Հայաստան–Ադրբեջան հարաբերություններ, խաղաղությու՞ն, թե՞ նոր պատերազմի վտանգ։

[Վիշապ]

Բրյուսելյան Փաշինյան–Ալիև հանդիպման արդյունքում կողմերը որոշել են երկու երկրների սահմանազատման հարցերով հանձնաժողովներ ստեղծել, ինչից կարելի է եզրակացնել, որ կողմերը խոշոր կոնցեպտուալ տարաձայնություններ չունեն, մնում է սահմանները ճշգրտեն։
Իմ տպավորություններով Ղարաբաղի խնդիրը վերադառնում է հետսովետական ժամանակներ՝ համեմված ռուսական ինտրիգներով ու նոր խաղերով։ Ադրբեջանի դիրքորոշումը կայուն է՝ Ադրբեջանը ղարաբաղի հայերին համարում է Ադրբեջանի քաղաքացիներ, թշնամական կարգախոսներին փոխարինել են «այդ Ադրբեջանի քաղացիներին բնական ու օրինական իրավունքներով ապահովելու» մասին կարգախոսներով։
Եթե փորձենք մի կողմ թողնել «ինչու սենց եղավ» ցավալի խոսակցությունները, ի՞նչ կարծիքներ կան զարգացումների շուրջ։

[The_only_one]

Կարծում եմ, վաղ թե ուշ պետքա սահմանազատում լինի: Ինչքան շուտ, էնքան ավելի լավ: Արցախի հարցն էլ, կարծում եմ պետքա դարձնենք, հստակ տեղի հայերի անվտանգության հարց, որը կապված չի հայ-ադրբեջանական սահմանազատման հետ: Նամանավանդ, որ էս կօգնի որոշակիորեն թուլացնել Ռուսաստանի ազդեցությունը' ի օգուտ ՀՀ սուվերենության: Մեզ 1-2 տասնամյակա պետք, մինիմալ կոռուպցիայով ու առանց պատերազմի: Երևի վերջին անգամ Արտաշեսի ժամանակ ենք ունեցել, էդ 1-2 տասնամյակը:

Թե ինչի ունենք էն ինչ ունենք, ուրիշ հարցա, բայց ապագան առանց կարգավորման գնալու չեմ պատկերացնում:

[Վիշապ]

․․․ Արցախի հարցն էլ, կարծում եմ պետքա դարձնենք, հստակ տեղի հայերի անվտանգության հարց, որը կապված չի հայ-ադրբեջանական սահմանազատման հետ: ․․․

Էն հին ժամանակները, որ ես դեռ դպրոցական էի, Ղարաբաղի հարցը մաքուր հողերի հարց էր, «Ղարաբաղը մերն ա» ու «միացում» էինք գոռում ու վայթե շատը դրանից փոխադարձ ատելությունը սրվեց։
Հետո մի երկու հոգի մի քիչ միջազգային օրենք յանի կարդացին, որոշեցին, որ չէ՝ ինքնորոշում ա պետք, պըտի անկախանա, թե չէ զավթում ա ստացվելու։
Հետո մի 30 տարի տենց Ղարաբաղը Հայաստանից «անկախ», Հայաստանը Ռուսաստանից «անկախ», խոզարած ու բոզարած մանվելներով ու սեյրաններով հպարտ վերջը եկանք հասանք տեղի հայերի անվտանգության հարցին, յանի Հայաստանի հայերը հուսալի անվտանգության մեջ են էլի։
Հայերը երկար ժամանակ վայթե Էջմիածնում անվտանգության պրոբլեմներ ունեին չհաշված բարդակ չաստերում լիքը «հարիֆ» զինվորների անվտանգությունը։
Հիմա էլ երևի ենթադրում ենք, որ «տեղի հայերը» Ադրբեջանի կազմում կարող են անվտանգ լինել, հլը մարդու իրավունքներից ու սահմանադրությունից շատ չխորանանք։ Եսի՞մ։ Ռուսները կասեին՝ խնդալու կլիներ, եթե էսքան տխուր չլիներ։

[Արամ]

... մինիմալ կոռուպցիայով

Ճիշտն ասած, ես լավ չեմ հասկանում, ինչի են բոլորը էս կոռուպցիան էսքան կարևորում։ Իհարկե հոյակապ կլինի, որ կոռուպցիա չլինի, բայց ընդհանրապես իրականության հետ սա կապ չունի։ Ոչ իրագործելի ա մոտակա տասնյամակներում, ոչ իրագործվելու ա։

Ու մեծ հաշվով կոռուպցիան, կատաստրոֆիկ/աղետալի խնդիր չի։ Օրինակ՝ ենթադրենք Հայաստանի բյուջեի 70%-ը "ուտում" են։ Ու էն 30%-ը ներդնում պետության մեջ։ Հիմա էդ 30%-ով Հայաստանում ինչ որ անում են, եթե դրա 3x-ը անեն, մեր մոտ ինչ որ պրինցիպալ փոփոխություն ա լինելու? Չեմ կարծում։ Պրինցիպիալ փոփոխության համար տասնյակ բազամապատիկներից պետք ա խոսենք։ Այնպես որ, կարծում եմ, որ ստեղ խնդիրը ընդհանրապես կոռուպցիան չի։ Ստեղ խնդիրը ռեսուրսների ոչ կոմպետենտ ու սխալ կառավարումն ա։

Մեր իրավիճակում ռեսուրսներ ծախսել կոռուպցիայի դեմ պայքարելու, էդ նույնն ա ինչ որ, ջրի պիստալետով հելնես տանկի դեմ։ Ինչը էլի կարաս փորձես անես, կարող ա պատահական տանկիստի աչքի մեջ պզզցնես, քոռանա, բայց սա երբեք հիմնական զարգացման ստրատեգիա պետք ա չլինի։

[Աթեիստ]

Ճիշտն ասած, ես լավ չեմ հասկանում, ինչի են բոլորը էս կոռուպցիան էսքան կարևորում։ Իհարկե հոյակապ կլինի, որ կոռուպցիա չլինի, բայց ընդհանրապես իրականության հետ սա կապ չունի։ Ոչ իրագործելի ա մոտակա տասնյամակներում, ոչ իրագործվելու ա։

Ու մեծ հաշվով կոռուպցիան, կատաստրոֆիկ/աղետալի խնդիր չի։ Օրինակ՝ ենթադրենք Հայաստանի բյուջեի 70%-ը "ուտում" են։ Ու էն 30%-ը ներդնում պետության մեջ։ Հիմա էդ 30%-ով Հայաստանում ինչ որ անում են, եթե դրա 3x-ը անեն, մեր մոտ ինչ որ պրինցիպալ փոփոխություն ա լինելու? Չեմ կարծում։ Պրինցիպիալ փոփոխության համար տասնյակ բազամապատիկներից պետք ա խոսենք։ Այնպես որ, կարծում եմ, որ ստեղ խնդիրը ընդհանրապես կոռուպցիան չի։ Ստեղ խնդիրը ռեսուրսների ոչ կոմպետենտ ու սխալ կառավարումն ա։

Մեր իրավիճակում ռեսուրսներ ծախսել կոռուպցիայի դեմ պայքարելու, էդ նույնն ա ինչ որ, ջրի պիստալետով հելնես տանկի դեմ։ Ինչը էլի կարաս փորձես անես, կարող ա պատահական տանկիստի աչքի մեջ պզզցնես, քոռանա, բայց սա երբեք հիմնական զարգացման ստրատեգիա պետք ա չլինի։

Էդ ռեսուրսների սխալ ու ոչ կոմպետենտ կառավարումն էլ ա կոռուպցիայի դրսևորում։
Երբ պաշոնին նշանակում են ոչ թե մասնագետի, որը լավ կաշխատեր, այլ իրանց մարդուն, որը փողը ա տվել, նստել ա, որ ուտի։

Ընկերներիցս մեկը ասում էր 2018-ից հետո որ հարևանը բանակից դուրս եկավ, հավատացի, որ մի քիչ ուտելը պակասել ա։ Մարդը մտել էր բանակ կոնկրետ ուտելու համար, ոչ թե աշխատելու։

[Արամ]

Էդ ռեսուրսների սխալ ու ոչ կոմպետենտ կառավարումն էլ ա կոռուպցիայի դրսևորում։
Երբ պաշոնին նշանակում են ոչ թե մասնագետի, որը լավ կաշխատեր, այլ իրանց մարդուն, որը փողը ա տվել, նստել ա, որ ուտի։

Ընկերներիցս մեկը ասում էր 2018-ից հետո որ հարևանը բանակից դուրս եկավ, հավատացի, որ մի քիչ ուտելը պակասել ա։ Մարդը մտել էր բանակ կոնկրետ ուտելու համար, ոչ թե աշխատելու։

Անպայման։

Իմ արգումենտը էն ա, որ ուտելը չի հիմնական խնդիրը։ Ու կարան կարճաժամկետ իրավիճակներ ստեղծվեն, որտեղ "ուտելը" էֆֆեկտիվություն կբարձրացնի։

Օրինակ՝
Դու Հայաստանի Հանրապետությունն ես։ Իսրաելը քեզ չի ուզում զենք ծախի։ Հայտնվում ա Ջհուդ Սասունը, ով ասում ա, ինձ վճարի 30% ավել - ալյա ատկատ տու, ես կազմակերպեմ, էդ զենքի մատակարարումը։ Հիմա արդարցված ա արդյոք Ջհուդ Սասունին կերակրելը թե ոչ։

Հ․Գ․ բոլոր համընկնումները պատահական են

[Վիշապ]

․․․

Իմ արգումենտը էն ա, որ ուտելը չի հիմնական խնդիրը։ Ու կարան կարճաժամկետ իրավիճակներ ստեղծվեն, որտեղ "ուտելը" էֆֆեկտիվություն կբարձրացնի։

Օրինակ՝
Դու Հայաստանի Հանրապետությունն ես։ Իսրաելը քեզ չի ուզում զենք ծախի։ Հայտնվում ա Ջհուդ Սասունը, ով ասում ա, ինձ վճարի 30% ավել - ալյա ատկատ տու, ես կազմակերպեմ, էդ զենքի մատակարարումը։ Հիմա արդարցված ա արդյոք Ջհուդ Սասունին կերակրելը թե ոչ։

Հ․Գ․ բոլոր համընկնումները պատահական են

Հեքիաթներ են։ Կոռուպցիան մարդկային արատների ինստիտուցիոնալ դրսևորումն ա, ու հենց դժբախտությունների մեծ մասի արմատական պատճառն ա։ Կոռուպցիան ա պատճառը Ուկրաինայի պատերազմի, ու Ղարաբաղի պատերազմում էլ փայ ունի։
Կոռուպցիան ա պատճառը, որ հիմա Հայաստանում ինչ մոլախոտ կա, սաղ «հայրենասեր» են։
«Ատկատներով զենք առնելով» Հայաստանը լիքը աղբ ա առել, մի հատ օրինակ բերեք կոխեք աչքս, որ ատկատներով ինչ–որ մեկը պետության էֆեկտիվություն ա բարձրացրել, էփած հավի խնդալը կգա։ Ատկատներով մենակ բարձրանում ա ստամոքսի էֆեկտիվությունը, բայց՝ ժամանակավորապես։

[Overdose]

Ընկերներիցս մեկը ասում էր 2018-ից հետո որ հարևանը բանակից դուրս եկավ, հավատացի, որ մի քիչ ուտելը պակասել ա։ Մարդը մտել էր բանակ կոնկրետ ուտելու համար, ոչ թե աշխատելու։

Այ քեզ բան։ Էս ստոր թերթերը պնդում են, որ կոռուպցիա կա, ու էն էլ ամենաբարձր էշելոններում։

Մեկ՝ https://hetq.am/hy/article/137295

Երկու՝ https://hetq.am/hy/article/135928

Երեք՝ https://hetq.am/hy/article/129376

Բայց ես դրանց չեմ հավատում, ես էլ քո պես մի հատ միֆական կոռուպցիոն հարեւան ունեի, որ "Կոռուպցիա" ՍՊԸ ուներ, ու կոռուպցիոն կոռուպցիա էր անում, 2018-ից հետո քանի որ կոռուպցիան արմատախիլ արին, ստիպված էլ կոռուպցիա չի անում

[Աթեիստ]

Այ քեզ բան։ Էս ստոր թերթերը պնդում են, որ կոռուպցիա կա, ու էն էլ ամենաբարձր էշելոններում։

Մեկ՝ https://hetq.am/hy/article/137295

Երկու՝ https://hetq.am/hy/article/135928

Երեք՝ https://hetq.am/hy/article/129376

Բայց ես դրանց չեմ հավատում, ես էլ քո պես մի հատ միֆական կոռուպցիոն հարեւան ունեի, որ "Կոռուպցիա" ՍՊԸ ուներ, ու կոռուպցիոն կոռուպցիա էր անում, 2018-ից հետո քանի որ կոռուպցիան արմատախիլ արին, ստիպված էլ կոռուպցիա չի անում

Իմ համար նորություն չի, որ դու կարդացածը ընկալելու խնդիր ունես
Ես պարզապես կանտեսեմ քո գրածները։
Մնացածը « մի քիչ պակասել ա»-ն ու «վերացել ա»-ն իրարից կարում են տարբերեն։

[The_only_one]

Ճիշտն ասած, ես լավ չեմ հասկանում, ինչի են բոլորը էս կոռուպցիան էսքան կարևորում։ Իհարկե հոյակապ կլինի, որ կոռուպցիա չլինի, բայց ընդհանրապես իրականության հետ սա կապ չունի։ Ոչ իրագործելի ա մոտակա տասնյամակներում, ոչ իրագործվելու ա։

Ու մեծ հաշվով կոռուպցիան, կատաստրոֆիկ/աղետալի խնդիր չի։ Օրինակ՝ ենթադրենք Հայաստանի բյուջեի 70%-ը "ուտում" են։ Ու էն 30%-ը ներդնում պետության մեջ։ Հիմա էդ 30%-ով Հայաստանում ինչ որ անում են, եթե դրա 3x-ը անեն, մեր մոտ ինչ որ պրինցիպալ փոփոխություն ա լինելու? Չեմ կարծում։ Պրինցիպիալ փոփոխության համար տասնյակ բազամապատիկներից պետք ա խոսենք։ Այնպես որ, կարծում եմ, որ ստեղ խնդիրը ընդհանրապես կոռուպցիան չի։ Ստեղ խնդիրը ռեսուրսների ոչ կոմպետենտ ու սխալ կառավարումն ա։

Մեր իրավիճակում ռեսուրսներ ծախսել կոռուպցիայի դեմ պայքարելու, էդ նույնն ա ինչ որ, ջրի պիստալետով հելնես տանկի դեմ։ Ինչը էլի կարաս փորձես անես, կարող ա պատահական տանկիստի աչքի մեջ պզզցնես, քոռանա, բայց սա երբեք հիմնական զարգացման ստրատեգիա պետք ա չլինի։

Երևի կոռուպցիա ասելով տարբեր բաներ ենք հասկանում: Ըստ իս՛ կոռուպցիան հենց էն փաստնա, որ 70%-ը "ուտում" են: Ինքը ամենևին նորմալ բան չի ու բյուրոկրատիայի ու մնացած 30%-ի արդյունավետ օգտագործումից զատ առանձին խնդիրա: Կոռուպցիայի դեմ հնարավորա ու պետքա պայքարել: Հակառակ դեպքում հասարակությունը ընկնումա հավերժ կամ շատ երկարատև բացասական ցիկլի մեջ: Բոլորը կարծում են, որ վերը նշված «ուտելը» նորմալա ու նույնսիկ առողջ մտածող մարդկանց ստանդարտներն են փչանում: Ու սենց ամեն նոր սերունդ: Հայաստանը կարծում եմ հիմա ճիշտ ուղու վրայա, բայց հասկանում եմ, որ ոչ բոլորն են կիսում էս կարծիքը:

[retin]

մի անգամ ստեղ արդեն գրել եմ ու նորից կուզեի մեր իշխանու թյուններին զգուշացնեմ, որ ոչ մի դեպքում չթողնեն, որ պարսիկները խառնվեն հայաստանի սահմաններին տեղի ունեցող իրադարձություններին: Այս սրացումների պատճառը իրենք են, խաղ հենց իրենց վրա է գնում: Պարսիկների միջամտությունը մեզ ոչինչ չի տա, ընդհակառակը մեր վիճակը շատ ավելի բարդացնելու են: Այս իրավիճակում լավագույն բան, որ կարող են մեր համար անել, հայաստանին զենքով ու նյութապես օգնելն է : Թերեվս մեկ էլ, իրենց բոմբան արագ պատրաստելն է:

[Վիշապ]

Ահագին բարդ իրավիճակ է։ Խեղճ ու կրակ Հայաստանի վրա հիմա բախվում են Իրանի, Ռուսաստանի, ՆԱՏՈ–ի, Իսրայելի, Նահանգների ու մեր «պուպուշ» կողքինների շահերը։ Դրան գումարած, թարսի պես Իրան–կրոնապետությունում ներքաղաքականը խառն ա՝ գաղափարական խոշոր վակուում կա ներկայիս երիտասարդ հասարակության ու պետության միջև, ուստի ռիսկեր կան, որ Իրանի իշխանությունները կփորձեն գնալ արկածախնդրության՝ իշխանությունը պահելու նպատակով ճիշտ և ճիշտ Պուտինի պես, այսինքն կպատերազմեն, խոսքի՝ Ադրբեջանի դեմ։ Հայերիս մի մասը կարող է մակերեսայնորեն ցնծալ («մեր թշնամիների թշնմամիները մեր բարեկամներն են») առանց գիտակցելու, որ ռիսկեր կան, որ մենք էս բարդ կածյոլի մեջ կարող է վերածվենք Սիրիայի նման ռազմադաշտի։
Իմ կարծիքով Հայաստանի համար լավագույն սցենարը, որը դեռ ահագին բարդ ու ռիսկային է, բայց գոնե հարաբերականորեն քիչ ցնցումներ է ենթադրում՝ Ռուսաստանի դանդաղ պարտվելն է ՆԱՏՈ–ին, Իրանում դանդաղ դեմոկրատական հեղափոխությունն է, Հայաստանում արագ քաղաքացիական գիտակցության ու ժողովդրի պատրաստվածության բարձրացումն է։ Արագ սրացումները, նույնսիկ Ռուսաստանի արագ վարի գնալը շատ ավելի է բարձրացնում բոլոր ռիսկերն ու առաջացած քաոսի մասշտաբները (Նահանգները հենց դրա համար բոլոր սուպեր զենքերը անմիջապես արագ չի տալիս Ուկրաինային ու չի վռազում Իրանին դատափետել՝ ռուսներին դրոններ ու հրթիռներ տալու համար), և պարադոքսիկ կերպով Ռուսաստանի արագ պարտվելը կարող է շատ ավելի արյունալի ու թանկ նստել մարդկության վրա, քան դանդաղը։ Իդեալական կլիներ, որ ռուս ժողովուրդը հիմա ընդվզեր ու գահընկեց աներ Պուտինին, սակայն այդպիսի հույս ընդհանրապես չի նշմարվում։
Դրան գումարած, քանի Ադրբեջանում Ալիևի դիկտատուրան է, իսկ Թուրքիայում՝ Էրդողանն ու ազգայնականները, ապա կայուն խաղաղության որևէ այլ նախապայման չի երևում հորիզոնում։ Ալիևի ու Էրդողանի «մինչև տարվա վերջ խաղաղություն, բլա բլա բլա»–ները պարզապես փափուկ բարձ են։
Քաոսին դիմակայելու ամենաէֆեկտիվ ձևը դա առողջ ֆիզիկականով, գիտակցականով ու զենքով զինամթերքով պատրաստված հասարակությունն է։ Հայերս ահագին մզմզում ենք էս գործում ու սպասում ենք հրաշքների։

[Overdose]

Արցախի հարցն էլ, կարծում եմ պետքա դարձնենք, հստակ տեղի հայերի անվտանգության հարց, որը կապված չի հայ-ադրբեջանական սահմանազատման հետ: Նամանավանդ, որ էս կօգնի որոշակիորեն թուլացնել Ռուսաստանի ազդեցությունը' ի օգուտ ՀՀ սուվերենության

Ապեր, եթե անկեղծ հավատում ես քո ասածին, որ ասենք թուրքը կամ ուրիշը ղարաբաղցիքին անվտանգության երաշխիքներ տվեց, կվերցնե՞ս քո ընտանիքը ու գնաս Ղարաբաղ ապրելու։