանձնապես ինձ չի գրավել: Բացեց մի էջ ու համոզեց ինձ կարդալ ցույց տված տեղից:

Կարդացի: Հաջորդ օրն իսկ վազեցի ու գնեցի գրքի բոլոր երեք հատորները: Այդ գիրքն է.

ՆԻԼ ԴՈՆԱԼԴ ՈՒՈԼՇ - “ԶՐՈՒՅՑ ԱՍՏԾՈ ՀԵՏ”

Ստացվում է, որ Հարութը դարձավ այս ամենի մեղավորը, և Հարութին եմ ես պարտական իմ կյանքում արմատական փոփոխությունների համար:

[Sambitbaba]

3.

Սկզբում բավականին սենտիմենտալ գրքի տպավորություն է թողնում: Ոճն էլ մի ինչ-որ յուրօրինակությամբ չի գրավում՝ սկզբում: Մտածում ես. դե, ամեն մի գրող ընտրում է իր ոճը և ի՞նչ մի զարմանալի բան կա նրանում, որ Ուոլշն ընտրել է երկխոսությունը: Եվ զարմանալի չի նույնիսկ այն, որ նա որպես զրուցակից ընտրել է Աստծոն: Քանզի հարցերը, որոնք որ շոշափվում են այստեղ, չէ՞ որ չէր կարող նա ուղղել, ասենք, իր եղբորը կամ սիրուհուն:

Ու որքան խորանում ես գրքի մեջ, այնքան՝ լրջանում ես: Հետո՝ զգաստանում ես: Ես, օրինակ, սկսեցի նույնիսկ հետ գնալ, նորից վերընթերցելու համար ինչ-որ տեղեր: Որովհետև գիրքն այնքան է պարզ և այդ պարզության մեջ երբեմն այնպիսի հանճարեղ մտքեր են ի հայտ գալիս, որ սկսում ես ուղղակի չհավատալ ինքդ քեզ, որ դա՝ հնարավոր է:

Հետո, մի պահ քարանում ես: Կամ՝ դողում ես: Կամ՝ քրտինք է պատում վրադ: Հասկանում ես, որ այդ պարզությունը, և այդ պարզության մեջ՝ բացարձակ ճշմարտությունները, որ ի հայտ են գալիս քո առջև, - դրանք այդպիսին են որ կան, միայն և միայն մեկ պատճառով. դրանք իրականում՝ Աստծո խոսքերն են:

Ես չգիտեմ, թե ինչպես կարելի է բացատրել վիճակն այն մարդու, ով հասկանում է առաջին անգամ, որ իր աչքերի առջև տեսնում է, որ իր ձեռքերին բռնել է, իրական զրույցն Աստծո հետ մի մարդու, ով այդ զրույցի համար ոչ սար և ոչ էլ խաչ չի բարձրացել, այլ, նստած իր, ասենք, խոհանոցում, սուրճի բաժակն առջևը դրած, գրի է առել ուղղակի այն, ինչ իրեն թելադրում է Աստված: Որ դա տեղի է ունեցել ոչ թե երկու հազար կամ տասներկու հազար տարի առաջ, այլ այսօր, կարելի է ասել, մեր ներկայությամբ: Եվ գրքի անունն է ոչ թե Աստվածաշունչ կամ Ղուրան կամ Տորա կամ Բհագավատգիտա, այլ՝ “Զրույց Աստծո հետ”:

Իսկ այդ ակնթարթը՝ գալիս է, երբ կարդւմ ես “Զրույցը…”: Անխուսափելիորեն: Սա ոչ թե միայն իմ փորձն է, իմ խոսքերը: Շատերը, ովքեր առընչվել են այս գրքին, ունեցել են նման ապրումներ: Ես խոսում եմ ոչ միայն նրանց մասին, ում հիացմունքով լի արտահայտությունները կարող եք գտնել համացանցում, բավական է փնտրեք տեղեկություններ Նիլ Դոնալդ Ուոլշի մասին, - ես խոսում եմ նաև նրանց մասին, ում ես ինքս եմ առաջարկել գիրքը, իսկ հետո նրանք կիսվել են ինձ հետ, պատմել են ինձ իրենց ապրումները:

Հիմնականում, առաջին զգացմունքը, որ ի հայտ է գալիս համարյա բոլորի մոտ՝ վախն է: Վախը, որ հենց հիմա, մեկ ակնթարթում, վերացավ, չգիտես, թե ու՞ր կորավ ամենակարևոր տարածությունը քո կյանքում: Տարածություն, որը քեզ հնարավորություն էր տալիս ապրել հանգիստ, ալարկոտ կյանքով, որում մեծ տեղ ունեին իրենց համար քո բազում “միգուցե”-ներն ու “երևի”-ները, քո տարբեր հույսերը, ընտրությունները: Տարածություն, որտեղ դու կարող էիր ընտրել. հավատա՞լ Աստծո գոյությանը, թե՞ աթեիստ լինել: Տարածություն, որտեղ դու ինքդ կարող էիր որոշել. պարզաբանե՞լ քո հարաբերությունները քո Աստծո հետ, քո սիրո հետ, քո կյանքի հետ, թե՞ թողնել այդ ամենը քո միջնորդներին, որոնց դու պատվարժան տեղ ես տվել քո և քո Աստծո միջև: Այո, վերացավ տարածությունը քո և քո Աստծո միջև և հիմա դուք երկուսդ՝ մեկ եք:

Հետաքրքիր է, չէ՞… Բայց հետաքրքիր է առաջին ակնթարթին միայն: Իսկ երկրորդ ակնթարթին՝ արդեն ցավալի է: Որովհետև երկրորդ ակնթարթին սկսում ես հասկանալ, թե ինչ վիճակի մեջ են քեզ գցել քո կրոնները, քո պատմությունը, քո կուլտուրան, որ դու, ունենալով հանդերձ քո առջև այն, ինչը տենչացել ես քո ամբողջ կյանքում, ինչին ցանկացել ես առընչվել, հիմա, ունենալով այդ, վախենու՞մ ես դրանից:

Բայց քո այդ վախը, իսկ հետո էլ՝ ցավը, - շատ կարճ է տևում: Որովհետև դու առաջինը չես, ում մտքով անցել է այդ ամենը: Քեզանից առաջ մտածել են այդ մասին կամ հեղինակը, կամ ինքն Աստված, դա արդեն կարևոր էլ չէ այնքան: Կարևորն այն է, որ գիրքը գրված է այնպես, որ, մինչև կհասնեիր այն ակնթարթին, որ կհասկանայիր, որ իրոք, քո զրույցը հենց Աստծո հետ է տեղի ունենում, - մինչև այդ մտքին հասնելը՝ դու արդեն հասցրել ես համարյա ամբողջապես ազատվել քո վախից:

Մի խոսքով: “Զրույց Աստծո հետ” գիրքը փոխեց իմ կյանքը: Ամենակարևոր բանը, որ կատարվեց ինձ հետ՝ ես սկսեցի սիրել իմ կյանքը: Նաև սկսեցի հարգել ինձ: Դեռևս վաղ է ասել. “սիրել ինձ”, բայց դա էլ հետո տեղի ունեցավ: Ժամանակի ընթացքում, մի քանի տարի հետո: Երբ կարդացել էի արդեն Ուոլշի բոլոր գրքերը: Եվ ոչ միայն նրա: Երևի ճիշտ կլիներ ասել. Երբ մուտք գործեցի “Նյու Էյջ”:

Բայց “Նյու Էյջի” մասին՝ շուտով:

“Զրույցն…” ինձ համար հայտնագործություն էր: Ես գտա բոլոր այն հարցերի պատասխանները, որոնք փնտրել էի ամբողջ կյանքումս ու երբեք չէի գտել: Հիմա՝ գտա:

Աջ ու ձախ, բոլորին, ծանոթներիս ու մոտիկներիս համոզում էի կարդալ “Զրույցը…”: Երբեմն ինքս էի հատվածներ կարդում ոմանց համար:

Բայց այդ ամենն ինչ-որ այն չէր: Ինչ-որ անբավարարվածություն կար այդ ամենի մեջ, ինչ-որ չհագեցվածություն: Մինչև…

Մինչև մի օր վերջապես հասկացա, թե որն է ցանկությունս: Հասկացա, ու անմիջապես հանդարտվեցի: Իսկ հանդարտվելն էլ թույլ տվեց ինձ հասկանալ, որ ցանկացածս՝ ճշմարիտ բան է:

Ցանկությունս էր. տեսնել “Զրույց Աստծո հետ” գիրքը՝ թարգմանված հայերեն:

[Sambitbaba]

4

* * *
Հետաքրքիրն այն է, որ սկսած այն ակնթարթից, երբ այդ միտքը հաստատվեց գլխիս մեջ, կյանքումս սկսեցին փոփոխություններ տեղի ունենալ: Հիմնականում՝ մեծ ու փոքր անհաջողությունների ձևով: Ինչու՞: Կարծում եմ, որ այսօր ես գիտեմ արդեն դրա պատասխանը և, ինչ խոսք, որ կփորձեմ կիսել ձեզ հետ մտքերս:

Իր կյանքի ճանապարհին, յուրաքանչյուր քայլափոխին, մարդու առջև բազում ճանապարհներ են փռված, և նա կարող է ընտրել դրանցից յուրաքանչյուրը. Տիեզերքը երբեք չի խանգարում ճանապարհների այդ ընտրություններին, երբեմն նույնիսկ օգնության ձեռք է մեկնում մարդուն, չնայած շատ հազվադեպ է լինում այնպես, որ մարդ զգում է, ընկալում է, հասկանում և բռնում է այդ իրեն մեկնած ձեռքը:

Այդ ճանապարհները, բոլորը, Հոգու՝ ներկա կյանքի համար գրված սցենարի մասն են կազմում: Ցանկանում եմ ասել, որ այդ Հոգին է գրում իր հերթական կյանքի սցենարը: Բայց թե ի՞նչ ճանապարհ կընտրես դու քո ներկա պարագային՝ այ, դա է հենց այն փորձը, ինչի համար Հոգին հերթական անգամ ֆիզիկական աշխարհ է գալիս: Ապրելու այդ փորձը: Եվ եթե նրան նախապես հայտնի լիներ ճանապարհի ընտրությունը, ուրեմն կկորչեր տվյալ փորձի իմաստը:

Բայց երբեմն պատահում է հետևյալը: Երբեմն քո ընտրած ճանապարհները, քո որոշումները, բերում են քեզ նրան, որ քո գործողությունները դուրս են գալիս միայն քո կյանքի շրջանակից և սկսում են խառնվել ուրիշ Հոգիների գրած սցենարներին: Այ, այդ ժամանակ, եթե դրանից սպասվելիք արդյունքը ինչ-ինչ պատճառներով հետաքրքրեց Տիեզերքին, այդ ժամանակ արդեն նա սկսում է ոչ միայն օգնել, այլ նաև՝ միջամտել: Սա նշանակում է, որ արդեն, հասկանում կամ ընկալում կամ ընդունում ես դու նրա օգնությունը թե ոչ, Տիեզերքն արդեն անում է ամեն ինչ, որ դու շարժվես, գործես այնպես, որպեսզի իրականանա քո այդ կարևոր միտքը, քո ճիշտ ընտրած ճանապարհը իր արդյունքը բերի ոչ միայն քո, այլ նաև որիշ Հոգիների համար:

Իսկ թե ինչպիսի՞ն են Տիեզերքի ընտրած ճանապարհները քեզ դրան բերելու՝ դա արդեն դու չէ, որ կարող ես որոշել: Եվ երևի Տիեզերքի համար ամենահեշտն է արդեն քեզ հեռու՞ պահել քեզ համար հնարավոր այլ ճանապարհներից, որոնք դու կարող ես ընտրել քո անգիտակցության մեջ կամ, շատ հնարավոր է, այն պատճառով, որ դու ծրագրված ես միշտ նոր որոնումների:

Եվ, քանի որ քո ամբողջ կյանքում դու սովորել ես անընդհատ նոր ճանապարհներ ընտրել, անընդհատ նոր փորձություններ ապրել, հիմա, երբ դրանք չեն ստացվում, քո կյանքի մեջ, ինչ խոսք, որ սկսում է մեծ տեղ գրավել այն, ինչը դու անհաջողություն ես համարում: Իսկ դա բոլորովին էլ անհաջողություն չէ. այդ Տիեզերքի ջանքերն են, քեզ բերելու այն ամենակարևորին, ինչը դու գտել ես քո կյանքում:

Այն ժամանակ ես չգիտեի դրա պատասխանը և անհաջողություններս վերագրում էի նրան, որ ամենի պատճառը՝ աշխատանքս է, տաքսին, ինչի վրա ծախսում էի ամբողջ ժամանակս, առանց որևէ գոհացում կամ հաճույք զգալու: Եվ, կարծես հաստատելու համար մտքերս ու զգացմունքներս, գործերս օրեցօր ավելի էին վատանում, այնքան, որ երբ հարևանս առաջարկեց մեկ ուրիշ գործ, ես, համաձայնվելով այդ առաջարկությանը, թողեցի տաքսին:

Նոր գործի մեջ էլ բավարարվածություն, հանգստություն չգտա: Բայց ընթացքում՝ Ուոլշի նոր գրքերը. “Ընկերություն Աստծո հետ”, “Երանության ակնթարթները”, “Ի՞նչ է ցանկանում Աստված”, “Տանն Աստծո հետ” և այլն: Նյու-էյջական ուրիշ հեղինակների հայտնաբերումներ:

Բայց նրանց մասին՝ հետո:

[Sambitbaba]

5

Երեք տարի հետո այդ գործն էլ թողեցի: Սովորեցի ու անցա երրորդ գործին: Բայց… Գործին հարկավոր է հարգանքով վերաբերվել, ուշադիր լինել նրա նկատմամբ: Իսկ ես՝ հագեցվածություն էի փնտրում գործից և ինչ խոսք, որ չէի գտնում:

Իսկ աշխարհն ավելի ու ավելի էր բացվում իմ առջև, լայնանում էր ու խորանում, ավելի ու ավելի, ավելի ու ավելի: Այնպիսի տպավորություն էր, որ մինչև “Նյու Էյջին” առընչվելը, ես ապրում էի սև ու սպիտակ աշխարհում, իսկ այժմ, նոր, սկսել եմ տարբերել գույները:

Սահման չկար հիացմունքիս: Աշխարհի լրիվ նոր ընկալում էր բացվել իմ առջև: Ամեն ինչին նոր հայացքով էի նայում, ամեն ինչ նորից էի ընկալում: Նույնիսկ ծխելը թողեցի՝ երեսունհինգ տարվա թունդ ծխող էի, - ի շնորհիվ Ուոլշի: Ու մտածում էի. ինչո՞վ եմ ես զբաղված: Ահա, թե ինչպիսին է կյանքը, որքան հարուստ է կյանքը: Իսկ ես ժամանակս վատնում եմ անիմաստ աշխատանքի վրա, փոխարենը, որ նստեմ ու սկսեմ “Զրույցը…” թարգմանել հայերեն:

Այնուամենայնիվ, ինչ-որ բան չէր թողնում ինձ սկսել թարգմանությունը: Այսօր ես կարծում եմ, որ երևի հիացմունքներս “Զրույցով…” շատ մակերեսային բնույթ էին կրում ու ժամանակ էր հարկավոր՝ ավելի խորը հասկանալու այն: Չնայած, մյուս կողմից, այնքան պարզ ու ըմբռնելի լեզվով է գրված գիրքը, որ թվում է, թե ամեն ինչ հասկանալի է հենց ամենասկզբից:

Եվ սակայն, մի այլ պատճառ էլ կա, հաստատ: Մեր ամբողջ կյանքում մեզ սովորեցրել են անջատ լինել Աստծոց: Պատկերացնել, որ Աստված ինչ-որ տեղ վերևում նստած, խոժոռ աչքերով հեռվից մեզ է նայում, հսկում է մեր ամեն քայլը: Ու մենք ամբողջ կյանքներս պետք է վախեցած, զգույշ անենք մեր այդ քայլերը, հանկարծակի չսայթաքենք, եթե ոչ՝ Աստված մեզ կպատժի:

Հետո էլ ասում են՝ որոնիր Աստծոն ու կգտնես: Իսկ այդ վախի մեջ՝ արդյո՞ք որևէ իմաստ մնում է՝ Աստծոն փնտրելու: Կարծում եք, շատե՞րն ունեն ցանկություն՝ պատժված լինելու… Ավելի լավ չէ՞ արդյոք, որ Աստված այդպես էլ հեռվում մնա, կամ նույնիսկ… չլինի՞… Միգուցե սա՞ է պատճառը, որ ոմանք աթեիզմն են ընտրում:

Լավ են ասել ռուսները. Աչքիցդ՝ հանիր, սրտիցդ՝ վանիր:

Իսկ “Զրույցն…” ասում է հակառակը: Եվ ոչ միայն “Զրույցը…”, ամբողջ “Նյու Էյջն” է աղաղակում, որ Աստված՝ ամենուր է: Որ այն ամենը, ինչ դու կարող ես շոշափել, տեսնել, զգալ, ընկալել քո բոլոր վեց զգայարաններով, այդ ամենը՝ Աստված է: Այս ամբողջ տրվածը՝ Աստված է: Ա(յ)ս-տ(ր)վածը՝ Աս-տված է:

Եվ, որ ամենաանհավանականն է մեզ համար, պարզվում է, որ ոչ միայն այն ամենը, ինչ մեր շուրջն է՝ Աստված է: Նաև այն, ինչ մեր ներսում է, նու՞յնպես… Աստված է:

Ինչպե՞ս կարելի է հավատալ սրան: Ինչպե՞ս կարելի է քեզ Աստծո հետ մի ամբողջականություն համարել: Քեզ Աստծո մասնիկը համարել: Ինչպե՞ս:

Բայց, եթե քո գլխում հանկարծակի ինչ-որ նոր մտքեր են ծնվում, - Տիեզերքը սկսում է հուշել քեզ՝ նրանց պատասխանը գտնելու: Տիեզերքն ուրիշ կերպ չի կարող: Դա է նրա գործը, օգնել քեզ գտնել քո հարցերի պատասխանները: Դու միայն կարողացիր ընկալել, հասկանալ, օգտվել այդ օգնությունից:

Իսկ իմ դեպքում… Իմ դեպքը երևի որոշակիորեն առանձնահատուկ էր, որովհետև այն, ինչ ես ցանկանում էի անել, ոչ միայն ինձ համար էր: “Զրույցը…” պետք էր ոչ միայն ինձ: Ժամանակն էր, որ հայերն էլ առընչվեն այս նոր գիտելիքներին:

Երրորդ գործից էլ ոչինչ չստացվեց: Հետո՝ կաթվածք: Քանի վերականգնվում էի, սովորեցի և ստացա հաջորդ անիմաստ մասնագիտության դիպլոմը, հետո՝ մեկ ուրիշ դիպլոմ և… վերադարձա տաքսի:

Յոթ տարվա ապարդյուն որոնումներ: Բայց արդյո՞ք ապարդյուն: Կարծում եմ՝ ոչ: Համենայն դեպս, հիասթափություններ չապրեցի, զղջումներ չունեցա, ոչ մի բանի համար չփոշմանեցի: Նույնիսկ ձեռք բերեցի հարգանք՝ նախկինում արհամարածս տաքսու գործի վերաբերյալ: Ու հիմա, տաքսու մեջ նստած, ազատ ժամանակ թարգմանում եմ “Զրույցը…”:

Տաքսու մեջ հնարավորություն գտա զբաղվելու նրանով, ինչով զբաղվելու համար յոթ տարի առաջ թողել էի տաքսին: Եվ մի՞թե սա զվարճալի չէ…

Ընթացքում՝ խորացա Նյու Էյջի մեջ: Դրունվալո Մելխիսեդեք, Լի Քերրոլլ, Ջեյ Զի Նայթ, Ֆրեդ Սթերլինգ, Տոտ Հերմես Տրիսմեգիստ, Քրայոն, Ռամթա, Կիրաէլ, Բաշար և ուրիշներ, ուրիշներ, ուրիշներ… նյու-էյջական ծաղկեփունջ:

[Sambitbaba]

6

* * *
Ժամանակն է մի քանի խոսք ասել “Նյու Էյջի” մասին:

Նրանք, ովքեր ծանոթ չեն թեմային, իհարկե, առաջին հերթին դիմելու են Վիկիպեդիայի օգնությանը: Ձեր ժամանակը խնայելու համար եկեք ես էլ փորձեմ այնտեղից վերցնել ու ձեզ ներկայացնել ընդհանուր տեղեկություններ, իսկ հետո փորձենք մի քիչ խորանալ հարցի իրական վիճակի մեջ:

"Նոր Դարն" առաջ է եկել 19-րդ դարի վերջի - 20րդ դարի սկզբի օկուլտային գիտությունների հիման վրա: Դրանք են. մեսմերիզմ, ալքիմիա, կաբալա, հերմետիզմ, սրբազան երկրաչափություն և այլն: Նրա ծնունդը կապված է մի քանի հանգամանքների հետ, որոնցից են.
1. Գրագիտության մակարդակի աճը, կապի զարգացումը;
2. Արևելյան ուսմունքների մասնակի հասանելիությունը արևմտյան ընթերցասերների համար;
3. Ազատամտության զարգացումը;
4. Գիտական և միստիկական աշխարհայացքների անջատումը, որն առանձնապես սուր զգացվեց 20րդ դարի երկրորդ կեսին:

Եկեք շրջանցենք "Նյու Էյջի" բազում հոսանքները, կապված յոգայի, մարմնամարզության, մեդիտացիաների, բժշկումների, փսիխոդելիկ պրակտիկայի, գուշակումների, երաժշտության, նկարչության և այլնի հետ:
Եկեք խոսենք հոգևոր մտածողության մասին, որին ամենամոտն ենք կարծես կանգնած: Կամ ավելի ճիշտ կլիներ երևի ասել. եկեք խոսենք Աստծո մասին:

Այս հարցում "Նյու Էյջի" ամենակարևոր կետերը.
1. Բոլոր հավատների միասնությունը;
2. Հավատը նախկին ծնունդների նկատմամբ;
3. Բոլոր կենդանի արարածների միասնության զգացումը;
4. Գերբնական և տրանսպերսոնալ էակների (հրեշտակներ, դևեր, ոգիներ, երկնային ուսուցիչներ) նկատմամբ հավատը;
5. Հավատի, գիտության և միստիկայի միասնության ընկալումը;
6. Ընդհանուր հավատը Բարու, Սիրո և Լուսավոր ՈՒժերի նկատմամբ:

ՈՒնի բազում հայտնի ուսուցիչներ, որոնցից են. Օշոն, Սաթյա Սաի Բաբան, Ռուդոլֆ Շթայները, Գեորգի Գուրջիեվը, Պյոտր ՈՒսպենսկին, Ելենա Բլավատսկայան, Ռերիխը և այլն: Այսօրվա հայտնի դեմքերն են. Նիլ Դոնալդ ՈՒոլշը, Դրունվալո Մելխիսեդեքը, Լի Քերրոլլը և այլն: Օրեցօր մեծանում է նրա համբավն ամբողջ աշխարհում: Նյու-էյջական գրականությունն արդեն թարգմանված է բազում լեզուներով:

"Նյու Էյջը" հաճախ քննադատության է ենթարկվում տարբեր տեսանկյուններից:

Գիտական տեսանկյունից քննադատվում է նրա անհատական լինելը, անկրկնելիլությունն ու ստուգման ենթակա չլինելը:

Հոգևոր տեսանկյունից քննադատվում է խորության պակասի և ժառանգականության համար: Շատերը կասկածի են առնում այն, վախենալով հազարամյակներով կուտակված գիտելիքների մասսայականացվելուց և հասանելիությունից: Շատերը բացասականորեն են վերաբերվում "Նյու Էյջին" ասելով, որ նրա հետնորդներն ինքնախաբեությամբ են զբաղված:

Եվ չնայած այս ամենին, "Նյու Էյջի" շրջանակներում նաև լուրջ ուղղություններ են առաջանում, նպակադրված պահպանելու իրականական, վավերական ավանդույթները, տարբեր փիլիսոփայությունների, մտածելակերպերի սիստեմային իմաստավորումն ու համադրումը, համամարդկային փիլիսոփայութան մշակումը, կրոնի, գիտության և փիլիսոփայության միավորումը, ժողովուրդների փոխադարձ ըմբռնումը:

Սրանք են հիմնական տեղեկությունները "Նյու Էյջի" մասին, ինչը կարելի է ստանալ տարբեր հանրագիտարաններից:

[Աթեիստ]

Չեք պատկերացնի ինչ հաճելի ա ձեզ կողքից «լսելը»:
Ես նոր ես սկսում կարդալը, որոշեցի ֆայլով գցեm հեռախոսիս մեջ, ֆորումային ֆորմատը համար չի: Որ վերջացրի, կփորձեմ արտահայտվել, չնայած Ռիփի տպավորություններից հետո կոմպլեքսավորվել եմ

[Sambitbaba]

Չեք պատկերացնի ինչ հաճելի ա ձեզ կողքից «լսելը»:
Ես նոր ես սկսւում կարդալը, որոշեցի ֆայլով գցեն հեռախոսիս մեջ, ֆորումային ֆորմատը համար չի: Որ վերջացրի, կփորձեմ արտահայտվել, չնայած Ռիփի տպավորություններից հետո կոմպլեքսավորվել եմ :-D

Իսկ ես... անընդհատ տեսնում եմ դրածդ "շնորհակալություններն" ու մտածում. ահա մարդ, ում կարծիքն ահավոր հետաքրքիր է ինձ լսել, բայց երևի այդպես էլ չվիճակվի... Լավ, գոնե շնորհակալ եմ, որ նա կողքից "լսում է" մեզ...
Էնպես որ, հիմա անհամբեր կսպասեմ, մինչև վերջացնես...

Իսկ Ռիփի մասին... էլ մի ասա... ինձ լրիվ թարազուից գցեց...

[StrangeLittleGirl]

Չեք պատկերացնի ինչ հաճելի ա ձեզ կողքից «լսելը»:
Ես նոր ես սկսում կարդալը, որոշեցի ֆայլով գցեm հեռախոսիս մեջ, ֆորումային ֆորմատը համար չի: Որ վերջացրի, կփորձեմ արտահայտվել, չնայած Ռիփի տպավորություններից հետո կոմպլեքսավորվել եմ

Ահա, ես էլ Ռիփի քոմենթներից հետո սկսեցի կարդալ: Իրոք հավես ա կարդացվում, դեռ մենակ առաջին երեքն եմ կարդացել: Ու իսկականից զարմացել եմ, որ նախ Սամը կարա սենց լավ գրի:

[Աթեիստ]

Սամ, կարդացի։ Շաստան հերթի մեջ ա։

Որպես գեղարվեստական գործ շատ լավ էր կարդացվում։
Բայց աշխարհայացքը լրիվ ընկալելուն ինձ շատ ա խանգարում «աստված» բառը։ Աստվածն իմ մոտ ասոցացվում ա կոնկրետ կրոնի հետ, էն դեպքում, երբ դու խոսում ես «բոլոր հավատների միասնության մասին»։ Ընդ որում ոչ միայն օգտագործում ես հենց «աստված» բառը, այլ այն նաև օգտագործում «Այս տրված»բառախաղում։
Եթե չլիներ օրինակ էս բառախաղը, էս կարայի ասենք սաղ տեքստում «աստված» բառը փոխարինել ասենք «կինծյաո» բառով (կամ գոնե Ուգոյի «արարիչ» բառով), ու լրիվ այլ տեսանկյունից նայել։ Բայց դու ոչ միայն օգտագործում ես բառախաղ, այլ նաև Ադամի մասին բանաստեղծությունում վերապատմում էլի կոնկրետ կրոնի դրվագ։ Եթե դա արվում ա քրիստոնյաներին ավելի հասկանալի լինելու համար, դա պարզապես պոպուլզիմ ա, անլուրջ մոտեցում։

Բայց մնացած շատ բաներ ես ոչ միայն ընդունում եմ, այլ անձամբ շփվել եմ։
Մի քանի անգամ հոգի եմ կանչել, որը համարում եմ դրախտ/դժողքի տեսության ժխտում, ու ռեինկարնացիայի հաստատում։
Էն փուլում երբ մի թեթև կարդում էի աստրալ ճանապարհորդությունների մասին , հանդիպեցի մարդու, որը նույնիսկ տեղյակ չլինելով այդ երևույթից, պատմում էր իր կյանքում տեղի ունեցած դեպքեր (նայել սեփական մարմին կողքից, իմանալ անծանոթ տանը պահված ու մոռացված իրերի տեղը), որոնք ոչ միայն այլ երևույթի հետ կապել չէր լինի։

Քանի դեռ տեսության հիմքում ընկած է «աստված» բառը, դա իմ համար գեղարվեստական գրականությունից առաջ չի կարա գնա։ Նույնիսկ եթե դրանում լիքն են մտքերը, որոնք ընդունելի են ու հոգեհարազատ։

[Sambitbaba]

Սամ, կարդացի։ Շաստան հերթի մեջ ա։

Շնորհակալ եմ, որ կարդացիր, Աթեիստ ջան:
Ազնվորեն, դա մեծ անակնկալ էր ինձ համար: Հավանաբար, եթե Մեֆը կարդար, ավելի քիչ զարմանայի:
Ինչպես հասկացա, հիմնականում դուրդ եկել է, ու ես շատ ուրախ եմ: Իսկ որ խանգարեց քեզ չսիրածդ բառը` ցավալի է, իհարկե: Չգիտեմ, ինչ կարելի է ասել այդ առիթով... Չէ, գիտես, ես հիմա ստում եմ: Գիտեմ, ուղղակի վախենում եմ, որ հանկարծ... "կինծյաոն" ոչ անի, չնեղացնեմ քեզ: Բայց եթե ուզենաս` կասեմ: Քո թույլտվությամբ:

Որպես գեղարվեստական գործ շատ լավ էր կարդացվում։
Բայց աշխարհայացքը լրիվ ընկալելուն ինձ շատ ա խանգարում «աստված» բառը։ Աստվածն իմ մոտ ասոցացվում ա կոնկրետ կրոնի հետ, էն դեպքում, երբ դու խոսում ես «բոլոր հավատների միասնության մասին»։ Ընդ որում ոչ միայն օգտագործում ես հենց «աստված» բառը, այլ այն նաև օգտագործում «Այս տրված»բառախաղում։
Եթե չլիներ օրինակ էս բառախաղը, էս կարայի ասենք սաղ տեքստում «աստված» բառը փոխարինել ասենք «կինծյաո» բառով (կամ գոնե Ուգոյի «արարիչ» բառով), ու լրիվ այլ տեսանկյունից նայել։ Բայց դու ոչ միայն օգտագործում ես բառախաղ, այլ նաև Ադամի մասին բանաստեղծությունում վերապատմում էլի կոնկրետ կրոնի դրվագ։ Եթե դա արվում ա քրիստոնյաներին ավելի հասկանալի լինելու համար, դա պարզապես պոպուլզիմ ա, անլուրջ մոտեցում։

Բայց սա գեղարվեստական գործ չի, Աթեիստ ջան... Սա նախաբանի պես մի բան է այն մասին, թե ինչպես եմ սարքում "Մատեան Երանությանը": Դե, քանի որ դրա հիմքում էլ ընկած է "Զրույց Աստծո հետ" գիրքը, ուրեմն ստացվում է, որ այդ բառից խուսափելն ուղղակի անհնար է: Իմիջիայլոց ասեմ, որ կոնկրետ ինձ համար ես օգտագործում եմ "Արարիչ" բառը, որն ավելի մեծ հասկացություն է, քան Աստված, և "Այս տրված" բառախաղով հենց դա եմ փորձում ցույց տալ, այն, որ Աստված` Արարչի մի փոքր մասն է միայն, "մեզ տրված" մասը, ֆիզիկական, տեսանելի, շոշափելի մասը: Իսկ Արարիչ` շատ ավելի մեծ հասկացություն է, ինչպես տեսանելին, այնպես էլ ոչ-տեսանելին ու ան-տեսանելին, և այս երկու վերջին մասերն անհամեմատելիորեն շատ ավելի մեծ են, քան առաջինը:
Ադամի մասին գործը` "Խնձորների Հոր Միտքը", գրել եմ "Նոր Դարից..." մոտ երկու, թե երեք տարի առաջ: Ու կարծեմ, այդ երեք բանաստեղծություններս տեղադրել էի այն պատճառով միայն, որպեսզի ցույց տամ, թե ինչ է նշանակում գրել զգայական մակարդակի վրա:

Կրոն-Աստված պահը:
Ճիշտն ասած, չեմ հիշում, որ խոսել եմ "բոլոր կրոնների միասնության մասին": Դա ավելի` թեոսոֆիստական թեմա է, կամ Յոգանանդայի ինքնառեալիզացման տեսության մասը: Եվ, չնայած ես շատ եմ հարգում թե Բլավատսկայային և թե Յոգանանդային, բայց և այնպես այդ թեման այնքան էլ իմը չի... Ես ավելի կողմ եմ բոլոր կրոններից ազատ լինելու մասին: Լինել կրոններից լիովին ազատ, ճիշտ այնպես, ինչպես Հիսուսն է եղել կրոններից ազատ, ճիշտ այնպես, ինչպես Արարիչ է կրոններից ազատ: Ես միշտ խոսում եմ ոչ թե Արարչին հավատալու մասին, այլ` նրան ճանաչելու մասին: Իսկ չէ՞ որ կրոնների "համար մեկ" պնդումներից մեկն է, ար Արարիչ` կամ Աստված, - անճանաչելի է:

Մի խոսքով, Աթեիստ ջան, դու էն մարդն ես, ում ինչ-որ բան ապացուցել ես ոչ ցանկանում եմ, ոչ էլ ի վիճակի եմ: Մենակ սխալ չհասկանաս. չեմ ցանանում այն պատճառով, որ ինձ թվում է, թե դու լրիվ ձևավորված ու ամբողջական մի կերպար ես, ով շատ լավ գիտի իր անելիքը: Բոլորս էլ դեպի ճշմարտությունն ենք գնում ու ամեն մեկն իր ճանապարհն է ընտրել: Կարևորը, որ ընտրած ճանապարհի մեջ մարդ անբավարարվածություն չզգա: Ու մի բան էլ է կարևոր ինձ համար. որ ընթերցողն ինձ ճիշտ ընկալի: Ինչպես Այվին: Ինձ կարևոր է, որ դու ինձ հավատացյալ չհամարես, քանզի ինքդ էլ հավատացյալ չես: Եվ հենց այդ պատճառով է կարևոր: Որովհետև դուք` աթեիստներդ, սովորաբար ցանկացած ոչ-աթեիստի կրոնի դիմակ եք հագցնում:
Ես շատ ուրախ կլինեի, որ դու ինձ դիմակազուրկ տեսնեիր: Ամենն, ինչ կարող էի քեզ օգնելու համար, փորձել եմ անել "Նոր Դարում..." Ավելին կարող է անել "Մատեան Երանությանը", բայց եթե "Նոր Դարը..." չի մղել քեզ դեպի այն, ես էլ չեմ անի:

Բայց մնացած շատ բաներ ես ոչ միայն ընդունում եմ, այլ անձամբ շփվել եմ։
Մի քանի անգամ հոգի եմ կանչել, որը համարում եմ դրախտ/դժողքի տեսության ժխտում, ու ռեինկարնացիայի հաստատում։
Էն փուլում երբ մի թեթև կարդում էի աստրալ ճանապարհորդությունների մասին , հանդիպեցի մարդու, որը նույնիսկ տեղյակ չլինելով այդ երևույթից, պատմում էր իր կյանքում տեղի ունեցած դեպքեր (նայել սեփական մարմին կողքից, իմանալ անծանոթ տանը պահված ու մոռացված իրերի տեղը), որոնք ոչ միայն այլ երևույթի հետ կապել չէր լինի։

Քանի դեռ տեսության հիմքում ընկած է «աստված» բառը, դա իմ համար գեղարվեստական գրականությունից առաջ չի կարա գնա։ Նույնիսկ եթե դրանում լիքն են մտքերը, որոնք ընդունելի են ու հոգեհարազատ

Այս մասն անմիջական կապ ունի այն վերևի մասի հետ, որին պատասխանելու համար քո թույլտվությունն է անհրաժեշտ...

Անսահման ուրախ եմ և շնորհակալ, որ կարդացիր...

[Freeman]

Ես էլ շուտվանից էի կարդում, բայց քանի որ հեռախոսով եմ, ոչ շնորհակալում եմ, ոչ կոմենտում)
հետաքրքիր ա կարդալը, ճիշտ ա, ես որպես գեղարվեստական ստեղծագործություն եմ կարդում ու որպես այդպիսին ահագին դուրս եկել ա ու հետաքրքիր:
Չեմ ուզում անդրադառնալ մյուս կողմին (չգիտեմ՝ փիլիսոփայություն անվանվել, դավանանք, ուսմունք, թե՞ աշխարհայացք), որովհետև իմ պատկերացումներն էստեղ գրածից շատ են տարբերվում ու էդ թեմայով գրառում անելու համար բավականաչափ ուշադիր չեմ կարդացել)

[ivy]

Ու ես դա կուզենայի լսել քեզանից, Այվ ջան, արդյո՞ք քարոզի ինչ-որ բան կա այստեղ

Սամ, ինձ համար սա մարդկանց հետ փորձն ու գիտելիքը կիսելու պարզ ցանկությունն է: Էդ շատ բնական ու մարդկային ցանկություն է՝ ցույց տալ ուրիշներին սեփական փորձը, մտքերը, գաղափարները: Հենց էդ ցանկության վրա են հիմնված բոլոր սոցիալական ցանցերն ու ֆորումները: Ու ոչ միայն վիրտուալ միջավայրը, իրական կյանքն էլ էդպիսին. մարդիկ ուզում են կիսվել մարդկանց հետ:
Քո դեպքում ես նույնիսկ «կիսվել» բառը չէի օգտագործի, քո դեպքում դա «տալն» է: Դու ուզում ես քո աշխարհը տալ մարդկանց, ու ես հաճույքով վերցնում եմ այն:

Ինձ միշտ ցավ է պատճառել այն, որ աղջիկս չի կարող կարդալ "Նոր Դարը...", - նա մի թեթև հայերեն խոսում է, բայց կարդալ չգիտի... Հիմա, Այվ ջան, քո ընթերցելուց ու մեկնություններից հետո ես այնպիսի մի հաճույք եմ ապրոում, ասես թե Լիլիթս է կարդացել...
Եվ անսահման շնորհակալ եմ քեզ դրա համար...

Էնքան ջերմացա էս ասածիցդ ու համ էլ շատ ուրախացա, որ էդպիսի զգացում է մոտդ առաջացել, ու ինչ-որ ձևով կոմպենսացվել է աղջկադ չկարդալը:

Շաստան էլ վերջացրեցի:
Ես լրիվ տեսնում եմ քո առջև կանգնած ու քեզ նայող մառախուղը, քամուն հակառակ գնացող ամպերի սկավառակները, սրճարան-գրադարանում նստած լեմուրացիներին, որոնք ժպտում են քեզ, որովհետև գիտեն՝ ճանաչեցիր իրենց: Ես էդ ժամանակ քո կողքին եմ ու ապրում եմ էն ամենն, ինչ պատմում ես:
Ինչ լավ է, որ էսպիսի մարդիկ կան աշխարհում, որոնք իրենց կյանքը արարել են տաղտկալի կենցաղից դուրս՝ կախարդանքով ու հրաշքներով լի: Ես գիտեմ, որ դու իսկապես ապրում ես էդ աշխարհում: Ու այն իրական է:

Նրանց համար, ովքեր հավատում են հրաշքների, - հրաշքները, Լ. ջան, դադարում են հրաշք լինել. նրանք դառնում են իրականություն:

Էդպես էլ կա, գրկում եմ քեզ

[Sambitbaba]

Սամ, ինձ համար սա մարդկանց հետ փորձն ու գիտելիքը կիսելու պարզ ցանկությունն է: Էդ շատ բնական ու մարդկային ցանկություն է՝ ցույց տալ ուրիշներին սեփական փորձը, մտքերը, գաղափարները: Հենց էդ ցանկության վրա են հիմնված բոլոր սոցիալական ցանցերն ու ֆորումները: Ու ոչ միայն վիրտուալ միջավայրը, իրական կյանքն էլ էդպիսին. մարդիկ ուզում են կիսվել մարդկանց հետ:
Քո դեպքում ես նույնիսկ «կիսվել» բառը չէի օգտագործի, քո դեպքում դա «տալն» է: Դու ուզում ես քո աշխարհը տալ մարդկանց, ու ես հաճույքով վերցնում եմ այն:

Դու էլ պակաս ջերմացնողը չես, Այվի աղջիկ... Քո ջերմությունից կարելի է հալվել... մի վայրկյանում:

Շաստան էլ վերջացրեցի:
Ես լրիվ տեսնում եմ քո առջև կանգնած ու քեզ նայող մառախուղը, քամուն հակառակ գնացող ամպերի սկավառակները, սրճարան-գրադարանում նստած լեմուրացիներին, որոնք ժպտում են քեզ, որովհետև գիտեն՝ ճանաչեցիր իրենց: Ես էդ ժամանակ քո կողքին եմ ու ապրում եմ էն ամենն, ինչ պատմում ես:
Ինչ լավ է, որ էսպիսի մարդիկ կան աշխարհում, որոնք իրենց կյանքը արարել են տաղտկալի կենցաղից դուրս՝ կախարդանքով ու հրաշքներով լի: Ես գիտեմ, որ դու իսկապես ապրում ես էդ աշխարհում: Ու այն իրական է:

Գիտե՞ս ինչն է ամենատարօրինան այս պատմության մեջ, ինչից ես մինչև օրս այդպես էլ խելքի չեկա... Այն, որ մառախուղն իմ առջև կանգնեց հենց գրելու պահին, տանը, Շաստայից հետ վերադառնալուց համարյա մեկ տարի անց... Այնտեղ, Շաստայում, ես այդ ամենը չտեսա...

Հ.Գ. Շնորհակալ եմ քեզ աշխարհի չափ...