Բարև ձեզ...
Վաղուց էի ուզում նման թեմա ստեղծել... ահա և ստեղծեցի:
Այստեղ ես կփորձեմ պատասխանել ընդհանրապես պատմության և մասնավորապես ռազմական պատմությանը վերաբերվող ձեր հարցերին:
Հարցրեք ինչ կհետաքրքրի... Ուրախ կլինեմ հանդիպել դժվար հարցեր:
Այսպիսով - պատասխանում է Lion-ը...
Բարեւ,
պատմաբանները ի՞նչ գրում են Տիգրան Մեծի պարտութեան մասին:
Հռոմէական կարգապահութի՞ւն, Տիգրան Արքայի աւելորդ ինքնավստահութի՞ւն:
Շնորհակալ եմ:
Այդ տեսանկյունից Տիգրան Մեծի <բախտը չի բերել>... Նրա մասին ներկայիս պատմաբանները հիմնականում դատողություններ են անում միայն հունա-հռոմեական կողմնակալ ու թշնամական վերաբերմունք ունեցող պատմաբանների հաղորդած տվյալների հիման վրա, հավասարազոր նրան, որ 2000 տարի հետո մենք Ռ. Քոչարյանի մասին դատենք Ադերբեջանական պաշտոնական ԶԼՄ-ների տեղեկություններով: Հին աշխարհի հենց այս կողղմնակալ ԶԼՄ-ներն են, որ Տիգրան Մեծի մասին տարածել են նման թյուր կարծքի. իբր նա մեծամիտ էր, ինքնահավան և այլն, իսկ ներկայիս արևմտյան տրամադրված պատմաբաններն էլ ոչ մի ցանկությւն չունեն դա հերքելու /հայերին ոչ-ոք չի լսում/... Ավելի չեզոք աղբյուրները այդ ամենը չեն հաստատում:Պանդուխտ-ի խոսքերից
Բարեւ,
պատմաբանները ի՞նչ գրում են Տիգրան Մեծի պարտութեան մասին:
Հռոմէական կարգապահութի՞ւն, Տիգրան Արքայի աւելորդ ինքնավստահութի՞ւն:
Շնորհակալ եմ:
Տիգրան Մեծը Տիգրանակերտը պաշարած Լուկոլլոսի հռոմեական մոտ 130.000-անոց /ես բերում եմ այս թիվը, քանի որ եղած տվյալները Լուկոլլոսի բանակի 20-40.000 լինելու մասին ակնհայտորեն չեն համապատասխանում ճշմարտությանը, այն դեպքում, երբ իմ բերած թիվը որպես հիմնավորում ունի հռոմեական Արևելյան պրովինցիաների ողջ զինուժի ընդհանուր քանակը, որը անկասկած Լուկոլոսի հետ էր, քանզի այդ ժամանակ Հռոմմը այդ տարածաշրջանում այլ պատերազմ չէր վարում/ բանակի դեմ դուրս եկավ մ.թ.ա. 69 թ-ի հոկտեմբերի 6-ին: Նրա տրամադրության տակ եղած Մեծ Հայքի բանակում /մոտ 70.000/ բուն հայ ռազմիկները հազիվ կազմում էին կեսը, քանի որ Հայկական բանակի հիմնական մասը Հայոց արքան թողել էր գրաված տարածքներում, մի կողմից դրանք չկորցնելու, մյուս կողմից էլ թշնամուն հնարավորինս <քիչ հայի արյունով> թուլացնելու մտադրությամբ: Նրա հետ էր Հայոց ծանր հեծելազորը /17.000/, արքայական Թիկնապահ գունդը /6.000/ և Հայոց հետևակից /հիմնականում գումակային և սակրավոր ուժերից մոտ 17.000 մարտիկ: Ինչպես արդեն նշվեց` Մեծ Հայքի բանակի մի մեծ մասը, որն էլ անմիջականորեն մասնակցեց մարտին, դաշնակիցներն էին` իբերները, ատրպատականցիները, ադիաբենցիները և այլն:
Հենց այս հանգամանքով է պայմանավորված Մեծ Հայքի բանակի պարտությունը: Ճ-մ-ը բավականին նկարագրված է և ես նրան չեմ անդրադառնա: Ասեմ միայն, որ նրա արդյունքների մասին տվյալներն ակնհայտ չափազանցված են: Դատեք ինքներդ: Ըստ Պլուտարքի Հայկական Մեծ Հայքի բանակի հետևազորից սպանվել է 100.000, իսկ հեծելազորից <քչերն են ազատվել>/տես է.../, այն դեպքում, երբ հռոմեացիները կորցրել են ընդամենը 5 /բա.../ ռազմիկ:
Իսկ փաստն այն է, որ Մեծ Հայքի բանակը այդ ճ-մ-ոմ կորցրել է մոտ 5.000 ռազմիկ /ավելի անկողմնակալ պատմաբանների տվյալներով/, իսկ Տիգրան Մեծին հաջողվել է իր բանակը հեռացնել այն շրջապատած թշնամուց համեմատաբար փոքր կորուստներով և պահպանել նրա մարտունակությունը, որն էլ հիմք հանդիսացավ հետագայում թշնամու վերջնական պարտության համար:
Ավելացվել է 1 րոպե անց
Կներեք, բայց այդ մանրամասնին ես տեղյակ չեմ: Կուզենայի լսել ձեր կարծիքը...
Վերջին խմբագրող՝ Lion: 22.03.2007, 14:30: Պատճառ: Գրառման ավելացում
Շնորհակալ եմ Lion
Ուրեմն այսպէս խմբագրենք դէպքը. հայոց կայսրութիւնը տակաւին չկայացած, ի յայտ եկաւ մի այլ հզօր ախոյեան՝ յանձինս հռոմի, որ աւելի լաւ կազմակերպուած պետական կարգ ու սարք ունէր, մինչ հայոց բանակի զինւորները, դաշնակից ազգերի վախկոտ եւ փախչելու պատրաստ «զինւորներն» էին:
Պանդուխտ ջան - ես այդպես չէի ասի...
Հայոց կայսրությունը այդ ժամանակ հիմնականում կայացած էր: Անհաջողությաւն պատճառները մի քանիսն էին և դրանցից մեկով փաստը բացատրել չի կարելի: Այսպես
1. Հռոմեական բանակը քանակապես գերազանցում էր Մեծ Հայքի բանակին /սրա տակ այստեղ ես նկատի ունեմ բուն Հայկական բանակին և Դաշնակիցներին /: Այսպես. եթե Մեծ Հայքի բանակում բուն Հայկական մասը կազմում էր 180.000, իսկ Դաշնակիցները գրաված երկրների բանակներից /որոնք բնականաբար ծայրահեղ անհուսալի էին և առանձնապես ցանկություն էլ չունեին կռվել իրենց նվաճողների համար/ 120.000: Իսկ Հռոմի բանակը ընդհանուր առմամբ կազմված էր մոտ 650.000 լեգեոներից, չհաշված դեռ այն, որ պատերազմի դեպքում նրանց էին միանում մեծաթիվ Դաշնակիցները: Հռոմեական միայն արևելյան բանակը արդեն կազմում էր մոտ 150.000 լեգեոներ...: Այսպիսով - պատճառ 1 - Թշնամու քանակական գերակշռություն:
2. Հռոմեական բանակը իրոք ավելի լավ էր կազմակերպված, քան այն ժամանակվա Մեծ Հայքի բանակը, որը թեև իր որոշ հատկանիշներով գերազանցում էր Հռոմեականին, սակայն ընդհանուր վերցված հռոմեականը իր կազմակերպական հատկանիշներով ավելի լավն էր: Չմոռանանք, որ հռոմեացիները արդեն <սպանել> էին այնպիսի պետությունների, ինչպիսիք են Սելևկյանները, Մակեդոնյան, իսկ ապագայում` Պոնտոսը: Այսպիսով - պատճառ 2 - Թշնամու կազմակերպական գերակշռությունը
3. Տիգրան Մեծի պետության բնույթը, որը կայսրություն էր, իսկ դրանք ինչպես հայտնի է. շատ անկայուն են և նվաճված ազգերը միշտ էլ ձգտում են անկախանալ: Ոչ մի կայսրություն հավերժ չէ և ի վերջո փլուզվում է: Պատճառ 3 - Տիգրան Մեծի պետության բնույթը:
4. Հռոմեական հետախուզության տարած քայքայիչ աշխատանքը, որի հետևանքով շատ իշխաններ դավաճանեցին Տիգրանին, իսկ մի քանիսն էլ անցան ուղղակի թշնամու կողմը: Պատճառ 4 - Թշնամու քայքայիչ աշխատանքը, որին Հայկական կողմը չկարողացավ լավ հակադարձլ:
Հայոց բանակի զինվորները վախկոտ և փախչելու պատրաստ զինվորներ չէին: Խնդրում եմ նման արտահայտություններ չանեք: Դրանով Դուք վիրավորում եք այն 2.000 քաջերին, որոնք Տիգրանակերտի իշխան Մեհրուժանի գլխավորությամբ խենթորեն խիզախ մարտի ելան Լուկոլլոսի ներխուժած 130.000-անոց բանակի դեմ և, ծանր կորուստներ պատճառեկով թշնամու, ողջ կազմով զոհվեցին: Դրանով Դուք վիրավորում եք Տիգրանակերտի ճեղքմանը մասնակցած Հայ հեծելազորի հզոր ռազմիկներին, որոնք քիչ անց Արածանիի ճ-մ-ում փշրեցին <փառապանծ> լեգեոներներին...
Այո. Տիգրանակերտի ճ-մ-ում Մեծ Հայքի բանակը պարտություն կրեց, քանի որ նրա շարքերում մեծ էին Դաշնակիցները, որոնք, եթե վախկոտ ու փախչելու պատրաստ էլ չէին, ապա կռվելու առանձնապես մեծ ցանկություն էլ չունեին:
Անհաջողության պատճառները ես թվարկեցի վերևում...
Հ.Գ. Արևմտյան պատմագիտությունը մեծապես թերագնահատում է Հայկական բանակը...
Ես էնպես հասկացա, որ նորագույն պատմութունից "հեռու" ե՞ք
Հ.Գ. Հայ ժողովուրդի ամենահետաքրքիր և ամենախրթին հարցերը ըստ իս վերաբերվում են նորագույն պատմությանը
Չէ, եղբայր, նորագույն պատմությունից էլ եմ բավականին տեղյակ...: Ուղղակի Անդրանիկի հետ կապված այդ հարցի պատասխանը իրոք չգիտեմ:Ես էնպես հասկացա, որ նորագույն պատմութունից "հեռու" ե՞ք
Հ.Գ. Հայ ժողովուրդի ամենահետաքրքիր և ամենախրթին հարցերը ըստ իս վերաբերվում են նորագույն պատմությանը
Հայ ժողովրդի ողջ պատմությունն էլ ըստ իս հետաքրքիր է...
Վերջին խմբագրող՝ Ուլուանա: 29.03.2007, 11:50:
Մի հարց էլ:
Խոսքը վերաբերվում է նրան, որ Թուրքիայի վարչապետը (կարծեմ) անցյալ տարի հայտարարեց, որ կարող է հրապարակել հայերի կողմից կոտորված ավելի քան 500000 թուրքերի անունները;
ընդհանրապես հայ պատմագիտությունը երբևե ուսումնասիրե՞լ է էտ փաստերը;
Եթե այո, ապա որտեղ կարել է գտնել 1900-1920 թվերի հայ-թուրքական հարաբերություննեոի վերաբերյալ զուտ պատմագիտական (ոչ քաղաքական կամ կոնյուկտուրային) փաստեր և ընդհանրապես, որպես պատմաբան, ի՞նչ կարծիք ունեք Թուրքիայի վարչապետի այդ հայտարարության մասին;
Ես կարող եմ մանրամասներն ասել, բայց որ չթվա թե մեծամիտ եմ, քանի որ այս բաժնում հարցերին Լիոնն է պատասխանում, ապա կասեմ աղբյուրը որտեղից կարելի է իմանալ մանրամասները:
Հրաչիկ Սիմոնյան «Անդրանիկի Ժամանակը» 1996 թվական
Քաջութեամբ մեռնենք մեր աշխարհի ու մեր ազգի համար, եւ թող մեր աչքերը չտեսնեն մեր սրբարանների ոտից կոխան լինելն ու պղծուելը: Մամիկոնէից տարօնականների ուխտ
Էդգար ջան, այստեղ ազատորեն արտահայտվում են կարծիքներ և տեսակետներ... Եվ այն հանգամանքը, որ ես եմ ինձ վրա պարտականություն վերցրել պատասխանել հարցերին, դեռ ոչինչ չի նշանակումԵս կարող եմ մանրամասներն ասել, բայց որ չթվա թե մեծամիտ եմ
Հրաչիկ Սիմոնյան «Անդրանիկի Ժամանակը» 1996 թվական
Դրա համար էլ, եղբայր, հաճույքով կլսեմ քո կարծիքը և տեսակետը այս հարցի վերաբերյալ
Համեցեք իմ ֆորում
Միայն արժանապատվություն ունեցողը կարող է գնահատել դա և իր, և ուրիշների մոտ:
Մի հարց, որի պատասխանը կա գրականությունում, բայց իսկությանը ես կասկածում եմ.
- Ո՞ր թվին է Զորավար Անդրանիկը ("դոկումենտալ") զորացրվել ռուսական բանակից (հայտարարվել պաշտոնաթող):
Այս պահին թեմայում են 1 հոգի. (0 անդամ և 1 հյուր)
Ձեր իրավունքները բաժնում
Մեջբերել
Էջանիշներ