ՀԱՄԼԵՏ ԻՇԽԱՆ ԴԱՆԵՄԱՐՔԱՅԻ
ՎԻԼՅԱՄ ՇԵՔՍՊԻՐ
Անգլերենից թարգմանեց՝ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՄԱՍԵՀՅԱՆ
Համլետի Մենախոսությունը
Լինել, թե չըլինել
ՀԱՄԼԵՏ. Լինել թե չըլինել, այս է խնդիրը.
Ո՞րն է հոգեպես ավելի ազնիվ,
Տանել գոռ բախտի պարսաոարերը և սլաքները,
Թե զենք վերցընել ցավ ու վիշտերի մի ծովի ընդդեմ,
Եվ դիմադրելով՝ վերջ տալ բոլորին:
Մեռնել, քընանալ, ոչինչ ավելի,
Եվ մտածել, թե մի պարզ քընով, մենք վերջ ենք տալիս
Այն սրտացավին և բյուր բնական անձկություններին,
Որոնց ժառանգն է մեր հեգ մարմինը,
Մի վախճան է դա,՝ հոգով բաղձալի,
Մեռնել, ննջել, ննջե՞լ… գուցե երազել.
Ա՜յ, ցավն այդեղ է, քանզի այդ մահվան քընի ժամանակ
Ի՞նչ կերպ երազներ պիտի գան գուցե՝
Երբ այս մահացու կապանքը մեզնից թոթափած լինենք.
Ահա ինչ որ մեզ խորհել պէտք է տա. ա´յս նկատումն է
Որ այսչափ երկար տեվել է տալիս թշվառությունը:
Թե ոչ, ո՞վ արդյոք կուզեր հանդուրժել
Աշխարհի այնքան նախատինքներին և մտրակներին,
Հարստահարչի անիրավության,
Մեծամիտ մարդու արհամարհանքին,
Քամահրած սիրո տվայտանքներին,
Օրենքի բոլոր ձգձգումներին,
Պաշտոնյաների աներեսության,
Այն հարվածներին որ համբերատար արժանավորը
Ստանում է միշտ անարժաններից,
Այնինչ կարող էր մարդ իր հաշիվը իր ձեռքով փակել
Մի մերկ դաշույնով: Ո՞վ կըհոժարեր այսքան բեռ կըրել,
Հեծել ու քրտնել տաղտուկ կյանքի տակ
Եթե երկյուղը մի ինչ-որ բանի մահվանից հետո,
Այն անհայտ երկրի, որի սահմանից
Ոչ մի ուղևոր չէ վերադառնում,
Չըձգեր կամքը երկբայության մեջ, և մեզ չըստիպեր
Տանել ավելի այն չարիքները, որ այստեղ ունինք.
Քան թե սավառնել դեպի նոր ցավեր, որոնց անգետ ենք:
Խոհամտությունն, այսպես, ամենքիս վախկոտ է դարձնում.
Եվ հենց այս կերպով վճռականության բնածին գույնը
Ախտաժետվում է խորհրդածության գունաթափ ցոլքից,
Եվ շատ ձեռնակներ, մեծ ու կարևոր.
Շեղվում են այսպես իրենց հոսանքից,
Եվ գործ կոչվելու անարժան դառնում:
Բայց կա´ց, ո՞վ է այս: Սիրուն Օֆելիա՞ն—Ո՜վ հավերժահարս,
Աղոթքներիդ մեջ թող հիշվին նաև բոլոր մեղքերըս:
HAMLET PRINCE OF DENMARK
William Shakespeare
Hamlet’s Soliloquy
To be, or not to be
To be, or not to be: that is the question:
Whether 'tis nobler in the mind to suffer
The slings and arrows of outrageous fortune,
Or to take arms against a sea of troubles,
And by opposing end them? To die: to sleep;
No more; and by a sleep to say we end
The heart-ache and the thousand natural shocks
That flesh is heir to, 'tis a consummation
Devoutly to be wish'd. To die, to sleep;
To sleep: perchance to dream: ay, there's the rub;
For in that sleep of death what dreams may come
When we have shuffled off this mortal coil,
Must give us pause: there's the respect
That makes calamity of so long life;
For who would bear the whips and scorns of time,
The oppressor's wrong, the proud man's contumely,
The pangs of despised love, the law's delay,
The insolence of office and the spurns
That patient merit of the unworthy takes,
When he himself might his quietus make
With a bare bodkin? who would fardels bear,
To grunt and sweat under a weary life,
But that the dread of something after death,
The undiscover'd country from whose bourn
No traveller returns, puzzles the will
And makes us rather bear those ills we have
Than fly to others that we know not of?
Thus conscience does make cowards of us all;
And thus the native hue of resolution
Is sicklied o'er with the pale cast of thought,
And enterprises of great pitch and moment
With this regard their currents turn awry,
And lose the name of action.-- Soft you now!
The fair Ophelia! Nymph, in thy orisons
Be all my sins remember'd.
Մեջբերել
Էջանիշներ