Թարգմանչաց մրցույթ N4. թարգմանությունները

[Արշակ]

Ֆիլիպ Լարկինի "This Be The Verse"-ի երեք թարգմանություն էր եկել։ Ո՞րն էր ամենահաջողը ստացվել։
Շինն էլ "fuck up"-ի համար «ձախողել» բառն էր առաջարկում։ Ուրիշ տարբերակներ կա՞ն։

Կարելի էր «քաքմեջ անել» թարգմանել։ ոճական առումով ավելի մոտ կլիներ ինձ թվում ա։


Հետաքրքրությամբ սպասում էի էդ բանաստեղծության թարգմանությանը․ մեջներից երկրորդը դուրս եկավ, բայց ճիշտն ասած, թարգմանություններից ոչ մեկը օրիգինալի պես դիպուկ չի հնչում ինձ համար։ Բայց դե ես ոչ պոեզիայից եմ առանձնապես շատ բան հասկանում, ոչ թարգմանչությունից, նենց որ կարող ա լավն են։

[Sambitbaba]

Շատ պրիմիտիվ թարգմանություն ա, վերցրել ա Պոին սարքել ա հինգերորդ դասարանի ոտանավոր։ Ինձ համար բանաստեղծությունն ու ոտանավորը տարբեր հասկացություններ են։ Էս Սամի ասած երկու վարկյանվա մեջ թարգմանած տարբերակ ոնց որ լինի, առանց երկար բարակ մտածելու։

Լիզ ջան, իսկ սե՞նց...

Կրքոտությունի՞ցս է, որ դու տխուր ես
Ինչու՞ է քեզ էդքան զարմացնում,
Որ էնպես եմ պարում կարծես
Ադամանդներ կան ոտքերիս արանքում։

[ivy]

Քանի որ Ռուբին ինքը որոշեց բացահայտնվել, էդ որոշումը մյուս «անանուններն» էլ կարող են ինքնուրույն կայացնեն։ Եթե հարմար գտնեք, կարող եք բացահայտվել, երբ որ ուզեք։ Բացահայտվելուց հետո նաև հետաքրքիր կլիներ իմանալ, թե ինչու եք կոնկրետ ստեղծագործությունը թարգմանել։

[LisBeth]

Քանի որ սեքսուալության հարցը շատ քննարկվեց, ես նկատեցի որ ուղղակի վրիպակ էր։ Չգիտես ինչի՝ sexiness-ը հասկացել եմ sexuality ու էդպես «սեռականություն» թարգմանել։

Ռուբի՜․․․ անսպասելի էր ինձ համար։ Դու սեփական շարադրման չափածո ունե՞ս։ Ճակատի համբույրը ուժի մեջ ա, եթե դեմ չես

Ես Իմփրեշընին էի կասկածում, բայց ինչպես ասի․․․ ավելի շատ երևի ցանկություն էր։ Սիրում եմ իրա պոեզիան։

[LisBeth]

Լիզ ջան, իսկ սե՞նց...

Կրքոտությունի՞ցս է, որ դու տխուր ես
Ինչու՞ է քեզ էդքան զարմացնում,
Որ էնպես եմ պարում կարծես
Ադամանդներ կան ոտքերիս արանքում։

Ինձ շարունակությունը դուր ա գալիս, որ հենց հանգիստ չի տալիս լինի։ Կրքոտությունն էլ չափից շատ կոնկրետ ա։ Բայց Ռուբին կորոշի։

[LisBeth]

Ֆիլիպ Լարկինի "This Be The Verse"-ի երեք թարգմանություն էր եկել։ Ո՞րն էր ամենահաջողը ստացվել։
Շինն էլ "fuck up"-ի համար «ձախողել» բառն էր առաջարկում։ Ուրիշ տարբերակներ կա՞ն։

Իմ աչքին էլ ոչ մեկը չի համընկնում, ամեն մեկի մեջ մի բան պակաս ա, կամ հանգը, կամ բառերի ընտությունը էն չի, կամ ձևն ա տարբեր․․․ շնորհակալել եմ ամենաքիչ տուժած տարբերակին, որպես բնօրինակից առանձին գործ դիտարկելով։

[ivy]

Վե՞րջ, մարե՞ց էս թեման, ու թարգմանիչներից ոչ մեկն էլ ձայն հանելու ցանկություն չունի փաստորեն։
Բռնեմ ասեմ՝ էն մնացածը ես եմ թարգմանել, թե ինչ, որ սենց անորոշության մեջ չմնանք

[Sambitbaba]

Վե՞րջ, մարե՞ց էս թեման, ու թարգմանիչներից ոչ մեկն էլ ձայն հանելու ցանկություն չունի փաստորեն։
Բռնեմ ասեմ՝ էն մնացածը ես եմ թարգմանել, թե ինչ, որ սենց անորոշության մեջ չմնանք

Այվ ջան, չեմ կարծում, թե ինչ-որ մեկը չգիտի, որ Բրոդսկին ես եմ թարգմանել: Դե, նրա մասին չարտահայտվեցին, կարծում եմ, երկու պատճառով. կամ թարգմանությունը հաջող չէր, կամ էլ հետաքրքիր չէր, - դե, մեջը ֆաք ափ - մաք ափ չկար:
Բայց զատո դրա պակասը ես լրացրեցի իմ "Հանգերով ասածի" մեջ, որովհետև համարում եմ, որ եթե նման բանաստեղծությունը թարգմանում ես, ուրեմն խոսքերն էլ պետք է հնարավորինս ավելի մոտ հնչեն:
Հա, էդ fuck up-ը կարելի է թարգմանել որպես "փչացնում են", "գցում են" ու էլի լիքը նմանակերպ բառերով: Ես կհամաձայնվեի դրա հետ, եթե դրա հեղինակը լիներ ոչ թե Լարկինը, այլ դա լիներ հատված չինական միջնադարյան "Սալորի ծաղիկները ոսկե ծաղկամանի մեջ" պոռնո-վեպից:
Խոստովանում եմ, թարգմանեցի իրոք մի քանի րոպեում, ուղղակի որպեսզի հաստատեմ վերևում ասածս, ու հենց այն պահին էլ արդեն պատրաստ էի ցույց տալ: Հետո նորից դրան վերադառնալու ոչ մի ցանկություն չունեցա ու երևի դա սխալ էր, քանզի ի վերջո ցույց տվեցի չէ՞... մի խոսքով, ազնիվ չէր: Կներեք, չկարողացա: Ուղղակի այդպես էլ չհասկացա, թե դրա ինչը կարող է հրապուրել:
Չգիտեմ, ինձ թվում է, որ ես այդպես էլ չկարողացա հասկանալ, թե ի՞նչ եք դուք որոնում և որտե՞ղ...

[Աթեիստ]

Ֆիլիպ Լարկինի "This Be The Verse"-ի երեք թարգմանություն էր եկել։ Ո՞րն էր ամենահաջողը ստացվել։
Շինն էլ "fuck up"-ի համար «ձախողել» բառն էր առաջարկում։ Ուրիշ տարբերակներ կա՞ն։

Ես որ չափածո հեչ չեմ սիրում, Պոյի ստեղծագործությունների հավաքածուն (ռուսերեն) առնելուց հետո պարզեցի, որ «Ագռավի» լիքը թարգմանություն կա։ Ու շատ հետաքրքիր էր կարդալ, թե նույն բանը թարգմանելու համար մարդիկ ինչ տարբեր բառերի ու մեթոդների էին դիմում։
Էս ստեղծագործությունն էլ հենց դրանով հավանեցի։
Համ բնօրինակն էր պարզ անգլերեն, համ թարգմանությունների քանակը մեկից ավելի ։)
Միջներից առավել հավանածս տարբերակը երրորդն էր, մինչև էն պահը, որ հասա «ռատըտ» բառին։ Նույնիսկ հեղինակը «ռադ»-ին «ռատ» ա ասում, մեկ ա վերջի տ-ն ոչ մի արդարացում չունի

[LisBeth]

Այվ ջան, չեմ կարծում, թե ինչ-որ մեկը չգիտի, որ Բրոդսկին ես եմ թարգմանել: Դե, նրա մասին չարտահայտվեցին, կարծում եմ, երկու պատճառով. կամ թարգմանությունը հաջող չէր, կամ էլ հետաքրքիր չէր, - դե, մեջը ֆաք ափ - մաք ափ չկար:
Բայց զատո դրա պակասը ես լրացրեցի իմ "Հանգերով ասածի" մեջ, որովհետև համարում եմ, որ եթե նման բանաստեղծությունը թարգմանում ես, ուրեմն խոսքերն էլ պետք է հնարավորինս ավելի մոտ հնչեն:
Հա, էդ fuck up-ը կարելի է թարգմանել որպես "փչացնում են", "գցում են" ու էլի լիքը նմանակերպ բառերով: Ես կհամաձայնվեի դրա հետ, եթե դրա հեղինակը լիներ ոչ թե Լարկինը, այլ դա լիներ հատված չինական միջնադարյան "Սալորի ծաղիկները ոսկե ծաղկամանի մեջ" պոռնո-վեպից:
Խոստովանում եմ, թարգմանեցի իրոք մի քանի րոպեում, ուղղակի որպեսզի հաստատեմ վերևում ասածս, ու հենց այն պահին էլ արդեն պատրաստ էի ցույց տալ: Հետո նորից դրան վերադառնալու ոչ մի ցանկություն չունեցա ու երևի դա սխալ էր, քանզի ի վերջո ցույց տվեցի չէ՞... մի խոսքով, ազնիվ չէր: Կներեք, չկարողացա: Ուղղակի այդպես էլ չհասկացա, թե դրա ինչը կարող է հրապուրել:
Չգիտեմ, ինձ թվում է, որ ես այդպես էլ չկարողացա հասկանալ, թե ի՞նչ եք դուք որոնում և որտե՞ղ...

Սամ առանձնապես Բրոդսկի չեմ սիրում, բայց քո թարգմանախներից որոշները կարդացել եմ, ու ավելի հաջող էին քան էս մեկը։ Թե բառերի ընտրությունը, թե հանգերը, ձև, որոշակի սենտիմենտալություն, որ քեզնից ես տվել, թարգմանություն չի, ավելի շատ մեկնաբանություն ա։
Չգիտեմ ինչ ես ուզեցել ապացուցել, բայց էդ բանաստեղծությունը ֆաք ափ բառի մասին չի, այ ծնող-երեխա փոխհարաբերությունների մասին ա, գուցե որ հասկանայիր, ավելի լավ ստացվեր ինչ որ բան ապացուցել։

[LisBeth]

Վե՞րջ, մարե՞ց էս թեման, ու թարգմանիչներից ոչ մեկն էլ ձայն հանելու ցանկություն չունի փաստորեն։
Բռնեմ ասեմ՝ էն մնացածը ես եմ թարգմանել, թե ինչ, որ սենց անորոշության մեջ չմնանք

Մի հեղինակի բացահայտել եմ, բայց ինքը երևի կգա կասի

Շինի թարգմանածի մասին առանձնակի բան չեմ կարա աասեմ, մանավանդ որ նույնիսկ անգլերենը մոտս չբացեց։ Զուտ կառուցվածքի ու պարունակության պահն էր հետաքրիր։ Մեկ էլ ինձ թվաց վերջին տողը ծանոթ էր, գուցե թևավոր խոսքի ձևով հանդիպել եմ։

[ivy]

Շինի թարգմանածի մասին առանձնակի բան չեմ կարա աասեմ, մանավանդ որ նույնիսկ անգլերենը մոտս չբացեց։ Զուտ կառուցվածքի ու պարունակության պահն էր հետաքրիր։ Մեկ էլ ինձ թվաց վերջին տողը ծանոթ էր, գուցե թևավոր խոսքի ձևով հանդիպել եմ։

Անգլերենը.

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

I come from there, and memories are what I have.
I was born just like you; I have a mother and a home with many windows. I have brothers, friends and a prison with one cold window. A wave stolen by seagulls, my own scene, an excessive herb.

I have a moon in the furthest extents of words,
the livelihood of birds and an immortal olive tree.
I wandered through this earth before these swords passed over a body turning it to a feast.

I come from there. I bring the skies back to its mother when it cries over its absence. I cry, so that a returning cloud may know me. I learned each language suitable for the court of blood so that I may break the rules. I learned the entire language, then disassembled it, in order to compose a single word: homeland.

[Skeptic]

Մի հեղինակի բացահայտել եմ, բայց ինքը երևի կգա կասի

Էկա ասեմ
«Հուսալքումը» ես եմ թարգմանել, ու սա իմ առաջին փորձն էր, եթե չհաշվենք տարիներ առաջ մի երգի՝ Անկապում տեղադրած թարգմանությունս:
Սիրում եմ Լավքրաֆթի գործերը, պոեզիային համարյա ծանոթ չեմ, ու լավ առիթ էր վերընթերցելու սա, համ էլ թարգմանելու։ Ռիթմի հետ կապված՝ սկզբում փորձեցի օրիգինալինը պահել, բայց չստացվեց․ արանքում լիքը մտքեր կորում էին։ Կամ դժվար ա անգլերենի միավանկ ու երկվանկ բառերին հայերենում նույնքան ձայնավորներով համարժեք գտնելը, կամ ուղղակի ընդունակություններս/գիտելիքներս չձգեցին։ Չասեմ՝ որ տարբերակին եմ հակված )
Շնորհակալ եմ կարդալու ու կարծիքների համար, Այվիին էլ՝ կազմակերպելու

[Ծլնգ]

Վե՞րջ, մարե՞ց էս թեման, ու թարգմանիչներից ոչ մեկն էլ ձայն հանելու ցանկություն չունի փաստորեն։
Բռնեմ ասեմ՝ էն մնացածը ես եմ թարգմանել, թե ինչ, որ սենց անորոշության մեջ չմնանք

մտադրված էի հեռու մնալ այս անգամ, բայց որ Լարկինի վրայով քննարկում եղավ, ու իրեն թարգմանություններից ոչ մեկն էլ սրտովս չի (չնայած երկրորդի լուծումները դուրս եկել են, բայց դե լարկինյան շունչը չի պահպանվել), որոշեցի տեսնեմ արագի մեջ ինչ մոտս կստացվի․․․


Սա էլ տաղս

Քեզ ջնջխում են հերդ ու մերդ,
Չուզեն էլ, մեկ է՝ հո անում են,
Իրենց բծերն լցնում մինչ ծերդ,
Վրից էլ ավել դեռ նվիրում են

Բայց իրենց էլ էին ջնջխել
Մի զույգ հիմար՝ հնաոճ զգեստով,
Ով կես դրույք լալկան-խոժոռ էին,
Մյուս կեսն էլ՝ զուտ իրար ոսոխ։

Մարդս մարդուն վիշտ է տալիս,
Որ կուտակվում է ասես լեռ։
Ելի՛ր սրանից դու ժամ առաջ,
Ու երեխա աշխարհ մի բեր։

 •

• 

 Սեղմել՝ ցույց տալու համար

Philip Larkin, 1971

This Be The Verse

They fuck you up, your mum and dad.
They may not mean to, but they do.
They fill you with the faults they had
And add some extra, just for you.

But they were fucked up in their turn
By fools in old-style hats and coats,
Who half the time were soppy-stern
And half at one another’s throats.

Man hands on misery to man.
It deepens like a coastal shelf.
Get out as early as you can,
And don’t have any kids yourself.

Հ․Գ․
Նախորդ թարմանչաց մրցույթի գործի նման սա էլ է յամբիկ տետրամետր, ինչը հայերեն ճշգրիտ փոխադրությունը ահագին բարդեցնում է հայերենի շեշտադրության անճկունության պատճառով։
Այս կոնտեքստում fuck up-ի հայերեն համարժեքն իմ պատկերացմամբ կործանել, ջախջախել, ջնջխելն է։

[Skeptic]

Ու հա, մոռացա ասեմ, չնայած This be the verse-ի բնօրինակը ավելի քան սրտովս ա, բայց ամենահավանածս թարգմանությունը էս թեմայում Շինարարինն ա, «Ես այնտեղից եմ»-ը ։)