IPT (Interpersonal Psychotherapy)-ում մի դիդակտիվ մեթոդ կա, որ օգտագործվում է (հատկապես դեպրեսիվ) պացիենտների/կլիենտների հետ աշխատելիս, բայց դե ամեն մեկն ինքն իր համար էլ կարող է օգտագործել՝ կամ մտավոր, կամ թղթային ձևով։
IPT-ն միջանձնային հարաբերությունների բարելավման վրա է հիմնված՝ որպես հոգեկան վիճակի լավացման հիմնական միջոց։
Ու սկզբում, էսպես ասած, հարաբերությունների սխեմա է ստեղծվում, որտեղ տվյալ անձը մեջտեղում է, ու իր շուրջը շրջաններ են, որոնց մեջ սկսում է տեղարդել մարդկանց, ում հետ որոշակի հարաբերությունների մեջ է կամ որոշակի կապ է զգում հետները՝ ընտրելով, թե որ շրջանի մեջ ում դնի՝ ամենամոտից մինչև ամենահեռու։
Ամենամոտ շրջանում, հնարավոր է՝ ուրիշների պատկերացմամբ պիտի ընտանիքի անդամները լինեն, բայց կոնկրետ մեկի համար գուցե դա ինչ-որ մի դեմք է տիկտոկից կամ յութուբից, ում հանդեպ ինքը ուժեղ կապվածություն է զգում, ու կարող է օրվա ընթացքում «ժամեր է անցկացնում հետը»։
Հաջորդ քայլում սկսվում է դիտարկել, թե ինչ վիճակում են տվյալ մարդկանց հետ հարաբերությունները/կապերը, կա՞ն արդյոք կոնֆլիկտներ, խնդիրներ, պահանջներ և այլն՝ սկսած ամենամոտ շրջանից։
Իմաստը էն է, որ մոտ շրջանների հարաբերությունները մանրակրկիտ ուսումնասիրվեն՝ տեսնելու համար, թե ինչը կարելի է լավացնել դրանցում, քանի որ IPT-ի հմինական գործիքն է սիմպտոմները հեռացնել՝ հարաբերությունները «նորոգելու» շնորհիվ։
Երբեմն իհարկե հնարավոր չի փչացած հարաբերությունները վերականգնել կամ դրանց ուրիշ որակ տալ, երբ կա ցանկություն, բայց չկա հնարավորություն, էդ դեպքում հարցն էն, թե արդյո՞ք արժի պահել դրանք ամենամոտ շրջաններում, եթե իրենց «մոտիկությամբ» միայն վատ են անդրադառնում հոգեվիճակի վրա։
Մի խոսքով, ամեն մեկն ինքնուրույն էլ կարող է անցնել իր հարաբերությունների սխեման ստեղծելուն (հատկապես, երբ հոգեպես վատ վիճակում է) ու նայել, թե ով որ շրջանում է, ու դա ինչպես է ազդում իր հոգեվիճակի վրա։ Ճի՞շտ տեղերում են արդյոք, արժի՞ փոխել տեղերը, եթե հարաբերությունների վրա աշխատելը օգուտ չի տալիս։ Կա՞ն այնուամենայնիվ միջոցներ՝ հարաբերություններ բարելավելու։
Կեղծանուններով մի ֆիկտիվ սխեմա էլ էստեղ դնեմ՝ որպես օրինակ
•
•
Սեղմել՝ ցույց տալու համար
Էջանիշներ