Մահապատիժ, թե ցմահ բանտարկություն

[Աթեիստ]

Ձեռ չի տալի՞ս, թե՞ հիմնավոր պատճառ կա իրանց հանելու։

Հարցս էլ ձեռ չի տալի՞ս։

[Mephistopheles]

Հարցս էլ ձեռ չի տալի՞ս։

ո՞ր հարցը Արտ ջան, ասա պատասխանեմ… եթե պատասխան չունենամ, կասեմ չունեմ…

[Աթեիստ]

1. Ցուցակից ԱՄՆ-ն ու Ճապոնիան խի՞ եք մի կողմ դնում։
2. Խի՞ մահապատիժը հանելու որոշումը հանրաքվեով չի արվում
3. Ինչից ա որ էն տեղերում, որտեղ դա հանրաքվեով ա արվում, մահապատիժը մնում ա։

[Gayl]

Մահապատիժ...

[Sambitbaba]

Սամ, մինչև հարցերիդ պատասխաներին անցնելը մի դեպք պատմեմ։
Մի օր ավտոբուսով տուն եմ գնում։ Նստատեղերը լրիվ զբաղված են, մի 4-5 հոգի էլ կանգնած են գնում։ Ճանապարհին դեմներս ա հելնում մի փչացած կանգնած BMW (լավ ծանր մեքենայա)։
Շրջանցելու տեղ չկա, կանգնանք մնացինք։ Ավտոբուսի վարորդը ասեց իջնենք հրենք, որ առաջ գնանք։ Ավտոբուսից իջան 3 հոգի, վարորդը, ես ու ևս մի հոգի։ Էն ավտոբուսից, որ լրիվ լվցած գնում էր։ Երեքով BMW հրելը հեշտ բան չի (վարորդը ղեկին էր), եթե ասենք 6-ով լինեինք, շատ արագ դա ճանապարհից կհանեինք, բայց 3-ով լավ երկար հրեցինք, հասցրեցինք նենց տեղ, որ կարանանք կողքով անցնենք։
Սա իմ համար շատ ցուցադրական դեպք էր։ Հասարակությունը (մարդկության հավաքական կերպարը) ոչ թե բարի, կամեցող ու մարդասեր ա, այլ անասուն, հիմար ու էլի լիքը վատ բառեր։

Դրանից հետո էլի են եղել դեպքեր, որ քայլելուց տեսնում եմ մեկը մենակով ավտո հրում ա, որ հասցնի ինչ որ տեղ (կամ խոդի գցի)։ Ու շատ լավ հիշում եմ, որ մի անգամ ես ինքս չեմ մոտեցել, որտև ավտոբուսս գալիս էր, բայց մնացած դեպքերում մոտեցել, ձեռ եմ գցել, որտև էդ մարդը փողոցում մենակ էր։

Եկ մի բան էլ ես պատմեմ, Արտ ջան:
Երբ նոր էի սկսել հետաքրրվել Նյու Էյջով, մի տեսակ սրտիս շատ ավելի մոտ ընդունեցի այն վաղուց հայտնի միտքը, որ եթե ինքդ ես մի բան ցանկանում, ապա սկզբից տուր ուրիշին: Դե, քանի որ ես էլ, բոլորի պես, փողի կարիք ունեի, սկսեցի համարյա ամեն հանդիպած հոմլեսի մի դոլարանոց բաժանել: Իսկ երեկոյան հաշվում էի. ահա, էսօր հինգ դոլար տվեցի, էսօր յոթ դոլար տվեցի, երեք դոլար տվեցի և այլն... Հետո, բնականավար, ինքս իմ մեջ դժգոհ փնթփնթում էի, որ տես, էս ամիս արդեն հարյուր դոլար փող եմ բաժանել, բայց ոչ ոք ինձ ոչ մի կոպեկ հետ չվերադարձրեց:
Իսկ հետո գիտե՞ս ինչ հասկացա: Անիմաստ է հաշվապահություն անելը: Էն, մեր պապերի ասած խոսքը. "Լավություն արա ու ջուրը գցիր", - չի նշանակում, թե երեխուն փրկիր մեքենայի անիվների տակից ու կամուրջից գցիր Զանգուն: Այդ իմաստուն խսքերն ասում են. մոռացիր արածդ լավության մասին: Որովհետև միշտ էլ կան նրանք, ովքեր կհիշեն այն: Իսկ եթե դու ես հիշում, դա արդեն լավություն չէ, դա` հաշվապահություն է:
Առավել ևս, երբ սկսում ես հաշվել ուրիշների չարած լավությունները... Ո՞րն է դրա իմաստը: Իրենք են իրենց արած գործերի համար պատասխան տվողը, - դու ինչու՞ ես նրանց գործերը քեզ բեռ սարքում: Այդ բեռան ծանրության տակ դու կորցնում ես հույսդ, որ մի օր նրանք էլ կարող են լավություն անել: Ինքդ ասացիր, որ մի օր էլ դու չես արել լավություն, չէ՞: ՈՒրեմն ի՞նչն է քեզ խանգարում համարել, որ տեսածդ դեպքը`այդ լավություն չանողի հենց այն "մի օրն" էր, որից դու էլ ունես...

Հիմա իմ շրջապատում ակումբցիներն ավելի շատ են քան ոչ ակումբցիները, դրա համար երբեմն ես էլ եմ մոռանում թե ինչ վատն են մարդիկ

Գովելի է, իհարկե, հարգանքդ ակումբիների հանդեպ, բայց մենք ինչ է, մարդ չե՞նք, - ինչու՞ ես մեզ զատել մարդկությունից: Մեզանից յուրաքանչյուրի տակ էլ եթե փորես, առվազն մի հարյուր վատ արարք կգտնես, և անհամար` չկատարած լավ արարքներ: Ուղղակի մենք երբեք մեկմեկու գործի վրա չենք բռնել, և երբեք չենք խոստովանի: Որովհետև մարդու գործերը առաջին հերթին հենց իր համար են, այլ ոչ թե ուրիշների: Իսկ եթե խոստովանենք էլ, դա էլ դառնում է հաշվապահություն. միթոմ, "տեսեք, ես էլ կատարյալ չեմ, բայց"...
Բայց մենք բոլորս էլ կատարյալ ենք, Արտ ջան: Գիտե՞ս ինչու... Որովհետև կատարելությունը հենց այն է, ինչն իր մեջ պարունակում է ամեն ինչ:
Չէ, ավելի լավ է, ավարտեմ, թե չէ հաջորդ խոսքս լինելու է այն, ինչից դու տրաքում ես...

Էս միտքը (Homo himini lupus est) ասվել ա, ոչ թե մարդկանց էդ ուղղությամբ տանելու համար, այլ նրանց էդ ուղղությամբ երթը տեսնելուց հետո։ Մարդը բան ա տեսել, բարձրաձայնել ա։

Այդ միտքն ասել դրամատուրգ է Պլավտոսն իր "Էշեր" կատակերգությունում, երբ հռոմեական կայսրությունն ապրում էր իր ամենավայրենի ժամանակաշրջանը և երբ իրոք` մարդը մարդուն` գայլ էր (մ.թ.ա երրորդ դար), և հենց այդպես էլ թարգմանվում է այդ միտքը: Դրան հակառակ, ոչ պակաս հայտնի Սենեկան գրել է մոտավորապես, որ "մարդը մարդուն` սրբություն է": Իսկ այս երկուսից բազմապատիկ անգամ ավելի հայտնի Հիսուս ասել է. "Աստծո արքայությունը փնտրիր քո ներսում", ինչը, թեմային մոտ լինելու համար, կարելի վերափոխել որպես. "Մարդը մարդուն` Աստված է": Կարծում եմ, թե Սենեկան և թե Հիսուս էլ, երևի՞ ինչ-որ բան տեսել են, որ բարձրաձայնել են իրենց մտքերը: Հիմա դու ինչու՞ ես ուզում, որմենք այս երկու, մարդուն ավելի բարձր (աստվածային) մակարդակ տանող մտքերը թողած, հետևենք Պլավտոսի` մարդուն ավելի ցածր (անասնական) մակարդակ տանող մտքին` "Էշեր" կատակերգությունից...

[Chuk]

1. Ցուցակից ԱՄՆ-ն ու Ճապոնիան խի՞ եք մի կողմ դնում։
2. Խի՞ մահապատիժը հանելու որոշումը հանրաքվեով չի արվում
3. Ինչից ա որ էն տեղերում, որտեղ դա հանրաքվեով ա արվում, մահապատիժը մնում ա։

1. Որովհետև էդ եքա ցուցակում էս երկուսն էին այսպես ասած «նորմալ երկիր», մյուս «նորմալ երկրներ»-ն այս ցուցակում չկան, ու դրանք ես ընդունում եմ որպես բացառություն, ոչ թե նորմ, ավելին, կարծում եմ, որ այդ երկրներում դրա վերացումը ժամանակի հարց է: Չեմ մոռանում նաև որ ԱՄՆ-ի մի մասում արդեն իսկ վերացված է:
2. Մի քիչ վիճելի պնդում ա, օրինակ Հայաստանում հանրաքվեով ա արվել, մեջբերեմ ՀՀ Սահմանադրությունից, որն ընդունվել ա հանրաքվեով.

Հոդված 17. Յուրաքանչյուր ոք ունի կյանքի իրավունք:
Մահապատիժը` մինչև դրա վերացումը, որպես բացառիկ պատժամիջոց, կարող է սահմանվել օրենքով` առանձնապես ծանր հանցագործությունների համար:

էս յուրաքանչյուր ոք ունի կյանքի իրավունքը իմպերատիվ նորմ ա՝ ընդունված հանրաքվեով: Ավելին, հոդվածին կից սահմանվում ա, որ մահապատիժը կարգավորվելու ա օրենքով (օրենքը ընդունում ա ԱԺ-ն, հաստատում նախագահը) ու նաև սահմանվում ա, որ վերացվելու ա: Դրան փաստացի կողմ ենք քվեարկել, ինչքան էլ որ վիճարկենք հանրաքվեի արդյունքները:

Էս իմպերատիվ նորմը միայն ՀՀ սահմանադրությունում չի, որ ներառված ա:

3. Ժամանակի, քարոզի, ու ուրիշ բաների հարց ա:

[Sambitbaba]

Սամ ջան, ընտրել պետք ա ընտեղ, որտեղ կա ընտրություն։ Ստեղ ընտրության մասին խոսք չկա, պետք ա ընդունել, որ մարդկությունն իրականում ոչ թե մարդասեր ա, կամ մարդատյաց, այլ համ էն, համ էն, կախված տեղից ու ժամանակից։ Որտև էդ սաղ էլ մարդու համար ա ու մարդուն բնորոշ։ Էս պահին որոշ երկրներում մտել ա մարդասիրության մոդան, մահապատժի մեղմ ձևերն ընտրեցին, հետո էլ լրիվ հրաժարվան դրանից։

Լավ, Արտ ջան: Եկ փորձեմ համաձայնվել մտքիդ: Բայց նույնիսկ այդ դեպքում, չէ՞ որ ինքդ ես ասում. "համ էն, համ էն", - և մի՞թե հենց դա չէ ապացույցը նրա, որ այնուամենայնիվ կարելի՛ է ընտրել, թե ինչպիսին լինել. մարդասե՞ր, թե՞ մարդատյաց:
Որոշ երկրներում մարդասիրությունը մոդա չի, եղբայր: Որոշ երկրներում մարդկությունը հասել է այն մակարդակի, որ մարդատացությունից վերադառնում է դեպի մարդասիրությունը, քանզի հենց դա է մարդուն հատկանշական, մարդու համար իրական վիճակը: Որովհետև առանձին վերցրած յուրաքանչյուր անհատ` հենց մարդ է որ կա, այլ ոչ թե անասուն:

Ընդ որում դա պետության, ոչ թե հասարակության ընտրությունն ա

Երևի պետություն ասելով` նկատի ունես կառավարությունը, չէ՞: Որովհետև ըստ իս` պետությունը և հասարակությունը նույն բանն են:
Այդ դեպքում, թույլ տուր չհամաձայնվել քեզ հետ: Ավելին, թույլ տուր ասել, որ սխալ ես (քաղաքականությունից տրաքում եմ...):
Որպեսզի սերժերը չկառավարեն Հայաստանը, սկզբում Հայաստանի հասարակությունը պետք է մարդատյացից` մարդասեր դառնա:

Դու ոնց էլ լինի երեխաներիդ «Չարի վերջը» կարդացած կլնես։ ԻՆչ ես կարծում, երեխաներին դզում ա՞ որ շունը աղվեսին գզում ա, թե՞ որ չարը պատժվում ա։ Իրանք ո՞րը կընտրեին. որ աղվեսը ընդհանրապես չլինե՞ր, թե՞ աղվեսը լիներ, կկվի ձագերին ուտեր, վերջում էլ շունն իրան գզեր։

Մեր ամբողջ ողբերգությունը հենց դա է. մեր ծնողները մեզ համար կարդացել են "Չարի վերջը": Ավելի լավ էր, կարդային "Իվանուշկա-դուռաչոկը": Այ, այնտեղ, իրոք որ սովորելու բան կա: Թե չէ կարդում են "Չարի վերջը", բայց մոռանում են ճշտել, որ աղվեսը կկվի ձագերին ուտում է ոչ թե չարությունից, այլ որովհետև աղվեսը խոտակեր չի ստեղծված, դա ուղղակի նրա ապրելակերպն է` ուրիշ կենդանիներին ուտելը, և այդ ապրելակերպում ուղղակի անտեսվում է չարիք հասկացողությունը, ինչպես նաև այն դեպքում, երբ գայլը` աղվես է ուտում, իսկ առյուծը` գայլ և այլն: Հա, մոռացա ասել, որ աղվեսը երբեք աղվես չի ուտում, իսկ առյուծը` առյուծ: Կամ սպանում, ինչպես մարդը` մարդուն:
Այո, "Չարի վերջի" պես հեքիաթները մեծ դեր են խաղում մարդը-մարդուն` գայլ դառնալու պրոցեսում...

Ես չեմ ուզում որ լինեն հանցագործներ, բայց լինելու դեպքում ես ուզում եմ ստանան արժանի պատիժ (այ էս արժանի-ի հարցն ա քննարկվում)։

Սպանելը` պատժել չէ: Համենայն դեպս` քեզ համար: Մասնավորապես` քեզ համար: Հատկապես` քեզ համար: Քեզ համար այն միայն և միայն վերացնել է, այսինքն, ինչպես դու ես առաջարկում, գայլի մտածելակերպ: Սպանելը` քո տեսակետից, - մահ է ընդամենը: Իսկ մահը քեզ համար` վերջն է: Ուրեմն էլ ի՞նչ պատիժ: Ու՞մ ես պատժում, եթե նա, ում պիտի պատժեիր,այլևս չկա...
Մահապատիժը կարող է պատիժ լինել միայն և միայն հավատացյալի տեսանկյունից, կամ գոնե նրա տեսանկյունից, ով համոզված է, որ մահը` վերջը չէ: Իսկ դու չես հավատում դրան և ըստ այդմ` հակասում ես ինքդ քեզ:
Ընդ որում, մի մոռացիր, որ մահապատիժը հենց հավատացյալներն են հնարել...

Իմ ձեռքով սպանելու մասին էլ։
Էս սիրում եմ ձմերուկ, բայց չեմ սիրում հողագործություն։ Ես ուզում եմ հանցագործները պատժվեն, բայց չեմ ուզում դա ինքս անեմ։
Ամեն մարդ թող իրա գործով զբաղվի։

Շատ էլ սիրում ես հողագործություն, մեզանից շատերից ավելի. տես, արդեն երեք սքանչելի "ձմերուկ" ես աճեցրել...
Իսկ այ, եթե ասեիր, որ ձմերուկ սիրում ես, իսկ ձմերուկ կտրել չես սիրում, - սա արդեն մոտ կլիներ թեմային ու ես կատասխանեի.
Любишь кататься - люби и саночки возить.

ԲԱՅՑ, եթե չգտնվեն էդ գործն անել ցանկացողներ, համապատասխան վարձատրության դեպքում կարծում եմ ես պատրաստ եմ Բրեյվիկներին զրկել կյանքից

Меркантильность?..

[Mephistopheles]

1. Ցուցակից ԱՄՆ-ն ու Ճապոնիան խի՞ եք մի կողմ դնում։
2. Խի՞ մահապատիժը հանելու որոշումը հանրաքվեով չի արվում
3. Ինչից ա որ էն տեղերում, որտեղ դա հանրաքվեով ա արվում, մահապատիժը մնում ա։

Չուկը հիմնականում ասել ա ամեն ինչ, մենակ մի բան ավելացնեմ… հանրաքվեով ամեն բան մի անգամից չի անցնում… օրինակ գեյերի ամուսնությունը շատ տարիներ հանրաքվեով չէր անցնում, մարիխուանանայի ապաքրեականացումը չէր անցնում… նույնիսկ Ջիմ Քրոույի օրենքը segrigation-ի մասին հանրաքվեով չէր անցնում… հասարակությունը պատրաստ չէր էն ժամանակ…

գնալով բալանսը փոխվում ա, որովհետև դրա ռացիոնալությունը դառնում ա հասկանալի… մահապատժի հանումը մենակ մարդաբսիրական հարց չի… անգամ տանջելով հարցաքննելը պատերազմի ժամանակ արդեն էֆեկտիվ չի, դրա մասին CIA-ի մի հատ ագենտ էր խոսում 1 ժամանոց հաղորդման ժամանակ և էս վերջին Իրաքի պատերազմը դրա վառ ապացույցն էր…

[Աթեիստ]

1. Որովհետև էդ եքա ցուցակում էս երկուսն էին այսպես ասած «նորմալ երկիր», մյուս «նորմալ երկրներ»-ն այս ցուցակում չկան, ու դրանք ես ընդունում եմ որպես բացառություն, ոչ թե նորմ, ավելին, կարծում եմ, որ այդ երկրներում դրա վերացումը ժամանակի հարց է: Չեմ մոռանում նաև որ ԱՄՆ-ի մի մասում արդեն իսկ վերացված է:
2. Մի քիչ վիճելի պնդում ա, օրինակ Հայաստանում հանրաքվեով ա արվել, մեջբերեմ ՀՀ Սահմանադրությունից, որն ընդունվել ա հանրաքվեով.

էս յուրաքանչյուր ոք ունի կյանքի իրավունքը իմպերատիվ նորմ ա՝ ընդունված հանրաքվեով: Ավելին, հոդվածին կից սահմանվում ա, որ մահապատիժը կարգավորվելու ա օրենքով (օրենքը ընդունում ա ԱԺ-ն, հաստատում նախագահը) ու նաև սահմանվում ա, որ վերացվելու ա: Դրան փաստացի կողմ ենք քվեարկել, ինչքան էլ որ վիճարկենք հանրաքվեի արդյունքները:

Էս իմպերատիվ նորմը միայն ՀՀ սահմանադրությունում չի, որ ներառված ա:

3. Ժամանակի, քարոզի, ու ուրիշ բաների հարց ա:

1. Նույնիսկ եթե 2-ը համարենք նորմալ (իրականում էլի կան, օրինակ Սինգապուրը, որին հեչ դեմ չէի լինի, որ նմանվեինք), էդ երկուսի թափը էնքան կա, որ են մնացածը սկի չերևան։ ԱՄՆ-ի որոշ նահանգներում մահապատիժն արգելվում ա, բայց երկրի գլխավոր օրենքը չի արգելում։
Ցանկացած ցուցակ, որում կա ԱՄՆ, արդեն լուրջ ցուցակ ա հենց մենակ դրա հաշվին։ Ոչ թե վերցնեք ցուցակը, ու «դե էդ 2-ին հանենք ...»։

2. Նախ դու ինձանից լավ գիտես թե ոնց ա ընդունվել էդ սահմանադրությունը, քվեարկողների քանի տոկոսն ա տեղյակ փոփոխություններից, ու անհասկանալի ա, որ քո բերածով ստացվում ա, որմեր երկրում դեռ կա մահապատիժ, բայց ինքը մահապատժից հրաժարվածների ցուցակում էր։
Ու ինձ (ու փաստորեն էլի որոշ երկրների) թվում ա, որ սենց կենաց-մահու հարցերը պետք ա հանրաքվեով որոշվի, ոչ թե մի հանրաքվեի տակ սղցնեն անցի։
Ի սկզբանե սաղ երկրներում եղել ա, մեծ մասի կառավարությունը (հիմնականում դեմոկրատական երկրների) չգիտեմ ինչի հիման վրա որոշում ա, որ պետք ա հրաժարվի, ու հրաժարվում ա։
Սաղ ինտենետում մենակ էդ 2 դեպքը գտա հանրաքվեի։ Սա իմ համար խիստ զարմանալի էր, բայց, երբ տեսա էդ 2-ի արդյունքները, արդեն էդքան էլ չզարմացա։

3. Քարոզի ու ուրիշ բաների հարց ես համարում եմ հենց արժանի պատժից հրաժարումը՝ «անմարդկային»-ի անվան տակ։ Նահանգների մեծ մասում հրաժարվում են, մեկն էլ ասում ա, դե որ տենց ա եկեք մենք էլ տեսնենք, կարող ա մեր ժողովուրդն էլ ա ուզում հրաժարվի, բայց ...։
Ստեղ ոչ թե քարոզ էր, այլ քարոզի թերացում։

[Mephistopheles]

1. Նույնիսկ եթե 2-ը համարենք նորմալ (իրականում էլի կան, օրինակ Սինգապուրը, որին հեչ դեմ չէի լինի, որ նմանվեինք), էդ երկուսի թափը էնքան կա, որ են մնացածը սկի չերևան։ ԱՄՆ-ի որոշ նահանգներում մահապատիժն արգելվում ա, բայց երկրի գլխավոր օրենքը չի արգելում։
Ցանկացած ցուցակ, որում կա ԱՄՆ, արդեն լուրջ ցուցակ ա հենց մենակ դրա հաշվին։ Ոչ թե վերցնեք ցուցակը, ու «դե էդ 2-ին հանենք ...»։

2. Նախ դու ինձանից լավ գիտես թե ոնց ա ընդունվել էդ սահմանադրությունը, քվեարկողների քանի տոկոսն ա տեղյակ փոփոխություններից, ու անհասկանալի ա, որ քո բերածով ստացվում ա, որմեր երկրում դեռ կա մահապատիժ, բայց ինքը մահապատժից հրաժարվածների ցուցակում էր։
Ու ինձ (ու փաստորեն էլի որոշ երկրների) թվում ա, որ սենց կենաց-մահու հարցերը պետք ա հանրաքվեով որոշվի, ոչ թե մի հանրաքվեի տակ սղցնեն անցի։
Ի սկզբանե սաղ երկրներում եղել ա, մեծ մասի կառավարությունը (հիմնականում դեմոկրատական երկրների) չգիտեմ ինչի հիման վրա որոշում ա, որ պետք ա հրաժարվի, ու հրաժարվում ա։
Սաղ ինտենետում մենակ էդ 2 դեպքը գտա հանրաքվեի։ Սա իմ համար խիստ զարմանալի էր, բայց, երբ տեսա էդ 2-ի արդյունքները, արդեն էդքան էլ չզարմացա։

3. Քարոզի ու ուրիշ բաների հարց ես համարում եմ հենց արժանի պատժից հրաժարումը՝ «անմարդկային»-ի անվան տակ։ Նահանգների մեծ մասում հրաժարվում են, մեկն էլ ասում ա, դե որ տենց ա եկեք մենք էլ տեսնենք, կարող ա մեր ժողովուրդն էլ ա ուզում հրաժարվի, բայց ...։
Ստեղ ոչ թե քարոզ էր, այլ քարոզի թերացում։

Արտ ջան… դու վերցնում ես վատ հատկանիշը լավ երկրի ու ասում ես "արի նմանվենք"… մենակ էն որ լավ երկիր են ԱՄՆ ու Ճապոնիան, դեռ չի նշանակում որ սխալներ չեն գործում ու թերություններ չունեն… դու վերցնում ես հենց թերությունն ու ասում արի նմանվենք… եթե թերություններով նմանվես դա դեռ չի նշանակում որ մեխանիկորեն լավերն էլ են մտնում մեջը… հա, թող էդ ցուցակի մեջ էլ մի երկու հատ լավ երկիր լինեն, բա որ էն մեկի մեջ էդքան շատ են, էդ իչնի՞ հաշվի չես առնում…

Հայաստանի պահով ճիշտ ես ասում… կարելի ա Հաըաստանին հանել ու մտցնել մյուս ցուցակի մեջ, բայց դրանից Հայաստանը ԱՄՆ-ի ու Ճապոնիայի մակարդակին չի բարձրանա… տենց լինի աֆրիկական երկրներն էլ կլինեն ԱՄՆ-ի մակարդակին…

ԱՄՆ-ում քվեարկությամբ են ուզում հանել որովհետև կարծեմ քվեարկությամբ են մտցրել…

ինչ ես կարծում Արտ, ինչու՞ են էդ երկրները՝ լավերը հանել մահապատիժը… մի հատ ռացիոնալ պատճառ պիտի լինի, չէ՞…

[Աթեիստ]

Արտ ջան… դու վերցնում ես վատ հատկանիշը լավ երկրի ու ասում ես "արի նմանվենք"… մենակ էն որ լավ երկիր են ԱՄՆ ու Ճապոնիան, դեռ չի նշանակում որ սխալներ չեն գործում ու թերություններ չունեն… դու վերցնում ես հենց թերությունն ու ասում արի նմանվենք… եթե թերություններով նմանվես դա դեռ չի նշանակում որ մեխանիկորեն լավերն էլ են մտնում մեջը… հա, թող էդ ցուցակի մեջ էլ մի երկու հատ լավ երկիր լինեն, բա որ էն մեկի մեջ էդքան շատ են, էդ իչնի՞ հաշվի չես առնում…

Հայաստանի պահով ճիշտ ես ասում… կարելի ա Հաըաստանին հանել ու մտցնել մյուս ցուցակի մեջ, բայց դրանից Հայաստանը ԱՄՆ-ի ու Ճապոնիայի մակարդակին չի բարձրանա… տենց լինի աֆրիկական երկրներն էլ կլինեն ԱՄՆ-ի մակարդակին…

ԱՄՆ-ում քվեարկությամբ են ուզում հանել որովհետև կարծեմ քվեարկությամբ են մտցրել…

ինչ ես կարծում Արտ, ինչու՞ են էդ երկրները՝ լավերը հանել մահապատիժը… մի հատ ռացիոնալ պատճառ պիտի լինի, չէ՞…

Մեֆ


Մի հատ էլ կարդա վերջի գրառումները, ու ասա, թե ով սկսեց համեմատել ու նույնացնել երկրներին։
Ինձ ասին, որին կուզեիր նմանվել ցուցակից, ես ընտրեցի։

Ոչ նրա համար, որ էդ երկրում մահապատիժ կա, այլ ինձ փորձում են համոզել, որ որտեղ մահապատիժ կա, երԳիր չի։
Էդ հակառակ կարծիք ունեցողներն են կապում երկրի որակն ու մահապատիժը, ու հենց մի քանի երկիր վիճակագրությանը խանգարում ա, առաջարկում են հանել։

Ռացիոնալ պատճառի մասին էլ։ Էս սաղ թեման հենց էդ ա քննարկում, որ ես էլ տեսնեմ էդ ռացիոնալը։ Ես չեմ կարում տեսնեմ կենդանուն տարիներով պահելու սնելու ռացիոնալությունն ինչում ա։
Ո՞նց կարա ռացիոնալ լինի, որ հանցագործը (Բրեյվիկը) դատավճիռը լսելուց հետո դատարանում ասի (ոչ բառացի) «խնդամ ձեր վրա, որ մահապատիժ տայիք, նոր ձեզ կհարգեի»։
Էնքան «ռացիոնալ» ա, որ նույնիսկ հանցագործն ա ջոկում, որ հանցանքին համարժեք չի։
Եթե պտի սկսենք ոչ համարժեք պատիժների անցնել, մի քանի տարուց ժամկետներն էլ ենք կրճատում, 5 (էս 5 ասեմ, դու 3 հասկացի) տարին լրիվ հերիք ա ցանկացած հանցագործության համար։ Հո գազան չե՞նք, մարդուն 10 տարի բերդում պահենք, դա «անմարդկային ա»։

[Chuk]

1. Նույնիսկ եթե 2-ը համարենք նորմալ (իրականում էլի կան, օրինակ Սինգապուրը, որին հեչ դեմ չէի լինի, որ նմանվեինք), էդ երկուսի թափը էնքան կա, որ են մնացածը սկի չերևան։ ԱՄՆ-ի որոշ նահանգներում մահապատիժն արգելվում ա, բայց երկրի գլխավոր օրենքը չի արգելում։
Ցանկացած ցուցակ, որում կա ԱՄՆ, արդեն լուրջ ցուցակ ա հենց մենակ դրա հաշվին։ Ոչ թե վերցնեք ցուցակը, ու «դե էդ 2-ին հանենք ...»։

Արտ, ես գրեցի նաև «կանխատեսումս», որ էդ երկրներն էլ հրաժարվելու: Ժամանակի ու հասունանալու հարց ա: Իրանք էս պահին ոչ թե էդ ցուցակը նորմալացնողներն են, այլ էդ ցուցակի բացառությունները:

2. Նախ դու ինձանից լավ գիտես թե ոնց ա ընդունվել էդ սահմանադրությունը, քվեարկողների քանի տոկոսն ա տեղյակ փոփոխություններից, ու անհասկանալի ա, որ քո բերածով ստացվում ա, որմեր երկրում դեռ կա մահապատիժ, բայց ինքը մահապատժից հրաժարվածների ցուցակում էր։
Ու ինձ (ու փաստորեն էլի որոշ երկրների) թվում ա, որ սենց կենաց-մահու հարցերը պետք ա հանրաքվեով որոշվի, ոչ թե մի հանրաքվեի տակ սղցնեն անցի։
Ի սկզբանե սաղ երկրներում եղել ա, մեծ մասի կառավարությունը (հիմնականում դեմոկրատական երկրների) չգիտեմ ինչի հիման վրա որոշում ա, որ պետք ա հրաժարվի, ու հրաժարվում ա։
Սաղ ինտենետում մենակ էդ 2 դեպքը գտա հանրաքվեի։ Սա իմ համար խիստ զարմանալի էր, բայց, երբ տեսա էդ 2-ի արդյունքները, արդեն էդքան էլ չզարմացա։

Այո, գիտեմ, թե ոնց ա ընդունվել ու էդ մասին նշել էի գրածիս մեջ: Իսկ այ դու չգիտես, թե քո ասած հանրաքվեների դեպքերում ոնց ա ընդունվել: Ես էլ չգիտեմ:

3. Քարոզի ու ուրիշ բաների հարց ես համարում եմ հենց արժանի պատժից հրաժարումը՝ «անմարդկային»-ի անվան տակ։ Նահանգների մեծ մասում հրաժարվում են, մեկն էլ ասում ա, դե որ տենց ա եկեք մենք էլ տեսնենք, կարող ա մեր ժողովուրդն էլ ա ուզում հրաժարվի, բայց ...։
Ստեղ ոչ թե քարոզ էր, այլ քարոզի թերացում։

Եթե էսօր Հայաստանում հանրաքվե անցկացնենք օրինակ «միասեռական տղամարդկանց առնանդամը կտրելու» մասին, կարծում եմ, որ կանցնի: Կարծում եմ, որ կանցնի նաև «բոլոր միասեռականներին մահապատժի ենթարկելու» մասին նորմը:

Էնպես որ մնացածը դու մտածի:

[Աթեիստ]

Արտ, ես գրեցի նաև «կանխատեսումս», որ էդ երկրներն էլ հրաժարվելու: Ժամանակի ու հասունանալու հարց ա: Իրանք էս պահին ոչ թե էդ ցուցակը նորմալացնողներն են, այլ էդ ցուցակի բացառությունները:


Այո, գիտեմ, թե ոնց ա ընդունվել ու էդ մասին նշել էի գրածիս մեջ: Իսկ այ դու չգիտես, թե քո ասած հանրաքվեների դեպքերում ոնց ա ընդունվել: Ես էլ չգիտեմ:

Եթե էսօր Հայաստանում հանրաքվե անցկացնենք օրինակ «միասեռական տղամարդկանց առնանդամը կտրելու» մասին, կարծում եմ, որ կանցնի: Կարծում եմ, որ կանցնի նաև «բոլոր միասեռականներին մահապատժի ենթարկելու» մասին նորմը:

Էնպես որ մնացածը դու մտածի:

Էս տեմպերով պետք էլ չի Նոստրադամուս լինել, հասկանալու համար, որ «կանխատեսումդ» անհիմն չի։
Բայց հենց վերջին նախադասությունդ էլ ասում ա էն, ինչ ես սկզբից եմ ասում։ Հասարակությունը բարի չի, մարդասեր չի, պետք չի իրանց տենց արժանիքներ վերագրել։
Ու սպանությունը լրիվ նորմալ ա էս հասարակության համար։ Բա որ տենց ա, խի՞ ենք մարդասպանին սպանելը համարում աննորմալ։
Սաղ գնում ա արժանի պատիժ ստանալուն։

Գտնում եք, որ սխալ ա՞, համոզեք դրանում հասարակությանը, ոչ թե փաթաթեք վզին։

[Chuk]

Էս տեմպերով պետք էլ չի Նոստրադամուս լինել, հասկանալու համար, որ «կանխատեսումդ» անհիմն չի։
Բայց հենց վերջին նախադասությունդ էլ ասում ա էն, ինչ ես սկզբից եմ ասում։ Հասարակությունը բարի չի, մարդասեր չի, պետք չի իրանց տենց արժանիքներ վերագրել։
Ու սպանությունը լրիվ նորմալ ա էս հասարակության համար։ Բա որ տենց ա, խի՞ ենք մարդասպանին սպանելը համարում աննորմալ։
Սաղ գնում ա արժանի պատիժ ստանալուն։

Գտնում եք, որ սխալ ա՞, համոզեք դրանում հասարակությանը, ոչ թե փաթաթեք վզին։

Արտ, համոզելու ու ցույց տալու տարբեր ձևեր կան: Նույն մահապատժին կողմ եղողներից շատերը կարող են մտածել, որ դա պետք ա, որտև տենց մյուս հանցագործությունների դեմն ա առնվում: Նույն էս թեմայում սիրուն ցույց տրվեց (ես Տրիբունի գրառումներն եմ հիշում, գուցե ուրիշներն էլ են գրել), որ մահապատժով դրա դեմը չես կարող առնել: Այո, Արտ ջան, կան հարցեր, որոնք ոչ թե պետք ա հանրաքվեով լուծվի, այլ ուրիշ հարթությունում, կտրուկ որոշումներով, իսկ հետո դրական արդյունքները հասարակությանը ցուցադրելով:

հ.գ. ես համաձայն եմ, որ հասարակության մեջ «գազանները» շատ են

[Mephistopheles]

Մեֆ


Մի հատ էլ կարդա վերջի գրառումները, ու ասա, թե ով սկսեց համեմատել ու նույնացնել երկրներին։
Ինձ ասին, որին կուզեիր նմանվել ցուցակից, ես ընտրեցի։

Ոչ նրա համար, որ էդ երկրում մահապատիժ կա, այլ ինձ փորձում են համոզել, որ որտեղ մահապատիժ կա, երԳիր չի։
Էդ հակառակ կարծիք ունեցողներն են կապում երկրի որակն ու մահապատիժը, ու հենց մի քանի երկիր վիճակագրությանը խանգարում ա, առաջարկում են հանել։

Ռացիոնալ պատճառի մասին էլ։ Էս սաղ թեման հենց էդ ա քննարկում, որ ես էլ տեսնեմ էդ ռացիոնալը։ Ես չեմ կարում տեսնեմ կենդանուն տարիներով պահելու սնելու ռացիոնալությունն ինչում ա։
Ո՞նց կարա ռացիոնալ լինի, որ հանցագործը (Բրեյվիկը) դատավճիռը լսելուց հետո դատարանում ասի (ոչ բառացի) «խնդամ ձեր վրա, որ մահապատիժ տայիք, նոր ձեզ կհարգեի»։
Էնքան «ռացիոնալ» ա, որ նույնիսկ հանցագործն ա ջոկում, որ հանցանքին համարժեք չի։
Եթե պտի սկսենք ոչ համարժեք պատիժների անցնել, մի քանի տարուց ժամկետներն էլ ենք կրճատում, 5 (էս 5 ասեմ, դու 3 հասկացի) տարին լրիվ հերիք ա ցանկացած հանցագործության համար։ Հո գազան չե՞նք, մարդուն 10 տարի բերդում պահենք, դա «անմարդկային ա»։

Արտ ջան, ինձ չես ֆռռցնի… դու հաստատ արգումենտ ես համարում ճապոնիայի ու ամերիկայի էդ ցուցակի մեջ գտնվելը… բայց արգումենտ չի որովհետև իրանք էլ են դա զգում ու էդ հարցը, հատկապես ԱՄՆ-ում միշտ արծարծվում ա… ճապոնիայում չգիտեմ… ժամանակի հարց ա որ ԱՄՆ-ու լրիվ հանեն, բացի Թեքսասից… դրանք դեպբիլ են ու հաստատ էդ էն տեղը չի որ նորմա մարդն ապրի մետրոպոլիսները չհաշված… Բուշն ընդեղից էր… դրանք նահանգապետն էլ Ռիկ Պերին ա…

Ռացիոնալը մի անգամ էլ բացատրեմ… բայց էս անգամ ուրիշ ձևի… Հրանտ Դինքի սպանողին սխալ ա գնդակահարելը… նա պետք ա մնա ու տեսնի թե ինչ արձագանք ա ստանում իրա արածը, տեսնի թե իր "ընկերներն" ինչ դիրք են բռնում ու, ինչու չէ, նաև արտահայտվի… դա ավելի օգուտ ա քան մեռնելը… նույնն էլ Բրեյվիկը… եթե քեզ թվում ա որ Բրեյվիկի ժխտողականությունը շատ մարդկանց ա դուխ տալիս, սխալվում ես, իրա խոսելն իրան ավելւ pathetic ա դարձնում, իրա գաղափարի մերկությունը բացահայտում ա ու էն միստիցիզմը՝ հերոսացումը որ իրան կվերագրվեր եթե մեռներ, լիովին ցրվում ա… շատերն ուզնում են մեռնեն հերոսանալու համար…