COVID19 - 2020 թվականի կորոնավիրուսը

[One_Way_Ticket]

Իրավիճակի կառավարելիությունը էդ թվից կախված կարա փոխվի։ Եթե մարդկանց անհնար ա կառավարել դաժե սենց խիստ օրենքներ ընդունելուց հետո, մեր միակ ելքը վակցինային սպասելն ա, որը ոչ մեկ չգիտի, թե երբ կլինի, կարող ա չտենանք մենք ։Դ

Իրականում ահագին հետաքրքիր կլիներ նայել երկրների ստատիստիկան ոչ թե ըստ պոզիտիվ թեստավորված բացարձակ թվերի, ոնց որ հրապարակում են, այլ պոզիտիվների հարաբերությունը արված թեստերին։ Ու նայել, ոնց է փոխվել դինամիկան լոքդաունից հետո։ Չնայած իմաստալից հետազոտության համար պետք է նաև թեստավորման ալգորիթմը նույնը լինի։ Ես հուսով եմ, սենց հետազոտություն կարվի, որ իմանանք, ինչքան է լոքդաունի ռեալ արդյունավետությունը եղել տարբեր երկրներում։ Վաղը մյուս օր մի ուրիշ վիրուս մեզ հյուր կգա, ավելի պատրաստված դիմավորենք։

Իհարկե, մշակույթից էլ է շատ բան կախված։ Ես ստեղ իսպաներենի դասերի էի գնում, ուսուցիչն իսպանացի էր, ով 14 տարի է՝ Լատվիայում է ապրում։ Բացի լեզվից քննարկում էինք նաև մշակութային տարբերությունները։ Ասում էր, որ Իսպանիայում մարդկանց միջև հետավորությունը փոքր է, նույնիսկ վիրավորական է համարվում դիստանցիա պահելը, ու իրեն դժվար է համակերպվել Լատվիայում մեծ դիստանցիա պահելու մշակույթի հետ։ Ու որ Լատվիային էպիդեմիա չի սպառնում։ Դա անցյալ տարվա նոյեմբերի կողմերն էր․․․

[Freeman]

Իրականում ահագին հետաքրքիր կլիներ նայել երկրների ստատիստիկան ոչ թե ըստ պոզիտիվ թեստավորված բացարձակ թվերի, ոնց որ հրապարակում են, այլ պոզիտիվների հարաբերությունը արված թեստերին։ Ու նայել, ոնց է փոխվել դինամիկան լոքդաունից հետո։ Չնայած իմաստալից հետազոտության համար պետք է նաև թեստավորման ալգորիթմը նույնը լինի։ Ես հուսով եմ, սենց հետազոտություն կարվի, որ իմանանք, ինչքան է լոքդաունի ռեալ արդյունավետությունը եղել տարբեր երկրներում։ Վաղը մյուս օր մի ուրիշ վիրուս մեզ հյուր կգա, ավելի պատրաստված դիմավորենք։

Իհարկե, մշակույթից էլ է շատ բան կախված։ Ես ստեղ իսպաներենի դասերի էի գնում, ուսուցիչն իսպանացի էր, ով 14 տարի է՝ Լատվիայում է ապրում։ Բացի լեզվից քննարկում էինք նաև մշակութային տարբերությունները։ Ասում էր, որ Իսպանիայում մարդկանց միջև հետավորությունը փոքր է, նույնիսկ վիրավորական է համարվում դիստանցիա պահելը, ու իրեն դժվար է համակերպվել Լատվիայում մեծ դիստանցիա պահելու մշակույթի հետ։ Ու որ Լատվիային էպիդեմիա չի սպառնում։ Դա անցյալ տարվա նոյեմբերի կողմերն էր․․․

Դեհ տենց հետազոտություն ԱՀԿ-ն պիտի աներ, բայց իրանք էլ մուկ ա որ տշում են։

[Տրիբուն]

Իրավիճակի կառավարելիությունը էդ թվից կախված կարա փոխվի։ Եթե մարդկանց անհնար ա կառավարել դաժե սենց խիստ օրենքներ ընդունելուց հետո, մեր միակ ելքը վակցինային սպասելն ա, որը ոչ մեկ չգիտի, թե երբ կլինի, կարող ա չտենանք մենք ։Դ

Դե ապեր, հենց էտ էլ կոչվում ա իրավիճակը կառավարել էլի, որ թվերը փոխվեն, կարանաս արագ արձագանքես․ բաշխես ռեսուրսները, հիվանդներին, մահճակալները ․․․ բլա բլա բլա։ Դրա համար էլ կան մարմինները, որոնք տուպը «սաղովի կառանծյա» որոշելուց ու հետո էտ որոշման ձեռը կրակն ընկնելուց բաց, պիտի նաև կարանան իրավիճակը կառավարեն։

Թե չէ հովին նստել ու վակցինային սպասել մի երկու տարի տատս էլ կարա անի, դրա համար ոչ պետք ա համաճարակաբան լինել, ոչ տնտեսագետ։

[Տրիբուն]

Իրականում ահագին հետաքրքիր կլիներ նայել երկրների ստատիստիկան ոչ թե ըստ պոզիտիվ թեստավորված բացարձակ թվերի, ոնց որ հրապարակում են, այլ պոզիտիվների հարաբերությունը արված թեստերին։ Ու նայել, ոնց է փոխվել դինամիկան լոքդաունից հետո։ ․

Մի հատ ստեղ նայի, ահագին մանրամասն ինֆո կա։ Նաև ցույց են տալիս ամեն օրվա կտրվածքով արված տեստերի քանակները, հաստատված դեպքերը ու նույնիսկ "Tests per case: how many tests to find one COVID-19 case"․ Ամեն դատա էլ կարելի ա դաունլոդ անել ու հետը խաղեր տալ։

Բայց, էտ լոքդաունից առաջ ու հետո անալիզը ահագին զոռ ա լինելու ու չգիտեմ երբևէ նորմալ ինֆո լինելույա թե չէ։ Լոքդաունը շատ շուտ սկսվեց, ու գրեթե չկան դատա շարքեր որտեղ ասենք գոնե մեկ-երկու ամսվա կտրվածքով մինչև լոքդաունը երևում ա տեստ/պոզիտվ հարաբերակցությունը։

Օրինակ, Հայաստանի համար գրեթե անհնար ա որևէ վերլուծություն անել (ասենք վերցնել լոքդաունը որպես dummy variable փակը 1, բացը 0) ու գնահատել ազդեցությունը, քանի որ երբ արտակարգ դրությունը հայտարարվեց ընդամենը 3-4 հաստատված դեպք էր ու արվում էր օրական 40-50 տեստ։ Կարճ ասած վերլուծելու թիվ էլ չկա նորմալ։

[One_Way_Ticket]

Մի հատ ստեղ նայի, ահագին մանրամասն ինֆո կա։ Նաև ցույց են տալիս ամեն օրվա կտրվածքով արված տեստերի քանակները, հաստատված դեպքերը ու նույնիսկ "Tests per case: how many tests to find one COVID-19 case"․ Ամեն դատա էլ կարելի ա դաունլոդ անել ու հետը խաղեր տալ։

Բայց, էտ լոքդաունից առաջ ու հետո անալիզը ահագին զոռ ա լինելու ու չգիտեմ երբևէ նորմալ ինֆո լինելույա թե չէ։ Լոքդաունը շատ շուտ սկսվեց, ու գրեթե չկան դատա շարքեր որտեղ ասենք գոնե մեկ-երկու ամսվա կտրվածքով մինչև լոքդաունը երևում ա տեստ/պոզիտվ հարաբերակցությունը։

Օրինակ, Հայաստանի համար գրեթե անհնար ա որևէ վերլուծություն անել (ասենք վերցնել լոքդաունը որպես dummy variable փակը 1, բացը 0) ու գնահատել ազդեցությունը, քանի որ երբ արտակարգ դրությունը հայտարարվեց ընդամենը 3-4 հաստատված դեպք էր ու արվում էր օրական 40-50 տեստ։ Կարճ ասած վերլուծելու թիվ էլ չկա նորմալ։

Մերսի, հետաքրքիր էր։ Հայաստանի համար գուցե թվեր չկան, բայց օրինակ ՄԹ, Իտալիայի, Բելգիայի թվերին հետաքրքիր էր նայել։ Տենդենցը մոտավորապես նույնն է։ Tests per confirmed case թիվը սկզբում սրնթաց իջնում է, հետո ավելի դանդաղ է իջնում, հետո lockdown են մտցնում, թիվը շարունակում է իջնել, հետո մի քիչ ավելի ցածր տեմպերով է իջնում, ու մոտ նույն մակարդակի վրա ֆիքսվում։ Մի քիչ զարմանալի է։ Ես կսպասեի, որ lockdown-ից հետո ով վարակված էր, տնեցիներին էլ արագ վարակեր, ու դրանից հետո թիվը սկսեր բարձրանալ, քանի որ ասիմպտոմատիկ վարակակիրները սկսում են մանրից բուժվել ու նեգատիվ թեստավորվել։ Բայց չի բարձրանում։ Չգիտեմ, թե ինչու։ Սա արդեն լուրջ հետազոտության թեմա է, ոչ թե թախտային համաճարակաբանության, որ մենք նստենք, վերլուծենք։

[Աթեիստ]

Շատ լավ հարցազրույց 2 մասնագետների միջև։

[Վիշապ]

Ախպերս, շտանգի ձողը ջանդամ, երկու օր ա ահագին գրում ու ցույց են տալիս, որ Եվրոպայում ջերմոցային բերքը արդեն սկում եմ մնալ դաշտերում ու փչանում ա, նոր ցանողներ ու տնկողներ էլ գրեթե չկան, քանի որ սեզոնային աշխատողների մուտքը էտ երկրներ արգելվել ա։ Ու՞մ մտքով կանցներ սենց բանը կանխատեսել։ Թվում ա ամեն ինչ այնքան պարզ է։ Բայց արագ ընդունված պարանոյիկ որոշումների հետևանքները կարան էնքան անկանխատեսելի լինեն, որ ՄԱԿ-ի կանխատեսած էն մոտակա բիբլիական սովը մենակ Աֆրիկայում չլինի։

Ախպեր ջան, ախր բա ուրիշ ո՞նց պիտի լիներ։ Իմ կարծիքով էս լոքդաունով կորեր հավասարացնելը անիրագործելի ապուշություն էր, շատ էլ լիքը մագիստրոսներ ու դոկտորներ կորեր էին նկարում ու հիմա էլ շարունակում են նկարել։ Գրեթե միշտ ինչքան ավելի բարձր ա մարդկանց գիտական աստիճանները, էդքան ավելի հիփոթետիկ, տեսական ու վերամբարձ են առաջարկված լուծումները, ու էդքան ավելի բարդ ա իրագործելիությունը, էդ 25 տարվա փորձն ա մեջիցս խոսում ։Ճ Որ ֆերմերներին, պաժառնիկներին, զիբիլի ավտո քշողներին կամ տաքսու շոֆերներին հարցնեին, կարող ա շատ անգամ ավելի պարզ, պրակտիկ ու ռացիոնալ լուծումներ ստանային ։Ճ
Իրականում դաժան բան է, բայց աղետներից փրկվելու գործում մաքսիմալիզմը վայթե բերում ա էլ ավելի մեծ զոհերի (ընդհանրապես միշտ մաքսիմալիզմ -> ավելի վատ արդյունքներ), մենք մարդիկս պիտի իրատեսությունը չկորցնենք։
Վիրուսի դեմ պայքարելը ամիսներով սոցիալ դիստանս պահելով, նիսյա վակցինով ու սաղ տնտեսությունը վարի տալով կոնկրետ ինձ՝ միջին վիճակագրական, կիսագրագետ գյուղացուս էն ամենասկզբից մինչև էս պահը ոչ թե խելամտություն է թվում, այլ՝ քյալագյոզություն։ Բայց ես ես երբեք չեմ բացառել ու չեմ բացառի, որ խելքս չի հասնում, որ հենց վաղը Բիլ Գեյթսը վակցինով վիրուսի քոքը կտրեց, աշխարհն էլ սիրուն վերադարձավ իր փայլուն, երկար ու կայուն ընթացքին դեպի պայծառ ապագա, ներողություն կխնդրեմ անիմաստ բարբաջանքի համար (դե մի քիչ դեմագոգիա ոնց որ ստացվեց, կներեք ։Ճ)։

[Գաղթական]

Հայուգենի պահով.

Բրիտանիայում էլ են ուշադրություն դարձրել Կորոնայի դիսկրիմինացիոն ընտրողականությանը:
Իրենց մոտ կրիտիկական վիճակում գտնվող բոլոր պացիենտների 34.5%-ը ծագումով այլ երկրներից ալ էն դեպքում, որ ընդհանուր բնակչության «ընդամենը» 13%-ն ա իմիգրանտ:

Սրանից ելնելով էլ Բրիտանական Բժշկական Ասոցացիան պահանջում ա այսուհետ հաշվի առնել բոլոր պացիենտների ծագումը՝ ավելի խորը հետազոտություների նպատակով, որ հասկանան, թե ինչումն է բանը:

Լոնդոնի քաղաքապետն էլ, իր հերթին, մի քիչ այլ բացատրություն ունի էս երևույթի համար՝ ենթադրելով, որ իմիգրանտները մի քիչ ավելի շատ ռիսկային մասնագիտություններ ունեն ու այլ՝ ավելի մերձ համայնքային կյանքով են ապրում:

Ամեն դեպքում՝ կարծում եմ էն վերևներում ցիտածս գենային հետազոտությունն էլ իր դերն ունի ու ահագին հետաքրքիր կլիներ ասենք ԱՄՆ-ի պես ավելի բազմազան պուբլիկա ունեցող մի երկրում Կորոնայի դեպքերը դիտարկել էթնիկ ծագման պրիզմայով:

[Վիշապ]

Հայուգենի պահով.

Բրիտանիայում էլ են ուշադրություն դարձրել Կորոնայի դիսկրիմինացիոն ընտրողականությանը:
Իրենց մոտ կրիտիկական վիճակում գտնվող բոլոր պացիենտների 34.5%-ը ծագումով այլ երկրներից ալ էն դեպքում, որ ընդհանուր բնակչության «ընդամենը» 13%-ն ա իմիգրանտ:

Սրանից ելնելով էլ Բրիտանական Բժշկական Ասոցացիան պահանջում ա այսուհետ հաշվի առնել բոլոր պացիենտների ծագումը՝ ավելի խորը հետազոտություների նպատակով, որ հասկանան, թե ինչումն է բանը:

Լոնդոնի քաղաքապետն էլ, իր հերթին, մի քիչ այլ բացատրություն ունի էս երևույթի համար՝ ենթադրելով, որ իմիգրանտները մի քիչ ավելի շատ ռիսկային մասնագիտություններ ունեն ու այլ՝ ավելի մերձ համայնքային կյանքով են ապրում:

Ամեն դեպքում՝ կարծում եմ էն վերևներում ցիտածս գենային հետազոտությունն էլ իր դերն ունի ու ահագին հետաքրքիր կլիներ ասենք ԱՄՆ-ի պես ավելի բազմազան պուբլիկա ունեցող մի երկրում Կորոնայի դեպքերը դիտարկել էթնիկ ծագման պրիզմայով:

Կարող ա իմիգրանտների մոտ միջինում ճարպակալությունը, վատ սնվելը, ստրեսները, սոցիալական կամ սանիտարահիգիենիկ խնդիրներն ավելի շատ են, քան միջին վիճակագրական բրիտանացիների մոտ են։ Ծննդավայրում էլ մարդկանց մեծ մասը իրենց ֆիզիկապես ավելի լավ են զգում, ասում են։

[Varzor]

Ամեն դեպքում՝ կարծում եմ էն վերևներում ցիտածս գենային հետազոտությունն էլ իր դերն ունի ու ահագին հետաքրքիր կլիներ ասենք ԱՄՆ-ի պես ավելի բազմազան պուբլիկա ունեցող մի երկրում Կորոնայի դեպքերը դիտարկել էթնիկ ծագման պրիզմայով:

Հիմա դիլետանտավարի մի բան ասեմ, թող իմաստունները հանդիմանեն

Ոնց հասկանում եմ էդ վիրուսի պոզիկները պրոտեինային են (սպիտակուցային, հա?) ու վիրուսները բջջին "կպնում են" էդ պոզիկներով: Եթե հաշվի առնենք, որ մարդու օրգանիզմում էլ սպիտակուցները "սեփական կլոդով" են սինթեզվում (յանի ամեն մեկիս ԴՆԹ-ով էլ որոշվում է ինչ-որ սպիտակուցների կազմությունը), ապա հեչ էլ անհավանական չի, որ գենետիկորեն ինչ-որ մեկը վիրուսի համար "թույլ" կամ "խոցելի" լինի, մյուսն էլ "դիմադրող":

Բայց դե եթե սկսեն սենց հետազոտություններ անել (ԻՀԿ արդեն սկսել են և անում են ) ու հրապարակել` հեչ բարի թեմաների չի բերի:

[Varzor]

Ժողովուր, ես արդեն մեր երկրի պաշտոնակլան տվյալների իսկության վրա էլ կարող եք խաչ քաշել, եթե դեռ չէիք քաշել
Օրինակ, իմացել եմ, որ Գրանդ Քենդիի գործարանում վարակվածներ կան, բայց այդ մասին ձեն-ձուն չկա: Ավելին` հիմնարկը ոնց աշխատում էր, նույն կերպ էլ շարունակում է աշխատել: Մի քիչ կողմնակալության նման է`փաստորեն 100 մլն դրամը պատա ծակում

Հ.Գ.
Մի հատ փորձի համար զանգեք բժշկի, ասեք որ վատ եք, ու ներկայացեք ՔԵնդիի աշխատակից

Փաստորեն վաղվանից Քենդիում էլ չեն աշխատում` վիճակը խորացել է, հիվանդ աշխատակիցների (ու ոչ միայն կորոնավիրուսով հիվանդ) ու հնարավոր պանիկայի պատճառով փակվել են:

Բայց իշխանությունները լռում են:
Պանիկա չստեղծելու տեսանկյունից միգուցե և լավ են անում

[Գաղթական]

Կարող ա իմիգրանտների մոտ միջինում ճարպակալությունը, վատ սնվելը, ստրեսները, սոցիալական կամ սանիտարահիգիենիկ խնդիրներն ավելի շատ են, քան միջին վիճակագրական բրիտանացիների մոտ են։ Ծննդավայրում էլ մարդկանց մեծ մասը իրենց ֆիզիկապես ավելի լավ են զգում, ասում են։

Դե իրականում էդ «իմիգրանտ» բառը ես օգտագործեցի, որտև ավելի հարմար տարբերակ էդ պահին մտքովս չանցավ:
Բայց խոսքը միայն երեկ չէ առաջին օրը Անգլիա հասածների մասին չի այլ նաև՝ վախտին բոլոր եկածների սերունդների:
Հոլանդերեն լավ տերմին կա՝ ալլոխտոն (?) ու ավտոխտոն (բնիկ):
Իսկ ինքը հոդվածը ինչ-որ BAME ա օգտագործում, որ առաջ չէի լսել (Black Asian Minority Ethnic):

Այսինքն խոսքը Բրիտանիայում ծնված մեծացած մարդկանց մասին ա:
ՈՒ դիսկրիմինացիա ա օդում ենթադրել, թե էս մարդիկ ավելի են ճարպակալած ու վատ սանիտարահիգիենիկ պայմաններում ապրում:
Առավել ևս, եթե հոդվածը նաև օրինակ ա բերում հենց առողջապահության ոլորտում զբաղված այլազգիներին.

While BAME workers represent 44% of the NHS workforce, they accounted for 68% of the 57 NHS staff known to have died with the virus. Every one of the 14 doctors reported to have died so far is from an ethnic minority.

[One_Way_Ticket]

https://www.bloomberg.com/news/artic...-died-in-study

Ասում է՝ եթե հարցը վինծիլյատորին է հասնում, հիվանդն առանձնապես շանս չունի։ 10-ից 9-ը մահանում է։ Բա արժեր դրա համար այդքան շուխուռ հանել։ Տանը նստենք, կորը հարթեցնենք, որ վինծիլյատորները բոլորին հերիքեն։ Որ խեղճ բժիշկները ստիպված չլինեն որոշել, թե ով ապրի, ով մեռնի։

[One_Way_Ticket]

https://www.telegraph.co.uk/global-h...vaccine-covid/

Օքսֆորդի գիտնականները մտադրված են արդեն իսկ սեպտեմբերին ունենալ վակցինը։ ԱՀԿ-ն չի հավատում։ Ստավկա եմ անում, որ կլինի

[Տրիբուն]

https://www.telegraph.co.uk/global-h...vaccine-covid/

Օքսֆորդի գիտնականները մտադրված են արդեն իսկ սեպտեմբերին ունենալ վակցինը։ ԱՀԿ-ն չի հավատում։ Ստավկա եմ անում, որ կլինի

Ես էլ ստավկա եմ անում, որ բացի Օքսֆորդնից երեք-չորս այլ վակցիններ էլ կլինեն, ու մեկը մյուսից լավը