10 քայլ սեփական կարբոնային ոտնահետքը փոքրացնելու համար

[Brian_Boru]

Թեմայից շեղվում ենք, չեմ ուզում ծավալվեմ, բայց եթե մի քիչ խորանաս օրինակ GMO արտադրող գիգանտերից Monsanto–ն ինչ կարգի ա սերտաճած ԱՄՆ–ը կառավարության մեջ, ոնց ա կզցնում GMO–ից հրաժարվող ֆերմերներին լրիվ օդերը փակելով ու դատական պրոցեսներով, սենց հարցեր չեն առաջանա։ Ու հարց ա էդ պաշտոնական հետազոտությունները ում կողմից են ֆինանսավորվում ու ում դուդուկի տակ են պարում։
։

Տենց էլ գիտեի, որ մեկը անպայման Մոնսանտոն հիշելու ա:
Սա էնքան ծեծված արգումենտ ա, որ գիտնականները սրա անունը արդեն տվել են՝ argumentum ad Monsantium, այսինքն, «Մոնսանտոյի արգումենտը»:

Էն, ինչ անում ա Մոնսանտոն և թե ինչքանով ա դա ճիշտ կամ սխալ՝ կապ ունի միայն տնտեսագիտության և քաղաքականության հետ, ոչ թե կենսաբանության կամ բժշկության: ԳՄՕֆոբները () խառնում են երկուսը իրար հետ: Նորից եմ կրկնում՝ խոսքը ԳՄՕ կենսաբանական էֆեկտների մասին ա, ոչ թե քաղաքական կամ տնտեսական: Եվ քո նշած բացասական երևույթները հենց վերջինի մասին են:

Մի շարք անկախ հետազոտողներ էլ պնդում են, որ վնասակար ա ու օրինակ առնետների վրա փորձերը ցույց են տալիս, որ 1-2 սերունդ հետո վարի են գնում

Իսկապե՞ս: Օրինակ:
Դրանք մի շարք չեն: Եղել է ընդամենը մի հոդված 1998-ին, Արպադ Պուշտաիի հայտնի գործը, որը մեծ աղմուկ էր բարձրացրել ԶԼՄ-ում, բայց այն խիստ քննադատվել էր այլ փորձերի ու ստուգումների ընթացքում:

Մարդու դեպքում մի քանի սերունդ չի անցել դեռ, չենք կարող շատ բան ասել։ Տեղյակ չեմ ինչ մեխանիզմով ա բացատրվում դրանց վնասակարությունը, կամ բացատրվում ա, թե չէ, բայց եթե նույնիսկ մեխանիզմը հայտնի չի, բայց փորձարկումներըը հակառակն են ցույց տալիս, ապա չես կարող պնդել, թե եթե չի հիմնավորվում ապա տենց բան չկա։

Նույնօես, ինչպես դեղերի ստուգման դեպքում: Եկեք բոլոր դեղերը արգելենք:
Դու երևի չգիտես, որ էսպես կոչված «օրգանական մթերքները», որ ցանկացած տեղից կարող ես գնել, գրեթե ստուգում չեն անցնում, ի տարբերություն՝ ԳՄՕ-ի: Այլ կերպ ասած, մարդիկ ավելի շատ վստահում են չստուգված մթերքներին, քան ստուգված: Էլ չասած, որ սելեկցիայի ընթացքում այնպիսի գենետիկական մոդիֆիկացիա է ընթանում, որ արհեստականի հետ համեմատել չարժե (ավելի խաոտիկ և անկառավարելի փոփոխումներ են տեղի ունենում

Էս նկարի ձախ մասում պատկերված ա թեոսինտեն՝ եգիպտացորենի վայրի նախնին: Աջ մասում՝ սելեկցիայի միջոցով ստացած եգիպտացորենը: Ո՞րն ա սրանցից գենմոդիֆիկացված: Բայց դե մարդիկ եգիպտացորեն են ուտում, կարծելով, թե այն «օրգանական ա»:

Ճիշտն ասած, ես ո՛չ պաշտոնական, ո՛չ էլ անկախ հետազոտողների անաչառությունն ու փորձերի ճշգրտությունը ստուգելու գիտելիքներ ու ժամանակ չունեմ, հետևաբար որևէ բան վստահ պնդել չեմ կարող, բայց բիզնեսի մոթոդներին ծանոթ լինելով՝ էնքան էլ չեմ ուզում առողջությանս հույսը դնել իրանց պնդումների վրա

Էհ, ու նորից՝ դավադրություններ: Իհարկե, բոլոր հետազոտությունները չար Մոնսանտոն ա ֆինանսավորում: Պիտի վերադառնանք դեպի բնություն, քարանձավ, ջրի տեղ էլ նավթ խմենք:

[Brian_Boru]

Էկոլոգիական բուրգի օրենքին ծանո՞թ եք։ Դրանից մասնավորապես հետևում ա, որ միավոր զանգվածի միս ստանալու համար շատ ավելի մեծ զանգվածով բուսական սնունդ ու էներգիա ա ծախսվում։
Հա ու մեկ էլ, բույսերը չեն տռում Բույսերը, ի տարբերություն անասունների, ոչ թե թթվածին են կլանում ու ածխաթթու գազ արտանետում, այլ հակառակը՝ կլանում են ածխաթթու գազ ու սինթեզում են թթվածին։

Խոսքը դրա մասին չէր, այլ էն բանի, թե բուսակերությունը չի վնասում կենդանիներին:
Վնասում ա, էն էլ ոնց:

[Brian_Boru]

Բյուր ջան, արի տարբերեք գլոբալ էկոլոգիկան պատասխանտվությունը լոկալ պատասխանատվությունից: Ամերիկացիները հաստատ Հայաստանին չեն սովորեցնում թե ոնց ա պետք մթնոլորտ քիչ արտանետումներ անել, քանի որ Հայաստանն ըստ էության արտանետումներ չունի: Եթե չեմ սխալվում, Հայաստանը Կիոտոյի պրատակոլով իրան հասնող քվոտաները վաճառում ա ուրիշ երկրներին:

Այ լոկալ առում, ամերիկացիները, ու ոչ միայն իրանք, մեզ լիքը սովորացնելու բան ունեն - կանաչը պահել, զիբիլը սորտավորել ու վերամշակել, շրջապատը մաքուր պահել, ու վաբշե չլինել քաքոտ, ոնց որ մենք ենք՝ շենքերի պաձեզդները վկա:

Մի բան էլ, ԱՄՆ միակ զարգացած երկիրն ա, որտեղ բոլոր խոշոր ծրագրերը իրականացնելուց առաջ օրենքով պարտադիր Social cost benefit analysis են անում, ու սրա մեջ էկոլոգիական կոմպոնենտը պարտադիր հաշվի ա առնվում, համ ծախսերի համ օգուտերի մասով: Եվրոպացիներն էլ են անում, բայց ոչ էտքան սիստեմատիկ ու պարտադիր: Վկան Փարիզ-Լոնդոն TJV-ն, որը բնության մայրիգը լացացրեց, բայց մինչև հիմա վնասով ա աշխատում:

Տրիբուն, եթե այդպես լիներ, Ամերիկան էլ կընդուներ Կիոտոյի համաձայնագիրը: Դեռ միակ երկիրն ա, որ չի ընդունել (Կանադայի հետ մեկտեղ) ոի միակ երկիրն ա, որ գրեթե պաշտոնական մակարդակով հերքում ա ջերմացումը: Չեն ուզում էլի ախորժակները սահմանափակել:

Ամերիկայի շատ տեղերում (Տեխասում օրինակ) մարդիկ չգիտեն աղբի վերամշակման մասին, ինչպես գրեցի:

Իսկ այ Եվրոպան ահագին առաջ ա էդ հարցում:
Շվեդիան էնքան արդյունավետ ա մշակում աղբը, որ այնտեղ աղբի պակաս ա սկսվել (վերամշակումից առաջացած ջերմությունը նրանք օգտագործում են) ու սկսել ա հարևան երկրներից աղբ ներմուծել, որպեսզի դեֆիցիտը լրացնի: (չհաշված դեռ, որ Շվեդիայում մնացորդի միայն 4 տոկոսն ա լցվում շրջական միջավայր, իսկ Ամերիկայում՝ 67-ը):

http://inhabitat.com/sweden-plans-to...age-each-year/

Sweden Plans to Import 800,000 Tons of Garbage Each Year
Sweden only sends about 4 percent of its waste to landfills. To put that into perspective, the United States landfills about 67 percent of its waste. While that is great for Sweden’s environment, it isn’t so good for their Waste-to-Energy program, which is capable of treating up to two million tons of household waste, which is converted into heat and electricity.

Դեմք են, ինչ ասես:

[Արշակ]

Եթե երկիրդ աղքատ ա ու քոսոտ ուրեմն պիտի նաև աղտոտված լինի, ու էտ աղտոտողները պիտի լինեն համ էտ երկրի տերերը, համ էլ հարուստ ու զարգացած երկրները: Շատ նորմալ ա, ու ուրիշ ձև չէր էր կարող լինել, քանի որ աղքատ երկրներում կյանքի արժեքը անհամեմատ ցածր ա: Կոպիտ ասած, էկոլոգիական հետևանքների արժեքը՝ մարդու առողջություն ու կյանք, կոպեկներ ա:

Տրիբուն ախպեր, էդ որ ասում ես «պիտի» ի՞նչ նկատի ունես։ Էն որ էդ տենց ա, բոլորս էլ գիտենք, բայց ասածս էն էր, որ էդ «զարգացած» երկրները հիմքեր չունեն իրանց տենց վեհ ու բնապահպան զգալու։

Էն, որ Հայաստանում հանքարդյունաբերության բում ա սկսվում, մի կողմից կարող ա լավ ա (աշխատատեղ, տնտեսական աճ, փող-մող), բայց մյուս կողմից մենք ու մեր սերդունդները դրա հետևանքների հետ դեռ փիս բախվելու ենք, ու շատ փիս:

Ապեր տեղ լավ բան չեմ տեսնում առանձնապես. չնչին փողեր են պետությանը հասնում. էդ հանքերի կեսը թղթերով մինուսով են աշխատում, բայց իրականում թալան ա որ անում էն։ Էլ չասած որ էս պուճուր երկրում հանքերից չցբխված տեղ չի մնում ապրելու։

Ռուֆ ջան, սաղ ճիշտ ես ասում, բայց աշխարհի փրկությունը հաստատ կովի տեռի դեմ պայքարելով չի էլի: Եթե կովի տռելով գլոբալ էկոլոգիական փոփոխություններ լինեին, ուրեմն դինոզավրերը իրանց տեռից են կոտորվել:

կարող ա հենց տենց էլ եղե՞լ ա

Հետո էլ, մարդը ինչքան կով ա բուծել, մի երկու էտքան էլ այլ տռան կենդանիներ ա վերացրել աշխարհի երեսից: Այնպես որ, ամեն ինչ բալանսի մեջ ա, մի բան էլ փրկել ենք բնությունը:

Ապեր, չկա տենց բան։ Բալանսը վաղուց ցխված ա։ Ու էլ չասած, թե տարեկան ինչքան վայրի բնություն ու անտառ ա փռթվում էդ կովերի համար խոտ ու արոտավայր սարքելու համար։

[Արշակ]

Տենց էլ գիտեի, որ մեկը անպայման Մոնսանտոն հիշելու ա:
Սա էնքան ծեծված արգումենտ ա, որ գիտնականները սրա անունը արդեն տվել են՝ argumentum ad Monsantium, այսինքն, «Մոնսանտոյի արգումենտը»:

Էն, ինչ անում ա Մոնսանտոն և թե ինչքանով ա դա ճիշտ կամ սխալ՝ կապ ունի միայն տնտեսագիտության և քաղաքականության հետ, ոչ թե կենսաբանության կամ բժշկության: ԳՄՕֆոբները () խառնում են երկուսը իրար հետ: Նորից եմ կրկնում՝ խոսքը ԳՄՕ կենսաբանական էֆեկտների մասին ա, ոչ թե քաղաքական կամ տնտեսական: Եվ քո նշած բացասական երևույթները հենց վերջինի մասին են:

Ինձ թվում էր գրածիցս պարզ էր, բայց նորից ասեմ. խոսքը հենց էն մասին էր, որ Մոնսանտոյի մախինացիաներն ու մոտեցումները հուշում են, որ էդ նույն մոտեցումներով կարան նաև ԳՄՕ–ի կենսաբանական էֆեկտների վերաբերյալ գիտափորձերը խեղաթյուրված լինեն։ Եթե մի ոլորտում տենց ֆինանսական հսկաներ կան, որոնք արդեն տարբեր փաստերով հայտնի ա, որ անազնիվ են խաղում, ես էդ ոլորտի գիտափորձերի արդյունքներին էդքան միանշանակ չէի վստահի։

Իսկապե՞ս: Օրինակ:
Դրանք մի շարք չեն: Եղել է ընդամենը մի հոդված 1998-ին, Արպադ Պուշտաիի հայտնի գործը, որը մեծ աղմուկ էր բարձրացրել ԶԼՄ-ում, բայց այն խիստ քննադատվել էր այլ փորձերի ու ստուգումների ընթացքում:

Brian_Boru, ճիշտն ասած, հղումներ բերելու համար պիտի ահագին քչփորեմ ինտերնետը, ինչի ժամանակը չունեմ, հետևաբար կարող եք չհիմնավորված համարել, բայց տարբեր հրապարակումներում տարբեր երկրների գիտնականների նման հայտարարությունների հանդիպել եմ։ Հետևաբար չեմ կարծում, թե միայն մի հոդված ա եղել։ Իհարկե, օբյեկտիվությունը չեմ կարող պարզել։ Բացի դրանից լսել եմ նաև Հայաստանում կատարված փորձի մասին՝ հենց գիտափորձին մասնակցած մասնագետից։

Նույնօես, ինչպես դեղերի ստուգման դեպքում: Եկեք բոլոր դեղերը արգելենք:

Ճիշտն ասած, ես ժամանակակից դեղերից էլ ինչքան հնարավոր ա հեռու եմ մնում, փորձելով հնարավորինս բնաբուժություն, արևելյան բժշկություն կիրառել անհրաժեշտության դեպքում ու ընդհանրապես առողջ ապրելակերպի շնորհիվ ինչքան հնարավոր ա հեռու մնալ դեղերից ու վայ–բժիշկներից
Բայց խոսքը արգելելու մասին չի, ով ուզում ա թող բռերով դեղ խմի ու GMO ուտի։ Հարցը էն ա, որ ես չեմ ուզում ուտել, բայց իմ GMO–ից զերծ սնունդ օգտագործելու հնարավորությունը քիչ–քիչ վերանում ա։

Դու երևի չգիտես, որ էսպես կոչված «օրգանական մթերքները», որ ցանկացած տեղից կարող ես գնել, գրեթե ստուգում չեն անցնում, ի տարբերություն՝ ԳՄՕ-ի: Այլ կերպ ասած, մարդիկ ավելի շատ վստահում են չստուգված մթերքներին, քան ստուգված:

Ի՞նչ ստուգելու մասին ա խոսքը։ Եթե նկատի ունես, թե ինչ պայմաններում ա աճացվել, ապա էդ առումով ոչ մի տարբերություն չկա։ Եթե նույն գյուղացին կամ ֆերմերը էն ժամանակ նորմալ սերմ էր օգտագործում, հիմա խանութից GMO ա առնում ու նույն պայմաններում աճացնում։ Իսկ էդ արդեն լրիվ ուրիշ պատմություն ա։ Ասածս էն ա, որ ԳՄՕ–ոչ ԳՄՕ–ն ստուգված–չստուգվածի հետ կապ չունի։

Էլ չասած, որ սելեկցիայի ընթացքում այնպիսի գենետիկական մոդիֆիկացիա է ընթանում, որ արհեստականի հետ համեմատել չարժե (ավելի խաոտիկ և անկառավարելի փոփոխումներ են տեղի ունենում

Brian_Boru ջան, գուցե ասածս էնքան էլ գիտական չհնչի քո համար, բայց փորձեմ բացատրել տարբերությունը իմ ընկալմամբ. հարցը էն ա, թե ինչ աստիճանի ես բնության «պաշտպանական համակարգը ցխում/շրջանցում»։ Ասենք վայրի եգիպտացորենի տարբեր սորտեր իրար խառնելով ինչ–որ հատկանիշ լավացնես, բայց դրանք իրար հետ համատեղելի սորտեր են։ ու էդքանով անվտանգ լինելու հավանականությունը մեծ։ Բայց ասենք առյուծին էշի կամ հավի հետ բնական ձևով չես կարող խաչասերել, չէ՞։
Բայց էսօրվա գիտությունը կարա առնետին վարունգի հետ խաչասերի կոնկրետ ինչ–որ հատկանիշ ստանալու համար, ու աստված գիտի թե ինչ պաբոչնի էֆեկտներ կարան լինեն։
Ինձ թվում ա մարդկությունը դեռ շատ քիչ ա ճանաչում բնությունը, մարդու օրգանիզմը, որ քյոռեքյոռ սենց խաղեր տա ու վստահ պնդի, որ ոչ մի վնաս չկա։

Էհ, ու նորից՝ դավադրություններ: Իհարկե, բոլոր հետազոտությունները չար Մոնսանտոն ա ֆինանսավորում: Պիտի վերադառնանք դեպի բնություն, քարանձավ, ջրի տեղ էլ նավթ խմենք:

Սենց ծայրահեղացնելով ցանկացած առողջ միտք կարելի ա դեբիլություն հանել
Ոչ ոք չի ասում գնանք քարանձավ, բայց տենց վստահ պնդել, թե պուպուշ գիտնականները սաղ ստուգել են, սաղ տոչնի ա, կարծում եմ մի քիչ միամիտ մոտեցում ա էս մուխլյոժ դարում։

Խոսքը դրա մասին չէր, այլ էն բանի, թե բուսակերությունը չի վնասում կենդանիներին:
Վնասում ա, էն էլ ոնց:

Ո՞նց ա վնասում։ Ու դա տվյալ կոնտեքստի հետ ի՞նչ կապ ուներ։

[Տրիբուն]

Տրիբուն, եթե այդպես լիներ, Ամերիկան էլ կընդուներ Կիոտոյի համաձայնագիրը: Դեռ միակ երկիրն ա, որ չի ընդունել (Կանադայի հետ մեկտեղ) ոի միակ երկիրն ա, որ գրեթե պաշտոնական մակարդակով հերքում ա ջերմացումը: Չեն ուզում էլի ախորժակները սահմանափակել:

Ես ասում եմ էն ինչ կա: ԱՄՆ էն բացառություն երկրներից ա որտեղ, սկսած 1981 թվականից, ցանկացած մեծ ներդրումային ծրագրի համար պիտի social cost benefit analysis արվի, իսկ ամեն SCBA պարտադիր պիտի հաշվի առնի էկոլոգիական հետևանքները՝ ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական: Ու եթե բացասակը դրականից շատ ա, ուրմեն ծրագիրը չի իրականացվի: Հատուկ երեկվանից թղթերս փորփրել եմ, որ գտնեմ - հինգ որոշում ա եղել սկսած նախագահ Ռեյգանից. Executive Orders 12,291; 12,866; 13,422; 13,497; 13,563:

Էն որ ԱՄՆ Կիոտոյի համաձայնագիրը չի ստորագրել, կամ ստորագրել ա դեռ չի վավերացրել, չի նշանակում, որ ամերիկացիները թքած ունեն շրջակա միջավայրի վրա: ԱՄՆ միլիոն տարի ա չի ստորագրում կամ չի վավերացնում լիքը ուրիշ միջազգային համաձայնագրեր նույնպես, քանի որ չի սիրում իրան ֆորմալ սահմանափակումների մեջ դնել: Ուրիշ բան, որ կհամաաձայնվեմ, որ որպես հզոր տնտեսություն ԱՄՆ գլոբալ էկոլոգիական պատասխանատվությունն ավելի մեծ ա, քան ուրիշներինը:

Ամերիկայի շատ տեղերում (Տեխասում օրինակ) մարդիկ չգիտեն աղբի վերամշակման մասին, ինչպես գրեցի:

Նախ, էկոլոգիան մենակ վերամշակումը չի: Էտ մի հատ փոքր, բայց կարևոր կոմպոնենտ ա: Երրորդ, ես մի հատ արագ ման եկա ինտերնետում ու ահագին տեղերում գտա, որ ԱՄՆ-ում վիչակը էտքան էլ վատ չի: 31%-ով Աշխարհում 7-րդ տեղն ա զբաղեցնում վերամշակմամբ, որը շատ մեծ ու կարևոր թիվ ա՝ հաշվի առնելով ԱՄՆ տնտեսության չափերը: Գումարած շատ արագ տեմպերով ԱՄՆ վերամշակումը ամբողջ երկրով մեկ տարածում ա:

Իսկ այ Եվրոպան ահագին առաջ ա էդ հարցում:
Շվեդիան էնքան արդյունավետ ա մշակում աղբը, որ այնտեղ աղբի պակաս ա սկսվել (վերամշակումից առաջացած ջերմությունը նրանք օգտագործում են) ու սկսել ա հարևան երկրներից աղբ ներմուծել, որպեսզի դեֆիցիտը լրացնի: (չհաշված դեռ, որ Շվեդիայում մնացորդի միայն 4 տոկոսն ա լցվում շրջական միջավայր, իսկ Ամերիկայում՝ 67-ը):

Եվրոպան մեծ ու գունագեղ հասկացություն ա: Շվեդիայում գրեթե ամբողջ աղբը վերամշակվում ա, Հունաստանում ու Պոռտուգալիայում նոր են սկսել մտածել էտ ուղղությամբ:

Հետո, էլի կրկնեմ, վերամշակումը մենակ մի կոմպոնենտ ա, ու մի քիչ էլ ձև ա ու թոզ փչոցի: Եվրոպացիները ժամանակին հասկացել են, որ վերամշակումը նաև լավ բիզնես ա, ու համ էլ մարդկանց դուր ա գալիս, որ դրա անունը կանաչ բիզնես ա: Բայց նույն ասենք Նորվեգիան, որը վերամշակման շատ բարձր ցուցանիշ ունի, հեչ չի խորշում ահռելի տեմպերով շարունակել նավթի ու գազի արդյունահանումը ու վաճառքը: Իսկ նավթը, գազը, դրանց այրումը, ինչպես գիտենք, գլոբալ առումով էկոլոգիային ամենամեծ վնասն են հասցնում: Դե հիմա ինձ ասա, Նորվեգիա վերամշակած աղբի օգուտն ա ավելի մեծ, թե՞ արդյունահանված նավթի ու գազի վնասը, չհաշված որ էտ նավթն ու գազն էլ արյունահանում են ծովերում ու ջրային տարածքներին հսկայական վնաս են հասցնում:

Կամ նույն Շվեդիան, իր ողջ աղբը վերամշակում ա, բայց շվեդական Nokia-ն աշխարհի ամենամեծ բջջային հեռախոսներ արտադրող ու վաճառողներից ա (հատկապես աղքատ-զարգացող երկրներում), իսկ էտ բջջայինները ու իրանց մարտկոցները ամենաչվերամշակվող ու ամենամեծ վնաս հասնցող ապրանքներն են: Այսինք, նույն եվրոպական էկոլոգիական գերազանցությամբ երկրները գլոբալ առումով ԱՄՆ-ին չեն զիջում, ու ամեն մեկը իրա փայ աշխարհի մայրիգը լացացնում ա: Բայց եվրոպացիները ավելի լավ են սովորել արցունքն աչքերին բնության մասին աղիողորմ լացելը ու ձև տալը, չնայած կարմիր փայտից պատրաստվող լյուքս կահույքի ամենամեծ սպառողներն են:

[Տրիբուն]

Տրիբուն ախպեր, էդ որ ասում ես «պիտի» ի՞նչ նկատի ունես։ Էն որ էդ տենց ա, բոլորս էլ գիտենք, բայց ասածս էն էր, որ էդ «զարգացած» երկրները հիմքեր չունեն իրանց տենց վեհ ու բնապահպան զգալու։

Ի նկատի ունեմ, որ տենց ա ձևը, ու ուրիշ ձև չի կարա լինի: Ոռիյա, բայց փաստ ա

Արշակ ջան, մեծ ու զարգացած երկրները շատ ավելի մեծ գլոբալ էկոլոգիական պատասխանատվություն ունեն, քան փոքր ու աղքատ երկրները, էտ ապուշին էլ ա պարզ: Բայց աշխարհքիս օրենքները անարդար ու դաժան են: Մեծերն ու հարուստները իրանց երկրները մաքուր ու սիրուն են պահում, բայց Ամազոնի անտառները կտրելուց ոչ մեկն իրան հետ չի պահում, ու վաղն էլ Հայաստանում ու մեր նման չմո երկրներում հանքեր բացելուց ու շահագործելուց նույն շվեդական, կանադական ու ամերիկյան կորպորացիները գալու են ու մեր երկրի մայրիգը լացացնելու են: Ու լավ են անելու, քանի որ մենք ունենք գյոռմամիշ ու թալանչի իշխանությունները, որոնք որ մի քիչ քիչ լափեին, մենք էսօր էտ երկու հանքի հույսին չէինք մնա: Բայց քանի դեռ մեր երկրի տերերը Սերժիկ-Լֆիկ-Սաշիկներն են, մենք պիտի համակերպվենք էն մտքի հետ, որ ոչ մի լուրջ էկոլոգիական խնդիր չի լուծվելու: Մեր մոտ գալու են ամեն տեսակի փնթի UNDP-ներ, UNESCO-նոր ու Greenpeace-ներ ու ստեղ ընդեղ կանաչ արջուկի ու վերամշակված բութուլկի նկար են կպցնելու, չորս հատ էլ քաղաքի կենտրոնում պլաստիկ շշեր հավաքելու աղբաման են դնելու, մեկ էլ համոզելու են, որ միս չուտելով աշխարհը փրկվելույա: Բայց էտ սաղ զրոյա լինելու էն էկոլոգիական վնասների համեմատ որ մենք ունենալու ենք անտառները կտրելով, Սևանը ճահճացնելով ու ամեն տեղ հանքեր բացելով: Կարճ ասած սաղ հանգում ա տրիվիալ «երգիրը երգիր չի» բանաձևին:

Ապեր տեղ լավ բան չեմ տեսնում առանձնապես. չնչին փողեր են պետությանը հասնում. էդ հանքերի կեսը թղթերով մինուսով են աշխատում, բայց իրականում թալան ա որ անում էն։ Էլ չասած որ էս պուճուր երկրում հանքերից չցբխված տեղ չի մնում ապրելու։

Շատ էլ ճիշտ ես անում, քանի որ տենալու լավ բան չկա: Բայց, ընգեր, Սյունիքի մարզպետ արդեն դառավ ՀՀ գլխավոր հանքարդյունաբերող Մաքսիմի տղեն: Հայաստանի սաղ գյոռմամիշների ուշադրությունը բենզակալոնկից ու սուպերմարկետից ռեզկի անցում ա կատարում դեպի հանքերը: Աստված գիտի թե ինչքան գեոդեզիայա արվել, ինչքան պաշար ա գնահատվել ու ինչքան լիցենզիայա արդեն տրվել, որոնք մեր չմոշնիկնեը արդեն սկսել են վաճառել տարբեր միջազգային հանքարդյունաբերողների ու փողերը լափել: Դեռ որ ասենք եվրոպականներին կամ ամերիկյաններին վաճառեն, մի քիչ քիչ ցավոտ կլինի, բայց լիքը վաճառել են ու վաճառելու են չինացիներին, որոնք լրիվ պալաժիտ արած ունեն էկոլոգիան ու շահագործվող երկրի բնակչությունը:

Դու գոհ եղի, որ Երևանի տակ ուրանի հանք դեռ չեն հայտնաբերել: Թե չէ հենց վաղը սաղ Երևանը օրենքով կհայտարարեն հանրային շահ ու հանքի կոնցեսիան կտան պարսիկներին: Ու կվերականգնվի պատմական արդարությունը՝ Երևանը կվերադառնա պարսիկներին:

Ապեր, չկա տենց բան։ Բալանսը վաղուց ցխված ա։ Ու էլ չասած, թե տարեկան ինչքան վայրի բնություն ու անտառ ա փռթվում էդ կովերի համար խոտ ու արոտավայր սարքելու համար։

Գիտեմ…

Բայց դու ինձ մի հատ սենց բան ասա - եթե վաղը Հայաստանում էկոլոգիական առաջնահերթությունները հարց բարձրացվի, դու ո՞ր տեղում կդնես կովերի տռելը ու միս չուտելը: Հաշվի առ ատոմակայանը, Հրազդանի ու Երևանի ՋԷԿ-երը, ավտոպարկի մաշվածությունը, հանրային տրանսպորտի վիճակը, Երևանի անոռուգլուխ կառուցապատումը, աղբահանության ու վերամշակման խնդիրները, Սևանի խնդիրը, անտառահատումները, վայրի կենդանիների որսն ու արդեն փաստացի բնաջնջումը, հանքարդյունաբերությունը ...... ու սենց էլի .....

[Արշակ]

Տրիբուն ջան, համաձայն եմ լրիվ։ Կովերի մասով էլ, ուղղակի որ ասում եք՝ չկա տենց բան, դրա հետ չեմ համաձայնվում, թե չէ, հաստատ շատ ավելի լուրջ էկոլոգիական պրոբլեմներ ունենք հիմա, քան կովերը։

[Brian_Boru]

Ինձ թվում էր գրածիցս պարզ էր, բայց նորից ասեմ. խոսքը հենց էն մասին էր, որ Մոնսանտոյի մախինացիաներն ու մոտեցումները հուշում են, որ էդ նույն մոտեցումներով կարան նաև ԳՄՕ–ի կենսաբանական էֆեկտների վերաբերյալ գիտափորձերը խեղաթյուրված լինեն։ Եթե մի ոլորտում տենց ֆինանսական հսկաներ կան, որոնք արդեն տարբեր փաստերով հայտնի ա, որ անազնիվ են խաղում, ես էդ ոլորտի գիտափորձերի արդյունքներին էդքան միանշանակ չէի վստահի։

Մոնսանտոն «մախինացիաներ» չի աում: Մոնսանտոն ուղղակի խոշոր մոնոպոլիստ է, ու սեփական պրոդուկցիան է առաջ տանում: Թե ինչպես՝ գրեցի, դա արդեն կապ չունի:
Ո՛չ, փորձերը Մոնսանտոյի ֆինանսավորմամբ չեն անցակցվել, այլ եվրոպական տարբեր կառույցների: Մեկ անգամ ևս կարդա տեղադրված հղումներս:

Brian_Boru, ճիշտն ասած, հղումներ բերելու համար պիտի ահագին քչփորեմ ինտերնետը, ինչի ժամանակը չունեմ, հետևաբար կարող եք չհիմնավորված համարել, բայց տարբեր հրապարակումներում տարբեր երկրների գիտնականների նման հայտարարությունների հանդիպել եմ։ Հետևաբար չեմ կարծում, թե միայն մի հոդված ա եղել։ Իհարկե, օբյեկտիվությունը չեմ կարող պարզել։ Բացի դրանից լսել եմ նաև Հայաստանում կատարված փորձի մասին՝ հենց գիտափորձին մասնակցած մասնագետից։

«Ես ոչ մի ապացույց չունեմ և արգումենտ, բայց մեկ ա ճիշտ եմ»: Պարզ ա:
Հայաստանու՞մ: Կուզեի ավելի մանրամասն իմանալ: Հաշվի առնելով, որ ես ինքս կենսաինժեներ եմ ու դա իմ թեման է:
Մինչև լուրջ փաստարկներ չբերես, Արշակ, վեճն անիմաստ կլինի:

Ճիշտն ասած, ես ժամանակակից դեղերից էլ ինչքան հնարավոր ա հեռու եմ մնում, փորձելով հնարավորինս բնաբուժություն, արևելյան բժշկություն կիրառել անհրաժեշտության դեպքում ու ընդհանրապես առողջ ապրելակերպի շնորհիվ ինչքան հնարավոր ա հեռու մնալ դեղերից ու վայ–բժիշկներից
Բայց խոսքը արգելելու մասին չի, ով ուզում ա թող բռերով դեղ խմի ու GMO ուտի։ Հարցը էն ա, որ ես չեմ ուզում ուտել, բայց իմ GMO–ից զերծ սնունդ օգտագործելու հնարավորությունը քիչ–քիչ վերանում ա։

Էհ, Արշակ, դու ուրեմն «ալտերնատիվ բժշկության» ու այլ ապագիտական անհեթեթությունների սիրահար ես: Տենց էլ գիտեի:

Բայց խոսքը արգելելու մասին չի, ով ուզում ա թող բռերով դեղ խմի ու GMO ուտի։ Հարցը էն ա, որ ես չեմ ուզում ուտել, բայց իմ GMO–ից զերծ սնունդ օգտագործելու հնարավորությունը քիչ–քիչ վերանում ա։

Նորից եմ կրկնում՝ դու ուզած-չուզած ԳՄՕ-ով ես սնվում, որովհետև սելեկցիան նույն գենմոդիֆիկացիային ա բերում: Սըրփրայզ:

Ի՞նչ ստուգելու մասին ա խոսքը։

Էն ստուգման, որը սովորաբար ցանկացած մթերք անցնում ա: ԳՄՕ-ն անցնում ա էդ ստուգումները՝ «օրգանական պրոդուկցիան»՝ ոչ:

Brian_Boru ջան, գուցե ասածս էնքան էլ գիտական չհնչի քո համար, բայց փորձեմ բացատրել տարբերությունը իմ ընկալմամբ. հարցը էն ա, թե ինչ աստիճանի ես բնության «պաշտպանական համակարգը ցխում/շրջանցում»։ Ասենք վայրի եգիպտացորենի տարբեր սորտեր իրար խառնելով ինչ–որ հատկանիշ լավացնես, բայց դրանք իրար հետ համատեղելի սորտեր են։ ու էդքանով անվտանգ լինելու հավանականությունը մեծ։

Սա կատարյալ անհեթեթություն ա:
Վայրի եգիպտացորենը սորտեր չունի, սորտը սելեկցիայի միջոցով ա առաջանում: Ու հա, թեոսինտեն ու եգիպտացորենը արդեն չեն խառնվում իրար հետ, գրեթե տարբեր տեսակներ են:
Եվ հետո, դու չհասկացար գրածս:

Սենց ծայրահեղացնելով ցանկացած առողջ միտք կարելի ա դեբիլություն հանել

Հա, որովհետև դա մեծամասնությամբ տենց էլ կա:

Ո՞նց ա վնասում։ Ու դա տվյալ կոնտեքստի հետ ի՞նչ կապ ուներ։

Արդեն գրեցի. ոչնչացնելով նրանց բնական վայրերը ու հենց նրանց՝ օգտագործոլեվ ինսեկտիցիդներ ու պեստիցիդներ: Որոնք ուղղված են… կենդանիների ոչնչացմանը:

Արշակ, մի քիչ մատչաստին ծանոթացեք նոր գրեք էլի:

[Brian_Boru]

Ես ասում եմ էն ինչ կա:

Ես էլ եմ նույն բանն ասում:

Էն որ ԱՄՆ Կիոտոյի համաձայնագիրը չի ստորագրել, կամ ստորագրել ա դեռ չի վավերացրել, չի նշանակում, որ ամերիկացիները թքած ունեն շրջակա միջավայրի վրա:

Լավ, պոլիտկոռեկտ ձևով ասած, նրանց այդքան էլ չի հետաքրքրում CO₂-ի արտանետումները:

ԱՄՆ միլիոն տարի ա չի ստորագրում կամ չի վավերացնում լիքը ուրիշ միջազգային համաձայնագրեր նույնպես, քանի որ չի սիրում իրան ֆորմալ սահմանափակումների մեջ դնել:

Ոչ, էդ նշամակում ա, որ ԱՄՆ չի ուզում սահմանափակել սեփական արտադրվող ջերմոցային գազերի քանակը:
Բնականաբար, ու դեռ ուրիշներին էլ սովորեցնում են:
Էլ չասած, որ Ամերիկան ֆեդերալ օրենք էլ չունի վերամշակման մասին, դրա համար ամեն մի նահանգ ինքն ա որոշում, թե արդյոք պետք ա վերամշակել, թե ոչ:

Նախ, էկոլոգիան մենակ վերամշակումը չի: Էտ մի հատ փոքր, բայց կարևոր կոմպոնենտ ա:

Մենակ էդ չի, բայց ամենակարևոր ու սկզբնական մասն ա:

Երրորդ, ես մի հատ արագ ման եկա ինտերնետում ու ահագին տեղերում գտա, որ ԱՄՆ-ում վիչակը էտքան էլ վատ չի: 31%-ով Աշխարհում 7-րդ տեղն ա զբաղեցնում վերամշակմամբ,

Իրականում ահագին վատ ա:
Ըստ EPI Rankings-ի (Environment performance index), Ամերիկան 49-րդ տեղն ա զբաղեցնում ընդհանուր բնապահպանական հարցերում՝ զիջելով գրեթե բոլոր եվրոպական երկրներին:
Էս էլ նորոգելի էներգիայի օգտագործման քանակը Ամերիկայում ու ԵՄ-ում: Ու նորից՝ ԵՄ-ը առաջ ա:

Եվրոպացիները ժամանակին հասկացել են, որ վերամշակումը նաև լավ բիզնես ա, ու համ էլ մարդկանց դուր ա գալիս, որ դրա անունը կանաչ բիզնես ա: Բայց նույն ասենք Նորվեգիան, որը վերամշակման շատ բարձր ցուցանիշ ունի, հեչ չի խորշում ահռելի տեմպերով շարունակել նավթի ու գազի արդյունահանումը ու վաճառքը: Իսկ նավթը, գազը, դրանց այրումը, ինչպես գիտենք, գլոբալ առումով էկոլոգիային ամենամեծ վնասն են հասցնում:

Չէ, ուղղակի եվրոպացիները մի քիչ ավելի շատ են մտածում սեփական միջավայրի մասին:
Կանաչ բիզնես, բնականաբար, գոյություն ունի, բայց դա ավելի շատ կապված ա Գրինփիսի և նման NGO կազմակերպությունների հետ, քան պետականորեն կազմակերպված բնապահպանությանը:
Իսկ ինչի՞ պիտի Նորվեգիան հրաժարվի նավթից կամ գազից: Ոչ մի երկիր դրանցից երբևիցե չի հրաժարվել ու չի էլ հրաժարվի մոտ ապագայում, քանի դեռ մեծ քանակությամբ ալտերնատիվ էներգիայի աղբյուրներ չեն օգտագործվում:
Ուրիշ հարց, թե որքան ապահով և անվտանգ է դրանց արդյունահանումը կազմակերպպված: Ու նորից, եթե համեմատենք, Ամերիկայի չափ էկո-աղետներ առաջացնող երկիր Եվրոպայում դեռ չի եղել:

Կամ նույն Շվեդիան, իր ողջ աղբը վերամշակում ա, բայց շվեդական Nokia-ն աշխարհի ամենամեծ բջջային հեռախոսներ արտադրող ու վաճառողներից ա (հատկապես աղքատ-զարգացող երկրներում), իսկ էտ բջջայինները ու իրանց մարտկոցները ամենաչվերամշակվող ու ամենամեծ վնաս հասնցող ապրանքներն են:

«Ամենաշվերամշակվող» չի, Nokia-ն լիովին վերամշակվում ա՝ իր բոլոր արտադրամասերով: Ոչ ավելի դժվար, քան այլ հեռախոսները:
http://www.nokia.com/global/about-no...ing/recycling/

[StrangeLittleGirl]

Ի դեպ, նավսյակի ասեմ էլի, Nokia-ն ֆիննական ա

[Տրիբուն]

Ի դեպ, նավսյակի ասեմ էլի, Nokia-ն ֆիննական ա

Թեկուզ, տարբերությունը մեծ չի, իմաստն ու բովանդակությունն էլ չի տուժում:

Հ.Գ. ուշ նկատեցի, որ սխալվել եմ, չէի կարա խմբագրեի:

[Տրիբուն]

Ոչ, էդ նշամակում ա, որ ԱՄՆ չի ուզում սահմանափակել սեփական արտադրվող ջերմոցային գազերի քանակը:
Իրականում ահագին վատ ա:
Ըստ EPI Rankings-ի (Environment performance index), Ամերիկան 49-րդ տեղն ա զբաղեցնում ընդհանուր բնապահպանական հարցերում՝ զիջելով գրեթե բոլոր եվրոպական երկրներին:
Էս էլ նորոգելի էներգիայի օգտագործման քանակը Ամերիկայում ու ԵՄ-ում: Ու նորից՝ ԵՄ-ը առաջ ա:

Բա մի հատ ԱՄՆ տնտեսության չափը նայի, ու եվրոպական երկրներինը՝ առանձին-առանձին: Ու էլի, ԵՄ-ին պետք չի միասնական նայել էս հարցում: Հունաստանում գրեթե վերամշկաում չկա, Շվեդիայում գրեթե ամեն ինչ վերամշակվում ա: Տենց կարելի ա մի երկու հատ ԱՄՆ նահանգ գտնել, որտեղ Շվեդիային ա մոտ, ու կարելի ա մի երկու հատ նահագնգ գտնել, որը Հունաստանից վատ ա:

Իսկ ինչի՞ պիտի Նորվեգիան հրաժարվի նավթից կամ գազից: Ոչ մի երկիր դրանցից երբևիցե չի հրաժարվել ու չի էլ հրաժարվի մոտ ապագայում, քանի դեռ մեծ քանակությամբ ալտերնատիվ էներգիայի աղբյուրներ չեն օգտագործվում:
Ուրիշ հարց, թե որքան ապահով և անվտանգ է դրանց արդյունահանումը կազմակերպպված: Ու նորից, եթե համեմատենք, Ամերիկայի չափ էկո-աղետներ առաջացնող երկիր Եվրոպայում դեռ չի եղել:

Բա ԱՄՆ ինչի պիտի նվազեցնի CO2-ի արտանետումները: Այ ոնց Նորվեգիան ա գազ ու նավթ արդյունահանում, որը պիտի ինչ-որ տեղ այրվի, նույն կերխ էլ ԱՄՆ էտ արդյունահանված նավթն ու գազը այրում ա, արդյունաբերություն ա զարգացնում:

Ինձ ճիշտ հասկացի, ես ԱՄՆ բացարձակ չեմ իդեալականացանում ու կրկնում եմ, որ ԱՄՆ գլոբալ էկոլոգիական պատասխանատվությունը պիտի ամենամեծը լինի: Բայց ԵՄ-ն էլ չեմ իդեալականացնում, քանի որ եվրոպացիների արած շատ բաների մեջ զուտ ձևն ա: Հեսա ներքևում օրինակ կբերեմ:

«Ամենաշվերամշակվող» չի, Nokia-ն լիովին վերամշակվում ա՝ իր բոլոր արտադրամասերով: Ոչ ավելի դժվար, քան այլ հեռախոսները:
http://www.nokia.com/global/about-no...ing/recycling/

Հետո ինչ որ Nokia-ն վերամշկավում ա, բայց ով ա վերամշակողը: Եթե Nokia-ն մեծ մասմաբ վաճառվում ա զարգացող երկրներում, որտեղ վերամշակման մասին բացարձակ չեն լսել; Ու ոչ միայն Nokia-ն, մնացածն էլ հետը: Նույն վերաբերվում ա մնացած բոլո մարտկոցներին, ու մարտկոցով աշխատող ամեն ինչին:

Հենց քո դրած լինքից մեջբերում.

according to our latest study, only 9% of people recycle their old phones

Նույն վերամշակող Եվրոպան Ամազոնի անտառներում հատված կարմիր փայտից պրիստիժնի կահույք ու նույնիսկ դագաղ պատրաստելուց չի մտածում, որ անտառ ա հատվում աշխարհի մյուս ծայրում:

Մի ամիս առաջ Կիպրոսում mouse-pad էի առնում: Ուրեմն դրած ա նույն mouse pad-ը, մեկը ստավարթղթից տուփի մեջ՝ 6 եվրո, մեկը պլաստիկ տուփի մեջ՝ 2 եվրո: Ստվարաթղթի վրա բնականաբար գրված ա, green-mreen, recycle-mrecycle: Էշ-էշ առա 6 եվրոյանոցը: Ու տուփը բացելուց հետո պարզեցի/հիշեցի, որ Կիպրոսում աղբի սորտավորում չկա: Այսինքն, թուղը թափվում ա մնացած զիբիլի հետ միասին, խառը-խշտիկ: Էս վերջերս մենակ սորտավորով աղբարկղեր դրել են օդանավակայանում, ու ադմինիստրատիվ շենքերի դիմացները, դեռ ընդամենը ձևի համար: Այսինքն ինձ ոտի վրա 4 եվրո քցեցին:

Նույն կերպ շինարար ընկերս Գերմանիայում նոր green ցեմենտի ու ուրիշ շինարարական նյութերի ցուցահանդեսի էր գնացել, ու վերջում բոլորով պարզել էին, որ էտ լրիվ նույն ցեմենտն ա, բայց էտ ֆիրման greenpeace-ին, թե դրանցից մեկին փող ա տվել, որ իրանց լոգոն կպցնի վրան ու գրեն green technology: Ու էտ ամեն ինչը լրիվ օրինական: Greenpeace-ը տենց փող ա աշխատում, որ ուրիշ տեղեր պայքարի հանուն բնության պաշտպանության: Ձեռ առնոցի էլի: Ու էտ ցեմենտը մի 20% թանկ ա, չնայած լրիվ նույն բանն ա, բայց իբր դրանով դու ներդրում ես անում բնության պաշտպանության մեջ:

Հ.Գ. Ես գիտեի որ տենց ա, բայց մի հատ նոր էլ նայեցի վիճակագրությունը: ԵՄ-ն աշխարհի ամենամեծ անտառանյութ ներմուծողն ա - աաշխարհի ամբողջ անտառանյութի 35%-ը Թող դրա մասին մտածեն: Թե չէ դրել են երկու կիլո զիբիլ են վերամշակում իրանց երկրներում, գիտեն գլոբալ էկոլոգիա են փրկում: Իրանց ամեն կիլո մշակած զիբիլի դիմաց հեկտարով արևադարձային ծառ են հատում ու սպառում: Այ դրա դեմ պայքարը կլինի իսակական բնության պաշտպանություն: Իսկ ԵՄ-ն 2013 թվին նոր որոշում ա ընդունել, որ արգելի ոչ լեգալ անտառանյութի ներմուծումը ԵՄ: Այսինքն մարդիկ ընդունում են, որ մինչև հիմա օրինականից բացի, անօրինական ներմուծում էլ էին անում:

[Տրիբուն]

Վերջին վեց տարում անտառանյութի սպատումը աշխարհում կրկնապատկվել ա:



Հիմա ասեք, որն ա ավելի կարևոր, մի աղբի վերամշակումը, թե արևադարձային անտառների պահպանումը:

[Brian_Boru]

Բա մի հատ ԱՄՆ տնտեսության չափը նայի, ու եվրոպական երկրներինը՝ առանձին-առանձին: Ու էլի, ԵՄ-ին պետք չի միասնական նայել էս հարցում: Հունաստանում գրեթե վերամշկաում չկա, Շվեդիայում գրեթե ամեն ինչ վերամշակվում ա: Տենց կարելի ա մի երկու հատ ԱՄՆ նահանգ գտնել, որտեղ Շվեդիային ա մոտ, ու կարելի ա մի երկու հատ նահագնգ գտնել, որը Հունաստանից վատ ա:

Ես ընդհանուրն եմ գրել ու դա մասին ա խոսքը գնում, ոչ թե առանձին-առանձին:
Մենք ԵՄ-ն էլ, ԱՄՆ-ն էլ միասնական ենք նայում, որովհետև երկուսում էլ տարբերություններ կան, սակայն ԵՄ-ն ավելի առաջ ա էդ հարցում:
ԱՄՆ-ում նման նահանգներ չկան:

Բա ԱՄՆ ինչի պիտի նվազեցնի CO2-ի արտանետումները: Այ ոնց Նորվեգիան ա գազ ու նավթ արդյունահանում, որը պիտի ինչ-որ տեղ այրվի, նույն կերխ էլ ԱՄՆ էտ արդյունահանված նավթն ու գազը այրում ա, արդյունաբերություն ա զարգացնում:

Որովհետև CO2-ի արտանետումը բերում է գլոբալ ջերմացման, ինչի վրա ԱՄՆ-ն թքած ունի:
Նորվեգիայի (գազի ու նավթի արդյունահանումը սրա հետ կապ չունի:

Հենց քո դրած լինքից մեջբերում.

according to our latest study, only 9% of people recycle their old phones

Դա մարդկանցից ա գալիս, ոչ թե կոմպանիայից: Դու գրեցիր, որ Նոկիաի մասերը դժվար են մշակվում, իսկ պրեբլեմը մարդկացնց մեջ ա, ոչ թե Նոկիայի:

/Ինձ ճիշտ հասկացի, ես ԱՄՆ բացարձակ չեմ իդեալականացանում ու կրկնում եմ, որ ԱՄՆ գլոբալ էկոլոգիական պատասխանատվությունը պիտի ամենամեծը լինի: Բայց ԵՄ-ն էլ չեմ իդեալականացնում, քանի որ եվրոպացիների արած շատ բաների մեջ զուտ ձևն ա:/

Է ես էլ չեմ իդեալիզացնում ԵՄ-ն: Ես ուղղակի փաստերին եմ նայում ու գալիս այն եզրակացության, որ ԱՄՆ-ն ուղղակի թքած ունի բնության վրա:

/Նույն վերամշակող Եվրոպան Ամազոնի անտառներում հատված կարմիր փայտից պրիստիժնի կահույք ու նույնիսկ դագաղ պատրաստելուց չի մտածում, որ անտառ ա հատվում աշխարհի մյուս ծայրում: /

Ստատիստիկան որ բերես, ավելի հեշտ կլինի երկուսը համեմատել:

Մի ամիս առաջ Կիպրոսում mouse-pad էի առնում: Ուրեմն դրած ա նույն mouse pad-ը, մեկը ստավարթղթից տուփի մեջ՝ 6 եվրո, մեկը պլաստիկ տուփի մեջ՝ 2 եվրո: Ստվարաթղթի վրա բնականաբար գրված ա, green-mreen, recycle-mrecycle: Էշ-էշ առա 6 եվրոյանոցը: Ու տուփը բացելուց հետո պարզեցի/հիշեցի, որ Կիպրոսում աղբի սորտավորում չկա: Այսինքն, թուղը թափվում ա մնացած զիբիլի հետ միասին, խառը-խշտիկ: Էս վերջերս մենակ սորտավորով աղբարկղեր դրել են օդանավակայանում, ու ադմինիստրատիվ շենքերի դիմացները, դեռ ընդամենը ձևի համար: Այսինքն ինձ ոտի վրա 4 եվրո քցեցին:

Նույն կերպ շինարար ընկերս Գերմանիայում նոր green ցեմենտի ու ուրիշ շինարարական նյութերի ցուցահանդեսի էր գնացել, ու վերջում բոլորով պարզել էին, որ էտ լրիվ նույն ցեմենտն ա, բայց էտ ֆիրման greenpeace-ին, թե դրանցից մեկին փող ա տվել, որ իրանց լոգոն կպցնի վրան ու գրեն green technology: Ու էտ ամեն ինչը լրիվ օրինական: Greenpeace-ը տենց փող ա աշխատում, որ ուրիշ տեղեր պայքարի հանուն բնության պաշտպանության: Ձեռ առնոցի էլի: Ու էտ ցեմենտը մի 20% թանկ ա, չնայած լրիվ նույն բանն ա, բայց իբր դրանով դու ներդրում ես անում բնության պաշտպանության մեջ:

Հա, կա տենց բան, բայց էդ հենց Գրինփիսների գործն ա, որը գիտությունից ահագին հեռու ա: Բայց խոսքը դրա մասին չէր:

Հ.Գ. Ես գիտեի որ տենց ա, բայց մի հատ նոր էլ նայեցի վիճակագրությունը: ԵՄ-ն աշխարհի ամենամեծ անտառանյութ ներմուծողն ա - աաշխարհի ամբողջ անտառանյութի 35%-ը

Մի հատ հղումը կտա՞ս:

Վերջին վեց տարում անտառանյութի սպատումը աշխարհում կրկնապատկվել ա:

Բնականաբար: Ե՞վ: Սա թեմայի հետ ի՞նչ կապ ունի:

Հիմա ասեք, որն ա ավելի կարևոր, մի աղբի վերամշակումը, թե արևադարձային անտառների պահպանումը:

Երկուսն էլ կարևոր են:
Սրիբուն, ու լրիվ այլ թեմա ես մտցնում: Եթե ուզում ես ծառերի մասին խոսենք, արի առանձին թեմայում դա անենք: