1. ԹՈԹ. – Գիտակցությամբ (Բանով), այլ ոչ թե ձեռքերով ստեղծեց Աշխարհ-Արարողն այս աշխարհը: Այսպիսով, հարկ է Նրա մասին մտածել որպես ամենագոյի և հավերժագոյի մասին, որպես բոլոր իրերի Արարչի մասին, Միակ և Միայն, ում Կամքն արարել է գոյություն ունեցող ամեն բան:
Այդ է Մարմինը Նրա, որին չի դիպչի և ոչ մի մարդ, չի տեսնի, չի չափի; Մարմինն այդ անճանաչելի է, նման չէ ուրիշ այլ մարմինների: Եվ ոչ Հուր է Նա, ոչ Ջուր, ոչ Օդ և ոչ Շունչ, չէ՞ որ դրանք բոլորը նրանից են ծագել: Լինելով Բարիք, Նա ցանկացավ նվիրաբերել այդ Մարմինն Ինքն Իրեն և հիմնավորել նրան Երկրկի վրա կարգով և գեղեցկությամբ:
2. Եվ ուրեմն, այդ Աստվածային Թաղանթի* մեջ Նա Երկիր ուղարկեց Տիեզերքը**՝ մարդուն, կյանք, որը չի կարող մեռնել, և մահկանացու է սակայն: Իսկ բոլոր այլ կյանքերի վրա և Տիեզերքի վրա նույնպես թագադրվեց մարդը շնորհիվ Մտքի (Բանի) գիտակցության և Խելքի: Քանզի մարդն Աստվածային գործերի դիտորդը դարձավ; և զարմացավ նա և նպատակադրվեց ճանաչել դրանց Արարչին:
3. Իսկ իրականում, ով Թաթ, մարդկանց մեջ բաշխված էր Գիտակցությունը (Բան) միայն, բայց ոչ Միտքը դեռևս; ոչ թե Նրա նախանձից, նախանձը ոչ թե Նրանից է բխում, այլ իր տեղն ունի նախանձը ցածում, Միտք չունեցող մարդկանց հոգիների մեջ:
ԹԱԹ. – Ինչու՞ որեմն այդժամ, ով հայր իմ, չի օժտել Աստված բոլորին Մտքի մասնիկով:
ԹՈԹ. – Նա ցանկացել է, որդիս, որպեսզի հոգիների մեջ այն ծլարձակի և մեծարվի որպես նվեր:
4.ԹԱԹ. – Իսկ որտե՞ղ է Նա հիմնել նրան:
ԹՈԹ. – Լցրեց Նա հսկայական Թասը և ցած ուղարկեց այն, և ուղեկցում էր նրան Լրաբերը, ում հրամայել էր կանչ արարել դեպի մարդկանց սրտերը.
“Մաքրիր քեզ այդ Թասի պարունակությամբ, ինչ միայն սիրտը կարող է անել, և ձեռք կբերես հավատ և կկարողանաս հառնալ դեպի Նա, Նա, ով էլ հենց ցած ուղարկեց այդ Թասը, և կիմանաս դու, թե ինչու՛ ես եկել այս աշխարհ”:
Եվ այնքան, որքան կհասկանաս Լրաբերի ասածը և կսուզես քեզ Մտքի մեջ, համագործակից կդառնաս Գնոզիսին; և եթե “ստանաս Միտք”, ուրեմն “կատարյալ մարդ” կդառնաս:
Բայց նրանք, ովքեր չեն հասկանա ասվածը, նրանք օժտված են Գիտակցությամբ միայն, այլ ոչ Մտքով, և տգետ են, անտեղյակ, թե ինչու և ինչի համար են եկել այս աշխարհ:
5. Այդպիսի մարդկանց զգացմունքները նման են անգիտակից արարածների զգացմունքներին; իսկ քանի որ նրանց սեփական բնույթը դրսևորվում է նրանց զգացմունքներում և մղումներում, ուրեմն բոլորովին ընդունակ չեն գնահատել այն բաները, որոնք հիրավի արժանի են ճանաչման: Քանզի նրանց բոլոր մտքերի կենտրոնում են մարմնական հաճույքները, որկրամոլությունը, և ենթադրում են նրանք, որ հենց դրա համար է մարդ եկել այս աշխարհ:
Բայց նրանք, ովքեր ստացել են մասնիկն Աստվածային Շնորհի, նրանք, ով Թաթ, եթե սկսենք դատել նրանց մասին ըստ իրենց վարքի, նրանք Մահվան կապերից պոկել են ազատություն, քանզի Մտքով իրենց ընդգրկել են ամենայն գոյը, և երկրի վրա, և երկնքում, և երկնքից էլ վեր, եթե գոյություն ունի նման բան: Եվ, հառնելով այդքան հեռու, կտեսնեն նրանք Բարին, և տեսնելով Նրան, իրենց այստեղ գտնվելը կտեսնեն ոչ որպես դժբախտություն; և արհամարհանքով ամեն ինչի հանդեպ, թե անցողիկի և թե անանցողիկի, նրանք կարագացնեն իրենց ճանապարհը դեպի Նա, ով Միակն է և Մեկը Միայն:
6. Եվ դա էլ, ով Թաթ, հենց Մտքի Գնոզիսն է, Տեսնելն Աստվածային իրերի; դա՝ Աստվածաճանաչությունն է, քանզի Աստվածային է հենց ինքը Թասը:
ԹԱԹ. – Հայր, ես նույնպես կուզենայի մաքրվել:
ԹՈԹ. – Եթե սկզբում չատես քո մարմինը, որդիս, չես կարողանա քո “Եսը” սիրել: Բայց, սիրելով քո “Եսը”, կկարողանաս տիրել Մտքին, իսկ տիրելով Մտքին, նաև Գնոզիսով կլինես օժտված:
ԹԱԹ. – Հայր, դու ի՞նչ նկատի ունես:
ԹՈԹ. – Անհնար է, որդիս, միաժամանակ տրվել երկու բանի՝ ես նկատի ունեմ, նրան, ինչն անցողիկ է, և աստվածային կարգի բաների: Քանզի տեսնելով, որ գոյություն ունեցող իրերը երկակի են, մարմնական և անմարմին, ինչի տակ հասկացվում են անցողիկն ու աստվածային սկիզբը, մարդ, ունենալով ընտրության ցանկություն, թողնված է երկուսից մեկի ընտրությանը; քանզի երկվության այստեղ երբեք չես հանդիպի: Եվ հոգիների մոտ, ում ընտրություն է տրվում, մեկի պակասելը մյուսի ավելանալու պատճառ կդառնա, ինչը և հենց ցույց կտա նրանց ընտրությունը:
7. Լավագույնի ընտրությունը ոչ միայն շատ բանում կապացուցի հավատը նրա, ով կատարում է ընտրությունը, այլև այդ տեսնելն այդպիսի մարդուն կդարձնի Աստված, ինչպես նաև ցույց կտա նրա բարեպաշտությունն Աստծո առջև: Այն դեպքում երբ Վատագույնի ընտրությունն ամբողջովին կքայքայի այդպիսի “մարդուն” և կխախտի միայն Աստվածային Ներդաշնակությունը ճիշտ այն աստիճան, որքան փողոցի մեջտեղով անցնող երթն անկարող է վարվել այլ կերպ, քան խլել անցորդներից ճանապարհը, այնպես էլ մարդիկ այդ երթի մեջ շարժվում են ամբողջ աշխարհով, առաջնորդվելով իրենց մարմնական հաճույքներով:
8. Եվ քանի որ այդպես է, ով Թաթ, այն, ինչ ծագել է Աստծոց, միշտ եղել է և կլինի մեզ մոտ; բայց այն, ինչ կախված է մեզանից, թող հետևի լավագույնին և հապաղում չգիտենա; քանզի ոչ թե Աստված, այլ մենք ենք չարի պատճառը, երբ այն նախընտրում ենք բարուն:
Տես, ուրեմն, որդիս, թե որքան մարմիններ կան, որոնց միջով պետք է անցնել, որքան մեծ է դևերի բազմությունը և աստղերի շարժման համակարգը (որոնց միջով է ընկած մեր ճանապարհը), ուրեմն շտապիր դեպի Մեկ և Միակ Աստված:
Քանզի Բարիքը չունի ափեր, չունի սահմաններ; գոյություն ունի Այն անվերջ, անսկիզբ, թեկուզ և մեզ թվում է, թե սկիզբը կա՝ դա Գնոզիսն է:
9. Բայց (հետևաբար) Աստծո համար Գնոզիսը սկիզբ չի հանդիսանում; ամենից շուտ (Գնոզիսը բացահայտել է) մեզ համար սեփական Անձը ճանաչելու ամենաառաջին սկիզբը:
Եկ ուրեմն հենվենք սկզբի վրա և արագորեն սլանանք այն ամենի միջով, ինչով պետք է անցնենք:
Շատ ծանր է թողնել այն, ինչին մենք արդեն ընտելացել ենք, ինչը հրապուրել է մեր հայացքն ամեն կողմից, որպեսզի հետ վերադառնանք այդ Հին-Հնամենի Ուղիով:
Տեսանելին հմայում է մեզ, այն ժամանակ երբ իրերը, որոնք ծագում են, թույլ չեն տալիս իրենց հավատալ հիմնովին:
Ահա վատ բաներն ավելի ակնհայտորեն են դրսևորվում, այն ժամանակ երբ Բարիքը երբեք չի կարող հառնել աչքերի առջև, քանզի Այն չունի ոչ ձև, ոչ ուրվագծեր:
Հետևաբար, Բարիքը նման է միայն Ինքն իրեն և չի նմանվում ուրիշ ոչ մի բ անի; քանզի Նրան, ով չունի մարմին, անհնար է ակնհայտ դարձնել իրեն մարմնի համար:
10. “Նմանի” գերակշռությունը “Տարբերից” և “Տարբերի” ենթակայությունը “Նմանին” հետևյալն է.
“Միասնությունը”(Մոնադա, այսինքն Բարիք), լինելով Աղբյուրը և Արմատն ամենի, բոլոր իրերի մեջ արտահայտվում է որպես Արմատ և Աղբյուր: Առանց այդ Աղբյուրի չկա ոչինչ, այն ժամանակ երբ այդ Աղբյուրն Ինքը ծնվել է ոչ այլ ինչից, քան ինքն իրենից; այն ժամաակներից ի վեր Նա Աղբյուրն է մնացած ամեն ինչի: Նա ինքն իր Աղբյուրն է, քանի որ այլ Աղբյուր իր համար ունենալ չէր կարող:
Նշանակում է, Միասնությունը, հանդիսանալով Աղբյուր, ամփոփում է իր մեջ յուրաքանչյուր մեծություն, բայց ոչնչով ամփոփված չէ; փոխանցում է յուրաքանչյուր մեծություն, բայց ոչնչով փոխանցելի չէ:
11. Ամենը, ինչը ծնվում է, - կատարյալ չէ, այն ենթակա է բաժանման, որպեսզի մեծացնի կամ փոքրացնի առարկաները; բայց Կատարյալն այդ հատկություններից և ոչ մեկը չունի: Եվ այն, ինչը կարող է մեծանալ, մեծանում է Միասնությունից, բայց ոչնչանում է իր ոչնչության պատճառով, եթե այլևս չի կարող ամփոփել Կատարյալը:
Ահա, ով Թաթ, քեզ համար նկարագրվեց, հնարավորինս, Աստվածային Պատկերը***; և եթե դու ցանկանաս կանգ առնել դրա վրա ուշադիր և հետևես այդ ամենին քո սրտի աչքերով, ուրեմն հավատա ինձ, Որդիս, կգտնես դու Ուղին, որը կտանի քեզ վեր; ավելին, այդ Պատկերը կդառնա քո Ուղեվարը, քանզի Հայացքն Աստվածային ունի հմայելու առանձնահատուկ հատկություն, որն ամուր բռնում և հմայում է դեպի իրեն նրանց, ովքեր առաջադիմում են իրենց արթնացման մեջ, ինչպես, ասում են, մագնիսն է ձգում երկաթին:
ՎԵՐՋ
- - - - - - -
* Այսինքն, Աստծո մարմինը. Առաջնաէլեմենտ
** Կարգուկանոն
*** Համընդհանուր Տիեզերքը կամ Մոնադան
Էջանիշներ