Թավշյա հեղափոխություն. փողոցային պայքարից հետո

[Գաղթական]

Իսկ իրականում, իրոք, ժողովուրդ, աշխատանքային հարաբերությունների ոլորտում խնդիրների մի իսկական կույտ է, որոնք ունեն իրավական, սոցիալական և նույնիսկ հոգեբանական ենթաշերտեր: Աշխատողի իրավունքները մեր երկրում ուղղակի բավարար իրավական ու փաստացի պաշտպանություն չունեն, նաև սրանից պիտի սկսել...

Նիկոլի ասածի մեջ ես էլ սխալ բան չտեսա..
ՈՒրիշ հարց, որ ժամանակավրեպ էր ու խոսքի տեղն ու ձևը ճիշտ չէին ընտրված:

ՈՒ ընդհանրապես՝ վաղուց արդեն ժամանակնա զարկ տալ արհմիություններին:

Բնականա, որ գործատուի շահերիցա բխում մարդկանց աշխատացնել որքան հնարավորա երկար ու որքան հնարավորա ցածր վարձատրության դիմաց:

ՈՒ հենց արհմիություններն են, որ պիտի պայքարեն աշխատողների իրավունքների ու աշխատանքային պայմանների բարելավման համար:

Արևմտյան աշխարհում օրինակ սա ամենակարևոր ինստիտուտներիցա, որը հավերժ պայքարի մեջա ու որը պարբերաբար մասսայական գործադուլներա հայտարարում՝ անգամ նենց կարևոր ինստանցիաներում, ինչպիսիք են ոստիկանությունն ու օդանավակայանի սպասարկող անձնակազմը:

[Արշակ]

էս աշխատանքի թեման վառ օրինակ էր, թե ոնց կարելի ա մարդու խոսքը կոնտեքստից կտրելով 180 աստիճան շրջել։

Սա Նիկոլի ելույթի ավելի ամբողջական վիդեոն ա․


Ինչպես տեսնում եք, ոչ թե մեղքը ժողովրդի ծուլության վրա ա գցում, այլ ընդհակառակը՝ ասում ա, որ մեր ժողովուրդը աշխատասեր ա, բայց նախորդ իշխանությունները նենց պայմաններ են ստեղծել, որ մարդիկ ծուլանան ու նպաստի հույսին ապրեն։ ՈՒ ասում ա, որ իշխանությունների պարտականությունը ներդրումների, բիզնես անելու ու աշխատավարձով աշխատողների աշխատելու համար բարենպաստ միջավայր ստեղծելն ա, ու թվարկում ա, թե իրանք ինչ համալիր գործողություններ են անում դրա համար։

[Արշակ]

Ի դեպ, մի քանի օր առաջ ընկերներիցս մեկը էն կիսատ վիդեոն ուղարկեց, թե բա ի՞նչ ես մտածում սրա մասին․ ասեցի՝ բան չեմ կարծում․ կախված ա, թե ի՞նչ կոնտեքստում ա Նիկոլը էս ասել, կոնկրետ ի՞նչ գործողություն էր առաջարկում էս տեքստից առաջ կամ հետո։
ՈՒ հիմա մտածում եմ․ տեսնես ինչի՞ց ա, որ միանգամից չշտապեցի քֆրտել Նիկոլին․ զգացի, որ կոնտեքստից կտրված ա ու ուզեցի նախ լսել ամբողջական մեսիջը։
«Նիկոլի զոմբի» եմ դրանից ա՞։

[Chuk]

Արշ, մեկը ես լսել էի ամբողջականը )))

[Chuk]

Օրինակ ինքը հստակ օրինակ ա բերում. էսինչ գյուղում բողոքում էին, որ գործ չկա, հետո իմացանք, որ մի հատ սեփականատեր կա, որ երեք տարի ա աշխատող ա փնտրում, չի գտնում։

Էս տիպի օրինակները շատ էին բերում Սերժի մանկլավիկները։

Իսկ հիմա հարց. Նիկոլը ի՞նչ աստիճանի ա փորձել պարզի, թե ինչի՞ էդ սեփականատիրոջ մոտ ոչ մեկը չէր աշխատում։ Իսկապես անգյա՞լ էին, թե՞ գուցե սեփականատերը ստրկատեր էր, իր աշխաըողներին խայտառակ ձևի չլում էր, գրոշներ էր տալիս, դրան հավելած էր մարդկայնորեն ստորացնում էր, աշխատավարձերն ուշացնում կամ չէր տալիս և այլն։

Ես որ ահագին գիտեմ տենց սեփականատերերի, որոնք եթե աշխատող գտնում են, գտնում են կարճաժամկետ, որտև իրանք որևէ ձևով լավ աշխատանք, արժանապատիվ աշխատանք չեն ապահովում, ու դա միայն աշխատավարձի չափը չի։

Սա ընդամենը մի օրինակ ա, թե ինչի ա ինձ զայրացրել Նիկոլի վիդեոն։ Որտև չէ, ինքը մենակ հին իշխանությանը չի, որ մեղադրում ա, այլ կոնկրետ մարդկանց, քաղաքացուն էլ՝ հստակ մանիպուլյացիով։

Բայց կարանք խոսենք նաև իր բերած թվերի մասին, որոնք ճշգրիտ չեն, սխալ պատկեր են ստեղծում։ Կարանք խոսենք այլ ձևակերպումների մասով էլ։

Ինչի՞ ես չեմ խորանում։ Որտև էս էդ պահը չի։ Դու ճիշտ եա նկատել, որ կոնտեքստից կտրած են տարածել ու շատերը ամբողջականի դեպքում չէին կատաղի։ Էս պահին Նիկոլին դդռ խանգարել պետք չի, իմ համոզմամբ։ Քննադատելուց պետք ա մտածված ու զգուշավոր քննադատել, որ հանկարծ ու չհամալրես իրա դեմ կազմակերպված արշավի մասը։ Դժվար ժամանակներ են։

[Գաղթական]

Էս Նիկոլը չի՝ իջևանցի Արշոնա:
ՈՒ ինքը զարմանալիորեն նույն բաներնա ասում ինչ և Նիկոլը, թե շատ մարդ կա ով գերադասումա չաշխատել ու անգամ անասուննա մորթում՝ նպաստ ստանալու համար..

[Chuk]

Գաղթական ջան, տենց խնդիր կա, բայց էդ չի նշանակում որ ամբողջ պատկերը պետք ա էդ խնդրով նկարագրես։

[Գաղթական]

Գաղթական ջան, տենց խնդիր կա, բայց էդ չի նշանակում որ ամբողջ պատկերը պետք ա էդ խնդրով նկարագրես։

Համաձայն եմ, իհարկե սա ամբողջ պատկերը չի:
Բայց խնդիրը կա ու շատ մեծա:
Էնքան մեծ, որ դաժը ես եմ ստեղից լսում, թե ինչքան մարդա քրտնաջան աշխատանքով տուն-տեղ դնում՝ դառնալով ամբողջ գյուղի չաշխատավորների աչքի փուշը..

[varo987]

Անկապ բաներա խոսում.
Նախ նենց չի որ ամբողջ գյուղը նպաստա ստանում. Ասենք մի 15տոկիոսնա ստանում բա մնացած 85տոկոսը ինչի չի գնում էտ գործատույի մոտ աշխատելու.
Պատասխանը պարզա մարդիկ աշխատում են ու վաստակում են ավելի շատ քան էտ գործատույի առաջարկած 80հազար դրամնա.

Հա իրոք կան լոդրեր որ կով չեն առնում որ նպաստը չկտրեն, բայց ընդանուրի մեջ իրանք փոքր մասն են, ասել որ 800հազար մարդ լոդրա էշությունա.
Իսկ ավելի շուստրի նպաստառուներ կովել են առնում ավտո ել առնում ուղղակի ասենք ախպոր կամ աներձագի անունով են ավտոն գրում որ նպաստը չկտրեն:

Մարդիկ որ ասում են գործ լինի աշխատենք նկատի ունեն բարձր վարձատրվող գորխ ասենք ամիսը 300-400հազար դրամ աշխատավարձով կամազ քշեն թչ հացի փռում ամիսը 80հազար դրամով բանեն.

[Տրիբուն]

Ի դեպ, մի քանի օր առաջ ընկերներիցս մեկը էն կիսատ վիդեոն ուղարկեց, թե բա ի՞նչ ես մտածում սրա մասին․ ասեցի՝ բան չեմ կարծում․ կախված ա, թե ի՞նչ կոնտեքստում ա Նիկոլը էս ասել, կոնկրետ ի՞նչ գործողություն էր առաջարկում էս տեքստից առաջ կամ հետո։
ՈՒ հիմա մտածում եմ․ տեսնես ինչի՞ց ա, որ միանգամից չշտապեցի քֆրտել Նիկոլին․ զգացի, որ կոնտեքստից կտրված ա ու ուզեցի նախ լսել ամբողջական մեսիջը։
«Նիկոլի զոմբի» եմ դրանից ա՞։

Կոնտեքստից կտրված, թե կոնտեքստի մեջ, իրա ասածները ցույց են տալիս, որ ինքը լավ չի պատկերացնում պետության սոցիալական պաշտպանության ֆունկցիան ու լավ տեղեկացված չի, թե ինչի են մարդիկ որոշ դեպքերում նպաստը գերադասում աշխատանքից։ Շատ հեշտ ու ականջ շոյող ա ասել, որ պետությունը հավասար պայմաններ ա ստեղծում, որ բոլոր աշխատեն, աշխատանքն էլ լիքն ա (օրինակ ազգովի գնում ենք սարերը մալինա ու թութ հավաքելու ու հանձնում ենք էն անսահմանափակ մթերող գործարանին) ու եթե մարդիկ չեն աշխատում ուրեմն թամբալ են, ու եթե նպաստը նախընրում են, ուրեմն նպաստը խթանում ա թամբալությունը, հետևապես պետք ա փակել էտ համակարգը, ու բոլորը կձգտեն աշխատանք գտնել։

Ստեղ Ծլնգի բառապաշարով պետք ա ասեմ, խույ ․․․․․

Նախ, ի սկզբանե աղքատության ընտանեկան նպաստները ստեղծվել են ծայրահեղ անապահով ընտանիքներին աջակցելու համար։ Ժողովրդի մեջ էտ համակարգը հայտնի ա Փարոս անունով։ Ինքը ահագին լավ ձևավորված ու բարդ համակարգ ա։ Ուրիշ բան, որ ոնց որ ամեն ինչ մեր երկրում, նաև էս համակարգը տարիների ընթացքում ձևախեղվել ու կոռումպացվել ա, ու համակրգում հայտնվել են մարդիկ, որոնք չպետք ա լինեն էտ համակարգում։ Դե տարեկան մոտ 37 միլիարդ դրամ փող ա պետական բյուջեում հատկացվում նպաստներին։ Չեին կարա չէ՞ առանց մեջը մտնելու աշխատեին։ Դրա համար էլ Քնչական Կոմիտեի վերջին բացահայտումների մեծ մասը հենց մարզային ու քաղաքային սոցիալակն ծառայությունների հետ ա կապված եղել։ Բայց էս հարցը չի լուծվում նպաստների համակարգը ծուլությանը աջակցող հայտարարելով ու համակարգը լրիվ վերացնելով, ինչ ա դրանով յանի աշխատանք փնտրել ու գտնել ես խրախուսելու, քանի որ լիքը ծայրահեղ աղքատներ կան, որոնք ծայրահեղ աղքատ են օբյեկտիվ պատճառներով ու նպաստների համակարգը վերացնելով դու առաջին հերթին հենց էտ մարդկանց ես վնաս տալու - էն ամենախոցելի խմբին բռնելու ես ու զրկես ամեն ինչից։ Այսինքն, խնդիրը էտ համակարգի հասցեականությունն ու արդյունավետությունը բարձրացնելն ա, ոչ թե համբողջ համակարգը ծուլությանը նպաստող հայտարարելը ու փակելը։

Հիմա առկա աշխատանքի ու կով մոռթելու հետ կապված։ Նախ, եթե նպաստների համակարգում մոտ մի 100.000 ընտանիք ա ներգրավված, էտ արդեն նշանակում ա, որ մենք գլոբալ խնդիր ունենք ծայրահեղ աղքատության հետ կապված։ Դժվար չէ՞ 100.000 ընտանիք կով ունեցած լինի ու բռնի էտ կովին մորթի, ինչ ա ամսեկան 25.000 դրամ ստանա։

Սենց մի հատ պարզ վերլուծություն անենք ․․․․ Հայաստանում զբաղվածության մոտ կեսը ապահովում ա գյուղատնտեսությունը, այսինքն մոտ 500.000 մարդ զբաղված ա գյուղատնտեսության մեջ։ Սրանց բացարձակ մեծ մասը անհատական գյուղացիական տնեսություններ են։ Սրանց մեջ էլ շատ մեծ մաս են կազմում էն տնային տնտեսությունները, որոնք ինքնաբավ են։ Այսինքն, մի երկու կով ունեն, մի քանի ոչխար, մի կտոր հող, որի վրա ցանում են, մի քիչ այգի, որից միրգ բան են ստանում։ Իրանք սոված չեն, իրանց երեխեքը կուշտ են, քանի որ տունը փաստացի ամեն ինչ արտադրում են։ Բայց ․․․․ ի՞նչ չունեն ․․ քեշ փող ապեր։ Քեշ փող, որը պետք ա որ լույսի փողը տա, ջրի փողը տա, երեխուն կոշիկ առնի, որ դպրոց ուղարկի, սեզոնային հագուստ առնի, քանի որ Աֆրիկա չի Հայաստանը, ամառ ձմեռ կա էս երկրում, երեխեքն էլ մեծանում են ու ամեն տարի կոշիկն ու պալտոն պետք ա փոխել, և այլն։ Այսինքն, կենսական պարզ հարցեր պետք ա լուծի, որի համար տնական կաթ, մածուն, լավաշ ու խնձոր ունենալը քիչ ա։ Հայկական գյուղատնտեսական շուկան հնարավորություն չի տալիս, որ ինքը իրա սահմանափակ բերքը լավ գներով վաճառի, որ համ իրան ուտելու բան մնա, համ էլ իրա կանխիկ փողի խնդիրները լուծի։ Դրա համար էլ իրան ձեռ ա տալիս, որ ինքը մի կովին մոռթի որ ընկնի նպաստի տակ, որ գոնե մի երկու մանեթե տունը ստաբիլ քեշ փող մտնի, գումարած որոշ արտոնություններ, օրինակ ուսման վարձի զեղչ, որը էլի քեշ փող ա պահանջում։

Ես չեմ ուզում հիմա շատ խորանամ Հայաստանի աղքատության ու զբաղվածության վիճակագրության մեջ, բայց վիճակը տենց պարզ չի, ոնց որ Նիկոլը փորձել ա ներկայացնել։ Ու եթե մարդ կա, որը իրոք կարծում ա, որ Հայաստանի գյուղերում մարդիկ հարյուր հազարով պարապ նստած են ու ինչ ունեն չունեն ծախում են, ինչ ա թամբալավարի վեր ընգնեն տունը որ նպաստ ստանա, ուրեմն ինքը վաբշե չի պատկերացնում թե Հայաստան գյուղատնտեսության մեջ ինչ ոռի վիճակ ա տիրում ու ոչ մի լուծման մեխանիզմ չի տեսնում։ Ու նաև չի գիտակցում պետության սոցիալական պարտավորությունններ համակարգը, ու իրան թվում ա, թե կարելի ա մարդկանց զրկել փողի վերջին հույսից, ու բոլորը վազելով կգնան աշխատելու, դե իսկ աշխատանքն էլ թափած երկրում, հենա ․․․ էն սեփականատերը աշխատանք ա առաջարկում էն գյուղում, էն կողքի գյուղն էլ կարա անտառից մալինա հավաքի։

[Գաղթական]

Ի դեպ՝ էս նպաստ ստանալու խնդիրը Հայաստանի մենաշնորհը չի ու էս կողմերում էլ նման հարց կա, որը հեչ փոքր խնդիր չի:

Մարդիկ նախընտրում են չաշխատելով նպաստ ստանալ, որը հազիվ հերիքումա ծերը-ծերին հասցնելու համար:
Նու կամ էլ նպաստ են ձևակերպում ու կողքից անլեգալ աշխատում՝ սևով էլի:

Պետության համար սա լուրջ գլխացավանքա ու բարդ համալիր ստւգումներ են ռեգուլյար իրականացվում՝ թացը չորից ջոգելու համար, որ անզգուշորեն չտրորեն նրանց ոտքը, ով իրոք դրա կարիքն ունի:

Էսի եքյա պատմությունա, բայց ամենաարդյունավետ ու պարզ միջոցը հետևյալնա.
էդ նպաստ հատկացնող ինստանցիան սերտ համագործակցումա զբաղվածության բյուրոների հետ, որոնք մարդկանց պրոֆիլի համապատասխան աշխատանք պիտի փնտրեն ու իրան առաջարկեն:
ՈՒ եթե էդ մարդը շարունակի անընդհատ հրաժարվել առաջարկվող աշխատանքներից՝ չունենալով դրա համար օբյեկտիվ պատճառներ, կկտրվի նպաստից:

[ivy]

Ստեղ Ծլնգի բառապաշարով պետք ա ասեմ, խույ ․․․․․

Տրիբուն ջան, բայց էս հենց քո բառապաշարն էր՝ Ծլնգին (կամ իր գրառմանն) ուղղված, ոչ թե իր ։)
Բայց դե հին թեման չբացենք. ուղղակի աչքովս ընկավ:

[Տրիբուն]

Տրիբուն ջան, բայց էս հենց քո բառապաշարն էր՝ Ծլնգին (կամ իր գրառմանն) ուղղված, ոչ թե իր ։)
Բայց դե հին թեման չբացենք. ուղղակի աչքովս ընկավ:

Ինչ ա ասում է, բացառվում ա, որ ես տենց բան ասած լինեմ։ Այ Ծլնգը ուրիշ բան ․․․

[Արշակ]

Օրինակ ինքը հստակ օրինակ ա բերում. էսինչ գյուղում բողոքում էին, որ գործ չկա, հետո իմացանք, որ մի հատ սեփականատեր կա, որ երեք տարի ա աշխատող ա փնտրում, չի գտնում։

Էս տիպի օրինակները շատ էին բերում Սերժի մանկլավիկները։

Իսկ հիմա հարց. Նիկոլը ի՞նչ աստիճանի ա փորձել պարզի, թե ինչի՞ էդ սեփականատիրոջ մոտ ոչ մեկը չէր աշխատում։ Իսկապես անգյա՞լ էին, թե՞ գուցե սեփականատերը ստրկատեր էր, իր աշխաըողներին խայտառակ ձևի չլում էր, գրոշներ էր տալիս, դրան հավելած էր մարդկայնորեն ստորացնում էր, աշխատավարձերն ուշացնում կամ չէր տալիս և այլն։

Ես որ ահագին գիտեմ տենց սեփականատերերի, որոնք եթե աշխատող գտնում են, գտնում են կարճաժամկետ, որտև իրանք որևէ ձևով լավ աշխատանք, արժանապատիվ աշխատանք չեն ապահովում, ու դա միայն աշխատավարձի չափը չի։

Սա ընդամենը մի օրինակ ա, թե ինչի ա ինձ զայրացրել Նիկոլի վիդեոն։ Որտև չէ, ինքը մենակ հին իշխանությանը չի, որ մեղադրում ա, այլ կոնկրետ մարդկանց, քաղաքացուն էլ՝ հստակ մանիպուլյացիով։

Բայց կարանք խոսենք նաև իր բերած թվերի մասին, որոնք ճշգրիտ չեն, սխալ պատկեր են ստեղծում։ Կարանք խոսենք այլ ձևակերպումների մասով էլ։

Ինչի՞ ես չեմ խորանում։ Որտև էս էդ պահը չի։ Դու ճիշտ եա նկատել, որ կոնտեքստից կտրած են տարածել ու շատերը ամբողջականի դեպքում չէին կատաղի։ Էս պահին Նիկոլին դդռ խանգարել պետք չի, իմ համոզմամբ։ Քննադատելուց պետք ա մտածված ու զգուշավոր քննադատել, որ հանկարծ ու չհամալրես իրա դեմ կազմակերպված արշավի մասը։ Դժվար ժամանակներ են։

Արտ, ես գիտեմ, որ շատերը ուզում են աշխատեն, բայց համապատասխան ու արժանապատիվ պայմաններով գործ չեն գտնում։ Իհարկե, Հայաստանում աշխատանքային շուկան, բացի մի քանի ոլորտից շատ տխուր վիճակում ա։ Բայց նաև աչքովս տեսել եմ շատ դեպքեր, որ մարդուն նորմալ գործ են առաջարկում, բայց իրան պալոժ չի, նախընտրում ա տանը նստի․ կամ փնթի, անպարտաճանաչ ա անում ու հանում են գործից ու հետո սկսում ա բողոքել, որ գործ չկա։ Սենց դեպքերն էլ են շատ։ Ես որ իմ սեփական աչքով եմ տենց մի շարք դեպքեր տեսել, էն դեպքում երբ իմ շրջապատը հիմնականում աշխատող մարդիկ են, ուրեմն էդ երևույթը բացառություն չի, նենց ոչինչ խնդիր ա։

Իհարկե մարդկանց տենց վերաբերմունքն էլ նաև երկրում ընդհանուր մթնոլորտի արդյունք ա, որին նպաստել ա Սերժի իշխանությունը։ Իրականում խնդիրը բազմաշերտ ա ու միակողմանի, մի զարկով չի կարա լուծվի։ Փոփոխության համար ջանքեր պիտի լինեն հա՛մ վերևից, հա՛մ ներքևից։ ՈՒ կարծում եմ Նիկոլը փորձում էր խնդրի բազմակողմանիությունը ներկայացներ, ու ի տարբերություն Սերժի ռեժիմի, բոչկան չի գլորում «ծույլ ժողովրդի» վրա, կակրազ ասում ա, որ հայ ժողովուրդը աշխատասեր ժողովուրդ ա ու աշխատելու համար համապատասխան միջավայր ու մթնոլորտ ա պետք ստեղծալ․ իշխանության պատասխանատվությունն ու պարտավորություններն էլ ա շեշտում, վերևից եկող խնդիրներն էլ ա շեշտում ու ասում ա թե իրանք ինչ են պատրաստվում անել էդ առումով։

Այլ հարց ա, թե կոնկրետ իրանց քայլերը լավագու՞յնն են թե ուրիշ քայլեր են պետք անել (էդ մասին բավարար գիտելիք չունեմ, որ գնահատեմ) ու լավ ա որ էս թեմայով հանրային բուռն քննարկում ա սկսում, բայց էն կոնտեքստից կտրած վիդեոն ակնհայտորեն իր խոսքը խեղաթյուրում էր ու լրիվ ուրիշ տպավորություն ստեղծում ու կարծում եմ, որ միտումնավոր մանիպուլացիայի խնդիր կար դրված։

[Արշակ]

Տրիբուն ջան, բայց էս հենց քո բառապաշարն էր՝ Ծլնգին (կամ իր գրառմանն) ուղղված, ոչ թե իր ։)
Բայց դե հին թեման չբացենք. ուղղակի աչքովս ընկավ:

Իմ ջոկելով Ծլնգի բառապաշարը «խույ»–ին հաջորդող լեկցիան էր