Նորածինների առևանգում և վաճառք

[ivy]

Քանի որ ես էլ եմ լրահոսից կտրված ու դե որ ֆեյսբուք էլ չունեմ, որ ականջիս լուրեր հասնեն, բացարձակապես տեղյակ չէի Ռազմիկ Աբրահամյանի ու ապօրինի որդեգրման (իբր թե մահացած նորածինների առևանգման) գործից․ մի երկու օր առաջ մեկը պատմեց ուղղակի, էդպես իմացա։
Ու արդեն մի երկու օր է՝ ինչ կա չկա կարդում եմ դրա վերաբերյալ․ չգիտեմ էլ ինչին հավատամ, ինչին չէ։ Բայց դե լավ հիշում եմ, որ մի քանի տարի առաջ, երբ ԱՄՆ-ում ապրող ծանոթներիցս մեկը ուզում էր Հայաստանից երեխա որդեգրել, լավ հետաքրքրված էր էդ հարցերով, ու երբ իր հետ խոսում էի, ասում էր, որ ըստ իր աղբյուրների ՝ փոքր, առողջ երեխա Հայաստանից կարելի է մենակ մի ճանապարհով «որդեգրել»՝ ծննդատան աշխատողներին վճարելով։ Ու ես էդ ժամանակ շատ չխորացա, թե դա ինչ է նշանակում, բայց փաստորեն կար էդպիսի բան։ Հիմա եմ հիշում էդ ծանոթիս «հետախուզության» արդյունքները։
Ի՞նչ կարծիքի եք էս ամենի մասին։

[Տրիբուն]

Քանի որ ես էլ եմ լրահոսից կտրված ու դե որ ֆեյսբուք էլ չունեմ, որ ականջիս լուրեր հասնեն, բացարձակապես տեղյակ չէի Ռազմիկ Աբրահամյանի ու ապօրինի որդեգրման (իբր թե մահացած նորածինների առևանգման) գործից․ մի երկու օր առաջ մեկը պատմեց ուղղակի, էդպես իմացա։
Ու արդեն մի երկու օր է՝ ինչ կա չկա կարդում եմ դրա վերաբերյալ․ չգիտեմ էլ ինչին հավատամ, ինչին չէ։ Բայց դե լավ հիշում եմ, որ մի քանի տարի առաջ, երբ ԱՄՆ-ում ապրող ծանոթներիցս մեկը ուզում էր Հայաստանից երեխա որդեգրել, լավ հետաքրքրված էր էդ հարցերով, ու երբ իր հետ խոսում էի, ասում էր, որ ըստ իր աղբյուրների ՝ փոքր, առողջ երեխա Հայաստանից կարելի է մենակ մի ճանապարհով «որդեգրել»՝ ծննդատան աշխատողներին վճարելով։ Ու ես էդ ժամանակ շատ չխորացա, թե դա ինչ է նշանակում, բայց փաստորեն կար էդպիսի բան։ Հիմա եմ հիշում էդ ծանոթիս «հետախուզության» արդյունքները։
Ի՞նչ կարծիքի եք էս ամենի մասին։

Էն կարծիքի ենք, որ Հայաստանում ապօրինի որդեգրումը (կամ ոնց ժողովուրդն ա ասում՝ երեխա ծախելը) մնացած բոլոր հանցագործությունների պես, ինստիտուցիոնալացված ա եղել․ սկսած առաջին օրվանից անապահով, անպաշտպան կամ իրա իրավունքներից քիչ հասկացող հղի կնոջ ընտրությունից, վերջացրած սաղ թղթաբանությամբ ծննդատանը, մանկատանը, սոցապ նախարարությունում, արդարադատ նախարարությունում, շատ հնարավոր ա իրավապահներով, դատախազ-մատախազներով, և այլն։

Ու սարսափելին էն ա, որ սրա մասին փաստացի սաղս էլ գիտեինք, էն ստեղից ընդեղից լսածով, էս քո պատմածի պես, մեկի հարևանը, մեկի բարեկամը, մեկի ծանոթը արտասահմանից, փող են տվել, թղթերը սարքել են, երեխա են առել։ Ու դրանք սաղ ինչ-ոչ առօրյա խոսակցություններ էին, նենց նորմալ էլի, գայիշնիկին փող եմ տվել ակտը չի գրել մակարդակի։ Մինչև պատահական հասկացանք որ սարսափելի հանցագործություններ են եղել դրա տակ թաքնված։

Էս Ռազմիկ Աբրահամյանին չկալանավորելն էլ նենց տպավորություն ա թողնում, որ կամ քնչական մարմինները ահավոր փնթի են աշխատում ու հիմնավորումները թույլ են, կամ էլ իրոք ճիշտ են էն պատմությունները որ դատախազություն-դատարաններով սաղ խառն են էս գործին, որը շատ հավանական ա, ու ոչ մեկին ձեռ չի տալիս, որ լիարժեք բացահայտվի։

[ivy]

Էն կարծիքի ենք, որ Հայաստանում ապօրինի որդեգրումը (կամ ոնց ժողովուրդն ա ասում՝ երեխա ծախելը) մնացած բոլոր հանցագործությունների պես, ինստիտուցիոնալացված ա եղել․ սկսած առաջին օրվանից անապահով, անպաշտպան կամ իրա իրավունքներից քիչ հասկացող հղի կնոջ ընտրությունից, վերջացրած սաղ թղթաբանությամբ ծննդատանը, մանկատանը, սոցապ նախարարությունում, արդարադատ նախարարությունում, շատ հնարավոր ա իրավապահներով, դատախազ-մատախազներով, և այլն։

Ու սարսափելին էն ա, որ սրա մասին փաստացի սաղս էլ գիտեինք, էն ստեղից ընդեղից լսածով, էս քո պատմածի պես, մեկի հարևանը, մեկի բարեկամը, մեկի ծանոթը արտասահմանից, փող են տվել, թղթերը սարքել են, երեխա են առել։ Ու դրանք սաղ ինչ-ոչ առօրյա խոսակցություններ էին, նենց նորմալ էլի, գայիշնիկին փող եմ տվել ակտը չի գրել մակարդակի։ Մինչև պատահական հասկացանք որ սարսափելի հանցագործություններ են եղել դրա տակ թաքնված։

Էս Ռազմիկ Աբրահամյանին չկալանավորելն էլ նենց տպավորություն ա թողնում, որ կամ քնչական մարմինները ահավոր փնթի են աշխատում ու հիմնավորումները թույլ են, կամ էլ իրոք ճիշտ են էն պատմությունները որ դատախազություն-դատարաններով սաղ խառն են էս գործին, որը շատ հավանական ա, ու ոչ մեկին ձեռ չի տալիս, որ լիարժեք բացահայտվի։

Երևի բոլորն էլ ինչ-որ չափով տեղյակ էին, որ Հայաստանում ամեն գործ էլ կարելի է փողով գլուխ բերել, ներառյալ՝ որդեգրումը: Բայց էդ էլ էր հայտնի՞, թե ինչ ձևով են երեխաներ ճարում, որ մարդկանց խաբում են, թե երեխադ մահացել է, դիակ ցույց տալ էլ չենք կարող:
Ու որ էդ ձևով տասնամյակներ շարունակ երեխաներ են առևանգել:
Վատանալու բան է:

[Տրիբուն]

Երևի բոլորն էլ ինչ-որ չափով տեղյակ էին, որ Հայաստանում ամեն գործ էլ կարելի է փողով գլուխ բերել, ներառյալ՝ որդեգրումը: Բայց էդ էլ էր հայտնի՞, թե ինչ ձևով են երեխաներ ճարում, որ մարդկանց խաբում են, թե երեխադ մահացել է, դիակ ցույց տալ էլ չենք կարող:
Ու որ էդ ձևով տասնամյակներ շարունակ երեխաներ են առևանգել:
Վատանալու բան է:

Վատանալու բան ա, ու վատացել ենք։

Իսկ նրանք, որ պիտի համ էլ ամոթից գետինը մտած լինեին ու ծպտունները դուրս չգար, նույն ձևի սաղիս գլխին լեկցիա են կարդում բարոյականությունից ու ավանդական ընտանիք/արժեքներից։

[Ուլուանա]

Երևի բոլորն էլ ինչ-որ չափով տեղյակ էին, որ Հայաստանում ամեն գործ էլ կարելի է փողով գլուխ բերել, ներառյալ՝ որդեգրումը: Բայց էդ էլ էր հայտնի՞, թե ինչ ձևով են երեխաներ ճարում, որ մարդկանց խաբում են, թե երեխադ մահացել է, դիակ ցույց տալ էլ չենք կարող:
Ու որ էդ ձևով տասնամյակներ շարունակ երեխաներ են առևանգել:
Վատանալու բան է:

Չեմ կարծում, թե էդ հրեշավոր հանգամանքները հայտնի են եղել: Համոզված եմ, որ էդ առնողներից շատերին ներկայացրել են, որ, իբր, ծնողն ա հրաժարվել, տենց վաճառել են: Գուցե եղել են նաև մարդիկ, որ իմացել են` ինչն ինչոց ա, ի՞նչ իմանաս: Բայց ենթադրում եմ, որ դրանք ավելի շուտ բացառություններ են եղել: Իհարկե, ամեն դեպքում երեխա առնելը` անկախ հանգամանքներից, ապօրինի գործարք ա, բայց դե եթե մարդիկ կարծել են`արանքում մարդ չի տուժել, շատ չեն խորացել երևի, ինչպես որ Տրիբունի նշած դեպքերում, որ էլի անօրինական են, բայց շատերն անում են, շատերն էլ աչք են փակում:

[Ուլուանա]

Չեմ կարծում, թե էդ հրեշավոր հանգամանքները հայտնի են եղել: Համոզված եմ, որ էդ առնողներից շատերին ներկայացրել են, որ, իբր, ծնողն ա հրաժարվել, տենց վաճառել են: Գուցե եղել են նաև մարդիկ, որ իմացել են` ինչն ինչոց ա, ի՞նչ իմանաս: Բայց ենթադրում եմ, որ դրանք ավելի շուտ բացառություններ են եղել: Իհարկե, ամեն դեպքում երեխա առնելը` անկախ հանգամանքներից, ապօրինի գործարք ա, բայց դե եթե մարդիկ կարծել են`արանքում մարդ չի տուժել, շատ չեն խորացել երևի, ինչպես որ Տրիբունի նշած դեպքերում, որ էլի անօրինական են, բայց շատերն անում են, շատերն էլ աչք են փակում:

Հայտնի չեն եղել ասելով` նկատի ունեմ մեզ` կողքից նման բաների մասին լսած հասարակ մահկանացուներիս, թե չէ` վերևներում հաստատ ոչ միայն իմացել են, այլև տասնյակ տարիներով թույլատրել ու աջակցել, հակառակ դեպքում էդքան երկար ժամանակ չէին կարող տենց անարգել ու հաջողությամբ իրանց սև գործն անել:

[ivy]

Վատանալու բան ա, ու վատացել ենք։

Իմ մտերիմ մարդկանցից մեկն էլ մի քանի տարի առաջ հենց կարծեմ հանրապետականում իր առաջնեկին ունեցավ, ու ասեցին, որ երեխան մահացել է՝ ծնվելուց մի քանի րոպե հետո․ ինքն էլ երբևէ չի տեսել մահացած երեխային, ու հիմա անընդհատ մտածում եմ դրա մասին, բայց երևի էդպես էլ ռիսկ չանեմ հետը էդ թեմայով խոսել։
Ամենասարսափելին էն է, որ հնարավոր է՝ որոշ դեպքերում իսկապես մահացել է երեխան, բայց հիմա էս դեպքերից հետո երեխա կորցրած ամեն ծնող մտածելու է, որ գուցե և չէ, ու կարող է ամբողջ կյանքը էդ երեխային գտնելու հույսով ապրի ու էդպես էլ չգտնի։

[Ուլուանա]

Իմ մտերիմ մարդկանցից մեկն էլ մի քանի տարի առաջ հենց կարծեմ հանրապետականում իր առաջնեկին ունեցավ, ու ասեցին, որ երեխան մահացել է՝ ծնվելուց մի քանի րոպե հետո․ ինքն էլ երբևէ չի տեսել մահացած երեխային, ու հիմա անընդհատ մտածում եմ դրա մասին, բայց երևի էդպես էլ ռիսկ չանեմ հետը էդ թեմայով խոսել։
Ամենասարսափելին էն է, որ հնարավոր է՝ որոշ դեպքերում իսկապես մահացել է երեխան, բայց հիմա էս դեպքերից հետո երեխա կորցրած ամեն ծնող մտածելու է, որ գուցե և չէ, ու կարող է ամբողջ կյանքը էդ երեխային գտնելու հույսով ապրի ու էդպես էլ չգտնի։

Եթե մարդու հետ տենց դեպք եղել ա, ուրեմն ամենայն հավանականությամբ ինքն արդեն մտածած կլինի դրա մասին, դժվար ա պատկերացնել, որ էս ամբողջ աղմուկից անտեղյակ մնացած լինի:

Ճիշտն ասած` զարմանալի ա, որ էս թեման Ակումբում էսքան ժամանակ որևէ կերպ չի քննարկվել: Ինձ նույնիսկ թվում էր, որ առանձին թեմա էլ կբացվի, կքննարկվի, բայց իսկի սովորական գրառման տեսքով որևէ ակնարկ չեղավ էս պատմության մասին: Չնայած վերջին մի երկու ամսում կարծես ընդհանուր էլ պասիվացել են Հայաստանում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին քննարկումները, չգիտես ինչի:

[Բարեկամ]

Վատանալու բան ա, ու վատացել ենք։

Իսկ նրանք, որ պիտի համ էլ ամոթից գետինը մտած լինեին ու ծպտունները դուրս չգար, նույն ձևի սաղիս գլխին լեկցիա են կարդում բարոյականությունից ու ավանդական ընտանիք/արժեքներից։

Ես մի բան եմ զարմանում. փաստորեն էս գործի մեջ բազմաթիվ մարդիկ են ի պաշտոնե, շատերը՝ ուզած֊չուզած, ներգրավված եղել տարբեր ժամանակներում, անգամ ոչ մեկ սերունդ, բա էդքան մարդու մեջ մի տարրական բարոյականությամբ մարդ չկա՞ր, որ ընդվզեր, ինֆորմացիայի հոսքի տեղիք տար՝ փաստերի մակարդակում, ի լուր աշխարհի (եթե ուրիշ ձև չկար), ու վերջ դրվեր էս հրեշավոր պրակտիկային։

[Տրիբուն]

Ես մի բան եմ զարմանում. փաստորեն էս գործի մեջ բազմաթիվ մարդիկ են ի պաշտոնե, շատերը՝ ուզած֊չուզած, ներգրավված եղել տարբեր ժամանակներում, անգամ ոչ մեկ սերունդ, բա էդքան մարդու մեջ մի տարրական բարոյականությամբ մարդ չկա՞ր, որ ընդվզեր, ինֆորմացիայի հոսքի տեղիք տար՝ փաստերի մակարդակում, ի լուր աշխարհի (եթե ուրիշ ձև չկար), ու վերջ դրվեր էս հրեշավոր պրակտիկային։

Չէ, չկար: Մենք ունեցել ենք խուժանի իշխանություն: Սերժիկը ջեբկիր խուժան ա: Շրջապատն էլ նույնն ա: Խուժան ու սրիկա լինելը նորմալ ա համարվել, նույնիսկ խրախուսվել ա:

Հիմիկվա իշխանությունը կարա շատ հարցերում կոմպետենտ չլինի, սխալներ անի, դանդաղի, բլթցնի, բայց մարդկային դեմք ունի, երեխա չի ծախի:

[Բարեկամ]

Չէ, չկար: Մենք ունեցել ենք խուժանի իշխանություն: Սերժիկը ջեբկիր խուժան ա: Շրջապատն էլ նույնն ա: Խուժան ու սրիկա լինելը նորմալ ա համարվել, նույնիսկ խրախուսվել ա:

Հիմիկվա իշխանությունը կարա շատ հարցերում կոմպետենտ չլինի, սխալներ անի, դանդաղի, բլթցնի, բայց մարդկային դեմք ունի, երեխա չի ծախի:

Խուժան ու սրիկան՝ հասկանալի ա, բայց հրե՞շ, ու ոչ մեկ տասնյակ կամ երևի հարյուրավոր պատահական վերցրած մարդիկ։ Մի բան ստեղ էն չի։

[ivy]

Խուժան ու սրիկան՝ հասկանալի ա, բայց հրե՞շ, ու ոչ մեկ տասնյակ կամ երևի հարյուրավոր պատահական վերցրած մարդիկ։ Մի բան ստեղ էն չի։

Բարեկամ ջան, նույն պրակտիկան, ցավոք, բացահայտվել ա նաև հարավ-արևելյան Եվրոպայի մի շարք երկրներում։
Իսկ թե օրգանների վաճառքի, մանկական թրաֆիքինգի ու մնացած ավելի սարսափելի թեմաներում ինչեր են կատարվում աշխարհով մեկ, երևի չենք էլ ուզենա խորանալ։
Հա, մի բան էն չի, ու դա ամբողջ աշխարհին ա վերաբերվում։ Մարդիկ հիմնականում կեղտոտ անասուններ են, էդ ա իրականությունը։

[Quyr Qery]

Երեխեքին ծախելը՝ ինձ վրա ամենաշատ ազդած դեպքն էր հետհեղափոխական։
Չեմ հիշում, որ թվին Գևորգ Պետրոսյանին (ԲՀԿ-ի, էն հիմար-հիմար խոսացող) տվել էին Սոցապ նախարար, մի երկու ամսում բացահայտեց, որ Գյումրու մանկատան երեխեքին գիշերներն ուղարկում են փողով պոռնկության, իսկ աղքատ ընտանիքներից երեխա են ծախում։ Էս Գևը որոշեց պայքարել դրա դեմ, մի ամիս հետո հեռացրեցին պաշտոնից ու էլ խոսալ չթողեցին։

Բայց էս սաղ հեչ, վատն էն ա, որ բարոյականության դասեր տվող նախկին ստահակներին, որ ասես էս էք դուք ու ձեր սերժիկը, կասի ուր ա, մենակ խոսում եք, ուր ա ապացույցը։ Մենք ինչքան էլ մեր մեջ իմանանք, որ էդպես ա, փաստացի ոչ մեկ տենց էլ ոչ մի հարցով պատասխանատվության չի ենթարկվել։

[Գաղթական]

Ի դեպ՝ մի քանի ֆլամանացի ծանոթներ ունեմ, որ սև երեխեք ունեն որդեգրած:
Սկզբից, երբ էս երևույթը նկատեցի՝ մտածեցի, թե ինձ համար անհասկանալի ինչ-որ էկզոտիկ մոդա ա..

Հետո տենց դեպքերի երբ ավելի շատ սկսեցի հանդիպել՝ չդիմացա հարցրի:
Պարզվում ա Բելգիայում երեխա որդեգրելը մի յէքա պատմություն ա, որը ձգձգվում ա երկար տարիներ: ՈՒ էդ տարիների ընթացքում պիտի հազար ու մի թուղթ բերես ու պսիխո թեստեր անցնես, որ թույլտվություն տան երեխա որդեգրել..
Այսինքն՝ մարդ կա կարող ա պատահական հղիանա ու մի 7 անգամ գնա աբորտ անի, մարդ էլ կա՝ բնությունից իրեն տրված չի ծնող դառնալու ունակությունը, բայց ամբողջ սրտով ուզում ա ու ընկնում պետական բյուրոկրատիայի ձեռը ք*քը..

Փոխարենը մարդիկ ավելի հեշտ ճանապարհ են գտել՝ գնում Աֆրիկյան որևէ երկրից երեխա են որդեգրում բերում ու իրա քաղաքացիություն դասավորելու համար ավելի քիչ քաշքշուկի մեջ ընկնում..

[Գաղթական]

Մեկ էլ, էս ճիշտ ա թեմայից դուրս ա, բայց ոչ մի ձև չեմ հասկացել հայերի երեխա նվիրելու սովորությունը:
Տենց մի քանի դեպք գիտեմ:
Այսինքն մարդն անպտուղ ա ու հիմնականում իրա ախպերը կամ քուրը երեխա ա ունենում, նվիրում իրան..

Չի տեղավորվում մոտս...